GIÁO ÁN LỊCH SỬ 7 (trọn bộ)

Ho¹t ®éng d¹y

Ho¹t ®éng häc

Ghi b¶ng

Yªu cÇu HS ®äc SGK

Gi¶ng: (Ghi trªn b¶n ®å) Tõ thiªn niªn ki I tr­íc c«ng nguyªn, c¸c quèc gia cæ ®¹i ph­¬ng T©y Hi L¹p va R«ma ph¸t triÓn, tån t¹i ®Õn thÕ kû V.Tõ ph­¬ng b¸c, ng­êi Giecman trµn xuèng va tiªu diÖt c¸c quèc gia nµy, lËp nªn nhiÒu v­¬ng quèc míi"KÓ tªn mét sè quèc gia".

HS ®äc phÇn 1.

Quan s¸t b¶n ®å

1. Sù h×nh thµnh XHPK ë ch©u ¢u.

a. Hoµn c¶nh lÞch sö

- Cuèi thÕ kû V, ng­êi Gecman tiªu diÖt c¸c quèc gia cæ ®¹i.

Ho¹t ®éng d¹y

Ho¹t ®éng häc

Ghi b¶ng

Yªu cÇu HS ®äc SGK

Gi¶ng: (Ghi trªn b¶n ®å) Tõ thiªn niªn ki I tr­íc c«ng nguyªn, c¸c quèc gia cæ ®¹i ph­¬ng T©y Hi L¹p va R«ma ph¸t triÓn, tån t¹i ®Õn thÕ kû V.Tõ ph­¬ng b¸c, ng­êi Giecman trµn xuèng va tiªu diÖt c¸c quèc gia nµy, lËp nªn nhiÒu v­¬ng quèc míi"KÓ tªn mét sè quèc gia".

HS ®äc phÇn 1.

Quan s¸t b¶n ®å

1. Sù h×nh thµnh XHPK ë ch©u ¢u.

a. Hoµn c¶nh lÞch sö

- Cuèi thÕ kû V, ng­êi Gecman tiªu diÖt c¸c quèc gia cæ ®¹i.

Ho¹t ®éng d¹y

Ho¹t ®éng häc

Ghi b¶ng

Yªu cÇu HS ®äc SGK

Gi¶ng: (Ghi trªn b¶n ®å) Tõ thiªn niªn ki I tr­íc c«ng nguyªn, c¸c quèc gia cæ ®¹i ph­¬ng T©y Hi L¹p va R«ma ph¸t triÓn, tån t¹i ®Õn thÕ kû V.Tõ ph­¬ng b¸c, ng­êi Giecman trµn xuèng va tiªu diÖt c¸c quèc gia nµy, lËp nªn nhiÒu v­¬ng quèc míi"KÓ tªn mét sè quèc gia".

HS ®äc phÇn 1.

Quan s¸t b¶n ®å

1. Sù h×nh thµnh XHPK ë ch©u ¢u.

a. Hoµn c¶nh lÞch sö

- Cuèi thÕ kû V, ng­êi Gecman tiªu diÖt c¸c quèc gia cæ ®¹i.

Hái: Sau ®ã ng­êi Gecman ®· lµm g×?

Hái: Nh÷ng viÖc Êy lµm x· héi ph­¬ng t©y biÕn ®æi nh­ thÕ nµo?

Hái: Nh÷ng ng­êi nh­ thÕ nµo ®­îc gäi lµ l·nh chóa phong kiÕn?

Hái: N«ng n« do nh÷ng tÇng líp nµo h×nh thµnh?

Hái: Quan hÖ gi÷a l·nh chóa vµ n«ng n« ë ch©u ¢ u nh­ thÕ nµo?

Yªu cÇu: HS ®äc SGK

Hái: Em hiÓu thÕ nµo lµ "L·nh ®Þa"; "l·nh chóa"; "n«ng n«"?

(më réng so s¸nh víi "®iÒn trang"; "th¸i Êp" ë ViÖt Nam).

Yªu cÇu: Em h·y miªu t¶ vµ nªu nhËn xÐt vÒ l·nh ®Þa phong kiÕn trong h1 ë SGK.

Hái: Tr×nh bµy ®êi sèng, sinh ho¹t trong l·nh ®Þa?

