GIAO AN_DIA LY_11_CA NAM

Ho¹t ®éng cña thµy & trß

Néi dung chÝnh

- Trong ®êi sèng hµng ngµy ta th­êng nghe nãi: n­íc pt & n­íc ®ang pt, NIC. §ã lµ nh÷ng n­íc nh­ thÕ nµo ?

- Dùa vµo h×nh 1: nhËn xÐt sù ph©n bè cña nhãm n­íc giÇu nhÊt, nghÌo nhÊt ?

* - ChuÈn kiÕn thøc;

   - Gi¶ng gi¶i vÒ kh¸i niÖm B¾c – Nam, Nam – Nam...

- Chia líp thµnh 3 nhãm:

+Nhãm 1: Quan s¸t b¶ng 1.1 tr¶ lêi c©u hái ®i kÌm.

+Nhãm 2: Quan s¸t b¶ng 1.2 tr¶ lêi c©u hái ®i kÌm.

+ Nhãm 3: Quan s¸t b¶ng 1.3 tr¶ lêi c©u hái ®i kÌm.

* C¸c nhãm cö ®¹i diÖn tr¶ lêi.

* Gi¸o viªn chuÈn kiÕn thøc.

- C¸c cuéc CM kh & kt trong lÞch sö ph¸t triÓn...

- CM c«ng nghiÖp XVIII-XIX víi ®Æc tr­ng lµ qu¸ tr×nh c¶i tiÕn kü thuËt.

- CM kh & kt XIX – XX : ®­a nÒn s¶n xuÊt c¬ khÝ sang sx ®¹i c¬ khÝ vµ tù ®éng ho¸ côc bé.

- CM kh & cn hiÖn ®¹i tõ cuèi XX: lµm xuÊt hiÖn &bïng næ cn cao, khcn trë thµnh lùc l­îng sx trùc tiÕp.

? Nªu 1 sè thµnh tùu do 4 c«ng nghÖ trô cét t¹o ra ?

? KÓ tªn 1 sè ngµnh dv cÇn ®Õn nhiÒu kiÕn thøc ?

* Tr×nh bµy sù ra ®êi cña nÒn kt tri thøc, nªu kh¸i qu¸t vµ c¸c ®Æc tr­ng ?

I.  Sù ph©n chia thµnh c¸c nhãm n­íc

- ThÕ giíi gåm 2 nhãm n­íc:

+ Ph¸t triÓn.           + §ang ph¸t triÓn.

-         Nhãm ®ang ph¸t triÓn cã sù ph©n ho¸: NIC, trung b×nh, chËm ph¸t triÓn.

-         Ph©n bè :

+ C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ph©n bè chñ yÕu ë phÝa nam c¸c ch©u lôc;

+ C¸c n­íc ph¸t triÓn ph©n bè chñ yÕu ë phÝa b¾c c¸c ch©u lôc.

II. Sù t­¬ng ph¶n tr×nh ®é ph¸t triÓn KT – XH cña c¸c nhãm n­íc

III. Cuéc CM khoa häc & CN hiÖn ®¹i

1. Kh¸i niÖm:

- Cuéc CM lµm xuÊt hiÖn & bïng nè c«ng nghÖ cao.

- Bèn c«ng nghÖ trô cét:

+ C«ng nghÖ sinh häc;  + CN vËt liÖu;

+ CN n¨ng l­îng;         + CN th«ng tin.

2. T¸c ®éng

- Lµm xuÊt hiÖn nhiÒu nghµnh míi: e, tin häc,....

- ChuyÓn dÞch m¹nh c¬ cÊu kinh tÕ: gi¶m tû träng KV I, II; t¨ng KV III.

- Lµm xuÊt hiÖn nÒn kinh tÕ tri thøc

- T¸c ®éng kh¸c: thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®éng QT, chuyÓn giao c«ng nghÖ...

-> xuÊt hiÖn xu h­íng toµn cÇu ho¸.

Nhãm n­íc

®Æc ®iÓm

a. NIC

1. N­íc d· thùc hiÖn CN ho¸, GDP/ng­êi cao, ®Çu t­ ra n­íc ngoµi nhiÒu.

b. N­íc ®ang ph¸t triÓn

2. N­íc thùc hiÖn CN ho¸, c¬ cÊu KT chuyÓn dÞch m¹nh, chó träng xuÊt khÈu. 

c. N­íc ph¸t triÓn

3. GDP lín, b×nh qu©n theo ®Çu ng­êi cao, ®ang chuyÓn dÞch c¬ cÊu KT

4. GDP/ng­êi thÊp, nî n­íc ngoµi nhiÒu, chuyÓn dÞch c¬ cÊu KT cßn chËm.

Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß

Néi dung chÝnh

* Häc sinh ®äc sgk.

? Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ lµ g× ?

GV chuÈn kiÕn thøc.

• Chia líp thµnh 4 nhãm, mçi nhãm t×m hiÓu 1 néi dung cña biÓu hiÖn Toµn cÇu ho¸ vµ cã liªn hÖ víi ViÖt nam.

GV chuÈn kiÕn thøc vµ nhÊn m¹nh vai trß cña c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi ngµy cµng lín.

• HS ®äc sgk; tõng bµn th¶o luËn vµ tr¶ lêi:

?  Toµn cÇu ho¸ kt t¸c ®éng tÝch cùc, tiªu cùc tíi nÒn kt thÕ giíi ? V× sao ?

GV chuÈn kiÕn thøc.

-         Quan s¸t b¶ng 2.2 ®Ó so s¸nh d©n sè, GDP gi÷a c¸c khèi, rót ra nhËn xÐt vÒ quy m«, vai trß cña c¸c khèi kt thÕ giíi;

-         X¸c ®Þnh /b¶n ®å khu vùc ph©n bè c¸c khèi liªn kÕt kt khu vùc

-         Nguyªn nh©n liªn kÕt ?

HS nghiªn cøu sgk;

Chia c¸c nhãm th¶o luËn vµ cö ®¹i diÖn tr¶ lêi:

? Khu vùc ho¸ cã nh÷ng m¨t tÝch cùc nµo?

   Nã ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc g× cho mçi quèc gia ?

GV chuÈn kiÕn thøc

1. xu h­íng toµn cÇu ho¸ kinh tÕ

1. Toµn cÇu ho¸ kinh tÕ

• Nguyªn nh©n:

-         T¸c ®éng cña cuéc CM khoa häc- c«ng nghÖ

-         Nhu cÇu ph¸t triÓn cña tõng n­íc

-         XuÊt hiÖn c¸c v/® mang tÝnh toµn cÇu ®ßi hái hîp t¸c quèc tÕ gi¶i quyÕt.

• BiÓu hiÖn:

1. Th­¬ng m¹i quèc tÕ ph¸t triÓn m¹nh
2. §Çu t­ n­íc  ngoµi t¨ng tr­ëng nhanh
3. ThÞ tr­êng tµi chÝnh quèc tÕ më réng
4. C¸c c«ng ty xuyªn quèc gia cã vai trß ngµy cµng to lín víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi

2. HÖ qu¶ cña toµn cÇu ho¸

1. MÆt tÝch cùc:

-         S¶n xuÊt: thóc ®Èy sx ph¸t triÓn, n©ng cao tèc ®é t¨ng tr­ëng kt toµn cÇu.

-         Khoa häc – c«ng nghÖ: §Èy nhanh ®Çu t­ vµ khai th¸c triÖt ®Ó h¬n.

-         Hîp t¸c quèc tÕ: t¨ng c­êng sù hîp t¸c gi÷a c¸c n­íc theo h­íng ngµy cµng toµn diÖn trªn ph¹m vi toµn cÇu.

2. MÆt tiªu cùc:

-         Kho¶ng c¸ch giµu nghÌo ngµy cµng t¨ng, chªnh lÖch cµng lín gi÷a c¸c tÇng líp x· héi, gi÷a c¸c nhãm n­íc.

-         Sè l­îng ng­êi nghÌo t¨ng.

2. Xu h­íng khu vùc ho¸ kinh tÕ

1. c¸c tæ chøc liªn kÕt kinh tÕ khu vùc

a. C¸c tæ chøc lín: NAFTA, eu,

asean,apec, mercosur.

3. C¸c tæ chøc liªn kÕt tiÓu vïng ( mét sè n­íc trong c¸c tæ chøc lín kÓ trªn liªn kÕt víi nhau h×nh thµnh nªn) tam gi¸c t¨ng tr­ëng Xinhgapo – Malaixia – In®«nªxia, hiÖp héi th­¬ng m¹i tù do ch©u ¢u...

2. HÖ qu¶ cña khu vùc ho¸ kinh tÕ

1. MÆt tÝch cùc:

-         C¸c tæ chøc võa hîp t¸c võa c¹nh tranh t¹o ®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ.

-         Thóc ®Èy tù do ho¸ th­¬ng m¹i, ®Çu t­ dÞch vô.

-         Thóc ®Èy më cöa thÞ tr­êng c¸c quèc gia, t¹o thÞ tr­êng khu vùc lín h¬n.

-         Thóc ®Èy qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸ kinh tÕ thÕ giíi.

2. Th¸ch thøc:

-         ¶nh h­ëng ®Õn sù tù chñ kinh tÕ, suy gi¶m quyÒn lùc quèc gia.

-         C¸c nghµnh kinh tÕ bÞ c¹nh tranh quyÕt liÖt, nguy c¬ trë thµnh thÞ tr­êngtiªu thô...  

Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß

Néi dung chÝnh

* Chia líp thµnh 2 nhãm gteo d·y bµn:

-. Nhãm 1: tham kh¶o th«ng tin ë môc 1 ; ph©n tÝch b¶ng 3.1 vµ tr¶ lêi c©u hái kÌm theo.

- Nhãm 2 : tham kh¶o th«ng tin ë môc 2 ; ph©n tÝch b¶ng 3.2 vµ tr¶ lêi c©u hái kÌm theo.

* C¸c nhãm cö ®¹i diÖn tr×nh bµy;

* GV chuÈn kiÕn thøc.

* Liªn hÖ víi ViÖt Nam.

     Yªu cÇu häc sinh ghi vµo giÊy tªn c¸c vÊn ®Ò m«i tr­êng mang tÝnh toµn cÇu mµ m×nh biÕt;

     Gäi mét vµi em ®äc l¹i ý kiÕn cña m×nh;

    GV ghi lªn b¶ng;

    Liªn hÖ víi ViÖt Nam; ®Æc biÖt c¸c hiÖn t­îng :

- Khai th¸c than thæ phØ;

- ¤ nhiÔm nguån n­íc;

- ¤ nhiÔm kh«ng khÝ ë c¸c khu c«ng nghiÖp;

- HiÖn t­îng v¸ng dÇu ë bê biÓn miÒn Trung...

=> ¶nh h­ëng cña c¸c vÊn ®Ò nµy ®Õn ®êi sèng sinh ho¹t, s¶n xuÊt...

? Dùa vµo hiÓu biÕt cña b¶n th©n, h·y nªu mét sè loµi ®éng thùc vËt ë n­íc tahiÖn nay ®ang cã nguy c¬ tuyÖt chñng, hoÆc cßn l¹i rÊt Ýt ?

? Em h·y kÓ  c¸c vÊn ®Ò, c¸c hiÖn t­îng cã tÝnh chÊt toµn cÇu hiÖn nay cÇn gi¶i quyÕt ?

