Ho¹t ®éng cña GV vµ HS

Néi dung cÇn ®¹t

Nh­ thÕ nµo lµ tr×nh bµy mét vÊn ®Ò?

ViÖc tr×nh bµy mét vÊn ®Ò cã tÇm quan träng nh­ thÕ nµo?

  §Ó tr×nh bµy tèt mét vÊn ®Ò ta cÇn ph¶i lµm g×?

T¹i sao ph¶i lËp dµn ý tr­íc khi tr×nh bµy mét v¸n ®Ò?

I. TÇm quan träng cña mét vÊn ®Ò

- Tr×nh bµy mét vÊn ®Ò lµ bµy tá quan ®iÓm, c¸ch hiÓu, c¸ch nghÜ, c¸ch c¶m nhËn cña m×nh vÒ mét vÊn ®Ò nµo ®ã trong cuéc sèng ®Ó ng­êi kh¸c hiÓu ®­îc. Nã rÊt quan träng trong ®êi sèng vµ trong häc tËp.

II. C«ng viÖc chuÈn bÞ

1. Chän vÊn ®Ò ®Ó tr×nh bµy

- Tr×nh bµy vÊn ®Ò g×? Cµn x¸c ®Þnh nh÷ng viÖc sau:

+ HiÓu biÕt cña b¶n th©n vÒ vÊn ®Ò ®ã nh­ thÕ nµo?

+ Ng­êi nghe lµ nh÷ng ai? (Tuæi t¸c, tr×nh ®é, giíi tÝnh, nghÒ nghiÖp, hä ®ang quan t©m ®Õn vÊn ®Ò g×)

+ §Ò tµi tr×nh bµy cã bao nhiªu vÊn ®Ò.

2. LËp dµn ý:

§Ó viÖc tr×nh bµy râ rµng, rµnh m¹ch, ®Çy ®ñ kh«ng cã khiÕm khuyÕt cÇn ph¶i lËp dµn ý tr×nh bµy. Dµn ý cßn lµm co ta chñ ®éng h¬n trong qu¸ tr×nh tr×nh bµy.

Khi lËp dµn ý cÇn tiÕn hµnh c¸c thao t¸c sau:

Khi lËp dµn ý cÇn tiÕn hµnh nh÷ng thao t¸c nµo?

Khi tr×nh bµy mét vÊn ®Ò cÇn ph¶i cã nh÷ng thao t¸c nµo?

Khi tr×nh bµy ph¶i chó ý nh÷ng g×?

KÕt thóc vÊn ®Ò ta ph¶i lµm nh÷ng viÖc g×?

- §Ó lµm s¸ng tá vÊn ®Ó tr×nh bµy cÇn tr×nh bµy bao nhiªu ý.

- C¸c ý ®ã cÇn ®­îc triÓn khai thµnh nh÷ng ý nhá nµo

- S¾p xÕp c¸c ý theo tr×nh tù nµo cho hîp lÝ, ý nµo lµ träng t©m...

- ChuÈn bÞ tr­íc nh÷ng c©u chµo hái, c¶m ¬n, cö chØ, hµnh ®éng, ng«n ng÷...

III. Tr×nh bµy

1. B¾t ®Çu tr×nh bµy:

B­íc lªn diÔn ®µn b×nh tÜnh, tù tin, kh«ng nªn véi vµng, hÊp tÊp.

- Chµo cö t¹o vµ giíi thiÖu bµng nh÷ng lêi lÏ cö chØ th©n thiÖn.

2. Tr×nh bµy néi dung:

- Khi æn ®Þnh tÊt c¶ mäi viÖc ®· nãi trªn b¾t ®Çu vµo tr×nh bµy néi dung thø nhÊt.

- CÇn ph¶i khÐo lÐo, dÉn d¾t ®Ó chuyÓn ý tõ néi dung nµy sang néi dung kh¸c.

- Ph¶i chó ý ph¶n øng cña ng­êi nghe ®Ó ®iÒu chØnh néi dung, t­ thÕ, c¸ch nãi...

3. KÕt thóc vµ c¶m ¬n

- Tãm t¾t nhÊn m¹nh mét sè ý chÝnh

- C¶m ¬n ng­êi nghe.

IV. LuyÖn tËp:

Häc sinh lµm bµi tËp trong SGK vµ tr×nh bµy mét vÊn ®Ò tr­íc tËp thÓ líp. VÊn ®Ò nµy häc sinh tù chän.

