Ngµy so¹n:                                        

Ngµy gi¶ng:

 

                                                  Bµi 1- TiÕt 1    

 

 

 

                             V¨n b¶n: T«i ®i häc

                          (Thanh TÞnh)

I/ Môc tiªu bµi häc:

 Th«ng qua bµi häc, gióp häc sinh:

  - HiÓu vµ c¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” ë buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn trong ®êi qua ¸ng v¨n håi t­ëng giµu chÊt th¬ cña Thanh TÞnh.

  - ThÊy ®­îc nÐt ®Æc s¾c cña ngßi bót v¨n xu«i Thanh TÞnh.

  - RÌn luyÖn kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m, kÜ n¨ng ph¸t hiÖn, ph©n tÝch t©m tr¹ng nh©n vËt “t«i”- ng­êi kÓ chuyÖn vµ liªn t­ëng ®Õn nh÷ng kØ niÖm cña b¶n th©n.

II/ ChuÈn bÞ:

   1.Gi¸o viªn:

                      §äc kÜ néi dung v¨n b¶n

                     Tham kh¶o c¸c tµi liÖu liªn quan.

   2. Häc sinh:

                       §äc v¨n b¶n, ®äc chó thÝch, t×m bè côc

                      Tr¶ lêi c©u hái vµo vë so¹n.

III/ C¸c ho¹t ®éng d¹y- häc:

   1.¤n ®Þnh líp

   2. KiÓm tra: Vë so¹n bµi cña häc sinh.

   3. Bµi míi:

                                      Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi.

     Trong cuéc ®êi mçi con ng­êi, nh÷ng kØ niÖm tuæi häc trß th­êng ®­îc l­u gi÷ bÒn l©u trong trÝ nhí. §Æc biÖt lµ nh÷ng kØ niÖm vÒ buæi ®Õn tr­êng ®Çu tiªn.

                                       “ Ngµy ®Çu tiªn ®i häc

                                         MÑ d¾t tay ®Õn tr­êng

                                         Em võa ®i võa khãc

                                         MÑ dç dµnh yªu th­¬ng”.

    ThËt khã diÔn t¶ b»ng lêi nh÷ng c¶m xóc cña c¸c em häc sinh lóc ®ã. Bëi mçi ng­êi l¹i cã nh÷ng c¶m xóc riªng. H«m nay, c« vµ c¸c em sÏ ®­îc t×m hiÓu t©m tr¹ng cña mét b¹n häc trß x­ng “t«i” trong v¨n b¶n “T«i ®i häc” víi nh÷ng kØ niÖm m¬n man, b©ng khu©ng cña mét thêi th¬ Êy.                               

 

              Ho¹t ®éng cña GVHS

 

                   Néi dung

 

1

 


                                                                                                                                                           

                     Ho¹t ®éng2:

* GV h­íng dÉn c¸ch ®äc:

    §äc víi giäng chËm, dÞu dµng, l¾ng s©u; chó ý ng÷ ®iÖu.

* GV ®äc mÉu: Tõ ®Çu -> T«i ®i häc.

- Gäi 2 HS ®äc nèi tiÕp ®Õn hÕt.

- NhËn xÐt c¸ch ®äc cña häc sinh.

H: Qua chuÈn bÞ bµi ë nhµ, em h·y giíi thiÖu ®«i nÐt vÒ nhµ v¨n Thanh TÞnh?

-> Thanh TÞnh (1911- 1988) Tªn khai sinh lµ TrÇn V¨n Ninh quª ë xãm Gia L¹c, ven s«ng H­¬ng, ngo¹i « tp HuÕ. N¨m lªn 6 tuæi ®­îc ®æi tªn lµ TrÇn Thanh TÞnh, häc tiÓu häc vµ trung häc t¹i HuÕ. Tõ n¨m 1933, b¾t ®Çu ®i lµm vµ vµo nghÒ d¹y häc. §©y còng lµ thêi gian «ng b¾t ®Çu s¸ng t¸c v¨n ch­¬ng.

