Giáo án dại 7 đầy đủ

Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS

Ghi baûng

Hoaït ñoäng 1 : Soá höõu tæ ( 12’ )

GV: Giaû söû ta coù caùc soá sau . Em haõy vieát caùc soá ñoù thaønh 3 phaân soá baèng nhau .

HS: Leân baûng thöïc hieän

GV: Chuùng ta coù theå vieát moãi soá treân thaønh bao nhieâu phaân soá baèng noù ? ( sau ñoù GV boå sung theâm caùc daáu vaøo sau moãi phaân soá )

HS: Chuùng ta coù theå vieát thaønh voâ soá phaân soá baèng noù

GV: Caùc soá treân ta ñeàu goïi laø soá höõu tæ

GV: Vaäy nhö theá naøo goïi laø soá höõu tæ ?

HS: Traû lôøi

GV: Taäp hôïp caùc soá höõu tæ ñöôïc kí hieäu laø Q

GV: Yeâu caàu HS thöïc hieän ?1 vaø ?2

HS: Thöïc hieän ?1 vaø ?2

Hoaït ñoäng 2 : Bieåu dieãn soá höõu tæ treân truïc soá ( 10’ )

GV: Veõ truïc soá , bieåu dieãn caùc soá nguyeân -2 , -1 , 2 treân truïc soá .

Gv : Töông töï nhö soá töï nhieân ta cuõng coù theå bieåu dieãn moïi soá höõu tæ treân truïc soá  . Sau ñoù GV cho HS töï ñoïc víduï 1 vaø laøm ví duï 2 .

HS: Ñoïc víduï 1  sau ñoù laøm ví duï 2 .

GV: Haõy vieát döôùi daïng phaân soá döông .

HS: =

GV: Chia ñoaïn thaúng ñôn vò laøm maáy phaàn ?

HS: Ta chia thaønh 3 phaàn baèng nhau .

GV: Ñieåm bieåu dieãn soá höõu tæ xaùc ñònh nhö theá naøo ?

HS: Laáy veà beân traùi ñieåm 0 moät ñoaïn baèng 2 ñôn vò

1. Soá höõu tæ 

 a) Ví duï : 3 ; -0,5 ; ; 2; … laø caùc soá höõu tæ.

  b) Ñònh nghóa : (sgk/5)

  c)Kyù hieäu  : Q

   ?1 SGK/5

   ?2 SGK/5

2. Bieåu dieãn soá höõu tæ treân truïc soá :

        -2    -1     0     1     2

Ví duï 1

Ví duï 2

= ?

GV: Goïi 1 HS leân baûng bieåu dieãn .

GV: Treân truïc soá ñieåm bieåu dieãn soá höõu tæ x goïi laø ñieåm x .

Hoaït ñoäng 3 : So saùnh hai soá höõu tæ ( 10’ )

GV: Haõy so saùnh hai phaân soá  vaø

HS: Leân baûng giaûi.

GV: Cho HS töï ñoïc ví duï 1 vaø ví duï 2

GV: Qua hai ví duï em haõy cho bieát ñeå so saùnh hai soá höõu tæ ta caàn laøm nhö theá naøo ?

HS: Traû lôøi

GV: Giôùi thieäu soá höõu tæ döông , soá höõu tæ aâm , soá 0

GV: Cho HS thöïc hieän ?5

HS: Laøm ?5

3. So saùnh hai soá höõu tæ :

?4 SGK/6

Haõy so saùnh hai phaân soá  vaø .

Ta coù : ;

Vì -10 > -12

Vaäy .

Ví duï 1:( SGK/6)

Ví duï 2:( SGK/7)

?5 SGK/7

Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS

Ghi baûng

Hoaït ñoäng 1 : Coäng tröø hai soá höõu tæ ( 13’ )

GV: Chuùng ta ñaõ bieát moïi soá höõu tæ ñeàu vieát ñöôïc döôùi daïng phaân soá .

vôùi a , bZ , b 0 . Vaäy ñeå coäng , tröø hai soá höõu tæ ta coù theå laøm theá naøo ?