V. Cñng cè-DÆn dß:

- GV cñng cè l¹i bµi gi¶ng

- HS häc bµi cò, chuÈn bÞ bµi míi

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS

Néi dung cÇn ®¹t

- KÕ ho¹ch c¸ nh©n lµ g×?

   - LËp ®­îc kÕ ho¹ch c¸ nh©n gióp chóng ta gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng viÖc g×?

     GV cho häc sinh ®äc SGK vµ yªu cÉu c¸c em tr¶ lêi  nh÷ng c©u hái sau:

- Theo em, mét b¶n kÕ ho¹ch c¸ nh©nth­êng cã mÊy phÇn, ®ã lµ nh÷ng phÇn nµo?

I. Sù cÇn thiÕt ph¶i lËp kÕ ho¹ch c¸ nh©n:

- Kª hoach c¸ nh©n lµ mét b¶n dù kiÕn néi dung, c¸ch thøc ho¹t ®éng vµ ph©n bæ thêi gian ®Ó hoµn thµnh mét c«ng viÖc nhÊt ®Þnh nh©n

- LËp ®­îc kÕ häach c¸ nh©n ta sÏ h×nh dung ®­îc c¸c c«ng viÖc  cÇn lµm, ph©n phèi thêi gian hîp lÝ ®Ó tr¸nh bÞ ®éng hoÆc bá quªn, bá sãt c¸c c«ng viÖc cÇn lµm.

II.C¸ch lËp kÕ ho¹ch c¸ nh©n

- B¶n kÕ ho¹ch c¸ nh©n th­êng cã hai phÇn ngoµi tªn gäi cña kÕ ho¹ch.

- Cô thÓ tõng phÇn lµ:

+ PhÇn 1: Nªu hä tªn, n¬i lµm viÖc, häc tËp cña ng­êi lËp kÕ ho¹ch.

+ PhÇn 2: Nªu néi dung c«ng viÖc cµn lµm, thêi gian, ®Þa ®iÓm tiÕn hµnh, dù kiÕn kÕt qu¶ ®at ®­îc.

Chó ý: NÕu lµm kÕ ho¹ch cho riªng m×nh th× kh«ng cÇn phÇn 1, lêi v¨n ph¶i ng¾n gän. CÇn cã sù kÎ b¶ng.

Häc sinh ®äc v¨n b¶n trong s¸ch gi¸o khoa vµ tr¶ lêi theo yªu cÇu?

III. LuyÖn TËp:

§©y kh«ng ph¶i lµ b¶n kÕ ho¹ch mµ chØ lµ mét thêi gian biÓu.

- CÇn bæ sung:

ViÕt dù th¶o b¸o c¸o dù kiÕn néi dung ph¶i viÕt gåm nh÷ng g×

-

C¸ch thøc tiÕn hµnh ®¹i héi.

IV. Cñng cè-DÆn dß

- GV cñng cè l¹i bµi gi¶ng

- HS lµm bµi tËp, häc bµi cò, chuÈn bÞ bµi míi.

Ho¹t ®éng cña GV vµ HS

Néi dung cÇn ®¹t

PhÇn tiÓu dÉn nªu lªn nh÷ng vÊn ®Ò g×?

Bµi phó ®­îc chia thµnh mÊy phÇn? Tõ ®©u ®Õn ®©u lµ mét phÇn?

I. TiÓu dÉn

- Vµi nÐt vÒ Tr­¬ng H¸n Siªu:

+ Tõng gi÷ nhiÒu chøc quan quan träng trong triÒu ®×nh.

+ Lµ m«n kh¸ch cña TrÇn H­ng §¹o

+ TÝnh t×nh c­¬ng trùc, häc vÊn uyªn th©m, ®­îc c¸c vua TrÇn vµ nh©n d©n kÝnh träng.

- Vµi nÐt vÒ bµi pó:

Dù ®o¸n s¸ng t¸c vµo ko¶ng 50 n¨m sau khi chiÕn th¾ng B¹ch §»ng.

- VÒ thÓ phó:

Lµ lo¹i v¨n häc tiÕp nhËn tõ TQ.

Néi dung cña phó lµ t¶ c¶nh vËt, phong tôc, kÓ sù viÖc, bµn chuyÖn ®êi...

KÕt cÊu: Phó th­êng cã 4 ®o¹n: Më; Gi¶i thÝch, B×nh luËn vµ kÕt.

II. §äc-HiÓu

1. §oc diÔn c¶m b¶n dÞch- Gi¶i nghÜa tõ khã.

