Giáo án Ngữ văn 8 HKII

Hoïc sinh ñoïc tieåu daãn :

Em haõy neâu moät vaøi neùt veà tieåu söû taùc giaû

( naêm sinh , maát , teân thaät , söï nghieäp cuûa oâng coù gì tieâu bieåu .)

Ngoaøi saùng taùc thô oâng coøn tham gia hoaït ñoäng gì nöõa ?

Gv dg : Oâng caém ngoïn côø chieán thaéng cho thô môùi maø coøn laø ngöôøi tieâu bieåu ñaày ñuû nhaát cho thô môùi chaúng ban ñaàu ( 32-35)

Sôõ dó oâng choïn buùt danh laø Thöù Leã laø vôùi muïc ñích : Theá : traàn the,á löõ : ngöôøi khaùch . oâng töï nhaän “ toâi laø ngöôøi khaùch treân traàn theá , chæ bieát saên tìm caùi ñeïp .

Toâi laø ngöôøi khaùch boä haønh phieâu laõng . ñöôøng traàn gian xuoâi ngöôïc ñeå vui chôi .

Toâi chæ laø moät khaùch tình si .

Ham caùi ñeïp vôùi muoân loaøi muoân veû ,oâng ñi tìm caùi ñeïp ôû thieân nhieân ,coõi treân ,mó thuaät… thi nhaân Vieät Nam ñaùnh giaù oâng “ Ñöông thôøi ñeä nhaát thi só”

Baøi thô ñöôïc saùng taùc naêm naøo ?

Trích töø taäp thô naøo ?Baøi thô coù giaù trò nhö theá naøo ?

Gv giaûi thích töø thô môùi

Hs ñoïc vaên baûn

Baøi thô coù maáy khoã ?coù theå chia thaønh maáy ñoaïn ? Moãi ñoaïn töø ñaâu ñeán ñaâu ?Noäi dung töøng ñoaïn ?

TL: 8 caâu ñaàu :Taâm traïng cuûa con hoå khi ôû vöôøn baùch thuù

22 caâu tieáp theo :con hoå nhôù laïi cuoäc soáng ngaøy xöa

coøn laïi: Caûnh vöôøn baùch thuù qua caùi nhìn cuûa con hoå

Gv chuù thích moät soá töø khoù

Gv: Hoå laø moät loaøi ñoäng vaät hung döõ, laø chuùa teå cuûa muoân loaøi ñaùng ra noù phaûi soáng ôû ñaâu ?

Theá nhöng ôû ñaây con hoå laïi ñang ôû trong hoaøn caûnh naøo ?

TL: Bò nhoát

Qua caâu thô naøo maø em bieát ?( Caâu 1)

Nhìn beà ngoaøi vò chuùa teå naøy ñöôïc mieâu taû vôùi tö theá nhö theá naøo ?( Naèm daøi)

Nhöng thöïc ra noäi taâm beân trong cuûa no01 nhö theá naøo ?

TL: Nguøn nguït löûa caêm hôøn uaát haän

Môû ñaàu caâu thô gioïng ñieäu nhö theá naøo ?

TL:gaàm göø, töùc giaän

Söùc maïnh cuûa aâm höôûng ño ùñöôïc doàn vaøo töø naøo trong caâu ?

TL: Gaäm, caêm hôøn

Vaäy em hieåu gaäm ôû ñaây coù nghóa laø gì ?

T: nhaâm nhi, nhaám nhaùp töøng chuùt moät

Taùc giaû ñaõ söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ñeå mieâu taû ?(töø gaäm thu6oïc loaïi töø naøo ?)ÑT

Ñoäng töø gaäm dieãn taû ñieàu gì ?

TL: nhaâm nhi ,nhaám nhaùp khoái caêm hôøn

Taïi sao taùc giaû khoâng duøng maåu, maûnh, noãi caêm hôøn maø laïi duøng khoái caêm hôøn ?

Töø khoái nghóa laø gì ?

T: Coù troïng löôïng ,khoái löôïng ,raénchaéc,nhieàu, daøy, doàn laïi choàng chaát

Gv: Moái caêm hôøn cuûa con hoå ñaõ ñöôïc vaät chaát hoaù thaønh moät vaät cuï theå ,thaønh moät khoái khoù maø tan ñöôïc, ñeå roài töï noù phaûi nhaám nhaùp

Tröôùc noãi buoàn ñoù, taùc giaû ñaõ veõ leân hình aûnh con hoå vôùi moät tö theá naèm daøi

Vaäy theo em hieåu naèm daøi nghóa laø naèm nhö theá naøo ?(thöôït ra, daøi ra)

Khi chuùng ta meät moûi hay buoàn böïc chuyeän gì ñoù chuùng ta coù hay naèm daøi ra khoâng ?

Vaäy tö theá thöïc thuï cuûa moät con hoå laø tö theá nhö theá naøo ?(qua tranh aûnh saùch baùo,tv )

Hs thaûo luaän ,traû lôøi

Tö theá naèm daøi dieãn taû taâm traïng gì cuûa con hoå ?

TL: Chaùn ngaùn ñaày baát löïc ñeán möùc con hoå muoán buoâng xuoâi taát caû,khoâng muoán hoaït ñoäng gì nöõa

Gv: Bò giam torng cuõi saét, bò töôùc ñi tö theá oai phong cuûa moät vò chuùa teå, noù chaùn gnaùn baát löïc nhöng thöïc ra noäi taâm neân trong cuûa con hoå coù chaáp nhaän ñieàu ñoù khoâng ?

Noù toû thaùi ñoä nhö theá naøo ?(khinh gheùt heát thaûy)

Luõ ngöôøi ngaïo maïn ngaån ngô laø luõ ngöôøi naøo?TL: nhöõng ngöôøi ñi xem vöôøn baùch thuù cheá giaãu noù vôùi caëp maét beù,noù goïi nhöõng ngöôøi ñoù laø luõ ngöôøi, toû thaùi ñoä töùc giaän

Ôû ñaây taùc giaû söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì?( nhaân hoaù)

Gv dieãn giaûng

Vì sao con hoå bò nhoát ?(sa cô)

Vì sao con hoå ñau xoùt khi phaûi chòu ngang baày cuøng vôùi luõ gaáu baùo?( chuùng laø haøng xoùm cuûa nhau cô maø ?)

Tl : vì noù laø chuùa teå muoân loaøi

GV: Con hoå ñau xoùt vì luõ vaät kia khoâng nhaän thaáy, khoâng bieát noãi nhuïc nhaèn tuø haõm neân hkoâng hpaûn öùng gì, coøn noù, noù khoâng can taâm chaáp nhaän ,noãi bi kòch cuûa moät keû thaân ôû tuø hoàn ôû giang sôn

Hs ghi

Qua phaân tích 8 caâu thô ñaàu, em coù nhaän xeùt gì veà taâm traïng cuûa con hoå khi bò nhoát troang vöôøn baùch thuù ?

Taùc giaû ñaõ söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ?

Taâm traïng cuûa con hoå cuõng chính laø taâm traïng cuûa ai?

Ñoaïn thô khôi daäy ñieàu gì ?

Gv lieân heä vôùi taâm traïng sa cô cuûa Phan Chaâu Trinh

Hs ñoïc ñoaïn 2

Cuoäc soáng ngaøy xöa cuûa con hoå ñöôïc theå hieän qua nhöõng chi tieát naøo ?

TL; boùng caû, caây giaø, gioù.., gioïng..

Nhöõng hình aûnh treân cho ta thaáy con hoåñang ôû trong taâm traïng nhö theá naøo ?

Gv: chi tieát naøo trong caûnh röøng aáy cuõng haøo huøng, aâm thanh döõ doäi…

Treân caùi neàn thieân nhieân huøng vó aáy con hoå hieän ra nhö theá naøo ?

TL:tieáng gaàm :theùt khuùc tröôøng ca

Vöôn mình nhö soùng cuoän, aùnh maét :maét thaàn

Taùc giaû söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ñeå mieâu taû tö theá con hoå ?(so saùnh )

Con hoå nhôù laïi nhöõng kæ nieäm gì veà choán röøng ngaøy xöa(qua nhöõng thôøi gian naøo ?)

TL: ñeâm traêng ,ngaøy möa, bình minh, chieàu

Em coù nhaän xeùt gì veà caûnh vaät trong nhöõng thôøi ñieåm khaùc nhau ñoù ?

Gv: boán thôøi ñieåm nhö moät boä tranh töù bình veà caûnh giang sôn cuûa vò chuùa sôn laâm

Khoå thô naøy veà gioïng ñieäu, nhòp ñieäu coù gì ñaëc bieät ?

TL: nhòp ñieäu coù söï laëp laïi cuaû 4 caâu hoûi tu töø

Caâu hoûi tu töø theå hieän taâm, traïng cuûa con hoå nhö theá naøo ?(taâm traïng nuoái tieác)

GV: Caùc caâu hoûi noái tieáp nhau moät caùch doàn daäp, söï nuoái tieác nhö ñöôïc phaùt trieån theâm ,tình caûm da dieát ñeå cuoái cuøng con hoå baät leân moät lôøi than vaø trôû laïi cuoäc soáng hieän taïi

Con hoå nhôù laïi cuoäc soáng ngaøy xöa nhö theá naøo?

Chi tieát chöùng minh con hoå mieâu taû caûnh vöôøn baùch thuù ?

TL: taàm thöôøng giaû doái , thaáp keùm? Vì sao ?

Tl: ñoù la nhöõng  caûnh nhaân taïo do con ngöôøi tæa toát neân khoâng coù veû töï nhieân .

Gv söï tæa toát laøm cho caûnh vaät trôû neân teû nhaït , maát ñi caùi lôùn lao phi thöôøng ñaày bí maät cuûa röøng thieâng ñaïi ngaøn .

Trôû laïi vôùi caûnh soáng hieän taïi cuûa con hoå thaùi ñoä noù boäc loä nhö theá naøo ?

( uaát haän , chaùn gheùt nhöõng gì nhoû beù , taàm thöôøng , )

Qua phaân tích con taâm traïng cuûa con hoå , aán töôïng saâu saéc nhaát cuûa em ñoái vôùi con hoå ñoù laø gì ?

Tl : veû ñeïp loäng laåy cuûa thieân nhieân vaø  veû ñeïp cuûa con hoå .

Khaùt voïng töï do cuûa con hoå

Toùm laïi , Taâm traïng  cuûa con hoå ôû ñoaïn 3  nhö theá naøo ?

Töø taâm traïng ,cuoäc soáng hieän taïi con hoå laïi caøng khao khaùt ñieàu gì ?

TL: khao khaùt moâït cuoäc soáng töï do maõnh lieät trong loøng con hoå

Ngheä thuaät baøi thô coù gì ñaëc saéc ?

Noäi dung baøi thô ?

Coù phaûi taùc giaû chæ noùi ñeán con hoå khoâng ?Ta nghó ñeán taâm traïng cuûa ai ?

Taâm traïng aáy coù gì tích cöïc,haïn cheá ?

I/ Giôùi thieäu chung

1.Taùc giaû

Theá Löõ teân thaät laø Nguyeãn Thöù Leã (1907-1989) .Oâng laø ngöôøi coù coâng ñaàu trong phong traøo thô môùi

-Ngoaøi saùng taùc thô oâng coøn tham gia phong traøo yeâu nöôùc ,vieát truyeän vaø tham gia hoaït ñoäng saân khaáu

2.Taùc phaåm

baøi thô saùng taùc naêm 1934 in trong taäp “Maáy vaàn thô”.Ñaây laø baøi thô tieâu bieåu ,ñaëc saéc nhaát cuûa Theá Löõ

1.Taâm traïng cuûa con hoå khi ôû vöôøn baùch thuù

Con hoå töï gaëm nhaám ñeå thaám thía noãi caêm hôøn choàng chaát cuûa mình

Noù khoâng can taâm chaáp caûnh ngoâ tuûi nhuïc cuûa mình ,noù toû thaùi ñoä khinh gheùt “luõ ngöôøi”, “luõ baïn”

Vôùi bieän phaùp ngheä thuaät nhaân hoaù, ñoaïn thô ñaõ dieãn taû taâm traïng buoàn chaùn, uaát haän cuûa con hoå, moät vò chuùa sôn laâm .Taâm traïng cuûa con hoå cuõng chính laø taâm traïng cuûa ngöôøi daân Vieät Nam trong caûnh maát nöôùc

2.Con hoå nhôù laïi quaù khöù

Cuoäc soáng ngaøy xöa töï do, thô moäng, huøng traùng cuûa con hoå giöõa choán sôn laâm huøng vó nhöng giôø ñaây ñaõ kheùp laïi trong tieáng than u uaát “ Than oâi ! thôøi oanh lieät nay coøn ñaâu ?”

3.Caûnh vöôøn baùch thuù qua caùi nhìn cuûa con hoå

Ñoù laø nhöõng caûnh taàm thöôøng giaû doái ,thaáp keùm. Caøng ngao ngaùn cuoäc soáng hieän taïi ,tình thöông noãi nhôù cuoäc soáng töï do caøng tha thieát, maõnh lieät

IV/ Toång keát

Nhôù röøng laø moät baøi thô coù nhieàu ñoåi môùi veà hình thöùc ngheä thuaät, soá caâu, soá chöõ,  hình thöùc töï do.Keát hôïp ngheä thuaät so saùnh ñoái laäp ,aån duï,caâu hoûi tu töø, nhaø thô ñaõ möôïn hình aûnh con hoå bò nhoát trong vöôøn baùch thuù nhôù röøng vaø thaùi ñoä cuûa noù vôùi caûnh vöôøn baùch thuù, caêm gheùt cuoäc soáng taàm thöôøng vaø khao khaùt cuoäc soáng töï do.Qua nhôù röøng nhaø thô ñaõ göûi gaém tình caûm yeâu nöôùc cuûa mình

Hs ñoïc phaàn chuù thích

Haõy neâu vaøi neùt veà taùc giaû ?

Gv: Oâng ñoà laø nhaân vaät thöôøng gaëp trong xaõ hoäi Vieät Nam xöa

Nhaø nho laø ngheà daïy hoïc goïi laø oâng ñoà.Vaøo dòp teát thöôøng vieát caâu ñoái baùn treân væa heø

Haõy neâu vaøi neùt veà taùc phaåm ?

Gvhöôùng daãn ñoïc, theå hieän taâm traïng ,caûm xuùc xoùt thöông chaân thaønh cuûa nhaø thô

Gv ñoïc-hs ñoïc

Baøi thô naøy laøm theo theå thô gì ?

Baøi thô coù maáy khoå ?Chia laøm maáy phaàn ? Giôùi haïn töøng phaàn ?

Baøi thô noùi veà ai ?

Oâng ñoà laø ai ?

Hình aûnh oâng ñoà xuaát hieän trong hoaøn caûnh naøo ?

