Buæi 1

Ngµy so¹n :

Ngµy d¹y   :

          PhÇn I : ¤n tËp TËp lµm v¨n                

                                    ¤n tËp  v¨n  tù  sù

A.Môc tiªu bµi häc :

- N¾m ®­îc môc ®Ých giao tiÕp cña tù sù

- Gióp häc sinh cñng cè kiÕn thøc vÒ ph­¬ng thøc tù sù trªn c¬ së hiÓu ®­îc môc ®Ých  giao tiÕp cña tù sù vµ b­íc  ®Çu biÕt ph©n tÝch  c¸c sù viÖc trong tù sù.

B. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß:

-         Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n, chuÈn bÞ b¶ng phô,

-         Häc sinh: So¹n bµi.

C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc

             I. æn ®Þnh tæ chøc :

          II. KiÓm tra bµi cò :  KiÓm tra s¸ch gi¸o khoa vµ vë ghi , bµi so¹n cña häc sinh

            III. Bµi míi  :

A. Lý thuyÕt

             I. T×m hiÓu chung vÒ v¨n  tù  sù

? Em hiÓu kiÓu v¨n b¶n ph­¬ng thøc biÓu ®¹t tù sù cã ®Æc ®iÓm g× ?

     * VÝ dô : TruyÖn TÊm C¸m ; Th¸nh Giãng ; S¬n Tinh , Thñy Tinh…..

? TruyÖn Th¸nh Giãng ®­îc kÓ l¹i b»ng nh÷ng sù viÖc nµo? h·y nªu l¹i?

     TruyÖn “ Th¸nh Giãng”, c¸c sù viÖc :

   1. Sù ra ®êi cña Th¸nh Giãng

   2. Th¸nh Giãng biÕt nãi, nhËn nhiÖm vô ®¸nh giÆc

  1. Giãng lín nhanh nh­ thæi

  4.Giãng v­¬n vai thµnh tr¸ng sÜ, c­ìi ngùa s¾t, mÆc ¸o gi¸p s¾t, cÇm roi s¾t ®i ®¸nh giÆc.

  5. Giãng ®¸nh tan giÆc

  1. Giãng lªn nói, cëi bá gi¸p s¾t bay vÒ trêi
  2. Vua lËp ®Òn thê phong danh hiÖu Th¸nh Giãng
  3. Nh÷ng dÊu tÝch cßn l¹i vÒ Th¸nh Giãng.

? Cã thÓ ®¶o vÞ trÝ c¸c sù viÖc kh«ng ? v× sao?

( kh«ng v× sù viÖc nµy dÉn ®Õn sù viÖc kia liªn kÕt thµnh chuçi chÆt chÏ). KÕt thóc cña c¸c sù viÖc nµy lµ g×?

Gi¸o viªn kÕt luËn : ChÝnh nh÷ng sù viÖc ®­îc liªn kÕt thµnh chuçi  dÉn ®Õn mét kÕt thóc nh­ vËy nªn Th¸nh Giãng  ®­îc coi lµ mét v¨n b¶n tù sù.

? Ng­êi x­a kÓ chuyÖn Th¸nh Giãng  nh»m môc ®Ých g× ? H·y nªu ý nghÜa cña h×nh t­îng Giãng?

      - Giãng lµ h×nh t­îng tiÓu biÓu, rùc rì cña ng­êi anh hïng ®¸nh giÆc gi÷ n­íc. Trong V¨n häc d©n gian nãi riªng, V¨n häc ViÖt Nam nãi chung, ®©y lµ h×nh t­îng ng­êi anh hïng ®¸nh giÆc ®Çu tiªn, rÊt tiªu biÓu cho lßng yªu n­íc cña nh©n d©n ta.

     - Giãng lµ ng­êi anh hïng mang trong m×nh søc m¹nh cña c¶ céng ®ång ë buæi ®Çu dùng n­íc, søc m¹nh cña tæ tiªn thÇn th¸nh. ( sù ra ®êi thÇn kú ) søc m¹nh cña tËp thÓ céng ®ång (bµ con hµng xãm gãp g¹o nu«i Giãng); søc m¹nh cña thiªn nhiªn, v¨n ho¸, kü thuËt .

    - H×nh t­îng khæng lå, ®Ñp nh­ Giãng míi nãi ®­îc lßng yªu n­íc, kh¶ n¨ng vµ søc m¹nh quËt khëi cña nh©n d©n ta trong cuéc ®Êu tranh chèng ngo¹i x©m.

    - Vµo thêi Hïng V­¬ng, chiÕn tranh tù vÖ ngµy cµng trë nªn ¸c liÖt, ®ßi hái ph¶i huy ®éng søc m¹nh cña c¶ céng ®ång.

     - Sè l­îng vµ kiÓu lo¹i vò khÝ cña ng­êi ViÖt cæ t¨ng lªn tõ giai ®o¹n Phïng Nguyªn ®Õn giai ®o¹n §«ng S¬n.

     - Vµo thêi vua Hïng, ( chiÕn tranh tù vÖ) c­ d©n ViÖt cæ tuy nhá nh­ng ®· kiªn quyÕt


chèng l¹i mäi ®¹o qu©n x©m l­îc ®Ó b¶o vÖ céng ®ång.

? Qua ph©n tÝch trªn em hiÓu, Tù sù cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g×?

  * Tù sù lµ tr×nh bµy mét chuçi diÔn biÕn c¸c sù viÖc , sù viÖc råi ®Õn sù viÖc kia cho ®Õn khi kÕt thóc. Béc lé mét ý nghÜa nhÊt ®Þnh .

II. C¸ch lµm bµi v¨n tù sù :

      1. T×m hiÓu ®Ò vµ t×m ý :

? §Ò bµi : KÓ l¹i truyÖn "Sù tÝch Hå G­¬m"b»ng lêi v¨n cña em.

