Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

*Hoaït ñoäng 1.1- Tìm hieåu taùc giaû taùc phaåm :

Cho hoïc sinh ñoïc vaø tìm hieåu phaàn chuù thích

GV ñoïc maãu vaên baûn vaø goïi hoïc  sinh ñoïc laïi

Löu yù caùch ñoïc vaên baûn nghò luaän .

GV giôùi thieäu theâm veà taùc giaû ( Tham khaûo saùch danh nhaân vaên hoaù, nhaø vaên  Trung Quoác).

* Hoaït ñoäng 2 .2 .Tìm hieåu boá cuïc

Hoûi : Theo em boá cuïc baøi naøy coù maáy phaàn ?

Noäi dung caùc phaàn ?

1. Töø ñaàu …theá giôùi môùi :  Khaúng ñònh taàm quan troïng ,yù nghóa cuûa vieäc ñoïc saùch .

2. Tieáp …löïc löôïng : Khoù khaên nguy haïi cuûa vieäc ñoïc saùch trong tình hình hieän nay .

3. Coøn laïi : Baøn veà phöông phaùp ñoïc saùch .

* Hoaït ñoäng 2.3 –Höôùng daãn tìm  hieåu vaên baûn .

Hoïc sinh ñoïc ñoaïn 1

Hoûi: Qua lôøi baøn cuûa taùc giaû ,em thaáy vieäc ñoïc saùch coù yù nghóa gì ?

- Ñoïc saùch laø con ñöôøng quan troïng cuûa hoïc vaán .( ngoaøi hoïc ..)

Hoûi: Qua lôøi “ hoïc vaán khoâng chæ laø chuyeän ñoïc saùch ,nhöng ñoïc saùch vaãn laø moät con ñöôøng quan troïng cuûa hoïc vaán “ Em coù suy nghó gì ?

- Hoï c vaán ñöôïc tích luyõ töø moïi maët trong hoaït ñoäng hoïc taäp cuûa con ngöôøi .

- Ñoïc saùch cuõng laø moät maët ,nhöng laø maët quan trong .

- Muoán coù hoïc  vaán,khoâng theå khoâng ñoïc saùch

Hoûi: Taùc giaû ñaõ phaân tích baèng caùc lí leõ naøo ?

- Saùch laø kho taøng quyù baùu caát giöõ di saûn tinh thaàn cuûa daân toäc .

- Nhaát ñònh phaûi laáy thaønh quaû maø nhaân loaïi… laøm ñieåm xuaát phaùt.

- Ñoïc saùch laø moät con ñöôøng tích luyõ vaø naâng cao  voán tri thöùc. Ñoái vôùi moãi con ngöôøi ñoïc saùch chình  laø söï chuaån bò ….tröôøng chinh…

Cho hoïc sinh ñoïc ñoaïn 2

Hoûi: Theo em ñoïc saùch coù deã khoâng ? Vì sao ?

- Saùch nhieàu khieán ngöôøi ta khoâng chuyeân saâu

- Saùch nhieàu khieán ngöôøi ñoïc deã laïc höôùng .

Hoûi:  Theo yù kieán cuûa taùc giaû chuùng ta caàn löïa choïn saùch  khi ñoïc nhö theá naøo ?

- Khoâng tham ñoïc nhieàu ,ñoïc lung tung maø  phaûi choïn cho tinh ,ñoïc cho kó nhöõng quyeån naøo thöïc söï coù gía trò .

- Caàn ñoïc kó caùc cuoác saùch taøi lieäu cô baûn thuoäc lónh vöïc chuyeân moân,chuyeân saâu .

- Ñoïc theâm caùc loaïi saùch thöôøng thöùc

Hoûi: Ñoïc saùch khoâng ñuùng ñöa ñeán keát quaû ra sao ?

- Khoâng  coù taùc duïng,voâ boå

Cho hoïc  sinh ñoïc ñoaïn 3

Hoûi: Töø ñoù chuùng ta chuùng ta caàn coù phöông phaùp ñoïc saùch nhö theá naøo ñeå ñaït hieäu quaû cao ?

-Khoângneân ñoïc löôùt qua…..ñoïc suy ngaãm..

- Khoâng neân ñoïc traøn laø theo kieåu höùng thuù caù nhaân…coù keá hoaïch .

- Ñoái vôùi ngöôøi nuoâi chí laäp nghieäp ….ñoïc saùch laø moät coâng vieäc reøn luyeän …

- Ñoïc saùch …reøn luyeän tính caùch,chuyeän hoïc laøm ngöôøi .

* Hoaït ñoäng 3 – Höôùng daãn toång keát

Hoûi: Nguyeân nhaân naøo ñaõ taïo neân tính thuyeát phuïc ,söùc haáp daãn cho vaên baûn ?

- Noäi dung vaø lôøi baøn ,caùch trình baøy vöøa ñaït lí thaáu tình,yù kieán ñöa ra xaùc ñaùng…

- Boá cuïc chaët cheõ hôïp lí

- Caùch vieát giaøu hình aûnh , ví von cuï theå

* Hoaït ñoäng 4- Höôùng daãn luyeän taäp

Phaùt bieàu ñieàu maø em thaám thía nhaát khi hoïc baøi Baøn veà ñoïc saùch ?

A/Tìm hieåu baøi :

I/ Taùc giaû,taùc phaåm :

Chu Quang Tieàm ( 1897-1986) (sgk)

II/ Boá cuïc :

1. Töø  ñaàu ……theá giôùi môùi .

2. Tieáp ……löïc löôïng . 

3. Coøn laïi .

III/Phaân tích :

1. YÙ nghóa vaø taàm quan troïng cuûa vieäc ñoïc saùch :

- Ñoïc saùch laø con ñöôøng quan troïng cuûa hoïc vaán .

- Saùch laø kho taøng quyù baùu caát giöõ di saûn tinh thaàn nhaân loaïi.

- Nhaát ñònh phaûi laáy thaønh quaû ……laøm ñieåm xuaát phaùt .

-Coù laøm ñöôïc nhö theá  thì …..laøm ñöôïc cuoäc tröôøng chinh vaïn daëm  treân con ñöôøng hoïc vaán

____ Saùch laø voán quyù cuûa nhaân loaïi ,ñoïc saùch laø caùch ñeå taïo hoïc vaán,muoán tieán leân treân con ñöôøng hoïc vaán thì khoâng theå khoâng ñoïc saùch .

2. Caùc khoù khaên nguy haïi deã gaëp cuûa vieäc ñoïc saùch .

-Saùch nhieàu khieán ngöôøi ta khoâng chuyeân saâu

- Saùch nhieàu deã khieán ngöôøi ta ñoïc laïc höôùng .

3. Baøn veà phöông phaùp ñoïc saùch :

- Caùch löïa choïn saùch:  Choïn cho tinh,coù giaù trò,coù lôïi,khoâng tham nhieàu .

- Phöông phaùp ñoïc : Ñoïc kó ,ñoïïc roäng,ñoïc saâu ,coù keá hoïaïch ,muïc ñích kieân ñònh .

                 -Neáu ñoïc möôøi cuoán maø chæ löôùt qua ……..moät quyeån maø ñoïc möôøi laàn .

                -  Ñoïc ít maø ñoïc kó ,”mieäng ñoïc taâm ghi ,nghieàn ngaãm ñeán thuoäc loøng ,thaám vaøo xöông tuyû,bieán thaønh nguoàn löïc tinh thaàn caû ñôøi duøng maõi khoâng caïn “

                -    Caàn ñoïc kó caùc loaïi saùch veà kieán thöùc chuyeân saâu  vaø kieán thöùc phoå thoâng “ Khoâng bieát roäng thì khoâng theå chuyeân……hoïc vaán naøo “

IV /Toång keát : Ghi nhôù sgk  7

B/Luyeän taäp :

Phaùt bieåu ñieàu maø em thaám thía nhaát khi hoïc baøi “ Baøn veà ñoïc saùch “ .

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

Cho hoïc sinh ñoïc ví duï sgk

Hoûi : Haõy xaùc ñònh noøng coát caâu ? ( CN-VN)

Hoûi : Boä phaän in ñaäm coù phaûi laø noøng coát caâu khoâng ?

-Khoâng ,laø thaønh phaàn phuï cuûa caâu .

Hoûi : Em coù nhaän  xeùt gì veà vò trí  cuûa cuûa boä phaän in ñaäm ?

- Ñöùng ñaàu caâu ,tröôùc noøng coát caâu ( CN-VN )

Hoûi : Boä phaän in ñaäm thöôøng ñöôïc taùch bieät vôùi noøng coát caâu baèng daáu gì ?

-baèng daáu phaåy

Hoûi : Boä phaän in ñaäm coù phaûi neâu leân ñeà taøi ñöôïc noùi ñeán trong caâu hay khoâng ?

----Nhö vaäy ngöôøi ta goïi noù laø  khôûi ngöõ .

Hoûi : Theo em theá naøo laø khôûi ngöõ ?

Khôûi ngöõ ñöôïc goïi baèng nhöõng teân goïi khaùc : Ñeà ngöõ,thaønh phaàn khôûi yù .

Hoûi : Quan saùt vaùo ví duï em coù nhaän xeùt gì veà thaønh  phaàn khôûi ?

GV ñöa moät soá ví duï phiaù tröôùc khôûi ngöõ coù quan heä töø veà ,ñoái vôùi .

-GV chuùng ta coù theå theâm qht treân maø khoâng laøm thay ñoåi caâu .

Ñaây laø daáu hieäu ñeå nhaän bieát .

GV ñöa ra moät soá löu yù cho hoïc sinh

Khôûi ngöõ coù vò trí coá ñònh khoâng thay ñoåi neâu ñeà taøi ñöôïc noùi ñeán trong caâu .( caàn phaân bieât vôùi  boå ngöõ ñaûo )

Hoaït ñoäng 3- Höôùng daãn luyeän taäp

BT1. Cho hoïc sinh thaûo luaän nhoùm trình baøy vaøo baûng phuï .

BT2 : GV cho hoïc sinh suy nghó ñoäc laäp vaø trình baøy .

Giaùo vieân nhaän xeùt söûa chöõa .

A/ Tìm hieåu baøi :

I/ Ñaëc ñieåm vaø coâng duïng cuûa khôûi ngöõ :

1.VD:

a. Coøn anh, anh // khoâng gìm noåi xuùc ñoäng .

        ÑN     CN       VN

b. Giaøu,toâi // cuõng giaøu roài .

    ÑN  CN    VN

c. Veà caùc theå vaên trong lónh vöïc vaên ngheä,

                       ÑN

chuùng ta // coù theå tin ôû  tieáng ta,/ khoâng sôï noù

  CN                    VN 1                           VN 2 thieáu giaøu vaø ñeïp …

- Laø thaønh phaàn phuï cuûa caâu

- Ñöùng tröôùc chuû ngöõ

-Thöôøng ngaên caùch vôùi noøng coát caâu baèng daáu phaåy .

- Daáu hieäu: coù theå theâm phía tröôùc khôûi ngöõ caùc qht : veà ,ñoâí vôùi .

- Coâng duïng : Neâu ñeà taøi ñöôïc noùi ñeán trong caâu .

2. Ghi nhôù : sgk tr 8/t 2

II/ Chuù yù :

Phaân bieät caâu döïa vaøo traät töï cuûa chuùng

VD 1- Toâi ñoïc quyeån saùch naøy roài . ( BN)

       2.  Quyeån saùch naøy,toâi ñoïc roài . ( ÑN )

-Tuy nhieân phaàn in nghieâng trong caâu 2b ñöôïc xem laø boå ngöõ ñaûo.(theo moät soá quan nieäm ) –(Khôûi ngöõ) ñöùng tröôùc chuû ngöõ,neâu ñeà taøi noùi ñeán trong caâu vaø khoâng theå chuyeån sang vò trí khaùc .( ôû VD2 coù theå chuyeån ñöôïc )

B Luyeän taäp :

BT1 :  a. Ñieàu naøy

b. Ñoái vôùi chuùng mình

c. Moät mình

d. Laøm khí töôïng

e .Ñoái vôùi chaùu  

BT2:

a) Laøm baøi,anh aáy caån thaän laém .

b) Hieåu thì toâi hieåu roài,nhöng giaûi thì toâi chöa giaûi ñöôïc .

Hoaït ñoäng toå chöùc daïy vaø hoïc

Ghi baûng

Cho hoïc sinh ñoïc baøi : Trang phuïc

Hoûi : ÔÛ ñoaïn môû ñaàu baøi vieát neâu ra moät loaït daãn chöùng veà caùch aên maëc , ñeå ruùt ra nhaän  xeùt veà vaán ñeà gì ?

- Tình huoáng baét buoäc : ….nôi röøng raäm,suoái saâu …..

-Thoâng thöôøng : khoâng ai maëc quaàn aùo chænh teà maø ñi chaân ñaát ,…….moïi ngöôøi .

----Ñoái chieáu .

----Aên maëc phaûi chænh teà ,phuø hôïp vôùi quy taéc ñoàng boä vaø chænh teà .

Hoûi : Hai luaän ñieåm chính maø taùc giaû neâu ra laø gì ?

- Aên cho mình maëc cho ngöôøi .

- Y phuïc xöùng kì ñöùc .

Hoûi : Taùc giaû ñaõ neâu ra nhöõng daãn chöùng naøo ôû moãi luaän ñieåm ? Quy taéc aên maëc naøo ñöôïc ruùt ra ?

- Quy taéc ngaàm : vaên hoaù xaõ hoäi 

Hoûi : Nhö vaäy ñeå ruùt ra hai luaän ñieåm treân ngöôøi vieát ñaõ duøng pheùp laäp luaän naøo ?

Phaân tích .

Hoûi : Caâu  “ AÊn maëc ra sao cuõng phaûi phuø hôïp vôùi …..cuûa toaøn xaõ hoäi “ coù phaûi laø caâu toång hôïp caùc yù treân  khoâng ?

-Phaûi,vì noù thaâu toùm ñöôïc caùc yù treân trong töø ví duï cuï theå .

Hoûi : Baøi vieát ñaõ duøng pheùp laäp luaän gì ñeå choát laïi vaán ñeà ? Caâu vaên naøo theå hieän  luaän ñieåm naøy ?

- Toång hôïp “ Trang phuïc …..ñeïp”

Hoûi : Pheùp laäp luaän naøy thöôøng ñöùng vò trí naøo trong vaên baûn ?

- Cuoái baøi, cuoái ñoaïn

- ÔÛ phaàn keát luaän cuûa moãi phaàn hoaëc toaøn boä vaên baûn .

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà vai troø cuûa pheùp phaân tích vaø pheùp toång hôïp trong vaên nghò luaän ?

- Laøm roõ yù  nghóa cuûa moät söï vaät hieän töôïng .

Hoûi : Pheùp phaân tích giuùp hieåu vaán ñeà cuï theå nhö theá naøo ? Pheùp toång hôïp giuùp naâng cao vaán ñeà nhö theá naøo ?

- Phaân tích laø trình baøy töøng boä phaän cuûa moät vaán ñeà vaø phôi baøy noäi dung saâu  kín beân trong cuûa söï vaät hieän töôïng .

- Toång hôïp laø ruùt ra caùi chung töø nhöõng ñieàu ñaõ phaân tích .

GV cho hoïc sinh ñoïc laïi ghi nhôù sgk

* Hoaït ñoäng 3 – Höôùng daãn luyeän taäp :

GV höôùng daãn cho hoïc sinh laøm baøi taäp

A/Tìm hieåu baøi :

I/Tìm hieåu pheùp laäp luaän phaân tích vaø giaûi thích .

Vaên baûn : Trang phuïc

Pheùp phaân tích :

Aên cho mình,maëc cho ngöôøi

+ Coâ gaùi …

+ Anh thanh nieân ……

+ Ñi ñaùm cöôùi ….

+ Ñi döï ñaùm ma….

Y phuïc xöùng kì ñöùc

+ Giaûn dò,phuø hôïp vôùi moâi tröôøng

+Hình thöùc phaûi phuø hôïp vôùi noäi dung

( Moät nhaø vaên ñaõ noùi: Neáu ……………………..)

------- Ñoái chieáu .

Pheùp toång hôïp :

-Trang phuïc hôïp vaên hoaù, hôïp ñaïo ñöùc ,hôïp moâi tröôøng môùi laø trang phuïc ñeïp

-----Ñöùng cuoái ( Phaàn keát luaän )

* Ghi nhôù sgk  tr 12

B/Luyeän taäp :

BT1: ( xem gôïi yù trong saùch giaùo khoa )

BT2: Phaân tích lí do phaûi choïn ñoïc saùch

+ Do saùch nhieàu ,chaát löïông khaùc nhau  neân pahæ choïn saùch toát maø ñoïc môùi coù ích .

+ Do söùc ngöôøi  coù haïn ,khoâng choïn saùch thì laõng phí söùc mình .

+ Saùch coù laoïi chuyeân moân loaïi thöôøng thöùc  chuùng lieân quan ñeán nhau caàn phaûi ñoïc caûhai .

BT3: Phaân tích taàm quan troïng cuûa vieäc ñoïc saùch .

+ Khoâng ñoïc thì khoâng coù ñieåm xuaát phaùt cao

+ Ñoïc ï laø con ñöôøng ngaén nhaát ñeå tieáp caän tri thöùc .

+ Khoâng choïn loïc saùch thì ñôøi ngöôøi khoâng theå ñoïc heát .

+ Ñoïc ít maø kó quan trong hôn ñoïc nhieàu maø qua loa ,khoâng ích lôïi .

BT4 : Phöông phaùp phaân tích caàn thieát trong laäp luaän ,vì coù qua söï phaân tích lôïi haïi, ñuùng sai ,thì caùc keát luaän ruùt ra môùi coù söùc thuyeát phuïc.

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

Hoaït ñoäng 2.1 Höôùng daãn hoïc sinh nhaän daïng vaø ñaùnh giaù .

GV cho hoïc sinh ñoïc ví duï sgk

Hoûi : Ñoaïn vaên ñöôïc laäp luaän theo pheùp laäp luaän naøo ?

- Phaân tích

Hoûi : Töø caùi “hay caû hoàn laãn xaùc ,hay caû baøi” taùc giaû chæ ra töøng caùi hay hôïp thaønh nhö theá naøo ?

HS thaûo luaän vaø trình baøy

GV höôùng daãn ,ñònh höôùng .

- Ñieäu xanh

- Nhöõng cöû ñoäng

- Vaàn thô

- Caùc chöõ khoâng non eùp

GV cho hoïc sinh ñoïc ñoaïn b

Hoûi : ÔÛ ñoaïn b taùc giaû laäp luaän theo pheùp laäp luaän naøo ?

- Phaân tích

Hoûi :  Caùc vaán ñeà ñöôïc trình baøy nhö theá naøo?

- Ñoaïn nhoû môû ñaàu neâu quan nieäm maáu choát cuûa söï thaønh ñaït .

- Ñoaïn tieáp theo phaân tích söï ñuùng sai .

+ Yeáu toá khaùch quan

+ Yeáu toá chuû quan .

* Hoaït ñoäng 2.2.  Höôùng daãn hoïc sinh thöïc haønh .

Cho hoïc sinh thaûo luaän nhoùm vaø trình baøy

GV neâu vaán ñeà cho hoïc sinh giaûi thích hieän töôïng vaø phaân tích,goïi hs khaùc boå sung .

A/ Tìm hieåu baøi :

1.Nhaän daïng

a. Phaân tích :

Trình töï phaân tích :

+ Hay ôû caùc ñieäu xanh

+ ÔÛ nhöõng cöû ñoäng

+ ÔÛ caùc vaàn thô

+ ÔÛ caùc chöõ khoâng non eùp

b. Phaân tích

Trình töï phaân tích :

- Ñoaïn môû ñaàu neâu quan nieäm maáu choát cuûa söï thaønh ñaït .

- Ñoaïn tieáp theo phaân tích töø quan nieäm vaø keát laïi ôû vieäïc phaân tích baûn thaân chuû quan ôû moãi con ngöôøi .

+ Nguyeân nhaân khaùch quan : Gaëp thôøi ,Hoaøn caûnh,Ñieàu kieän hoïc taäp, taøi naêng trôøi cho

+ Nguyeân nhaân chuû quan : Baûn thaân ( tinh thaàn kieân trì phaân ñaáu,hoïc taäp khoâng meät moûi ,trau doài ñaïo ñöùc ..)

2. Thöïc haønh :

Baøi taäp 2 : Phaân tích baûn chaát cuûa loái hoïc ñoái phoù .

- Hoïc ñoái phoù laø hoïc khoâng laáy vieäc hoïc laø muïc ñích ,xem hoïc laø vieäc phuï .

- Hoïc ñoái phoù laø hoïc bò ñoäng ,khoâng chuû ñoäng coát ñoái phoù vôùi söï ñoøi hoûi cuûa thaày coâ,thi cöû .

- Do hoïc bò ñoäng neân khoâng thaáy höùng thuù daãn ñeán chaùn hoïc ,hieäu quaû thaáp .

- Hoïc ñoái phoù laø hoïc hình thöùc  khoâng ñi saâu vaøo kieán thöùc baøi hoïc .

- Hoïc ñoái phoù duø coù baèng caáp nhöng ñaàu oùc roãng tueách.

Baøi taäp 3: Phaân tích lí do khieán moïi ngöôøi phaûi ñoïc saùch . 

Daøn yù:

+ Saùch vôû ñuùc keát tri thöùc cuûa nhaân loaøi ñaõ tích luyõ töø xöa ñeán nay .

+ Muoán tieán boä,pht1 trieån thì phaûi ñoïc saùch ñeå tieáp thu trí thöùc kinh nghieäm .

+ Ñoïc saùch khoâng caàn nhieàu maø ñoïc kó ,hieåu saâu ,naém chaéc thì môùi coù ích .

+ Beân caïnh ñoïc saùch chuyeân saâu coøn phaûi ñoïc roäng 

3.Thöïc haønh toång hôïp :

Baøi 4 :  Vieát ñoaïn toång hôïp :

-  Neâu toång hôïp taùc haïi cuûa vieäc hoïc ñoái phoù .

- Toång hôïp caùc ñieàu ñaõ phaân tích

+ Toùm laïi:Muoán ñoïc saùch coù hieäu quaû phaûi choïn nhöõng saùch quan troïng ñoïc chio kó,ñoàng thôøi chuù troïng ñoïc roäng thích ñaùng ,ñeå hoã trôï cho nghieâu cöùu chuyeân saâu .