2. Bè côc bµi phó

Chia lµm 4 ®o¹n:

- §o¹n 1: Tõ ®Çu-> luèng cßn l­u: Giíi thiÖu vÒ nh©n vËt kh¸ch vµ tr¸ng chÝ cña «ng, c¶m xóc cña kh¸ch khi du ngo¹n trªn s«ng.

Nh©n vËt kh¸ch ë ®©y lµ ai? Môc ®Ých d¹o ch¬i thiªn nhiªn, chiÕn ®Þa cña kh¸ch ë ®©y lµ ®Ó lµm g×?

Kh¸ch xuÊt hiÖn víi mét t­ thÕ nh­ thÕ nµo?

Kh¸ch lµ ng­êi cã tr¸ng chÝ, cã t©m hån nh­ thÕ nµo qua viÖc nh¾c ®Õn nh÷ng ®Þa danh lÞch sö cña TQ vµ ®Þa danh lÞch sö cña ®Êt ViÖt?

Tr­íc khung c¶nh ®ã t©m tr¹ng cña nhµ th¬ nh­ thÕ nµo?

- §o¹n 2: Bªn s«ng c¸c b« l·o...chõ lÖ chan: Cuéc gÆp gì bªn s«ng vµ c©u chuyÖn cña c¸c b« l·o.

-  §o¹n 3: Råi võa ®i  l­u danh: Lêi b×nh luËn cña c¸c b« l·o

- §o¹n 4: Cßn l¹i: Lêi b×nh luËn cña t¸c gi¶ (cña kh¸ch)

3. T×m hiÓu bµi phó

a. H×nh t­îng nh©n vËt kh¸ch

- Nh©n vËt kh¸ch cã thÓ lµ chÝnh t¸c gi¶ hoÆc còng cã thÓ lµ mét nh©n vËt do t¸c gi¶ dùng lªn.

- Kh¸ch d¹o ch¬i phong c¶nh kh«ng chØ ®Ó th­ëng thøc phong c¶nh thiªn nhiªn mµ cßn nghiªn cøu c¶nh trÝ ®Êt n­íc, n©ng cao vÒ nhËn thøc.

- Kh¸ch xuÊt hiÖn víi mét con ng­êi cã th­ thÕ vµ t©m hån kho¸ng ®¹t, cã hoµi b·o lín lao: “N¬i cã...tha thiÕt

- Kh¸ch lµ ng­êi cã tr¸ng chÝ lín nã ®­îc gîi lªn qua hai lo¹i ®Þa danh:

+ Lo¹i ®¹i danh thø nhÊt lÊy trong ®iÓn cè cña TQ -> ®ã lµ ®Þa danh t¸c gi¶ ®i qua chñ yÕu b»ng s¸ch vë, b»ng trÝ t­ëng t­îng: “Sím gâ...Vò HuyÖt”. Nh÷ng h×nh ¶nh kh«ng gian réng lín: biÓn lín (l­ít bÓ ch¬i tr¨ng), s«ng hå (Cöu Giang, Ngò Hå), nh÷ng vïng ®Êt næi tiÕng (Tam Ng«, B¸ch ViÖt, V©n Méng...) ®· thÓ hiÖn tr¸ng chÝ bèn ph­¬ng cña kh¸ch.

+ Lo¹i ®Þa danh thø hai lµ nh÷ng ®Þa danh cña ®Êt ViÖt víi kh«ng gian cô thÓ §¹i Than, §«ng TriÒu, s«ng B¹ch §»ng...§ay lµ nh÷ng h×nh ¶nh cã tÝnh chÊt ®­¬ng ®¹i, ®ang hiÖn ra tr­íc m¾t  vµ ®­îc t¸c gi¶ trùc tiÕp m« t¶. ChÝnh v× vËy, c¶nh s¾c thiªn nhiªn n¬i t¸c gi¶ dõng ch©n lµ c¶nh thùc, cô thÓ. C¶nh hiÖn nlªn thËt hïng vÜ, hoµng tr¸ng song ¶m ®¹m vµ hiu h¾t.

- Tr­íc c¶nh t­îng ®ã, víi t©m hån phong phó, nh¹y c¶m, t¸c gi¶ võa vui, tù hµo, võa buån, nuèi tiÕc. Vui tr­íc c¶nh s«ng n­íc hïng vÜ, th¬ méng. Buån ®au, nuèi tiÕc v× chiÕn tr­êng x­a mét thêi oanh liÖt nay tr¬ träi, hoang vu, dßng thêi gian ®ang lµm mê bao dÊu vÕt.