HS: Ñeå coäng , tröø hai soá höõu tæ ta coù theå vieát chuùng döôùi daïng phaân soá roài aùp duïng quy taéc coäng , tröø phaân soá .

GV: Nhö vaäy vôùi hai soá höõu tæ baát kì ta ñeàu coù theå vieát chuùng döôùi daïng hai phaân soá coù cuøng moät maãu döông roài aùp duïng quy taéc coäng , tröø phaân soá cuøng maãu .

GV: Vôùi x = ; y = ( a , b , m Z ; m > 0 ) hoaøn thaønh coâng thöùc

x + y =

x – y =

HS: Leân baûng.

GV: Pheùp coäng , tröø soá höõu tæ cuõng coù caùc tính chaát nhö pheùp coäng , tröø phaân soá ñoù laø : giao hoaùn , keát hôïp , coäng vôùi soá 0 .

GV: Cho HS laøm ví duï SGK/9 vaø goïi 2 HS leân baûng .

HS: Caû lôùp laøm vaøo vôû vaø 2 HS leân baûng .

GV: Yeâu caàu HS thöïc hieân ?1

Hoaït ñoäng 2 : Quy taéc chuyeån veá ( 10’ )

1. Coäng tröø hai soá höõu tæ :

Vôùi x = ;  y =

       ( a , b , m Z , m > 0 )

x + y = +=

x – y = -=

Ví duï SGK/9

?1 SGK/9

2. Quy taéc chuyeån veá :

GV: Xeùt baøi taäp sau x + 7 = 19

GV: Haõy nhaéc laïi quy taéc chuyeån veá trong Z

HS: Khi chuyeån moät soá haïng töø veá naøy sang veá kia cuûa moät ñaúng thöùc ta phaûi ñoåi daáu haïng töû ñoù .

GV: Töông töï trong Q ta cuõng coù quy taéc chuyeån veá . GV goïi  HS ñoïc quy taéc

HS: Ñoïc to quy taéc

GV: Vôùi moïi x , y , z Q ta coù

x + y = z x = z – y

GV:Cho HS laøm ví duï SGK/9

HS: Laø, ví duï SGK/9

GV: Yeâu caàu HS thöïc hieän ?2

HS: Thöïc hieän ?2

GV: Goïi vaøi HS ñoïc to chuù yù SGK / 9

Quy taéc: SGK/9

Vôùi moïi x , y , z Q ta coù

x + y = z x = z – y

Ví duï SGK/9

?2 Tìm x, bieát :

Chuù yù: SGK/9

Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS

Ghi baûng

Hoaït ñoäng 1 : Nhaân hai soá höõu tæ ( 10’ )

GV: Trong taäp hôïp Q . Ta cuõng coù pheùp tính nhaân, chia hai soá höõu tæ . Ví duï : – 0,5.  ,theo em ta seõ thöïc hieän nhö theá naøo ?

HS: Ta coù theå vieát caùc soá höõu tæ döôùi daïng phaân soá , roài aùp duïng quy taéc nhaân phaân soá .

GV: Moät caùch toång quaùt ta coù vôùi x = ; y =

( b , d 0 ) 

x.y = . =

GV: Cho HS laøm ví duï .

HS : Laøm ví duï .

GV: Ta cuõng coù caùc tính chaát cuûa pheùp nhaân soá höõu tæ gioáng nhö pheùp nhaân phaân soá . Ñoù laø nhöõng tính chaát naøo ?

1. Nhaân hai soá höõu tæ :

Toång quaùt:

Vôùi x = ; y = ( b , d 0 ) 

  x.y = . = .

 Ví duï : Tính

HS: Ñoù laø caùc tính chaát : giao hoaùn , keát hôïp , nhaân vôùi 1 , tính chaát phaân phoái cuûa pheùp nhaân ñoái vôùi pheùp coäng , caùc soá khaùc 0 ñeàu coù soá nghòch ñaûo .

Hoaït ñoäng 2 : Chia hai soá höõu tæ ( 13’ )

GV: Vôùi x = ; y = ( y 0 ) haõy aùp duïng quy taéc chia phaân soá , vieát coâng thöùc chia x cho y

HS: Leân baûng .