Häc sinh ®äc ®Ò bµi t×m hiÓu néi dung yªu cÇu cña ®Ò.

    + ThÓ lo¹i: Tù sù

    + Néi dung: "Sù tÝch Hå G­¬m"

    + Yªu cÇu: Lêi v¨n cña em (tr¸nh sao chÐp)

           2. Dµn ý

a. Më bµi:Giíi thiÖu hoµn c¶nh ®­îc ®äc ®­îc nghe c©u chuyÖn.

b. Th©n bµi: KÓ diÔn biÕn sù viÖc giÆc Minh ®« hé n­íc ta.

- NghÜa qu©n Lam S¬n non yÕu bÞ thua.

- Lª Th©n nhËn ®­îc l­ìi g­¬m.

- Lª Lîi nhËn ®­îc chu«i g­¬m.

- Tra vµo võa nh­ in.

- Lª Lîi ®­îc trao quyÒn ®¸nh giÆc Minh, chiÕn th¾ng vang déi.

- Lª Lîi tr¶ l¹i g­¬m thÇn.

- Hå T¶ Väng ®æi tªn thµnh Hå G­¬m.

c. KÕt bµi: Nªu ý nghÜa, rót ra bµi häc.

        3. ViÕt bµi hoµn chØnh

Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh viÕt bµi hoµn chØnh : Yªu cÇu :

+ Thuéc truyÖn, n¾m ch¾c cèt truyÖn.

+ Võa kÓ, võa miªu t¶, biÓu c¶m.

+ BiÕt chuyÓn lêi trùc tiÕp thµnh lêi gi¸n tiÕp vµ ng­îc l¹i.C¸c ®o¹n liªn kÕt víi nhau.

         4. KiÓm tra l¹i v¨n b¶n:

+ Häc sinh ®äc tõng ®o¹n.

+ Gi¸o viªn nhËn xÐt chÊm ch÷a

B. LuyÖn TËp :

? KÓ l¹i truyÖn Con rång, ch¸u tiªn b»ng lêi v¨n cña em.(Gi¸o viªn gîi ý c¸c sù viÖc chÝnh)

        Tãm t¾t c¶ v¨n b¶n

 + L¹c Long Qu©n: nßi rång con trai thÇn Long N÷ cã nhiÒu phÐp l¹ th­êng gióp d©n diÖt trõ yªu qu¸i.

 + ¢u C¬: Dßng hä thÇn n«ng xinh ®Ñp.

 + Hai ng­êi gÆp nhau, yªu nhau, lÊy nhau sèng ë cung ®iÖn Long Trang.

 + L¹c Long Qu©n nhí n­íc trë vÒ.

 + Hai ng­êi chai tay: 50 con theo cha xuèng biÓn, 50 con theo mÑ lªn nói hÑn khi nµo khã kh¨n sÏ gióp nhau.

 + Ng­êi con tr­ëng theo ¢u C¬ ®­îc lµm vua lÊy hiÖu lµ Hïng V­¬ng, ®ãng ®« ë Phong Ch©u, cha truyÒn con nèi ®­îc m­êi mÊy ®êi.

 + Ng­êi ViÖt Nam tù hµo lµ con Rång, ch¸u Tiªn.

                                                                                                                                                            IV . Cuûng coá:

- Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh kh¸i qu¸t l¹i bµi.

           V. Höôùng daãn veà nhaø :

- Häc sinh häc bµi.

- Tù hoµn thiÖn c¸c bµi tËp .


 

Buæi 2

Ngµy so¹n :

Ngµy d¹y   :

                                       ¤n tËp  v¨n  tù  sù  ( TiÕp theo )

                          - LuyÖn tËp -

A.Môc tiªu bµi häc :

- Tõ viÖc n¾m ®­îc c¸ch lµm bµi v¨n tù sù häc sinh biÕt vËn dông ®Ó lµm bµi

- Gióp häc sinh cñng cè kiÕn thøc vÒ ph­¬ng thøc tù sù

- RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n tù sù cho häc sinh .

B. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß:

-         Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n, chuÈn bÞ c¸c d¹ng bµi tËp

-         Häc sinh: ¤n tËp tr­íc ë nhµ.

C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc

             I. æn ®Þnh tæ chøc :

          II. KiÓm tra bµi cò :

? Nªu c¸c b­íc lµm bµi v¨n tù sù ? ( Häc sinh tr×nh bµy 4 b­íc nh­ trªn )  

          III. Bµi míi  :

* C¸c d¹ng bµi v¨n tù sù th­êng gÆp :

- KÓ l¹i c¸c v¨n b¶n cã s½n.

- KÓ chuyÖn ®êi th­êng .

- KÓ chuyÖn t­ëng t­îng . ( häc ë líp 6 )

A.Mét sè bµi tËp vÒ bµi v¨n kÓ l¹i c¸c v¨n b¶n cã s½n.

       I.§Ò bµi : H·y kÓ l¹i mét truyÖn truyÒn thuyÕt hoÆc cæ tÝch ®· häc(®· ®äc ) trong ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n  mµ em thÝch nhÊt .

      II .Yªu cÇu

          1. T×m hiÓu ®Ò vµ t×m ý :

Häc sinh ®äc ®Ò bµi t×m hiÓu néi dung yªu cÇu cña ®Ò.

    + ThÓ lo¹i: Tù sù

    + Néi dung: kÓ l¹i mét truyÖn truyÒn thuyÕt hoÆc cæ tÝch

    + Yªu cÇu: ®· häc(®· ®äc ) trong ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n  mµ em thÝch nhÊt .