Hái: §Æc ®iÓm chÝnh cña nÒn kinh tÕ l·nh ®Þa phong kiÕn lµ g×?

Hái: Ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a x· héi cæ ®¹i vµ XHPK?

Tr¶ lêi: Chia ruéng ®Êt, phong t­íc vÞ cho nhau.

+ Bé m¸y Nhµ n­íc chiÕm h÷u n« lÖ sôp ®æ.

+ C¸c tÇng líp míi xuÊt hiÖn

- Nh÷ng ng­êi võa cã ruéng ®Êt, võa cã t­íc vÞ.

-  N« lÖ vµ n«ng d©n.

- HS ®äc phÇn 2.

"L·nh ®Þa" lµ vïng ®Êt do quý téc phong kiÕn chiÕm ®­îc; "l·nh chóa" lµ ng­êi ®øng ®Çu l·nh ®Þa; "n«ng n«" lµ ng­êi phô thuéc vµo l·nh chóa, ph¶i nép t« thuÕ cho l·nh chóa.

Miªu t¶: T­êng cao, hµo s©u, ®å sé, kiªn cè, cã ®Çy ®ñ nhµ cöa, trang tr¹i, nhµ thê nh­ mét ®Êt n­íc thu nhá.

L·nh chóa giµu cã nhê bãc lét t« thuÕ nÆng nÒ tõ n«ng n«, ng­îc l¹i n«ng n« hÕt søc khæ cùc vµ nghÌo ®ãi.

- Tù s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, kh«ng trao ®æi víi bªn ngoµi dÉn ®Õn tù cung tù cÊp

- X· héi cæ ®¹i gåm chñ n« vµ n« lÖ, n« lÖ chØ lµ "c«ng cô biÕt nãi". XHPK gåm l·nh chóa vµ n«ng n«, n«ng n« ph¶i nép t« thuÕ cho l·nh chóa.

b. BiÕn ®æi trong x· héi

- T­íng lÜnh, quý téc ®­îc chia ruéng, phong t­íc c¸c l·nh chóa phong kiÕn.

- N« lÖ vµ n«ng d©n.

- N«ng n« phô thuéc l·nh chóa x· héi phong kiÕn h×nh thµnh.

2. L·nh ®Þa phong kiÕn

- Lµ vïng ®Êt réng lín do l·nh chóa lµm chñ, trong ®ã cã l©u ®µi vµ thµnh qu¸ch.

- §êi sèng trong l·nh ®Þa:

+ L·nh chóa: xa hoa, ®Çy ®ñ.

+ N«ng n«: ®ãi nghÌo, khæ cùc chèng l·nh chóa.

- §Æc ®iÓm kinh tÕ: tù cung tù cÊp, kh«ng trao ®æi víi bªn ngoµi.

Yªu cÇu: HS ®äc SGK.

Hái: §Æc ®iÓm cña "thµnh thÞ" lµ g×?

Hái: Thµnh thÞ trung ®¹i xuÊt hiÖn nh­ thÕ nµo?

Hái: C­ d©n trong thµnh thÞ gåm nh÷ng ai? Hä lµm nh÷ng nghÒ g×?

Hái: Thµnh thÞ ra ®êi cã ý nghÜa g×?

Yªu cÇu: Miªu t¶ l¹i cuéc sèng ë thµnh thÞ qua bøc tranh h2 trong SGK.

- HS ®äc phÇn 3

- Lµ c¸c n¬i giao l­u, bu«n b¸n, tËp trung ®«ng d©n c­...

- Do hµng ho¸ nhiÒu cÇn trao ®æi, bu«n b¸n

lËp x­ëng s¶n xuÊt, më réng thµnh thÞ trÊn thµnh thÞ trung ®¹i ra ®êi.

- Thî thñ c«ng vµ th­¬ng nh©n.

- S¶n xuÊt vµ bu«n b¸n, trao ®æi hµng ho¸.

- Thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n ph¸t triÓn t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn cña x· héi phong kiÕn.

- §«ng ng­êi, sÇm uÊt, ho¹t ®éng chñ yÕu lµ bu«n b¸n, trao ®æi hµng ho¸.