GV: Haõy laøm ví duï SGK/11.

HS: Laøm ví duï .

GV: Cho HS laøm ? . Goïi 2 HS leân baûng .

HS: Laøm vaøo vôû vaø 2 HS leân baûng .

GV: Goïi 2 HS ñoïc chuù yù SG vaø cho HS ñoïc ví duï .

HS: Ñoïc ví duï SGK/11.

2. Chia hai soá höõu tæ :

Vôùi x = ; y = ( y 0 )

x : y = : = . =

ví duï : SGK/11

? SGK/11

Tính  

a)  3,5 . =

b)  : ( - 2 ) =

Chuù yù : SGK/11

Ví duï : SGK/11

Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS

Ghi baûng

Hoaït ñoäng 1 :Giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ (12’)

GV: Töông töï nhö giaù trò tuyeät ñoái cuûa soá nguyeân , ta cuõng coù giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ x laø khoaûng caùch töø ñieåm x tôùi ñieåm O treân truïc soá .

Kí hieäu laø .

GV: Goïi 1 HS nhaéc laïi ñònh nghóa .

HS: Nhaéc laïi ñònh nghóa giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ x .

GV: Cho ví duï leân baûng .

GV: Chuùng ta chuù yù laø khoaûng caùch khoâng coù giaù trò aâm treân truïc soá .

GV: Yeâu caàu HS thöïc  hieän ?1

HS: Thöïc hieän ?1

GV: Ta coù               =

GV: Nhö vaäy coâng thöùc xaùc ñònh giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ cuõng töông töï nhö ñoái vôùi soá nguyeân

GV: Goïi 1 HS ñoïc nhaän xeùt SGK/14

1. Giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ :

Giaù trò tuyeät ñoái cuûa moät soá höõu tæ ñöôïc kí hieäu :

Ví duï : = ; = 2 ; = 0

?1 SGK/13

Ta coù         =

Ví duï :

x = thì = ( vì > 0 )

= -(- 5,75 ) = 5,75

                            ( vì  -5,75 < 0 )

Nhaän xeùt  :SGK/14

HS: Ñoïc nhaän xeùt

GV: Yeâu caàu HS thöïc hieän ?2 SGK/14

HS: Laøm ?2

Hoaït ñoäng 2 : Coäng , tröø , nhaân , chia soá thaäp phaân

( 15’ )

GV: Ñeå coäng , tröø , nhaân , chia caùc soá thaäp phaân , ta coù theå vieát chuùng döôùi daïng phaân soá thaäp phaân roài laøm theo quy taéc caùc pheùp tính ñaõ bieát veà phaân soá .

GV: Cho ví duï leân baûng.

GV: Quan saùt caùc soá haïng vaø toång , haõy cho bieát coù caùch naøo tính nhanh hôn khoâng ?

HS: Traû lôøi .

GV: Cho HS xem ví duï treân baûng .

GV: Vaäy khi coâng , tröø , nhaân soá thaäp phaân ta aùp duïng quy taéc veà giaù trò tuyeät ñoái vaø veà daáu töông töï nhö vôùi soá nguyeân .

GV: Neâu ví duï .

GV: Khi chia soá thaäp phaân x cho soá thaäp phaân y (y 0) ta aùp duïng quy taéc : Thöông cuûa hai soá thaäp phaân x vaø y laø thöông cuûa vaø vôùi daáu “ + ” ñöùng tröôùc neáu x vaø y cuøng daáu vaø daáu “ - ” ñöùng tröôùc neáu x vaø y khaùc daáu

GV: Yeâu caàu HS thöïc hieän ?3

HS: Thöïc hieän ?3

?2 SGK/14

2.Coäng , tröø , nhaân , chia soá thaäp phaân:

Ví duï1 :Tính:

( -1,13 ) + ( -0,264 )

= +

=

= = - 1,394

Ví du2ï : Tính:

a) 0,245 – 2,134 = 0,245+ ( -2,134)