            2. Dµn ý

a. Më bµi:Giíi thiÖu hoµn c¶nh ®­îc ®äc ®­îc nghe c©u chuyÖn.

b. Th©n bµi: KÓ diÔn biÕn sù viÖc

c. KÕt bµi: Sù viÖc kÕt thóc , nªu ý nghÜa, rót ra bµi häc.

Gi¸o viªn gîi ý c¸c sù viÖc chÝnh trong mét v¨n b¶n cô thÓ :

* VÝ dô 1 : TruyÒn thuyÕt ( truyÖn S¬n Tinh , Thuû Tinh )  

+ Vua Hïng cã ng­êi con g¸i ®Ñp muèn kÐn rÓ.

+ Hai chµng ®Õn cÇu h«n tµi n¨ng nh­ nhau.

+ Vua ra ®iÒu kiÖn kÐn rÓ.

+ S¬n Tinh ®Õn tr­íc lÊy ®­îc MÞ N­¬ng.

+Thuû Tinh ®Õn sau tøc giËn ®em qu©n ®¸nh S¬n Tinh

+ Hai bªn giao chiÕn hµng th¸ng trêi,cuèi cïng Thuû Tinh thua, rót vÒ.

+H»ng n¨m Thuû Tinh ®Òu d©ng n­íc ®¸nh nh­ng ®Òu thua.

 ý nghÜa truyÖn :

+ Gi¶i thÝch hiÖn t­îng m­a giã b·o lôt hµng n¨m x¶y ra ë khu vùc s«ng Hång vµo kho¶ng th¸ng 7, 8.

+ Ph¶n ¸nh s­c m¹nh vµ ­íc m¬ chiÕn th¾ng thiªn tai b·o lôt cña nh©n d©n ta.


+ Ngîi ca c«ng lao cña c¸c Vua Hïng trong viÖc trÞ thuû dùng n­íc.

+ TruyÖn x©y dùng ®­îc nh÷ng h×nh t­îng nghÖ thuËt kú ¶o, mang tÝnh t­îng tr­ng vµ kh¸i qu¸t cao.

        3. ViÕt bµi hoµn chØnh

Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh viÕt bµi hoµn chØnh : Yªu cÇu :

+ Thuéc truyÖn, n¾m ch¾c cèt truyÖn.

=> Chó ý : khi chän truyÖn ®Ó kÓ , chän c©u chuyÖn ng¾n Ýt phøc t¹p , x¸c ®Þnh râ nh©n vËt , sù viÖc khëi ®Çu kÕt thóc cã ý nghÜa .

- Dïng tõ chÝnh x¸c ®Ó diÔn ®¹t l­u lo¸t , kÓ chuyÖn hay , hÊp dÉn , biÕt lång c¶m xóc khi kÓ

         4. KiÓm tra l¹i v¨n b¶n:

+ Häc sinh ®äc tõng ®o¹n.

+ Gi¸o viªn nhËn xÐt chÊm ch÷a

* VÝ dô 2 : TruyÖn cæ tÝch : C©y bót thÇn

a. Më bµi:Giíi thiÖu hoµn c¶nh ®­îc ®äc ®­îc nghe c©u chuyÖn.

b. Th©n bµi: KÓ diÔn biÕn sù viÖc

c. KÕt bµi: Sù viÖc kÕt thóc , nªu ý nghÜa, rót ra bµi häc.

- Gi¸o viªn gîi ý c¸c sù viÖc chÝnh trong v¨n b¶n  :

- Häc sinh kÓ theo nh÷ng sù viÖc chÝnh. TËp kÓ tõng ®o¹n råi kÓ c¶ truyÖn.

+ M· L­¬ng lµ mét em bÐ må c«i, nghÌo khæ, rÊt th«ng minh vµ ham häc vÏ.

+ Hµng ngµy, M· L­¬ng ch¨m chØ luyÖn tËp mäi lóc, mäi n¬i vµ ngµy cµng tiÕn bé nh­ng em vÉn ch­a cã lÊy mét c©y bót vÏ.

+ Em ®­îc mét cô giµ ban cho c©y bót thÇn.

+ Em dïng c©y bót thÇn ®Ó vÏ cho ng­êi nghÌo trong lµng

+ M· L­¬ng dïng c©y bót thÇn ®Ó trõng trÞ tªn ®Þa chñ tham lam vµ tªn vua ®éc ¸c.

+ C©u truyÖn vÒ M· L­¬ng vµ c©y bót thÇn ®­îc truyÒn tông

ý nghÜa truyÖn :

+ThÓ hiÖn quan niÖm cña nh©n d©n vÒ c«ng lý, x· héi. Nh÷ng ng­êi ch¨m chØ tèt bông, th«ng minh ®­îc nhËn phÇn th­ëng xøng ®¸ng; kÎ ®éc ¸c tham lam bÞ trõng trÞ.

+ Kh¼ng ®Þnh tµi n¨ng ph¶i phôc vô nh©n d©n, phôc vô chÝnh nghÜa, chèng l¹i c¸i ¸c.

+ Kh¼ng ®Þnh nghÖ thuËt ch©n chÝnh thuéc vÒ nh©n d©n, vÒ nh÷ng ng­êi tèt bông, cã tµi vµ khæ c«ng luyÖn tËp.

+ ThÓ hiÖn ­íc m¬ vµ niÒm tin vÒ nh÷ng kh¶ n¨ng kú diÖu cña con ng­êi ( con ng­êi m¬ tíi nh÷ng b¸u vËt vµ ph­¬ng tiÖn thÇn kú ®Ó tõ ®ã s¸ng t¹o ra tÊt c¶

                                                                                                                                                            IV . Cuûng coá:

- Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh n¾m v÷ng kiÕn thøc cña bµi.

           V. Höôùng daãn veà nhaø :

- Häc sinh häc bµi.

- Tù hoµn thiÖn c¸c bµi tËp .