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

*Hoaït ñoäng 1.1 – Höôùng daãn tìm hieåu taùc giaû,taùc phaåm :

GV yeâu caàu hoïc sinh ñoïc chuù thích sgk

Hoûi : Cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû,taùc phaåm?

GV giôùi thieäu theâm veà taùc giaû

* Hoaït ñoäng 2.2 –Höôùng daãn tìm hieåu boá cuïc Gv cho hoïc sinh ñoïc vaên baûn

Hoûi : Baøi naøy coù theå chia laøm maáy phaàn ñeå phaân tích ?  Noäi dung cuûa caùc phaàn ?

   2 phaàn : - Söùc maïnh kì dieäu

                 - Tieáng noùi chính cuûa vaên ngheä

Hoûi :  Caên cöù vaøo ñieåm naøo ñeå phaân chia nhö vaäy ? 

-  Moãi phaàn theå hieän moät luaän ñieåm

* Hoaït ñoäng 2.3 – Höôùng daãn phaân tích

Hoûi :  Theo taùc gia,trong taùc phaåm coù nhöõng caùi ñöôïc ghi laïi  ñoàng thôøi coù caû nhöõng caùi môùi meû ñoù laø gì ?

- Ghi laïi :  caûnh muøa xuaân, 15 naêm löu laïc,caùi cheát thaûm khoác cuûa Careânhina…..  

Hoûi :  Chuùng taùc ñoäng nhö theá naøo ñoái vôùi con ngöôøi ?

- Thoaû maõn trí toø moø .

Hoûi :  Nhöõng ñieàu môùi meû muoán noùi cuûa hai ngheä  só  laø gì ?

Hoûi :  Chuùng taùc ñoäng nhö theá naøo ñeán con ngöôøi ?

- Taùc ñoäng ñeán caûm xuùc taâm hoàn….

Hoûi :  Qua vieäc phaân tích treân em thaáy taùc giaû nhaán maïnh phöông dieän taùc ñoäng naøo cuûa ngheä thuaät ?

-Taùc ñoäng ñeán ñôøi soáng taâm hoàn

Hoûi :  Taùc ñoäng cuûa ngheä thuaät coøn ñöôïc taùc giaû phaân tích trong ñoaïn naøo ?

Hoûi :  Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät nghò luaän cuûa taùc giaû ?

- Laäp luaän töø nhöõng luaän cöù  cuï theå ,thöïc teá

- Keát hôïp nghò luaän vaø mieâu taû,töï söï

Hoûi :  Tieáng noùi cuûa vaên ngheä ñöôïc trình baøy treân nhöõng phöông dieän naøo ?

- NoÙi nhieàu vôùi caûm xuùc

- Noùi nhieàu nhaát vôùi tö töôûng

- Möôïn söï vieäc ñeå tuyeân truyeàn

Hoûi :  Toùm taét phaân tích cuûa taùc giaû veà vaán ñeà vaên ngheä  noùi vôùi caûm xuùc ?

- Vaên ngheä noùi nhieàu nhaát vôí caûm ……….

Hoûi :  Töø ñoù taùc giaû muoán nhaán maïnh ñaëc ñieåm naøo trong noäi dung phaûn aùnh vaø taùc ñoäng cuûa vaên ngheä ?

- Phaûn aùnh caûm xuùc cuûa loøng ngöôøi vaø taùc ñoäng tôùi ñôøi soáng tình caûm con ngöôøi ..

Hoûi :  Caùch theå hieän vaø taùc ñoäng tö töôûng cuûa vaên ngheä coù gì ñaëc bieät ?

- Ngheä só khoâng môû  moät cuoäc………..

Hoûi :  Yeáu toá naøo noåi leân trong söï phaûn aùnh vaø taùc ñoäng naøy ?

Hoûi : Caùch tuyeân truyeàn cuûa vaên ngheä coù gì ñaëc bieät ?

-Ngheä thuaät khoâng  ñöùng ngoaøi ….

Hoûi : Yeáu toá naøo noåi leân trong söï taùc ñoäng naøy  ?

-Ngheä thuaät laøm lan toaû tö  töôûng ….

Hoûi : Nhaän xeùt veà ngheä thuaät nghò luaän trong phaàn vaên baûn naøy ?

- Giaøu nhieät tình vaø lí leõ

Hoûi : Caùch vieát nghò luaän trong baøi Tieáng noùi vaên ngheä coù gì gioáng vaø khaùc vôùi Baøn veà ñoïc saùch ?

- Gioáng : Laäp luaän töø caùc luaän cöù,giaøu lí leõ,daãn chöùng

- Khaùc :   Tieáng noùi vaên ngheä laø baøi nghò luaän vaên hoïc neân coù söï tinh teá trong phaân tích ,saéc saûo trong toång hôïp, lôøi vaên giaøu hình aûnh vaø gôïi caûm .

* Hoaït ñoäng 3-Höôùng daãn toång keát

-Hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk

* Hoaït ñoäng 4- Höôùng daãn luyeän taäp

Neâu moät taùc phaåm vaên ngheä maø em yeâu thích vaø phaân tích yù nghóa,taùc ñoäng cuûa taùc phaåm aáy ñoái vôùi mình .

A/ Tìm hieåu baøi :

I/ Taùc giaû, taùc phaåm :

1.Taùc giaû :

Nguyeãn Ñình Thi ( 1924- 2003)

2. Taùc phaåm : Taùc phaåm ñöôïc vieát 1948

in trong cuoán “ Maáy vaán ñeà veà vaên hoïc “.

II/ Boá cuïc :

Phaàn 1 : Töø ñaàu ……..laø söï soáng .

Phaàn 2 : Tieáp theo …..heát

III/Phaân tích :

1. Söùc maïnh kì dieäu cuûa vaên ngheä :

+ Caûnh muøa xuaân trong caâu thô…..

+ Naøng Kieàu 15 naêm löu laïc …

+ An-na Karenhia cheát thaûm khoác…

+ Maáy baøi hoïc luaân lí chöõ taøi,chöõ taâm ..

---- Laøm thoaû maõn trí toø moø .

+Nhöõng say söa,vui buoàn,yeâu gheùt,mô moäng .

+ Bao nhieâu tö töôûng cuûa töøng caâu thô..

+ Bao nhieâu hình aûnh ñeïp ñeõ …

+Bao nhieâu vaán ñeà maø ta ngaïc nhieân ..

---Taùc ñoäng ñeán caûm xuùc,taâm hoàn,tö töôûng,caùch nhìn ñôøi soáng cuûa con ngöôøi .

+ Nhöõng ngöôøi ñaøn baø nhaø queâ ….say meâ xem moät buoåi cheøo .

----- Vaên ngheä ñem laïi nieàm vui soáng cho nhöõng kieáp ngöôøi ngheøo khoå .

      Vaên ngheä ñem laïi nieàm vui soáng, tình yeâu cuoäc soáng cho taâm hoàn con ngöôøi .

2. Tieáng noùi chính cuûa vaên ngheä :

- Vaên ngheä noùi nhieàu nhaát vôùi caûm xuùc :

+ Vaên ngheä …choã ñöùng cuûa….giao nhau cuûa taâm hoàn ….choã ñöùng chính laø tình yeâu gheùt … Ngheä thuaät laø tieáng noùi cuûa tình caûm .

------Phaûn aùnh caùc xuùc caûm cuûa loøng ngöôøi vaø taùc ñoäng tôùi ñôøi soáng tình caûm con ngöôøi .

- Vaên ngheä noùi ñeán tö töôûng :

+ Ngheä só khoâng môû cuoäc …nhìn ,nghe,roài töø töø …..khôi mung lung trong trí oùc .Caùi tö töôûng trong ngheä thuaät laø moät tö töôûng naùu mình ,yeân laëng.

---- Phaûn aùnh taùc ñoäng cuûa vaên ngheä ñeán caûm xuùc cuûa ngöôøi ñoïc “ Taát caû taâm hoàn chuùng ta ñoïc “.

- Vaên ngheä coù theå tuyeân truyeàn :

+ Ngheä thuaät khoâng ñöùng ngoaøi  troû veõ cho ta ñöôøng ñi…….

----Ngheä thuaät laøm lan toaû tö töôûng thoâng qua caûm xuùc taâm hoàn.

                  Vaên ngheä coù theå phaûn aùnh vaø taùc ñoäng ñeán nhieàu maët cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi vaø con ngöôøi ,nhaát laø ñôøi soáng taâm hoàn,tình caûm .

IV/ Toång keát : Ghi nhôù sgk tr 17

B. Luyeän taäp :

Neâu moät taùc phaåm vaên ngheä maø em yeâu thích vaø phaânt ích yù nghóa taùc ñoäng cuûa taùc phaåm aáy ñoái vôùi mình .

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

Hoaït ñoäng 2.1: Tìm hieåu thaønh phaàn tình thaùi

Cho hoïc sinh ñoïc ví duï trong saùch giaùo khoa

Hoûi :  Nhöõng töø in ñaäm trong nhöõng caâu treân theå hieän nhaän ñònh cuûa ngöôøi noùi ñoái vôùi söï vieäc neâu ôû trong caâu nhö theá naøo ?

-Chaéc ,coù leõ: nhaän ñònh khoâng chaéc chaén ,phoûng ñoaùn ,ñoä tin caäy cao.

Hoûi : Neáu boû nhöõng töø aáy ñi thì nghóa söï vieäc trong caâu chöùa chuùng coù thay ñoåi khoâng ? Vì sao ?

-Khoâng .

-Vì noù khoâng tham gia vaøo vieäc dieãn ñaït nghóa cuûa caâu .

Hoûi : Ngöôøi ta goïi ñoùlaø thaønh phaàn tình thaùi ,vaäy theo em theá naøo laø thaønh phaàn tình thaùi ?

-HS suy nghó ñoäc laäp vaø trình baøy

Hoaït ñoäng 2.2 : Tìm hieåu thaønh phaàn tình thaùi

Hoïc sinh ñoïc ví duï trong sgk

Hoûi : Caùc töø ngöõ in ñaäm trong caùc caâu treân coù chæ söï vaät söï vieäc gì khoâng ?

-Khoâng chæ söï vaät söï vieäc ,coù nghóa laø khoâng tham gia vaøo dieãn ñaït nghóa cuûa caâu

Hoûi : Nhôø nhöõng töø ngöõ naøo trng caâu maø chuùng ta hieåu ñöôïc ngöôøi noùi keâu oà hoaëc trôøi ôi ?

-Nhôø nhöõng töø ngöõ ñi keøm( ngöõ caûnh ) Thaønh phaàn ñöùng sau thöôøng giaûi thích cho taâm lí cuûa ngöôøi noùi .

Hoûi : Caùc töø in ñaäm ñöôïc duøng ñeå laøm gì?

Hoûi : Em hieåu theá naøo laø thaønh phaàn caûm thaùn ?

HS töï traû lôøi .

GV ngöôøi ta goïi 2 thaønh phaàn ñoù laø thaønh phaàn bieät laäp

Hoûi : Theo em hieåu theá naøo laø thaønh phaàn bieät laäp ?

HS ñoïc ghi nhôø sgk

GV môû roäng : Trong moät caâu,coù boä phaän coù vai troø ( chöùc naêng ) khoâng gioáng nhau :

- Nhöõng boä phaän tröïc tieáp dieãn ñaït nghóa cuûa caâu ( CN,VN,TrN.BN,….)

- Nhöõng boä phaän khoâng tröïc tieáp noùi leân söï vieäc maø chæ duøng ñeå neâu thaùi ñoä cuûa ngöôøi noùi hoaëc ñoái vôùi söï vaät söï vieäc . (khoâng naèm trong caáu truùc cuù phaùp –Goïi laø thaønh phaàn bieät laäp )

Thaønh phaàn bieät laäp :

         - Tình thaùi,caûm thaùn,goïi ñaùp, phuï chuù

Thaønh phaàn tình thaùi :

-Nhöõng yeáu toá tình thaùi gaén vôù ñoä tin caäy: +Chaéc chaén,chaéc haún,chaéc laø …….( ñoä tin caäy cao)

+ Hình nhö,döôøng nhö, coù veû nhö ….( thaáp )

-Nhöõng yeáu toá tình thaùi gaén vôùi yù kieán cuûa ngöôøi noùi:

+ Theo toâi,yù oâng aáy ,theo anh…..

- Nhöõng yeáu toá tình thaùi chæ thaùi ñoä cuûa ngöôøi noùi ñoái vôùi ngöôøi nghe: ( ñöùng cuoái caâu )

+  aø,aï,a,haû,höû,nheù,nhæ,ñaây,ñaáy……

Thaønh phaàn caûm thaùn:

+ Noù coù theå taùch ra thaønh caâu rieâng  theo kieåu caâu ñaëc bieät (Caâu caûm  thaùn)

+ Khi ñöùng trong cuøng moät caâu thì noù ñöùng ôû ñaàu caâu (thaønh phaân phía sau giaûi thích cho taâm lí cuûa ngöôøi noùi )

*Hoaït ñoäng 3 : Höôùng daãn luyeän taäp

BT1:Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm

Hoûi : Tìm caùc thaønh phaàn tình thaùi ,caûm thaùn trong nhöõng caâu sgk?

Tình thaùi :

Caûm thaùn:

BT2: Haõy saép xeáp ( môû roäng )

BT3 : Cho hoïc sinh thaûo luaän nhoùm vaø trình baøy .

BT4:  Cho hs hoaït ñoäng ñoäc laäp

I/ Thaønh phaàn tình thaùi :

VD:  a) Chaéc

         b) Coù leõ

----khoâng chaéc chaén,phoûng ñoaùn (Caùch nhìn)

-----khoâng tham gia vaøo vieäc dieãn ñaït nghóa cuûa caâu .

II/ Thaønh phaàn caûm thaùn:

VD : a) OÀ

         b) Trôøi ôi,….

---Boäc loä caûm xuùc

* Ghi nhôù SGK tr 18

III/Luyeän taäp :

BT1 1.Tình thaùi : Coù leõ,hình nhö, chaû nheõ

          2. Caûm thaùn: Chao oâi

BT2: Döôøng nhö-hình nhö-coù veû nhö-coù leõ-chaéc laø- chaéc haún- chaéc chaén .

BT3 : Chaéc chaén –Ñoä tin caäy caøng cao thì traùch nhieäm cuûa ngöôøi noùi caøng cao .

BT 4 : GV höôùng daãn hoïc sinh töï laøm

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

Tìm hieåu baøi nghò luaän

GV cho hoïc sinh ñoïc vaên baûn : Beänh leà meà

Hoûi : Vaên baûn treân baøn luaän veà hieän töôïng gì trong ñôøi soáng ?

-Beänh leà meà

Hoûi : Neâu roõ nhöõng bieåu hieän cuûa hieän töôïng ñoù ? Caùch trình baøy cuûa taùc giaû coù neâu ñöôïc vaán ñeà cuûa beänh leà meà khoâng ?

- Bieåu hieän : Sai heïn,ñi chaäm,khoâng coi troïng,gaây haïi cho taäp theå .

- Neâu ñöôïc vaán ñeà cuûa hieän töôïng

Hoûi : Taùc giaû laøm theá naøo ñeå ngöôøi ñoïc nhaän ra hieän töôïng aáy ?

-Phaân tích maët sai,maët ñuùng ,lôïi,haïi chæ ra nguyeân nhaân….

Hoûi : Nguyeân nhaân hieän töôïng aáy laø do ñaâu ?

-Coi thöôøng vieäc chung ,thieáu töï troïng,thieáu toân troïng ngöôøi khaùc.

Hoûi : Beänh leà meà coù nhöõng taùc haïi gì ?

-Laøm phieàn moïi ngöôøi,maát thì giôø,laøm naûy sinh caùch ñoái phoù.

Hoûi : Taùc giaû ñaõ phaân tích taùc haïi nhö theá naøo ?Ñaùnh giaù hieän töôïng ñoù ra sao ?

-  Caàn phaûi toân troïng vaø hôïp taùc ,toû ra laø ngöôøi coù vaên hoaù .

Hoûi : Boá cuïc cuûa baøi vieát coù maïch laïc khoâng ?

-Maïch laïc

MB: Neâu hieän töôïng

TB: Phaân tích caùc nguyeân nhaân vaø taùc haïi

     Nguyeân nhaân                    Taùc haïi

-Khoâng vì lôïi ích chung  Laøm phieàn moïi ngöôøi

- Thieáu töï troïng               Laøm maát thì giôø

- Thieáu toân troïng             Naûy sinh caùch ñoái

  ngöôøi khaùc                     phoù  

KB:         Giaûi phaùp khaéc phuïc

Hoûi : Töø löôïc ñoà vaø nhöõng ñieàu vöøa phaân tích. Em haõy cho bieát theá naøo laø nghò luaän veà moät söï vieäc ,hieän töôïng  ñôøi soáng ? Nhöõng yeâu caàu veà noäi dung vaø hình thöùc ?

Hoïc sinh traû lôøi

HS ñoïc ghi nhôù sgk tr 21

* Hoaït ñoäng 3 : Höôùng daãn luyeän taäp

1. 2 .Hoïc sinh thaûo luaän ,trình baøy

        Gv höôùng daãn

Gôïi yù : moät soá hieän töôïng khaùc: sai heïn,khoâng giöõ lôøi höùa,noùi tuïc,vieát baäy,ñua ñoøi, löoøi bieáng, hoïc tuû,quay coùp, ñi  hoïc muoän……..

Hieän töôïng toát : HS ngheøo vöôït khoù,taám göông hoïc taäo toát,khoâng tham lam,loøng töï troïng ……..

I/ Tìm hieåu baøi nghò luaän veà moät söï  vieäc hieän töôïng ñôøi soáng :

1.Vaên baûn : Beänh leà meà

              - Hieän töôïng ñaùng cheâ

MB: Neâu hieän töôïng leà meà

TB: Phaân tích caùc nguyeân nhaân vaø taùc haïi

     Nguyeân nhaân                    Taùc haïi

-Khoâng vì lôïi ích chung  Laøm phieàn moïi ngöôøi

- Thieáu töï troïng               Laøm maát thì giôø

- Thieáu toân troïng             Naûy sinh caùch ñoái

  ngöôøi khaùc                     phoù  

KB:         Giaûi phaùp khaéc phuïc

---Boá cuïc maïch laïc….

2. Ghi nhôù : sgk tr21

II/Luyeän taäp :

Höôùng daãn hoïc sinh thaûo luaän vaø trình baøy

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

* Hoaït ñoäng 2.1- Tìm hieåu ñeà baøi nghò luaän veà moät söï vieäc hieän töôïng

GV cho hoïc sinh ñoïc caùc ñeà  trong sgk

Hoûi : Caùc ñeà baøi coù gì gioáng nhau ?Chæ ra ñieåm gioáng nhau ñoù ?

-  Neâu moät söï vieäc, hieän töôïng  vaø meänh leänh laøm baøi .

-Ñeà 4 ,neâu vaán ñeà baèng caùch keå laïi moät caâu chuyeän (söï vieäc hieän töôïng )

Hoûi : Moãi em töï nghó moät ñeà baøi töông töï ?

-Gôïi yù : Hieän töôïng troán hoïc,quay baøi,noùi tuïc…

* Hoaït ñoäng 2.2 : Tìm hieåu caùch laø baøi nghò luaän veà moät söï vieäc hieän töôïng ñôøi soáng .

GV cho hoïc sinh ñoïc ñeà  baøi

Hoûi : Muoán laøm moät baøi vaên nghò luaän goàm coù maáy böôùc ?

- 4 böôùc : Tìm hieåu ñeà,tìm yù;laäp daøn baøi;vieát baøi;ñoïc vaø söûa chöõa .

Hoûi : Theo em,ñeà thuoäc loaïi gì ? Ñeà neâu söï vieäc hieän töôïng gì ?Ñeà yeâu caàu laøm gì ?

- Söï vieäc hieän töôïng

- Nghóa thöôøng ra ñoàng giuùp meï laøm vieäc

- Neâu suy nghó cuûa mình veà hieän töôïng aáy

Hoûi : Nhöõng vieäc laøm cuûa Nghóa chöùng toû em laø ngöôøi nhö theá naøo ?

-Bieát thöông meï,giuùp ñôõ meï trong coâng veäc ñoàng aùng .

-Nghóa laø ngöôøi bieát keát hôïp hoïc vaø haønh

-Laø ngöôøi bieát saùng taïo ,laøm caùi tôøi cho meï..

Hoûi : Vì sao Thaønh ñoaøn Thaønh phoá HCM phaùt ñoäng phong traøo hoïc taäp baïn Nghóa ?

- Hoïc taäp Nghóa laø hoïc yeâu cha meï,hoïc lao ñoäng,hoïc caùch keát hôïp  hoïc vôùi haønh ,hoïc saùng taïo-laømvieäc nhoû maø coù yù nghóa lôùn.

Hoûi :Nhöõng vieäc laøm cuûa Nghóa coù khoù khoâng ?Neâu nhö moïi hoïc sinh ñeàu laøm ñöôïc nhö Nghóa thì ñôøi soáng seõ nhö theá naøo ?

HS töï suy nghó trình baøy

Hoûi :Saép xeáp laïi caùc yù ñaõ tìm ?Cuï theå hoaù thaønh daøn yù chi tieát ?

a) MB: giôùi thieäu /neâu sô löôïc hieän töôïng

b) TB: -Phaân tích yù nghóa vieäc laøm

                 - Ñaùnh giaù vieäc laøm cuûa Nghóa

-          Ñaùnh giaù laïi yù nghóa vieäc phaùt ñoäng phong traøo hoïc taäp Nghóa

c) KB:  Khaùi quaùt yù nghóa cuûa taám göông

                 Ruùt ra baøi hoïc cho baûn thaân

GV höôùng daãn hoïc sinh ñoaïn môû baøi hoaëc ñoaïn keát baøi, hay 1 yù trong phaàn thaân baøi .

GV gôïi yù cho hs choïn goùc ñoä rieâng  ñeå vieát

Hoûi : Sau khi vieát baøi xong ta phaûi laøm gì ?