TL: Xuaân veà, teát saép ñeàn

Oâng laøm vieäc gì ?baøy haøng cuûa mình ôû ñaâu?(phoá ñoâng )

Gv: Moãi naêm thôøi gian töï nhieân chaûy troâi theo chu kì xuaân veà. Vì theá vôùi möïc taøu giaáy ñoû, nhöõng caâu ñoái teát, nhöõng baøi thô xuaân ,oâng ñoà laø hình aûnh quen thuoäc trong böùc tranh ñoùn xuaân cuûa moät thôøi khoâng xa laém

Qua ño ùcaûnh saéc xuaân hieän leân nhö theá naøo?

TL: Roän raøng, maøu saéc töôi taén

Thaùi ñoä cuûa moïi ngöôøi ñoái vôùi oâng nhö theá naøo ?

TL: Taám taéc ngôïi khen taøi

Gv: Ngôïi khen caùi taøi cuûa oâng, cuï theå laø vieát chöõ ñeïp ,nhöõng neùt chöõ meàm maïi treân giaáy nhö phöôïng muùa roàng bay

Ôû ñaây taùc giaû ñaõ söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ?( so saùnh)

Vôùi bieän phaùp ngheä thuaät so saùnh ñaõ laøm noåi baät leân ñieàu gì ?

Hs ñoïc 2 khoå thô tieáp theo

Hình aûnh oâng ñoà so vôùi 2 khoå thô ñaàu coù gì khaùc ?(ñòa ñieåm xuùaât hieän :vaãn nhö cuõ-xuaân ñeán )

Con ngöôøi vaø caûnh vaät ?

Neáu nhö hai khôû thô ñaàu “Bao nhieâu ngöôøi thueâ vieát” thì giôø ñaây nhö theá naøo ?( ngöôøi thueâ vieát nay ñaâu ?”

Taùc giaû söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ?Khaúng ñònh ñieàu gì ?

Neáu hai khoå thô ñaàu  “möïc taøu giaáy ñoû”maøu saéc maõnh lieät thì 2 khoå 3 vaø 4 nhö theá naøo ?

TL: Cuõng maøu saéc aáy nhöng phôi baøy ra thaät thaûm saàu

Taùc giaû söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ?

TL: Nhaân hoaù

Gv gd: noåi buoân thaám caû vaøo vaät voâ tri .

Hình aûnh oâng ñoà giôø ñaây nhö theá naøo ?

(vaãn…)

Laù vaøng sao laïi coù trong muøa xuaân ?

(gôïi leân trong ta ñieàu gì ?

Gv : Laù vaøng gôïi caùi taøn phai rôi ruïng .

Caâu thô “ ngoaøi ….bay” em hieåu nhö theá naøo ?

Gv dg : nhöõng caûnh möa buïi ñaày aûm ñaïm maø laõnh leõo möa ngoaøi trôøi bay bay trong loøng ngöôøi .

Qua khoå 3,4 , hình aûnh oâng ñoà giôø ñaây nhö theá naøo ?

Hoïc sinh ñoïc khoå thô cuoái .

Em coù nhaän xeùt gì veà khoå thô naøy ?

( ñoái chieáu khoå thô 1)

Nhöng hình aûnh oâng ñoà giôø ñaây nhö theá naøo?

Cho bieåu töôûng xöng hoâ vôùi oâng ñoà nhö theá naøo ?

YÙ nghóa cuûa caùch duøng töø ñoù ?

Oâng ñoà giaø – xöa

Gv dg Hai caâu cuoái theå hieän ñieàu gì ?

Theo em yù nghóa cuûa vieäc caûm thöông coù phaûi chæ döøng laïi ôû moät caù nhaân oâng ñoà khoâng?

Baøi thô söï duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ?

Gioïng ñieäu ? keát caáu ?

Caû baøi vieát ñeàu coù hình aûnh oâng ñoà ngoài vieát nhöng laïi coù baøi caûnh ñoái laäp nhau xöa vaø nay laøm noåi baät ñieàu gì ?

Taùc giaû muoán göûi gaém ñieàu gì ?

Nhaéc nhôû gì ?

Luyeän taäp: oâng ñoà coù tôùi 3 con ngöôøi , 1 coâi cuùt giaø , 1 tri thöùc loãi thôøi , 1 ngheä syõ maát coâng chuùng . ba con ngöôøi ñeàu tieàu tuïy , linh hoàn cuûa hoï ñeø naëng leân oâng ñoà .

I/Giôùi thieäu

1.Taùc giaû

Vuõ Ñình Lieân (1913-1996) taïi haø Noäi.Oâng tham gia phong traøo thô môùi ngaøy töø nhöõng ngaøy ñaàu

-Thô oâng giaøu tình thöông ngöôøi vaø mang naëng nieàm hoaøi coå

-Ngoaøi ra oâng coøn nghieân cöùu vaên hoïc vaø daïy hoïc

2.Taùc phaåm ;

Baøi thô Oâng ñoà ñöôïc ñaêng treân baùo tinh hoa ,ñöôïc tuyeån vaøo taäp Thi nhaân Vieät Nam vaø ñöôïc ñaùnh giaù laø moät kieät taùc

II/ Ñoïc hieåu vaên baûn

1.Ñoïc

1.Theåà thô: Nguõ ngoân

3.Boá cuïc

chia laøm 3 phaàn : 2 khoå thô ñaàu

                             2 khoå thô 3,4

                             khoå thô cuoái

III/Phaân tích

1. Hình aûnh oâng ñoà trong nhöõng ngaøy huy hoaøng

-Hình aûnh oâng ñoà hoaø vôùi khoâng khí roän raøng ,maøu saéc töôi taén cuûa phoá phöôøng

-Oâng ñoà nhö moät ngheä só taøi hoa ñang troå taøi tröôùc söï meán moä cuûa moïi ngöôøi

2.Hình aûnh oâng ñoà thôøi taøn  taï

-Caâu hoûi tu töø gôïi noõi xoùt xa ñoàng thôøi khaúng ñònh nho hoïc thöïc söï vaøo thôøi taøn taï

Noåi buoàn cuûa oâng ñoà thaám vaøo caû nhöõng vaät voâ tri

Oâng ñoà ñaõ bò cuoäc ñôøi gaït ra ngoaøi leà cuûa xaõ hoäi .  Trôû neân trô troïi laïc loõng vaø vaéng boùng .

3. Tình caûm cuûa taùc giaû :

Vaãn hoa ñaøo nôû nhöng oâng ñoà giaø khoâng coøn nöõa .

Nhöng…Hoàn ôû ñaâu baây giôø .

Caâu thô nhö moät tieáng thôû daøi ,caûm thöông nuoái tieác khoân nguoâi tröôùc soá phaän cuûa maái ngöôøi bò boû rôi , gaït ra ngoaøi leà xaõ hoäi do thôøi theá thay ñoåi .

VI/ Toång Keát:

Oâng ñoà laø moät baøi thô coâ ñoïng , haøm suùc nhöng bình dò , gôïi caûm .

Baøi thô theå hieän nieàm caûm thöông chaân thaønh cuûa taùc giaû ñoái vôùi oâng ñoà .

Moät lôùp ngöôøi ñang  taøn taï tröôùc cuoäc soáng hieän taïi .

Hoaït ñoäng 1 ;

Tìm hieåu nhöõng chöùc naêng khaùc cuûa caâu nghi vaán .

Hoïc sinh ñoïc ví duï trang 20 .21 ,

Giaùo vieân treo baûng phuï .

4/ trong nhöõng ñoaïn trích treân , caâu naøo laø caâu nghi vaán .

a, …hoàn ôû ñaâu baây giôø ?

b/ Maøy ñò nh noùi cho maøy nghe ñaáy aø ?

c/ Coù bieát khoâng ? lính ñaâu ?

Sao bay daùm … nhö vaäy ? khoâng coøn pheùp taéc gì nöõa aø ?

d/ Caû ñoaïn trích laø moät caâu nghi vaán .

e/ Con gaùi toâi vó ñaáy ö ?

chaû leõ laïi ñuùng laø noù

caùi con meøo hay luïc loïi aáy ?

4/ Caâu nghi vaán trong ñoaïn trích treân coù duøng ñeå hoûi khoâng ?

neáu khoâng duøng ñeå hoûi thì duøng ñeå laøm gì ?

Ñoaïn a / boäc loä tình caûm , caûm xuùc ,( nuoái tieác)

Ñoaïn b/  ñe doïa .

Ñoaïn c/ caû  boán caâu duøng ñeå ñe doïa

Ñoaïn d/ khaúng ñònh .

Ñoaïn e / caû hai caâu ñeàu boäc loä caûm xuùc (ngaïc nhieân )

h/ Nhaän xeùt veà daáu , keát thuùc caâu nghi vaán treân ( coù phaûi bao giôø cuõng laø daáu chaám hoûi? )

khoâng phaûi taát caû caâu ghi vaán ñeàu keát baèng daáu chaám hoûi , caâu nghi vaán thöù hai ôû ñoaïn (e)

keát thuùc baèng daáu chaám than .

hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk .

hoaït ñoäng 2:

höôùng daãn laøm baøi taäp .

hoïc sinh ñoïc baøi taäp 1.

Hoïc sinh laøm baøi taäp .

Gv yeâu caàu hoïc sinh leân trình baøy ôû baûng , caùc hoïc sinh khaùc boå sung , giaùo vieân choát yù

Noäi dung :

I/Baøi hoïc :

Ghi nhôù sgk trang 22.

II/Luyeän taäp :

Bt1 trang 22,23

a/ Con ngöôøi ñaùng kính aáy ñeå coù aên ö ?

b/ Nhöõng caâu coù daáu chaám hoûi , rieâng caâu than oâi laø khoâng phaûi .

c/Taïi sao ta khoâng ngaén  söï bieät ly … nhaøng rôi ?

d/OÂi , neáu theá thì coøn ñaâu laø quaû boùng bay .

chöùc naêng cuûa nhöõnng caâu nghi vaán treân .

a/ Boäc loä tình caûm , caûm xuùc ,(ngaïc nhieân)

b/ Phuû ñònh , boäc loä caûm xuùc .

c/ Caàu khieán , boäc loä caûm xuùc .

d/ Phuû ñònh , boäc loä caûm xuùc .

Hoïc sinh ñoïc ñoaïn vaên 1a trang 14.

Caâu chuû ñeà cuûa ñoaïn : caâu 1

Neâu caùch saép xeáp caùc caâu trong ñoaïn vaên

Caâu 1 neâu chuû ñeà .

Caâu 2 cung caáp thoâng tin veà caùc löôïng nöôùc ít oûi .

Caâu 3 : cho bieát löôïng nöôùc aáy bò oâ  nhieäm .

Caâu 4 : neâu söï thieáu nöôùc ôû caùc nöôùc treân theá giôùi thöù 3.

Caâu 5 : neâu döï baùo ñeán naêm 2025 thì 2/3 daân soá theá giôùi thieáu nöôùc .

Gv : nhö vaäy caùc caâu sau boå boå sung thoâng tin laøm roõ yù caâu chuû ñeà .caâu naøo cuõng noùi veà nöôùc .

Hoïc sinh ñoïc ñoaïn vaên 1b trang 14.

Neâu caâu chuû ñeà hoaïc töø ngöõ chuû ñeà ?

Töø ngöõ chuû ñeà laø PHAÏM VAÊN ÑOÀNG .

Caùc caâu tieáp theo coù chuû ñeà gì ?

Cung caáp thoâng tin veà phaïm vaên ñoàng theo loái lieät keâ caùc hoaït ñoäng ñaõ laøm .

Hoaït ñoäng 2:

Nhaän xeùt vaø söûa laïi ñoaïn vaên thuyeát minh buùt bi .

Gv treo baûng phuï gi ñoaïn vaên 2a , 2b /       

Trang 14 .

Hoïc sinh ñoïc 2 ñoaïn vaên .

Thaûo luaän 5b ñoaïn vaên a .

Ñoaïn vaên treân coù nhöôïc ñieåm naøo?söûa chöõa?

Hoïc sinh trình baøy .

Hoïc sinh nhaän xeùt .

Gv keát luaän baèng caùch gôïi yù .

Neáu giôùi thieäu caây buùt bi thì neân giôùi thieäu nhö theá naøo ?

Ñoaïn vaên treân treân neân taùch ñoaïn vaø vieát laïi moãi ñoaïn .

Gv .yeâu caàu hoïc sinh laøm ra giaáy .

Gv kieåm tra laïi vaø cho hoïc sinh söûa laïi ñoaïn vaên 2a .

Hoaït ñoäng 3 : nhaän xeùt vaø söûa laïi ñoaïn vaên vieát veà ñeøn baøn .

Neâu nhöôïc ñieåm ñoaïn vaên ?

Chæ ra choãå khoâng hôïp lyù ?

Neâu caùch söûa vaø vieát laïi nhö theá naøo ?

Yeâu caàu hoïc sinh laøm vaøo giaáy nhaùp .

Hoïc sinh trình baøy , nhaän xeùt, boå sung .

Hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk trang 15 .

Hoaït ñoäng 4 :höông daãn luyeän taäp .

Yeâu caàu hoïc sinh töï laøm :

Hoïc sinh trình baøy .

Hoïc sinh nhaän xeùt boå sung .

Gv keát luaän :

Höôùng daãn veà nhaø .

Hoïc thuoäc ghi nhôù .

Laøm tieáp baøi taäp 2,3 trang 15 .

Noäi dung :

I/ baøi hoïc :

1/ nhaän daïng caùc ñoaïn vaên thuyeát minh .

2/ söûa laïi caùc ñoaïn vaên thuyeát minh chöa chuaån :

Ghi nhôù sgk trang 15 .

II/ luyeän taäp:

Baøi taäp 1 trang 15. vieát ñoaïn môû baøi vaø keát baøi cho ñoaïn vaên . “ giôùi thieäu tröôøng em”.

hoaït ñoäng 1 : giôùi thieäu baøi :

Vaøo baøi baèng caùch giôùi thieäu taùc giaû vaø noùi ñeán caûm höùng trong thô teá hanh .

hoaït ñoäng 2 :

höôùng daãn ñoïc vaên baûn vaø tìm hieåu chuù thích .

Gv höôùng daãn ñoïc , ñoïc maãu .

Goïi 2 hoïc sinh ñoïc .

Gv nhaän xeùt .

Hoaït ñoäng 3: ñoïc hieåu vaên baûn .

8 caâu ñaàu :

Nhaø thô giôùi thieäu queâ höông mình nhö theá naøo ?

Laøm chaøi löôùi , nöôùc bao vaây .

Thôøi gian ñoaøn thuyeàn ñaùnh caù xuaát phaùt :

sôùm mai hoàng .

Caûnh trai laøng ñi ñaùnh caù buoåi ban mai ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ?

Trai treû , khoeû maïnh , phaêng maùi cheøo maïnh meõ .

Ngheä thuaät .

Duøng ñoäng töø : phaêng ,vöôït .