 

 

 

 

 

 

 

 


 

Buæi 3

Ngµy so¹n :

Ngµy d¹y   :

                                       ¤n tËp  v¨n  tù  sù  ( TiÕp theo )

                          - LuyÖn tËp -

A.Môc tiªu bµi häc :

- Tõ viÖc n¾m ®­îc c¸ch lµm bµi v¨n tù sù häc sinh biÕt vËn dông ®Ó lµm bµi

- Gióp häc sinh cñng cè kiÕn thøc vÒ ph­¬ng thøc tù sù

- RÌn kÜ n¨ng lµm bµi v¨n tù sù cho häc sinh .

B. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß:

-         Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n, chuÈn bÞ c¸c d¹ng bµi tËp

-         Häc sinh: ¤n tËp tr­íc ë nhµ.

C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc

             I. æn ®Þnh tæ chøc :

          II. KiÓm tra bµi cò :

c sinh tr×nh bµy  bµi viÕt cña m×nh ®· lµm ë nhµ cña buæi h«m tr­íc.  

           III. Bµi míi  :

- KÓ chuyÖn ®êi th­êng .

- KÓ chuyÖn t­ëng t­îng . ( häc ë líp 6 )

B.Mét sè bµi tËp vÒ bµi v¨n kÓ chuyÖn ®êi th­êng .

§Ò bµi 1 : KÓ l¹i tÊm g­¬ng cña mét b¹n nghÌo v­ît khã.

* Yªu cÇu

               1.T×m hiÓu ®Ò vµ t×m ý :

? Häc sinh ®äc ®Ò v¨n:

? X¸c ®Þnh ph­¬ng thøc biÓu ®¹t vµ néi dung yªu cÇu cña ®Ò?

+ Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t: Tù sù.

+ Néi dung: TÊm g­¬ng b¹n nghÌo v­ît khã.

               2. Dµn ý

Trªn c¬ së dµn ý häc sinh ®· chuÈn bÞ ë nhµ, gi¸o viªn vµ häc sinh thèng nhÊt ®Ó cã dµn ý chung.

1. Më bµi:

           + Giíi thiÖu hoµn c¶nh cña b¹n, cña gia ®×nh b¹n.

           + C¶m xóc cña em.

2. Th©n bµi:

+ Qu¸ tr×nh häc tËp cña b¹n.

+Khã kh¨n mµ b¹n gÆp ph¶i.

+Sù cè g¾ng v­ît khã cña b¹n.

+ Sù ®éng viªn gióp ®ì cña b¹n bÌ.

3. KÕt bµi:

+ KÕt qu¶ cuèi cïng cña sù nç lùc vµ cè g¾ng cña b¹n.

+NiÒm vui, t×nh c¶m cña mäi ng­êi dµnh cho b¹n.

              3. ViÕt bµi hoµn chØnh

Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh viÕt bµi hoµn chØnh : Yªu cÇu :

=> Chó ý : khi chän truyÖn (mét tÊm g­¬ng cô thÓ ) ®Ó kÓ , chän c©u chuyÖn ng¾n Ýt phøc t¹p , x¸c ®Þnh râ nh©n vËt , sù viÖc khëi ®Çu kÕt thóc cã ý nghÜa .

- Dïng tõ chÝnh x¸c ®Ó diÔn ®¹t l­u lo¸t , kÓ chuyÖn hay , hÊp dÉn , biÕt lång c¶m xóc khi kÓ

               4. KiÓm tra l¹i v¨n b¶n: 

+ Gäi mét sè häc sinh ®äc bµi cña m×nh.


+ Gi¸o viªn nhËn xÐt chÊm ch÷a

§Ò bµi 2 : KÓ l¹i tÊm g­¬ng tèt .

* Yªu cÇu

1. Häc sinh nh¾c l¹i c¸c b­íc lµm bµi:

- T×m hiÓu ®Ò.

- T×m ý, lËp dµn ý.

- ViÕt bµi.

- Söa bµi.

* X¸c ®Þnh ng«i kÓ, thø tù kÓ.

     (Gi¸o viªn nªu VD).

2. yªu cÇu: (c¸c ý chÝnh trong dµn ý)

a. Më bµi: 

- Giíi thiÖu nh©n vËt (tªn, ®Þa chØ, ).

- Sù viÖc chÝnh thÓ hiÖn b¶n chÊt tèt cña nh©n vËt.

b. Th©n bµi: 

Tr×nh bµy c¸c sù viÖc cã liªn quan ®Õn nh©n vËt gãp phÇn t¹o lªn h×nh ¶nh lµ tÊm g­¬ng tèt.

 VÝ dô:

 + Gióp ®ì bµ con hµng xãm khi bµ con cã viÖc khã kh¨n hay gÆp ho¹n n¹n.

 + Gióp ®ì b¹n bÌ ®Ó häc tèt h¬n.

 + Gióp ®ì b¹n ®Ó kh«ng bÞ c¸c b¹n kh¸c trªu chäc.

 + Gióp ®ì b¹n khi b¹n bÞ èm.

 + .. ,

c. KÕt bµi:

H×nh ¶nh nh©n vËt Êy ®Ó l¹i trong ng­êi kÓ c¶m xóc g×?

 * H×nh thøc bµi lµm:

 - Ch÷ viÕt s¹ch ®ep, tr¸nh sai chÝnh t¶.

 - Bè côc râ rµng.

* Néi dung bµi:

 - Hîp lý, cã ý nghÜa.

 - Lêi v¨n trung thùc, trong s¸ng, gi¶n dÞ.

 - BiÕt x©y dùng c¸c ®o¹n tho¹i hîp lý.

 - Sö dông ng«i kÓ, thø tù kÓ phï hîp.