Em h·y nªu vai trß h×nh t­îng c¸c b« l·o trong bµi phó? C¸c b« l·o ®Õn víi kh¸ch víi th¸i ®é nh­ thÕ nµo?

Th¸i ®é vµ giäng kÓ cña c¸c b« l·o khi kÓ chuyÖn thÓ hiÖn  nh­ thÕ nµo?

Sau lêi kÓ lµ hµnh ®éng g× c¶u c¸c b« l·o?

Sau nh÷ng suy ngÉm vµ b×nh luËn cña c¸c b« l·o lµ vÊn ®Ò g×?

TiÕp sau lêi ca cña c¸c b« l·o lµ lêi ca cña kh¸ch. Lêi ca Êy cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?

b. H×nh t­îng c¸c b« l·o

- Nh©n vËt B« l·o cã thÓ lµ thËt, cã thª lµ h­ cÊu

- C¸c b« l·o ®Õn víi kh¸ch b»ng th¸i ®é nhiÖt t×nh, hiÕu kh¸ch, t«n kÝnh kh¸ch.

- C¸c b« l·o kÓ víi kh¸ch vÒ chiÕn tÝch Trïng h­ng nhþi th¸nh b¾t ¤ M·. Lêi kÓ theo tr×nh tù diÔn biÕn: Ngay tõ ®Çu ta vµ ®Þch ®· tËp trung binh lùc hïng hËu cho mét trËn ®¸nh quyÕt ®Þnh.

TrËn chiÕn ®· diÔn ra ¸c liÖt ®ã lµ mét cuéc thñy chiÕn kinh hoµng. Cuèi cïng chÝnh nghÜa ®· chiÕn th¾ng.

- Th¸i ®é, giäng ®iÖu cña c¸c b« l·o trong khi kÓ vÒ chiÕn c«ng trªn s«ng B¹ch §»ng lµ ®Çy nhiÖt huyÕt, tù hµo, lµ c¶m høng cña ng­êi trong cuéc. Lêi kÓ kh«ng dµi dßng mµ rÊt sóc tÝch, c« ®äng, kh¸i qu¸t nh­ng gîi l¹i ®­îc diÔn biÕn, kh«ng khÝ cña trËn ®¸nh.

- Sau lêi kÓ lµ lêi suy ngÉm, b×nh luËn cña c¸c b« l·o vÒ chiÕn th¾ng trªn s«ng B¹ch §»ng. Lêi suy ngÉm, b×nh luËn ®· chØ ra nguyªn nh©n ta th¾ng vµ ®Þch thua. §ã lµ Ta cã c¸i quyÕt ®Þnh lµ nh©n tµi.

- Sau nh÷ng suy ngÉm, b×nh luËn lµ lêi ca cña c¸c b« l·o mang ý nghÜa tæng kÕt. Lêi ca cã gi¸ trÞ nh­ mét tuyªn ng«n vÒ ch©n lÝ: BÊt nghÜa th× tiªu vong, cã nh©n cã nghÜa th× l­u thiªn cæ. §ã lµ sù vÜnh h»ng cña ch©n lÝ gièng nh­ dßng s«ng B¹ch §¨ng “luång to sãng lín dån vÒ biÓn ®«ng”

c. Lêi b×nh luËn cña t¸c gi¶

- Lêi ca cña kh¸ch ca ngîi sù anh minh cña hai vÞ th¸nh nh©n, ®ång thêi ca ngîi chiÕn tÝch cña s«ng B¹ch §»ng lÞch sö nhiÒu lÇn ®¸nh th¾ng qu©n x©m l­îc, ®em l¹i nÒn th¸i b×nh cho ®Êt n­íc.

ë hai c©u cuèi lêi ca cña kh¸ch võa lµ lêi biÖn luËn, võa kh¼ng ®Þnh ch©n lÝ: Trong mèi quan hÖ gi÷a ®Þa linh vµ nh©n kiÖt th× nh©n kiÖt lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh. Ta th¾ng giÆc bëi ta kh«ng chØ cã ®Êt hiÓm mµ cßn cã nh©n tµi vfa ®øc cao, ®øc lµnh. Kh¼ng ®Þnh ®Þa linh nh©n kiÖt , nªu cao vai trß vµ vÞ trÝ cña con ng­êi. Lêi ca kÕt thóc võa mang niÒm tù hµo d©n téc, võa thÓ hiÖn t­ t­ëng nh©n v¨n cao ®Ñp.