   Trong sù nghiÖp s¸ng t¸c cña m×nh,Thanh TÞnh ®· cã mÆt trong kh¸ nhiÒu lÜnh vùc: truyÖn ng¾n, truyÖn dµi, th¬, bót kÝ v¨n häc...song cã lÏ «ng thµnh c«ng h¬n c¶ ë thÓ lo¹i truyÖn ng¾n vµ th¬. Nh÷ng truyÖn ng¾n hay nhÊt cña Thanh TÞnh nh×n chung ®Òu to¸t lªn mét t×nh c¶m ªm dÞu, trong trÎo. V¨n «ng nhÑ nhµng mµ thÊm s©u, mang d­ vÞ võa man m¸c buån th­¬ng, võa ngät ngµo quyÕn luyÕn. “T«i ®i häc” lµ mét tr­êng hîp tiªu biÓu nh­ vËy. T¸c phÈm ®­îc in trong tËp “Quª mÑ” xuÊt b¶n n¨m 1941.

H: Ngay më ®Çu truyÖn, t¸c gØa ®· viÕt: “H»ng n¨m, cø vµo cuèi thu...tùu tr­êng”. Em hiÓu “tùu tr­êng” ë ®©y cã nghÜa nh­ thÕ nµo?

->§Õn tr­êng khai gi¶ng n¨m häc míi.

H: “¤ng ®èc tr­êng MÜ LÝ cho gäi mÊy cËu häc trß míi ®Õn” VËy “«ng ®èc” ë ®©y lµ ai?

-> ¤ng hiÖu tr­ëng.

H: Tõ “l¹m nhËn” trong c©u “ Tù nhiªn l¹m nhËn lµ vËt riªng cña m×nh” cã nghÜa lµ g×?  

-> NhËn qu¸ ®i, nhËn vµo m×nh nh÷ng ®iÒu, nh÷ng phÇn kh«ng ph¶i cña m×nh.

GV: Cßn mét sè tõ khã kh¸c, trong qu¸ tr×nh t×m hiÓu v¨n b¶n chóng ta sÏ gi¶i thÝch tiÕp.

                       Ho¹t ®éng 3:

 

H: Trong v¨n b¶n, t¸c gi¶ ®· sö dông nh÷ng ph­¬ng thøc biÓu ®¹t nµo?

I/ §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

II/ T×m hiÓu v¨n b¶n

 

 

1

 


                                                                                                                                                           

-> Tù sù, miªu t¶, biÓu c¶m.

GV: Gi¶ng gi¶i cho HS c¸c biÓu hiÖn vµ kÕt luËn: Miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n tù sù cô thÓ nh­ thÕ nµo, c¸c em sÏ ®­îc t×m hiÓu kÜ trong tiÕt TËp lµm v¨n.

H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ m¹ch kÓ cña truyÖn?

-> KÓ theo dßng håi t­ëng cña nh©n vËt “t«i”, theo tr×nh tù thêi gian vµ kh«ng gian cña buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn.

H: Cã nh÷ng nh©n vËt nµo ®­îc kÓ l¹i trong truyÖn? Nh©n vËt chÝnh lµ ai? V× sao em biÕt?

-> T«i, mÑ, «ng ®èc, nh÷ng cËu häc trß.

     T«i lµ nh©n vËt chÝnh. V× nh©n vËt nµy ®­îc kÓ nhiÒu nhÊt, mäi sù viÖc trong truyÖn ®Òu th«ng qua sù c¶m nhËn cña nh©n vËt nµy.

H: Qua m¹ch kÓ cña nh©n vËt “T«i”, em h·y cho biÕt bè côc cña v¨n b¶n gåm mÊy phÇn? Néi dung tõng phÇn lµ g×?

-> 5 phÇn:

   + P1: Tõ ®Çu-> T­ng bõng rén r·.                   (Kh¬i nguån kØ niÖm)

   + P2: Buæi mai-> Ngang trªn ngän nói.              (T©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c cña nh©n vËt “t«i”trªn ®­êng cïng mÑ ®Õn tr­êng)

   + P3:Tr­íc s©n tr­êng-> Trong c¸c líp.           (T©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c cña nh©n vËt “t«i” khi ë gi÷a s©n tr­êng, quan s¸t mäi ng­êi vµ c¸c b¹n).

   + P4: ¤ng ®èc-> Chót nµo hÕt.                     (T©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c cña nh©n vËt “t«i” khi nghe gäi tªn vµ rêi mÑ vµo líp).