GV cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk

*Hoaït ñoäng 3 –Höôùng daãn luyeän taäp

GV cho hoïc sinh thaûo luaän nhoùm laøm ñeà 4 sgk

Gôïi yù : Ñoïc kó ñeà vaø tìm yù

            Hoaøn caûnh cuûa Nguyeãn Hieàu coù gì ñaëc bieät , Tinh thaàn ham hoïc vaø chuû ñoäng hoïc taäp cuûa oâng nhö theá naøo ?YÙ thöùc töï troïng ta sao ?Em hoïc taäp ôû oâng ñöôïc ñieàu gì ?

I/ Ñeà baøi nghò luaän veà moät söï vieäc hieän töôïng ñôøi soáng :

VD : Ñeà sgk

-          Neâu söï vieäc hieän töôïng

-          Meânh leänh  laøm baøi .

II/ Caùch laøm baøi nghò luaän veà moät söï vieäc hieän töôïng ñôøi :

1.Tìm hieåu ñeà,tìm yù :

2. Laäp daøn baøi :

a)MB

b) TB

c)KB

3.Vieát baøi :

4.Ñoïc, söûa chöõa :

* Ghi nhôù : sgk  24

III/Luyeän taäp :

Cho hoïc sinh thaûo luaän nhoùm

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

GV giôùi thieäu moät soá vaán ñeà hieän töôïng cho hoïc sinh thaûo luaän 

-Hieän töôïng vi phaïm luaät giao thoâng

-Hieän töôïng maát veä sinh moâi tröôøng

-Hieän  töôïng teä naïn …

Hoûi : Theo em hieän töôïng naøo coù yù  nghóa ñoái vôùi ñòa phöông ?

Hoûi : Khi vieát kieåu baøi naøy ngöôøi vieát pahæ chuù yù ñieàu gì ?

GV neâu yeâu caàu : baøi vieát khoaûng 1500 töø

Thôøi haïn noäp : Baøi 27

I/Chuaån bò :

1.Yeâu caàu :

2.Caùch laøm

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

* Hoaït ñoäng 2.1 :Tìm hieåu taùc giaû,taùc phaåm, keát caáu :

GV cho hoïc sinh ñoïc chuù thích sgk

Hoûi : Cho bieát vaøi  neùt veà taùc giaû taùc phaåm ?

GV nhaán maïnh thôøi ñieåm ra ñôøi cuûa vaên baûn

- Thôøi chuyeån giao giöõa hai theá kæ ,2 thieân nieân kæ

-Ñoái vôùi daân toäc ta thôøi ñieåm naøy caøng coù yù nghóa quan troïng

GV cho hoïc sinh ñoïc vaên baûn :

Hoûi : Baøi naøy coù theå chia laøm maáy phaàn ñeå phaân tích ?Noäi dung töøng phaàn?

* Hoaït ñoäng 2.2 :Ñoïc-  hieåu vaên baûn

Hoûi : Baøi vaên ñaõ neâu ra vaán ñeà gì ?

Luaän ñieåm : Lôùp treû …kinh teá môùi “

Hoûi : YÙ nghóa thôøi söï vaø yù nghóa laâu daøi cuûa vaán ñeà maø baøi vaên baøn luaän laø gì ?

- Vaán ñeà aáy khoâng chæ coù yù nghóa thôøi söï trong ñieåm chuyeån giao theá kæ maø coøn coù yù nghóa laâu daøi ñoái vôùi caû quaù trình ñi leân cuûa ñaát nöôùc . Bôûi nhaän roõ caùi maïnh,caùi yeáu ñeå khaéc phuïc vaø phaùt huy laø ñieàu kieän caàn thieát ñoái vôùi quaù trình phaùt trieån ñaát nöôùc .Caøng quan troïng hôn khi noù name vaøo giai ñoaïn phaùt trieån trong xu theá hoäi nhaäp toaøn caàu hoaù kinh teá hieän nay .

Hoûi :  Trình baøy vaán ñeà treân taùc giaû ñaõ ñöa ra heä thoáng luaän cöù naøo ?

-Luaän cöù 1: Chuaån bò haønh trang vaøo theá kæ môùi thì quan troïng nhaát laø söï chuaån bò baûn thaân con ngöôøi .

Hoûi : Taùc giaû ñaõ neâu leân nhöõng lí leõ naøo ñeå xaùc minh cho luaän cöù naøy ?

+ Töø  coå …con ngöôøi……ñoäng löïc phaùt trieån….

+ Trong thôøi kì neàn kinh teá tri thöùc ….vai troø con ngöôøi caøng noåi troäi.

-Luaän cöù 2: Boái caûnh cuûa theá giôùi hieän nay vaø nhöõng muïc tieâu,nhieäm vuï naëng neà cuûa ñaát nöôùc .

Hoûi : Luaän cöù naøy ñöôïc trieån khai trong maáy yù ? 2 yù

+ Moät  theá giôùi……söï giao thoa hoäi nhaäp …….

+ Nöôùc ta ….3 nhieäm vuï: Thoaùt khoûi tình traïng ngheøo naøn laïc  haäu ,ñaåy maïnh CNH-HÑH  vaø tieáp caän vôùi neàn kinh teá tri thöùc .

Luaän cöù 3 : Nhöõng caùi maïnh yeáu cuûa con ngöôøi Vieät Nam khi böôùc vaøo neàn kinh teá môùi trong theá kæ môùi :

Cho hs ñoïc ñoaïn coøn laïi

Hoûi : Taùc giaû neâu leân nhöõng ñieåmmaïnh ,ñieåm yeáu cuûa con ngöôøi Vieät Nam  ?

+ Thoâng minh nhaïy beùn vôùi caùi môùi nhöõng thieáu kieánt höùc cô baûn  ,keùm khaû naêng thöïc haønh .

+ Caàn cuø saùng taïo nhöng thieáu ñöùc tính tæ mæ khoâng coi troïng nghieâm ngaët quy trình coâng ngheä chöa quen vôùi cöôøng ñoä khaån tröông .

+ Coù tinh thaàn ñoaøn keát ñuøm boïc nhaát laø trong cuoäc chieán ñaáu choáng giaëc ngoaïi xaâm  nhöng laïi thöôøng ñoá kò nhau trong laøm aên vaø trong cuoäc soáng .

+ Baûn tính thích öùng nhanh nhöng laïi coù nhieàu haïn cheá trong thoùi quen vaø neap nghó ,kì thò kinh doanh quen vôùi bao caáp ,thoùi suøng ngoaïi hoaëc baøi ngoaïi ,thoùi khoân vaët,ít giöõ chöõ tín.

Hoûi :  Nhaän xeùt veà caùch phaân tích vaø laäp luaän cuûa taùc giaû khi noùi veà nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu trong tính caùch ,thoùi quen cuûa ngöôøi VN ta ?

+ Phaân tích  thaáu ñaùo

+ Caùch laäp luaän khoâng chia thaønh 2 yù maïnh yeáu maø trong maïnh coù chöùa yeáu .

Hoûi : Nhöõng ñieåm maïnh ñieåm yeáu aáy coù quan heä nhö theá naøo vôùi nhieäm vuï ñöa ñaát nöôùc ñi leân CNH-HÑH trong thôøi ñaïi ngaøy nay ?

Cho hoïc sinh thaûo luaän ,trình baøy

Gôïi yù :

+ Nhieäm vuï ñöa ñaát nöôùc ñi leân CNH-HÑH laø nhieäm vuï khoù khaên thaùch thöùc

+ Neáu chæ nhìn nhöõng öu ñieåm choã maïnh maø boû qua haïn cheá ,nhöôïc ñieåm seõ daãn ñeán taâm lí thoaû maõn---coù haïi caûn trôû cho söï phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc .

+ Nhaän thöùc ñöôïc caùi maïnh,ñaëc bieät laø nhìn roõ nhöõng caùi yeáu ñeå vöùt boû ,vöôït qua

Hoûi : Nhaän xeùt veà thaùi ñoä cuûa taùc giaû khi neâu leân nhöõng ñieåm maïnh ñieåm yeáu cuûa con ngöôøi Vieät Nam ?

- Thaùi ñoä cuûa taùc giaû laø toân troïng söï thaät ,nhìn nhaän vaán ñeà moät caùch khaùch quan,toaøn dieän ,khoâng thieân leäch veà moät phía ,thaúng thaén chæ ra nhöõng yeáu keùm,hoâng rôi vaøo söï ñeà cao quaù möùc hay töï ti vaø mieät thò daân toäc .

Luaän cöù (keát luaän ) Neâu yeâu caàu ñoái vôùi theá heä treû .

+ Theá heä treû caàn phaûi phaùt huy nhöõng ñieåm maïnh khaéc phuïc nhöõng ñieåm yeáu reøn cho mình …………hoùa .

* Hoaït ñoäng 4 – Höôùng daãn toång keát

Döïa vaøo ghi nhôù toång keát baøi

Cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk tr 33

* Hoaït ñoäng 5-Höôùng daãn luyeän taäp

BT1 cho hoïc sinh laøm taïi lôùp ( thaûo luaän )

BT2 cho veà nhaø .

A/Tìm hieåu baøi :

I/Taùc giaû,taùc phaåm :

1.Taùc giaû : Vuõ Khoan laø nhaø hoaït ñoäng chính trò hieän laø Phoù Thuû töôùng Chính phuû.

2.Taùc phaåm : Vieát ñaàu naêm 2001

II/Boá cuïc :  3 phaàn

Phaàn 1 : Töø ñaàu ……noåi troäi

Phaàn 2: Tieáp ……..hoäi nhaäp

Phaàn 3 : coøn laïi

III/Phaân tích :

1. Chuaån bò haønh trang vaøo theá kæ môùi :

---Con ngöôøi laø nhaân toá quan troïng,quyeát ñinh

2. Boái caûnh theá giôùi hieän nay vaø nhöõng muïc tieâu ,nhieäm vuï naëng neà cuûa ñaát nöôùc :

3. Nhöõng caùi maïnh vaø caùi yeáu cuûa con ngöôøi Vieät Nam khi böôùc vaøo neàn kinh teá môùi trong theá kæ môùi .

----Phaân tích cuï theå

          Caùi nhìn thaáu ñaùo,khaùch quan,khoa hoïc.

IV/Toång keát :

                 Ghi nhôù sgk tr 33

B/Luyeän taäp :

BT1 cho hoïc sinh thaûo luaän laøm taïi lôùp .

BT 2 cho hoïc sinh  veà nhaø laøm .

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

*Hoaït ñoäng 2.1- Tìm hieåu thaønh phaàn goïi –ñaùp :

GV cho hoïc sinh ñoïc vd trong sgk

Hoûi : Nhöõng töø in ñaäm treân töø naøo ñöôïc duøng ñeå goïi,töø naøo ñöôïc duøng ñeå ñaùp ?

-Naøy –Goïi

- Thöa oâng – Ñaùp

Hoûi : Töø ngöõ duøng ñeå goïi hay ñeå ñaù coù tham gia dieãn ñaït nghóa söï vieäc cuûa caâu hay khoâng ?

-Khoâng tham gia

Hoûi : Trong töø ngöõ in ñaäm ñoù ,töø naøo ñöôïc duøng ñeå taïo laäp cuoäc thoaïi ,töø naøo ñöôïc duøng ñeå duy trì cuoäc thoaïi?

- Naøy –taïo laäp

-Thöa oâng –duy trì

GV choát : Nhö vaäy ngöôøi ta goïi nhöõng töø ngöõ ñoù laø thaønh phaàn goïi ñaùp .

Hoûi : Vaäy ,theo em theá naøo laø thaønh phaàn goïi ñaùp ?            -------cho hs ñoïc ghi nhôù 1

* Hoaït ñoäng 2.2 : Tìm hieåu thaønh phaàn phuï chuù :

GV cho hoïc sinh ñoïc vd sgk

Hoûi : Neáu löôïc b oû caùc töø ngöõ in ñaäm ,nghóa söï vieäc cuûa caùc caâu treân coù thay ñoåi khoâng ?Vì sao ?

-Khoâng – noù chæ laû thaønh phaàn giaûi thích cho nhöõng töø,cuïm töø tröôùc noù,khoâng tham gia dieãn ñaït nghóa cuûa caâu .

Hoûi :  ÔÛ caâu a caùc töø in ñaäm theâm vaøo ñeå chuù thích cho cuïm töø naøo ?

- Ñöùa con gaùi ñaàu loøng .

Hoûi : Trong caâu b cuïm C/V in ñaäm chuù thích ñieàu gì ?

- Chæ söï dieãn ra trong trí rieâng cuûa taùc giaû

- Giaûi thích ñieàu laõo khoâng hieåu laøm cho …

Hoûi : Quan saùt caùc vd em coù nhaän xeùt gì veà vò trí ,daáu hieäu hình thöùc cuûa caùc cuïm töø treân ?

-Thöôøng ñöôïc giöõa hai daáu gaïch ngang ,2 daáu phaåy,hai daáu ngoaëc ñôn ,giöõa daáu gaïch ngang vôùi daáu phaåy.

Hoûi : Theá naøo laø thaønh phaàn phuï chuù ?

HS ñoïc ghi nhôù sgk

*Hoaït ñoäng 3 –Höôùng daãn luyeän taäp

BT1- Naøy –goïi

        Vaâng –ñaùp     -----Quan heä treân döôùi

BT2- Baàu ôi –khoâng höôùng ñeán ai- mang tính chaát chung .

BT3: Moïi ngöôøi , nhöõng ngöôøi………naøy , lôùp treû

d) Neâu thaùi ñoä cuûa ngöôøi noùi

BT4,5 : GV höôùng daãn cho hoïc sinh thaûo luaän trình baøy .

I/ Thaønh phaàn goïi -ñaùp :

VD :    Naøy ----goïi ----taïo laäp cuoäc thoaïi

           Thöa oâng ---ñaùp –duy trì cuoäc thoaïi

II/ Thaønh phaàn phuï chuù :

VD: sgk

-vaø toâi cuõng laø……….cuûa anh , ---ñöùa con gaùi

,toâi nghó vaäy, ----khoâng hieåu

----Boå sung moät soá chi tieát

            * Ghi nhôù sgk tr 32

III/ Luyeän taäp :

BT1. 2.3 cho hoïc sinh thaûo luaän

Bt4,5 cho hoïc sinh veà nhaø laøm

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

Hoaït ñoäng 2.1 –Tìm hieåu taùc giaû taùc phaåm vaø keát caáu :

GV cho hoïc sinh ñoïc chuù thích sgk

Hoûi : Cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû,taùc phaåm?

Hi-poâ-lít Ten

Vaên baûn :Choù soùi …….ñöôïc trích töø coâng trình treân “ La Phongten vaø thô nguï ngoân cuûa oâng “

Cho hoïc sinh ñoïc vaênbaûn

Hoûi : Neâu boá cuïc ,phöông thöùc bieåu ñaït ,boá cuïc cuûa vaên baûn ?

Hoûi : Ñoïan 1 noùi veà hình töôïng con naøo ? Ñoaïn thô naøy laø cuûa ai?

-Cöøu ,La Phong ten

Hoaït ñoäng 2.2 : Hình aûnh con cöøu

Hoûi : HÌnh aûnh con cöøu trong thô La Phongten hieän ra nhö theá naøo ? Chi tieát naøo theå hieän ñieàu ñoù ?

- Gioïng cöøu non toäi nghieäp ,buoàn raàu ,dòu daøng ,ñang bò soùi ñe doaï öùc hieáp.

Hoûi : Töø hình aûnh chuù cöøu non toäi nghieäp trong thô LaPhongten ,Buy-Phoâng ñaõ neâu nhaän xeùt veà loaïi cöøu nhö theá naøo ?

-Ngu ngoác,sôï seät

Hoûi : Buy phong ñöa ra nhöõng luaän cöù naøo veà con cöøu?

- Ngu ngoác sôï seät,tuï taäp thaønh baày,ñaàn ñoän ,ñöùng nguyeân taïi ñaáy ,muoán baét di chuyeån phaûi coù con ñaàu ñaøn…..

Hoûi : Nhöõng nhaän xeùt cuûa Buy-phong caên cöù vaøo ñaëc ñieåm naøo ?

-Ñaëc ñieåm sinh hoïc

Hoûi : Sau nhöõng nhaän xeùt cuûa Buyphong taùc giaû trôû laïi vôùi nhaän xeùt cuûa La Phong-ten ra sao ?

-Con vaät thaânthöông toát buïng …….khi cöøu meï…

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà caùch nhaän xeùt cuûa La Phongten vaø Buy phong veà con cöøu?

-Cuøng xuaát phaùt töø ñaëc ñieåm voán coù cuûa cöø : hieàn laønh,nhuùt nhaùt ,voâ haïi…

Buy phong nhìn baèng con maét cuûa nhaø khoa hoïc: döïa söï quan saùt veà ñaëc ñieåm …ñaùnh gía

La Phongten –nhìn töø goùc ñoä ngheä thuaät,taâm hoàn,tình caûm ---nhaän ñònh .

Hoaït ñoäng 2.3 –Tìm hieåu hình töôïng con soùi

GV cho hoïc sinh ñoïc ñoaïn coøn laïi

Hoûi : Con choù soùi trong thô laø con vaät nhö theá naøo ?

Theo La Phong ten

- Teân troäm khoán khoå, baát haïnh,ñoùi daøi..

Theo Buy –phong

- Thuø gheùt keát beø ,ñoàng loaïi, boä maët laám…….

Hoûi : Ñieåm khaùc cuûa La Phong ten khi vieát veà con cöøu ,con soùi trong taùc phaåm theå hieän nhö theá naøo ?

-Caùi nhìn töø goùc ñoä ngheä thuaät ,ñoàng caûm, phoùng khoaùng.

Hoûi : So saùnh hình töôïng con cöøu vaø con soùi ñöôïc ñöa ra nhö theá naøo ?

-Sinh ñoäng

* Hoaït ñoäng 3- Höôùng daãn toång keát

HS ñoïc ghi nhôù sgk

* Hoaït ñoäng 4 –Höôùng daãn luyeän taäp

GV cho hoïc sinh ñoïc theâm phaàn Choù soùi vaø chieân con .

MR : Trong baøi : Choù soùi vaø cöøu non soùi laø nhaân vaät ñaùng cöôøi vaø ñaùng gheùt .

Ñaùng cöôøi : ngu ngoác chaúng kieám ñöôïc caùi aên, ñoùi meo ( haøi kòch )

Ñaùng gheùt : gian giaûo,hoáng haùch,baét naït keû yeáu  ( bi kòch )

A/Tìm hieåu baøi

I/Taùc giaû,taùc phaåm :

1.Taùc giaû : Hi-poâ-lít  Ten  ( 1828 –1893)

2. Taùc phaåm : Vaên baûn ñöôïc trích töø coâng trình “La Phongten vaø thô nguï ngoân cuûa oâng “

II/Keát caáu :

1. Phöông thöùc bieåu ñaït : Nghò luaän

2. Theå loaïi nghò luaän : Nghò luaän vaên chöông

3. Boá cuïc : 2 phaàn

-Töø ñaàu ……toát buïng nhö theá : Hình töôïng con Cöøu

-Coøn laïi : Hình töôïng con Soùi

III/Phaân tích :

1. Hình töôïng con Cöøu trong thô La Phongten

-La Phong ten : Toäi nghieäp,buoàn raàu,dòu daøng

-Buy phong: Ngu ngoác,sôï seät ,tuï taäp thaønh baày

heát söùc ñaàn ñoän…

-La Phongten: Thaân thöông ,toát buïng

----Goùc nhìn khaùc nhau

2. Hình töôïng choù soùi

-Trong thô La Phongten:

+ Teân troäm cöôùp khoán khoå,baát haïnh

+ Gaõ voâ laïi ñoùi daøi  luoân bò aên ñoøn

-Buy phong:

+ Thuø gheùt keát beø,keát baïn……..

+ Boä maët laám leùt,daùng veû hoang daõ…voâ duïng

-La Phong ten: Baïo chuùa cuûa cöøu

+ Tình caùch phöùc  taïp

+ Khoå sôû maéc möu vuïng veà ,chaúng coù taøi trí ,ñoùi meo hoaù roà .

IV/Toång keát : Ghi nhôù sgk tr41

B/Luyeän taäp

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

GV cho hoïc sinh ñoïc Vd trong sgk

Hoûi : Ñoïan vaën treân baøn veà vaán ñeà gì?

- Baøn veà caùch ngöôøi ngheä só phaûn aùnh thöïc taïi

Hoûi : Chuû ñeà aáy coù quan heä nhö theá naøo vôùi chuû ñeà chung cuûa vaên baûn ?

-Yeáu toá caáu thaønh chuû ñeà chung :Tieáng noùi vaên ngheä .

Hoûi : Noäi dung cuûa moãi caâu trong ñaïon vaên ñoù laø gì ? Nhöõng noäi dung aáy coù quan heä nhö theá naøo vôùi chuû ñeà cuûa ñoaïn ?

-TPNT phaûn aùnh thöïc taïi

-Khi phaûn aùnh,ngheä só muoán ñem caùi môí …

- Caùi môùi aáy laø lôøi nhaén göûi cuûa ngöôøi ngheä só

Hoûi : Em coù nhaän xeùt veà trình töï saép xeáp caùc caâu trong ñoaïn vaên?

- Caùc noäi dung naøy ñeàu höôùng vaøo caùc caâu chuû ñeà .

-Trình töï logic-(töø khaùi quaùt ñeán cuï theå )

Hoûi: Moái quan heä chaët cheõ veà noäi dung giöõa caùc caâu trong ñoaïn vaên ñöôïc theå hieän baèng nhöõng bieän phaùp naøo ?

-Laëp : Taùc phaåm-taùc phaåm

- Tröôøng lieân töôûng : Taùc phaåm-ngheä só

-Thay theá : Ngheä só-anh

-Duøng quan heä töø : Nhöng

-Duøng cuïm töø ñoàng nghóa : Cuïm töø caùi ñaõ coù roài – nhöõng vaät lieäu möôïn ôû thöïc taïi .

Hoûi : Qua phaàn phaân tích treân,emhaõy cho bieát theá naøo laø lieân keát caâu vaø lieân keát ñoïan?

