Giáo án cả năm

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS

PhÇn ghi b¶ng cña GV

Ho¹t ®éng 1 : T×m hiÓu vai trß cña c¬ khÝ :

GV cho HS quan s¸t H×nh 17.2 vµ yªu cÇu HS cho biÕt m¸y gióp Ých g× cho con ng­êi ?

HS : m¸y lµm gi¶m nhÑ søc lao ®éng cña con ng­êi vµ t¨ng n¨ng suÊt .

GV : nhÊn m¹nh hÇu hÕt c¸c m¸y lµ do ngµnh c¬ khÝ chÕ t¹o ra .

GV tæng kÕt nh­ Sgk.

HS ghi vë

I.Vai trß cña c¬ khÝ :

C¬ khÝ cã vai trß quan träng trongt s¶n xuÊt vµ trong ®êi sèng :

- C¬ khÝ t¹o ra c¸c m¸y vµ c¸c ph­¬ng tiÖn thay lao ®éng thñ c«ng thµnh lao ®éng b»ng m¸y mãc nh»m  n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng

- C¬ khÝ gióp cho lao ®éng vµ sinh ho¹t cña con ng­êi trë nªn nhÑ nhµng vµ thó vÞ h¬n .

- Nhê cã c¬ khÝ con ng­êi cã thÓ chiÕm lÜnh ®­îc kh«ng gian vµ thêi gian .

Ho¹t ®éng 2 :Nghiªn cøu c¸c s¶n phÈm

quanh ta :

GV cho HS kÓ tªn c¸c s¶n phÈm c¬ khÝ ®¬n gi¶n trong thùc tÕ cuéc sèng

HS : m¸y kh©u , «t« , qu¹t ………..

GV cho Hs quan s¸t H×nh 17.2 vµ yªu cÇu HS  lÊy c¸c VD minh ho¹ cho c¸c lÜnh vùc m¸y c¬ khÝ .

- M¸y khai th¸c : m¸y khoan dÇu .

- M¸y vËn chuyÓn : ¤ t«

- M¸y gia c«ng : M¸y c¾t gät kim lo¹i

- M¸y trong sinh ho¹t : tñ l¹nh

- M¸y ®iÖn : qu¹t trÇn

- M¸y n«ng nghiÖp : m¸y cµy

HS : VÏ h×nh  17. 2  vµo vë 

Ho¹t ®éng 3 : T×m hiÓu vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh s¶n phÈm c¬ khÝ .

GV nhÊn m¹nh : Muèn t¹o ra s¶n phÈm c¬ khÝ th× tõ nguyªn vËt liÖu ph¶i tr¶i qua mét qu¸ tr×nh gia c«ng ®Ó t¹o thµnh chi tiÕt , vµ chóng l¾p r¸p víi nhau t¹o thµnh s¶n phÈm . 

GV cho HS ®iÒn vµo chè trèng ®Ó hiÓu râ qu¸ tr×nh t¹o ra chiÕc k×m .

GV : kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh h×nh thµnh s¶n phÈm c¬ khÝ qua s¬ ®å Sgk –tr 59

HS : §äc ghi nhí Sgk – tr 59

II. S¶n phÈm c¬ khÝ quanh ta :

Xung quanh cuéc sèng chóng ta cã rÊt nhiÒu s¶n phÈm c¬ khÝ

M¸y khai th¸c : m¸y khoan dÇu .

M¸y vËn chuyÓn : ¤ t«

M¸y gia c«ng : M¸y c¾t gät kim lo¹i

M¸y trong sinh ho¹t : tñ l¹nh

M¸y ®iÖn : qu¹t trÇn

M¸y n«ng nghiÖp : m¸y cµy

III. S¶n phÈm c¬ khÝ ®­îc h×nh thµnh nh­ thÕ nµo ?

Ghi nhí : Sgk – tr 59

Cách thức hoạt động của thầy và trò

- Hỏi : Dựa vào thành phần cấu tạo của vật liệu người ta chia vật liệu cơ khí ra làm mấy loại chính?

- HS trả lời, GV nhận xét và đưa ra sơ đồ phân loại ( SGK).

- Từ sơ đồ : GV giới thiệu thành  phần, tính chất và công dụng của vài vật liệu phổ biến như : Gang, thép, hợp kim đồng, hợp kim  nhôm, chất dẻo ...

- HS kể những loại vật liệu làm ra các sản phẩm như bảng SGK.

Nội dug kiến thức

1. Vật liệu kim loại :

a. kim loại đen:

- Thép

- Gang

b. Kim loại màu.

- Đồng và hợp kim đồng.

- Nhôm và hợp kim nhôm.

Sản phẩm

Lưỡi kéo cắt giấy

Lưỡi cuốc

Khoá cửa

Chảo rán

Lõi dây dẫn điện

Khung xe đạp

Loại vật liệu

- GV: gợi ý cho HS so sánh ưu, nhược điểm và phạm vi sử dụng của vật liệu kim loại và vật liệu phi kim loại ?