- §¶m b¶o c¸c sù viÖc chÝnh

§Ò bµi 3 :

KÓ vÒ mét cuéc ®i th¨m mét gia ®×nh th­¬ng binh, liÖt sü, bµ mÑ ViÖt Nam anh hïng.

*Yªu cÇu dµn bµi:

a. Më bµi:

- §i th¨m nh©n dÞp nµo?

- Ai tæ chøc? §oµn gåm nh÷ng ai?

- Dù ®Þnh ®Õn th¨m gia ®×nh nµo, ë ®©u?

b. Th©n bµi:

- Nh÷ng chuÈn bÞ cho cuéc ®i th¨m.

- T©m tr¹ng cña em tr­íc cuéc ®i th¨m?

- Trªn ®­êng ®i, khi ®Õn nhµ, quang c¶nh?

- Cuéc th¨m viÕng diÔn ra nh­ thÕ nµo?

- Lêi nãi, quµ tÆng?

- Th¸i ®é cña mäi ng­êi?

c.  KÕt bµi:

  Ên t­îng cña cuéc ®i th¨m?

IV . Cñng cè


- Gi¸o viªn nhËn xÐt chung.

V. H­íng dÉn vÒ nhµ :

- TiÕp tôc hoµn thµnh bµi viÕt víi c¸c ®Ò trªn.

- Tù s­u tÇm ®Ò bµi vµ lËp dµn ý cho c¸c ®Ò .

-  TiÕp tôc «n tËp vÒ v¨n tù sù.

 

 

 

 

Buæi 4

Ngµy so¹n :

Ngµy d¹y   :

                                       ¤n tËp  v¨n  tù  sù 

                   ( KÓ chuyÖn t­ëng t­îng )

A.Môc tiªu bµi häc : Gióp häc sinh :

- B­­íc ®Çu n¾m ®­­îc néi dung, yªu cÇu cña kÓ chuyÖn s¸ng t¹o ë møc ®é ®¬n gi¶n, biÕt lËp dµn ý cho bµi v¨n kÓ chuyÖn t­ëng t­îng

-  Häc sinh chuÈn bÞ chän ®Ò tµi, t×m tßi néi dung, cèt truyÖn ®Ó viÕt mét bµi kÓ chuyÖn s¸ng t¹o.

- RÌn luyÖn kÜ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp, t­ duy s¸ng t¹o

* Ph­u¬ng ph¸p :

- Th¶o luËn nhãm vÒ vai trß cña t­­ëng t­­îng tù do trong kÓ chuyÖn s¸ng t¹o, ph©n biÖt møc ®é gi÷a truyÖn s¸ng t¹o, truyÖn ®êi th­­êng.

B. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß:

-         Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n, chuÈn bÞ c¸c d¹ng bµi tËp

-         Häc sinh: ¤n tËp tr­íc ë nhµ.

C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc

             I. æn ®Þnh tæ chøc :

          II. KiÓm tra bµi cò :

? Em h·y nªu c¸c b­­íc lµm mét bµi v¨n kÓ chuyÖn ®êi th­­êng ?

           III. Bµi míi  :

? §Ó lµm mét bµi v¨n kÓ chuyÖn t­ëng t­îng cÇn tr¶i qua mÊy b­íc ? Lµ nh÷ng b­íc nµo ?

? Nªu néi dung cña c¸c b­íc ?

1- c¸ch lµm bµi v¨n kÓ chuyÖn t­ëng t­îng : Tr¶i qua bèn b­íc:

   a. T×m hiÓu ®Ò :

- §äc kÜ ®Ò

- G¹ch ch©n nh÷ng tõ träng t©m

- X¸c ®Þnh yªu cÇu cña ®Ò

? B­íc thø hai lµ g× ?

? B­íc nµy cÇn thùc hiÖn nh÷ng thao t¸c nµo ?

? c¸c ý ®­îc tr×nh bµy ntn trong bµi v¨n ?

  b. T×m ý :

- X¸c ®Þnh néi dung sÏ viÕt trong bµi nh»m ®¸p øng yªu cÇu cña ®Ò

- T×m c¸c ý thÓ hiÖn néi dung cña bµi viÕt (c¸c nh©n vËt, c¸c sù viÖc quan träng, s¾p xÕp chuçi sù viÖc hîp lÝ, cã khëi ®Çu-diÔn biÕn-kÕt qu¶-ý nghÜa cña truyÖn )

? b­íc thø 3 lµ g× ?

  c. LËp dµn ý :

? LËp dµn ý yªu cÇu chóng ta ph¶i lµm g×?

- S¾p xÕp chuçi sù viÖc theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh víi môc ®Ých ®Ó ng­êi ®äc theo dâi ®­îc


c©u chuyÖn vµ hiÓu ®­îc chñ ®Ò cña bµi viÕt

? Cuèi cïng ta ph¶i lµm g× ?

  d. ViÕt thµnh v¨n :

- Dùa vµo dµn bµi, viÕt thµnh v¨n bµi lµm cña m×nh theo bè côc 3 phÇn :

  + Më bµi

  + Th©n bµi

  + KÕt bµi

2- LuyÖn tËp :

Cho biÕt c¸ch lµm cho ®Ò bµi sau :

      Bµi tËp 1 :

Cuèn vë cò vµ cuèn vë míi cña em trß chuyÖn víi nhau vÒ em. H·y t­ëng t­îng em t×nh cê nghe ®­îc c©u chuyÖn Êy vµ thay ®æi nh­ thÕ nµo ?

* Gîi ý :

- Em cã cÊt gi÷ quyÓn vë cò chu ®¸o kh«ng ? Cã ®Ó cho nã bÞ qu¨n mÐp, d©y mùc, sên r¸ch, phñ bôi kh«ng ? Em nghe cuèn vë cò phµn nµn nh÷ng g× ? Em cã hi väng cuèn vë míi sÏ bªnh vùc em trong cuéc gÆp ®ã kh«ng ? Hay lµ nã còng ®ång t×nh vµ ngËm ngïi ®îi c¸i ngµy bÞ em ®èi xö thê ¬, ghÎ l¹nh ®Ó lÆp l¹i sè phËn cña cuèn vë cò ?