I. D©n sè:

1. Bïng næ d©n sè:

- N¨m 1987: tg cã 5 tØ ng­êi; 1999: 6 tØ; 2005: 6.477triÖu ng­êi; =>t¨ng rÊt nhanh.

- TËp trung chñ yÕu ë c¸c n­íc ®ang pt.

- HËu qu¶: G©y søc Ðp nhiÒu mÆt...

2. Giµ ho¸ d©n sè:

- Nhãm ng­êi <15 tuæi ngµy cµng thÊp; >65 ngµy cµng nhiÒu; tuæi thä t¨ng dÇn; => thÓ hiÖn rÊt rá ë c¸c n­íc ph¸t triÓn.

- HËu qu¶: nguy c¬ vÒ lao ®éng; tån vong...

II. m«i tr­êng:

1. BiÕn ®æi khÝ hËu toµn cÇu vµ suy gi¶m tÇng «d«n:

     Do ho¹t ®éng c«ng nghiÖp; khai th¸c tµi nguyªn...lµm cho nhiÖt ®é kh«ng khÝ nh÷ng n¨m gÇn ®©y t¨ng nhanh => m­a a xÝt; tÇng «d«n thñng ngµy cµng réng...bÖnh..t¨ng.

2. ¤ nhiÔm nguån n­íc ngät, biÓn vµ ®¹i d­¬ng:

   Do c¸c nguån chÊt th¶i sinh ho¹t , c«ng nghiÖp...ch­a qua sö lÝ ®­a trùc tiÕp vµo c¸c s«ng hå; c¸c tµu thuyÒn ®¾m; hiÖn t­îng dÇu trµn; röa tµu bõa b·i...=> lµm cho c¸c nguån n­íc bÞ « nhiÔm ngµy cµng nhiÒu=> g©y nhiÒu khã kh¨n cho sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt cña con ng­êi.

3. Suy gi¶m ®a d¹ng sinh häc:

   Do vÊn ®Ò m«i tr­êng bÞ suy gi¶m lµm cho nhiÒu loµi sinh  vËt cã nguy c¬ tuyÖt chñng .

III. mét sè vÊn ®Ò kh¸c:

-         VÊn ®Ò khñng bè;

-         Bu«n b¸n vò khÝ;

-         Bu«n b¸n ma tuý;

-         Xung ®ét s¾c téc; t«n gi¸o...

VÊn ®Ò m«i tr­êng

Nguyªn nh©n

HËu qu¶

Gi¶i ph¸p

BiÕn ®æi khÝ hËu

¤ nhiÔm nguån n­íc ngät

Suy gi¶m ®a d¹ng sinh häc

ho¹t ®éng cña gv - hs

Néi dung chÝnh

HS: ®äc sgk.

HS: ®äc « 1 vµ tr¶ lêi c©u hái:

    ? Hµng rµo thuÕ quan bÞ b·i bá t¹o thuËn lîi g× cho thÞ tr­êng, s¶n xuÊt?

    ? NÒn s¶n xuÊt cña c¸c n­íc nghÌo sÏ gÆp nh÷ng khã kh¨n g× ?

* Chia líp thµnh 6 nhãm;

    Mçi nhãm t×m hiÓu 1 néi dung (tõ ý 2) kÕt hîp víi hiÓu biÕt c¸ nh©n ®Ó rót ra kÕt luËn vÒ 2 néi dung :

- Nh÷ng c¬ héi;

- Th¸ch thøc cña toµn cÇu ho¸ ®ang ®Æt ra víi c¸c n­íc ®ang pt.

* §¹i diÖn c¸c nhãm lªn tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn.

* C¸c nhãm kh¸c cho ý kiÕn, bæ sung.

* GV: chuÈn kiÕn thøc.

* Trªn c¬ së c¸c kÕt luËn rót ra tõ c¸c « kiÕn thøc, yªu cÇu häc sinh nªukÕt luËn chung vÒ 2 mÆt:

- C¸c c¬ héi vÒ toµn cÇu ho¸ ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ?

- C¸c th¸ch thøc cña toµn cÇu ho¸ ®èi víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ?

I.  X¸c ®Þnh yªu cÇu:

X¸c ®Þnh c¬ héi vµ th¸ch thøccña toµn cÇu ho¸ ®èi víi c¸c n­íc ®ang pt

II.  néi dung chÝnh:

1. Tù do ho¸ th­¬ng m¹i:

- C¬ héi: më réng thÞ tr­êng,=>SX ph¸t triÓn

- Th¸ch thøc: => thÞ tr­êng cho c¸c n­íc pt.

2. C¸ch m¹ng KHCN:

- C.H: chuyÓn dÞch c¬ cÊu kt theo h­íng tiÕn bé; h×nh thµnh vµ pt nÒn kinh tÕ tri thøc.

- T.T: nguy c¬ tôt hËu xa h¬n vÒ tr×nh ®é pt K.tÕ.

3. Sù ¸p ®Æt lèi sèng, VH cña c¸c siªu c­êng:

- C.H: tiÕp thu c¸c tinh hoa cña VH nh©n lo¹i.

- T.T: gi¸ trÞ ®¹o ®øc bÞ tôt lïi; « nhiÔm x· héi; ®¸nh mÊt b¶n s¾c d©n téc.

4. ChuyÓn giao c«ng nghÖ v× lîi nhuËn:

- C.H: tiÕp nhËn ®Çu t­, c«ng nghÖ, hiÖn ®¹i ho¸ csvc-kt

- T.T: Trë thµnh b·i th¶i c«ng nghÖ l¹c hËu cho c¸c n­íc pt.

5. Toµn cÇu ho¸ trong c«ng nghÖ:

- C.H: §i t¾t , ®ãn ®Çu, tõ ®ã cã thÓ ®uæi kÞp vµ v­ît c¸c n­íc ph¸t triÓn.

- T.T: gia t¨ng nhanh chãng nî n­íc ngoµi, nguy c¬ tôt hËu.

6. ChuyÓn giao mäi thµnh tùu cña nh©n lo¹i:

- C.H: thóc ®Èy nÒn kt ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh h¬n, hoµ nhËp nhanh chãng vµo nÒn kt thÕ giíi

- T.T: sù c¹nh tranh trë nªn quyÕt liÖt, nguy c¬ bÞ hoµ tan.

7. Sù ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸ quan hÖ QT :

- C.H: tËn dôngtiÒm n¨ng thÕ m¹nh toµn cÇu ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc.

- T.T: ch¶y m¸u chÊt x¸m, gia t¨ng tèc ®é c¹n kiÖt tµi nguyªn.

* Tæng kÕt:

- C.H:

+ kh¾c phôc c¸c khã kh¨n, h¹n chÕ vÒ vèn, csvc-kt, c«ng nghÖ.

+ TËn dông c¸c tiÒm n¨ng cña toµn cÇu ®Ó pt nÒn kt – xh ®Êt n­íc.

+ Gia t¨ng tèc ®é ph¸t triÓn.

- T.T: ChÞu sù c¹nh tranh quyÕt liÖt h¬n; chÞu nhiÒu rñi ro, thua thiÖt: tôt hËu, nî, « nhiÔm...thËm chÝ mÊt c¶ nÒn ®éc lËp.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung

Ho¹t ®éng 1:

GV yªu cÇu HS: Dùa vµo b¶ng sè liÖu 6.3.

? TÝnh tû träng GDP cña Hoa K× so víi toµn thÕ giíi?

? So s¸nh GDP cña Hoa K× víi c¸c ch©u lôc kh¸c? Rót ra kÕt luËn?

? Dùa vµo kiÕn thøc ®· häc, gi¶i thÝch nguyªn nh©n?

GV: ChuyÓn ý: NÒn kinh tÕ m¹nh nhÊt thÕ giíi ®­îc thÓ hiÖn trong c¸c ngµnh nh­ thÕ nµo?

Ho¹t ®éng 2:

Chia líp lµm 6 nhãm, mçi nhãm cã 6-8 HS chia thµnh 3 cÆp, mçi cÆp thùc hiÖn mét nhiÖm vô:

- CÆp 1: T×m hiÓu vÒ dÞch vô.

- CÆp 2: T×m hiÓu vÒ c«ng nghiÖp

- CÆp 3: t×m hiÓu vÒ n«ng nghiÖp

- Theo cÊu tróc

- S¶n l­îng, gi¸ trÞ s¶n l­îng.

- §Æc ®iÓm s¶n xuÊt.

- C¬ cÊu nghµnh vµ c¬ cÊu l·nh thæ.

§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy

GV chuÈn kiÕn thøc

§Ó kh¾c ho¹ s©u s¾c h¬n søc m¹nh cña ngµnh n«ng nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ Hoa K×, GV cho HS so s¸nh víi GDP cña n­íc ta vµ nªu râ ngµnh n«ng nghiÖp chØ chiÕm 1,2% GDP

Ho¹t ®éng 3

GV: yªu cÇu häc sinh: Dùa vµo s¸ch gi¸o khoa hoµn thµnh b»ng b¶ng sè liÖu theo mÉu sau, dùa trªn b¶ng sè liÖu võa hoµn thµnh nhËn xÐt sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ cña Hoa K×?

TØ träng c¸c ngµnh trong GDP cña Hoa K×

GV chØ ®Þnh HS tr¶ lêi, cho c¸c HS kh¸c gãp ý, GV chuÈn kiÕn thøc.

I. NÒn kinh tÕ m¹nh nhÊt thÕ giíi

1. BiÓu hiÖn

Quy m« GDP lín nhÊt thÕ giíi – chiÕm 28,5%, lín nhÊt GDP cña ch©u ¸, gÊp h¬n 14 lÇn GDP cña ch©u Phi.

2. Nguyªn nh©n

- Tµi nguyªn thiªn nhiªn ®a d¹ng, tr÷ l­îng lín, dÔ khai th¸c.

- Lao ®éng dåi dµo. Hoa K× kh«ng tèn chi phÝ nu«i d­ìng, ®µo t¹o.

- Trong hai cuéc §¹i chiÕn thÕ giíi kh«ng bÞ tµn ph¸, l¹i thu lîi.

II. C¸c ngµnh kinh tÕ

1. §Æc ®iÓm cña c¸c ngµnh kinh tÕ

a. DÞch vô

- T¹o gi¸ trÞ lín nhÊt trong GDP (76,5%).

- DÞch vô ph¸t triÓn hµng ®Çu thÕ giíi, næi bËt lµ: ngo¹i th­¬ng, giao th«ng vËn t¶i, tµi chÝnh….

- Ph¹m vi ho¹t ®éng, thu lîi trªn toµn thÕ giíi.

b. C«ng nghiÖp

- T¹o nguån hµng xuÊt khÈu chñ yÕu, nhiÒu s¶n phÈm ®øng hµng ®Çu thÕ giíi.

- Gåm ba nhãm ngµnh: ®iÖn lùc, khai kho¸ng, chÕ biÕn.

- C¬ cÊu:

+ Ngµnh: t¨ng tØ träng c¸c nghµnh c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i gi¶m tØ träng c¸c nghµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng.

+ L·nh thæ:

§«ng B¾c - gi¶m dÇn tØ träng gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp.

Vïng phÝa nam vµ ven Th¸i B×nh D­¬ng t¨ng dÇn tØ träng gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp.

c. N«ng nghiÖp

N«ng nghiÖp tiªn tiÕn, ph¸t triÓn m¹nh theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸, xuÊt khÈu n«ng s¶n lín nhÊt thÕ giíi.