3. Sù xuÊt hiÖn c¸c thµnh thÞ trung ®¹i.

a. Nguyªn nh©n

- Cuèi thÕ kû XI, s¶n xuÊt ph¸t triÓn, hµng ho¸ thõa ®­îc ®­a ®i b¸n thÞ trÊn ra ®êi thµnh thÞ trung ®¹i xuÊt hiÖn.

b. Tæ chøc

- Bé mÆt thµnh thÞ : phè x¸, nhµ cöa...

- TÇng líp : thÞ d©n (thî thñ c«ng + th­¬ng nh©n)

c.Vai trß

- Thóc ®Èy XHPK ph¸t triÓn.

Ho¹t ®éng d¹y

Ho¹t ®éng häc

Ghi b¶ng

Yªu cÇu: HS ®äc SGK.

Hái: V× sao l¹i cã c¸c cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lý?

Hái: C¸c cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lý ®­îc thùc hiÖn nhê nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo?

HS ®äc phÇn 1.

- Do s¶n xuÊt ph¸t triÓn, c¸c th­¬ng nh©n, thî thñ c«ng cÇn thÞ tr­êng vµ nguyªn liÖu.

-  Do khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn : ®ãng ®­îc nh÷ng tµu lín, cã la bµn...

1. Nh÷ng cuéc ph¸t kiÕn lín vÒ ®Þa lý.

- Nguyªn nh©n :

+ S¶n xuÊt ph¸t triÓn

+ CÇn nhiªn liÖu

+ CÇn thÞ tr­êng

Yªu cÇu: M« t¶ l¹i con tµu Carraven (cã nhiÒu buåm, to lín, cã b¸nh l¸i...)

Yªu cÇu: KÓ tªn c¸c cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lý lín vµ nªu s¬ l­îc vÒ c¸c cuéc hµnh tr×nh ®ã trªn b¶n ®å.

Hái: HÖ qu¶ cña c¸c cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lý lµ g×?

Hái: C¸c cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lý ®ã cã ý nghÜa g×?

Gi¶ng: C¸c cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lý ®· gióp cho viÖc giao l­u kinh tÕ vµ v¨n ho¸ ®­îc ®Èy m¹nh. Qu¸ tr×nh tÝch luü t­ b¶n còng dÇn dÇn h×nh thµnh. §ã lµ qu¸ tr×nh t¹o ra sè vèn ban ®Çu vµ nh÷ng  ng­êi lµm thuª.

Yªu cÇu: HS ®äc SGK.

Hái: Quý téc vµ th­¬ng nh©n ch©u ¢u ®· tÝch luü vèn vµ ®· gi¶i quyÕt nh©n c«ng b»ng c¸ch nµo?

Hái: T¹i sao quý téc phong kiÕn kh«ng tiÕp tôc sö dông n«ng n« ®Ó lao ®éng?

Hái: Víi nguån vèn vµ nh©n c«ng cã ®­îc, quý téc vµ th­¬ng nh©n ch©u ¢u ®· lµm g×?

- HS tr×nh bµy trªn b¶n ®å:

+ 1487: §iax¬ vßng qua cùc Nam ch©u Phi.

+ 1498 Vasc« ®¬ Gama ®Õn Ên §é.

+ 1492 C«l«mb« t×m ra ch©u MÜ.

+ 1519-1522: Magienlan vång quanh tr¸i ®Êt.

- T×m ra nh÷ng con ®­êng míi ®Ó nèi liÒn gi÷a c¸c ch©u lôc ®em vÒ nguån lîi cho giai cÊp t­ s¶n ch©u ¢u.

- Lµ cuéc c¸ch m¹ng vÒ khoa häc kü thuËt, thóc ®Èy th­¬ng nghiÖp ph¸t triÓn.

- HS ®äc phÇn 2.

+C­íp bãc tµi nguyªn tõ thuéc ®Þa,

+ Bu«n b¸n n« lÖ da ®en.

+ §uæi n«ng n« ra khái l·nh ®Þa  kh«ng cã viÖc lµm   lµm thuª.

- §Ó sö dông n« lÖ da ®en  thu lîi nhiÒu h¬n.

- C¸c cuéc ph¸t kiÕn ®Þa lý tiªu biÓu (SGK).

- KÕt qu¶:

+ T×m ra nh÷ng con ®­êng míi.

+ §em l¹i nh÷ng mãn lîi khæng lå cho giai cÊp t­ s¶n ch©u ¢u.