   + P5: Cßn l¹i.                                                    (T©m tr¹ng vµ c¶m gi¸c cña nh©n vËt “t«i” khi vµo líp, ®ãn nhËn tiÕt häc ®Çu tiªn).

GV: TruyÖn ng¾n ®Ëm chÊt tr÷ t×nh “T«i ®i häc” cña nhµ v¨n Thanh TÞnh ®· gióp chóng ta sèng l¹i nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬ m¬n man, trong s¸ng ë buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn. Nh÷ng kØ niÖm Êy ®­îc kh¬i nguån tõ thêi ®iÓm nµo? Chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu.

 

*HS ®äc thÇm 4 c©u v¨n ®Çu.

H: Nçi nhí buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn cña t¸c gi¶ ®­îc kh¬i nguån tõ thêi ®iÓm nµo?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1. Kh¬i nguån kØ niÖm.

 

 

 

- Thêi ®iÓm: Cuèi thu:

1

 


                                                                                                                                                           

 

 

H: V× sao cø ®Õn thêi ®iÓm nµy, nh÷ng kØ niÖm cña t¸c gi¶ l¹i ïa vÒ?

-> Do cã sù liªn t­ëng t­¬ng ®ång, tù nhiªn gi÷a hiÖn t¹i vµ qu¸ khø.

GV: Cø vµo thêi ®iÓm Êy, c¶nh vËt Êy, kh«ng gian Êy...lµm cho nh©n vËt nghÜ ngay vÒ ngµy x­a theo 1 quy luËt tù nhiªn cø lÆp ®i lÆp l¹i. V× vËy t¸c gi¶ ®· viÕt “ H»ng n¨m, cø vµo cuèi thu...”

H: Khi nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm cò, nh©n vËt “t«i” cã t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo?

 

 

H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt tu tõ vµ c¸ch sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶ khi nhí l¹i buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn?

 

GV: T¸c gi¶ ®· sö dông nghÖ thuËt so s¸nh vµ tõ l¸y ®Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng, c¶m xóc cña nh©n vËt “t«i” khi nhí l¹i nh÷ng kØ niÖm cña buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn. Nh÷ng t×nh c¶m trong s¸ng Êy n¶y në trong lßng “t«i” nh­ nh÷ng cµnh hoa t­¬i mØm c­êi gi÷a bÇu trêi quang ®·ng, mµ t«i  kh«ng thÓ nµo quªn. C©u v¨n nh­ c¸nh cöa dÞu dµng më ra, dÉn ng­êi ®äc vµo mét thÕ giíi ®Çy ¾p nh÷ng sù viÖc, nh÷ng con ng­êi, nh÷ng cung bËc t©m t­ t×nh c¶m ®Ñp ®Ï, trong s¸ng, rÊt ®¸ng nhí, ®¸ng chia sÎ vµ tr©n träng.

H: Nh÷ng c¶m xóc khi th× nao nøc, m¬n man (nhÑ nhµng), lóc l¹i t­ng bõng, rén r·(m¹nh mÏ) cã m©u thuÉn víi nhau kh«ng? V× sao?

-> Kh«ng m©u thuÉn. Ng­îc l¹i chóng cßn gÇn gòi, bæ sung cho nhau nh»m diÔn t¶ mét c¸ch cô thÓ t©m tr¹ng thùc cña nh©n vËt “t«i” khi Êy.

    C¸c tõ l¸y ®· gãp phÇn rót ng¾n kho¶ng c¸ch thêi gian gi÷a qu¸ khø vµ hiÖn t¹i. ChuyÖn ®· x¶y ra tõ bao n¨m qua mµ cø nh­ võa míi x¶y ra h«m qua, h«m kia.

GV: VËy t©m tr¹ng cña “t«i” trong buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn diÔn ra nh­ thÕ nµo? Chóng ta sÏ tiÕp tôc t×m hiÓu.

 

 

   + L¸ rông nhiÒu

   + M©y bµng b¹c

   + MÊy em nhá rôt rÌ tíi tr­êng.

 

 

 

 

 

 

 

 

- T©m tr¹ng:

   + Nao nøc, m¬n man

   + T­ng bõng rén r·.