- H×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt:

Trang tr¹i lín kho¶ng 176ha/trang tr¹i h×nh thµnh c¸c vïng chuyªn canh lín.

- C¬ cÊu

+ Ngµnh: gi¶m tØ träng ho¹t ®éng thuÇn n«ng, t¨ng tû träng ho¹t ®éng dÞch vô n«ng nghiÖp.

+ L·nh thæ: s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cã sù ph©n ho¸ lín gi÷a c¸c vïng.

2. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ

TØ träng gi¸ trÞ s¶n l­îng cña c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp gi¶m, tØ träng gi¸ trÞ s¶n l­îng nhµnh dÞch vô t¨ng.

     TØ träng c¸c ngµnh GDP cña Hoa K×

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV yªu cÇu HS dùa vµo h×nh 6.1 vµ b¶n ®å tù nhiªn Hoa K× x¸c ®Þnh c¸c khu vùc.

- §ång b»ng ven biÓn §«ng B¾c vµ nam Ngò Hå.

- §åi nói A-pa-lat

- §ång b»ng ven vÞnh Mª-hi-c«

- §ång b»ng Trung t©m.

- §åi nói Cooc-®i-e

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS thùc hiÖn tuÇn tù c¸c viÖc sau:

- LËp b¶ng theo mÉu ë SGK.

- KÕt hîp h×nh 6.1 víi h×nh 6.6 (l­îc ®å ph©n bè s¶n xuÊt n«ng nghiÖp Hoa K×) ®Ó x¸c ®Þnh c¸c n«ng s¶n chÝnh  cña tõng khu vùc vµ ®iÒu vµo b¶ng ®· lËp.

GV chØ ®inh HS tr¶ lêi, cho c¸c HS kh¸c bæ sung. Cuèi cïng GV chuÈn kiÕn thøc.

Ho¹t ®éng 3:

HS lµm viÖc cÆp ®«i

GV yªu cÇu HS gi¶i thÝch sù kh¸c biÖt vÒ n«ng s¶n gi÷a c¸c vïng. Chän c¸c cÆp vïng ®Ó lµm râ ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè chÝnh: ®Þa h×nh, ®Êt ®ai, khÝ hËu, thÞ tr­êng tiªu thô.

- §ång b»ng ven biÓn §«ng B¾c vµ nam Ngò Hå víi ®ång b»ng ven vÞnh Mª-hi-c«.

- Khu vùc ®åi nói A-pa-lat víi khu vùc ®åi nói Cooc-®i-e.

Ho¹t ®éng 4:

GV h­íng dÉn HS thùc hiÖn tuÇn tù c¸c viÖc sau:

- LËp b¶ng theo mÉu ë SGK

- Quan s¸t l­îc ®å c¸c trung t©m c«ng nghiÖp chÝnh cña Hoa K× ®Ó x¸c ®Þnh tªn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ph©n bè ë tõng vïng, ph©n lo¹i theo hai nhãm vµ ®iÒn vµo b¶ng ®· lËp.

GV yªu cÇu mét HS tr¶ lêi, cho c¸c HS kh¸c bæ sung. Cuèi cïng GV chuÈn kiÕn thøc, tr×nh bµy d­íi d¹ng b¶ng viÕt s½n (xem phÇn th«ng tin ph¶n håi cuèi bµi).

GV l­u ý HS phÇn chó gi¶i cña c¸c vïng cã sù nhÇm lÉn ë SGK cÇn chØnh söa cho ®óng.

Ho¹t ®éng 5:

GV yªu cÇu HS dùa trªn b¶ng võa hoµn thµnh:

- NhËn xÐt sù kh¸c biÖt cña vïng §«ng B¾c víi c¸c vïng cßn l¹i vÒ møc ®é tËp trung c«ng nghiÖp vµ c¬ cÊu ngµnh.

- Gi¶i thÝch nguyªn nh©n cña sù kh¸c biÖt trªn.

GV chØ ®Þnh HS tr¶ lêi, cho c¸c HS kh¸c bæ sung. Cuèi cïng GV chuÈn kiÕn thøc.

I. T×m hiÓu sù ph©n ho¸ l·nh thæ n«ng nghiÖp Hoa K×.

1. Thùc tr¹ng

(HS ®iÒu tªn c¸c n«ng s¶n chÝnh cña 5 khu vùc vµo b¶ng kiÕn thøc).

2. Nguyªn nh©n

- Sù ph©n ho¸ l·nh thæ n«ng nghiÖp Hoa K× chÞu t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè: ®Þa h×nh, ®Êt ®ai, nguån n­íc, khÝ hËu, thÞ tr­êng tiªu thô…

- Tuú theo tõng khu vùc mµ cã mét sè nh©n tè ®ãng vai trß chÝnh.

II. T×m hiÓu sù ph©n ho¸ l·nh thæ c«ng nghiÖp Hoa K×.

1. Thùc tr¹ng

(HS ®iÒu tªn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ph©n bè ë tõng vïng ®· ph©n lo¹i theo c«ng nghiÖp truyÒn thèng, c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i vµo b¶ng kiÕn thøc).

2. Nguyªn nh©n

Sù ph©n ho¸ l·nh thæ c«ng nghiÖp Hoa K× lµ kÕt qu¶ t¸c ®éng ®ång thêi cña c¸c yÕu tè:

- LÞch sö khai th¸c l·nh thæ

- VÞ trÝ ®Þa lÝ cña vïng

- Nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n

- D©n c­ vµ nguån lao ®éng

- Mèi quan hÖ víi thÞ tr­êng thÕ giíi.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

B­íc 1: GV giao cho tõng HS hoÆc nhãm HS lµm bµi tËp víi néi dung nh­ sau: Dùa vµo l­îc ®å Liªn minh ch©u ¢u n¨m 2007 ®Ó tr¶ lêi c©u hái sau:

H·y x¸c ®Þnh trªn h×nh 7.2 c¸c n­íc gia nhËp EU ®Õn c¸c n¨m 1995, 2004 vµ 2007?

B­íc 2: GV chia líp thµnh nhiÒu nhãm, giao nhiÖm vô:

- H·y dùa vµo néi dung SGK ë môc “Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn”, h·y nªu lªn nh÷ng mèc quan träng trong qu¸ tr×nh më réng vµ ph¸t triÓn EU?

- Sau khi HS tr×nh bµy kÕt qu¶ GV gîi ý.

- Sè l­îng c¸c thµnh viªn t¨ng liªn tôc. Sau 50 n¨m thµnh lËp (3/1957) – (3/2007), sè l­îng c¸c thµnh viªn ®· t¨ng tõ 6 lªn 27 n­íc.

Thêi ®iÓm gia nhËp EU cña c¸c n­íc:

N¨m 1957: Ph¸p, §øc, I-ta-li-a, BØ, Hµ Lan, Lóc x¨m bua.

N¨m 1973: Anh, Ai-len, §an M¹ch.

N¨m 1981: Hi-l¹p.

N¨m 1986: T©y Ban Nha, Bå §µo Nha.

N¨m 1995: PhÇn Lan, Thuû §iÓn, ¸o.

N¨m 2004: Hung-ga-ri, Xl«-va-ki-a, Lit-va, Lat-vi-a, E-xt«-ni-a,Xl«-vª-ni-a, Ba-lan, Sec, Man-ta, SÝp.

N¨m 2007: Ru-Ma-ni, Bun-ga-ri.

- EU më réng theo c¸c h­íng kh¸c nhau trong kh«ng gian ®Þa lÝ lªn phÝa B¾c n¨m (1973, 1985) sang T©y (1986) Nam (1981) §«ng (2004)

Tõ liªn kÕt ®¬n thuÇn trong EEC vµ EU ®Õn liªn kÕt toµn diÖn vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸, chÝnh trÞ, an ninh, néi vô.

Ho¹t ®éng 2:

Môc ®Ých cña EU

GV sö dông ph­¬ng ph¸p gi¶ng gi¶i, kÕt hîp víi ®µm tho¹i, yªu cÇu HS dùa vµo kªnh ch÷ vµ ph©n tÝch c¸c h×nh 7.3, 7.4 ®Ó tr¶ lêi c¸c c©u hái sau:

- Môc ®Ých cña EU lµ g×?

- H·y nªu tªn c¸c c¬ quan ®Çu n·o cña EU. C¸c c¬ quan ®Çu n·o nµy cã chøc n¨ng lµ g×?

Ho¹t ®éng 3:

Liªn kÕt khu vùc cao nhÊt thÕ giíi

B­íc 1:

Chia líp thµnh c¸c nhãm nhá (®¸nh sè thø tù: 1,2,3). Giao nhiÖm vô cho tõng nhãm cô thÓ.

- Nhãm 1:

Dùa vµo néi dung bµi häc ë môc II cña c¸c bµi häc vµ qua ph©n tÝch c¸c b¶ng 7.1 vµ h×nh 7.5, h·y chøng tá r»ng EU lµ mét trung t©m kinh tÕ hµng ®Çu thÕ giíi.

- Nhãm 2:

Dùa vµo néi dung 2 cña môc II cña bµi häc vµ b¶ng 7.1, nªu bËt vai trß cña Eu trong th­¬ng m¹i quèc tÕ.

- Nhãm 3:

Dùa vµo h×nh 7.5 ph©n tÝch vai trß cña EU trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi.

B­íc 2: §¹i diÖn nhãm HS lªn tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn.

B­íc 3: GV kh¼ng ®Þnh, söa ch÷a, bæ sung vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ lµm viÖc cña tõng nhãm.

I. Qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn

1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn EU

Sù ra ®êi:

- Víi mong muèn duy tr× hoµ b×nh vµ c¶i thiÖn ®êi sèng n«ng d©n, mét sè n­íc cã ý t­ëng x©y dùng mét ch©u ¢u thèng nhÊt.

1957: S¸u n­íc thµnh lËp c«ng ®ång kinh tÕ ch©u ¢u – TiÒn th©n cña liªn minh ch©u ¢u ngµy nay.

Sù ph¸t triÓn:

- Sè l­îng thµnh viªn cña EU t¨ng liªn tôc.

- EU ®­îc më réng theo c¸c h­íng kh¸c nhau trong kh«ng gian ®Þa lý.

- Møc ®é liªn kÕt thèng nhÊt ngµy cµng cao.

2. Môc ®Ých vµ thÓ chÕ

- Môc ®Ých

- T¹o ra mét khu vùc liªn th«ng hµng ho¸, dÞch vô, con ng­êi vµ tiÒn vèn trong c¸c n­íc thµnh viªn trªn c¬ së t¨ng c­êng sù liªn kÕt kinh tÕ, luËt ph¸p néi vô, an ninh, ®èi ngo¹i…

- ThÓ chÕ

+ NhiÒu quyÕt ®Þnh quan trong vÒ kinh tÕ chÝnh trÞ do c¸c c¬ quan ®Çu n·o cña Eu ®Ò ra.

+ C¸c c¬ quan quan trong nhÊt.

Quèc héi ch©u ¢u, héi ®ång ch©u ¢u, Uû ban ch©u ¢u, c¬ quan kiÓm to¸n ch©u ¢u, Së kinh tÕ x· héi ch©u ¢u.