So saùnh : thuyeàn phaêng …tuaán maõ

Gv : laøm hieän ra tröôùc maét ngöôøi ñoïc caûnh nhöõng con thuyeàn baêng baêng löôùt soùng ra khôi .

Hình aûnh caùnh buoàm ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ?

Caùnh buoàm ,..goùp gioù

Nhaân hoaù vaø so saùnh laøm cho ngöôøi ta lieân töôûng hình aûnh caùnh buoàm giöông giöõa bieån khôi roäng nhö taâm hoàn phoùng khoaùng cuûa con ngöôøi queâ bieån . caùnh buoàm con ñöôïc  nhaân caùnh hoaù röùôn cao thaân traéng ñeå thaâu goùp gioù bieån queâ höông .

Khí theá , söùc maïnh cuûa trai laøng ñöôïc mieâu taû .

Hoïc sinh trao ñoåi , phaùt bieåu .

8 caâu tieáp .

ñoaøn thuyeàn ñaùnh caù trôû veà ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ? sinh ñoäng ,( oàn aøo)

caûnh daân laøng ñoùn tieáp ? taáp naäp .

Gv :ñaây laø giôø phuùt soâi ñoäng , nhoän nhòp  nhaát cuûa laøngn chaøi .

Hìnnh aûnh “bieån laêng ….baïc traéng “ theå hieän ñieàu gì ?

Cuoäc soáng aám no cuûa laøng queâ truø phuù .

Hình aûnh daân chaøi ñöôïc mieâu taû , khoeû maïnh .

Söï duïng ngheä thuaät gì khi dieãn taû con thuyeàn trôû veà .

Nhaân hoaù : Sau moät ngaøy meät moûi . con thuyeàn ñang ñeâ meâ trong caûm giaùc thaáy ñöôïc vò maën cuûa nöôùc bieån thaám daàn trong thô vô .

Hình aûnh ngöôøi daân chaøi vaø cuoäc soáng cuûa hoï , nhoän nhòp aám no .

4caâu cuoái .

hs ñoïc

Tình caûm nhaø thô ñoái vôùi queâ höông ?

Nhôù thöông .

Hình aûnh thuyeàn ra khôi .

Maøu saéc : (nuôùc xanh, laù baïc )

Muøi vò : noàng maën .

Gv :Queâ höông ñeå thöông ñeå nhôù cho oâng quaù nhieàu .

Hìnnh queâ höông trong baøi thô khoâng heà buoàn baõ maø thaät töôi saùng , khoeû khoaén , mang hôi thôû noàng aám cuûa lao ñoäng , cuûa söï soáng .

Thaûo luaän : baøi thô coù nhöõng ñaëc saéc ngheä thuaät gì noãi baät ? Baøi thô ñöôïc vieát theo phöông thöùc mieâu taû hay bieåu caûm töï söï hay tröõ tình ?

Hoïc sinh laøm vieäc .

Hoïc sinh ñaïi dieän phaùt bieåu , hoïc sinh khaùc boå sung nhaän xeùt , giaùo vieân choát yù .

Hoaït ñoäng 4 :

Toång keát luyeän taäp .

Hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk .

4.Cuûng coá .

4. Daën doø : hoïc thuoäc baøi thô .
5. söu taàm moät soá baøi thô noùi veà tình caûm queâ höông .

I/ Giôùi thieäu :

1/ Taùc giaû .

Teá Hanh teân thaät laø Traàn Teá Hanh sinh naêm 1921 taïi moät laøng chaøi ven bieån tænh Quaûng Ngaõi .

Oâng coù maët trong phong traøo thô môùi ôû chaëng cuoái 1940 -1945 vôùi nhöõng baøi thô mang naëng tình yeâu queâ höông thaém thieát .

Taùc phaåm chính : Hoa nieân (1945) Göûi Mieàn Baéc (1955)

2/ Taùc phaåm . Baøi thô Queâ Höông ruùt trong taäp Ngheïn ngaøo (1939)

II/ Ñoïc hieåu vaên baûn :

III/ Phaân tích :

1/ Hình aûnh daân chaøi bôi thuyeàn ra khôi ñaùnh caù .

Ngheä thuaät so saùnh , nhaân hoaù laøm noåi baät hình  aûnh laøng chaøi vôùi nhöõng con ngöôøi coù taâm hoàn phoùng khoaùng , roäng môû , bieåu hieän khí theá , söùc maïnh cuûa chaøng trai bôi thuyeàn ñi ñaùnh caù .

2/ Hình aûnh thuyeàn caù trôû veà bieån .

Ngheä thuaät nhaân hoaù , töø gôïi caûm laøm hieän leân caûnh laøm aên nhoän nhòp vaø cuoäc soáng aám no cuûa moät laøng queâ ven bieån .

3/ Tình caûm cuûa nhaø thô ñoái vôùi queâ höông .

Hình aûnh con ngöôøi vaø cuoäc soáng laøng queâ in saâu trong taâm trí nhaø thô laøm cho oâng luoân nhôù veà queâ höông .

V/ Toång keát :

Ghi nhôù Sgk trang 18.

Hoaït ñoäng cuûa thaày troø .

Hoaït ñoäng 1:

Giôùi thieäu baøi .

Hoaït doäng 2 .

Tìm hieåu chuù thích .

Hoaït ñoäng 3 :

Phaân tích . hoïc sinh ñoïc toaøn baøi .

Nhan ñeà baøi thô ñöôïc hieåu nhö theá naøo ?

Gôïi moät thôøi ñieåm ,muøa heø ,muøa thu hoaïch

Tieáng chim tu huù taùc ñoäng nhö theá naøo ñeán taâm hoàn ngöôøi chieán syõ treû bò giam ?

Tieáng chim tu huù laø bieåu töôïng cuûa cuoäc soáng töï do , ñaùnh thöùc khaùt voïng töï do cuûa nhöôøi chieán syõ treû .

6 caâu ñaàu .

aâm thanh söï  vaät gì ñöôïc nhaéc tôùi  .

Tieáng keâu cuûa chim tu huù , ve ngaân .

Söï vaät , luùa , baép, traùi caây ….

Tìm caùc chi tieát mieâu taû caûnh töï nhieân khi coù tieáng chim tu huù xuaát hieän .

Trôøi – xanh , roäng , cao , naéng – ñaøo hoàng .

Maøu saéc .

Ve – ngaân

Aâm thanh .

Tu huù goïi luùa ñöông chín : baép – vaøng , ñaày – traùi caây ngoït daàn .

Söï vaät nhö ñang chuyeån ñoäng .

Taát caû chi tieát treân hôïp thaønh böùc tranh thieân nhieân muøa heø soáng ñoäng .

Vì sao ? vì böùc tranh aáy coù maøu saéc, coù aâm thanh , coù caû söï chuyeån ñoäng gaàn nhö vieân maõn .

Em coù nhaän xeùt gì veà böùc tranh thieân nhieân ñoù ?

Caûnh thieân nhieân ñaày haáp daãn , keâu goïi ,môøi chaøo moïi vaät haõy soáng heát mình , haõy hoaø vôùi thieân nhieân töôi ñeïp .

4 caâu tieáp .

“ta” – ñaïi töø nhaân xöng ngoâi thöù nhaát .

muøa heø ñaõ ñeán nhöng luùc naøy taùc giaû ôû ñaâu ?

Bò giam trong nhaø tuø .

Böùc tranh muøa heø ñeán taùc ñoäng nhö theá naøo ? ñeán taâm hoàn cuûa ngöôøi tuø treû tuoåi bò giam caàm ?

Nghe heø daäy – khaùt voïng vôùi cuoäc soáng töï do .

Caûm giaùc – ngoät ngaït

Thaùt ñoä – böùc boái , töùc giaän – ñaïp tan phoøng .

Taâm traïng uaát öùc .

Nhaän xeùt caùch duøng töø ?

Caùc ñoäng töø ñaïp , ngoät , cheát , dieãn taû öôùc muoán töï do maïnh lieät .

Nhaän xeùt gì veà  caâu cuoái .

Tieáng chim tu huù cöù voïng maõi , cöù thoâi thuùc, taïo söï rung ñoäng trong loøng ngöôøi ñoïc .

Thaûo luaän .

Môû ñaàu vaø keát thuùc baøi thô ñeàu coù tieáng chim tu huù keâu .

Nhöng taâm traïng cuûa ngöôøi tuø raát khaùc nhau ? Vì sao ? .

Thaûo luaän .

Trình baøy,  nhaän xeùt, choát yù .

Hoaït ñoäng 4 :

Hoïc sinh ñoïc ghi nhôù .

4. Cuûng coá : Ñoïc baøi, noäi dung chính .

5. Daën doø : Hoïc baøi , chuaån bò baøi môùi .

Noäi dung :

I/ Giôùi thieäu :

1/ Taùc giaû .

Toá Höõu (1920- 2002)

Teân thaät Nguyeãn Kim Thaønh . Queâ ôû Thöøa Thieân Hueá .

Hoaït ñoäng caùch maïng vaø laøm thô .

Taùc phaåm : Vieät Baéc ,Sa trong gioù loäng , maùu vaø hoa .

2/ Taùc phaåm : saùng taùc thaùng 7/ 1939taïi nhaø lao Thöøa Phuû .

II/ Ñoïc hieåu :

III/ Phaân tích .

1/ Caûnh trôøi ñaát vaøo heø trong taâm töôûng ngöôøi tuø caùch maïng .

Caûnh thieân nhieân ñaày haáp daãn , keâu goïi môøi chaøo moïi vaät haõy soáng heát mình vôùi thieân nhieân töôi ñeïp .

2/ Taâm traïng ngöôøi tuø caùch maïng .

Öôùc muoán thoaùt ra khoûi caûnh giam caàm , khaùt voïng  töï do maïnh lieät .

IV/ Toång keát .

Ghi nhôù sgk .

Hoaït ñoäng 1:

Tìm hieåu nhöõng chöùc naêng khaùc cuûa caâu nghi vaán .

Hs ñoïc ví duï trang 20 , 21.

Giaùo vieân treo baûng phuï .

Trong nhöõng ñoaïn trích treân , caâu naøo laø caâu nghi vaán .

A/ …  Hoàn ôû ñaâu baây giôø ?

B/ Maøy ñònh noùi cho cha maøy nghe ñaáy aø ?

C/ Coù bieát khoâng ? lính ñaâu ?

Sao bay giaùm …nhö vaäy ?  khoâng coøn pheùp taéc gì nöõa aø ?

D/ Caû ñoaïn trích laø moät caâu nghi vaán .

E / Con gaùi toâi  veõ ñaáy ö ? chaû leõ laïi ñuùng laø noù , caùi  con meøo hay luïc loäi aáy ?

Caâu nghi vaán trong nhöõng ñoaïn trích treân coù duøng ñeå hoûi khoâng ? neáu khoâng duønng duøng ñeå hoûi thì duøng ñeå laøm gì ?

Ñoaïn a / : boäc loä tình caûm , caûm xuùc

( nuoái tieác )

Ñoaïn b/: Ñe doïa

Ñoïanc/ : Caû 4 caâu duøng ñeå ñe doïa

Ñoaïn d/ : khaúng ñònh

Ñoaïn e/: Caû 2 caâu ñeàu boäc loä caûm xuùc

( ngaïc nhieân )

Nhaän xeùt veà daáu : keát thuùc caâu nghi vaán treân ( coù phaûi bao giôø cuõng laø daáu chaám

hoûi ?)

khoâng phaûi taát caû caâu nghi vaán ñeàu keát thuùc baèng daáu chaám hoûi , caâu nghi vaán thöù 2 ôû ñoaïn e keát thuùc baèng daáu chaám than ,

hs ñoïc ghi nhôù sgk .

Hoaït ñoäng 2. Höôùng daãn laøm baøi taäp .

Hs ñoïc baøi taäp 1 .

Hs laøm baøi .

Gv y/c hoïc sinh leân trình baøy ôû baûng , caùc hoïc sinh khaùc boå sung , giaùo vieân choát yù .

Cuûng coá : nhöõng chöùc naêng cuûa caâu nghi vaán :

Daën doø : veà nhaø hoïc baøi

Laøm caùc baøi taäp coøn laïi .

Noäi dung :

I / baøi hoïc .

Ghi nhôù sgk trang 22.

II/ Luyeän taäp:

Baøi taäp 1 trang 22,23.

a/ con ngöôøi ñaùng quùi aáy ñeå coù aên ö ?

b/ nhhöõng caâu coù daáu chaám hoûi , rieâng caâu than oâi laø khoâng phaûi .

c/ sao ta khoâng ngaén söï bieät ly …nhaøng rôi ?

d / Oâi / neáu theá thì coøn ñaâu laø quaû boùng bay .

chöùc naêng cuûa nhöõng caâu nghi vaán treân .

a/ boäc loä tình caûm caûm xuùc (ngaïc nhieân )

b/ phuû ñònh , boäc loä caûm xuùc .

c/ caàu khieán .

d/ phuï ñònh

bt2.

Hs ñoïc

Hoaït ñoäng 1 : Ñoïc baøi maãu vaø nhaän xeùt caùch laøm baøi .

Gv goïi hs ñoïc baøi a trang 24, 25 .

Baøi coù nhöõng muïc naøo ?

1/ vaät lieäu

2/ caùch laøm

3/ yeâu caàu thaønh phaåm

4/ hai  baøi coù ñieåm gì chung?

Ñeàu coù ba muïc

Vì sao ? vì muoán laøm moät caùi gì thì phaûi coù nguyeân vaät lieäu , coù caùch laøm vaø phaûi coù yeâu caàu thaønh phaåm  (saûn phaåm laøm ra töùc laø chaát löôïng )

Caùch laøm ra moãi saûn phaåm ñöôïc trình baøy theo thöù töï naøo?

Caùi naøo laøm tröôùc :

Caùi naøo laøm sau :

-         môùi cho keát quaû nhö mong muoán.

Hs ñoïc ghi nhôù .

Hoaït ñoäng 2 :

Höôùng daãn luyeän taäp .

B1 hoïc sinh ñoïc baøi taäp 1.

B2 hoïc sinh choïn moät ñeà baøi : Thuyeát minh moät troø chôi thoâng duïng cuûa treû em . Höôùng daãn hoïc sinh naém vöõng yeâu caàu cuûa ñeà .

B3 caùch laøm baøi : ba phaàn (môû baøi , thaân baøi ,  keát baøi )

Môû baøi : giôùi thieäu khaùi quaùt troø chôi .

Thaân baøi : phaûi coù caùc muïc .

Soá ngöôøi chôi , duïng cuï chôi .

Caùch chôi (luaät chôi ), theá naøo thì thaéng , theá naøo thì thua , theá naøo thì phaïm luaät

Yeâu caàu ñoái vôùi troø chôi .

Keát baøi : suy  nghó vaø caûm nghó  veà troø chôi .