GV choát nhö  vaäy

Ñeå noäi dung caùc caâu caùc ñoaïn thoáng nhaát cuøng höôùng vaøo 1 chuû ñeà –Lieân keát noäi dung

Theå hieän baèng nhöõng bieän phaùp : Laëp,theá…

-Lieân keát veà maët hình thöùc

(Lieân keát caâu =caâu +caâu ; Lk ñoaïn = ñoaïn + ñoaïn )

GV cho hoïc sinh ñoïc ghi  nhôù sgk tr 43

* Hoaït ñoäng 3 –Höôùng daãn luyeän taäp

Cho hoïc sinh thaûo luaän trình baøy

I/Khaùi nieäm lieân keát :

VD: sgk

Veà noäi dung :

- Noäi dung  ñeàu höôùng vaøo  caâu chuû ñeà .

Veà hình thöùc :

- Laëp : Taùc phaåm-taùc phaåm

- Tröôøng lieân töôûng : Taùc phaåm-ngheä só

- Thay theá : Ngheä só-anh

- Duøng quan heä töø : Nhöng

- Duøng cuïm töø ñoàng nghóa : Cuïm töø caùi ñaõ coù roài – nhöõng vaät lieäu möôïn ôû thöïc taïi

*Ghi nhôù sgk tr 41

II/Luyeän taäp :

Gôïi yù :

Chuû ñeà cuûa ñoaïn vaên: Khaúng ñònh naêng löïc trí tueä con ngöôøi Vieät Nam, vaø nhöõng haïn  cheá caàn khaéc phuïc .

-Noäi dung caùc caâu ñeàu taäp trung vaøo chuû ñeà ñoù .

-Trình töï saép xeáp hôïp lí :

+ Maët maïnh cuûa trí tueä Vieät Nam

+ Nhöõng ñieåm haïn cheá

+ Caàn khaéc phuïc nhöõng haïn cheá  ñaùp öùng …

-HÌnh thöùc :

Baûn chaát trôøi phuù aáy -caâu 2 vôùi 1- Ñoàng nghóa

Nhöng –3/2- noái

Aáy laø –4/3- Noái

Loã hoång –4/5 –Laëp

Thoâng minh –5/1- laëp

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

* Hoaït ñoäng 2.1-Tìm hieåu taùc giaû,taùc phaåm, keát caáu :

HS ñoïc chuù thích sgk

Hoûi : Em haõy cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû ,taùc phaåm ?

-GV giôùi thieäu theâm

Cheá –Haøn –Yeán-Quaùch –nhoùm Baøn thaønh töù höõu .

1942- Cheá daïy tröôøng Chaán Thanh-Ñaø Naüng

(16 tuoåi xuaát baûn Ñieàu taøn) , 6 nöõ sinh, Tuyeát – quyù phaùi saéc saûo maën maø vaø Giaùo- deâ thöông nhö thuïc nöõ trong kinh thi ,thuyû chung, nhôø Quaùch choïn duøm, baø Ba Hoäi,1943 ñöa Giaùo vaø Nha Trang,Tö Taøo (caäu ) ñi tìm quen Taán,OÂng Thoâng Tuøng . Khi k/c noå ra Cheá ñi ..

(3 con 2 gaùi 1 trai ). 1958  chöõa beänh daøi ngaøy ôû Trung Quoác . Giaùo ……..Cheá níu keùo,li dò ,im laëng .   Ñeán choã ñoâng ngöôøi anh bieät em

            Quay ñi thoâi chôù ñeå anh nhìn

            Maøy em traêng môùi in ngaàn thaät

            Caét ñöùt loøng anh traêng cuûa em

Cheá böôùc sang moái tình khaùc Vuõ Thò Thöôøng

Hoûi : Cho bieát keát caáu cuûa baøi ?

(Phöông thöùc bieåu ñaït ?Theå loaïi ? Boá cuïc ?)

Hoaït ñoäng 2.2 – tìm hieåu vaên baûn

GV cho hoïc sinh ñoïc phaàn 1

Hoûi : Trong khoå thô naøy em thaáy nhöõng caâu thô naøo raát quen thuoäc ? Nhöõng caâu thô aáy laáy yù töø nhöõng caâu ca dao naøo ?

-Chuù thích 1-2 

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà caùch vaän duïng  ca dao ôû ñaây ?

- Vaän duïng saùng taïo hình aûnh con coø torng ca dao vaø theå thô töï do vôùi yù nghóa bieåu töôïng phong phuù .

Hoûi :Vì sao ,nhöõng ngöoøi meï Vieät nam thöôøng ru con baèng ca dao veà con coø ?

- Thöôøng duøng ñeå haùt ru .

- Hình aûnh thaân thuoäc gaén vôùi ngöôøi noâng daân

- Gôïi noãi buoàn thöông  veà nhöõng gì trong saïch vaø laän ñaän,ngheøo khoù .

Hoûi : Coù maáy bieåu töôïng trong caâu haùt ru: Nguû yeân………tay naâng ?

-2 bieåu töôïng : Con coø yeáu ñuoái vaø ñöùa con beù boûng .

Hoûi : Lôøi meï ru coø hoaø laãn ru con. Töø ñoù em caûm nhaän  tình meï trong lôøi ru naøy nhö theá naøo ?

-Tình meï nhaân töø  ,roäng môû vôùi nhöõng gì nhoû beù,ñaùng thöông ,ñaùng ñöôïc che chôû .

Hoûi : Em caûm nhaän  ñöôïc yù nghóa naøo cuûa lôøi ru vôùi tuoåi thô ?

- Lôøi ru voã veà vaø giöõ yeân giaác nguû tuoåi thô ,boài ñaép loøng nhaân aùi .

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà gioïng ñieäu cuûa baøi thô ? Khuùc haùt ru naøy gôïi cho em nhôù kæ nieäm naøo veà tuoåi thô ?

-Gioïng ñieäu tha thieát .

- HS töï boäc loä .

GV cho hoïc sinh ñoïc phaàn 2

Hoûi : Trong khuùc haùt thöù hai ,coø traéng mang nhöõng bieåu töôïng naøo ?

-          Bieåu töôïng baïn beø

-          Bieåu töôïng thi ca

Hoûi : Bieåu töôïng con coø baàu baïn ñöôïc theå hieän trong lôøi thô naøo ?

-Coø ñöùng ôû quanh noâi ……ñoâi.

Hoûi : HÌnh aûnh thô naøo ,ñoäc ñaùo?

-Caùnh cuûa coø hai ñöùa ñaép chung ñoâi 

Hoûi : Nhöõng öôùc mong naøo cuûa ngöôøi meï ñöôïc boäc loä trong lôøi ru naøy ?

-Mong con ñöôïc hoïc haønh vaø ñöôïc soáng trong tình caûm aám aùp ,trong saùng cuûa baïn beø .

Hoûi : Bieåu töôïng caùnh coø thi ca ñöôïc theå hieän trong lôøi thô naøo ?

- Lôùn leân….maùt caâu vaên .

Hoûi : Öôùc mong naøo cuûa ngöôøi meï ñöôïc boäc loä trong lôøi ru naøy ?

- Mong taâm hoàn con aám aùp laøm ñeïp cho cuoäc ñôøi .

HS ñoïc laïi phaàn 3 cuûa baøi thô .

Hoûi : HÌnh aûnh con coø xuaát hieän vôùi nhöõng bieåu töôïng naøo ?

-Bieåu töôïng hình aûnh ngöôøi meï

( Duø ôû gaàn con…theo con)

- Bieåu töôïng cuoäc ñôøi nhaân aùi,bao dung

( Moät con coø thoâi ..cuoäc ñôøi …qua noâi )

Hoûi : Caûm nhaän cuûa em qua hình aûnh: Duø gaàn con-Duø ôû xa con-Leân röøng xuoáng beå…..yeâu con ?

- Söï laän ñaän vaø ñöùc hy sinh vì tình yeâu con

Hoûi : Lôøi ru “ Con duø lôùn vaãn laø con cuûa me ï….. vaãn theo con “ gôïi cho em caûm nhaän gì veà tình meï con?

- Yeâu thöông con baèng moät tình yeâu beàn chaët bao dung

Hoûi : Töø caùnh coø trong caâu haùt thaønh cuoäc ñôøi voã caùnh qua noâi . Lieân töôûng naøy gôïi cho em caûm nghó gì ?

- Lôøi ru mang theo buoàn vui cuûa cuoäc ñôøi

- Lôøi ru coøn chöùa ñöïng caû loøng nhaân aùi bao dung cuûa cuoäc ñôøi ñoái vôùi moãi soá phaän .

Hoûi : Töø ñoù em caûm nhaän ñöôïc nhöõng yù nghóa naøo cuûa lôøi ru trong ñoaïn htô naøy ?

- Lôøi ru laø bieåu hieän cao caû vaø ñeïp ñeõ cuûa tình meï vaø tình ñôøi roäng lôùn daønh cho moãi cuoäc ñôøi moãi con ngöôøi .

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät cuûa baøi thô ?

HS thaûo luaän  trình baøy

      Theå thô töï do, theå hieän tình ñieäu ,caûm xuùc moät caùch linh hoaït ,deã daøng bieán ñoåi ,nhieàu caâu ngaén,laëp taïo aâm dieäu cuûa lôøi ru. Gioïng ñieäu baøi thô coøn coù gioïng suy ngaãm,coù caû trieát lí .

Ngheä thuaät : hình aûnh con coø laø ñieåm töïa  cho söï lieân töôûng ,töôûng töôïng saùng taïo . HÌnh aûnh trong thô thieân veà bieåu töôïng ,giaù trò bieåu caûm cao.

*Hoaït ñoäng 3-Toång keát

HS ñoïc ghi nhôù sgk

* Hoaït ñoäng 4 –Höôùng daãn luyeän taäp

Cho  hoïc sinh thaûo luaän nhoùm BT1 sgk 

Khuùc haùt ru : Theå hieän thoáng nhaát tình yeâu con vôùi tình yeâu caùch maïng

Con coø : YÙ nghóa veà lôøi ru  vaø ngôïi ca tình meï ñoái vôùi cuoäc ñôøi moãi con ngöôøi .

A/Tìm hieåu baøi :

I/ Taùc giaû ,taùc phaåm :

- Cheá Lan Vieân (1920- 1989 ) –Phan Ngoïc Hoan , queâ Cam Loä-Quaûng Trò .

-  Noåi tieáng trong phong traøo thô môùi –taäp Ñieâu taøn .

-  Con coø saùng taùc 1962 in Ngaøy thöôøng –Cim baùo baõo 1967

II/Keát caáu :

1.Phöông thöùc bieåu ñaït : Bieåu caûm

2. Theå loaïi : Thô töï do

3. Boá cuïc : 3 phaàn

III/Phaân tích :

1. Lôøi ru tuoåi aáu thô :

-Con coø bay la…

- Con coø aên ñeâm ….

-Nguû yeân!Nguû yeân!…….naâng .

---Tình meï nhaân töø ,roäng môû vôùi nhöõng gì nhoû beù vaø ñaùng thöông ,ñaùng ñöôïc chôû che .

--- Lôøi ru ñi vaøo tieàm thöùc tuoåi thô ,voã veà ,giöõ yeân giaác nguû ,boài ñaép loøng nhaân aùi .

2. Lôøi ru mong öôùc tuoåi con hoïc haønh

- Coø ñöùng quanh noâi ….ñaép chung ñoâi

---Mong con ñöôïc hoïc haønh vaø ñöôïc soáng trong tình caûm aám aùp .

- Lôùn leân ……..trong hôi maùt caâu vaên ….

--- Mong taâm hoàn con trong saùng ,aám aùp laøm ñeïp cho ñôøi .

3. Lôøi ru mong öôùc con khoân lôùn ,tröôûng thaønh

-Duø ôû gaàn con……ñi heát ñôøi loøng meï vaãn …

----Yeâu thöông con baèng moät tình yeâu bean chaët bao dung .

- MoäÄt con coø thoâi……..cuõng laø cuoäc ñôøi ….qua noâi .

-----Lôøi ru laø bieåu hieän cao caû vaø ñeïp ñeõ cuûa tình meï vaø tình ñôøi roäng lôùn daønh cho moãi cuoäc ñôøi con ngöôøi .

4.Ngheä thuaät :

Theå thô töï do, theå hieän tình ñieäu ,caûm xuùc moät caùch linh hoaït ,deã daøng bieán ñoåi ,nhieàu caâu ngaén,laëp taïo aâm dieäu cuûa lôøi ru. Gioïng ñieäu baøi thô coøn coù gioïng suy ngaãm,coù caû trieát lí .

Ngheä thuaät : hình aûnh con coø laø ñieåm töïa  cho söï lieân töôûng ,töôûng töôïng saùng taïo . HÌnh aûnh trong thô thieân veà bieåu töôïng ,giaù trò bieåu caûm cao.

IV/Toång keát : Ghi nhôù sgk

B/Luyeän taäp :

Cho  hoïc sinh thaûo luaän trình baøy

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

* Hoaït ñoäng 2.1 – Tìm hieåu ñeà baøi nghò luaän veà moät vaán ñeà töø töôûng ñaïo lí .

GV cho hoïc sinh ñoïc ñeà

Hoûi : Caùc ñeà baøi coù ñieåm gì gioáng,khaùc nhau ?  Chæ ra söï  gioáng nhau (khaùc) ñoù ?

-Ñeàu neâu leân moät vaán ñeà tö töôûng hoaëc ñaïo lí

- Ñeà 1,3,10 laø ñeà coù meänh leänh ( chöùng minh , giaûi thích,bình luaän…)

- Coøn laïi laø ñeà chæ neâu vaán ñeà –ngaàm yù ñoøi hoûi ngöôøi vieát phaûi nghò luaän .

Chuù yù : Bình luaän – laø baøn baïc nhaän ñònh ñaùnh giaù ,trình baøy nhöõng yù kieán nhaän xeùt ñuùng /sai,toát/xaáu….

Hoûi : Haõy neâu moät vaøi ñeà töông töï maø em nghó ra ? HS töï boäc loä

* Hoaït ñoäng 2.2 –Tìm hieåu Caùch laøm baøi nghò luaän veà moät vaán ñeà tö töôûng ñaïo lí .

HS ñoïc ñeà

Hoûi :  Ñeà neâu leân vaán ñeà gì ?(Noäi dung )Tính chaát cuûa ñeà ?

- Ñeà neâu suy nghó veà caâu tuïc ngöï “ Uoáng ….”

- Nghò luaän veà moät vaán ñeà tö töôûng ñaïo lí .

Hoûi : Tri thöùc caàn coù ñeå vaän duïng vaøo baøi ?

-Tuïc ngöõ vaø tri thöùc veà ñôøi soáng

Löu yù: Suy nghó laø  theå hieän söï hieåu bieát ,ñaùnh giaù yù nghóa cuûa ñaïo lí .

Hoûi : Giaûi thích nghóa ñen vaø nghóa boùng ?noäi dung ñoù theå hieän ñaïo lí gì cuûa ngöôøi Vieät?

- Boùng : Nöôùc –thaønh quaû maø con ngöôiø ñöôïc höôûng thuï (Giaù trò vaät chaát/giaù trò tinh thaàn )

              Nguoàn –Ngöôøi laøm ra thaønh quaû,lòch söû, truyeàn thoáng saùng taïo ,baûo veä thaønh quaû . Nguoàn laø toå tieân xaõ hoäi,daân toäc,gia ñình …

             Ñaïo lí “ Uoáng …” laø ñaïo lí cuûa ngöôøi höôûng thuï ñoái vôùi “nguoàn “ cuûa thaønh quaû .

          Nhôù nguoàn- laø löông taâm,traùch nhieäm…,laø söï bieát ôn,gìn giöõ tieáp noái saùng taïo ,khoâng vong aân boäi nghóa , nhôù nguoàn laø hoïc nguoàn ñeå saùng taïo nhöõng thaønh quaû môùi .

            Ñaïo lí naøy laø söùc maïnh tinh thaàn gìn giöõ caùc giaù trò vaät chaát vaø tinh thaàn cuûa daân toäc .

           Ñaïo lí laø nguyeân taéclaøm ngöôøi cuûa ngöôøi Vieät Nam .

Hoûi : Daøn baøi goàm maáy phaàn?Noäi dung cuûa caùc phaàn ?

-  MB: Giôùi thieäu ,neâu tö töôûng .

- TB : + Giaûi thích caâu tuïc ngöõ

           + Nhaän ñònh ñaùnh giaù (bình luaän )

- KB:  Khaúng ñònh ,neâu yù nghóa .

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà caùch vieát ñoaïn môû baøi trong sgk ?

Hoûi : Nhö vaäy coù maáy caùch môû baøi ?

GV giôùi thieäu theâm moät soá caùch

Hoûi : Döïa vaøo phaàn yù cuûa thaân baøi trong sgk vieát caùc ñoaïn ?

GV ñònh höôùng vaø söûa chöõa.

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà caùch keát baøi trong saùch gk ?

Hoûi : Sau khi vieát xong baøi chuùng ta phaûi laøm coâng vieäc gì ?

Hoûi : NHö vaäy muoán laøm moät baøi vaên nghò luaän veà moät tö töôûng ñaïo lí thì coù maáy böôùc ?

HS töï traû lôøi .

* Hoaït ñoäng 3-Höôùng daãn luyeän taäp

Laäp daøn baøi cho ñeà 7 muïc I

I/Ñeà baøi nghò luaän veà moät tö töôûng ñaïo lí :

VD: sgk

Nhaän xeùt : Daïng 1-môû

                  Daïng 2 – Meänh leänh ( c/m,g/t…b/l..)

Noäi dung ñeà : (2 phaàn) – vaán ñeà nghò luaän

                                 - Yeâu caàu nghò luaän ( d 2 )

II/Caùch laøm baøi vaên nghò luaän veà moät vaán ñeà tö töôûng ñaïo lí :

Ñeà : Suy nghó veà ñaïo lí  “ Uoáng nöôùc nhôù nguoàn “

1.Tìm hieåu ñeà,tìm yù :

- Tính chaát ñeà

- Yeâu caàu noäi dung

-Tri thöùc caàn coù

* Giaûi thích nghóa ñen –boùng

1. Laäp daøn baøi :

-  MB: Giôùi thieäu ,neâu tö töôûng .

- TB : + Giaûi thích caâu tuïc ngöõ

-          Nöôùc laø gì ? Cuï theå hoaù yù nghóa cuûa nöôùc

-          Uoáng nöôùc coù yù nghóa gì ?

-          Nguoàn laø gì?Cuï theå hoaù

-          Nhôù nguoàn laø theá naøo ?Cuï theå hoùa

           + Nhaän ñònh ñaùnh giaù (bình luaän )

-          Caâu tuïc ngöõ neâu ñaïo lí laøm ngöôøi

-          Caâu tuïc ngöõ neâu truyeàn thoáng toát ñeïp cuûa daânt oäc

-          Caâu tuïc ngöõ neâu  neàn taûng töï duy trì vaø phaùt trieån xaõ hoäi

-          Caâu tuïc ngöõ laø lôøi nhaéc nhôû vôùi nhöõng ai voâ ôn

-          Caâu tuïc ngöõ khích leä moïi ngöôøi coáng hieán cho xaõ hoäi

- KB:  Khaúng ñònh ,neâu yù nghóa          

3. Vieát baøi :

a)MB: Ñi töø chung ñeán rieâng ,khaùi quaùt –cuï theå .

           Thöïc teá –ñaïo lí

            Ñoái laäp

           Suy töø taâm lí con ngöôøi….

b) TB:

c) KB:  -Töø nhaän thöùc tôùi haønh ñoäng

             -Coù tính chaát toång keát .

4. Ñoïc vaø söûa chöõa:

* Ghi nhôù sgk tr 54

III/Luyeän taäp :

HS trao ñoåi nhoùm

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

*Hoaït ñoäng 2.1-Tìm hieåu taùc giaû,taùc phaåm,keát caáu :

GV cho hoïc sinh ñoïc chuù thích sgk

Hoûi : Haõy cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû,taùc phaåm ?

GV nhaán maïnh : Baøi thô vieát khoâng bao laâu tröôùc khi nhaø thô qua ñôøi .

GV höôùng daãn hoïc sinh ñoïc taùc phaåm

Hoûi:Em coù nhaän xeùt gì veà boá cuïc cuûa baøi thô ?

-Phöông thöùc bieåu ñaït : Bieåu caûm

-Theå loaïi : thô 5 chöõ

-Boá cuïc : 4 phaàn

+ Phaàn 1: Khoå ñaàu (6 doøng ) caûm xuùc tröôùc muøa xuaân thieân nhieân ñaát trôøi .

+ Phaàn 2: Hai khoå tieáp –Caûm xuùc veà muøa xuaân ñaát nöôùc

+ Phaàn 3: hai khoå tieáp –Suy nghó vaø öôùc nguyeän cuûa nhaø thô

+ Phaàn 4 : Khoå cuoái -lôøi ngôïi cac queâ höông ñaát nöôùc qua ñieäu daân ca xöù Hueá  .

* Hoaït ñoäng 2.2 Tìm hieåu vaên baûn

Hoûi : Khoå thô thöù nhaát ,xuùc caûm veà muøa xuaân ñöôïc theå hieän qua nhöõng hình aûnh vaø aâm thanh naøo ?

- Doøng soâng xanh,hoa tím bieác,tieáng chim hoùt vang trôøi .

Hoûi :  Taùc giaû ñaõ söû duïng ngheä thuaät gì ôû hai caâu ñaàu ?

-Ñaûo caáu truùc

Hoûi : Vieäc söû duïng töø caûm thaùn “Ôi “ vaø hoûi “hoùt chi” theå hieän caûm xuùc gì ?

- Nhö ngôõ ngaøng,thích thuù,ñuøa vui,níu keùo

Hoûi :   Töø nhöõng hình aûnh vaø aâm thanh ñoù khung caûnh muøa xuaân hieän leân nhö theá naøo ?

- Khoâng gian cao roäng,töôi ñeïp ,saùng suûa,roän raõ,vui töôi ---ñaày saéc xuaân

Hoûi :  Caûm xuùc cuûa taùc  chuû yeáu theå hieän ôû caâu thô naøo ?

             Töøng gioït long lanh rôi

              Toâi ñöa tay toâi höùng

Hoûi :  Taùc giaû söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ?

   Aån duï chuyeån ñoåi caûm giaùc

( Thính giaùc-thò giaùc –xuùc giaùc )

- ÔÛ ñaây nhaø thô nghe baèng tai chöa ñaõ maø oâng nghe baèng caû traùi tim xao ñoäng,baèng trí töôûng töôïng,lieân töôûng ñoäc ñaùo .