II. Liªn kÕt khu vùc cao nhÊt thÕ giíi

1. EU-Mét trung t©m kinh tÕ lín

- Lµ mét trong ba trung t©m lín n­íc thÕ giíi EU, Hoa K×, NhËt B¶n chiÕm 23% tæng gi¸ trÞ kinh tÕ.

- GDP sau Hoa K×, trªn NhËt B¶n. Tuy nhiªn, cßn cã sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c vïng.

Nguyªn nh©n

- Do tr×nh ®é ph¸t triÓn kh«ng ®ång nhÊt.

- Do nguån lùc ph¸t triÓn kinh tÕ

- X· héi kh«ng ®ång nhÊt.

2. EU- Tæ chøc th­¬ng m¹i hµng ®Çu thÕ giíi.

- Lµ n­íc dÉn ®Çu thÕ giíi vÒ th­¬ng m¹i v­ît Hoa K×, NhËt B¶n (20% gi¸ trÞ thÕ giíi).

- Lµ b¹n hµng lín nhÊt cña c¸c n­íc thÕ giíi thø ba.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng1:

Bèn mÆt cña tù do l­u th«ng

Gi¸o viªn ®Ò nghÞ cho sinh c¶ líp cïng ®äc ký néi dung cña môc “Bèn mÆt cña tù do l­u th«ng” vµ tr¶ lêi c©u hái sau:

    Néi dung c¬ b¶n cña bèn mÆt tù do l­u th«ng lµ g×?

Hái: ViÖc thùc hiÖn bèn mÆt cña tù do l­u th«ng cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo ®èi víi sù ph¸t triÓn cña EU?

Ho¹t ®éng 2:

       Gi¸o viªn yªu cÇu c¸ nh©n HS nhËn x¸c ®Þnh c¸c mèc quan träng cña liªn minh tiÒn tÖ ch©u ¢u.

      GV: Cã hai mèc quan träng cña liªn minh tiÒn tÖ ch©u ¢u:

+ Tõ 1-1-1999 c¸c n­íc EU (11n­íc thµnh viªn) ®· b¾t ®Çu sö dông ®ång ¥r« nh­ lµ ®ång tiªn chung cña E, nh­ng d­íi d¹ng khong ph¶i tiÒn mÆt.

  +Tõ n¨m 2002, 13 n­íc thµnh viªn EU ®· sö dông ¤r« lµ ®ång tiÒn cña quèc gia.

Em h·y cho biÕt lîi Ých c¬ b¶n khi EU sö dông ®ång tiÒn chung?

Sau khi HS tr¶ lêi, GV ®­a mét sè dÉn chøng lµm râ h¬n lîi thÕ cña viÖc sö dông ®ång tiÒn chung ¥r«. Sau ®ã GV chèt kiÕn thøc.

Lîi Ých c¬ b¶n khi ch©u ¢u sö dông ®ång tiÒn chung.

- N©ng cao søc c¹nh tranh cña thÞ tr­êng néi ®Þa chung ch©u ¢u.

- Thñ tiªu nh÷ng rñi ro do chuyÓn ®æi tiÒn tÖ.

T¹o thuËn lîi cho viÖc chuyÓn giao vèn trong EU.

§¬n gi¶n ho¸ c«ng t¸c kÕ to¸n cña c¸c doanh nghiÖp ®a quèc gia.

Ho¹t ®éng 3:

HS tiÕp tôc lµm vµ c¸ nh©n ®Ó t×m hiÓu “Sù h¬p t¸c vµ liªn kÕt EU trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ dÞch vô”.

GV cho HS quan s¸t kªnh ch÷ phÇn II.1 h×nh 7.6 vµ 7.7 vµ 7.8, hoµn thµnh phiÕu häc tËp.

Tr¶ lêi c©u hái kÌm theo.

Ho¹t ®éng 4:

GV tæ chøc cho HS lµm theo nhãm ®éi hoÆc nhãm nhá ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô sau:

- T×m hiÓu néi dung cña kh¸i niÖm liªn kÕt vïng.

- Nªu lîi Ých cña liªn kÕt nµy ®em l¹i?

GV gîi ý:

ViÖc liªn kÕt vïng cã ý nghÜa.

- T¨ng c­êng qu¸ tr×nh liªn kÕt vµ nhÊt thÓ ho¸ ë EU.

- ChÝnh quyÒn vµ nh©n d©n ë vïng biªn giíi cïng nhau thùc hiÖn c¸c dù ¸n chung trong kinh tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, an ninh nh»m tËn dông lîi thÕ so s¸nh cña riªng mçi n­íc.

- T¨ng c­êng t×nh h÷u nghÞ gi÷a nh©n d©n c¸c n­íc trong khu vùc biªn giíi.

Hái: Liªn kÕt Max¬-Rain¬ chñ yÕu trong nh÷ng lÜnh vùc g×?

I ThÞ tr­êng chung ch©u ¢u  

1. Bèn mÆt cña tù do l­u th«ng

a. Tù do di chuyÓn.

b. Tù do l­u th«ng dÞch vô.

c. Tù do l­u th«ng hµng ho¸.

d. Tù do l­u th«ng tiÒn vèn.

2. ¥r«- §ång tiªn chung cña EU

- Tõ th¸ng 11-1999, 11n­íc EU ®· b¾t ®Çu sö dông ®ång ¥r« nh­ lµ ®ång tiÒn chung cña EU.

- Tõ n¨m 2002, phÇn lín c¸c n­íc thµnh viªn EU ®· sö dông ¥r« lµ ®ång tiÒn chung thay thÕ cho c¸c ®ång tiÒn quèc gia.

II. Hîp t¸c trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ dÞch vô

1. Dù ¸n “A-rian” vµ “E-bít”

- Dù ¸n A-rian: s¶n xuÊt vÖ tinh nh©n t¹o, tªn löa.

- Dù ¸n E-bít: s¶n xuÊt m¸y bay.

2. §­êng hÇm giao th«ng d­íi biÓn M¨ngx¬

III. Euroregio: Liªn kÕt vïng ch©u ¢U

1. Kh¸i niÖm Euroregio

Lµ liªn kÕt vïng ch©u ¢u chØ mét khu vùc biªn giíi ch©u ¢u mµ ë ®ã c¸c ho¹t ®éng hîp t¸c, liªn kÕt vÒ c¸c mÆt gi÷a c¸c n­íc kh¸c nhau ®· ®­îc thùc hiÖn vµ ®em l¹i lîi Ých cho c¸c thµnh viªn thanh gia.

2. Liªn kÕt vïng Mas¬-Rain¬.

Vïng biªn giíi Hµ Lan – BØ - §øc.

Liªn kÕt trong c¸c lÜnh vùc: viÖc lµm, v¨n ho¸, gi¸o dôc, v.v…

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

Nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ.

B­íc 1:

GV h­íng dÉn HS lµm viÖc c¸ nh©n, x¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm næi bËt vÒ vÞ trÝ, tù nhiªn, d©n c­ vµ x· héi cña n­íc §øc.

- §Ò nghÞ HS ®äc toµn bé néi dung bµi häc phÇn I – SGK vµ quan s¸t b¶n ®å tù nhiªn CHLB §øc, nªu ®­îc ®Æc ®iÓm c¬ b¶n vÒ vÞ trÝ, ®Æc ®iÓm tù nhiªn §øc, sau ®ã viÕt tãm t¾t c¸c ®Æc ®iÓm lªn b¶ng.

B­íc 2:

- GV cho 2-3 HS tr¶ lêi, GV nhËn xÐt vµ chuÈn l¹i kiÕn thøc. Sau ®ã cho HS tr¶ lîi c©u hái:

§Æc ®iÓm vÞ trÝ ®Þa lý, ®iÒu kiÖn tù nhiªn cã ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ cña CHLB §øc?

Ho¹t ®éng 2:

GV cho HS ®äc néi dung môc II trong SGK ®Ó tr¶ lêi c©u hái cuèi môc II.

GV ®Æt c©u hái:

TØ lÖ d©n nhËp c­ cao t¹o cho §øc nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n g× vÒ mÆt x· héi?

GV yªu cÇu HS ph©n tÝch th¸p d©n sè ®Ó n¾m ®­îc nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n vÒ d©n sè cña §øc.

Ho¹t ®éng 3:

CÆp ®«i

GV chop HS lµm viÖc theo nhãm, cÆp ®«i x¸c ®Þnh vÞ thÕ cña CHLB §øc ë ch©u ¢u vµ trªn thÕ giíi.

Yªu cÇu HS nghiªn cøu SGK ë phÇn ®Çu, môc II b¶ng 7.3, 7.4 x¸c ®Þnh vÞ thÕ cña n­íc §øc ë trªn thÕ giíi.

Ho¹t ®éng 4:

T×m hiÓu ®Æc ®iÓm ph¸t triÓn vµ ph©n bè c«ng nghiÖp cña §øc.

Gv h­íng dÉn t×m hiÓu nh÷ng thµnh tùu cña nÒn c«ng nghiÖp cña §øc qua c©u hái.

Hái: Em h·y nªu nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp næi tiÕng chiÕm gi÷ vÞ trÝ cao trªn thÕ giíi cña §øc?

- Gîi ý tr¶ lêi:

CN s¶n xuÊt «t«, ®øng thø ba thÕ giíi.

ChÕ t¹o m¸y vµ thiÕt bÞ toµn bé thø nhÊt thÕ giíi.

Ho¸ chÊt: hµng ®Çu thÕ giíi

C«ng nghÖ b¶o vÖ m«i tr­êng

- §iÖn vµ ®iÖn tö.

PhÇn nµy GV cã thÓ kÓ tªn mét sè s¶n phÈm næi tiÕng, chiÕm gi÷ vÞ trÝ cao trªn thÕ giíi cña §øc nh­ hµng ®iÖn tö: Si-men, «t« MÐc-xe-®Ðt…

Hái: Em h·y x¸c ®Þnh tõ b¶n ®å nh÷ng trung t©m c«ng nghiÖp míi, c«ng nghÖ cao vµ nh÷ng trung t©m c«ng nghÖ truyÒn thèng?

GV yªu cÇu HS ghi nhí tªn mét sè trung t©m c«ng nghiÖp næi tiÕng cña §øc nh­ C«-l«-nh¬, Muy-nich, Phran-phuèc…

Ho¹t ®éng 5:

T×m hiÓu t×nh h×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp cña §øc.

GV yªu cÇu HS ®äc phÇn 3-III ®Ó tr¶ lêi c©u hái:

- H·y nªu vµ ph©n tÝch mét sè ®Æc ®iÓm næi tréi cña  n«ng nghiÖp §øc.

Sau khi HS tr¶ lêi xong, GV ®Ò nghÞ HS x¸c ®Þnh trªn l­îc ®å ph©n bè s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña LB §øc sù ph©n bè c¸c c©y trång vËt nu«i chñ yÕu cña §øc.

GV ph©n tÝch thªm mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè c¬ b¶n nh­ khÝ hËu, ®Êt trång, thuû v¨n… cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn sù ph©n bè n«ng nghiÖp.

I. VÞ trÝ ®iôa lÝvµ ®iÖu kiÖn tù nhiªn   

1. VÞ trÝ ®Þa lÝ

N­íc §øc cã vÞ trÝ quan träng ë ch©u ¢u.