Bt2 cho hoïc sinh ñoïc baøi , phöông phaùp ñoïc nhanh .

Gôïi yù cho hs ñoïc ñeå hoïc sinh bieát ngoaøi caùch ñoïc vaên baûn lieân tuïc thoâng thöôøng nhö hoïc sinh vaãn ñoïc .

Coøn coù moät caùch ñoïc nhanh , ñoïc thaàm ñeå naém baét thoâng tin nhanh , chính xaùc ( phaàn ñoâng hoïc sinh ñeán nay chæ bieát coù caùch ñoïc dieãn caûm thaønh tieáng)

Trong baøi naøy , chuù yù phaàn môû baøi , thaân baøi , keát baøi , chuù yù phöông phaùp thuyeát minh neâu soá lieäu , neâu ví duï .

Noäi dunng :

I/ Giôùi thieäu veà moät phöông phaùp ( caùch laøm )

Ghi nhôù sgk trang 26

II/ Luyeän taäp :

Bt1 trang 26.

Baùc Hoà laøm thô tröõ tình chuû yeáu ñeå nhaèm tuyeân truyeàn , vaän ñoäng caùch maïng .

Nhaéc laïi moät soá baøi thô Cuûa baùc ñaõ hoïc ôû lôùp 7  . caûnh khuya, nguyeân tieâu.

Hoaït ñoäng 2: Ñoïc vaên baûn vaø tìm hieåu chuù thích .

Giaùo vieân ñoïc maãu ,yeâu caàu hs ñoïc

Chuù yù caùch ngaét nhòp , gioïng ñieäu thoaûi maùi theå hieän taâm traïng saûng khoaùi .

Hoaït ñoäng 3 : baøi thô thuoäc theå thô gì ?

Thaát ngoân töù tuyeät .

Nhaän xeùt veà gioïng ñieäu chung cuûa baøi thô ?

Thoaûi maùi, pha chuùt vui ñuøa, hoûm hænh, taát caû cho thaáy moät caûm giaùc vui thích , saûng khoaùi .

Chi tieát ñaùng  chuù yù ôû 2 caâu thô ñaàu ?

Neà neáp , sinh hoaït haèng ngaøy .

Saùng ra bôø suoái toái vaøo hang .

Ra bôø suoái vaø vaøo hang ñeå laøm gì ?

Laøm vieäc nghæ ngôi .

Thöùc aên quen thuoäc haèng ngaøy .

Chaùo beï , rau maêng

Hình aûnh chaùo beï ,rau maêng noùi leân ñieàu

gì ?

hoaøn caûnh soáng thieáu thoán ,gian khoå .

em hieåu gì veà cuïm töø” vaãn saün saøng “.

Duø coù aên chaùo beï rau maêng nhöng tinh thaàn caùch maïng vaãn saün saøng (moïi ngöôøi ít hieåu hôn ).

Chaùo beï rau maêng laø thöùc  aên haènh ngaøy luùc naøo cuõng coù saün , coù chuùt ñuøa vui .

Ngheä thuaät :

Nhòp thô 4/3 : 2/2/3/ taïo thaønh 2 veá soùng ñoâi thôøi gian , khoâng gian .

Ñoâi ngöõ

Noäi dung cuûa hai caâu ñaàu?

Giôùi thieäu nhòp soáng laøm vieäc bí maät , quen thuoäc , hoaøn caûnh soáng thieáu thoán , gian khoå , nhöng caûm giaùc thoaûi maùi vaø tinh thaàn caùch maïng saün saøng .

Hs ñoïc .

Hai caâu naøy ,coù chi tieát hình aûnh naøo ñaùng chuù yù ?

Hình aûnh baøn ñaù choâng cheânh .

Chi tieát dòch söû ñaûng .

Hieåu gì veà hình aûnh” baøn ñaù choâng cheânh “

Laøm vieäv trong ñieàu kieän thieáu thoán , vaát vaû .

Beân bôø suoái ,treân moät taûng ñaù duøng laøm baøn vieát .

Taïi sao phaûi “Dòch söû ñaûng “.

Taøi lieäu baùc coù ñöôïc laø cuûa ñaûng coäng saûn lieân xoâ , phaûi dòch ra tieáng vieät ñeå laøm taøi lieäu huaán luyeän vaø thöïc haønh cho caùn boä caùch maïng .

Maëc duø laøm vieäc trong ñieàu kieän thieáu thoán vaø vaát vaû nhöng ôû baùc hoà :

Toû yù chí  vaø haønh ñoäng nhö theá naøo ?

Töï tin ,laïc quan .

4/ Ngheä thuaät ?

töø laùy : giaøu chaát taïo hình .

vaàn traéc “dòch söû ñaûng “- gaân guoác , khoeû khoaén .

Hai caâu thô theå hieän noäi dung gì ?

ñieàu kieän laøm vieäc vaát vaû nhöng raát töï tin ,laïc quan vaø naém ñöôïc thôøi cô thaéng lôïi saép tôùi .

chöõ sang keát thuùc baøi thô coù theå goïi laø chöõ thaàn laø nhaün töï ñaü keát tinh , toaû saùng tinh thaàn toaøn baøi .

Noäi dung

I/ giôùi thieäu :

1/ taùc giaû : sgk

2/ taùc phaåm: 2 / 1941

II/ Ñoïc hieåu vaên baûn :

III/ Phaân tích:

1/ Hai caâu thô ñaàu: Thuù laâm tuyeàn cuûa Baùc

Caûnh sinh hoaït haèng ngaøy cuûa baùc trong thôøi kyø hoaït ñoäng caùch maïng bí maät .

Hoaït ñoäng thöôøng xuyeân nhöng raát haêng say , vui veû .

Caûnh soáng thieáu thoán nhöng con ngöôøi vaãn chaáp nhaän .

Theå hieän nieàm laïc quan ,yeâu ñôøi .

2/ hai caâu cuoái :

caùi sang cuûa cuoäc ñôøi caùch maïng

Nieàm tin thaéng lôïi , khaúng ñònh caùch maïng thaønh coâng .

Baát chaáp nguy nan , toû söï laïc quan , bieán gian khoå thaønh say meâ hoaït ñoäng caùch maïng .

IV/ Toång keát : (gi nhôù sgk)

Hoaït ñoäng 1. Tìm hieåu ñaëc ñieåm hình thöùc vaø chöùc naêng .

Hoïc sinh ñoïc caùc ví duï

Trong caùc ñoaïn trích treân , caâu naøo laø caâu caàu khieán .

a/ Thoâi ñöøng lo laéng

cöù veà ñi

b/ ñi thoâi con

ñaëc ñieåm naøo cho bieát ñoù laø caâu caàu khieán .

coù caùc töø caàu khieán : Ñöøng ñi, …..

Hoïc sinh ñoïc caùc ví duï 2

Tìm caâu caàu khieán .

c/ môû cöûa /

nhaän xeùt gì veà daáu keát thuùc caâu caàu khieán

keát thuùc = daáu chaám than .

coù theå keát thuùc baèng daáu chaám khi moät yù kieán thoâng thöôøng ñöôïc nhaán maïnh .

Hoïc sinh ñoïc laïi caùc caâu caàu khieán ñaõ tìm ñöôïc .

Caùc caâu caàu khieán ñoù duøng ñeå laøm gì ?

Thoâi döøng lo laéng (khuyeân baûo )

Cöù veà ñi (yeâu caàu )

Ñi thoâi con (yeâu caàu )

Môû cöûa (ra leänh)

Hs ñoïc baøi taäp 1.

Taïi sao bieát ñoù laø caâu caàu khieán .

Nhaän xeùt veà chuû ngöõ

Thöû theâm bôùt ,ñoåi chuû ngöõ xem yù nghóa cuûa caùc caâu treân thay ñoåi nhö theá naøo ?

(hoïc sinh töï laøm )

Noäi dung :

I/ Baøi hoïc :

1/ Ñaëc ñieåm hình thöùc :

Laø nhöõng  caâu chöùa caùc töø caàu khieán :

Haõy ,ñöøng, chôù , ñi, thoâi , naøo…hay ngöõ ñieäu caàu khieán .

Khi vieát caâu caàu khieán thöôøng keát thuùc baèng daáu chaám than . Nhöng khi yù caàu khieán khoâng ñöôïc nhaán maïnh thì coù theå keát thuùc baèng daáu chaám .

2/ Chöùc naêng :

Duøng ñeå ra leänh ,yeâu caàu, ñeà nghò , khuyeân baûo…

II/ Luyeän taäp:

Bt1 trang 31

Caùc caâu coù caùc töø : haõy,ñi , ñöøng .

a/ vaéng cn  (lang lieâu )

b/ oâng giaùo

c/ chuùng ta

Baøi taäp 2:

a/ Thoâi im caùi ñieäu haùt möa daàm suøi suït aáy ñi .

Coù töø caàu khieán : ñi vaéng cn

b/ Caùc em ñöøng khoùc nöõa .

coù töø ñöøng ; cn ngoâi thöù 2 soá nhieàu

c/ khoâng coù töø caàu khieán , coù ngöõ ñieäu caàu khieán , vaéng cn

Tìm hieåu baøi maãu

Hs ñoïc vaø traû lôøi caâu hoûi

Baøi vieát cho bieát nhöõng tri thöùc gì ?

TL: Hoà Hoaøn Kieám vaø ñeàn Ngoïc Sôn

Muoán coù nhöõng tri thöùc aáy thì ngöôøi taa phaûi laøm nhö theá naøo ?

TL: Ñoïc saùch, tra cöùu ,hoûi han…

Baøi vieát ñöôïc saép xeáp theo boá cuïc nhö theá naøo /

Baøi vieát coù gì thieáu soùt trong boá cuïc ? Coù phaûi thieáu phaàn môû baøi khoâng ?

Veà noäi dung, baøi thuyeát minh tr6en ñaây  coøn thieáu nhöõng gì ?

TL: Mieâu taû vò trí

Ñoä roäng, heïp cuûa hoà

-vò trí cuûa ñaàn Ngoïc Sôn, caàu Theâ Huùc

-Mieâu taû quang caûnh xung quanh, caây coái, maøu nöôùc xanh,thænh thoaûng ruøa noåi leân…

hs ñoïc ghi nhôù sgk

Oân laïi khaùi nieäm

Vaên baûn thuyeát minh coù vai troø vaø taùc duïng nhö theá naøo trong ñôøi soáng ?

TL: Cung caáp tri thöùc veà ñaëc ñieåm ,tính chaát ,nguyeân nhaân…cuûa caùc söï vaät hieän töôïng trong töï nhieân, xaõ hoäi

Phaân bieät vaên baûn thuyeát minh vôùi töï söï, mieâu taû vaø bieåu caûm, nghò luaän ?

TL: Vaên baûn thuyeát minh cung caáp tri thöùc khaùch quan  ,höõu ích

Trình baøy chính xaùc, roõ raøng, chaët cheõ

Muoán laøm toát baøi va8n thuyeát minh caàn phaûi chuaån bò nhöõng gì ?

TL: phaûi bieát quan saùt

Tìm hieåu söï vaät, hieän töôïng

Naém baét ñöôïc baûn chaát ,ñaëc tröng cuûa söï vaät ,hieän töôïng

Baøi vaên thuyet minh phaûi laøm noåi baät ñieàu gì ?

TL: Noäi dung, boá cuïc

Phöông phaùp thuyeát minh naøo thöôøng ñöôïc chuù yù vaän duïng ?

TL: Giaûi thích ,lòeât keâ

Oân laïi caùch laäp daøn yù ñoái vôùi moät soá kieåu baøi

Giôùi thieäu moät ñoà duøng hoïc taäp hoaëc trong sinh hoaït : Buùt bi, phích nöôùc…

b.Giôùi thieäu moät danh lam thaéng caûnh ôû queâ em : Nuùi Böûu Long

c. Thuyeát minh veà moät vaên baûn, moät theå loaïi vaên hoïc maø em ñaõ hoïc ( theå thaát ngoân baùt cuù, theå luïac baùt )

hs töï laøm

hs trình baøy, nhaän xeùt ,boå sung

gv nhaän xeùt ,ghi ñieåm

coù 6 ñeà gv choïn 3 ñeà

1.Danh lam

2.Loaøi hoa

3.Troø chôi daân gian

hs laøm daøn yù chi tieát cho ñaà hoa mai

hs töï vieát moät ñoaïn vaên giôùi thieäu veà hoa mai

gv yeâu caàu hs ghi vaøo vôû baøi taäp

gv kieåm tra ñaùnh giaù vaø nhaän xeùt ñeà ñaõ cho hs laøm daøn baøi chi tieát

1.Vai troø, taùc duïng

2.Tính chaát cuûa vaên baûn thuyeát minh

3.Phöông phaùp laøm vaên thuyeát minh

Hoaït ñoäng 1 : giôùi thieäu baøi

Thaùng 8/ 1942 HCM töø paùc boù bí maät leân ñöôøng sang trung quoác ñeå tranh thuû vieän trôû quoác teá cho caùch maïng vieät nam .khhi ñeán tuùc vinh ,ngöôøi bò chính quyeàn töôùng giôùi thaïch baét giam  - 14 thaùng ôû tuø Baùc ñaõ vieát taäp thô nhaät kyù trong tuø coù 133 baøi . Baøi ngaém traêng laø baøi thô hay theå hieän loøng yeâu thieân nhieân vaø veû ñeïp taâm hoàn cuûa Baùc .

Hoaït ñoäng 2 :Ñoïc vaø tìm hieåu chuù thích phaàn dòch nghóa vaø dòch thô .

Hoaït ñoäng 3 :

Söï thaät naøo ñöôïc noùi trong caâu thô 1 ? Söï thieáu thoán.

Gv chuùng ta ñaõ bieát ñôøi soáng cuûa ngöôøi tuø cöïc kì thieáu thoán vaø khoå cöïc .

Vd : Thieáu nöôùc :

“Moãi ngöôøi nöûa chaâu nöôùc nhaø pha

Röûa maët pha traø töï yù ta

Neáu ñem pha traø ñöøng röûa maët

Duø ñem röûa maët chôù pha traø’’

Thieáu côm :

“ Khoâng canh khoâng muoái côm khoâng coù

Moãi böõa löng côm ñoù goïi laø

Coù keû ñem côn coøn chaéc daï

Khoâng ngöôøi lo böõa ñoùi keâu cha ,,

Hai caâu ñaàu taùc giaû noùi ñeán söï thieáu thoán gì ?

Röôïu , hoa .

Phaùt hieän ngheä thuaät trong hai caâu thô naøy ?

Ñieän töø “khoâng’’ ñöôïc laëp laïi ñeå nhaán maïnh vaø khaúng ñònh khoâng heà coù röôïu vaø hoa cho söï thöôïng ngoaïn cuûa con ngöôøi .

Gv trong tuø thieáu nhieàu thöù nhöng hai thöù naøy ñöôïc nhaéc ñeán vì ñoù laø nhöõng thöù maø caùc thi nhaân thöôøng coù ñeå ngaém traêng .