- GV nhận xét, kết luận trên sơ đồ                   

                      ( SGV )

-GV : Cho hs quan sát các mẩu vật liệu cơ khí rồi yêu cầu học sinh nhận dạng các mẫu vật liệu

2. Vật liệu phi kim loại :

- Cao su.

- Chất dẻo.

- Gốm sứ.

- Vật liệu cơ khí có mấy tính chất chính?

- GV: nhận xét và đưa ra 4 tính chất       ( SGK ).

- GV: gợi ý HS trả lời các câu hỏi :

+ Tính chất cơ học của vật liệu cơ khí là gì ?

+ Em có nhận xét gì về tính dẫn điện, dẫn nhiệt của thép, đồng, nhôm ?

+ Cho ví dụ về tính chất hoá học của vật liệu cơ khí ?

+ Em hãy so sánh tính rèn của thép và nhôm ?

- GV nhận xét và kết luận:

- Dựa vào tính chất của vật liệu để chọn phương pháp gia công hợp lý và hiệu quả.

- Bằng các kiến thức đã học, em hãy kể một số tính chất công nghệ và tính chất cơ học của các kim loại thường dùng ?

1. Tính chất cơ học :

Tính cứng, tính dẻo, tính bền của vật liệu.

2. Tính chất vật lý :

Nhiệt độ nóng chảy, tính dẫn điện, dẫn nhiệt, khối lượng riêng.

3. Tính chất hoá học :

Tính chịu axít, muối, tính ăn mòn.

4. Tính công nghệ : Cho biết khả năng gia công dễ hay khó của vật liệu.

Tính đúc, tính hàn, tính rèn, khả năng gia công, cắt gọt.

Cách thức hoạt động của thầy và trò

HS: quan sát hình 20.1, 20.2 SGK.

Hỏi : Hãy mô tả hình dạng, nêu tên gọi và công dụng của các dụng trên hình vẽ?

- Cho HS quan sát các dụng cụ thật và tìm hiểu vật liệu làm nên chúng.

- GV nhận xét và kết luận.

- HS: trả lời các câu hỏi :Em hãy cho biết để đo các kích thước lớn, người ta dùng dụng đo gì ?

- Hãy nêu cách sử dụng thước đo góc vạn năng ?

- GV kết luận nêu cách sử dụng.

Nội dug kiến thức

I. Dụng cụ đo và kiểm tra :

1. Thước đo chiều dài :

. Thước lá :

- Chế tạo : làm bằng thép hợp kim, trên thước có vạch, các vạch nhỏ cách nhau 1mm.

- Dùng đo độ dài.

2. Thước đo góc :

- Êke.

- Ke vuông.

- Thước đo góc vạn năng.

- Cho HS quan sát  hình 20.4 và nêu lên tên gọi, công dụng các dụng cụ trong hình vẽ ?

- Mô tả hình dạng và cấu tạo các dụng cụ trong hình vẽ ?

- GV nhận xét và kết luận.

- GV phân tích cách sử dụng mỏ lết, cờ lê.

- HS quan sát các dụng cụ thật và nêu lên vật liệu làm nên nó ?

1. Dụng cụ tháo lắp :

- Mỏ lết

- Cờ lê

- Tua vít

2. Dụng cụ kẹp chặt :

- Ê tô.

- Kìm.

- Cho HS quan sát  hình 20.5 và nêu lên tên gọi, công dụng các dụng cụ trong hình vẽ ?

- Mô tả hình dạng và cấu tạo các dụng cụ trong hình vẽ ?

- GV nhận xét và kết luận.

- GV phân tích cách sử dụng mỏ lết, cờ lê.

- HS quan sát các dụng cụ thật và nêu lên vật liệu làm nên nó ?

- Búa

- Cưa

- Đục

- Dũa

Cách thức hoạt động của thầy và trò

-  GV nêu khái niệm về kĩ thuật cưa tay ( SGK )

- GV: nêu các bước chuẩn bị ( Mục 2a phần I SGK ).

- GV làm mẫu tư thế đứng, thao tác cưa. ( Thao tác chậm HS quan sát ).

- HS: quan sát hình 21.2 a, b mô tả tư thế đứng cưa ?

- GV: Giải thích cách điều chỉnh độ phẳng, độ căng, độ dùng của lưỡi cưa.

- Nêu an toàn khi cưa.

Nội dug kiến thức

1. Khái niệm :

( SGK )

2. Kĩ thuật cưa :

a. Chuẩn bị :   ( SGK )

b. Tư thế đứng và thao tác cưa :

- Đứng thẳng, thoải mái.

- Cầm cưa : Tay phải nắm cán cưa, tay trái nắm đầu kia của khung cưa.

- Thao tác : Kết hợp 2 tay .và một phần khối lượng cơ thể để đẩy và kéo cưa.