- CÇu nèi quan träng gi÷a §«ng¢u vµ T©y ¢u, gi÷a B¾c vµ Nam ¢u Trung vµ §«ng ¢u, th«ng th­êng vµ thuËn lîi, cã vai trß chñ chèt trong EU cïng ph¸p s¸ng lËp ra EU.

2. §iÒu kiÖn tù nhiªn

- C¶nh quan thiªn nhiªn ®a d¹ng, ®Ñp, nghÌo tµi nguyªn kho¸ng s¶n.

- HÊp dÉn kh¸ch du lÞch.

- Kho¸ng s¶n cã than n©u, than d¸, muèi má.

II. D©n c­, x· héi

- ChØ sè ph¸t triÓn con ng­êi cao.

- TØ lÖ sinh rÊt thÊp. D©n sè suy gi¶m.

- TØ lÖ d©n nhËp c­ cao.

- ChÝnh phñ khuyÕn khÝch lËp gia ®×nh vµ sinh con.

- Gi¸o dôc ®µo t¹o ®­îc chó träng ®Çu t­.

III. Kinh tÕ

1.Kh¸i qu¸t

- C­êng quèc kinh tÕ hµng ®Çu thÕ giíi.

- §øng ®Çu ch©u ¢u, thø ba thÕ giíi vÒ GDP.

- Lµ c­êng quèc th­¬ng m¹i thø hai thÕ giíi.

2. C«ng nghiÖp

- Lµ n­íc cã tr×nh ®é ph¸t triÓn cao.

- CN lµ x­¬ng sèng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n.

- NhiÒu ngµnh c«ng nghiÖp cã vÞ th­ cao trªn thÕ giíi.

3. N«ng nghiÖp

- NÒn n«ng nghiÖp th©m canh, n¨ng suÊt cao.

+ §­îc t¨ng c­êng c¬ giíi ho¸, chuyªn m«n ho¸, sö dông nhiÒu ph©n bãn, gièng tèt, t­íi tiªu hîp lÝ.

+ S¶n phÈm: Lóa m×, cñ c¶i, ®­êng , thÞt vµ s÷a.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV-Líp

GV h­íng dÉn HS khai th¸c kiÕn thøc ë phÇn 1, sö dông b¶n ®å c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®Ó tr¶ lêi c©u hái:

H·y cho biÕt LB Nga gi¸p víi c¸c n­íc, c¸c ®¹i d­¬ng nµo?

Sau ®ã GV th«ng b¸o cho HS c¶ líp mét sè sè liÖu vÒ ®é lín cña LB Nga: DiÖn tÝch, ®­êng biªn giíi, sè mói giê, sè n­íc l¸ng giÒng.

Hái: Víi vÞ trÝ ®Þa lÝ nh­ trªn Nga cã thuËn lîi g× cho ph¸t triÓn kinh tÕ?

Ho¹t ®éng 2:

Nhãm

B­íc 1:

GV chia HS thµnh 4 nhãm, hai nhãm t×m hiÓu vÒ miÒn T©y, hai nhãm t×m hiÓu vÒ miÒn §«ng theo c¸c tuÇn tù cña phiÕu häc tËp.

B­íc 2:

GV gäi 2 HS lªn b¶ng thùc hiÖn nhiÖm vô c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, gãp ý GV bæ sung vµ HS ghi ý chÝnh vµo vë.

GV hái thªm ë phÇn nµy c¸c c©u hái më réng kiÕn thøc:

- T¹i sao c¸c s«ng ë miÒn §«ng kh«ng cã gi¸ trÞ vÒ giao th«ng mµ chØ cã gi¸ trÞ thuû ®iÖn?

- T¹i sao tµi nguyªn cña miÒn §«ng kh¸ dåi dµo nh­ng hiÖn nay nÒn kinh tÕ cña vïng nµy cßn chËm ph¸t triÓn h¬n c¸c vïng kh¸c trong c¶ n­íc?

- §¸nh gi¸ ¶nh h­ëng cña tµi nguyªn thiªn nhiªn ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi miÒn?

GV nªn s­u tÇm vµ ®­a mét sè h×nh ¶nh vÒ thiªn nhiªn cña Nga cho HS quan s¸t, vÝ dô h×nh ¶nh vÒ rõng Taiga, c¸c ®Çm lÇy..

Ho¹t ®éng 3: CÆp ®«i

T×m hiÓu: Mét sè quèc gia ®«ng d©n, tiÒm lùc khoa häc lín.

GV yªu cÇu häc sinh ph©n tÝch b»ng 9.2 vµ h×nh 9.3 ®Ó rót ra nh÷ng nhËn xÐt vÒ sù biÕn ®éng vµ xu h­íng ph¸t triÓn d©n sè cña Liªn bang Nga. HÖ qu¶ cña sù thay ®æi ®ã.

- D©n sè suy gi¶m tõ n¨m 1991.

- Nguyªn nh©n: BiÕn ®éng chÝnh trÞ suy gi¶m kinh tÕ d©n sè gi¶m.

- Cho HS sö dông l­îc ®å ph©n bè d©n c­ ®Ó ®­a ra nhËn xÐt c¸c vïng ®«ng d©n vµ c¸ vïng th­a d©n. Gi¶i thÝch?

Hái: Sù ph©n bè d©n c­ kh«ng ®Òu gi÷a miÒn T©y vµ §«ng g©y nªn nh÷ng khã kh¨n g× cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña LB Nga?

Em h·y kÓ tªn c¸c thµnh tùu v¨n ho¸, khoa häc cña Nga:

Gîi ý:

KiÕn tróc: Cung ®iÖn mïa ®«ng (xanh...), Cung ®iÖn Kremli, Nhµ h¸t lín, Nhµ thê Ba ng«i sao, L¨ng Lªnin, Qu¶ng tr­êng §á (Matxc¬va), v­ên mïa hÌ, b¶o tµng Pu-skin…

I. Tù nhiªn

1. VÞ trÝ ®Þa lÝ, ph¹m vi l·nh thæ.

- Nga cã diÖn tÝch: 17,1 triÖu km2 lín nhÊt thÕ giíi.

- N»m ë §«ng ¢u vµ B¾c ¸, gi¸p nhiÒu quèc gia.

-> L·nh thæ réng lín: Cã quan hÖ víi nhiÒu n­íc, thiªn nhiªn ®a d¹ng, giµu tµi nguyªn.

II. §Æc ®iÓm tù nhiªn vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn

III. Mét sè quèc gia ®«ng d©n tiÒm lùc khoa häc lín.

1. Mét sè quèc gia ®«ng d©n:

- Lµ n­íc ®«ng d©n thø 6 thÕ giíi.

- Gia t¨ng tù nhiªn ©m (-0,7%)

- Lµ quèc gia cã nhiÒu d©n téc 80% ng­êi Nga.

- TØ lÖ d©n thµnh thÞ: 70%.

* PhÊn bè:

- D©n c­ tËp trung ë phÝa T©y.

2. TiÒm lùc khoa häc lín

- Nga cã nhiÒu kiÕn tróc, t¸c phÈm nghÖ thuËt næi tiÕng thÕ giíi.

- Lµ n­íc ®Çu tiªn ®­a con ng­êi lªn vò trô.

- Lµ n­íc ph¸t minh ra 1/3 sè b»ng ph¸t minh, s¸ng chÕ cña thÕ giíi trong thËp kû 60-70 cña thÕ kû XX.

- TØ lÖ häc vÊn cao, 99% d©n sè biÕt ch÷.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV th«ng b¸o vµ gi¶ng gi¶i nh÷ng nÐt chÝnh ®Ó HS thÊy ®­îc ba giai ®o¹n thay ®æi c¬ b¶n cña n­íc Nga vÒ vai trß cña Liªn X« cò tr­íc ®©y.

Ho¹t ®éng 2:

GV cho HS lµm viÖc theo nhãm nhá. §äc vµ ph©n tÝch b¶ng sè liÖu 8.3 ®Ó thÊy vai trß cña LB nga trong Liªn bang X« viÕt, sau ®ã rót ra nhËn xÐt kÕt luËn.

Ho¹t ®éng 3:

GV gi¶ng gi¶i vÒ qu¸ tr×nh thµnh lËp Céng ®ång c¸c quèc gia ®éc lËp

Ho¹t ®éng 4:

GV-líp

GV lµm viÖc víi HS c¶ líp ®Ó ph©n tÝch c¸c nguyªn nh©n dÉn ®Õn nh÷ng thµnh tùu còng nh­ khñng ho¶ng kinh tÕ cña LB Nga.

Ph©n tÝch vai trß quyÕt ®Þnh  cña ®­êng lèi, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn KT-XH ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét quèc gia.

Hái: Em h·y nªu nh÷ng thµnh tùu cña nÒn kinh tÕ Nga tõ n¨m 2000.

Hái: Nguyªn nh©n cña nh÷ng thµnh tùu trªn.

Ho¹t ®éng 5:

CÆp ®«i

B­íc 1:

GV yªu cÇu tõn nhãm cÆp ®«i ®äc phÇn 3-SGK, lµm viÖc víi b¶ng sè liÖu 9.5 hoµn thµnh phiÕu häc tËp.

B­íc 2: HS tr×nh bµy kÕt qu¶ tr­íc líp.

ChØ b¶n ®å sù ph©n bè c¸c ngµnh c«ng nghiÖp.

B­íc 3: GV chuÈn kiÕn thøc.

HS lµm viÖc theo nhãm vÒ tõng ngµnh kinh tÕ.

GV h­íng dÉn HS khai th¸c kiÕn thøc, ®ång thêi tõ näi dung cña môc b,c vµ c¶ tõ b¶ng sè liÖu 8.4.

- Sau ®ã GV ®Ò nghÞ 2 HS b¸o c¸o kÕt qu¶ lµm viÖc cña nhãm, HS c¸c nhãm bæ sung vµ GV nhËn xÐt.

- GV ®­a ra mét sè c©u hái

Quan s¸t l­îc ®å c«ng nghiÖp LB Nga, nhËn xÐt sù ph©n bè m¹ng l­íi giao th«ng vËn t¶i cña Nga, gi¶i thÝch?

- GV yªu cÇu HS c¶ líp, ph©n tÝch nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù ph¸t triÓn ®a d¹ng cña c¸c ngµnh kinh tÕ.

Ho¹t ®éng 6: Nhãm

B­íc 1:

GV chia líp thµnh 4 nhãm. Cã hai nhãm cã nhiÖu vô gièng nhau.

Nhãm 1,2: So s¸nh diÖn tÝch, d©n sè, c¸c ®Æc tr­ng kinh tÕ cña vïng Trung ­¬ng vµ vïng U-ran.

Nhãm 2,4; So s¸nh vïng trung t©m ®Êt ®en víi vïng ViÔn §«ng.

B­íc 2:

HS tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn.

B­íc 3:

GV chuÈn kiÕn thøc.

Ho¹t ®éng 7:

C¸ nh©n.

GV ®­a ra c©u hái:

Em h·y nªu nh÷ng dÉn chøng cô thÓ thÓ hiÖn mèi quan hÖ h÷u nghÞ, hîp t¸c ViÖt – Nga?

GV gîi ý: C¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn nµo ë n­íc ta ®­îc Nga gióp ®ì x©y dùng? v.v..

I. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ

1. LB Nga tõng lµ trô cét cña liªn bang X« viÕt.

- Liªn X« tõng lµ n­íc cã nÒn kinh tÕ siªu c­êng.