+ §Æt c¬ së cho viÖc më réng thÞ tr­êng cña c¸c n­íc ch©u ¢u.

- ý nghÜa:

+ Lµ cuéc c¸ch m¹ng vÒ giao th«ng vµ tri thøc.

+ Thóc ®Èy th­¬ng nghiÖp ph¸t triÓn.

2. Sù h×nh thµnh chñ nghÜa t­ b¶n ë ch©u ¢u.

+ Qu¸ tr×nh tÝch luü t­ b¶n nguyªn thuû h×nh thµnh: t¹o vèn vµ ng­êi lµm thuª.

+ VÒ kinh tÕ: H×nh thøc kinh doanh t­ b¶n ra ®êi.

Hái: Nh÷ng viÖc lµm ®ã cã t¸c ®éng g× ®èi víi x· héi?

Hái: Giai cÊp t­ s¶n vµ v« s¶n ®­îc h×nh thµnh tõ nh÷ng tÇng líp nµo?

Hái: Quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa ®­îc h×nh thµnh nh­ thÕ nµo?

- LËp x­ëng s¶n xuÊt quy m« lín.

- LËp c¸c c«ng ty th­¬ng m¹i.

- LËp c¸c ®ån ®iÒn réng lín.

+ H×nh thøc kinh doanh t­ b¶n thay thÕ chÕ dé tù cÊp tù tóc.

+ C¸c giai cÊp míi ®­îc h×nh thµnh.

- T­ s¶n bao gåm quý téc, th­¬ng nh©n vµ chñ ®ån ®iÒn.

- Giai cÊp v« s¶n: nh÷ng ng­êi lµm thuª bÞ bãc lét thËm tÖ.

+ VÒ x· héi c¸c giai cÊp míi h×nh thµnh: T­ s¶n vµ v« s¶n.

+ VÒ chÝnh trÞ: giai cÊp t­ s¶n m©u thuÉn víi quý téc phong kiÕn ®Êu tranh chèng phong kiÕn.

* T­ s¶n bãc lét kiÖt quÖ v« s¶n. Quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n h×nh thµnh.

Ho¹t ®éng d¹y

Ho¹t ®éng häc

Ghi b¶ng

Yªu cÇu: HS tù ®äc SGK

Hái: ChÕ ®é phong kiÕn ë ch©u ¢¢u tån t¹i trong bao l©u? §Õn thÕ kØ XV nã ®· béc lé nh÷ng h¹n chÕ nµo?

Gi¶ng: Trong suèt 1000 n¨m ®ªm tr­êng trung cæ, chÕ ®é phong kiÕn ®· k×m h·m sù ph¸t triÓn cña x· héi. Taonf x· héi chØ cã tr­êng häc ®Ó ®µo t¹o gi¸o sÜ. Nh÷ng di s¶n cña nÒn v¨n ho¸ cæ ®¹i bÞ ph¸ huû hoµn toµn, trõ nhµ thê vµ tu viÖn. Do ®ã, giai cÊp t­ s¶n ®Êu tranh chèng l¹i sù rµng buéc cña t­ t­ëng phong kiÕn.

HS ®äc phÇn 1

Tõ thÕ kØ V ®Õn thÕ kØ XV  kho¶ng 10 thÕ kØ.

1) Phong trµo V¨n ho¸ Phôc h­ng

*Nguyªn nh©n:

- ChÕ ®é phong kiÕn k×m h·m sù ph¸t triÓn cña x· héi.

- Giai cÊp t­ s¶n cã thÕ lùc kinh tÕ nh­ng kh«ng cã ®Þa vÞ x· héi.

Hái: "Phôc h­ng" lµ g×?

Hái: T¹i sao giai cÊp  t­ s¶n l¹i chän V¨n ho¸ lµm cuéc më ®­êng cho ®Êu tranh chèng phong kiÕn?

Yªu cÇu: KÓ tªn mét sè nhµ V¨n ho¸, khoa häc tiªu biÓu mµ em biÕt?

(GV giíi thiÖu mét sè t­ liÖu, tranh ¶nh trong thêi V¨n ho¸ Phôc h­ng cho HS).

Hái: Thµnh tùu næi bËt cña phong trµo V¨n ho¸ Phôc h­ng lµ g×?