GV Bình :

-Gioït  : -Gioït möa xuaân long lanh trong aùnh saùng cuûa trôøi xuaân .

            - Gioït aâm thanh (tieáng chim) hieåu theo caùch naøy thì caâu thô ngheä thuaät hôn .

------Nieàm say söa ngaây ngaát  cuûa nhaø thô tröôùc veû ñeïp cuûa thieân nhieân,trôøi ñaát luùc vaøo xuaân .

Hoûi :  Caûm nhaän veà muøa xuaân ñaát nöôùc ñöôïc theå hieän qua nhöõng hình  aûnh naøo ?

-Ngöôøi caàm suùng

-Ngöôøi ra ñoàng

-Loäc giaét ñaày treân löng ,loäc traûi daøi nöông maï

Hoûi :   Taùc giaû söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ôû khoå thô naøy ?

-Ñieäp ,töø laùy

Hoûi :  Caûnh töôïng muøa xuaân hieän leân nhö theá naøo ?

-Soâi ñoäng vaø höùa heïn nhieàu ñieàu  toát ñeïp

GV bình : Thöïc ra yù naøy khoâng môùi nhöng taùc giaû ñaõ taïo söùc gôïi caûm cho caâu thô baèng hình aûnh loäc non cuûa muøa xuaân gaén vôùi ngöôøi caàm suùng vaø ngöôøi ra ñoàng ,hay chính hoï ñaõ ñem  muøa xuaân ñeán moïi nôi treân ñaát nöôùc .

Hoûi : Taùc giaû ñaõ söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì trong khoå thô naøy ?

-So saùnh  

Hoûi :  Hình aûnh “ Ñaát nöôùc  boán nghìn naêm …tröôùc “gôïi lieân töôûng gì ?

- Ñaát nöôùc vaát vaû ,gian lao.,töôi saùng

- Gôïi lieân töôûng ñeán veû ñeïp ,aùnh saùng vaø hy voïng .

Hoûi : Tình caûm cuûa nhaø thô ñoái vôùi ñaát nöôùc ?

- Thöong caûm,traân troïng ,töï haøo vaø tin töôûng

Hoûi :  Taùc giaû ñaõ baøy toû suy ngaãm vaø taâm nieäm cuûa mình nhö  theá naøo ?

-Khaùt voïng hoaø nhaäp vaøo cuoäc soáng cuûa ñaát nöôùc ,daâng hieán phaàn toát ñeïp –nhoû beù cho ñôøi

Hoûi :   Taâm nieäm aáy ñöôïc theå hieän qua nhöõng hình aûnh naøo trong thô ?

- Ta laøm con chim hoùt,caønh hoa,noát traàm xao xuyeán.

Hoûi :  Taùc giaû söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ?

- Ñieäp

GV phaân tích ;

Chi,hoa---veû ñeïp söùc soáng xuaân

Noát traàm –nhaäp vaøo haøo ca --

---YÙ nguyeän ñöôïc chung soáng ,ñöôïc chia seû

Hoûi : YÙ nguyeän daâng hieán cuûa nhaø thô coù gì khaùc laï?

Hai möôi-toùc baïc

--Söï coáng hieán khoâng phaûi ôû tuoåi taùc maø ôû taâm huyeát soáng chaân thaønh vaø toát ñeïp cuûa con ngöôøi . 

Hoûi :  Em coù suy nghó gì veà caùch soáng nhö theá ?

    Giaûn dò,toát ñeïp,cao caû.

GVbình : Nhöõng bieän phaùp tu töø ñieâp ngöõ,aàn duï (muøa xuaân nho nhoû…….) hoaùn duï (tuoåi 20…)

Caâu chöõ,aâm thanh,nhòp ñieäu ….haøi hoaø,ríu rít ,ngaân nga lan toaû heät nhö moät ñieäu daân ca xöù Hueá .Lôøi thô nhö lay ñoäng traùi tim cuûa muoân ngöôøi ,öôùc ao,khaùt voïng cuûa nhaø thô giuïc giaõ vaäy goïi chuùng ta. Öôùc ao giaûn dò,ñeïp nhö muøa xuaân vaäy !

Hoûi :  Khi con ngöôøi muoán haùt caâu Nam ai,Nam bình cuûa xöù Hueá thì em hieåu yù nguyeän cuûa ngöôøi ñoù nhö theá naøo ?

-YÙ nguyeän cuûa ngöôøi tha thieát vôùi veû ñeïp taâm hoàn queâ höông ñaát nöôùc mình .

Hoûi : Em coù nhaän xeùt chung gì veà ngheä thuaät cuûa baøi thô ?

* Hoaït ñoäng 3-Höôùng daãn toång keát

HS ñoïc ghi nhôù sgk

* Hoaït ñoäng 4- Höôùng daãn luyeän taäp

Vieát moät ñoaïn vaên bình moät khoå thô maø em thích nhaát .

A/Tìm hieåu baøi :

I/Taùc giaû,taùc phaåm:

1.Taùc giaû : Thanh Haûi (1930-1980) –Phaïm Baù Ngoaõn ,queâ Phong Ñieàn,ThöøaThieân- Hueá .

2.Taùc phaåm :  11.1980 tröôùc luùc maát .

II/Keát caáu :

1.Phöông thöùc bieåu ñaït : Bieåu caûm

2. Theå loaïi : thô 5 chöõ

3. Boá cuïc : 4 phaàn

III/ Phaân tích :

1. Caûmxuùc tröôùc muøa xuaân thieân nhieân ñaát trôøi  :

- Soâng xanh,hoa tím bieác ,chim chieàn chieän hoùt vang trôøi.

----Khoâng gian khoaùng ñaït,cao roäng ,töôi ñeïp,roän raõ ñaày saéc xuaân .

- Töøng gioït long lanh rôi

Toâi ñöa tay toâi höùng

----Caûm xuùc thieát tha noàng naøn vaø nieàm say söa ngaây ngaát cuûa nhaø  thô tröôùc veû ñeïp cuûa thieân nhieân  ñaát trôøi vaøo xuaân .

2. Caûm xuùc veà muøa xuaân ñaát nöôùc :

-Ñaát nöôùc …..vaát vaû ,gian lao

-Ñaát nöôùc nhö vì sao…….tröôùc

----Hình aûnh so saùnh gôïi veû ñeïp,aùnh saùng vaø hy voïng .

---Theå hieän nieàm töï haøo vaø tin töôûng .

3. Suy nghó vaø öôùc nguyeän cuûa nhaø thô tröôùc muøa xuaân cuûa ñaát nöôùc.

-  Ta laøm….ta nhaäp….

-  Caønh hoa,chim hoùt,noát traàm 

-  Muøa xuaân nho nhoû…laëng leõ daâng …..

-  Duø laø ……toùc baïc.

----Khaùt voïng ñöôïc hoaø nhaäp,coáng hieán,öôùc nguyeän chaân thaønh,toát ñeïp .

4. Lôøi ngôïi ca queâ höông,ñaát nöôùc :

- Ta xin haùt ……nöôùc non….

-----YÙ nguyeän tha thieát vôùi veû ñeïp queâ höông ,ñaát nöôùc .

5.Ngheä thuaät :

Theå thô : 5 chöõ gaàn vôùi daân ca,aâm höôûng nheï nhaøng ,tha thieát

HÌnh aûnh töï nhieân giaûn dò,giaøu yù nghóa bieåu tröng ,khaùi quaùt .

Caáu töù chaët cheõ.

IV/Toång keát :

                        Ghi nhôù sgk tr58

B/Luyeän taäp :

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

* Hoaït ñoäng 2.1 –Tìm hieåu taùc giaû taùc phaåm, keát caáu:

GV cho hoïc sinh ñoïc chuù thích sgk

Hoûi : Cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû,taùc phaåm ?

GV höôùng daãn hoïc sinh ñoïc baøi : Gioïng ñieäu trang nghieâm tha thieát,xen laãn töï haøo …

Hoûi : Cho bieát keát caáu cuûa baøi ?

-Phöông thöùc bieåu ñaït ?

- Theå loaïi thô ?

- Boá cuïc? 4 phaàn

Khoå 1 : Caûm xuùc tröôùc khoâng gian ,caûnh vaät beân ngoaøi laêng .

Khoå 2: Caûm xuùc tröôùc ñoaøn ngöôøi xeáp haøng vaøo laêng

Khoå 3: Caûm xuùc khi ñaõ vaøo trong laêng

Khoå 4: Caûm xuùc tröôùc khi ra veà

Hoûi : Cho bieát caûm höùng bao truøm cuûa baøi thô ,maïch vaän ñoäng taâm traïng cuûa nhaø thô?

-Caûm höùng bao truøm laø nieàm xuùc ñoäng thieâng lieâng thaønh kính ,loøng bieát ôn vaø töï haøo pha laãn noãi xoùt ñau

-Maïch vaän ñoäng cuûa caûm xuùc theo trình töï cuoäc vaøo laêng vieáng Baùc

* Hoaït ñoäng 2.2 –Tìm hieåu noäi dung

Hoûi : Caâu thô ñaàu gôïi caûm xuùc gì ?

- “Con ôû mieàn Nam ra thaêm laêng Baùc” nhö moät thoâng baùo nhöng gôïi caûm xuùc chaân thaønh

tình caûm thöông nhôù kính yeâu/ “con”.

Hoûi : HÌnh aûnh ñaàu tieân maø taùc giaû caûm nhaän ñöôïc laø gì ? Gôïi lieân töôûng ñeán ñieàu gì ?

- Haøng tre…Baõo taùp möa sa ñöùng ……….

---Haøng tre: Thaân thuoäc cuûa laøng queâ,daân toäc (bieåu töôïng daân toäc)—HÌnh aûnh gôïi veû ñeïp thanh cao vaø söùc soáng  kieân cöôøng baát khuaát , beàn bæ,maõnh lieät .

Hoûi : Trong khoå thô thöù 2,nhöõng hình aûnh naøo taïo neân caûm xuùc cuûa nhaø thô ?

- Maët trôøi trong laêng vaø maët trôøi trong laêng

Hoûi : Taùc giaû ñaõ söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät gì ?          Aån duï

- HÌnh aûnh maët trôøi : Noùi leân söï vó ñaïi cuûa Baùc ( saùng choùi veà tö töôûng yeâu nöôùc,loøngnhaân aùi meânh moâng ..)theå hieän tình yeâu vaø loøng quyù troïng saâu saéc cuûa nhaø thô daønh cho Baùc.

Hoûi : Doøng thô “Ngaøy ngaøy doøng ngöôøi ñi qua treân…….” Gôïi leân caûnh töôïng nhöù theá naøo ?

- Nhöõng doøng ngöôøi naëng tróu nhôù thöông ñang laëng leõ noái nhau vaøo vieáng laêng Baùc ,taïo hình töôïng moät voøng hoa lôùn daâng leân Baùc.

Hoûi : Töø ñoù caûm xuùc naøo cuûa nhaø thô ñöôïc boäc loä?

- Thaønh kính

Hoûi : Töø ñoù ,tình caûm naøo cuûa nhaø thô ñöôïc boäc loä?

-Yeâu quyù vaø ngöôõng voïng

GV bình :Hình aûnh doøng ngöôøi laøm chuùng ta lieân töôûng moät doøng chaûy baát taän chöùa ñöïng trong noù loøng kính yeâu,nieàm töï haøo  xen laãn söï ñau xoùt .

Hoûi :Khung caûnh khoâng khí trong laêng ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ? Hình aûnh naøo ñaëc saéc ?

- Khung caûnh vaø khoâng khí thanh tónh nhö ngöng keát caû thôøi gian vaø khoâng gian trong laêng Baùc .  Moät söï yeân tónh trang nghieâm vaø aùnh saùng dòu nheï trong treûo trong laêng .

      -Giaác nguû bình yeân: giaác nguû thanh bình vaø vónh haèng / trong thöông nhôù cuûa moïi ngöôøi .

     - Taâm hoàn Baùc hieàn haäu,thanh cao nhö aùnh traêng …..

Hoûi : Trong lôøi thô tieáp theo xuaát hieän moät hình aûnh aån duï ñoù laø hình aûnh naøo ? YÙ nghóa ?

- Trôøi xanh laø maõi maõi

- Coâng ñöùc cuûa Baùc ñoái vôùi moïi ngöôøi laø cao ñeïp vónh haèng .

Hoûi : Lôûi thô boäc loä noãi nieàm naøo cuûa taùc giaû ?

- Thöông meán vaø xoùt sa veà söï ra  ñi cuûa Baùc

Hoûi : Ngöôøi con ñaõ öôùc nguyeän ñieàu gì ?

- Muoán ..con chim,caønh hoa,caây tre .

Hoûi :Em hieåu yù nguyeän ñoù nhö theá naøo ?

- Con chim hoùt : thöù aâm thanh cuûa thieân nhieân,ñeïp ñeõ,trong laønh nôi Baùc nghæ

- Laøm ñoaù hoa ñeå toaû höông thôm thanh cao .

- Laøm moät con ngöôøi bình dò ,trung vôi nöôùc ,hieáu vôùi daân .

Hoûi : Bieän phaùp ngheä thuaät ?  Ñieäp ngöõ

Hoûi : Taùc duïng ?  Nhaán maïnh tình caûm cuûa taùc giaû : chaân thaønh vaø saâu naëng .

* Hoaït ñoäng 3-Höôùng daãn toång keát

Hoïc sinh ñoïc ghi nhô sgk

* Hoaït ñoäng 4- Höôùng daãn luyeän taäp

Hoïc thuoäc baøi thô

A/Tìm hieåu baøi :

I/Taùc giaû ,taùc phaåm :

- Vieãn Phöông (1928) teân khai sinh Phan Thanh Vieãn ,queâ An Giang

- Vieáng laêng Baùc ñöôïc saùng taùc 1976 in trong taäp Nhö maây muøa xuaân (1978)

II/Keát caáu :

1.Phöông thöùc bieåu ñaït: Bieåu caûm

2. Theå loaïi : töï do 8 chöõ ( doøng 7 doøng 9 )

3. Boá cuïc : 4 phaàn

III/Phaân tích :

1. Caûm xuùc tröôùc khoâng gian caûnh vaät beân ngoaøi laêng :

- Con ôû Mieàn Nam ….thaêm …

- …haøng tre baùt ngaùt

-…haøng tre xanh xanh Vieät Nam

-Baõo taùp möù sa ñöùng thaúng haøng .

----- Kính yeâu ,thöông nhôù

-----Söùc soáng beàn bæ,kieân cöôøng,kieân cöôøng , baát khuaát cuûa daân toäc .

2. Caûm xuùc tröôùc caûnh ñoaøn ngöôøi vaøo laêng .

- Ngaøy ngaøy maët trôøi …….

- Thaáy moät maët trôøi …

- Ngaøy ngaøy doøng ngöôøi ….

……..baûy möôi chín muøa xuaân .

-----Theå hieän loøng thaønh kính ,tình caûm thöông nhôù cuûa nhaân daân ñoái vôùi Baùc .

3. Caûm xuùc khi vaøo laêng .

- ….giaác nguû bình yeân

…vaàng traêng …..

Vaãn bieát trôøi xanh laø maõi maõi

……….nhoùi ………..

------Thöông meán vaø xoùt xa vôùi söï ra ñi cuûa Baùc .

4. Caûm xuùc khi rôøi laêng .

- ….thöông traøo …..

- Muoán laøm…..con chim,caønh hoa,caây tre…

--- Taâm traïng löu luyeán

5.Ngheä thuaät :

-Gioïng ñieäu trang nghieâm,saâu laéng,tha thieát ,ñau xoùt ,töï haøo .

- Theå thô 8 chöõ ,caùch gieo vaàn khoâng coá ñònh

- Hình aûnh thô coù nhieàu saùng taïo ,keát hôïp caû hình aûnh aån duï ,bieåu töôïng ,yù nghóa khaùi quaùt vaø bieåu caûm cao .

IV/Toång keát :   Ghi nhôù sgk tr 60

B.Luyeän taäp : 

Hoïc thuoäc loøng baøi thô .

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

GV höôùng daãn hoïc sinh ñoïc vaên baûn sgk

Hoûi :  Vaán ñeà nghò  luaän cuû vaên baûn naøy laø gì ? Ñaët nhan ñeà thích hôïp cho baøi vaên ?

-  Nhöõng phaåm chaát ,ñöùc tính  ñeïp ñeõ, ñaùng yeâu cuûa nhaân vaät anh thanh nieân laøm coâng taùc khí töôïng .

-Nhan ñeà : Moät veû ñeïp nôi SaPa laëng leõ .

Hoûi : Vaán ñeà nghò luaän ñöôïc trieån khai qua nhöõng luaän ñieåm naøo ?

- Duø ñöôïc mieâu taû nhieàu hay ít …………phai môø.

- Tröôùc tieân ,anh thanh nieân ñeïp ôû taám loøng yeâu ñôøi ,yeâu ngöôøi ,tinh thaàn traùch nhieäm cao

- Ñaùng yeâu ôû noãi theøm ngöôøi ,loøng hieáu khaùch ñeán noàng nhieät,ôû söï quan taân ñeán ngöôøi khaùc

- Ñöùc khieâm toán .

-Cuoäc soáng cuûa chuùng ta…thaät ñaùng tin yeâu .

Hoûi : Ñeå khaúng ñònh caùc luaän ñieåm,ngöôøi vieát ñaõ laäp luaän nhö theá naøo ? Nhaän xeùt nhöõng luaän cöù ñöôïc ngöôøi vieát ñöa ra ?

-  Daãn daét ,phaân tích chöùng minh ,luaän ñieåm roõ raøng ,ngaén goïn,gôïi ñöôïc ôû ngöôøi ñoïc söï chuù yù .

- Töøng luaän ñieåm ñöôïc phaân tích chöùng minh thuyeát phuïc baèng nhöõng daãn chöùng cuï theå trong taùc phaåm . Daãn chöùng xaùc ñaùng,sinh ñoäng .

Hoûi : Nghò luaän veà moät taùc phaåm truyeän laø gì ? Baøi vaên coù nhöõng yeâu caàu gì ?

Cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk

* Hoaït ñoäng 3-Höôùng daãn luyeän taäp

Cho hoïc sinh ñoïc ñoaïn vaên vaø traû lôøi caùc caâu hoûi :

Hoûi : Vaán ñeà nghò luaän cuûa ñoaïn vaên treân laø gì ?

-Tình theá löïa choïn nghieät ngaõ vaø veû ñeïp cuûa nhaân vaät laõo Haïc .

Hoûi : Ñoaïn vaên neâu nhöõng yù kieán chính naøo ?

-Vieäc giaûi quyeát caùi soáng vaø caùi cheát .

Hoûi : Baøi vieát giuùp ta hieåu theâm ñieàu gì veà nhaân vaät

- Nhaân caùch ñaùng kính troïng vaø taám loøng hy sinh cao quyù .

I/ Tìm hieåu baøi nghò luaän veà moät taùc phaåm truyeän ( hoaëc ñoaïn trích ).

Vaên baûn : Moät veû ñeïp nôi Sa Pa laëng leõ

      - Anh thanh nieân hieän leân vôùi nhöõng neùt cao quyù ñaùng khaâm phuïc.

      + Taám loøng yeâu ñôøi ,yeâu ngheà,tinh thaàn traùch nhieäm.( daãn chöùng )

       + Ñaùng yeâu “theøm ngöôøi”,hieáu khaùch,quan taâm.

       + Khieâm toán .

       - Cuoäc soáng …thaät ñaùng yeâu

* Ghi nhôù : sgk tr 63

II/ Luyeän taäp :

- Tình theá löïa choïn nghieät ngaõ vaø veû ñeïp …

- Nhaân caùch ñaùng kính troïng vaø taám loøng hy sinh cao quyù .

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

HS ñoïc caùc ñeà sgk ?

Hoûi : Ñeà baøi neâu ra nhöõng vaán ñeà nghò luaän naøo veà taùc phaåm truyeän ?

-Noäi dung : Ñeà taøi ,nhaân vaät ,…

- Ngheä thuaät  truyeän : Coát truyeän,tình huoáng …

Hoûi : Caùc töø suy nghó,phaân tích ñoøi hoûi baøi laøm phaûi khaùc nhau nhö theá naøo ?

- Phaân tích : Phaân tích ñeå neâu nhaän xeùt ,ñaùnh giaù.

- Suy nghó: ñeà xuaát nhaän xeùt treân cô sôû moät tö töôûng ,goùc nhìn naøo ñoù .

HS ñoïc ñeà baøi sgk tr 65

- Neâu yeâu caàu cuûa ñeà ? Noäi dung caàn trình baøy ?

- Neùt noåi baät nhaát cuûa nhaân vaät? Tình huoáng ? Hoaøn caûnh ? (roäng /heïp ) Chi  tieát theå hieän ? (taâm traïng,cöû chæ,haønh ñoäng ,lôøi noùi…)

Hoûi : Cho bieát noäi dung cuûa phaàn môû baøi ? Thaân baøi ?Keát baøi ?

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà yeâu caàu cô baûn cuûa töøng phaàn ?

Hoûi : Qua caùc phaàn ñöôïc trình baøy  trong sgk ,em coù nhaän xeùt gì ?

-Chuù yù : baøi vaên caàn neâu ñöïôc caûm nhaän ,ñaùnh gaùi veà ñaëc ñieåm ,noåi baät cuûa nhaân vaät ,vaø ñaëc saéc trong caùch theå hieän cuûa nhaø vaên,caùc luaän ñieåm caàn ñöôïc phaân tích,chöùng minh baèng nhöõng daãn chöùng cuï theå .

Hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk

*Hoaït ñoäng 3: Höôùng daãn luyeän taäp .

Cho hoïc sinh thaûo luaän nhoùm vaø trình baøy

GV nhaän xeùt vaø ñaùnh giaù .

I/ Ñeà baøi nghò luaän veà taùc phaåm truyeän (hoaëc ñoaïn trích )

VD: sgk

- Vaán ñeà nghò luaän : taùc phaåm,nhaân vaät,tö töôûng ,coát truyeän,ñeà taøi ,ngheä thuaät.

- Phaân tích : Phaân tích ñeå neâu nhaän xeùt ,ñaùnh giaù.

- Suy nghó: ñeà xuaát nhaän xeùt treân cô sôû moät tö töôûng ,goùc nhìn naøo ñoù .