- TØ träng mét sè s¶n phÈm c«ng n«ng nghiÖp chñ yÕu cña LB Nga cao so víi Liªn X«.

Nga ®ãng vai trß chÝnh trong viÖc t¹o dùng nÒn kinh tÕ Liªn X« cò.

II. Thêi kú ®Çy khã kh¨n, biÕn ®éng (thËp kû 90 cña thÕ kû XX)

- ThËp kû 90 cña thÕ kû XX: Liªn X« khñng ho¶ng kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi s©u s¾c.

- N¨m 1991: Céng ®ång c¸c quèc gia ®éc lËp ra ®êi (SNG).

NÒn kinh tÕ r¬i vµo khã kh¨n, khñng ho¶ng.

- Tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP ©m, s¶n l­îng c¸c ngµnh gi¶m. §êi sèng nh©n d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n…

III. NÒn kinh tÕ ®ang vÞ trÝ ®i lªn lÊy l¹i vÞ trÝ c­êng quèc

1. ChiÕn l­îc kinh tÕ míi

+ TiÕp tôc x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n.

+ Më réng ngo¹i giao.

+ Coi träng hîp t¸c víi ch©u ¸ trong ®ã cã ViÖt Nam.

+ TiÕn trë l¹i vÞ trÝ c­êng quèc kinh tÕ.

2. Thµnh tùu

+ T×nh h×nh chÝnh trÞ, x· héi æn ®Þnh.

+ S¶n l­îng c¸c ngµnh kinh tÕ t¨ng.

+ Dù tr÷ ngo¹i tÖ lín, nî n­íc ngoµi

+ §êi sèng nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn.

3. C¸c ngµnh kinh tÕ

a. C«ng nghiÖp lµ x­¬ng sèng cña nÒn kinh tÕ LB Nga.

C¸c ngµnh truyÒn thèng:

- Khai th¸c dÇu.

- N¨ng l­îng, chÕ t¹o m¸y, luyÖn kim ®Ñp, khai th¸c kim lo¹i mµu, gç, bét giÊy.

C¸c ngµnh hiÖn ®¹i

- §iÖn tö, m¸y tÝnh, m¸y bay thÕ hÖ míi, vò trô, nguyªn tö, qu©n sù…

b. N«ng nghiÖp ph¸t triÓn.

- Tõ n¨m 2002, s¶n l­îng mét sè ngµnh t¨ng m¹nh.

c. Giao th«ng vËn t¶i

- C¬ së h¹ tÇng giao th«ng t­¬ng ®èi ph¸t triÓn. Gåm: ®­êng bé, s¾t, èng, hµng kh«ng v.v..

d. Kinh tÕ ®èi ngo¹i

Kim ng¹ch ngo¹i th­¬ng nh÷ng n¨m gÇn ®©y t¨ng liªn tôc.

e. Ngµnh dÞch vô ph¸t triÓn m¹nh.

4. C¸c vïng kinh tÕ quan träng cña LB Nga.

(SGK)

IV. Quan hÖ ViÖt – Nga trong bèi c¶nh qu«c tÕ míi

- HiÖn nay quan hÖ ViÖt – Nga ®­îc n©ng lªn tÇm cao míi cña ®èi t¸c chiÕn l­îc v× lîi Ých cña c¶ hai bªn.

- ViÖt – Nga ®· cã mèi quan hÖ hîp t¸c nhiÒu mÆt, toµn diÖn.

- Kim ng¹ch bu«n b¸n hai chiÒu ViÖt – Nga ®¹t 3,3 tØ ®«la MÜ hiÖn nay.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1: GV giíi thiÖu néi dung thùc hµnh cho HS

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS c¶ líp lµm viÖc c¸ nh©n, dùa vµo b¶ng 8.5 vÏ biÓu ®å thÓ hiÖn GDP cña LB Nga qua c¸c n¨m.

- GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i c¸c b­íc vÏ biÓu ®å ®­êng.

- Cho hai HS lªn b¶ng vÏ biÓu ®å.

Sau khi vÏ xong, cho c¸c HS kh¸c nhËn xÐt.

- GV söa ch÷a, nhËn xÐt, chuÈn kiÕn thøc b»ng ®a biÓu ®å ®· chuÈn bÞ s½n ®Ó HS ®èi chiÕu, so s¸nh.

Ho¹t ®éng 3:

HS lµm viÖc theo nhãm nhá vµ ph©n tÝch, trao ®æi c¸c nh©n xÐt ®èi víi c¸c sè liÖu ë b¶ng 8.5.

- Sau ®ã GV gäi 2 HS ®­a ra nhËn xÐt.

GV chuÈn kiÕn thøc

Ho¹t ®éng 4 :

GV chia HS ra lµm ba nhãm . Cho c¸ nhãm quan s¸t b¶n ®å kinh tÕ chung cña LB Nga hoÆc l­îc ®å trongSGK ®Ó tr¶ lêi c©u hái:

Nhãm 1:

Cho biÕt sù ph©n bè ngµnh trång trät cua LB Nga? T¹i sao cã sù ph©n bè ®ã?

Nhãm 2:

Cho biÕt ngµnh ch¨n nu«i ph©n bè ë ®©u? T¹i sao?

Nhãm 3 :

Cho biÕt rõng cua LB Nga ph©n bè ë ®©u? T¹i sao ph©n bè ë ®ã?

C¸c nhãm hoµn thiÖn theo phiÕu häc tËp .

- Sau khi hoµn thµnh GV cho HS tr×nh bµy truíc líp, mçi nhãm gäi mét ®¹i diÖn .

- GV söa ch÷a,nhËn xÐt ®¸nh gi¸.

- Sau tiÕt häc nÕu HS lµm ch­a xong th× tiÕp tôc hoµn thiÖn ë nhµ.

I. Néi dung

1. T×m hiÓu sù thay ®æi kinh tÕ cña LB Nga.

- VÏ biÓu ®å thÓ hiÖn sù thay ®æi GDP  cña LB Nga qua c¸c n¨m.

+ Chän biÓu ®å ®­êng.

- NhËn xÐt sù thay ®æi GDP cña Nga qua c¸c n¨m:

+ Tõ sau n¨m 2000, GDP cua LB Nga t¨ng nhanh. Tõ n¨m 1999 ®Õn n¨m 2006 t¨ng h¬n 7 lÇn.

II. T×m hiÓu sù ph©n bè n«ng nghiÖp cña LB Nga

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV sö dông b¶n ®å c¸c n­íc ch©u ¸, b¶n ®å tù nhiªn NhËt B¶n, l­îc ®å tù nhiªn NhËt B¶n h­íng dÉn HS nghiªn cøu vµ tr¶ lêi nh÷ng vÊn ®Ò sau?

* Nªu ®Æc ®iÓm næi bËt vÒ vÞ trÝ ®Þa lÝ vµ l·nh thæ NhËt B¶n? NhËn xÐt nh÷ng t¸c ®éng cña chóng ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ NhËt B¶n?

* Nªu ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña ®Þa h×nh, khÝ hËu, s«ng ngßi vµ bê biÓn? NhËn xÐt nh÷ng t¸c ®éng cña chóng ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ NhËt B¶n?

* Qua l­îc ®å tù nhiªn cña NhËt B¶n – nhËn xÐt NhËt B¶n chÞu ¶nh h­ëng nh÷ng lo¹i giã mïa nµo?

* T¹i sao s«ng ngßi cña NhËt B¶n l¹i cã tr÷ l­îng thuû n¨ng kh¸ lín?

** Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn h·y cho biÕt NhËt B¶n ®ang gÆp nh÷ng khã kh¨n g× trong qóa tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ? ThiÕu tµi nguyªn thiªn nhiªn, thiªn tai: ®éng ®Êt – nói löa.

Ho¹t ®éng 2:

GV chia líp thµnh nhãm nhá, h­íng dÉn HS ph©n tÝch B9.1 rót ra nhËn xÐt vÒ xu h­íng diÔn biÕn cña d©n sè NhËt B¶n?

- HS ®äc « th«ng tin vµ tr¶ lêi: D©n sè giµ ®ang g©y ra nh÷ng hËu qu¶ g× vÒ mÆt KT-XH ë NhËt B¶n?

* 94% thanh niªn NhËt B¶n tèt nghiÖp THPT. 50% thanh niªn trong ®é tuæi 20-30 häc xong ®¹i häc.

* C¸c ®Æc ®iÓm nªu trªn d©n c­ - lao ®éng cã t¸c ®éng nh­ thÕ nµo ®Õn nÒn kinh tÕ NhËt B¶n?

Ho¹t ®éng 3:

GV cung cÊp cho HS sè liÖu vÒ tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña NhËt B¶n ngay sau ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai; h­íng dÉn HS ph©n tÝch B9.2 theo nhãm nhá, nhËn xÐt tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña NhËt B¶n tõ 1950 ®Õn 1973? Gi¶i thÝch t¹ sao?

* Sau chiÕn tranh thÕ giíi thø hai: 34% m¸y mãc, 25% c«ng tr×nh x©y dùng, 81% tµu biÓn bÞ ph¸ huû, chØ sè s¶n xuÊt  c«ng nghiÖp tôt xuèng chØ cßn 30,7% so víi n¨m 1936.

* T¹i sao NhËt B¶n coi ngµnh ®iÖn lùc, luyÖn kim vµ  giao th«ng vËn t¶i lµ ngµnh then chèt?

Sö dông SGK vµ B9.3 yªu cÇu HS nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña NhËt B¶n tõ 1973 ®Õn 2001?

* T¹i sao gäi nÒn kinh tÕ NhËt B¶n trong thêi kú 1986 ®Õn 1990 lµ nÒn kinh tÕ “bong bãng”?

* T¹i sao sau n¨m 1973 nÒn kinh tÕ NhËt B¶n cã ®Æc ®iÓm nh­ thÕ?

I. Tù nhiªn

1. VÞ trÝ ®Þa lÝ

- §Êt n­íc quÇn ®¶o, trong khu vùc §«ng ¸, kÐo dµi tõ B¾c xuèng Nam theo h­íng vßng cung víi bèn ®¶o lín.

- DÔ dµng më réng mèi quan hÖ víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi b»ng ®­êng biÓn. Trong lÞch sö ph¸t triÓn NhËt kh«ng hÒ bÞ mét ®Õ quèc nµo x©m l­îc, nh­ng l¹i tiÕp thu KH-HT muén h¬n so víi c¸c n­íc ch©u ¢u.

2. §Æc ®iÓm tù nhiªn

- §Þa h×nh: Chñ yÕu lµ ®åi nói (nói löa) ch¹y däc l·nh thæ; khã kh¨n cho khai th¸c l·nh thæ: ®Êt n«ng nghiÖp chØ chiÕm 10% diÖn tÝch c¶ n­íc.

- KhÝ hËu: N»m trong khu vùc giã mïa; phÝa B¾c cã khÝ hËu «n ®íi, phÝa Nam cã khÝ hËu cËn nhiÖt; kh¶ n¨ng ®Ó ph¸t triÓn nhiÒu n«ng s¶n.

- S«ng ngßi: Ng¾n vµ dèc; trõ l­îng thuû n¨ng kho¶ng 20 triÖu kW.

- Kho¸ng s¶n: NghÌo nªn NhËt B¶n gÆp khã kh¨n trong viÖc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp.