 

 

- NghÖ thuËt: So s¸nh, dïng tõ l¸y.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2. T©m tr¹ng cña “t«i” trong buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn

1

 


                                                                                                                                                           

 

* HS ®äc thÇm: Buæi mai...-> Trªn ngän nói.

H: KØ niÖm ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êng cña nh©n vËt “t«i” g¾n víi thêi gian, kh«ng gian cô thÓ nµo?

 

 

H: V× sao kh«ng gian vµ thêi gian Êy trë thµnh kØ niÖm trong t©m trÝ “t«i”?

-> V× ®ã lµ thêi ®iÓm, lµ n¬i chèn quen thuéc, gÇn gòi, g¾n liÒn víi tuæi th¬ t¸c gi¶.Vµ ®ã còng lµ lÇn ®Çu tiªn ®­îc c¾p s¸ch ®Õn tr­êng.

H: Trªn con ®­êng cïng mÑ tíi tr­êng, “t«i” ®· quan s¸t c¶nh vËt xung quanh vµ c¶m thÊy t©m tr¹ng m×nh nh­ thÕ nµo?

 

 

 

 

H: V× sao t©m tr¹ng “t«i” l¹i cã sù thay ®æi nh­ vËy?

-> V× c¶m gi¸c n«n nao, bån chån cña ngµy ®Çu tiªn ®i häc ®· ¶nh h­ëng ®Õn sù c¶m nhËn cña nv.

GV: DÊu hiÖu ®æi kh¸c trong t×nh c¶m vµ nhËn thøc cña 1 cËu bÐ trong ngµy ®Çu tiªn ®Õn tr­êng: Tù thÊy m×nh nh­ ®· lín lªn, con ®­êng h»ng ngµy ®i l¹i ®· bao nhiªu lÇn h«m nay bçng trë nªn lµ l¹, m¹i vËt ®Òu nh­ thay ®æi...§èi víi 1 em bÐ míi chØ biÕt ch¬i ®ïa, qua s«ng th¶ diÒu, ra ®ång ch¹y nh¶y víi b¹n...th× ®i häc qu¶ lµ 1 sù kiÖn lín - 1 thay ®æi quan träng ®¸nh dÊu 1 b­íc ngoÆt tu«Ø th¬.

H: T¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo khi miªu t¶ ý nghÜ, hµnh ®éng cña chó bÐ? T¸c dông cña nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt Êy?

 

 

 

 

H: TÊt c¶ nh÷ng cö chØ ngé nghÜnh, ng©y th¬, ®¸ng yªu Êy b¾t nguån tõ nguyªn nh©n nµo?

 

 

  a) Khi trªn ®­êng tíi tr­êng:

 

 

 

- Thêi gian: Buæi sím mai ®Çy s­¬ng thu vµ giã l¹nh.

- Kh«ng gian: Con ®­êng dµi vµ hÑp.

 

 

 

 

 

 

 

- T©m tr¹ng: Thay ®æi

   + Con ®­êng quen: thÊy l¹.

   + C¶nh vËt: ®Òu thay ®æi.

   + Lßng: thay ®æi lín.(C¶m thÊy m×nh trang träng, ®øng ®¾n).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-NghÖ thuËt:

   + So s¸nh

   + Sö dông nhiÒu ®éng tõ.

-> Cö chØ ngé nghÜnh, ng©y th¬, ®¸ng yªu.

 

=> Sù thay ®æi trong nhËn thøc b¶n th©n.

1

 


                                                                                                                                                           

GV: LÇn ®Çu tiªn ®Õn tr­êng häc, ®­îc b­íc vµo mét thÕ giíi míi l¹, ®­îc tËp lµm ng­êi lín chø kh«ng chØ n« ®ïa, rong ch¬i, th¶ diÒu n÷a. ChÝnh ý nghÜ Êy lµm cho nh©n vËt c¶m thÊy m×nh “ng­êi lín” h¬n. Nh­ng ®©y lµ lÇn ®Çu tiªn ch­a quen, vµ thËt ra, “t«i” vÉn cßn nhá l¾m, cho nªn “t«i” vÉn thÌm ®­îc tù nhiªn, nhÝ nh¶nh nh­ c¸c häc trß ®i tr­íc... §ã lµ t©m tr¹ng, lµ c¶m gi¸c ®­îc diÔn t¶ mét c¸ch rÊt tù nhiªn.