Hái: Qua c¸c t¸c phÈm cña m×nh, c¸c t¸c gi¶ thêi Phôc h­ng muèn nãi ®iÒu g×?

- Kh«i phôc l¹i gi¸ trÞ cña nÒn V¨n hãa Hi L¹p vµ R«ma cæ ®¹i; s¸ng t¹o nÒn V¨n ho¸ míi cña giai cÊp t­ s¶n.

- Giai cÊp t­ s¶n cã thÕ lùc vÒ kinh tÕ nh­ng kh«ng cã ®Þa vÞ x· héi,  ®Êu tranh chång phong kiÕn trªn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau b¾t ®Çu lµ lÜnh vùc v¨n ho¸. Nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸ cæ ®¹i lµ tinh hoa nh©n lo¹i, viÖc kh«i phôc nã sÏ cã t¸c ®éng, tËp hîp ®­îc ®«ng ®¶o d©n chóng ®Ó chèng l¹i phong kiÕn.

- Lªona ®¬ Vanhxi, Rab¬le, §ªcact¬, C«pecnic, Sªchxpia...

- Khoa häc kü thuËt tiÕn bé v­ît bËc.

- Sù phong phó vÒ v¨n häc.

- Thµnh c«ng trong c¸c lÜnh vùc nghÖ thu¹t (cã gi¸ trÞ ®Õn ngµy nay).

- Phª ph¸n XHPK vµ gi¸o héi.

- §Õ cao gi¸ trÞ con ng­êi.

- Më ®­êng cho sù ph¸t triÓn cña V¨n ho¸ nh©n lo¹i.

- HS ®äc phÇn 2.

Phong trµo V¨n ho¸ Phôc h­ng

* Néi dung t­ t­ëng:

- Phª ph¸n XHPK vµ Gi¸o héi.

- §Ò cao gi¸ trÞ con ng­êi.

Yªu cÇu: HS ®äc SGK

Hái: Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn phong trµo c¶i c¸ch t«n gi¸o?

Hái: Tr×nh bµy néi dung t­ t­ëng cuéc c¶i c¸ch Luth¬ vµ Canvanh?

Gi¶ng: giai cÊp phong kiÕn ch©u ¢u dùa vµo gi¸o héi ®Ó thèng trÞ nh©n d©n vÒ mÆt tinh thÇn, gi¸o héi cã thÕ lùc vÒ kinh tÕ rÊt hïng hËu, cã nhiÒu ruéng ®Êt  bãc lét n«ng d©n nh­ c¸c l·nh chóa phong kiÕn. Gi¸o héi cßn ng¨n cÊm sù ph¸t triÓn cña khoa häc tù nhiªn. Mäi t­ t­ëng tiÕn bé ®Òu bÞ cÊm ®o¸n. (KÓ cho HS vÒ sù hy sinh cña c¸c nhµ khoa häc).

Hái: Phong trµo " C¶i c¸ch t«n gi¸o" ®· ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo?

- Gi¸o héi c¶n trë sù ph¸t triÓn cña giai cÊp t­ s¶n ®ang lªn.

- Phñ nhËn vai trß cña gi¸o héi.

- B·i bá nghi lÔ phiÒn to¸i.

- Quay vÒ gi¸o lÝ Kit« nguyªn thuû.

- Lan réng nhiÒu n­íc t©y ¢u: Anh, Ph¸p, Thôy SÜ...

- T«n gi¸o ph©n ho¸ thµnh 2 gi¸o ph¸i:

+ §¹o tin lµnh.

+ Kit« gi¸o.

t¸c ®éng m¹nh ®Õn cuéc ®Êu tranh vò trang cña t­ s¶n chèng phong kiÕn.

2) Phong trµo c¶i c¸ch t«n gi¸o

* Nguyªn nh©n:

- Gi¸o héi bãc lét nh©n d©n.

- C¶n trë sù ph¸t triÓn cña giai cÊp t­ s¶n.

* Néi dung:

- Phñ nhËn vai trß thèng trÞ cña gi¸o héi.

- B·i bá lÔ nghi phiÒn to¸i.

- Quay vÒ gi¸o lÝ nguyªn thuû.

* T¸c ®éng ®Õn x· héi:

- Gãp phÇn thóc ®Èy cho c¸c cuéc khëi nghÜa n«ng d©n.

- §¹o Kit« bÞ ph©n ho¸.