II. D©n c­

- §«ng d©n: Thø 8 trªn thÕ giíi. Tèc ®é d©n sè hµng n¨m gi¶m dÇn (2005 chØ ®¹t 0,1%), tØ lÖ ng­êi giµ ngµy cµng lín.

- NhËt B¶n ®Çu t­ lín cho gi¸o dôc; ng­êi lao ®éng NhËt B¶n cÇn cï, cã tÝnh kØ luËt cao.

KÕt luËn: Cã ®éi ngò lao ®éng lµnh nghÒ, tr×nh ®é cao gãp phÇn thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn sÏ g©y ra kh«ng Ýt khã kh¨n cho ®Êt n­íc… nh­ thiÕu lao ®éng trÎ trong t­¬ng lai.

III. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ

1. T×nh h×nh kinh tÕ tõ 1950 ®Õn 1973

- NÒn kinh tÕ nhanh chãng ®­îc kh«i phôc vµ cã sù ph¸t triÓn nh¶y bät thÇn k×.

* Nguyªn nh©n:

- Chó träng H§H, t¨ng vèn, mua b»ng s¸ng chÕ lµm cho c«ng nghiÖp cã søc c¹nh tranh.

- TËp trung cao ®é vµo ngµnh then chèt.

- Duy tr× c¬ c©ó kinh tÕ hai tÇng.

2. T×nh h×nh kinh tÕ tõ sau n¨m 1973

- Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ gi¶m tõ 1973 ®Õn 1980 do khñng ho¶ng n¨ng l­îng (n¨m 1980 chØ sè t¨ng tr­ëng lµ 2,6%).

- Tõ n¨m 1986 ®Õn 1990 nÒn kinh tÕ cã sù ®iÒu chØnh vÒ chiÕn l­îc ph¸t triÓn  nªn tèc ®é t¨ng tr­ëng ®¹t 5,3%.

-> 1995 ®Õn 2001 nÒn kinh tÕ t¨ng tr­ëng kh«ng æn ®Þnh.

KÕt luËn: Sau n¨m 1973 nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn qua nh÷ng b­íc th¨ng trÇm nh­ng vÒ c¬ b¶n NhËt B¶n vÉn lµ mét n­íc cã tiÒm n¨ng kinh tÕ thø hai thÕ giíi vÒ kinh tÕ, KH-KT, tµi chÝnh. N¨m 2005 NhËt B¶n ®¹t kho¶ng 4800 tØ USD, ®øng thø hai thÕ giíi sau Hoa K×.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV sö dông b¶n ®å kinh tÕ chung NhËt B¶n, SGK h­íng dÉn HS nghiªn cøu vµ  tr¶ lêi nh÷ng vÊn ®Ò sau:

* NhËn xÐt c¬ cÊu ngµnh CN cña NhËt?

* Gi¶i thÝch t¹i sao NhËt cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c¶ nh÷ng ngµnh kh«ng cã lîi thÕ vÒ tµi nguyªn?

Dùa vµo B9.4 nhËn xÐt vÒ h­íng ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp NhËt hiÖn nay?

* T¹i sao cho r»ng c«ng nghiÖp t¹o ra søc m¹nh cho nÒn kinh tÕ NhËt b¶n? §ãng gãp cho GDP 40%, chiÕm 17% gi¸ trÞ s¶n l­îng CN thÕ giíi b»ng 85% gi¸ trÞ s¶n l­îng CN cña Hoa K×.

* Dùa vµo b¶n ®å kinh tÕ NhËt H9.2 SGK nhËn xÐt sù ph©n bè c«ng nghiÖp cña NhËt vµ gi¶i thÝch t¹i sao cã sù ph©n bè ®ã?

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn häc sinh nghiªn cøu SGK, nhËn xÐt t×nh h×nh ph¸t triÓn vµ vai trß cña th­¬ng m¹i NhËt?

* Quan hÖ cña ViÖt Nam víi NhËt B¶n?

* Mua c¸c xÝ nghiÖp ®ang gÆp khã kh¨n ë c¸c n­íc §PT. Mua c¸c ph¸t minh khoa häc kü thuËt trªn thÕ giíi. Mua hÇm má ë c¸c n­íc §PT. Mua bÊt ®éng s¶n ë Hoa K×, l©u ®µi, kh¸ch s¹n ë ch©u ¢u. ThiÕt lËp ng©n hµng cho vay nÆng l·i ë n­íc ngoµi, trë thµnh chñ nî lín nhÊt thÕ giíi (12/15 ng©n hµng lín). Lòng ®o¹n cña c«ng ty vµ ng©n hµng cña Hoa K× vµ mét sè n­íc ph­¬ng T©y. Kh«ng cßn m¶nh ®Êt nµo tho¸t khái con mÆt nhµ ®Çu t­ NhËt.

Ho¹t ®éng 3:

H­íng dÉn HS nghiªn cøu SGK, gi¶i thÝch t¹i sao n«ng nghiÖp ë NhËt B¶n gi÷ vai trß thø yÕu?

- Ph©n tÝch ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp cña NhËt? Khã kh¨n lín nhÊt hiÖn nay cña n«ng nghiÖp NhËt lµ g×?

* Gi¶i thÝch t¹i sao ®Êt ®ai bÞ thu hÑp? §Êt ®ai ®ang bÞ thu hÑp do ®« thÞ ho¸ m¹nh.

* NhËn xÐt l­îc ®å n«ng nghiÖp NhËt B¶n? T¹i sao ngµnh ®¸nh b¾t h¶i s¶n cña NhËt ®ang ph¸t triÓn m¹nh?

Ho¹t ®éng 4:

Sö dông SGK vµ b¶n ®å kinh tÕ GV giíi thiÖu c¸c vïng kinh tÕ ®¶o. H­íng dÉn HS  tr¶ lêi theo c©u hái trong SGK?

I. C¸c ngµnh kinh tÕ

1. C«ng nghiÖp

+ C¬ cÊu ngµnh:

- Cã ®Çy ®ñ c¸c ngµnh CN kÓ c¶ nh÷ng ngµnh kh«ng thuËn lîi vÒ tµi nguyªn.

- Dùa vµo ­u thÕ vÒ lao ®éng (cÇn cï, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, ham häc, th«ng minh, s¸ng t¹o) vµ cã tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.

+ T×nh h×nh ph¸t triÓn:

- Gi¶m bít viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh CN truyÒn thèng, chó träng ph¸t triÓn c¸c ngµnh CN hiÖn ®¹i, chó träng mét sè ngµnh mòi nhän, nh­: x©y dùng c«ng tr×nh c«ng céng, dÖt.

- C«ng nghiÖp t¹o ra mét khèi l­îng hµng ho¸ lín, kh«ng nh÷ng b¶o ®¶m trang bÞ m¸y mãc cÇn thiÕt cho c¸c nghµnh trong nÒn kinh tÕ NhËt B¶n mµ cßn cung cÊp nh÷ng mÆt hµn xuÊt khÈu quan träng.

II. DÞch vô

1. Th­¬ng m¹i

- XuÊt khÈu trë thµnh ®éng lùc cña sù t¨ng tr­ëng cña kinh tÕ NhËt B¶n.

- T×nh h×nh ph¸t triÓn:

* ChiÕm 9,4% kim ng¹ch XK thÕ giíi.

* ThÞ tr­êng réng lín.

* §øng ®©ï thÕ giíi vÒ FDI vµ ODA.

2. Tµi chÝnh.

- NhËt B¶n mua c¶ thÕ giíi b»ng tµi chÝnh.

III. N«ng nghiÖp th©m canh, n¨ng suÊt cao, h­íng vµo chÊt l­îng.

1. §iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp.

- Tù nhiªn:

* §Êt ®ai mµu mì, khÝ hËu ®a d¹ng.

* Khã kh¨n: ThiÕu ®Êt ®ai, ®ang cã xu h­íng bÞ thu hÑp.

-> KTXH: CN ph¸t triÓn m¹nh nªn cã ­u thÕ ®Ó thùc hiÖn hiÖn ®¹i ho¸ trong s¶n xuÊt, lao ®éng vµ tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt.

2. T×nh h×nh ph¸t triÓn

- C¬ cÊu: §a d¹ng (trång trät, ch¨n nu«i vµ thuû s¶n) vµ phong phó vÒ s¶n phÈm.

- NÒn n«ng nghiÖp: Th©m canh mang l¹i n¨ng suÊt cao.

- Vai trß cña NN ®ang ngµy cµng gi¶m.

IV. Vïng kinh tÕ

Bèn vïng g¨n víi c¸c ®¶o lín.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV gäi HS ®äc yªu cÇu cña bµi thùc hµnh, GV ghi lªn b¶ng.

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS lµm bµi thùc hµnh.

GV h­íng dÉn HS ®äc c¸c « th«ng tin vµ ph©n tÝch c¸c b¶ng sè liÖu theo nhãm:

* Nhãm 1: §äc c¸c « th«ng tin ë môc “Ho¹t ®éng th­¬ng m¹i cña NhËt B¶n” vµ ph©n tÝch B9.5,6.

* Nhãm 2: §äc c¸c « th«ng tin ë môc “§Çu t­ n­íc ngoµi” vµ ph©n tÝch B9.7.

* Sau khi nghiªn cøu c¸c « th«ng tin vµ ph©n tÝch c¸c b¶ng sè liÖu HS rót ra kÕt luËn vÒ:

- §Æc ®iÓm næi bËt cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i NhËt B¶n.

- Nªu t¸c ®éng cña c¸c ®Æc ®iÓm ®ã ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ NhËt B¶n.

* KÕt qu¶ lµm viÖc cña HS cã thÓ tr×nh bµy theo b¶ng kiÕn thøc sau: PhiÕu häc tËp (phÇn phôc lôc).

Ho¹t ®éng 3:

§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ cña nhãm theo néi dung ®· chuÈn bÞ trong phiÕu häc tËp. C¸c nhãm kh¸c bæ sung. GV bæ sung vµ kÕt luËn.

* Trong qóa tr×nh h­íng dÉn HS tr¶ lêi GV cã thÓ hái hoÆc gi¶i thÝch thªm mét sè vÊn ®Ò ®Ó lµm râ yªu cÇu cña bµi thùc hµnh.

* HS theo dâi vµ tù hoµn thiÖn bµi thùc hµnh cña m×nh.

I. Yªu cÇu cña bµi thùc hµnh

* Ph©n tÝch vai trß cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña NhËt B¶n dùa vµo t­ liÖu ®· cho.

II. H­íng dÉn

1. §äc c¸c « th«ng tin:

2. Ph©n tÝch c¸c b¶ng sè liÖu:

B9.5: C¬ cÊu ngo¹i th­¬ng cña NhËt B¶n.

B9.6: XuÊt vµ nhËp khÈu qua m«t sè n¨m.

B9.7: T×nh h×nh viÖn trî chÝnh phñ (ODA) cña NhËt B¶n so víi mét sè n­íc G7.

* Dùa trªn c¬ së SGK vµ mét sè hiÓu biÕt thùc tÕ vÒ NhËt B¶n ®Ó lµm râ:

- Kinh tÕ ®èi ngo¹i cña NhËt B¶n bao gåm nh÷ng ho¹t ®éng nµo?

- Ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i cña NhËt B¶n cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g× næi bËt?

- Nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã ®· cã t¸c ®éng m¹nh mÏ nh­ thÕ nµo ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña NhËt B¶n?