Gv coù röôïu ñeå thi höùng theâm noàng , coù hoa ñeå laøm cho caûnh thieân nhieân theâm thô moäng . laõng maïn . Chæ nhaéc ñeán hai thöù ñoù vì ngöôøi tuø nhö queân taát caû cô cöïc cuûa nhaø tuø ñeå ñoùn nhaän moät ñeâm traêng ñeïp  vôùi tö caùch laø moät thi nhaân .

Trong caâu thöù 2 coù chi tieát naøo ñaùng chuù yù ?

Khoù höõng hôø ?

Coù nghóa laø gì ?

Khoù höõng hôø “ dieãn taû taâm traïng gì cuûa baùc ?

Xuùc ñoäng , boái roái .

Vì sao ?

Gv boái roái viø hoaøn caûnh oaùi aêm , ngaémtraêng laïi ngaém ôû trong tuø , khi khoâng coù töï do

“ Chaúng ñöôïc töï do maø thöôûng nguyeät

Loøng theo vôøi vôïi maûnh traêng thu’’

Em coù nhaän xeùt gì ? veà caâu thô dòch so vôùi caâu thô ôû baûn nguyeân aâm .

Ôû baûn phieân aâm laø caâu hoûi

Ôû baûn dòch thô laø caâu traàn thuaät .

Coù theå nhaän thaáy ñieàu gì ñaõ maát maùt trong caâu thô dòch ?

Gv Caâu thô dòch hay nhöõng cuïm töø “ khoù höõng hôø’’

Chua dieã taû ñöôïc caùi boàn choàn , boái roái trong nguyeân vaên

Sau phuùt xuùc ñoäng boái roái , nhaø thô coù quyeát ñònh nhö theá naøo ?

Chuû ñoäng höôùng ra song cöûa nhaø giam ñeå ngaém trang suoâng .

Ngheä thuaät gì ñöôïc söï duïng , taùc duïng ?

Nhaân hoaù : traêng nhoøm ,ngaém

Tra9ng ñaõ ñöôïc nhaân caùch hoaù thaønh moät con ngöôøi , coù linh hoàn, neùt maët , coù aùnh maét nhìn ngaém con ngöôøi moât caùch chaêm chuù , say meâ .

Coøn coù bieän phaùp naøo nöõa ?taùc duïng ?

Ñieäp töø : ngaém traêng laøm noãi baät tình caûm song phöông giöõ ngöôø vaø traêng .

Theå hieän söï bieán hoaù taøi tình , söï luaân phieân uyeån chuyeån , luùc ñaàu ngöøoi ngaém trang sau ñoù traêng ngaém nhaø thô . nhaán maïnh vaø laøm noãi baät tình caûm song phöông giöõa ngöôøi vaø traêng .

Coøn moät bieän phaùp nöõa vaø taùc duïng ?

Pheùp ñoái . veà yù nghóa giöõa hai caâu hai chuû theå , moät beân laø ngöôøi ngaém traêng , moät beân laø traêng ngaém ngöøôøi .

Taïo söï caân ñoái cuûa böùc tranh ngaém traêng

Toâ leân veû ñeïp cuûa böùc tranh vaø ngöôøi

Toaùt leân söï haøi hoaø , nhòp nhaøng giöõa con ngöøoi vaø thieân nhieân .

Trong hai caâu cuoái giöõa traêng vaø ngöôøi coù quan heä naøo ?

Bình ñaúng caû hai ñeà ngaém nhau . traêng coù veû ñeïp cuûa traêng coøn nhaø thô tuy bò tuø vaø thieáu thoán ñuû thöù nhöng vaán coù moät veû ñeïp taâm hoàn ñoäc ñaùo .

Hai caâu thô dieãn taû ñieàu gì ?

Quan heä khaêng khít giöõa con ngöôøi vaø caûnh thieân nhieân ñeïp , vaàng traêng ñöôïc ví nhö ngöøoi baïn thaân thieát cuûa baùc . Ngöôøi tuø vó ñaïi mang taâm hoàn thi só aáy ñaõ vöïôt leân caûnh ngoä gian khoå cuûa rieâng mình , coù moät phong thaùi ung dung , loøng traøn ngaäp boài hoài xuùc ñoäng tröôùc veû ñeïp vaàng traêng .

Thaûo luaän (5)

Theo em taïi sao nhaø thô töï xöng laø “thi gia”

Maø khoâng phaûi laø “thi nhaân”

Hs laøm vieäc theo nhoùm

Hs ñaïi dieän nhoùm trình baøy , hoïc sinh nhoùm khaùc nhaän xeùt  boå sung …

Gv choát coù theå cho baøi thô coù vaàn (a)

Coù theå cho haøm yù vui ñuøa vì ñaây laø cuoäc troø chuyeän vôùi traêng .

Hoaït ñoäng 4. Toång keát

Hs ñoïc vaø gi nhôù sgk 

Noäi dung :

I/ Giôùi thieäu:

1/ Taùc giaû

2/ Hoaøn caûnh ra ñôøi baøi thô

II/ Ñoïc hieåu vaên baûn :

III/ Phaân tích:

1/ hai caâu ñaàu:

Hai caâu ñaàu dieãn taû tình yeâu thieân nhieân nhönng vì trong töø neân Baùc kkhoâng bieát laøm theá naøoñeå thöôûng thöùc troïn veïn veû ñeïp cuûa moät ñeâm traêng.

2/ Hai caâu cuoái:

Dieãn taû moái quan heä khaêng khít giöõa con ngöôøi vaø thieân nhieân , vaàng traêng saùng ñeïp ñöôïc vuù nhö con ngöôøi ba tri kyû cuûa baùc.

IV/ Toång keát: gi nhôù sgk

Hoaït ñoäng 1 : giôùi thieäu .

Trong thôøi gian bò giam caàm hôn moät naêm ôû Trung Quoác (T8 /1942- T9/ 1943) Hoà  Chí Minh bò giaûi ñi heát nhaø lao naøy sang nhaø lao khaùc , moãi laàn bò giaûi ñi laø moät laàn gian khoå . söï gian khoå ñoù ñöôïc baùc gi laïi trong baøi thô ñi ñöôøng .

Hoaït ñoäng 2: Ñoïc tìm hieåu chuù thích .

Ñoïc chaäm raõi , thong thaû nhaán maïnh vaøo ñieäp ngöõ vaø laøm roõ nghóa saâu xa cuûa baøi ôû hai caâu cuoái .

Baøi thô nguyeân taùc ñöôïc vieát theo theå thaát ngoân töù tuyeät sgk söû duïng baûn dòch theo theá luïc baùt neân baøi thô coù keát caáu khai, thöøa , chuyeån ,hôïp.

Hoaït ñoäng 3:

2 caâu ñaàu .

Giaûi thích : gian lao , traäp truøng ?

Gaëp khoù khaên gian khoå

Lôùp naøy lôùp khaùc , cao thaáp noái tieáp nhau .

Hieåu gì veà caâu (1 )

Laø moät lôøi nhaän xeùt thoát ra raát töï nhieân cuûa ngöôøi tuø ñaõ thaám meät treân con ñöôøng bò giaûi ñi .

Vì sao taùc giaû nhaän xeùt nhö vaäy ?

Vì taùc giaû ruùt ra ñöôïc töø caûnh cô cöïc cuûa mình .

Ñaây chính laø moät söï traûi nghieäm , moät caâu thô ñöôïc ñaùnh ñoåi baèng chính nhöõng ngaøy ñi ñöôøng gian khoå vaát vaû cuûa baùc .

Hieåu gì veà caâu 2

Laøm roõ yù gian lao ôû caâu 1

Ngheä thuaät naøo ñöôïc söï duïng ôû caâu 2 ?

Ñieäp ngöõ : nuùi cao

Aån duï : nuùi cao – gian nan

Taùc duïng ? laøm noåi baät caùi khoå choàng chaát lieân tieáp cuûa ngöôøi ñi ñöôøng

Caâu 2 gôïi ñieàu gì ?

Gôïi caûm gíac veà söï voâ cuøng , voâ taän cuûa nhöõng con ñöôøng röøng nuùi

Noäi dung 2 caâu ñaàu ?

Noãi khoù khaên , vaát vaû cuûa ngöôøi ñi ñöôøng

Hai caâu cuoái .

Giaûi thích “muoân truøng ’’

Taàng lôùp noái tieáp nhau .

Caâu 3.

Tröôùc söï gian khoå , con ngöôøi coù thaùi ñoä nhö theá naøo ?

Daãu nuùi coù cao ñeán ñaâu cuõng coù luùc taän cuøng

-         Coù chí aét seõ leân ñeán ñònh .

Khi aáy con ngöøôi coù caùi nhìn nhö theá naøo ?

(caâu 4)

Bao quaùt thu vaøo taàm maét muoân daëm non soâng .

Luùc naøy taàm maét con ngöôøi hoaøn toaøn ñöôïc giaûi phoùng ,con ngöôøi hoaøn toaøn laøm chuû caùc ñònh cao .

(Nhaän xeùt töù thô ?)

( Töù thô caûi taïo tình theá )

Nhaän xeùt veà nhaân vaät trong thô ?

Con ngöôøi trôû thaønh chuû theå trong böùc tranh thieân nhieân vôùi tö theá laøm chuû hoaøn caûnh .

Thaûo luaän : Baøi thô coù maáy lôùp nghóa? Haõy chæ ra ? (5)

Hs laøm vieäc theo nhoùm

Hs trình baøy nhaän xeùt , boå sung .

Gv choát : baøi thô coù hai lôùp nghóa

Nghóa ñen , noùi veà vieäc ñi ñöôøng nuùi non hieåm trôû ñaày gian lao , thöû thaùch .

Nghóa boùng : con ñöôøng gian lao ñoù laø con ñöôøng caùch maïng .

Tuy laâu daøi , gian khoå nhöng neáu kieân trì , beàn bæ thì nhaát ñònh thaéng lôïi .

Noäi dung :

I/ giôùi thieäu :

1/ Taùc giaû :

2/ Taùc phaåm :

II/ Ñoïc hieåu vaên baûn :

III/ Phaân tích:

1/ Hai caâu ñaàu :

Lôùi nhaän xeùt ruùt ra töø söï traûi nghieäm . Ñoù laø khoù khaên gian khoå cuûa ngöôøi tuø treân ñöôøng ñi .

2/ Hai caâu cuoái :

Con ngöôøi vôùi yù chí quyeát taâm vöôït leân gian khoù ñeå laøm chuû hoaøn caûnh .

IV/ Toång keát : Gi nhôù sgk

Hoaït ñoäng1:

Tìm hieåu ñaëc ñieåm hình thöùc vaø chöùc naêng cuûa caâu caûm thaùn .

Hoïc sinh ñoïc ñoaïn trích a, b trang 43

Trong nhöõng ñoaïn trích treân caâu naøo laø caâu caûm thaùn ?

a/ Hôõi ôi laõo haïc /

b/ Than oâi /

Döïa vaøo hình thöùc ñaëc ñieåm naøo em bieát ñoù laø caâu caûm thaùn /

Töø ngöõ caûm thaùn : Hôõi ôi , than oâi .

Coù daáu chaám than .

Ñoïc vôùi doïng dieãn caûm .

Gv Tuy nhieân khoâng phaûi taát caû caùc caâu ñöôïc ñoïc vôùi gioïng dieãn caûm vaø khi vieát ñöôïc keát thuùc baèng daáu chaám than ñeàu laø daáu caûm thaùn .

Caâu caûm thaùn duøng ñeå laøm gì ?

Boäc loä tröïc tieáp caûm xuùc cuûa ngöôøi noùi ( ngöôøi vieàt )

Gv ngöôøi noùi 1 ngöôøi vieát ) coù theå boäc loä caûm xuùc baèng nhieàu kieåu caâu khaùc (caâu nghi vaán , caâu caàu khieán , caâu traàn thuaät ).

Nhuöng trong caâu caûm thaùn , caûm xuùc cuûa ngöôøi noùi (ngöôøi vieát ) ñöôïc bieåu thò baèng phöông tieän ñaëc thuø :

Töø ngöõ caûm thaùn .

Khi vieát , bieân baûn , hôïp ñoàng hay trình baøy keát quaû giaûi moät baøi toaùn …

Coù theå duøng caâu caûm thaùn khoâng? vì sao ? khoâng .

Vì ngoân ngöõ ñôn töø , hôïp ñoàng …

Laø ngoân ngöõ cuûa vaên baûn haønh chính coâng vuï .

Ngoân ngöõ ñeå giaûi baøi toaùn laø ngoân nguõ cuûa tö duy loâ gíc

-         neân khoâng phuø hôïp vôùi vieäc söï duïng nhöõng yeáu toá ngoân ngöõ boäc loä roõ caûm xuùc .

Hs ñoïc gi nhôù trang 44.

Hoaït ñoäng 2. luyeän taäp

Hs ñoïc baøi taäp 1 .

Hs laøm baøi , trình baøy , gv  choát yù .

Noäi dung :

I/ Baøi hoïc :

1/ Ñaëc ñieåm hình thöùc :

Caâu caûm thaùn laø caâu coù nhöõng töø ngöõ caûm thaùn nhö : Oâi , thai oâi , hôõi ôi , chao ôi ,trôøi ôi , thay , bieát bao , xieát bao , bieát chöøng naøo …..

Khi vieát thöôøng keát thuùc = daáu chaám .

2/ chöùc naêng :

Duøng ñeå boäc loä tröïc tieáp caûm xuùc cuûa ngöôøi noùi ( ngöôøi vieát ). Xuaát hieän chuû yeáu trong ngoân ngöõ noùi haøng ngaøy hay ngoân ngöõ vaên chöông …)

II/ Luyeän taäp :

Baøi taäp 1 trang 44 . haõy cho bieát caùc caâu trong ñoaïn trích sau coù phaûi ñeàu laø daáu caûm thaùn khoâng ? vì sao ?

Khoâng phaûi taát caû .

Chæ coù caùc caâu .

a/ Than oâi / lo thay / nguy thay /

b/ Hôõi caûnh röøng gheâ gôùm ta ôi /

c/ Chao oâi,….mình thoâi.)

vì sao nhöõng caâu treân môùi coù töø ngöõ caûm thaùn .

bt2 trang44.

Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu ñaëc ñieåm hình thöùc vaø chöùc naêng caâu traàn thuaät .

Hs ñoïc vd I a,b, c, d ,trang 45 , 46 .

Nhöõng caâu trong ñoaïn trích treân khoâng coù ñaëc ñieåm hình thöùc cuûa caâu nghi vaán , caâu caàu khieán hoaëc caâu caûm thaùn ?

Chæ coù caâu : “ Oâi taøo kheâ / ’’coù ñaëc ñieåm hình thöùc cuûa caâu caûm thaùn

Nhöõng caâu coøn laïi ôû muïc I laø caâu traàn thuaät

Döïa vaøo ñaâu ñeå bieát ñoù laø caâu traàn thuaät .