Néi dung c©u chuyÖn t­ëng t­îng còng cã thÓ ng­îc l¹i víi nh÷ng ®iÒu gi¶ thiÕt trªn ®©y

Gi¸o viªn cho häc sinh luyÖn c¸ch lµm bµi v¨n kÓ chuyÖn t­ëng t­îng theo c¸c b­íc võa häc

      Bµi tËp 2:

Trong nhµ cã ba ph­¬ng tiÖn giao th«ng : xe ®¹p, xe m¸y vµ « t«. Chóng c·i nhau, so b× h¬n thiÖt kÞch liÖt. H·y t­ëng t­îng em nghe thÊy cuéc c·i v· ®ã vµ dµn xÕp nh­ thÕ nµo ?

*Gîi ý :

H­íng kÓ chuyÖn cô thÓ lµ ph¶i dùa vµo ®Æc tÝnh cña c¸c lo¹i ph­¬ng tiÖn giao th«ng :

- Xe ®¹p : Cã ­u ®iÓm lµ gän nhÑ, c¬ ®éng, kh«ng cÇn nhiªn liÖu, rÎ tiÒn l¹i dÔ sö dông, ai còng cã thÓ ®i ®­îc , l¹i tiÖn cho viÖc rÌn luyÖn c¬ thÓ b»ng vËn ®éng. Cã thÓ ®i vµo c¸c ngâ ng¸ch, ®­êng xÊu, ®­êng mßn, chç khã ®i...

- Xe m¸y : tèc ®é cao, cã thÓ gi¶i quyÕt c«ng viÖc nhanh chãng, ®ì tèn søc, ®¸p ømg nhu cÇu cña cuéc sèng hiÖn ®¹i nh­ng cã nh­îc ®iÓm lµ tèn nhiªn liÖu, dÔ g©y tai n¹n

- ¤ t« : ®¶m b¶o cho con ng­êi sù an toµn, kh«ng bÞ ¶nh h­ëng bëi sù kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕt nh­ng tèn nhiªn liÖu, gi¸ thµnh cao, kh«ng ®i ®­îc vµo ngâ ng¸ch, khi háng ph¶i söa ch÷a tèn kÐm, ph¶i cã ng­êi biÕt l¸i, ph¶i cã n¬i ®ç xe...

T­ëng t­îng ra cuéc gÆp gì gi÷a ba ph­¬ng tiÖn nµy, t¹o c¬ héi ®Ó chóng so b× h¬n thua, tranh c·i kÞch liÖt, chª bai nhau vµ kheo c«ng lao cña m×nh. Em víi t­ c¸ch lµ ng­êi chñ, hiÓu râ ­u, nh­îc ®iÓm cña tõng lo¹i ph­¬ng tiÖn trªn, nªn em sÏ ®øng ra dµn xÕp.

- Häc sinh chän mét trong c¸c ®Ò ë SGK ®Ó t×m ý, lËp dµn ý cho ®Ò.

      Bµi tËp 3 :

H·y t­­ëng t­­îng cuéc ®ä søc gi÷a S¬n Tinh vµ Thuû Tinh trong ®iÒu kiÖn ngµy nay

     *Gîi ý dµn ý :

a.Më bµi :

- TrËn lò lôt khñng khiÕp n¨m 2000 ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long.

- Thuû Tinh – S¬n Tinh l¹i ®¹i chiÕn víi nhau trªn chiÕn tr­­êng míi nµy.

b.Th©n bµi :

- C¶nh Thuû Tinh khiªu chiÕn, tÊn c«ng vÉn víi nh÷ng vò khÝ cò nh­­ng m¹nh gÊp béi, tµn

¸c gÊp béi

- C¶nh S¬n Tinh thêi nay chèng lò lôt : Huy ®éng søc m¹nh tæng lùc : §Êt, ®¸, xe ben,...

- C¸c ph­­¬ng tiÖn th«ng tin hiÖn ®¹i : v« tuyÕn, ®iÖn tho¹i di ®éng...

- C¶nh bé ®éi, c«ng an, gióp nh©n d©n chèng lò..

- C¶ n­­íc quyªn gãp l¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch.

- C¶nh nh÷ng chiÕn sÜ hy sinh v× d©n.

c.KÕt bµi : Cuèi cïng, Thuû Tinh l¹i mét lÇn n÷a chÞu thua nh÷ng chµng S¬n Tinh cña thÕ kØ 21.


      Bµi tËp vÒ nhµ :

Do mét lçi lÇm nµo ®ã mµ em ( hoÆc b¹n em ) bÞ ph¹t ph¶i biÕn thµnh mét con vËt trong ba ngµy. Trong ba ngµy ®ã, em (hoÆc b¹n em ) ®· gÆp nh÷ng ®iÒu thó vÞ hay r¾c rèi g× ? V× sao em ( hoÆc b¹n em ) mong chãng hÕt h¹n ®Ó trë l¹i lµm ng­êi ?

          IV . Cñng cè :

- Gi¸o viªn nhËn xÐt chung.

          V. H­íng dÉn häc ë nhµ :

- T×m hiÓu vai trß cña t­­ëng t­­îng, nh©n hãa trong mét sè truyÖn cæ tÝch ®· häc. ChØ râ c¸c yÕu tè ®ã + Lµm bµi tËp

- ChuÈn bÞ bµi phÇn TiÕng ViÖt.