 

 

 

 

 

 

4. Cñng cè: GV hái HS vÒ:

     -   Thêi ®iÓm kh¬i nguån kØ niÖm

     -    T©m tr¹ng cña “t«i” trªn ®­êng cïng mÑ tíi tr­êng.

 

5. H­íng dÉn häc bµi:

     -    §äc l¹i v¨n b¶n.

-         N¾m v÷ng néi dung ®É häc.

-         T×m hiÓu tiÕp c¸c phÇn cßn l¹i ®Ó chuÈn bÞ cho tiÕt sau.

 

IV/ rót kinh nghiÖm:

................................................................................

................................................................................

.................................................................................

 

                  ************************************************

 

Ngµy so¹n:

Ngµy gi¶ng:

 

                                                      Bµi 1 – TiÕt 2

 

 

 

                            V¨n b¶n: T«i ®i häc  (tiÕp)

                                                             (Thanh TÞnh)

I/ Môc tiªu bµi häc:

      Qua bµi häc, GV tiÕp tôc gióp HS:

- C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng håi hép, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “t«i” trong buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn.

1

 


                                                                                                                                                           

- ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gîi d­ vÞ tr÷ t×nh võa man m¸c buån th­¬ng, võa ngät ngµo quyÕn luyÕn cña Thanh TÞnh.

II/ ChuÈn bÞ:

    1. Gi¸o viªn:

                        §äc kÜ vµ c¶m nhËn néi dung v¨n b¶n

                        Tham kh¶o tµi liÖu.

    2. Häc sinh:

                        Tr¶ lêi c©u hái vµo vë so¹n.

III/ C¸c ho¹t ®éng d¹y – häc:

   1. ¤n ®Þnh líp

   2. KiÓm tra bµi cò:

      Nh÷ng kØ niÖm cña nh©n vËt “t«i” vµo ngµy ®Çu ®Õn tr­êng ®­îc kh¬i nguån tõ thêi ®iÓm nµo? T©m tr¹ng cña nh©n vËt “t«i” khi ®ã? 

   3. Bµi míi:

                                      Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi

       Mïa thu – mïa khai tr­êng ®· tíi nh­ gîi nhí, gîi th­¬ng, nh­ kh¬i nguån kØ niÖm khiÕn cho ai trong chóng ta còng thÊy xóc ®éng båi håi. Vµ nh©n vËt “t«i” trong v¨n b¶n “T«i ®i häc” còng kh«ng ngo¹i lÖ. Thiªn nhiªn thay ®æi, c¶m nhËn cña “t«i” còng thay ®æi khi trªn ®­êng ®Õn tr­êng buæi ®Çu tiªn.VËy t©m tr¹ng cña “t«i khi tíi tr­êng, khi nghe «ng ®èc gäi tªn, khi rêi xa vßng tay mÑ ®Ó ®ãn nhËn tiÕt häc ®Çu tiªn cã g× ®Æc biÖt? Chóng ta sÏ tiÕp tôc t×m hiÓu. 

                                      

                 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS

                   Néi dung

 

                           Ho¹t ®éng 2:

 

GV kh¸i qu¸t l¹i néi dung tiÕt 1.

 

 

 

* Gäi HS ®äc: “Tr­íc s©n tr­êng...-> c¸c líp”.

H: C¶nh tr­íc s©n tr­êng lµng MÜ LÝ l­u l¹i trong t©m trÝ t¸c gi¶ cã g× næi bËt?

 

 

 

H: C¶nh t­îng Êy gîi kh«ng khÝ g× trong lßng ng­êi ®äc?

 

GV: §i hÕt con ®­êng lµng, cËu häc trß nhá tíi s©n tr­êng. Nh×n c¶nh s©n tr­êng dµy ®Æc c¶ ng­êi, ng­êi nµo quÇn ¸o còng s¹ch sÏ, g­¬ng mÆt còng vui t­¬i s¸ng sña -> Ph¶n ¸nh kh«ng khÝ ®Æc biÖt cña ngµy héi khai tr­êng th­êng gÆp ë n­íc ta. Kh«ng khÝ ®ã võa thÓ hiÖn tinh thÇn hiÕu häc cña nh©n d©n ta, võa béc lé t×nh c¶m s©u nÆng cña t¸c gi¶ ®èi víi m¸i tr­êng tuæi th¬.