Khoâng coù ñaëc ñieåm hình thöùc cuûa caâu nghi vaán , caàu khieán , caûm thaùn .

Keát thuùc caâu = daáu chaám , ñoâi khi laø daáu chaám than , chaám löõng .

Nhöõng caâu traàn thuaät muïc I duøng ñeå laøm

gì ?

Ia/ duøng ñeå trình baøy suy nghó cuûa ngöôøi vieát veà truyeàn thoáng cuûa daân toäc ta , yeâu caàu phaûi ghi nhôù coâng lao cuûa caùc anh huøng

Ib duøng ñeå keå vaø thoâng baùo

Ic / mieâu taû hình thöùc cuûa moät ngöôøi ñaøn oâng .

(cai töù)

Id nhaän ñònh , boäc loä tình caûm , caûm xuùc

Trong caùc kieåu caâu , kieåu caâu naøo ñöôïc duøng nhieàu nhaát ? vì sao ?

Caâu traàn thuaät laø kieåu caâu ñöôïc duøng nhieàu nhaát . Vì ñaây laø kieåu caâu cô baûn trong giao tieáp .

Hoaït ñoäng 2: Luyeän taäp :

Hoïc sinh:  ñoïc baøi taäp 1

Hoïc sinh : leâu baûng laøm

Hoïc sinh:  khai nhaän xeùt boå sung .

Giaùo vieân  : nnhaän xeùt choát yù ñuùng .

Noäi dung :

I/ Baøi hoïc :

1/ Ñaëc ñieåm hình thöùc :

Caâu traàn thuaät khoâng coù ñaëc ñieåm hình thöùc cuûa caùc kieåu caâu nghi vaán , caàu khieán , caûm thaùn .

Khi vieát caâu traàn thuaät thöôøng keát thuùc baèng daáu chaám , nhöng ñoâi khi coù theå keát thuùc baèng daáu chaám than hoaëc chaám löõng .

2/ Chöùc naêng :

Thöôøng duøng ñeå keå , thoâng baùo , nhaän ñònh, mieâu taû …

Coøn duøng ñeå yeâu caàu , ñeà nghò , boäc loä tình caûm , caûm xuùc …

Laø kieåu caâu cô baûn vaø ñöôïc duøng phoå bieán nhaát trong giao tieáp .

II/ Luyeän taäp :

Bt 1trang 4, 6, 7 :

Haõy xaùc ñònh kieåu caâu vaø chöùc naêng cuûa nhöõng caâu sau ñaây .

a/ Traàn thuaät .

caâu 1 : keå

caâu 2,3 boäc loä tình caûm , caûm xuùc cuûa deá meøn ñoái vôùi caùi cheát cuûa deá choaét .

b/ caâu 1 Traàn thuaät – keå .

caâu 2 caûm thaùn – coù töø quaù – duøng ñeå boäc loä tình caûm , caûm xuùc : caûùm ôn .

baøi taäp veà nhaø : 2, 3 , 4 , 5 ,6, trang 47.

Hs ñoïc chuù thích

Neâu vaøi neùt veà taùc giaû vaø vaên baûn ?

Gv: Lí Coâng Uaån laø ngöôøi thoâng minh ,nhaân aùi, coù chí lôùn, saùng laäp vöông trieàu nhaø Lí

Em hieåu chieáu trong vaên baûn naøy coù nghóa laø gì ?

TL:Chieáu laø theå vaên do vua Huøng saùng laäp ñeå ban boá meänh leänh

Vieát baèng vaên vaàn, vaên bieàn ngaãu hoaëc vaên xuoâi

Ñöôïc coâng boá vaø ñoùn nhaän moät caùch trang troïng

Theå hieän tö töôûng chính trò lôùn, aûnh höôûng ñeán vaän meänh cuûa caû trieàu ñaïi, ñaát nöôùc.

Gv:Naêm 1010 Lí Coâng Uaån vieát baøi chieáu baøy toû yù ñònh dôøi ñoâ töø Hoa Lö( Ninh Bình) ra thaønh Ñaïi La (Haø Noäi) vaên baûn naøy do Nguyeãn Ñöùc Vaân dòch

Gv höôùng daãn hoïc sinh ñoïc vaên baûn vaø chuù thích

Ñ5c vôùi gioïng trang troïng, coù nhöõng caâu caàn nhaán maïnh saêc thaùi tình caûm tha thieát hoaëc chaân thaønh :”Traãm raát xoùt xa….dôøi ñoåi”

Traãm muoán…theá naøo ?

Ñoïc kó chuù thích * vaø chuù thích 8

Hs ñoïc baøi

Baøi chieáu naøy thuoäc kieåu vaên baûn naøo ?Vì sao ?

TL: Kieåu vaên nghò luaän

Vì noù ñöôïc vieát baèng phöông thöùc laäp luaän ñeå trình baøy vaø thuyeát phuïc ngöôøi nghe theo tö töôûng dôøi ñoâ cuûa taùc giaû

Vaán ñeà nghò luaän ôû baøi chieáu naøy laø giø ?

TL: söï caàn thieát phaûi dôøi ñoâ töø Hoa Lö veà Ñaïi La

Vaán ñeà ñoù ñöôïc trình baøy baèng maáy luaän ñieåm ?Moãi luaän ñieåm öùng vôùi ñoaïn naøo cuûa vaên baûn ?

TL: luaän ñieåm 1: Vì sao phaûi dôøi ñoâ?

Töø ñaàu ñeán dôøi ñoåi

Luaän ñieåm 2: Vì sao thaønh Ñaïi La xöùng ñaùng laø kinh ñoâ baäc nhaát  (tieáp theo ñeán heát)

Hs ñoïc ñoaïn 1

Theo suy luaän cuûa taùc giaû thì vieäc dôøi ñoâcuûa nhaø Thöông,nhaø Chu nhaèm muïc ñích gì ? Keát quaû cuûa vieäc dôøi ñoâ aáy ?

Tl: Nhaø Thöông 5 laàn dôøi ñoâ

Nhaø Chu 3 laàn dôøi ñoâ

Muïc ñích : möu toan nghieäp lôùn

Xaây döïng vöông trieàu phoàøn thònh

Tính keá laâu daøi cho theá heä sau

Vaâng meänh trôøi, theo yù daân

Keát quaû : ñaát nöôùc vöõng beàn

Phaùt trieån thònh vöôïng

Gv: Vieäc Lí Thaùi Toå dôøi ñoâ khoâng coù gì laø khaùc thöôøng traùi vôùi qui luaät

Theo Lí Coâng Uaån ,kinh ñoâ cuõ ôû vuøng nuùi Hoa Lö cuûa trieàu Ñinh, Leâ khoâng coøn thích hôïp ? Vì sao ?

Khoâng noi theo daáu cuõ cuûa Thöông, Chu

Ñoùng yeân ñoâ thaønh ôû Hoa Lö

Trieàu ñaïi khoâng ñöôïc beàn laâu

soá vaän ngaén nguûi

traêm hoï hao toán

muoân vaät khoâng ñöôïc thích nghi

kinh ñoâ cuõ ôû Hoa Lö khoâng phuø hôïp, taïi sao trieàu Ñinh vaø Leâ vaãn ñoùng ñoâ…?

Chöùng toû theá vaø löïc cuûa 2 trieàu aáy chöa ñuû maïnh ñeå ra nôi ñoàng baèng, ñaát phaúng, nôi trung taâm cuûa ñaát nöôùc maø vaãn coøn phaûi döïa vaøo ñòa theá nuùi röøng hieåm trôû. Ñeán thôøi Lí vôùi söï phaùt trieån lôùn ,aïnh cuûa ñaát nöôùc thì vieäc ñoùng ñoâ ôû Hoa Lö khoâng coøn  phuø hôïp nöõa

Vì sao phaûi dôøi ñoâ ? vieäc dôøi ñoâ theå hieän khaùt voïng naøo cuûa nhaø vua vaø daân toäc thôøi ñoù ?

TL: Kinh ñoâ cuõ khoâng coøn phuø hôïp

Khaùt voïng xaây döïng ñaát nöôùc laâu beàn, phoàn thònh

Hs ñoïc ñoaïn coøn laïi

Ñaïi la coù nhöõng lôïi theá gì ñeå choïn laøm kinh ñoâ cuûa ñaát nöôùc?

TL: Vò trí ñòa lí : trung taâm trôøi ñaát; môû ra boán höôùng Nam, Baéc, Ñoâng, Taây; coù nuùi, soâng, ñaát roäng baèng phaúng,cao thoaùng Traùnh ñöôïc luït loäi, chaät choäi

Vò theá chính trò .vaên hoaù :Laø ñaàu moái giao löu, choán hoäi tuï cuûa boán phöông, laø maûnh ñaát höng thònh muoân vaät toát töôi

Nôi ñaây laø thaéng ñòa, choán hoäi tuï troïng yeáu

Giaûi thích “thaéng ñòa” , “Troïng yeáu” ?

Gv: Döïa vaøo nhöõng thuaän lôïi treân Lí coâng Uaån khaúng ñònh thaønh Ñaïi la laø kinh ñoâ baäc nhaát cuûa ñeá vöông muoân ñôøi

Em hieåu gì veà tö töôûng vaø tình caûm cuûa Lí Coâng Uaån qua lôøi tuyeân boá ôû cuoái baøi ?

TL: khaúng ñònh yù chí dôøi kinh ñoâ

Tin töôûng vieäc dôøi ñoâ seõ phuø hôïp vôùi nguyeän voïng cuûa nhaân daân

Cho bieát söùc haáp daãn cuûa baøi chieáu dôøi ñoâ?

TL; Laø söï keát hôïp giöõa lí trí vaø tình caûm

Ñoaïn 1: beân caïnh lí laø tình :Traãm raát ñau xoùt veà vieâc ñoù _ Lôøi vaên taùc ñoäng ñeán tình caûm ngöôøi ñoïc, ngöôøi nghe

Ñoaïn 2: keát thuùc khoâng ra meänh leänh maø ñaët caâu hoûi “ Caùc khanh nghó theá naøo?” caùch keát thuùc mang tính chaát ñoái  thoaïi, trao ñoåi, taïo söï ñoàng caûm giöõa meänh leänh cuûa vua vaø thaàn daân

Gv: Baøi chieáu dôøi ñoâ thuyeát phuïc ngöôøi nghe baèng lí leõ chaët cheõ, tình caûm chaân thaønh

Hs thaûo luaän : töø baøi chieáu dôøi ñoâ, em  traân troïng nhöõng phaåm chaát naøo cuûa Lí coâng Uaån ?

Hs ñaïi dieän nhoùm traû lôøi, caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt, boå sung

Gv choát : loøng yeâu nöôùc theå hieän ôû yù chí dôøi ñoâ

Taàm nhìn saùng suoát veà vaän meänh ñaát nöôùc

Loøng tin maõnh lieät vaøo töông lai daân toäc

Hs ñoïc ghi nhôù

Luyeän taäp

Hs laøm ,gv nhaän xeùt

I/Giôùi thieäu

1.Taùc giaû

Lí Coâng Uaån (974-1028) töùc Lí Thaùi Toå .Queâ ôû Baéc Ninh

Laø ngöôøi  laäp ñöôïc nhieàu chieán coâng

2.Taùc phaåm

Saùng taùc 1010, vaên baûn naøy do Nguyeãn Ñöùc Vaân dòch

II/Ñoïc hieåu vaên baûn

III/Phaân tích

1.Vì sao phaûi dôøi ñoâ ?

Dôøi ñoâ ñeå xaây döïng ñaát nöôùc vöõng beàn thònh vöôïng, phuø hôïp vôùi meänh trôøi, yù daân…

Vì sao thaønh Ñaïi La xöùng ñaùng laø kinh ñoâ baäc nhaát ?

Thaønh Ñaïi La laø trung taâm cuûa ñaát trôøi,roäng vaø baèng phaúng, cao ,thoaùng.

IV/ Toång keát

Ghi nhôù(sgk)

Hoaït ñoäng 1:

Tìm hieåu ñaëc ñieåm hình thöùc vaø chöùc naêng cuûa caâu phuû ñònh

Hoïc sinh ñoïc caùc ví duï sgk trang 52

Gv treo baûng phuï

Caùc caâu( b),( c),( d) coù ñaëc ñieåm hìn h thöùc gì khaùc vôùi caâu (a )

Caùc caâu (b), (c) ,(d) coù caùc töø khoâng , chöa , chaúng .

Nhöõng töø ñoù laø töø phuû ñònh .

Nhöõng caâu coù caùc töø khoâng , chöa , chaúng …

Laø caâu gì ?

Caâu phuû ñònh .

Caùc caâu (b), (c) , (d) coù gì khaùc vôùi caâu( a)veà chöùc naêng .

Caâu (a) duønh ñeå khaúng ñònh vieäc” nam ñi thueá ”

Caâu (b) (c) (d) duøng ñeå phuû ñònh vieäv “nam ñi thueá ”

Töùc laø söï vieäc ñoù khoâng dieãn ra – xaùc nhaän khoâng coù

Ñoïc vaø quan saùt ñoaïn trích muïc 2 / trang 52

Xaùc ñònh caâu phuû ñònh trong ñoaïn trích

naøy ?

khoâng phaûi noù chaàn chaãn nhö caùi ñoøn caøn .

Ñaâu coù / noù beø beø nhö caùi quaït thoùc .

Vì sao ? coù töø phuû ñònh .

Maáy oâng thaày boùi xem voi duøng nhöõng caâu coù töø ngöõ phuï ñònh ñeå laøm gì ?

Phaûn baùc moät yù kieán nhaän ñònh cuûa ngöôøi ñoái thoaïi …

Chöùc naêng cuûa caâu phuï ñònh ?

Hoïc sinh ñoïc gi nhôù /

Hoaït ñoäng 2 : Luyeän taäp .

Ñoïc baøi taäp 1 .

Caâu hs töï laøm

Goïi moät hoïc sinh trình baøy

Hoïc sinh khaùc nhaän xeùt

Gv choát yù , yeâu caàu hoïc sinh ghi vaøo vôû baøi taäp .

Noäi dung :

I/ Baøi hoïc :

1/ Ñaëc ñieåm hình thöùc :

Caâu phhuû ñònh laø nhöõng caâu coù töø ngöõ phuû ñònh nhö khoâng , chaúng ,chaû chöa , khoâng phaûi (laø ) chaúng phaûi ( laø )  ñaâu (coù )….

2/ Chöùc naêng .

( phuû ñònh mieâu taû )

Caâu phuû ñònh duøng ñeå thoâng baùo xaùc nhaän khoâng coù söï vaät söï vieäc , tính chaát , quan heä naøo ñoù .