3. An toàn khi cưa : ( SGK ).

- HS: quan sát các loại dũa, từ đó tìm hiểu cấu tạo và công dụng của từng loại?

- Hướng dãn HS cách chọn dũa phù hợp với dáng bề mặt và vật liệu.

- GV hướng dẫn qua phần kĩ thuật dũa.

- GV: cho HS quan sát hình 22.2             ( SGK)  làm mẫu thao tác dũa.

- Vì sao và làm thế nào để giữ cho dũa luôn luôn thăng bằng ? ( FaLa = FbLb )

- GV: nêu những yêu cầu về an toàn khi dũa.

Dũa tròn, dẹt, vuông, tam giác, bán nguyệt. Dùng la,ì để làm phẳng và mịn bề mặt.

1. Kĩ thuật dũa :

a. Chuẩn bị : ( SGK )

b. Cách cầm dũa và thao tác dũa :

- Tay phải cầm cán dũa hơi ngữa lòng bàn tay, tay trái đặt hẳn lên đầu dũa.

- Đẩy và kéo dũa đều.

2. An toàn khi dũa : ( SGK )

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS

Néi dung

- GV cho HS ®äc môc I / ChuÈn bÞ

HS : ®äc to môc I

Ho¹t ®éng 1 : Thùc hµnh ®o kÝch th­íc b»ng th­íc l¸ vµ th­íc cÆp  .

-Yªu cÇu HS dïng th­íc l¸ ®Ó ®o kÝch th­íc cña khèi h×nh hép , chó ý tíi thao t¸c  ®o vµ ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¸o c¸o thùc hµnh .

-Yªu cÇu HS dïng th­íc cÆp  ®Ó ®o kÝch th­íc cña khèi trô trßn . GV h­íng dÉn cho HS thao t¸c ®o b»ng th­íc cÆp nh­ trong Sgk .

GV lµm mÉu vµi lÇn vµ nªu c¶ c¸ch ®äc kÝch th­íc :

I. ChuÈn bÞ : ( sgk/ 78 )

II. Néi dung vµ tr×nh tù thùc hµnh

1.Thùc hµnh ®o kÝch th­íc b»ng th­íc l¸ vµ th­íc cÆp  .

+ Tay tr¸i cÇm chi tiÕt ®Æt gi÷a hai má th­íc , tay ph¶i gi÷ c¸n th­íc , khi ®o ngãn tay c¸i cña tay ph¶i ®Èy khung di ®éng chuyÓn tíi tiÕp xóc víi bÒ mÆt cÇn ®o

-         HS : th­c hµnh vµ

Ho¹t ®éng 2 : Thùc hµnh v¹ch dÊu trªn mÆt ph¼ng  .

- gi¸o viªn h­íng dÉn cho HS phÇn lÝ thuyÕt vÒ v¹ch dÊu  nh­ trong Sgk /tr 80

GV cho HS ®äc c¸c b­íc tiÕn  hµnh

Sgk / tr 80

HS1 : ®äc

HS2 : ®äc l¹i

HS : tiÕn hµnh vµ ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng b¸o c¸o

2. Thùc hµnh v¹ch dÊu trªn mÆt ph¼ng  .

a) LÝ thuyÕt :

Qui tr×nh lÊy dÊu :

- ChuÈn bÞ ph«i vµ dông cô cÇn thiÕt .

- B«i phÊn mµu lªn bÒ mÆt cña ph«i .

- Dïng dông cô ®o vµ mòi v¹ch ®Ó vÏ h×nh d¹ng cña chi tiÕt lªn ph«i

- V¹ch c¸c ®­êng bao cña chi tiÕt .

b) Thùc hµnh v¹ch dÊu ke cöa 

-C¸c b­íc tiÕn  hµnh sgk / tr 8sgk

Cách thức hoạt động của thầy và trò

- HS: quan sát hình 24.1 ( SGK ) và một số chi tiết máy, trả lời câu hỏi :

+ Cụm trục trước xe đạp gồm có mấy phần tử ?

+ Các phần tử trên có đặc điểm  gì chung ?

-GV: gợi ý hướng dẫn HS .

- Chi tiết máy là gì ?

- GV: nhận xét và kết luận.

- HS: quan sát hình 24.2 và một số vật mẩu. Hỏi phần tử nào không phải là chi tiết máy ? tại sao ?

( Chi tiết máy nếu phân tách ra sẽ làm hỏng chi tiết máy ).

- Khung xe đạp, xích xe đạp có phải là chi tiết máy không ?

Nội dug kiến thức

1. Chi tiết máy là gì ?

- Các phần tử có cấu tạo hoàn chỉnh và thực hiện chức năng nhất định trong máy gọi là chi tiết máy.

- Dấu hiệu để nhận biết chi tiết máy là :

Những phần tử có cấu tạo hoàn chỉnh và không thể  tháo rời ra được nữa.