II/ T×m hiÓu v¨n b¶n(tiÕp)

   1. Kh¬i nguån kØ niÖm

   2. T©m tr¹ng cña “t«i” trong buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn

a) Khi trªn ®­êng tíi tr­êng

b) Khi tíi tr­êng

 

 

 

- S©n tr­êng:

   + Dµy ®Æc c¶ ng­êi

   + Ai còng ¨n mÆc t­¬m tÊt

 

-> Kh«ng khÝ t­ng bõng cña ngµy héi khai tr­êng.

 

 

 

 

 

1

 


                                                                                                                                                           

H: Trªn ®­êng tíi tr­êng, “t«i” rÊt h¸o høc, h¨m hë. Nh­ng khi tíi tr­êng, nghe trèng thóc th× t©m tr¹ng cña “t«i” l¹i thay ®æi nh­ thÕ nµo?

 

 

 

GV: C¶nh s©n tr­êng th× vÉn thÕ, song cã lÏ ng«i tr­êng ®· kh¸c ®i trong sù nh×n nhËn cña “t«i’ lóc nµy. Nhµ v¨n ®· dïng nh÷ng h×nh ¶nh, nh÷ng chi tiÕt cô thÓ ®Ó biÓu hiÖn nh÷ng cung bËc t©m tr¹ng cËu bÐ.®Çu tiªn lµ thÊy m×nh nhá bÐ lµm sao -> ®©m ra lo sî vÈn v¬ -> hoµ víi tiÕng trèng tr­êng cßn cã c¶ nhÞp tim cña c¸c cËu còng vang vang...

H: Trong ®o¹n v¨n nµy, t¸c gi¶ ®· sö dông biÖn ph¸p nghÖ thuËt tu tõ nµo?

-> NT: So s¸nh

   + tr­êng: ®×nh lµng.

   + hä: nh÷ng chó chim non.

GV: T¸c gi¶ so s¸nh líp häc víi ®×nh lµng – n¬i thê cóng, tÕ lÔ, n¬i thiªng liªng cÊt gi÷ nh÷ng ®iÒu bÝ Èn -> PhÐp so s¸nh nµy diÔn t¶ xóc c¶m trang nghiªm cña t¸c gi¶ vÒ m¸i tr­êng, ®Ò cao tri thøc con ng­êi trong tr­êng häc. Ngoµi ra, t¸c gi¶ cßn so s¸nh c¸c em häc sinh míi nh­ nh÷ng con chim non ®øng bªn bê tæ, nh×n qu·ng trêi réng muèn bay nh­ng cßn ngËp ngõng, e sî -> phÐp so s¸nh nµy lµm h×nh ¶nh & t©m tr¹ng c¸c em thªm sinh ®éng, nã ®Ò cao søc hÊp dÉn cña nhµ tr­êng & thÓ hiÖn kh¸t väng cña t¸c gi¶ ®èi víi tr­êng häc.

 

* HS ®äc thÇm: “¤ng ®èc...-> Chót nµo hÕt”.

H: H×nh ¶nh «ng ®èc ®­îc t¸c gi¶ nhí l¹i qua nh÷ng chi tiÕt nµo?

   + Nãi: c¸c em ph¶i g¾ng häc...

   + Nh×n chóng t«i víi cÆp m¾t hiÒn tõ, c ®éng.

   + T­¬i c­êi nhÉn n¹i chê.

H: T©m tr¹ng cña “t«i” khi nghe «ng ®èc ®äc b¶n danh s¸ch häc sinh míi?

 

 

 

 

 

 

 

- T©m tr¹ng:

   + Lo sî vÈn v¬

   + NgËp ngõng, e sî

   + ThÌm vông, ­íc ao thÇm

   + Ch¬ v¬, vông vÒ, lóng tóng.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

c) Khi nghe gäi tªn vµo líp.

 

 

 

 

 

 

 

1

 


                                                                                                                                                           

 

 

H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ t©m tr¹ng cña “t«i” lóc nµy?