Phaûn baùc moät yù kieán , moät nhaän ñònh ( phuû ñònh baùc boû )

II/ Luyeän taäp :

Bt 1: trong caùc caâu sau ñaây , caâu naøo laø caâu phuû ñònh baùb boû ? vì sao?

b/ Cuû töù töôûng theá chöù noù chaû hieåu gì ñaâu ?

chuùng con khoâng ñoùi nöõa ñaâu .

vì caâu ôû (b) laø caâu oâng giaùo duøng ñeå phaûn baùc suy nghó cuûa laõo haïc .

caâu ôû ( c) caùi tyù muoán phaûn baùc ñieàu maø noù cho laø chò daâu ñang nghó .

baøi taäp 2 trang 53 .

taát caû 3 caâu ñeàu coù yù nghóa phuï dònh vì ñeàu coù töø phuï ñònh .

nhöng nhöõng caâu phuï ñònh naøy coù ñaëc ñieåm laø coù moät töø phuï ñònh  keát hôïp vôùi moät töø phuû ñònh khaùc hay moät töø nghi vaán (c) .. khi ñoù yù nghóa cuûa caùc caâu phuû ñònh laø khaúng ñònh chöù khoâng phaûi laø phuû ñònh .

ví duï 2 bt 2 sgk trang 75 .

Hs ñoïc chuù thích *

Neâu vaøi neùt veà taùc giaû ?

Hoaøn caûnh saùng taùc baøi hòch ?

Tröôùc khaùng chieán Moâng –Nguyeân laàn 2

Theå loaïi cuûa vaên baûn ? (Hòch)

Neâu ñaëc ñieåm cuûa theå loaïi ?

Neâu ñieåm gioáng vaø khaùc giöõa hòch vaø chieáu ?

Gv höôùng daãn hs ñoïc: ñoïc vôùi gioïng haøo huøng

Ñoaïn 1: Neâu göông: Ñoïc dieãn caûm

Ñoaïn 2: Tình hình ñaát nöôùc vaø noãi loøng : Gioïng tröõ tình, boäc baïch, chaäm raõi

Ñoaïn 3: phaân tích thieät hôn –ñoïc gioïng mæa mai ,cheá gieãu, kích ñoäng

Ñoaïn 4: ñoïc gioïng döùt khoaùt, ñanh theùp

Gv ñoïc ñoaïn chöõ nhoû,hs ñoïc heát

1.Nghìn xaùc naøy goùi trong da ngöïa

2.Ñaët moài löûa döôùi ñoáng cuûi

3.Laáy kieàng canh noùng maø thoåi rau nguoäi

giaûi thích :1.Saün  saøng hi sinh duø mo065t nghìn laàn cho toå quoác

2.aâm möuthoân tính nöôùc ta cuûa keû thuø vaø nguy cô cuûa naïn ngoaò xaâm

3.lôøi caûnh baùo phaûi caûnh giaùc,vaø c6aøn coù söï phoøng bò

Em haõy chæ ra boá cuïc cuûa baøi hòch töôùng só ?

Neàn moùng ñaàu tieân ñöôïc xaây döïng cho baøi hòch laø baèng caùch naøo ?YÙ nghóa?

TL: Neâu göông, khích leä tinh thaàn vì chuû, vì nöôùc

Gv: Taát caû chæ nhaèm vaøo moái quan heä raøng buoäc vua-toâi, thaàn töôùng ( Ñaïo thaàn chuû) vì ngöôøi treân maø keû döôùi bieát xaû thaân. Ñoù laø danh thôm ,laø tieáng toát

Hs ñoïc töø :Huoâng chi….. veà sau

Ñoïc vôùi gioïng uaát haän

Töø nhöõ naøo cho thaáy tình hình Ñai Vieät nam 1284 ?

TL: Thôøi loaïn laïc,buoåi gian nan

Giaûi thích taïi sao taùc giaû goïi nhö vaäy ?

Ñeå ñaëc taû tình hình ñoù, taùc giaû choïn ñoái töôïng ñeå mieâu taû laø ai ?( Söù giaëc)

Duøng pheùp tu töø gì ñeå mieâu taû hình aûnh vaø haønh ñoäng cuûa söù giaëc ?

TL: Lieät keâ caùc ñoäng töø : ngheânh ngang, sæ maêng, baét naït, giaû hieäu, thu, veùt…

Cuøng vôùi caùch noùi aån duï : Giaëc nhö cuù, dieàu, deâ ,choù…

Haõy cho bieát nhaân hoaù khaùc thuù vaät hoaù ôû choã naøo ?

TL: Nhaân hoaù: voâ tri voâ giaùc,con ngöôøi vôùi thaùi ñoä yeâu thöông traân troïng

Thuù vaät hoaù: ngöôïc laïi-ngöôøi bieán thaønh con vaät, xem thöôøng ,khinh gheùt, gheâ tôûm

Trình töï csaép xeáp caùc töø ngöõ, hình aûnh vaø haønh ñoäng cuõng nhö daõ taâm cuûa teân söù giaëchay ôû choå naøo ?

Chieàu höôùng taêng tieán daàn , töø vieäc mieâu taû loaøi cuõ dieàu con vaät coù baûn chaát môø aùm rình raäp ñeán luõ deâ choù nanh vuoát roài ñeán con hoå ñoùi khaùt maøu hieän nguyeân hình . Ñeán ta thaáy daõ taâm xaâm löôïc caøng lôùn daàn caøng loã roõ .

Vôùi caùi nhìn thaáu  suoát daõ taâm cuûa quaân giaëc taùc giaû ñaõ khích leã ñieàu gì ôû ba quaân töôùng syõ .

Phaân tích ñoaïn (tieáp theo)

Noãi loøng taùc giaû ñöôïc theá hieän nhö theá naøo ?

Ñau xoùt , caêm thuø , uaát öùc

Caùch theå hieän taâm traïng ñoù nhö theá naøo ?

Queân aên nöõa ñeâm vôõ goái

Noäi taâm : Ruoät ñau nhö caét , nöôùc maét ñaàm ñìa

Ñoù chính laø nhöõng cung böïc cao daàn cuûa taâm traïng ñau ñôùn , daèn xeù tích tuï beân trong vaø khoâng theå dung chöùa noãi moät aùp suaát khaùc thöôøng ñang doàn neùn neân ñaõ tuoân traøo ra ngoaøi , bieåu hieän nöôùc maét ñaàm ñìa

Chæ ra nhöõng töø ngöõ cuûa yù chí vaø loøng quyeát taâm theå hieän qua ñoaïn trích .

Chæ caêm töùc chöa xaû thòt , loät da , nuoát gan , uoáng maùu quaân thuø .

Nhaän xeùt gì veà hình thöùc ñoaïn vaên .

Buùt phaùp taû thöïc , caùch duøng töø mang saéc thaùi  maïnh (xaû, loät , nuoát , uoáng )

Pheùp cöôøng ñieäu mang ñaäm chaát tröõ tình

Ñoaïn vaên ngaén goïn chæ coù hai caâu nhöng raát nhieàu veá , yù noái tieáp yù , lôøi tieáp lôøi doàn neùn , xoâ eùp bieán thaønh loøng caêm thuø vaø loøng quyeát taâm cao

Thanh danh cuûa oâng ñaõ aûnh höôûng ñeán moïi ngöôøi nhö theá naøo ?

Hoï toân troïng xem oâng nhö laø moät taám göông soi ñeå hoïc taäp .

Yù thöùc ñöôïc tinh thaàn yeâu nöôùc , traùch nhieäm ñoái vôùi toå quoác .

Löôïc ñoà .

Sinh hoaït   - Noäi taâm     - yù chí

Queân aên     - Ruoät ñau   - Caêm töùc

Khoâng nguû   - nöôùc maét  -xaû thòt , loät da ..

         /                      /                   /

    Baát bình  -     Daèn xeù  -     Quyeát taâm                                                                                                       

    Thöông           ñau ñôùn 

         \                           /                       /

          Traùch nhieäm   -   Yeâu nöôùc .

I/Giôùi thieäu

1.Taùc giaû

Traàn Quoác Tuaán (1231-1300) laø moät trong nhöõng danh töôùng kieät xuaát cuûa daân toäc ta

2.Taùc phaåm

Saùng taùc khoaûng 1285 tröôùc cuoäc khaùng chieán choáng Nguyeân Moâng laàn 2

Hòch laø theå vaên chieán ñaáu, coå ñoäng ,thuyeát phuïc

II/ Ñoïc hieåu vaên baûn

III? Phaân tích

1.Hình aûnh luõ giaëc

Giaëc tham lam, hoáng haùch ,ngang ngöôïc .

2/ taâm traïng taùc giaû :

Ñau xoùt , caêm thuø , theà gieát giaëc .

Hoïc sinh ñoïc ñoïan 3:

Coù theå chia ñoaïn 3 thaønh maáy ñoaïn nhoû (2)

Hoïc sinh ñoïc

Ñoaïn naøy laø lôøi cuûa ai noùi vôùi ai ?

Lôùi cuûa chuû soaùi noùi vôùi töôùng siõ döôùi quyeàn .

Lôøi cuûa ngöôøi cuøng caûnh ngoä .

Chính vì vaäy caùch noùi coù khi nghieâm khaéc mang tính chaát sæ maéng , raên ñe , coù khi laïi chaân thaønh , tình caûm mang tính chaát baøy toû thieät hôn .

Traàn Quoác Tuaán chæ baûo vaø pheâ phaùn töôùng siõ nhö theá naøo ?

Ñoaïn töø caùc ngöôøi – keùm gì ?

Baøy toû quan heä gì cuûa Traàn Quoác Tuaán ? Quan heä thaân tình .

Tieáp theo : Nay caùc ngöôøi – heát ñoaïn 8 taùc giaû pheâ phaùn ñieàu gì ?

Loái soáng sai laàm cuûa caùc töôùng syõ .

Nhöõng sai sai laàm cuûa caùc töôùng syõ ñöôïc nhaéc tôùi treân nhöõng phöông dieän naøo ?

Nhìn thaáy chuû nhhuïc maø khoâng bieát lo .

Thaáy nuôùc nhuïc maø khoânng bieát theïn .

Ham thuù vui taàm thöôøng ( laáy vieäc choïi gaø laøm vui – hoaëc meâ tieáng haùt )

Nhöõng bieåu hieän ñoù cho thaáy moät caùch soáng nhö theá naøo ?

Queân danh döï vaø boån phaän

Caàu an höûông laïc .

Taùc giaû ñaõ phaân tích haäu quaû cuûa caùch soáng naøy treân caùc phöông dieän naøo ?

Maát heát sinh löïc , aâm trí ñaùnh giaëc (cöïa gaø troáng khoâng theå ñaâm thuûng aùc giaùp ………cho giaëc tieáp tay )

Nöôùc maát nhaø tan ( chaúng thaùi aáp cuûa ta ..muoán vui phoûng coù ñöôïc khoâng ?

Nhöõng lôøi vaên ñoù ñaõ boäc loä thaùi ñoä naøo cuûa taùc giaû ?

Pheâ phaùn döùt khoaùt , raïch roøi loái soáng caù nhaân höôûng laïc cuûa caùc töôùng syõ .

Ñoaïn 3 Nay ta baûo thaät – khoâng muoán vui veû phoûng coù ñöôïc khoâng ?

Khuyeân raên töôùng syõ nhöõng ñieàu gì ?

Bieát lo xa (neân nhôù caâu “ ñaët moài löûa vaøo döôùi ñoáng cuûi “ laø nguy cô – laøm saên sôï )

Taêng cöôøng voõ ngheä ( huaán luyeän quaân syõ taäp döôït cung teân )

Lôïi ích cuûa nhöõng lôøi khuyeân ñoù ?

Choáng ñöôïc ngoaïi xaâm : ( coù theå beâu ñöôïc ñaàu hoát taát lieät ….. laøm röûa thòt vaân nam vöông ,…)

Coøn nöôùc, coøn nhaø ( chaúng nhöõng thaùi aáp cuûa ta maõi maõi vöõng beàn ….maø teân hoï caùc ngöôi cuøng söû saùch löu thôm .)

Trong ñoaïn 3 , taùc giaû ñaõ thuyeát phuïc ngöôøi ñoïc , ngöôøi nghe baèng loái nghò luaän nhö theá naøo ?

Duøng nhöõng ñieäp ngöõ , pheùp lieät keâ , so saùnh vaø caùc hình aûnh .

Söõ duïng caâu vaên bieån ngaãu caân ñoái nhòp nhaøng

Syõ leõ , saéc saûo keát hôïp vôùi tình caûm thoáng thieát .

Hoïc sinh ñoïc ñoaïn 4 :

Theo em vì sao Traàn Quoác Tuaán noùi vôùi töôùng siõ .(neáu caùc ngöôi …..keû ngòch thuø )?

Vì bình thö yeáu löôïc laø saùch choïn loïc binh phaùp cuûa caùc nhaø caàm quaân ãnoåi tieáng trong lòch söû , töôùng só caàn phaûi bieát .

Traàn quoác tuaán laø töôùng taøi gioûi , ñoàng thôøi laø taùa giaû cuûa cuoán saùch naøy .

Nöôùc tañang ñöùng tröôùc nguy cô bò ngoaïi xaâm

Tuôùng siõ muoán soáng caàu an höôûùng laïc .

 Thaàn chuû ?

Ñoái laäp vôùi thaàn chuû laø ?  nghòch thuø

Caùch noùi nhö vaäy nhaèm muïc ñích gì ?

Vaïch roõ hai con ñöôøng soáng vaø cheát

Thaùi ñoä cuûa Traàn Quoác Tuaán ñoái vôùi hòch töôùng siõ vaø keû thuø ?

Vôùi töôùng siõ döùt khoaùt , cöông quyeát

Vôùi keû thuø : quyeát taâm chieán ñaáu vaø chieán thaéng

Thaûo luaän : Caâu vaên cuoái baøi “ ta vieát …buïng ta

Töôùng só seõ bieát buïng cuûa chuû töôùng nhö theá naøo qua baøi hòch cuaû oâng ?

V/ Luyeän taäp 1,2 trang  61

I/ Giôùi thieäu

II/ Ñoïc hieåu :

III/ Phaân tích :

1/ Hình aûnh luõ giaëc

2.Taâm trang cuûa taùc giaû

3.Thaùi ñoä cuûa taùc giaû

Baøy toû quan heä thaân tình ,pheâ phaùn loái soáng cuûa caù nhaân höôûng laïc cuûa caùc töôùng siõ .

Khuyeân töôùng siõ bieát lo xa , taêng cöôøng voõ ngheä , choáng ngoaïi xaâm ñeå nöôùc nhaø vöõng beàn ,söû saùch löu thôm

3/ Keâu goïi töôùng siõ .

Hoïc taäp binh thö yeáu löôïc, quyeát chieán thaéng keû thuø .

IV/ Toång keát : ghi nhôù sgk

Hs ñoïc ñoaïn trích I Trang 62

Lí Thoâng noùi vôùi Thaïch Sanh nhaèm muïc ñích gì ?Caâu naøo theå hieän roõ muïc ñích aáy ?