II/Caùc böôùc laøm baøi vaên nghò luaän veà taùc phaåm truyeän (hoaëc ñoaïn trích)

Ñeà baøi : Suy nghó veà nhaân vaät oâng Hai trong truyeän ngaén Laøng cuûa Kim Laân .

1. Tìm hieåu ñeà,tìm yù :

- Ñeà yeâu caàu?

- Neùt noåi baät nhaát cuûa nhaân vaät? Tình huoáng ? Hoaøn caûnh ? (roäng /heïp ) Chi  tieát theå hieän ? (taâm traïng,cöû chæ,haønh ñoäng ,lôøi noùi…)

2.Laäp daøn baøi :

a)MB:  Giôùi thieäu taùc giaû,truyeän,nhaân vaät.

            Ñaùnh giaù,nhaän xeùt chung .

b) TB: Trieån khai caùc luaän ñieåm

c) KB: Nhaän xeùt chung ,toång hôïp ,khaùi quaùt .

3. Vieát baøi :

a) MB:  -Khaùi quaùt ñeán cuï theå 

            - Neâu tröïc tieáp suy nghó cuûa ngöôøi vieát.

b) TB: TRình baøy caùc luaän ñieåm( phaân tích, chöùng minh……..)

c) Keát baøi :  

4.Ñoïc vaø söûa chöõa:

*Ghi nhôù : sgk tr68

II/ Luyeän taäp :

Suy nghó cuûa em veà truyeän ngaén laõo Haïc.      

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

GV cho hoïc sinh ñoïc ñeà vaø tìm hieåu ñeà :

Hoûi : Theá naøo laø baøi nghò luaän veà taùc phaåm truyeän ? Nhöõng yeâu caàu cuûa baøi ?

Hoûi : Ñeà yeâu caàu gì ? Caùc töø ngöõ naøo caàn chuù yù ñeå ñònh höôùng laøm baøi ?

- Neâu caûm nhaän veà ñoaïn trích truyeän”Chieác löôïc ngaø “.

-Caûm nhaän: töùc ñeà xuaát nhaän xeùt treân cô sôû moät tö töôûng ,goùc nhìn naøo ñoù .

Hoûi : Neùt noåi baät nhaát cuûa nhaân vaät trong ñoaïn trích ?

-Tình maãu töû

Hoûi: Tình caûm aáy noù  ñöôïc theå hieän  trong nhöõng tình huoáng naøo ?

- Gaëp nhau,chia tay,ôû chieán khu .

Hoûi : Em bieát gì veà hoaøn caûnh Mieàn Nam luùc ñoù (roäng ) ?Hoaøn caûnh gia ñình oâng Saùu ?

- Chöa giaûi phoùng ………

- Chia ly …..

Hoûi : Neâu nhöõng nhaän xeùt veà hai nhaân vaät oâng Saùu vaø beù Thu ?( nhöõng maát maùt,thieät thoøi, söï chòu ñöïng ,hy sinh vaø nghò löïc nieàm tin…)

Hoûi : Haõy tìm vaø phaân tích caùc chi tieát ñaëc saéc theå hieän tình cha con? 

-Lôøi noùi,dieãn bieán,taâm traïng…..vieäc laøm chieác löôïc.

-Haønh ñoäng baát ngôø khi nhaän ba ôû giaây phuùt chia li .

Hoûi : Nhaän xeùt veà ngheä thuaät taïo tình huoáng, caùch traàn thuaät,caùch löïa choïn…..?

GV höôùng daãn cho hoïc sinh vieát thaønh töøng phaàn,ñoaïn,baøi .

I/ Luyeän taäp :

Ñeà :  Caûm nhaän cuûa em veà ñaïon trích truyeän “Chieác löôïc ngaø” cuûa Nguyeãn Quang Saùng .

1.Tìm hieåu ñeà, tìm yù :

-Ñieåm noåi baät ? Tình huoáng ?Hoaøn caûnh? Chi tieát ?

2. Laäp daøn baøi :

a)     MB:

b)     TB

c)      KB

3.  Vieát baøi :

Hoïc sinh thaûo luaän trình baøy

4. Ñoïc vaø söûa chöõa .

II/ Baøi taäp naâng cao:

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

HS ñoïc chuù thích  sgk

Hoûi : Cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû,taùc phaåm ?

GV nhaán maïnh:

- Höõu Thænh laø nhaø thô vieát nhieàu,vieát hay  veà nhöõng con ngöôøi,cuoäc soáng ôû noâng thoân vaø muøa thu .

-Boái caûnh : Sang thu ñöôïc saùng taùc gaàn cuoái naêm 1977 ,in treân baùo vaên ngheä

Caâu thöù 3 khoå ñaàu : tröôùc ñaây in  Gioù chuøng chình qua ngoõ nhöng theo taùc giaû Söông …….

GV goïi hoïc sinh ñoïc vaên baûn :

Hoûi : Cho bieát phöông thöùc bieåu ñaït chính vaø theå loaïi cuûa baøi thô ?

- Mieâu taû vaø bieåu caûm

-Thô 5 chöõ töï do

Hoûi : Nhaø thô caûm nhaän sang thu töø nhöõng phaïm vi khoâng gian naøo ? Töông öùng vôùi khoå thô naøo ?

-Khoå 1 : Caûm nhaän khoâng gian laøng queâ sang thu

-Khoå 2: Caûm nhaän khoâng gian ñaát trôøi sang thu

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà caùi thôøi khaéc sang thu  ôû ñaây ?Noù gôïi leân ñieàu gì ?

-Khoaûnh khaéc thôøi gian : chöa ñònh hình ,sang thu –thôøi khaéc –baéc caàu giöõa caùi khoâng vaø caùi coù ,gôïi caûm giaùc mô hoà mang theo caû hoàn thu ñaùnh thöùc ôû ta nhöõng gì da dieát.

Hoûi : Con ngöôøi caûm giaùc sang thu baét ñaàu tö nhöõng daáu hieäu naøo ?

- Höông oåi…..söông chuøng chình ….

Hoûi : Töø boãng  dieãn taû traïng thaùi naøo cuûa söï caûm nhaän?

- Ngaïc nhieân baát ngôø

Hoûi : Caûm nhaän muøa thu töø höông oåi ,ñieàu ñoù coù yù nghóa gì ?

- caûm nhaän töø nôi laøng queâ,taâm traïng ngöôøi gaén vôùi laøng queâ ,nhöõng höông traùi gaàn guõi….

Hoûi : Em caûm nhaän nhö theá naøo veà caâu thô “ Höông oåi phaû vaøo gioù se “ ?

- Hoaø troän vôùi nhau ,vaïn vaät giao thoa

-Höông oåi-noùng /gioù se-laïnh .

GV bình :

Höông oåi  nhö  thöùc daäy caû khoâng gian vöôøn ngoõ ,ñaùnh thöùc tuoåi thô,xoân xao hoaøi nieäm .

Hoûi : Lôøi thô söông chuøng chình qua ngoõ gôò  hình aûnh gì ?

- Söông : môø aûo

- Chuøng chình : nöûa ôû nöûa ñi- phaân taâm,voâ ñònh .

Hoûi : Hình nhö thu ñaõ veà ?

-Hình nhö : chöa roõ raøng,mô hoà trong caûm nhaän- Caûm nhaän nheï nhaøng ,thoaùng qua.

Hoûi : Töø ñoù em caûm nhaän ñieàu gì töø taâm hoàn  nhaø thô tröôùc thu ?

-Nhaïy caûm

-Yeâu thieân nhieân …

GV bình : thaønh coâng cuûa khoå thô khoâng phaûi laø taû caûnh ,maø chính laø söï rung rinh caûm nhaän moät caùi giaø nhö coù nhö khoâng .

Caùi khoaûnh khaéc  ---ngô ngaùc baâng khuaâng

Caùi hay trong caûm nhaän laø keát hôïp moät caùch hoàn nhieân vôùi veû ñeïp cuûa laøng queâ (höông oåi,höông cau, ñöôøng laøng ngoõ xoùm )

GV goïi hoïc sinh ñoïc khoå 2,3

Hoûi : Ñaát trôøi sang thu ñöôïc caûm nhaän töø nhöõng bieåu hieän khoâng gian naøo ?

-Soâng –deành daøng

-Caùnh chim –voäi vaõ

-Ñaùm maây –vaét nöûa mình sang thu

Hoûi : Hình aûnh soâng deành daøng gôïi leân ñieàu gì ? 

- Maët nöôùc –laëng leõ khoâng cuoän chaûy,phaúng laëng – thôøi tieát cuûa muøa thu .

Hoûi : Caùnh chim voäi vaû gôïi leân ñieàu gì ?

- Sang thu ,trôøi se laïnh ,chuaån bò vaøo ñoâng

- Chim voäi vaõ,chuaån bò …….cho muøa ñoâng reùt möôùt .

GV bình : Hai toác ñoä traùi chieàu nhau giöõa chaäm vaø nhanh laø quy luaät khoâng ñoàng ñeàu ôû vaøo thôøi ñieåm giao thoa cuûa muoân loaøi,muoân vaät. Theå hieän caùi nhìn tinh teá,saéc saûo

Hoûi : Caûm nhaän veà hình aûnh “maây muøa haï vaét nöûa mình sang thu “?

-Gôïi hình aûnh ñaùm maây moûng,nheï,keùo daøi –veû ñeïp cuûa baàu trôøi thu .

Hoûi : Ngheä thuaät trong khoå thô naøy coù gì ñaëc bieät ?

- HÌnh aûnh ñöôïc keát hôïp vôùi trí töôûng töôïng phong phuù bay boång .

GV bình : Caùi ñoäc ñaùo cuûa nhaø thô mang tính saùng taïo – OÂng  ñaõ laáy khoâng gian ñeå mieâu taû thôøi gian –caâu thô trôû neân soáng ñoäng ,hình aûnh.

Hoûi : Con ngöôøi coøn caûm thaáy nhöõng bieåu  hieän khaùc naøo cuûa thôøi tieát  khi chuyeån töø haï sang thu ?

-Coøn naéng

- Möa vaø saám thöa daàn

-Haøng caây giaø ñi

Hoûi : YÙ nghóa taû thöïc cuûa caùc chi tieát khoâng gian naøy laø gì ?

- Caûnh vaät thôøi tieát thay ñoåi ,taát caû coøn daáu hieäu cuûa muøa haï nhöng ôû möùc ñoä giaûm daàn ….vaøo thu .

Hoûi : YÙ nghóa aån duï töø nhöõng chi tieát naøy ?

-Saám,möa,naéng,haøng caây  – aån duï cho söï thay ñoåi vang doäi cuûa cuoäc ñôøi ,xaõ hoäi.

-Haøng caây khoâng bò baát ngôø,giaät mình vì tieáng saám nöõa . Nhaø thô muoán göûi gaém suy ngaãm cuûa mình –khi con ngöôøi ñaõ töøng traûi thì vöõng vaøng hôïn tröôùc nhöõng taùc ñoäng baát thöôøng cuûa ngoaïi caûnh,cuûa cuoäc ñôøi .

Hoûi : baøi sang thu gôïi leân ôû ngöôøi ñoïc nhöõng caûm nhaän gì veà thieân nhieân,ñaát nöôùc,con ngöôøi trong thôøi ñieåm töø haï sang thu ?

(Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm vaø trình baøy )

Hoûi : Baøi thô cho thaáy tình caûm cuûa nhaø thô vôùi thieân nhieân,ñaát nöôùc,con ngöôøi nhö theá naøo ?

-Tha thieát, yeâu thieân nhieân,cuoäc ñôøi …

*Hoaït ñoäng 3 –Höôùng daãn toång keát :

Cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk

* Hoaït ñoäng 4- Höôùng daãn luyeän taäp :

Cho hoïc sinh thaûo luaän caâu hoûi sgk

A/Tìm hieåu baøi :

I/Taùc giaû ,taùc phaåm:

Nguyeãn Höõu Thænh (1942) queâ Tam Döông –Vónh Phuùc .

-Laø toång thö kí Hoäi Nhaø vaên Vieät Nam.

II/Keát caáu :

1.Phöông thöùc bieåu ñaït :     Bieåu caûm

2. Theå loaïi : Thô 5 chöõ töï do

3. Boá cuïc : 2 phaàn

III/Phaân tích :

1. Caûm nhaän khoâng gian laøng queâ sang thu :

   -Höông oåi ------Boãng

    -Gioù se--------Phaû vaøo 

   -Söông --------Chuøng chình

   -Thu ------Hình nhö

---Gioïng thô eâm nheï, theå hieän caûm nhaän ,söï  rung ñoäng tinh teá trong taâm hoàn cuûa taùc giaû .

----Taâm traïng ngôõ ngaøng,caûm xuùc baâng khuaâng .

2.Caûm nhaän khoâng gian ñaát trôøi sang thu

-Soâng ----deành daøng

-Chim ----voäi vaõ

- Ñaùm maây---vaét nöûa mình

---Hình aûnh ñöôïc taïo bôûi  caûm nhaän tinh teá,keát hôïp vôùi trí töôïng töôûng bay boång.

----Giaøu xuùc caûm,thieáttha vôi queâ höông

- Naéng,möa,saám---vôi,bôùt

- Caây –ñöùng

- --Söï thay ñoåi vang doäi cuûa cuoäc ñôøi (beân ngoaøi ) 

Nhaø thô muoán göûi gaém suy ngaãm cuûa mình –khi con ngöôøi ñaõ töøng traûi thì vöõng vaøng hôïn tröôùc nhöõng taùc ñoäng baát thöôøng cuûa ngoaïi caûnh,cuûa cuoäc ñôøi .

III/Toång keát : Ghi nhôù sgk

B/Luyeän taäp

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

GV cho hoïc sinh ñoïc chuù thích sgk

Hoûi : Cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû?

-OÂng laø chuû tòch hoäi vaên hoïc Cao Baèng ,thô oâng theå hieän taâm hoàn chaân thaät maïnh meõ vaø trong saùng ,caùch tö duy giaøu hình aûnh cuûa con ngöôøi mieàn nuùi .

GV cho hoïc sinh ñoïc baøi thô

Hoûi : Cho bieát boá cuïc,phöông phaùp bieåu ñaït,theå thô ?

-Ñoaïn  1: töø ñaàu …ngaøy ñaàu tieân ñeïp nhaát treân ñôøi – Noùi vôùi con veà tình caûm coäi nguoàn

-Ñoaïn 2: coøn laïi – söùc soáng maõnh lieät beàn bæ cuûa queâ höông .

-Phöông thöùc bieåu ñaït : Bieåu caûm keát hôïp vôùi töï söï vaø mieâu taû .

-Theå thô :töï do

Hoûi : Ngöôøi cha noùi vôùi con veà nhöõng tình caûm coäi nguoàn naøo ? Chi tieát theå hieän ?

-Tình gia ñình

-Tình laøng xoùm

Hoûi : Lôøi thô noùi veà tình gia ñình coù gì ñaëc bieät ?

-Böôùc chaân….caùch noùi ,hình dung moäc maïc….

Hoûi: Em caûm nhaän yù thô nhö theá naøo ?

- Ngöôøi con ñöôïc noâi döôõng vaø lôùn leân trong tình yeâu thöông che chô cuûa cha meï.

Hoûi : Vì sao lôøi ñaàu tieân cuûa ngöôøi cha laïi noùi vôùi con nhö theá ?

-Nhaéc nhôû con veà tình caûm ruoät thòt ,coâò nguoàn  sinh döôõng cuûa moãi con ngöôøi .

Hoûi : Hình anh gia ñình hieän leân nhö theá naøo ?

- Aám cuùng ,haïnh phuùc

Hoûi : Caùch noùi ñoàng mình yeâu laém coù gì ñaëc bieät ?

- Hình aûnh  moäc maïc

- Lôøi noùi chaân tình

Hoûi : HÌnh aûnh ñan lôø-ken caâu haùt gôïi moät cuoäc soáng nhö theá naøo ?

- Veû ñeïp cuûa cuoäc soáng lao ñoäng vaø sinh hoaït tinh thaàn,cuûa truyeàn thoáng daân toäc .

Hoûi : Em caûm nhaän theá naøo veà lôøi thô “ Röøng cho hoa-con ñöôøng cho taám loøng “ ?

- Hoa: veû ñeïp cuûa thieân nhieân

-Loøng : veû ñeïp cuûa tình ngöôøi

Nhöõng veû ñeïp ñoù töï nguyeän,saün coù nôi ñaây .

Hoûi : Ngöôøi cha noùi vôùi con veà ngaøy cöôùi cuûa cha meï .Chi tieát naøy gôïi  moät cuoäc soáng nhö theá naøo treân queâ höông ?

- Con ngöôøi yeâu thöông nhau trong saùng,haïnh phuùc

Hoûi : Töø ñoù em caûm nhaän ngöôøi cha muoán noùi vôùi ngöôøi con ñieàu gì ?

- Queâ höông mang veû ñeïp truyeàn thoáng vaên hoaù vaät chaát vaø tinh thaàn ,giaøun tình nghóa .

Hoûi : Qua nhöõng ñieàu tìm hieåu treân,cho thaáy tiình caûm cuûa ngöôøi cha nhö theá naøo ñoái vôùi queâ höông ?

- yeâu quyù,töï haøo veà queâ höông

GV cho hoïc sinh doïc ñoaïn 2

Hoûi : Nhöõng ñaëc ñieåm naøo trong cuoäc soáng cuûa con ngöôøi nôi queâ höông ñöôïc gôïi nhaéc trong nhöõng lôøi ngöôøi cha noùi vôùi con ?

- Cuoäc soáng gian khoå vaø yù chí vöôït gian khoå

- Söùc soáng maõnh lieät beàn bæ cuûa con ngöôøi queâ höông .

Hoûi : Cuoäc soáng gian khoå cuûa ngöôøi ñoàng mình ñöôïc nhaéc qua chi tieát naøo ?

- Soáng treân ñaù…

Gôïi cuoäc soáng nôi caèn coãi,hieåm trôû

Hoûi : Vì sao ngöôøi cha laïi nhaéc ñeán ñieàu naøy ?

-Ñeå con khoâng queân vaø thöông quyù maûnh ñaát ,con ngöôøi nôi  queâ höông gian khoù .

HOÛi : Chi tieát naøo theå hieän yù chí cuûa ngöôøi ñoàng mình ?

-Cao ño …xa nuoâi chí lôùn

Hoûi : Töø ñoù ngöôøi cha muoán noùi vôùi ngöôøi con veà ñieàu gì cuûa ñoàng mình ?

- Can tröôøng,duõng caûm,coù yù chí vöôït leân gian khoå,yeâu quyù,gaén boù vôùi maûnh ñaát queâ höông .

Hoûi : Caùch noùi ngöôøi ñoàng mình thoâ sô da thòt gôïi cho em hình aûnh veà con ngöôøi nôi ñaây nhö theá naøo ?

-Chaân chaát,khoeû maïnh,töï chuû trong cuoäc soáng

Hoûi : Caûm nhaän cuûa em veà 2 caâu thô “Ngöôøi ñoàng mình töï ñuùc ñaù keâ cao ……phong tuïc “?

-Lao ñoäng saùng taïo ñeå toàn taïi,giöõ vöõng truyeàn thoáng ,baûn saéc vaên hoaù,yù chí soáng can tröôøng

Hoûi : Em hieåu ngöôøi cha noùi vôùi con nhöõng gì qua caâu “Ngöôøi ñoàng mình chaúng maáy ai ………nhoû beù ñöôïc “ ?

- Con ngöôøi khoâng beù nhoû,coù khí phaùch,yù chí vöôn leân,keá thöøa truyeàn thoáng ..

Hoûi : Qua ñoù em thaáy tình caûm cuûa ngöôøi cha ñoái vôùi queâ höông nhö theá naøo ?

-Thöông queâ höông ,töï haøo veà khí phaùch vaø yù chí vöôn leân cuûa con ngöôøi queâ höông

*Hoaït ñoäng 3-Höôùng daãn toång keát :

Cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk

* Hoat ñoäng 4-Höôùng daãn luyeän taäp

Baøi thô gôïi lieân töôûng ?

A/Tìm hieåu baøi :

I/ Taùc giaû,taùc phaåm :

Höùa Vónh Söôùc (1948) daân toäc Taøy , queâ Truøng Khaùnh-Cao Baèng

Chuû tòch Hoäi Vaên hoïc Cao Baèng

II/Keát caáu :

1.Phöông thöùc bieåu ñaït : Bieåu caûm +ts+mt

2. Theå loaïi : thô töï do

3. Boá cuïc : 2 phaàn

III/Phaân tích :

1. Noùi vôùi con veà tình caûm coäi nguoàn :

-Tình gia ñình : Chaân phaûi….tôùi tieáng cöôøi

-Tình laøng xoùm : Ngöôøi  ñoàng ………

---Nhaéc nhôû tình caûm ruoät thòt ,coäi nguoàn sinh döôõng cuûa moãi con ngöôøi .

-Hình aûnh moäc maïc: Ñan lôø…ken…

-Lôøi noùi chaân tình : Röøng cho ….con ñöôøng …

- ------Queâ höông mang veû ñeïp truyeàn thoáng vaên hoùa,giaøu tình nghóa .

2.Söùc soáng  maõnh lieät vaø beàn bæ cuûa queâ höông .

- Soáng treân ñaù khoâng cheâ ñaù gaäp geành……ñoùi

-----Ngöôøi ñoàng mình soáng vaát vaû,beàn bæ gaén boù vôùi queâ höông .Caàn nghóa tình gaén boù vôùi queâ höông .

-Ngöôøi ñoàng mình thoâ sô da thòt….con .

-----Ngöôøi ñoàng minh moäc maïc nhöng giaøu chí khí ,nieàm tin.

----Ngöôøi cha muoán con töï haøo veà truyeàn thoáng queâ höông ,töï tin vöõng vaøng böôùc treân ñöôøng ñôøi .

IV/Toång keát :

                Ghi nhôù sgk

B/Luyeän taäp :

Hoaït ñoäng  thaày vaø troø

Ghi baûng

HoÏc sinh ñoïc

Hoûi : Qua caâu “trôøi ôi,……” em hieåu anh thanh nieân muoán noùi ñieàu gì ?

Hoûi : Vì sao anh khoâng noùi thaúng ñieàu ñoù vôùi hoaï só vaø coâ gaùi ?

-Vì ngaïi nguøng , vì muoán che giaáu tình caûm cuûa mình .