 

GV: Khi nghe «ng ®èc ®äc danh s¸ch häc sinh míi, “t«i” cµng lóng tóng h¬n. Nghe gäi ®Õn tªn th× giËt m×nh vµ c¶m thÊy sî khi ph¶i xa bµn tay dÞu dµng cña mÑ. Nh÷ng tiÕng khãc nøc në nh­ ph¶n øng d©y chuyÒn -> Chó bÐ c¶m thÊy m×nh nh­ b­íc vµo mét thÕ giíi kh¸c vµ c¸ch xa mÑ h¬n bao giê hÕt. Võa ngì ngµng mµ võa tù tin, ‘t«i” b­íc vµo líp. Vµ cã lÏ “t«i’ còng rÊt sung s­íng v× m×nh b¾t ®Çu tr­ëng thµnh, b¾t ®Çu tån t¹i ®éc lËp vµ hoµ nhËp vµo x· héi.

 

 

GV: Khi ®· rêi xa mÑ, cïng c¸c b¹n b­íc vµo trong líp theo lêi giôc cña «ng ®èc vµ sù ®ãn chµo cña thÇy gi¸o trÎ, “t«i” b­íc vµo líp víi mét t©m tr¹ng míi.

H: Nh÷ng c¶m gi¸c mµ “t«i” nhËn ®­îc khi b­íc vµo líp häc lµ g×?

 

 

 

H: Tr­íc nh÷ng c¶m gi¸c míi ®ã, “t«i” ®· quan s¸t vµ suy nghÜ nh­ thÕ nµo khi nh×n ra ngoµi cöa sæ?

 

H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ nh÷ng c¶m gi¸c vµ suy nghÜ cña em bÐ?

 

H: Qua ®©y em thÊy cËu häc trß nhá lµ ng­êi nh­ thÕ nµo?

 

 

GV: C©u chuyÖn kÕt thóc mét c¸ch rÊt tù nhiªn, bÊt ngê. Dßng ch÷ “T«i ®i häc”- tªn cña bµi häc ®Çu tiªn còng chÝnh lµ nhan ®Ò cña t¸c phÈm.

 

H: Theo em t¸c gi¶ ®Æt tªn t¸c phÈm trïng víi tªn cña bµi häc ®Çu tiªn cã ý nghÜa g×?

- Tim: ngõng ®Ëp

- GiËt m×nh lóng tóng

- Oµ khãc.

 

-> Võa lo sî, võa sung s­íng.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

d) Khi ngåi trong líp ®ãn nhËn tiÕt häc ®Çu tiªn.

 

 

 

 

 

- Trong líp:

   + Cã mïi h­¬ng l¹

   + C¸i g× còng l¹ vµ hay

   + NhËn bµn ghÕ lµ vËt riªng

   + ThÊy quyÕn luyÕn víi b¹n míi.

 

- Ngoµi cöa sæ: Chim liÖng, hãt, bay...kØ niÖm l¹i ïa vÒ.

 

-> C¶m gi¸c trong s¸ng, ch©n thùc, ®an xen gi÷a l¹ vµ quen.

 

=> Yªu thiªn nhiªn, yªu nh÷ng kØ niÖm tuæi th¬ nh­ng yªu c¶ sù häc hµnh ®Ó tr­ëng thµnh.

 

 

 

 

 

 

1

 


                                                                                                                                                           

-> §­îc mÑ d¾t tay dÕn tr­êng, ®­îc trë thµnh cËu häc trß nhá chÝnh lµ bµi häc ®Çu tiªn trong ®êi cña nh©n vËt “t«i”. “T«i ®i häc” võa lµ tªn v¨n b¶n, võa lµ tªn cña bµi häc ®Çu tiªn v×: §i häc chÝnh lµ më ra mét thÕ giíi míi, mét bÇu trêi míi, mét kho¶ng kh«ng gian vµ thêi gian míi, mét t©m tr¹ng, mét t×nh c¶m míi trong cuéc ®êi ®øa trÎ.

    DÉn d¾t, ®ãn chµo c¸c em vµo c¸i thÕ giíi Êy chÝnh lµ nh÷ng ng­êi mÑ, nh÷ng thÇy c« gi¸o. VËy ®Êy, t¸c phÈm “T«i ®i häc” ®· gióp chóng ta thÊm thÝa r»ng: trong cuéc ®êi mçi con ng­êi, kØ niÖm trong s¸ng tuæi häc trß, nhÊt lµ buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn, th­êng sÏ ®­îc ghi nhí m·i.