 

 

 

 

 

Buæi 5

Ngµy so¹n :

Ngµy d¹y   :

                                    PhÇn II : ¤n tËp TiÕng ViÖt

          ¤n TËP "Tõ Vµ CÊU T¹O Tõ tiÕng ViÖt"

 

A.Môc tiªu bµi häc :

- Gióp häc sinh cñng cè kiÕn thøc vÒ tõ vµ cÊu t¹o tõ.

- C¸c kiÓu cÊu t¹o  tõ ( tõ ®¬n, tõ phøc, tõ ghÐp, tõ l¸y)

- LuyÖn gi¶i bµi tËp.

B. ChuÈn bÞ cña thÇy vµ trß:

-         Gi¸o viªn: So¹n gi¸o ¸n, chuÈn bÞ b¶ng phô,

-         Häc sinh: So¹n bµi.

C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc

             I. æn ®Þnh tæ chøc :

          II. KiÓm tra bµi cò :  KiÓm tra s¸ch gi¸o khoa vµ vë ghi , bµi so¹n cña häc sinh

            III. Bµi míi  :

I. Tõ lµ g×?

1. xÐt vÝ dô : Trong/ trêi/ ®Êt/, kh«ng///quý /b»ng/ h¹t g¹o.

? C©u v¨n trªn ®­îc t¹o bëi bao nhiªu tõ ? bao nhiªu tiÕng?

       C©u v¨n ®­îc t¹o bëi 8 tõ, 9 tiÕng ( cã 1 tõ gåm 2 tiÕng)

? Mçi lo¹i ®¬n vÞ tiÕng dïng ®Ó lµm g×? §¬n vÞ tõ dïng ®Ó lµm g×?

       +TiÕng dïng ®Ó t¹o tõ

       +Tõ dïng ®Ó t¹o c©u

? Khi nµo mét tiÕng ®­îc gäi lµ mét tõ?

       +Khi mét tiÕng cã thÓ dïng ®Ó t¹o c©u, tiÕng Êy cã thÓ trë thµnh tõ.

? GV ®­a vÝ dô, häc sinh lËp danh s¸ch tõ vµ tiÕng trong c©u.

?Tõ nh÷ng vÝ dô trªn, gi¸o viªn gióp häc sinh rót ra ®Þnh nghÜa vÒ tõ vµ ph©n biÖt gi÷a tiÕng tõ:

         Tõ lµ ®¬n vÞ ng«n ng÷ nhá nhÊt dïng ®Ó t¹o c©u.

II. Tõ ®¬n vµ tõ phøc:

? Dùa vµo nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë bËc TiÓu häc, h·y ph©n biÖt tõ ®¬n ,tõ ghÐp vµ tõ l¸y trong vÝ dô sau:

               ThÇn/ d¹y/ d©n/ c¸ch/ trång trät,/ ch¨n nu«i / vµ / c¸ch/ ¨n ë.      

                                                                                       ( Con Rång, ch¸u Tiªn)


*Cét tõ ®¬n   : ThÇn/ d¹y/ d©n/ c¸ch/  vµ / c¸ch/.       .

*Cét tõ l¸y        : trång trät

*Cét tõ ghÐp : ch¨n nu«i / ¨n ë.       .

Dùa vµo b¶ng häc sinh ®· lËp gi¸o viªn gióp häc sinh lÇn l­ît t×m hiÓu c¸c néi dung.

        1. Tõ ®¬n:  

* VÝ dô : ThÇn/ d¹y/ d©n/ c¸ch/  vµ / c¸ch/.

* KÕt luËn : Tõ ®¬n lµ tõ do mét tiÕng cã nghÜa t¹o thµnh     

       2. Tõ phøc:  Tõ gåm 2 hay nhiÒu tiÕng lµ tõ phøc     

            a. Tõ ghÐp :

* VÝ dô : ch¨n nu«i / ¨n ë.

* KÕt luËn : Nh÷ng tõ phøc ®­îc t¹o ra b»ng c¸ch ghÐp nh÷ng tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa ®­îc gäi lµ tõ ghÐp,     

* C¸c lo¹i tõ ghÐp : 2 lo¹i (Tõ ghÐp chÝnh phô vµ tõ ghÐp ®¼ng lËp ) .

Lo¹i tõ ghÐp

§Æc ®iÓm vÒ cÊu t¹o

§Æc ®iÓm vÒ nghÜa

 

Tõ ghÐp chÝnh phô

-Cã tiÕng chÝnh vµ tiÕng phô.

- TiÕng phô bæ sung nghÜa cho tiÕng chÝnh.

- TiÕng chÝnh ®Æt tr­íc tiÕng phô.

- Cã tÝnh chÊt ph©n nghÜa.

- NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô hÑp h¬n nghÜa cña tiÕng chÝnh trong tõ ®ã.

 

Tõ ghÐp ®¼ng lËp

- Kh«ng ph©n biÖt tiÕng chÝnh, tiÕng phô.

- C¸c tiÕng cã quan hÖ b×nh ®¼ng vÒ mÆt ng÷ nghÜa

- Cã tÝnh chÊt hîp nghÜa.

- NghÜa cña tõ ghÐp ®¼ng lËp kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña c¸c tiÕng trong tõ.

 

            b. Tõ l¸y :

* VÝ dô : trång trät

* KÕt luËn : Nh÷ng tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c tiÕng gäi lµ tõ l¸y.

* C¸c lo¹i tõ l¸y : 2 lo¹i ( Tõ l¸y toµn bé vµ Tõ l¸y bé phËn )

Lo¹i tõ l¸y

§Æc ®iÓm vÒ cÊu t¹o

§Æc ®iÓm vÒ nghÜa

Tõ l¸y toµn bé

- C¸c tiÕng lÆp nhau hoµn toµn.