Hoûi : Caâu thöù 2 cuûa anh thanh nieân coù chöùa aån yù khoâng ?

-Khoâng

VD môû roäng :

Thaáy chò Haèng ñi qua  .

A: Chò Haèng ñeïp nhæ!

B: Chò Haèng ñi mua chaùo cho con .

A: !!!

Töôøng minh : Chi Haèng

                        Ñeïp

                        Ñi mua chaùo

                        Coù con

Haøm yù : Chò Haèng coù choàng roài,ñöøng taùn tænh..

Hoûi : Vaäy theá naøo laø nghóa töôøng minh ?Theá naøo laø nghóa haøm yù ?

                    * Ghi nhôù sgk

*Hoaït ñoäng 3 –Höôùng daãn luyeän taäp

Baøi taäp 1,2,3,4 : Cho hoïc sinh thaûo luaän trình baøy .

I/ Phaân bieät nghóa töôøng minh vaø haøm yù :

VD:  sgk

- Trôøi ôi,chæ coøn coù naêm phuùt!

---Muoán noùi theâm raèng “Anh raát tieác”

-OÂ! Coâ coøn queân chieác muøi soa ñaây naøy !

---Khoâng chöùa aån yù

* Ghi nhôù sgk tr 75

II/ Luyeän taäp :

1. a) Hoaï só taëc löôõi ñöùng daäy –taëc löôõi ---chöa muoán chia tay .—Caùch duøng hình aûnh ñeå dieãn ñaït yù .

b) Tìm nhöõng töø ngöõ :

- Maët ñoû öûng ( Ngöôïng )

- Nhaän laïi chieác khaên ( khoâng traùnh ñöôïc )

-Quay voäi ñi ( quaù ngöôïng )

Thaáy coâ gaùi boái roái vuïng veà vì ngöôïng . Vì coâ ñònh kín ñaùo ñeå laïi chieác khaên laø kæ aät cho anh thanh nieân theá maø anh quaù thaät thaø .

2. Haøm yù cuûa caâu in ñaäm :

OÂng hoaï só chöa kòp uoáng nöôùc cheø ñaáy

3. Haøm yù : OÂng voâ aên côm ñi !

4. Khoâng chöùa haøm yù

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

Cho hoïc sinh ñoïc vaên baûn

Hoûi : Vaán ñeà nghò luaän cuûa vaên baûn laø gì ?

Hoûi : Vaên baûn neâu leân nhöõng luaän ñieåm gì  veà hình aûnh muøa xuaân trong baøi thô?

+ HÌnh aûnh muøa xuaân mang nhieàu taàng yù nghóa. HÌnh aûnh gôïi caûm,ñaùng yeâu .

+ HÌnh aûnh muøa xuaân raïo röïc cuûa thieân nhieân,ñaát nöôùc trong caûm xuùc thieát tha trìu meán .

+ Hình aûnh muøa xuaân nho nhoû theå hieän khaùt  voïng hoaø nhaäp, hieán daâng .

Hoûi : Ngöôøi vieát duøng nhöõng luaän cöø naøo ñeå laøm saùng toû ?

-Luaän cöù :  Doøng soâng xanh,hoa tím bieác,loäc giaét ñaày quanh löng . …cöù ñi leân phía tröôùc ….ta laøm con……..

Hoûi : Chæ ra boá cuïc cuûa baøi ?

MB: Töø ñaàu…..ñaùng traân troïng .

TB: Töø “HÌnh aûnh muøa xuaân……..chính laø söï laùy laïi hình aûnh aáy cuûa muøa xuaân .

KB: Coøn laïi

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà caùch dieãn ñaït trong baøi ?

-Ngöôøi vieát trình baøy nhöõng caûm nhaän ñaùnh giaù  cuûa mình baèng thaùi ñoä tin yeâu, baèng tình caûm thieát tha trìu meán.

Hoûi : Em hieåu theá naøo laø nghò luaän veà moät ñoïan thô,baøi thô? Yeâu caàu ?

* Hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk tr78

*Hoaït ñoäng 3-Höôùng daãn luyeän taäp

Hoïc sinh thaûo luaän trình baøy

I/ Tìm hieåu baøi nghò luaän veà moät ñoaïn thô,baøi thô :

1.Vaên baûn : Khaùt voïng hoaø nhaäp,hieán daâng cho ñôøi .

-Vaán ñeà nghò luaän : Hình aûnh muøa xuaân vaø tình caûm thieát tha cuûa Thanh Haûi .

- Vaên baûn neâu leân :

+ HÌnh aûnh muøa xuaân mang nhieàu taàng yù nghóa. HÌnh aûnh gôïi caûm,ñaùng yeâu .

+ HÌnh aûnh muøa xuaân raïo röïc cuûa thieân nhieân,ñaát nöôùc trong caûm xuùc thieát tha trìu meán .

+ Hình aûnh muøa xuaân nho nhoû theå hieän khaùt  voïng hoaø nhaäp, hieán daâng .

--Ñeå chöùng minh ngöôøi vieát choïn giaûng bình caùc hình aûnh ñaëc saéc ,gòong ñieäu vaø keát caáu thô .

---Luaän ñieåm ñöôïc laøm noåi baät.

2.Ghi nhôù : sgk tr 78

II/Luyeän taäp :

HoÏc sinh thaûo luaän

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

HS ñoïc caùc ñeà trong sgk

Hoûi : Caùc ñeà baøi treân ñöôïc caáu taïo nhö theá naøo ?

- Yeâu caàu cuûa ñeà vaø ñoái töôïng nghò luaän

-Coù ñeà khoâng coù meäïnh leänh (yeâu caàu ) ñeà 4,7

Hoûi : caùc töø trong ñeà baøi nhö phaân tích vaø caûm nhaän ,suy nghó bieåu thò nhöõng yeâu caàu gì ñoái vôùi baøi laøm?

  HS döïa vaøo gôïi yù sgk traû lôøi

Hoûi : Neâu caùc böôùc laøm moät  baøi  vaên  nghò luaän ?    -4 böôùc

HS ñoïc ñeà baøi vaø phaàn 1 –Caùc böôùc  laøm baøi nghò luaän ……

Hoûi : Em coù theå ruùt ra nhaän xeùt gì veà yeâu caàu vaø phöông phaùp thöïc hieän böôùc tìm hieåu ñeà,tìm yù ?

Yeâu caàu : Ñoïc kó baøi thô,xaùc nhaän tình caûm

                Thôøi gian saùng taùc……taâm traïng ..

                HÌnh aûnh caâu thô naøo gaây aán töôïng

                 Ngoân töø gioïng ñieäu coù gì ñaëc saéc .

Khaùi quaùt thaønh luaän ñieåm .

Hoûi : Neâu noäi dung cuûa caùc phaàn MB,TB,KB?

GV nhaán maïnh : Caàn keát hôïp haøi hoaø giöõa nhaän xeùt ,phaân tích ñeå trình baøy saâu ,ñuùng veà ñoái töôïng .

  GV cho hoïc sinh ñoïc vaên baûn : Queâ höông …

Hoûi : Xaùc ñònh boá cuïc cuûa caùc phaøân MB…?

HS hoaït ñoäng ñoäc laäp

Hoûi : Phaàn thaân baøi ngöôøi vieát trình baøy nhöõng nhaän xeùt gì ?

       +  HÌnh aûnh ñeïp nhö mô,ñaày söùc maïnh ra khôi .

        + Caûnh trôû veà taáp naäp no ñuû

        +  HÌnh aûnh ngöôøi daân chaøi giöõa ñaát trôøi loäng gioù ,vò noàng maën cuûa bieån.

        +  HÌnh aûnh ngoân töø cuûa baøi thô giaøu söùc bieåu caûm ….

        + Suy nghó ,yù kieán cuûa ngöôøi vieát

Hoûi : Nhöõng suy nghó, yù kieán aáy ñöôïc daãn daét khaúng ñònh baøng caùch naøo ?

- Laø söï phaân tích ,chöùng minh laøm saùng toû cho phaàn MB

Hoûi : Vaên baûn coù tính thuyeát  phuïc,söùc haáp daãn khoâng ?Vì sao?Töø ñoù coù theå ruùt ra baøi hoïc gì ?

- Vaên baûn taäp trung trình baøy nhaän xeùt,ñaùnh giaù veà nhöõng giaù trò ñaëc saéc noåi baät nhaát veà noäi dung vaø caûm  xuùc ngheä thuaät cuûa baøi thô.

-Boá cuïc maïch laïc roõ raøng

- Ngöôøi vieát trình baøy caûm nghó,yù kieán baèng loøng yeâu meán,rung caûm thieát tha.

GV cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk

*Hoaït ñoäng 3-Höôùng daãn luyeän taäp :

Hoïc sinh thaûo luaän vaø trình baøy .

I/ Ñeà baøi nghò luaän veà moät ñoaïn thô,baøi thô :

VD: sgk

- Yeâu caàu (meänh leänh) (coù theå vaéng maët )

-  Ñoái töôïng :  Taàng nghóa,taâm traïng,hình töôïng, baøi thô, ngheä thuaät, tình caûm….

II/  Caùch laøm baøi nghò luaän veà moät ñoïan thô,baøi thô :

1. Caùc böôùc laøm baøi nghò luaän veà moät ñoïan thô,baøi thô

a) Tìm hieåu ñeà,tìm yù :

- Ñoïc kó baøi thô 

- Thôøi gian saùng taùc,ñòa ñieåm,taâm traïng..

- Caâu thô,hình aûnh naøo aán töôïng …

b)Laäp daøn baøi :

-MB:   + Giôùi thieäu …

            +  YÙ kieán khaùi quaùt .

-TB:  Phaân tích

             +Khaùi quaùt chung

             + ……

-KB:  Ñaùnh giaù …

c ) Vieát baøi :

d) Ñoïc vaø söûa chöõa  .

2. Caùch toå chöùc,trieån khai luaän ñieåm :

       Vaên baûn :

         Queâ höông trong tình thöông ,noãi nhôù.

-MB: “Queâ höông…….röïc rôõ “

    Chæ ra doøng caûm xuùc daït daøo,lai laùng

    Ñaùnh giaù: Thaønh coâng xuaát saéc coù yù nghóa khôûi ñaàu

-TB: Tieáp ……Teá Hanh

        +  HÌnh aûnh ñeïp nhö mô,ñaày söùc maïnh ra khôi .

        + Caûnh trôû veà taáp naäp no ñuû

        +  HÌnh aûnh ngöôøi daân chaøi giöõa ñaát trôøi loäng gioù ,vò noàng maën cuûa bieån.

        +  HÌnh aûnh ngoân töø cuûa baøi thô giaøu söùc bieåu caûm ….

        + Suy nghó ,yù kieán cuûa ngöôøi vieát ….

KB: Khaúng ñònh söùc haáp daãn cuûa baøi thô

----Lieân keát chaët cheõ,töï nhieân.

3. Ghi nhôù sgk tr83

III/Luyeän taäp :

Phaân tích khoå thô ñaàu baøi Sang thu cuûa Höõu Thænh .

HS thaûo luaän trình baøy .

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

Hs ñoïc chuù thích sgk

Hoûi : Cho bieát ñoâi neùt veà taùc giaû,taùc phaåm ,keát caáu cuûa baøi thô ?

GV môû roäng veà cuoäc ñôøi taùc giaû.

               Ta-go laø moät nhaø thô ñaõ gaëp nhieàu ñieàu khoâng may trong cuoäc soáng gia ñình . Trong 6 naêm (1902-1907) oâng maát tôùi 5 ngöôøi thaân: Vôï ( 1902) con gaùi thöù 2 (1904) Cha vaø anh ( 1905) vaø con trai ñaàu (1907) . Ñoù phaûi chaêng cuõng laø moät nguyeân nhaân khieán cho tình caûm gia ñình ñaõ trôû thaønh moät ñeà taøi quan troïng trong thô oâng ?.

HS ñoï c baøi thô

Hoûi : Xaùc ñònh vai troø cuûa ngöôøi meï trong baøi thô ?

-Ñoái töôïng ñoái thoaïi,bieåu caûm maëc duø meï khoâng xuaát hieän,khoâng phaùt ngoân .

Hoûi : Neáu baøi thô khoâng coù phaàn thöù 2 thì coù troïn veïn khoâng ?

- Baøi thô khoâng phaûi laø söï thoå loä thoâng thöôøng maø thoå loä trong tình huoáng coù thöû thaùch . Ñoù laø lí do chính ñeå phaàn 2 toàn taïi .Phaûi coù phaàn 2 ,phaûi qua thöû thaùch thì tình caûm thöông yeâu meï cuûa em beù môùi thaät söï troïn veïn.

Hoûi : Theo em lôøi môøi goïi cuûa maây ñoái vôùi em beù coù haáp daãn khoâng ?Hình aûnh naøo cho thaáy ?

- Bình minh vaøng vaø vaàng traêng baïc .

Hoûi : Tröôùc lôøi ruû reâ,môøi goïi cuûa maây ,em beù coù taâm traïng nhö theá naøo ? Chi tieát theå hieän?

-Muoán ñi chôi “laøm theá naøo ……”

Hoûi : Nhöng sau ñoù vì sao em beù laïi töø choái ?

-Nghó  ñeán  meï

Hoûi : Ñieàu ñoù boäc loä tình caûm gì cuûa em beù ñoái vôùi meï?

GV choát cho ghi

Hoûi : Em beù ñaõ nghó ra troø chôi nhö theá naøo ? Vì sao ?

- Haáp daãn hôn

- Con laø maây ….meï seõ laø traêng ……baàu trôøi xanh

- Coù thieân nhieân vaø tình meï

HS ñoïc ñoan thöù 2

Hoûi : Lôøi môøi goïi cuûa soùng coù gì ñaëc bieät ?

-Ca haùt roän raøng,ñi khaép moïi nôi.

Hoûi : Lôøi môøi coù haáp daãn khoâng ?Vì sao ?

-Haáp daãn ,phuø hôïp vôùi taâm lí treû thô

Hoûi : Em beù ñaõ töø choái ,ñieàu ñoù noùi leân yù nghóa gì ?

- Tình meï ñoái vôùi con thaät saâu naëng ,haáp daãn hôn troø chôi .

Hoûi : Nhöng em beù ñaõ nghó ra troø chôi ñaày tính saùng taïo,em coù suy nghó gæ veà caùc hình aûnh trong ñoù?

-Em raát yeâu meï vaø cuõng raát thích maây soáng .Vaø em ñaõ nghó ra hình thöùc tuyeät dieäu ñeå hoaø hôïp tình yeâu thieân nhieân vaø tình maãu töû baèng caùch bieán mình thaønh maây vaø soùng ,coøn meï laø traêng –beán bôø kì laï.

GV bình .

Troø chôi quaû laø hay vaø thuù vò “ Maây “ hieän thaân cuûa em,”traêng” –hieän thaân cuûa meï vaø khoâng phaûi cuøng chôi ñuøa maø cuøng soáng trong moät maùi nhaø –baàu trôøi xanh

Soùng –em/ beán bôø kì laï-meï- bôø bieån bao dung,roäng môû luoân saün saøng tieáp ñoùn em laên laên…..laên maõi ….vaøo loøng .

Hoûi : Baøi thô ñöôïc laéng ñoïng qua caâ u thô cuoái ,phaân tích yù nghóa caâu thô naøy ?

-Troø chôi treân maây vaø soùng coøn töôïng tröng cho nhöõng thuù vui haáp daãn cuûa cuoäc ñôøi .

Meï –töôïng tröng cho bôø bieån bao dung…..

----caâu thô ñaõ taïo ra moät hình aûnh töôïng tröng mang maøu saéc trieát lí ñaäm ñaø.

Hoûi : Ngoaøi ca ngôïi tình meï con baøi thô gôïi cho ta suy ngaãm ñieàu gì ?

- Cuoäc soáng thöôøng coù nhöõng caùm doã vaø quyeán ruõ,phaûi coù ñieåm töïa chaéc chaén ñeå khöôùc töø ,tình maãu töû laø moät ñieåm töïa.

- Haïnh phuùc khoâng ôû ñaâu xa maø ôû trong taàm  tay maø chính con ngöôøi taïo döïng neân.

*Hoaït ñoäng 3-Höôùng daãn toång keát

GV cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk

*Hoaït ñoäng 4-Höôùng daãn luyeän taäp

Hoïc sinh thaûo luaän nhoùm trình baøy

A/Tìm hieåu baøi :

I/ Taùc giaû,taùc phaåm :

Ra-bin-ñra-nat Ta-go ( 1861- 1941) laø nhaø thô hieän ñaïi lôùn nhaát Aán Ñoä .

Maây vaø soùng vieát baèng tieáng Ben-gan in trong taäp thô Si-su (1909) sau ñoù dòch ra tieáng Anh in trong taäp Traêng non 1915 .

II/ Keát caáu :

Phöông thöùc bieåu ñaït : Bieåu caûm

Theå loaïi : Thô vaên xuoâi .

Boá cuïc : 2 phaàn

III/  Phaân tích :

1. Cuoäc troø chuyeän  cuûa em beù vôùi maây vaø meï

- Chuùng toâi chôi………………….chieàu taø.

- …chôi vôùi vaàng traêng baïc …

- Nhöng laøm theá naøo maø ……

-----Troø chôi,lôøi ruû reâ haáp daãn

- Meï mình ñôïi ….

- Laøm sao coù theå rôøi meï ….

--- Ngoan ,hieáu thaûo,thöông yeâu meï.

- Con laø maây meï seõ laø traêng …….baàu trôøi xanh thaúm.

----Troø chôi haáp daãn chöùa ñaày tình maãutöû .

2. Cuoäc troø chuyeän cuûa em beù vôùi soùng :

- Chuùng toâi ca haùt ……

---Troø chôi haáp daãn thuù vò

- Buoåi chieàu meï luoân muoán mình ôû nhaø …….

- ---Ngoan,yeâu thöông meï.

- Con laø soùng meï seõ laø beán bôø ……..laên….

--- Troø chôi haáp daãn :thieân nhieân hoaø hôïp cuøng tình meï.

----Tình meï vaãn laø nieàm vui lôùn nhaát cuûa con treû.(quy luaät tình caûm )

3. Ngheä thuaät :

Maây ,traêng,soùng ,bôø,baàu trôøi ….hình aûnh thieân nhieân thô moäng ñöôïc em beù saùng taïo mang maøu saéc lung linh ,kì aûo,sinh ñoäng  nhöng chaân thöïc.

IV .Toång keát : Ghi nhôù   sgk 89

B/Luyeän taäp :

TT

Teân baøi thô

Taùc giaû

Naêm saùng taùc

Theå thô

Toùm taét noäi dung

Ñaëc saéc ngheä thuaät

1

Ñoàng chí

Chính Höõu

1948

Töï do

Tình ñoàng chí cuûa nhöõng ngöôøi lính döïa treân cô sôû cuøng chung caûnh ngoä vaø lí töôûng ñöôïc theå hieän töï nhieân vaø bình dò,saâu saéc trong moïi hoaøn caûnh

Chi tieát hình aûnh ngoân ngöõ giaûn dò chaân thöïc coâ ñoïng giaøu söùc bieåu caûm .

2

Baøi thô veà tieåu ñoäi…

Phaïm Tieán  Duaät

1969

Töï do

Qua hình aûnh ñoäc ñaùo –nhöõng chieác xe khoâng kính khaéc hoaï noåi baät hình aûnh nhöõng ngöôøi lính laùi xe…hieân ngang ,duõng caûm vaø yù chí chieán ñaáu giaûi phoùng mieàn Nam

Chaát lieäu hieän thöïc sinh ñoäng ,hình aûnh ñoäc ñaùo ,gioïng ñieäu töï nhieân khoeû khoaén

3

Ñoaøn thuyeàn ñaùnh caù

Huy Caän

1958

Baûy chöõ

Nhöõng böùc tranh ñeïp roäng lôùn ,traùng leä veà thieân nhieân,vuõ truï vaø ngöôøi lao ñoäng treân bieån .Qua ñoù theå hieän nieàm caûm xuùc veà thieân nhieân vaø lao ñoäng ,nieàm vui trong cuoäc soáng

Nhieàu hình aûnh ñeïp roäng lôùn ,ñöôïc saùng taïo baèng lieân töôûng töôûng töôïng ,aâm höôûng khoeû khoaén

4

Beáp löûa

Baèng Vieät

1963

7 & 8

Nhöõng kæ nieäm ñaày xuùc ñoäng veà tình baø chaùu ,theå hieän loøng kính yeâu traân troïng vaø bieát ôn cuûa chaùu ñoái vôùi baø,gia ñình,queâ höông ,ñ/n.

Keát hôïp giöõa bc vaø mt vaø bình luaän ,saùng taïo hìnhaûnh beáp löûa gaén vôùi baø

5

Khuùc haùt ru nhöõng em beù….

Nguyeãn Khoa Ñieàm

1971

Chuû yeáu laø 8 chöõ

Theå hieän tình yeâu thöông con cuûa ngöôøi meï TAØ oâi gaén lieàn vôùi loøng yeâu nöôùc ,tinh thaàn chieán ñ16u vaø khaùt voïng veà töông lai

Khai thaùc ñieäu ru ngoït ngaøo, trìu meán 

6

Aùnh traêng

Nguyeãn Duy

1978

5 chöõ

Töø hình aûnh aùnh traêng trong thaønh phoá ,gôïi laïi nhöõng naêm thaùng ñaõ qua trong cuoäc ñôøi ngöôøi lính gaén boù vôùi theâin nhieân ñaát nöôùc ,nhaéc nhôû thaùi ñoä soáng tình nghóa thuyû chung .

HÌnh aûnh bình dò maø giaøu yù nghóa bieåu tröôïng ,gioïng ñieäu  nhoû nheï chaân thaønh maø thaám saâu

7

Con Coø

Cheá Lan Vieân

1962

Töï do

Hình töôïng con coø trong lôøi haùt ru ,ngôïi ca veà tình meï vaø yù nghóa cuûa lôøi ru ñoái vôùi cuoäc ñôøi cuûa moãi con ngöôøi .

Vaän duïng aùng taïo hình aûnh vaø gioïng ñieäu lôøi ru cuûa ca dao

8

Muøa xuaân nho nhoû

Thanh Haûi

1980

5 chöõ

Caûm xuùc tröôùc muøa xuaân cuûa thieân nhieân vaø ñaát nöôùc theå hieän öôùc nguyeän chaân thaønh goùp muøa xuaân nhoû cuûa ñôøi mình vaøo cuoäc ñôøi chung .