 

H: C¶m nhËn cña em vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña v¨n b¶n?

-> HS tr¶ lêi. GV chèt l¹i.

 

-> Gäi 1 HS ®äc ghi nhí. DÆn häc thuéc.

 

                     Ho¹t ®éng 3:

 

H: Ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em vÒ dßng c¶m xóc cña nh©n vËt “t«i” trong v¨n b¶n?

- HS chuÈn bÞ trong 5 phót.

- Gäi HS ®øng t¹i chç tr×nh bµy.

- GV nhËn xÐt.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

* Ghi nhí:(SGK – 9)

 

 

 

* LuyÖn tËp:

 

 

4. Cñng cè: GV hÖ thèng l¹i néi dung 2 tiÕt häc:

     - Thêi ®iÓm kh¬i nguån kØ niÖm

     - T©m tr¹ng cña “t«i” trong buæi tùu tr­êng ®Çu tiªn.

 

5. H­íng dÉn häc bµi:

-         N¾m v÷ng néi dung t¸c phÈm.

-         Lµm BT1, BT2 vµo vë bµi tËp.

-         So¹n bµi: “ CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷”.

 

IV/ rót kinh nghiÖm:

.............................................................................

.............................................................................

.............................................................................

.............................................................................

1

 


                                                                                                                                                           

Ngµy so¹n:

Ngµy gi¶ng:

 

                                                    Bµi 1 – TiÕt 3

 

 

 

             CÊp ®é kh¸i qu¸t cña

                    nghÜa tõ ng÷

I/ Môc tiªu bµi häc:

         Gióp häc sinh:

    - HiÓu râ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ vµ mèi quan hÖ vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷.

    - Qua bµi häc, rÌn luyÖn t­ duy trong viÖc nhËn thøc mèi quan hÖ gi÷a c¸i chung vµ c¸i riªng.

II/ ChuÈn bÞ:

   1.Gi¸o viªn:   T×m mét sè vÝ dô minh ho¹

                           B¶ng phô, b¶ng ho¹t ®éng nhãm.

   2. Häc sinh:    §äc tr­íc vÝ dô, tr¶ lêi c©u hái vµo vë so¹n.

III/ C¸c ho¹t ®éng d¹y – häc:

   1. ¤n ®Þnh líp

   2. KiÓm tra bµi cò:  Sù chuÈn bÞ cña HS.                            

   3. Bµi míi:

                                    Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi:

H: ë líp 7 c¸c em ®· ®­îc häc vÒ tõ ®ång nghÜa vµ tõ tr¸i nghÜa. Em nµo cã thÓ lÊy mét sè vÝ dô vÒ tõ ®ång nghÜa vµ tõ tr¸i nghÜa?

-> VD: +Tõ ®ång nghÜa: Nhµ th­¬ng – BÖnh viÖn

                                         M¸y bay – Phi c¬. 

              +Tõ tr¸i nghÜa:   Sèng – ChÕt

                                         Nãng – L¹nh. 

H: Em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ ng÷ nghÜa gi÷a c¸c tõ ng÷ trong 2 nhãm trªn?

-> + C¸c tõ ®ång nghÜa trong nhãm cã thÓ thay thÕ cho nhau trong 1 c©u v¨n cô thÓ.

-> + C¸c tõ tr¸i nghÜa trong nhãm cã thÓ lo¹i trõ nhau khi lùa chän ®Ó ®Æt c©u.

GV: NhËn xÐt cña c¸c em lµ ®óng. NÕu xÐt vÒ nghÜa cña tõ ng÷, th× kh«ng nh÷ng cã nh÷ng tr­êng hîp thay thÕ hay lo¹i trõ nhau, mµ cßn cã c¶ nh÷ng tr­êng hîp bao hµm nhau n÷a. H«m nay c« vµ c¸c em sÏ t×m hiÓu nh÷ng tr­êng hîp ®ã.

 

           Ho¹t ®éng cña GV vµ HS

                     Néi dung

 

                    Ho¹t ®éng 2:

I/ Tõ ng÷ nghÜa réng vµ tõ ng÷ nghÜa hÑp.

 

1

 

nguon VI OLET