- C¸c tiÕng cã sù biÕn ®æi (thanh ®iÖu hoÆc phô ©m cuèi ) ®Ó t¹o nªn sù hµi hoµ ©m thanh.

- Cã s¾c th¸i biÓu c¶m.

- Cã s¾c th¸i t¨ng hay gi¶m nghÜa so víi tiÕng gèc (nÕu cã) do sù hoµ phèi ©m thanh gi÷a c¸c tiÕng trong tõ.

Tõ l¸y bé phËn

- C¸c tiÕng cã sù gièng nhau ë phô ©m ®Çu hay vÇn.

- Cã nghÜa miªu t¶, cã s¾c th¸i biÓu c¶m do sù hoµ phèi ©m thanh gi÷a c¸c tiÕng.

 

? CÊu t¹o cña tõ ghÐp vµ tõ l¸y cã g× gièng nhau vµ kh¸c nhau?

* Ph©n biÖt tõ ®¬n vµ tõ phøc : Tõ gåm 1 tiÕng lµ tõ ®¬n, tõ gåm 2 hay nhiÒu tiÕng lµ tõ phøc.

* Ph©n biÖt tõ ®¬n vµ tõ phøc : Nh÷ng tõ phøc ®­îc t¹o ra b»ng c¸ch ghÐp nh÷ng tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa ®­îc gäi lµ tõ ghÐp, cßn nh÷ng tõ phøc cã quan hÖ l¸y ©m gi÷a c¸c tiÕng gäi lµ tõ l¸y.

III. LuyÖn tËp:

Bµi tËp 1. §äc ®o¹n v¨n sau vµ tr¶ lêi c©u hái:

Ýt l©u sau, ¢u C¬ cã mang, ®Õn k× sinh, chuyÖn thËt l¹, nµng sinh ra mét c¸i bäc tr¨m trøng; tr¨m trøng në ra mét tr¨m ng­êi con hång hµo, ®Ñp ®Ï l¹ th­êng. §µn con kh«ng cÇn bó mím mµ tù lín lªn nh­ thæi, mÆt mòi kh«i ng«, khoÎ m¹nh nh­ thÇn”.

1.  §o¹n v¨n trªn cã bao nhiªu tõ phøc?

        A . 5 tõ.                   B . 6 tõ                        C .7 tõ                           D . 8 tõ.


2.  Trong c¸c tõ phøc trªn nh÷ng tõ nµo lµ tõ ghÐp?

..................................................................................................................................................

3.  H·y t¹o ra c¸c tõ phøc b»ng c¸ch ghÐp c¸c tõ ®¬n cho sau: L¹, hång, ®Ñp.

..................................................................................................................................................

4. H·y thö thay c¸c tõ hång hµo, ®Ñp ®Ï, khoÎ m¹nh b»ng mét tõ ®¬n mµ nghÜa kh«ng ®æi. Sau ®ã, so s¸nh gi¸ trÞ biÓu c¶m cña hai c¸ch dïng tõ trªn.

5. Chi tiÕt t­ëng t­îng k× ¶o trong ®o¹n v¨n cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

Bµi tËp 2: a. Ph©n lo¹i tõ trong ®o¹n v¨n

 TØnh dËy, Lang Liªu mõng thÇm. Cµng ngÉm  nghÜ, chµng cµng thÊy lêi thÇm nãi ®óng. Chµng bÌn chän thø g¹o nÕp th¬m lõng tr¾ng tinh. H¹t nµo h¹t nÊy trßn mÈy ®em vo thËt s¹ch, lÊy ®Ëu xanh, thÞt lîn lµm nh©n dïng l¸ dong trong v­ên gãi thµnh h×nh vu«ng, nÊu mét ngµy mét ®ªm thËt nhõ.

            b. Cã b¹n häc sinh x¸c ®Þnh tõ “ngÉm nghÜ ” lµ tõ l¸y, ý kiÕn cña em nh­ thÕ nµo?

Bµi tËp3 : Trong c¸c tõ d­íi ®©y, tõ nµo lµ tõ ghÐp, tõ nµo lµ tõ l¸y ?

Bao bäc, c¨n c­íc, hái han, m­a mãc, mai mét, m¶i miÕt,s¾m söa, cña c¶i,tÝnh t×nh, thót thÝt

Bµi tËp 4:LËp danh môc c¸c lo¹i tõ l¸y vµ ph©n lo¹i tõ l¸y trong v¨n b¶n “ Th¸nh Giãng “  vµ “ Th¹ch Sanh “ Theo mÉu sau :

Tõ l¸y toµn bé :

             + c¸c tiÕng lÆp nhau hoµn toµn :

             + C¸c tiÕng cã biÕn ®æi thanh ®iÖu hoÆc phô ©m cuèi :

Tõ l¸y bé phËn :

             + c¸c tiÕng lÆp l¹i phô ©m ®Çu :

             + C¸c tiÕng lÆp l¹i phÇn vÇn :

 Bµi tËp 5: H·y lËp 1 danh môc c¸c tõ ghÐp trong v¨n b¶n B¸nh ch­ng b¸nh giÇy råi ph©n lo¹i thµnh tõ ghÐp ®¼ng lËp vµ tõ ghÐp chÝnh phô.

Bµi tËp 6 : ViÕt mét ®o¹n v¨n kho¶ng 7 c©u nªu c¶m nhËn cña em vÒ nguån gèc d©n téc ViÖt Nam sau khi ®äc truyÖn "Con Rång ch¸u Tiªn" trong ®o¹n v¨n cã sö dông tõ l¸y

                                                                                                                                                          IV . Cuûng coá:

- Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh kh¸i qu¸t l¹i bµi.

           V. Höôùng daãn veà nhaø :

- Häc sinh häc bµi.

- Tù hoµn thiÖn c¸c bµi tËp .

 

nguon VI OLET