TL: Lí Thoâng noùi vôùi Thaïch Sanh nhaèm muïc ñích ñaåy Thaïch Sanh ñi ñeå mình höôûng lôïi

Caâu “ Thoâi baây giôø…lo lieäu”

Lí Thoâng coù ñaït ñöôïc muïc ñích cuûa mình khoâng ? Chi tieát naøo noùi leân ñieàu ñoù ?

TL: Ñaït ñöôïc muïc ñích .chi tieát: nghe Lí Thoâng noùi , Thaïch Sanh voäi töø giaõ meï con Lí Thoâng ra ñi

Lí Thoâng ñaõ thöïc hieän ñöôïc muïc ñích cuûa mình baèng phöông tieän gì ?

TL: Baèng lôøi noùi

Vieäc laøm cuûa Lí Thoâng coù phaûi laø haønh ñoäng khoâng ?( Laø haønh ñoäng)

Gv: Nhö vaäy ngöôøi ta goïi laø haønh ñoäng noùi

Em hieåu theá naøo laø haønh ñoäng noùi ?

Laø haønh ñoäng ñöôïc thöïc hieän baèng lôøi noùi nhaèm muïc ñích nhaát ñònh

Hs ñoïc II t62-63

Trong ñoaïn trích ôû muïc I ngoaøi caâu ñaõ phaân tích ,moãi caâu coøn laïi trong lôøi noùi cuûa Lí Thoâng ñeàu nhaèm moät muïc ñích nhaát ñònh .Nhöõng muïc ñích aáy laø gì ?

Caâu 1: Trình baøy

Caâu 2: Ñe doaï

Caâu 4 :Höùa heïn

Chæ ra haønh ñoäng noùi trong ñoaïn trích “Taét ñeøn” ?

(1)Vaäy thì böõa sau con aên ôû ñaâu ?

(2) Con seõ aên ôû nhaø cuï nghò thoân Ñoaøi

muïc ñích cuûa 2 haønh ñoäng noùi treân ?

(1): lôøi caùi Tí :hoûi ñeå boäc loä caûm xuùc

(2) Lôøi chò Daäu : Baùo tin

coù nhöõng kieåu haønh ñoäng noùi naøo ?

hs ñoïc ghi nhôù

I/Baøi hoïc

1.Haønh ñoäng noùi laø gì ?

Haønh ñoäng noùi laø haønh ñoäng ñöôïc thöïc hieän baèng lôøi noùi nhaèm muïc ñích nhaát ñònh

II/ Moät soá kieåu haønh ñoäng noùi thöôøng gaëp

Ngöôøi ta döïa theo muïc ñích cuûa haønh ñoäng noùi maø ñaët teân cho noù. Nhöõng kieåu haønh ñoäng noùi thöôøng gaëp laø hoûi, trình baøy ( baùo tin, keå, taû, neâu yù kieán, döï ñoaùn,….) ,ñieàu khieån (caàu khieán, ñe doaï,thaùch thöùc,…..).höùa heïn ,boäc loä caûm xuùc

II/ Luyeän taäp

Baøi taäp 1

Hoaït ñoäng 1.

Hoïc sinh chuù thích .

Neâu nhöõng neùt chính veà tieåu söû taùc giaû

Taùc phaåm bình ngoâ ñaïi caùo ra ñôøi naêm naøo ? hoaøn caûnh naøo ?

Naêm 1428 sau khi quaân ta ñaïi thoáng dieät vaø laøm tan 15 vaïn vieän binh cuûa giaêïc buoäc Vöông Thoâng phaûi giaûng hoaø , chaáp nhaän ruùt quaân veà nöôùc .

Caùo laø theå vaên nhö theá naøo ?

Vaên nghò luaän coå , thöôøng ñöôïc vua chuùa hoaëc  thuû lónh duøng ñeå trình baøy moät chuû tröông hay coâng boá keát quaû cuûa söï nghieäp ñeå moïi ngöôøi cuøng bieát .

Caùo ñöôïc vieát baèng vaên bieãn ngaãu .

Bình Ngoâ ñaïi caùo coù nghóa laø gì ?

( sgv trang 93)

Em hieåu gì veà ñaëc ñieåm cuûa theå loaïi

caùo : sgk

caùo coù boá cuïc nhö theá naøo ? Ñoaïn trích thuoäc phaàn naøo ?

4 phaàn ( ñoïc hieån vaên baûn ), ñoaïn trích thuoäc phaàn môû ñaàu baøi caùo .

Hoaït ñoäng 2.

Giaùo vieân  :ñoïc vôùi gioïng haøo huøng

Ñoaïn trích chia laøm maáy  phaàn?

2 caâu ñaàu , 8 caâu tieáp , 6 caâu coøn laïi .

Hoaït ñoäng 3 :

Hoïc sinh ñoïc 2 caâu ñaàu .

Theá naøo laø nhaân nghóa ? töông thaân, töông aùi .

Coát loõi nhaân nghóa maø taùc giaû ñeà caäp ñeán ôû hai caâu ñaàu ? )

Tröø baïo , yeân daân

Nhaân nghóa maø taùc giaû ñeà caäp coù maáy yeáu toá ?

Tröø baïo : Giaëc Minh

Quan ñieåm nhaân nghóa cuûa Nguyeãn Traõi coù gì môùi ?

Taùc giaû ñöa nhöõng yeáu toá naøo coù lieân quan ñeán ñaát nöôùc , daân toäc ta ?.

TL:Vaên hieán , laõnh thoå , phong tuïc , lòch söû , chuû quyeàn .

Nhöõng töø : töø tröôùc , ñaõ laâu , ñaõ chia nhaán maïnh ñieàu gì ?

TL:Söï thaät hieån nhieân

Taùc giaû söï duïng ngheä thaät gì ?

So saùnh , ñoái laäp trieàu ñaïi ta vaø giaëc , lieät keâ

Nhöõng töø ngöõ vaø bieän phaùp treân nhaán maïnh ñieàu gì ?

Nhaán maïnh chuû quyeàn .

Ôû lôùp 7 coù baøi naøo noùi ñeán chuû quyeàn ?

Soâng nuùi nöôùc Nam .

Thaûo luaän :

Nhieàu yù kieán cho raèng yù thöùc daân toäc ôû ñoaïn trích Nöôùc Ñaïi Vieät ta laø söï tieáp noái vaø phaùt trieãn yù thöùc daân toäc ôû baøi soâng nuùi nöôùc Nam , yù kieán ñoù coù ñuùng hay khoâng ?

 Haõy chöùng minh ?

Hs thaûo luaän, trình baøy, nhaän xeùt ,boå sung

Gv: Thôøi Lí : 2 yeáu toá : Laõnh thoå, chuû quyeàn

Nguyeãn Traõi : 5 yeáu toá: Vaên hieán(vaên hoaù),laõnh thoå, chuû quyeàn, lòch söû, phong tuïc

Hs ñoïc 6 caâu cuoái

Ñeå nhaán maïnh tö töôûng cuûa mình, taùc giaû ñaõ ñöa ra nhöõng chi tieát lòch söû naøo ?

TL: Löu Cung theá kæ X

Trieäu Tieát theá kæ XI

Toa Ñoâ, oâ maõ theá kæ XIII

nhaán maïnh söï thaéng lôïi cuûa daân toäc ta

ñoaïn trích thuoäc kieåu vaên baûn gì ?nhaän xeùt caùch laäp luaän ?

TL: Vaên baûn nghò luaänvì ñöôïc vieát baèng phöông phaùp laäp luaän, laáy ló leõ vaø daãn chöùng ñeå laøm roõ tö töôûng ñoäc laäp vaø thuyeát phuïc ngöôøi ñoïc, ngöôøi nghe

Khaùi quaùt trình töï laäp luaän cuûa taùc giaû thaønh moät sô ñoà ?

Gv cho hs laøm

Gv nhaän xeùt ,boå sung

                         Nguyeân lí nhaân nghóa

Yeân daân, baûo veä                         Tröø baïo, tröø giaëc

ñaát nöôùc ñeå yeân daân                   Minh xaâm löôïc

    Chaân lí veà söï toàn taïi ñoäc laäp coù chuû quyeàn cuûa         daân toäc Ñaïi Vieät

Vaên hieán   laõnh thoå    phong tuïc   lòch söû    chuû quyeàn

Laâu ñôøi          rieâng       rieâng         rieâng          rieâng

                                            

            Söùc maïnh cuûa nhaân nghóa

             Söùc maïnh cuûa ñoäc laäp daân toäc

Hs ñoïc ghi nhôù

Haõy chæ ra söï khaùc nhau veà caùc ñoái töôïng maø taùc giaû höôùng ñeán trong ba taùc phaåm : Soâng nuùi nöôùc Nam, hòch töôùng só, nöôùc Ñaïi Vieät ta

TL: Vua, töôùng só, toaøn daân

Noäi dung :

I/ Giôùi thieäu :

1/ Taùc giaû .

Nguyeãn Traõi laø anh huøng daân toäc , danh nhaân vaên hoaù theá giôùi .

2/ Taùc phaåm : Laø phaàn môû ñaàu cuûa Bình Ngoâ ñaïi caùo .

II/ Ñoïc hieåu vaên baûn .

III/ Phaân tích .

1/ Hai caâu ñaàu .

Neâu luaän ñeà , coát loõi cuûa nhaân nghóa tröø baïo ñeå yeâu daân .

2/ Taùm caâu tieáp .

Khaúng ñònh söï toàn taïi ñoäc laäp coù chuû quyeàn cuûa nöôùc Ñaïi Vieät

3.Saùu caâu cuoái

Khaúng ñònh söùc maïnh nhaân nghóa

IV/Toång keát

-Laäp luaän chaët cheõ keát hôïp lí leõ vaø thöïc teá

-Ñoaïn trích laø baûn tuyeân ngoân ñoâc laäp

V/ Luyeän taäp

Hoaït ñoäng 1

Hoïc sinh ñoïc ñoaïn trích 1 trang 70.

Ñoaïn vaên trích ôû ñaâu ? cuûa ai ?

Tinh thaàn yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta (HCM)

Ñoaïn trích coù maáy caâu ? (5 caâu )

Haõy xaùc ñònh muïc ñích noùi cuûa töøng caâu ?

“Tinh thaàn …..cuûa quyù”

“Coù khi …….deã thaáy ”

-         trình baøy

“Nhöng cuõng coù khi ….trong hoøm ’’

-         trình baøy

       “Boån phaän ……tröng baøy ’’-  Ñieàu khieån

nghóa laø phaûi ra söùc …..khaùch chieán ’’

-         ñieàu khieån

Taát caû caùc caâu treân thuoäc kieåu caâu gì ?

Caâu traàn thuaät .

Theá naøo laø caâu traàn thuaät ? ( nhaéc laïi )

Chöùc naêng chính cuûa caâu traàn thuaät laø gì ?

Trong 5 caâu treân caâu naøo duøng ñuùng vôùi chöùc naêng cuûa kieåu caâu traàn thuaät (1) (2)  (3)

Gv : caùc caâu (1)(2)(3) laø kieåu caâu ñöôïc duøng truøng hôïp vôùi haønh ñoäng noùi nhö vöøa neâu ñöôïc goïi laø duøng theo loái tröïc tieáp .

Muïc ñích noùi cuûa caâu (4)  (5) coù ñuùng vôùi chöùc naêng cuûa caâu traàn thuaät khoâng ?

Khoâng

Gv : muïc ñích noùi ñöôïc duøng khoâng ñuùng vôùi chöùc naêng cuûa kieåu caâu goïi laø caùch duøng daùn tieáp .

Hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk .

Thaûo luaän :

Laäp baûng trình baøy quan heä giöõa caùc kieåu caâu nghi vaán , caàu khieán , caûm thaùn , traàn thuaät   vôùi nhöõng kieån haønh ñoäng noùi maø em ñaõ bieát . Cho ví duï minh hoaï .

Hoïc sinh laøm vaøo baûnbg theo nhoùm .

Hoïc sinh trình baøy , giaùo vieân nhaän xeùt choát yù .

Kieåu caâu           Haønh ñoäng noùi

Caàu khieán ( ñe doïa , thaùch thöùc )ñieàu khieån

Ngghi vaán :   hoûi

Caûm thaùn  :   boäc loä caûm xuùc

Traàn thuaät  : keå taû baùo tin trình baøy .

Hoaït ñoäng 2 : Luyeän taäp . hoïc sinh ñoïc Baøi taäp 1 .

Tìm

Hoïc sinh ñoïc

Hoïc sinh xaùc ñònh yeâu caàu .

Hoïc sinh töï laøm , trình baøy , nhaän xeùt .

Gv choát yù ñuùng .

Noäi dung :

I/Baøi hoïc :

Caùch thöïc  hieän haønh ñoäng noùi .

Ví duï

Haõy ngoài daäy huùp ít chaùo cho ñôõ xoùt ruoät /

Vaäy böõa sau con aên ôû ñaâu ?

Khoán naïn thaân con theá naøy/ trôøi ôi /

Con traên aáy cuûa nhaø vua nuoâi ñaõ laâu ,

II/ Luyeän taäp :

Baøi taäp 1 trang 71 .

Caùc caâu nghi vaán trong baøi  hòch töôùng syõ

1/ “ töø xöa …khoâng coù ’’

2 / “ vöông coâng kieân ……theá naøo ?‘’

3/  “ Coát ñaõi loät  lang ….theá naøo  ?’’

Gv nhöõng caâu ôû ñaàu ñoaïn duøng ñeå neâu vaán ñeà cho töôùng syõ chuaån bò tö töôûng ñoïc

( nghe )

phaàn lyù giaûi cuûa taùc giaû ,

“ luùc baáy giôø …ñöôïc khoâng ‘’

“ luùc baáy giôø…… khoâng… ñöôïckhoâng  ’’?

Neáu vaäy …..ñaát nöõa ‘’?

Gv  nhöõng caâu naøy thöôøng duøng ñeå  khaúng ñònh , hay phuï ñònh , ñeàu ñöôïc neâu ra trong caùc caâu aáy .

Hoaït ñoäng 1

Xem ngöõ vaên 7 taäp 2 cho bieát

Luaän ñieåm laø gì ?

Haõy löïa choïn caâu traû lôùi ñuùng trong caùc caâu sau ( caâu c trang 73 )

Luaän ñieåm laø nhöõng tö töôûng , quan ñieåm, chuû tröông cô baûn maø ngöôøi vieát neâu ra trong baøi vaên nghò luaän .

Baøi tinh thaàn yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta cuûa chuû tòch hoà chí minh ( ngöõ vaên 7 taäp 2 )

Coù nnhöõng luaän ñieåm naøo ?

Chieáu giôøi ñoâ coù hai luaän ñieåm ñuùng hay sai ? vì sao ?