= - (2,134 - 0,245 )

= -1,889

b) ( -5,2 ).3,14 = -(5,2 . 3,14)

                         = -16,328

c) (-0,408) : (-0,34)

= +( 0,408 : 0,34 )

= 1,2

d) (-0,408) : 0,34

= - ( 0,408 : 0,34 )

= -1,2

?3 SGK/14

Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS

Ghi baûng

Baøi 18 SBT/8

GV: Haõy tính giaù trò cuûa bieåu thöùc sau khi boû daáu ngoaëc

GV: Goïi 2 HS leân baûng coøn caû lôùp laøm vaøo vôû

HS: 2 HS leân baûng coøn caû lôùp laøm vaøo vôû

GV: Nhaän xeùt laïi baøi laøm cuûa HS sau khi cho caû lôùp nhaän xeùt

Baøi 26 SGK/16

GV: Yeâu caàu HS söû duïng maùy tính boû tuùi laøm theo höôùng daãn sau ñoù cho HS laøm caâu a vaø c

HS: Thöïc hieän

GV: Nhaän xeùt

Baøi 23 SGK/16

GV: Döïa vaøo tính chaát “ neáu x < y vaø y < z thì x < z ” haõy thöïc hieän baøi taäp 26 SGK/16

GV: Goïi 3 HS leân baûng

HS: Leân baûng coøn caû lôùp laøm vaøo vôû

GV: Nhaän xeùt

Baøi 25SGK/16

Tìm x bieát

a) = 2,3

Baøi 18 ( SBT/8 )  :Tính

a) -5,17 – 0,469 = - ( 5,17 + 0,469 )

                           = - 5,639

b) -2,05 + 1,73 = - ( 2,05 – 1,73 )

                          = - 0,32

c) ( -5,17).(-3,1) = 16,027

d) (-9,18):4,25 = - 2,16

Baøi 26  (SGK/16)

Baøi 23 ( SGK/16)

a) vaø 1,1

  , 1 .

b) -500 vaø 0,001

- 500

c) vaø

Baøi 25 (SGK/16):  Tìm x bieát

a) = 2,3

*  x – 1,7 =2,3

             x = 2,3 +1,7

             x =  4

GV: Nhöõng soá naøo coù giaù trò tuyeät ñoái baèng 2,3

b) - = 0

GV: Goïi 2 HS leân baûng .

HS: Leân baûng coøn caû lôùp laøm vaøo vôû .

*  x – 1,7 = - 2,3

             x =  -2,3 +1,7

              x =  - 0,6

b) - = 0

=

* x +

        x =

          x =

* x +

         x =

         x =

Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS

Ghi baûng

Hoaït ñoäng 1 : Luõy thöøa vôùi soá muõ töï nhieân ( 7’ )

GV: Töông töï nhö ñoái vôùi soá töï nhieân , em haõy neâu ñònh nghóa luõy thöøa baäc n ( vôùi n laø soá töï nhieân lôùn hôn 1 ) cuûa moät soá höõu tæ x ?

HS: Luõy thöøa baäc n cuûa soá höõu tæ x laø tích cuûa n thöøa soá x

GV: Ta coù coâng thöùc sau ( GV giôùi thieäu nhö SGK )

GV: Neáu vieát soá höõu tæ x döôùi daïng ( a, b Z;b 0)

thì xn = coù theå tính nhö theá naøo ?

HS: Traû lôøi vaø GV ghi laïi leân baûng

GV: Vaäy ta coù =

GV: Yeâu caàu HS laøm ?1 SGK/16

HS: Thöïc hieän ?1

1. Luõy thöøa vôùi soá muõ töï nhieân

*Ñònh nghóa:(sgk/16)

xn = x.x.x…x

             n thöøa soá

( vôùi x Q , n N, n > 1 )

x : cô soá

n : soá muõ

*Quy öôùc :

x1 = x

x0 = 1 ( x 0 )

Neáu x = thì

                                  n thöøa soá

xn = =  =

                                  n thöøa soá

?1 Tính

 ;

;

;