GIÁO ÁN DẠY THÊM NGỮ VĂN 6: SỰ VIỆC, NHÂN VẬT TRONG VĂN TỰ SỰ

 (L­u ý: §©y lµ gi¸o ¸n truyÒn thèng víi b¶ng ®en, phÊn tr¾ng vµ tranh minh häa. Gi¸o ¸n d¹y trong 3 tiÕt häc)

 A. Môc tiªu:

1. Cñng cè, hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc vÒ sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù.

2. RÌn kü n¨ng viÕt ®o¹n v¨n tù sù giíi thiÖu nh©n vËt, ®o¹n v¨n tù sù kÓ viÖc.

 B. Néi dung-ph­¬ng ph¸p:

I. KiÕn thøc cÇn ghi nhí: ( Sử dông PP vÊn ®¸p + ThuyÕt tr×nh, minh häa)

1. Sù viÖc trong v¨n tù sù:

 - Gåm 6 yÕu tè:  Thêi gian, kh«ng gian, nh©n vËt, nguyªn nh©n, diÔn biÕn, kÕt qu¶

- Sù viÖc ®­­îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh.

2. Nh©n vËt trong v¨n tù sù:

- Là kÎ thực hiện c¸c sự việc và là kẻ được thể hiện trong văn bản.

- Gồm:  - Nh©n vật chÝnh: Thể hiện tư tưởng, ý nghĩa của văn bản.

           - Nh©n vật phụ: Gióp nh©n vật chÝnh hoạt động.

- Thể hiện qua: Tªn gọi, lai lịch, tÝnh nết, h×nh d¸ng, việc làm,...

II luyÖn tËp:

Bµi tËp 1: Gv sö dông bé tranh VHDG (chän 1 sè tranh thÝch hîp, tiªu biÓu) ®Ó cho HS nhËn diÖn nh©n vËt vµ kÓ l¹i sù viÖc vµ nªu ý nghÜa cña sù viÖc ®ã.

  VD: Bøc tranh Th¸nh Giãng nhæ bôi tre quËt vµo lò giÆc.

- Th¸nh Giãng mét m×nh mét ngùa phi th¼ng vµo ®¸m giÆc... Chµng nhæ bôi tre bªn ®­êng quËt tói bôi vµo qu©n giÆc. Qu©n giÆc chÕt nh­ ng¶ r¹, giÉm ®¹p lªn nhau mµ ch¹y tho¸t th©n.

-> H×nh t­îng ®Ñp ®Ï, rùc rì, hµo hïng vÒ søc m¹nh cña ng­êi anh hïng chiÕn trËn.

Bµi tËp 2: Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn Th¹ch Sanh lµ ai? V× sao em kh¼ng ®Þnh ®ã lµ nh©n vËt chÝnh.

Gîi ý:  - Nh©n vËt chÝnh lµ Lý Th«ng vµ Th¹ch Sanh.

  - V× ®ã lµ nh÷ng nh©n vËt thÓ hiÖn ý nghÜa cña c©u chuyÖn lµ: Ca ngîi c«ng cuéc trÞ thñy vµ ­íc m¬ chÕ ngù thiªn tai cña ng­êi ViÖt cæ.

Bµi tËp 3: Nªu c¸c sù viÖc chÝnh trong TruyÒn thuyÕt B¸nh ch­ng b¸nh giµy.

Gîi ý:

1. Vua Hïng ra ®iÒu kiÖn chän ng­êi nèi ng«i.

2. C¸c hoµng tö ®ua nhau t×m c¸c cña ngon vËt l¹. Lang Liªu (hoµng tö ót) nghÌo, lµm nghÒ n«ng, trong nhµ chØ cã lóa g¹o nªn kh«ng biÕt lµm g× ®Ó d©ng vua cha.