Hình aûnh ñeïp giaûn dò,aån duï,so saùnh saùng taïo

9

Vieáng laêng Baùc

Vieãn Phöông

1976

8 chöõ

Loøng thaønh kính vaø nieàm xuùc ñoäng saâu saéc cuûa nhaø thô  ñoái vôùi Baùc .

Nhieàu hình aûnh aån duï ñeïp vaø gôïi caûm

10

Sang thu

Höõu Thænh

Sau 1975

5 chöõ

Bieán chuyeån cuûa thieân nhieân luùc gia muøa qua söï caûm nhaän tinh teá cuûa nhaø thô

HÌnh aûnh thieân nhieân ñöôïc gôïi taû baèngnhieàu caûm giaùc tinh nhaïy,gôïi caûm

11

Noùi vôùi con

Y Phöông

Sau 1975

Töï do

Baèng lôøi troø chuyeän vôùi con baøi thô theå hieän söï gaén boù nieàm töï haøo veà queâ höông vaø ñaïo lí soáng cuûa daân toäc. 

Caùch noùi giaøu hình aûnh ,vöøa cuï theå,gôïi caûm,vöøa gôïi yù saâu xa.

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

GV cho hoïc sinh ñoïc ñoaïn trích trong sgk

Hoûi : Neâu haøm yù cuûa caâu in ñaäm.? Vì sao chò Daäu khoâng daùm noùi thaúng vôùi con maø söû duïng haøm yù ?

-Haøm yù caâu thöù 1: Sau böõa aên naøy con khoâng ñöôïc ôû nhaø vôùi thaày meï vaø caùc em nöõa .

-Vì daây laø ñieàu ñau loøng neân chò traùnh noùi thaúng ra .

Haøm yù caâu 2- Meï ñaõ baùn con cho nhaø cuï Nghò thoân Ñoaøi .

Hoûi : Haøm yù trong caâu naøo roõ hôn ? Chi tieát naøo cho bieát Tí ñaõ hieåu haøm yù trong caâu noùi cuûa meï ?

- Caâu 2 roõ hôn vì ôû caâu 1 Tí khoâng hieåu haøm yù “giaõy naûy”..

- Tieáng khoùc ‘” U baùn con thaät ñaáy ö ?”

Hoûi : Töø ví duï treân ñeå haøm yù toàn taïi thì ngöôøi noùi ngöôi nghe phaûi nhö theá naøo ?

Hoûi : Neáu thieáu moät trong hai ñieàu kieän ñoù thì haøm yù coù toàn taïi khoâng ?

GV höôùng daãn toång keát ruùt ra ghi nhôù sgk

*Hoaït ñoäng 3- Höôùng daãn luyeän taäp

Baøi taäp 1:

a) Ngöôøi noùi laø anh thanh nieân ,ngöôøi nghe laø oâng hoaï só vaø coâ gaùi.

Haøm yù : Môøi baùc vaø coâ vaøo uoáng nöôùc

Ngöôøi nghe hieåu haøm yù : OÂng lieàn theo …..vaø ..ngoài xuoáng gheá.

b) Ngöôøi noùi laø anh Taán ngöôøi nghe laø chi Hai Döông .

Haøm yù : Chuùng toâi khoâng theå cho ñöôïc .

Ngöôøi nghe hieåu haøm yù : Thaät laø caøng giaøu coù…….caøng giaøu coù .

c)Ngöôøi noùi laø thuyù Kieàu ,ngöôøi nghe laø Hoaïn Thö .

Haøm yù : Gieãu côït ; Quyeàn quyù nhö tieåu thö cuõng coù luùc phaûi ñeán tröôùc Hoa noâ naøy ö ?

Haøm yù caâu 2 : Haõy chuaån bò nhaän söï baùo oaùn thích ñaùng .

Hoaïn Thö hieåu haøm yù : Hoàn laïc phaùch xieâu .

2. Cho hoïc sinh thaûo luaän :

Haøm yù : Chaét duøm nöôùc ñeå côm khoûi nhaõo.

Ngöôøi nghe vôø khoâng nghe,khoâng hieåu

---Söû duïng haøm yù khoâng thaønh coâng .

3. HS suy nghó ñoäc laäp ,trình baøy.

4. Haøm yù : Tuy hy voïng chöa coù theå noùi laø thöïc hay hö nhöng neáu coá gaéng thöïc hieän thì coù theå ñaït ñöôïc .

5. Haøm yù : Môøi moïc ‘Boïn tôù chôi ..”

                  Töø choái : Meï mình ….

I/ Ñieàu kieän söû duïng haøm yù :

VD : sgk

Haøm yù :

- Sau böõa aên naøy con khoâng ñöôïc ôû nhaø vôùi thaày meï vaø caùc em nöõa .

-- Söû duïng haøm yù khoâng thaønh coâng – Ngöôøi nghe khoâng giaûi ñoaùn ñöôïc.

- Meï ñaõ baùn con cho nhaø cuï Nghò thoân  Ñoaøi .

---Ngöôøi nghe giaûi ñoùan ñöôïc

* Ghi nhôù sgk 

II/Luyeän taäp :

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

GV höôùng daãn hs tìm hieåu

HS ñoïc muïc I trong sgk

Hoûi : Em haõy cho bieát theá naøo laø vaên baûn nhaät duïng ? Em hieåu tính caäp nhaät laø gì ?

- Khaùi nieäm vaên baûn nhaät duïng khoâng phaûi laø khaùi nieäm theå loaïi,cuõng khoâng chæ kieåu vaên baûn. Noù chæ ñeà caäp tôùi chöùc naêng,ñeà taøi  vaø tính caäp nhaät cuûa noäi dung vaên baûn maø thoâi

- Caäp nhaät laø gaén vôùi cuoäc soáng böùc thieát haèng ngaøy song noù phaûi gaén vôùi nhöõng vaán ñeá cô baûn cuûa coäng ñoàng ,caùi thöông nhaätphaûi laø nhöõng vaán ñeà laâu daøi cuûa söï phaùt trieån lòch söû xaõ hoäi .

-Ñeà taøi,chuû ñeà  laø nhöõng vaán ñeà ñöôïc baùo ñaøi ñeà caäp .

HS ñoïc phaàn 2:

Hoûi : Boå sung theâm nhöõng vaên baûn nhaät duïng khaùc?

Hoûi : Noäi dung cuûa caùc vaên baûn ?

Hoûi : Hình thöùc vaên b aûn vaø kieåu vaên baûn cuûa vaên baûn nhaät duïng thöôøng duøng ? VD?

HS ñoïc ñoaïn 4

Thaûo luaän 5 vaán ñeà caàn löu yù khi hoïc vaên baûn nhaät duïng .

Cho hoïc sinh tìm nhöõng daãn chöùng cuï theå

GV theo doõi ñònh höôùng ,choát

Cho hoïc sinh ñoïc ghi nhôù sgk tr 96

I/ Khaùi nieäm vaên baûn nhaät duïng :

Khaùi nieäm vaên baûn nhaät duïng khoâng phaûi laø khaùi nieäm theå loaïi,cuõng khoâng chæ kieåu vaên baûn. Noù chæ ñeà caäp tôùi chöùc naêng,ñeà taøi  vaø tính caäp nhaät cuûa noäi dung vaên baûn maø thoâi.

II/ Noäi dung caùc vaên baûn nhaät duïng :

Lôùp 6:

  Di tích lòch söû : Caàu long bieân –…..

  Danh lam thaéng caûnh : Ñoäng phong nha

  Quan heä giöõa thieân vaø con ngöôøi: Böùc thö..

  Lôùp 7:

Giaùo duïc,veà vai troø cuûa ngöôøi phuï nöõ : Coång tröôøng ..,meï toâi, cuoäc chia tay ….

Vaên hoaù : Ca Hueá treân soâng Höông

Lôùp 8:

Moâi tröôøng : Thoâng tin veà ngaøy traùi ……2000

Teä naïn ma tuyù, thuoác laù: Oân dòch,thuoác laù

Daân soá : Baøi toaùn daân soá

Lôùp 9:

Quyeàn soáng cuûa con ngöôøi : Tuyeân boá theá ……

Baûo veä hoaø bình : Ñaáu tranh cho moät……

Hoäi nhaäp vaø giöõ gìn baûn saéc: Phong caùch …

III/Hình thöùc vaên baûn nhaät duïng :

Hình thöùc ña daïng : Taùc phaåm vaên chöông coù hö caáu, thö ,buùt kí,hoài kí,coâng boá…….

Phöông thöùc bieåu ñaït : Töï söï,mt,bc,nl

IV/ Phöông phaùp hoïc vaên baûn nhaät duïng :

1. Ñoïc kó chuù thích veà töø vaø  veà söï kieän lieân quan.

2. Phaûi taïo ñöôïc thoùi quen lieân heä vaán ñeà ( Cuoäc soáng ,baûn thaân,coâng ñoàng ……)

3. Caàn phaûi coù kieán giaûi rieâng ,quan ñieåm rieâng coù theå ñeà xuaát nhöõng kieán nghò ,giaûi phaùp

4. Vaän duïng caùc kieán thöùc moân hoïc khaùc ñeå laøm saùng toû caùc vaán ñeà ñaët ra trong vaên baûn

5. Khi phaân tích caàn caên cöù vaøo nhöõng ñaëc ñieåm hình thöùc vaø phöông thöùc bieåu ñaït cuûa vaên baûn .

* Ghi nhôù : Sgk tr 96

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

GV giaûng giaûi

Hoûi : Ngoân ngöõ nöôùc ta ñöôïc phaân boá  thaønh maáy khu vöïc chuû yeáu ?

Hoûi : Vieäc söû duïng töø ngöõ ñòa phöông trong giao tieáp vaø trong moät soá vaên baûn coù nhöõng maët tích cöïc ,haïn cheá naøo ?

Hoûi : Nhö vaäy, caàn phaûi coù thaùi ñoä nhö theá naøo khi söû duïng töø ngöõ ñòa phöông?

HS ñoïc baøi taäp 1. Trao ñoåi ,thaûo luaän nhoùm vaø cöû ngöôøi ñaïi dieän leân trình baøy .

HS thaûo luaän nhoùm baøi taäp 2.3

GV vieân ñònh höôùng ,söûa chöõa

Baøi taäp 4 – Hoïc sinh suy nghó ñoäc laäp trình baøy .

Baøi taäp 5 : HS thaûo luaän nhoùm

GV ñònh höôùng söûa chöõa

I/ Nhaän xeùt chung :

1. Vai troø cuûa töø ngöõ ñòa phöông :

- Phaân boá thaønh 3 vuøng ngoân ngöõ: Baéc Boä, Trung Boä,Nam Boä.

- Tích cöïc: Boå sung laøm phong phuù theâm töø ngöõ toaøn daân

-Tieâu cöïc : (caû phaàn ngöõ aâm) gaây trôû ngaïi giao tieáp giöõa caùc vuøng, mieàn khaùc nhau.

2. Vieäc söû duïng töø ngöõ ñia phöông

- Caàn coù thaùi ñoä ñuùng ñaén söû duïng tieáng ñòa phöông trong giao tieáp .

II/Luyeän taäp :

1. Tìm töø ñiaï phöông trong caùc ñoaïn trích :

a) Töø ñòa phöông     -------   Töø toaøn daân

      Theïo                                  Seïo

      Laëp baëp                         Laép baép

      Ba                                    Boá,cha

b)    Maù                                   Meï

        Keâu                               Goïi

        Ñaâm                             Trôû thaønh

        Ñuõa beáp                       Ñuõa caû

       Noùi troång                       Noùi troáng khoâng

       Voâ                                  Vaøo

c)   Lui cui                           Luùi huùi

      Naép                               Vung

      Nhaém                            Cho laø

      Giuøm                              Giuùp

2.  a) Keâu : Toaøn daân –Noùi to

     b) Keâu : Ñòa phöông – Goïi

3. Caùc töø  ñòa phöông

   Traùi : Quaû , Chi : gì , Keâu : goïi , Troáng hoång troáng haùc: Troáng hueách troáng hoaùc .

4. HS töï laøm

5. Ñoái vôùi (a) : Khoâng . Vì beù Thu chöa coù dòp tieáp xuùc giao tieáp roäng raõi vôùi beân ngoaøi .

   Ñoái vôùi ( b) : Taùc  giaû duøng moät soá töø ñaïi phöông ñeå neâu saéc thaùi vuøng ñaát mình ñang keå . Tuy nhieân taùc giaû chuû ñònh  khoâng  duøng quaù nhieàu –traùnh gaây khoù hieåu .

Hoaït ñoäng thaày vaø troø

Ghi baûng

* Hoaït ñoäng 2.1 : Tìm hieåu veà taùc giaû,taùc phaåm vaø keát caáu :

• HS ñoïc chuù thích sgk

Hoûi : Cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû,taùc phaåm ?

GV cung caáp theâm :

OÂng laø caây buùt xuaát saéc cuûa vaên hoïc hieän ñaïi Vieät Nam . Sau 75 oâng traên  trôû tìm toøi ñoåi môùi maïnh meõ veà tö töôûng vaø ngheä thuaät môû ra chaëng ñöôøng môùi trong saùng taùc cuûa minh vaø thuùc ñaåy coâng cuoäc vaên hoïc.

OÂng laø ngöôøi trong soá nhöõng ngöôøi “ môû ñöôøng tinh anh vaø taøi naêng,ñaõ ñi xa nhaát “ trong chaëng môû ñaàu doåi môùi vaên hoïc ( Nguyeân Ngoïc )

HS ñoïc vaên baûn

Hoûi : Xaùc ñònh nhaân vaät chính cuûa truyeän ? Nhaân vaät chính ñöïôïc keå trong hoaøn caûnh naøo ? Moái quan heä naøo ?

-Nhó –Hoaøn caûnh ñaëc bieät …tình huoáng truyeän

- Moái quan heä :

+ Caûnh vaät nôi laøng queâ

+ Con ngöôøi nôi laøng queâ

Hoûi : Em coù nhaän xeùt gì veà tình huoáng cuûa caâu chuyeän ? Tình huoáng ñoù coù yù nghóa gì ?

GV môû roäng : Trong vaên hoïc ñaõ coù khoâng ít taùc phaåm ñaët nhaân vaät vaøo hoaøn caûnh hieåm ngheøo ,giaùp ranh giöõa söï soáng vaø caùi cheát . Khai thaùc tình huoáng aáy ñeå noùi veà khaùt voïng soáng vaø söùc soáng maïnh meõ cuûa con ngöôøi hay veà loøng nhaân aùi,söï hy sinh cao caû. (Tình yeâu vaø cuoäc soáng cuûa Gaéc Laân-ñôn, Chieác laù…. Laõo Haïc …)

Hoûi : Khung caûnh thieân nhieân ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ? Em coù nhaän xeùt gì ñieåm nhìn  ? Vì sao taùc giaû laïi choïn ñieåm nhìn töø nhaân vaät Nhó?

- HS töï phaùt hieän trình baøy yù 1

- Ñieåm nhìn mieâu taû töø  nhaân vaät Nhó

- Töø ñieåm nhìn naøy caùc söï vaät hieän ra roõ raøng hôn ,khaùch quan  vaø bieåu loä ñöôïc noäi taâm cuûa nhaân vaät .

Hoûi : Töø nhöõng hình aûnh ñeïp cuûa thieân nhieân daáy leân nieàm khao khaùt gì ?

---Khao khaùt soáng maõnh lieät vaø giao caûm vôùi ñôøi .

Hoûi : Taïi sao khi noùi ra ñieàu khao khaùt loøng Nhó laïi ngöôïng nghòu ?

- Khao khaùt chaùy boûng / baát löïc tröôùc hoaøn caûnh .

- Nhaän ra veû ñeïp /  khi ñaõ gaàn heát cuoäc ñôøi

Hoûi : Tröôùc yeâu caàu cuûa anh ñoái vôùi ñöùa con caûm thaáy nhö theá naøo ?

Hoûi : Ñöùa con anh coù  thöïc hieän ñöôïc ñieàu anh muoán khoâng ? Vì sao ? Nhó ñaõ ruùt ra ñieàu gì ?

- Khoâng hieåu ,thöïc hieän mieãn cöôõng …sa vaøo ..

- Nhó nghieäm ra ñöôïc caùi quy luaät phoå bieán cuûa ñôøi ngöôøi  “ …..con ngöôøi ta treân ñöôøng ñôøi thaät khoù traùnh ñöôïc nhöõng caùi ñieàu voøng veøo hoaëc chuøng chình ….“

Hoûi : Em hieåu gì veà suy nghó aáy cuûa Nhó?

---Noãi ñau cuûa söï baát löïc .

Hoûi : ÔÛ cuoái truyeän taùc giaû taäp trung mieâu taû chaân dung vaø cöû chæ cuûa Nhó  ra sao ?

- Maët muõi ñoû…….. khaùc thöôøng . Hai maét long lanh …..möôøi ñaàu ngoùn tay bíu chaët….run laåy baåy ………..giô caùnh tay gaày guoäc…..khaån thieát

Hoûi : Haønh ñoäng naøy coù yù nghóa gì ?

Hoûi : Theo em nhaân vaät Nhó trong truyeän laø loaïi nhaân vaät naøo ?Qua nhaân vaät taùc giaû muoán göûi gaém ñieàu gì ?

- Nhaân vaät tö tuôûng

- Thöùc tænh moïi ngöôøi veà nhöõng caùi voøng  veøo ….döùt ra khoûi noù,ñeå höôùng ñeán nhöõng giaù trò ñích thöïc  voán gaàn guõi,giaûn dò,beàn vöõng.

Nhö vaäy : Nhaø vaên ñaõ göûi gaém qua nhaân vaät nhöõng ñieàu quan saùt suy ngaãm trieát lí veà cuoäc ñôøi vaø con ngöôøi . Noù ñöôïc chuyeån taûi qua ñôøi soáng noäi taâm cuûa nhaân vaät .

Hoûi :  HÌnh aûnh ngöôøi vôï –Lieân ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ?

Hoûi : Caûm nhaän cuûa em veà vôï Nhó  qua caùc chi tieát vaø cuoäc ñoái thoaïi vôùi Nhó  ?

-Thöông yeâu vaø taàn taûo,hy sinh cho choàng

Hoûi : Qua nhaân vaät Lieân vaø Luõ treû ,nhaø vaên muoán noùi vôùi chuùng ta ñieàu gì ?

- Con ngöôøi phaûi bieát thöông yeâu, ñuøm boïc, giuùp ñôõ, hy sinh …

- Hoûi : Truyeän ngaén chöùa ñöïng nhöõng suy ngaãm traûi nghieäm cuûa nhaø vaên veà con ngöôøi vaø cuoäc ñôøi . Tìm nhöõng ñoaïn vaên theå hieän taäp trung chuû ñeà  cuûa truyeän ?

Moïi hình aûnh ñeàu mang 2 lôùp nghóa: Nghóa thöïc vaø nghóa bieåu töôïng .

- Hình aûnh baõi boài, beán soâng vaø toaøn boä khung caûnh thieân nhieân : Bieåu töôïng cuûa veû ñeïp ñôøi soáng

- Nhöõng boâng hoa cuoái muøa,maøu saéc ñaäm hôn, tieáng taûng ñaát lôû beân bôø soâng, khi côn luõ veà ñoå aäp vaøo giaác nguû cuûa Nhó –gôïi lieân töôûng ñeán söï soáng ôû vaøo nhöõng ngaøy cuoái cuøng .

- Ñöùa con sa vaøo …..söï chuøng chình,voøng veøo

HS thaûo luaän trình baøy .

Hoûi : Theo em truyeän ñeå laïi aán töôïng saâu saéc cho ngöôøi ñoïc bôûi caùch vieát môùi laï nhö theá naøo ?

* Hoaït ñoäng 3 –Höôùng daãn toång keát :

Hoûi : Qua nhöõng suy nghó cuûa Nhó truyeän göûi gaém ta ñieàu gì ?

*Hoaït ñoäng 4 –Höôùng daãn luyeän taäp

HS thaûo luaän vaø trình baøy

A/Tìm hieåu baøi :

I/Taùc giaû,taùc phaåm :

1.Taùc giaû :

Nguyeãn Minh Chaâu (1930-1989 )  queâ Quyønh Löu-Ngheä An . Caây buùt xuaát saéc cuûa vaên hoïc Vieät Nam hieän ñaïi .

-  Tieåu thuyeát  Cöûa soâng

                         Daáu chaân ngöôøi lính

                         Maûnh traêng cuoái röøng..

2. Taùc phaåm : Beán queâ in  trong taäp cuøng teân –1985

II/ Keát caáu :

1. Phöông thöùc bieåu ñaït : Töï söï

2.Theå loaïi : Truyeän ngaén

3. Boá cuïc : 2 phaàn (theo caûm xuùc)

-Quan heä vôùi thieân nhieân ( töø ñaàu…tröôùc cöõa soå nhaø mình )

-Quan heä vôùi con ngöôøi   

III/ Phaân tích :

1.Tình huoáng truyeän :

- Tình huoáng 1:

+ Tröôùc ñaây :  Coâng vieäc ñaõ cho anh ñi khaép moïi nôi

+ Cuoái ñôøi :  Bò lieät toaøn thaân ,taát caû moïi sinh hoaït ñeàu nhôø ngöôøi khaùc .

-   Tình huoáng 2 :

+ Phaùt hieän ñöôïc veû ñeïp laï luøng cuûa baõi boài beân kia soâng    

+ Nhöng khoâng bao giôø ñaët chaân leân ñöôïc .

+ Anh nhôø con thöïc hieän khao khaùt nhöng con laïi sa vaøo moät ñaùm cô ñeå treã chuyeán ñoø.  

------Hoaøn caûnh trôù treâu ,nghòch lí .

Cuoäc soáng vaø soá phaän cuûa con ngöôøi  chöùa ñaày nhöõng ñieàu baát thöôøng ,nghòch lí,ngaãu nhieân vöôït ra ngoaøi döï ñònh vaø öôùc muoán ,caû nhöõng hieåu bieát vaø taon tính cuûa ngöôøi ta . 

2. Caûm xuùc vaø suy nghó cuûa nhaân vaät Nhó