3. Mét vÞ thÇn b¸o méng cho Lang Liªu: Trong trêi ®Êt kh«ng g× quý b»ng lóa g¹o.

4. Lang Liªu s¸ng t¹o ra 2 lo¹i b¸nh ®Ó lµm lÔ d©ng cóng tiªn v­¬ng.

5. Vua cha chän Lang Liªu lµm ng­êi nèi ng«i. b¸nh ch­ng vµ b¸nh giµy.

Bµi tËp 4: Em h·y nªu nh÷ng nh©n vËt chÝnh trong 1 sè truyÖn ®· häc? Nªu nhËn xÐt chung vÒ c¸c nh©n vËt ®ã.

 Gîi ý:

- L¹c Long Qu©n, ¢u c¬: Nßi gièng cao quý, ®Ñp ®Ï, tµi n¨ng vµ phÈm chÊt tèt ®Ñp.

- Lang Liªu: Ng­êi anh hïng trong lao ®éng s¶n xuÊt vµ v¨n ho¸. Tiªu biÓu cho lßng say mª, s¸ng t¹o cña ng­êi lao ®éng. BiÓu hiÖn cho sù tr©n träng vµ ®Ò cao nghÒ n«ng cña ng­êi x­a...

- Th¸nh Giãng: Th¸nh Giãng lµ biÓu t­îng hÕt søc ®Ñp ®Ï, hµo hïng vÒ tinh thÇn yªu n­íc, bÊt khuÊt trong chiÕn ®Êu vµ chiÕn th¾ng giÆc ngo¹i x©m v× ®éc lËp tù do cña d©n téc VN thêi cæ, lu«n bÊt tö.

- S¬n Tinh: §¹i diÖn tiªu biÓu cho tinh thÇn vµ c«ng cuéc chèng thiªn tai, biÓu hiÖn rùc rì ®Ñp ®Ï cho ­íc m¬ chÕ ngù thiªn tai cña ng­êi ViÖt x­a.

- Thuû Tinh: Sù k× ¶o ho¸ c¶nh lò lôt vÉn th­êng xÈy ra ë ®ång b»ng ch©u thæ s«ng Hång hµng n¨m.

Bµi 5: Em h·y viÕt ®o¹n v¨n giíi thiÖu vÒ c¸c nh©n vËt sau:

 a. Nh©n vËt Lª ThËn.

 b. Nh©n vËt Sä Dõa (líp 6A)

Gîi ý: a . VÒ néi dung:  - Lai lÞch (ng­êi ®¸nh c¸ ven biÓn Thanh Ho¸)

                                       - PhÈm chÊt (hiÒn lµnh, chÊt ph¸c, ...) 

     - H×nh d¸ng (kháe m¹nh, nhanh nhÑn,...)

       VÒ h×nh thøc: Sö dông c¸c danh tõ, cã thÓ sö dông d¹ng c©u: CN-lµ-VN.

 b. VÒ néi dung: - Lai lÞch (Sinh ra do bµ mÑ uèng n­íc...)

    - H×nh d¸ng (trßn nh­ côc thÞt, ...)

    - Tµi n¨ng (ch¨n bß giái...)

  HS viÕt, GV theo dâi, söa ch÷a, chÊm mét sè bµi.

Bµi 5: ViÕt ®o¹n v¨n kÓ l¹i c¸c sù viÖc sau: Lª Lîi tr¶ g­¬m cho Long Qu©n.

Gîi ý: + Néi dung:  - Lª Lîi ®i thuyÒn d¹o ch¬i trªn s«ng T¶ Väng.

    - Thanh G­¬m ®éng ®Ëy bªn m×nh...

    - Rïa vµng næi lªn vµ nãi...

    - Lª Lîi rót thanh g­¬m...tung vÒ....

    - Rïa vµng ®íp lÊy... lÆn xuèng...

 +  H×nh thøc:  - Sö dông nhiÒu ®éng tõ, TÝnh tõ...

      - Sö dông c¸c c©u trÇn thuËt.

C. HDVN: 1. Hoµn thµnh bµi tËp 5.

  2. Lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm sè 5.