III. TiÕn hµnh

1. Kinh tÕ ®èi ngo¹i cña NhËt bao gåm

- Hoat ®éng th­¬ng m¹i: xuÊt vµ nhËp khÈu.

- §Çu t­ ra n­íc ngoµi, gåm: FDI vµ ODA.

- Mét sè ho¹t ®éng kh¸c.

2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i cña NhËt:

- XuÊt:

* Chñ yÕu lµ s¶n phÈm c«ng nghiÖp chª biÕn. Nh­ng kim ng¹ch xuÊt ®ang cã xu h­íng gi¶m xuèng.

* ThÞ tr­êng më réng, nhÊt lµ thÞ tr­êng ë c¸c n­íc ph¸t triÓn , tiÕp ®Õn lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, sau cïng lµ c¸c n­íc NIC.

- NhËp: Chñ yÕu nhËp nguyªn liÖu c«ng nghiÖp. Kim ng¹ch nhËp còng cã xu h­íng t¨ng.

- FDI: Tranh thñ tµi nguyªn, søc lao ®éng, t¸i xuÊt trë l¹i trong n­íc.

- ODA: TÝch cùc viÖn trî ®Ó gãp phÇn tÝch cùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña NhËt v× thÕ xuÊt khÈu cña NhËt vµo NIC, ASEAN t¨ng nhanh.

- C¸c ho¹t ®éng kh¸c.

3. T¸c ®éng

- Thóc ®Èy nÒn kinh tÕ trong n­íc ph¸t triÓn m¹nh.

- N©ng cao vÞ thÕ cña NhËt B¶n trªn thÞ tr­êng thÕ giíi.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV h­íng dÉn HS nghiªn cøu SGK vµ b¶n ®å thÕ giíi hoÆc b¶n ®å Ch©u ¸ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò sau:

X¸c ®Þnh vÞ trÝ ®Þa lÝ cña Trung Quèc?

NhËn xÐt vÞ trÝ ®Þa lÝ cã ¶nh h­íng nh­ thÕ nµo ®Õn tù nhiªn vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña Trung Quèc?

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau theo 4 nhãm (cã phiÕu häc tËp – ph©n bæ theo tæ, c¸ nh©n).

* Nhãm 1, 3:

Nghiªn cøu SGK, ph©n tÝch ®iÒu kiÖn tù nhiªn Trung Quèc, nhËn xÐt sù kh¸c nhau vÒ ®Þa h×nh, thæ nh­ìng cña miÒn §«ng vµ miÒn T©y Trung Quèc?

Nhãm 2, 4:

Nghiªn cøu SGK ph©n tÝch b¶n ®å tù nhiªn Trung Quèc, biÓu ®å khÝ hËu (SGK) nhËn xÐt sù kh¸c nhau vÒ khÝ hËu, thuû v¨n cña miÒn §«ng vµ miÒn T©y Trung Quèc?

Ho¹t ®éng 3:

GV h­íng dÉn ®¹i diÖn HS c¸c nhãm tr¶ lêi. C¸c nhãm bæ sung GV kÕt luËn.

Ho¹t ®éng 4:

GV h­íng dÉn HS nghiªn cøu SGK, H10.2, 10.3, ®Ó nªu râ ®Æc ®iÓm d©n c­ Trung Quèc.

- Gi¶i thÝch t¹i sao d©n c­ Trung Quèc ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu.

- Nh÷ng thµnh tùu cña Trung Quèc trong viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch d©n sè trong thêi gian qua?

* Nªu mét vµi c«ng tr×nh kiÕn tróc næi tiÕng cña Trung Quèc?

- Rót ra kÕt luËn: Trung Quèc cã nh÷ng thuËn lîi vµ gÆp nh÷ng khã kh¨n g× khi ph¸t triÓn kinh tÕ?

I. VÞ trÝ ®Þa lÝ vµ l·nh thæ

- §Êt n­íc réng lín n»m trong khu vùc Trung - §«ng ¸, tiÕp gi¸p 13 n­íc, ®­êng bê biÓn kÐo dµi tõ B¾c xuèng Nam réng më ra Th¸i B×nh D­¬ng.

- Thiªn nhiªn ®a d¹ng vµ dÔ dµng më réng mèi quan hÖ víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi b»ng ®­êng biÓn.

II. Tù nhiªn

* Thiªn nhiªn ®a d¹ng cã sù ph©n ho¸ gi÷a §«ng vµ T©y l·nh thæ (phÇn th«ng tin ph¶n håi ë phôc lôc).

III. D©n c­ vµ x· héi

- §«ng d©n nhÊt thÕ giíi: chiÕm 1/5 d©n sè TG, gÊp h¬n 14 lÇn d©n sè ViÖt Nam, 10 lÇn NhËt B¶n.

- T¨ng nhanh nh­ng tõ sau 1975 cã xu h­íng t¨ng chËm do thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ chÝnh s¸ch d©n sè.

- D©n sè tËp trung ®«ng ë n«ng th«n vµ miÒn §«ng l·nh thæ.

- D©n sè trÎ nh­ng ®ang cã xu h­íng æn ®Þnh.

2. X· héi

- §Çu t­ lín cho gi¸o dôc, n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò lao ®éng.

- D©n cÇn cï, s¸ng t¹o, cã nÒn v¨n minh l©u ®êi.

** KÕt luËn chung:

+ ThuËn lîi: VÞ trÝ ®Þa lÝ thuËn lîi, thiªn nhiªn ®a d¹ng, nguån lao ®éng dåi dµo – cÇn cï s¸ng t¹o, t¹o kh¶ n¨ng lín ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ toµn diÖn.

+ Khã kh¨n: §Êt n­íc réng lín, nhiÒu vïng kh« h¹n, lò lôt, ®«ng d©n, ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu ®· lµm cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu, khã kh¨n gi¶i quyÕt viÖc lµm…

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV h­íng dÉn HS nghiªn cøu SGK ®Ó nhËn xÐt chung t×nh h×nh kinh tÕ Trung Quèc tõ n¨m 1985-2005

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS nghiªn cøu SGK theo 4 nhãm víi nh÷ng c«ng viÖc sau.

Nhãm 1, 3

+ TiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña Trung Quèc?

+ BiÖn ph¸p thùc hiÖn?

+ Ph©n tÝch b¶ng 10.5 nhËn xÐt chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh vµ s¶n l­îng mét sè ngµnh c«ng nghiÖp?

+ Dùa vµo b¶n ®å kinh tÕ Trung Quèc, H10.5 nhËn xÐt sù ph©n bè c¸c ngµnh c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i cña Trung Quèc?

Gi¶i thÝch t¹i sao cã sù ph©n bè ®ã?

Nhãm 2, 4:

+ Nh÷ng tiÒm n¨ng ®Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña Trung Quèc?

+ Nh÷ng biÖn ph¸p thùc hiÖn trong hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp?

+ Dùa vµo b¶ng 10.4, nhËn xÐt s¶n l­îng c¸c lo¹i n«ng phÈm?

+ Ph©n tÝch H10.6- nhËn xÐt sù ph©n bè s¶n phÈm n«ng nghiÖp trªn l·nh thæ? Gi¶i thÝch t¹i sao cã sù ph©n bè ®ã?

Ho¹t ®éng 3:

GV yªu cÇu ®ai diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶. C¸c ý kiÕn bæ sung. GV kh¼ng ®Þnh. Trong khi  gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, GV yªu cÇu HS gi¶i thÝch mét sè vÊn ®Ò liªn quan gióp HS kh¾c s©u kiÕn thøc.

Ho¹t ®éng 4:

H·y nªu mét sè biÓu hiÖn vÒ mèi quan hÖ gi÷a Trung Quèc víi ViÖt Nam trong thêi gian qua?

I. T×nh h×nh chung

1. Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao nhÊt thÕ giíi: trung b×nh ®Æt trªn 8%.

2. C¬ cÊu kinh tÕ thay ®æi râ rÖt: TØ träng n«ng l©m, ng­ nghiÖp gi¶m, tØ träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô t¨ng nhanh.

3. Lµ mét n­íc xuÊt siªu: Gi¸ trÞ XK 266 tØ $, NK 243 tØ $.

* §êi sèng nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn: thu nhËp ®Çu ng­êi t¨ng.

II. C¸c ngµnh kinh tÕ

1. C«ng nghiÖp

a. Khai th¸c nguån lùc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp

- ThuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn: Kho¸ng s¶n phong phó, nguån lao ®éng dåi dµo, tr×nh ®é KH-KT cao.

- BiÖn ph¸p thùc hiÖn :

- T¨ng c­êng vèn ®Çu t­ H§H trang thiÕt bÞ cña ngµnh c«ng nghiÖp ®Ó s¶n xuÊt nhiÒu hµng XK (vèn cña nhµ n­íc, vèn TBCN, vay).

- NhËp trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i.

Thay ®æi c¸ch qu¶n lÝ, nhµ n­íc ®ãng vai trß ®iÒu tiÕt.

- Ph¸t hiÖn vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c ngµnh c«ng nghiÖp truyÒn thèng.

b. Thay ®æi c¬ cÊu ngµnh c«ng nghiÖp

- Giai ®o¹n ®Çu ph¸t triÓn c«ng nghiÖp truyÒn thèng, hiÖn nay ®Çu t­ lín cho c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, nh­ chÕ t¹o m¸y, ®iÖn tö, ho¸ dÇu…

- S¶n l­îng cña c¸c ngµnh t¨ng nhanh.

(b¶ng sè liÖu)

c. Ph©n bè

TËp trung chñ yÕu ë miÒn §«ng tuy nhiªn c¸c ngµnh CN hiÖn ®¹i ph©n bè chñ yÕu ë vïng §«ng Nam.

2. N«ng nghiÖp

a. Khai th¸c nguån lùc ph¸t triÓn

- ThuËn lîi:

- Tù nhiªn: §Êt ®ai ®Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp kh«ng nhiÒu so víi sè d©n ®«ng (95 triÖu ha) nh­ng mµu mì. KhÝ hËu ®a d¹ng.

- Kinh tÕ – x· héi: Lao ®éng dåi dµo. ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp (NN) cña NN hîp lÝ nªn cã sù ®Çu t­ lín vÒ c¬ së h¹ tÇng, khoa häc kü thuËt.

- BiÖn ph¸p thùc hiÖn:

- KhuyÕn khÝch s¶n xuÊt, ®­a khoa häc kü thuËt (KH-KT) vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp (s¶n xuÊt NN).

- Giao quyÒn sö dông ®Êt vµ kho¸n s¶n phÈm  cho n«ng d©n.

- Nhµ n­íc gi¶m thuÕ, t¨ng gi¸ n«ng s¶n, tæ chøc dÞch vô n«ng nghiÖp, vËn chuyÓn th­¬ng m¹i ho¸ n«ng phÈm.

- KhuyÕn khÝch SX CN n«ng th«n.

- §­a khoa häc kÜ thuËt hiÖn ®¹i vµo SX NN: gièng lóa míi, thuû lîi ho¸, c¬ giíi ho¸, ho¸ häc ho¸.

b. T¨ng s¶n l­îng n«ng phÈm

- S¶n l­îng n«ng nghiÖp t¨ng ®¸ng kÓ vµ chiÕm vÞ trÝ cao trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn b×nh qu©n ®Çu ng­êi cßn thÊp.

- C¬ cÊu ngµnh vµ c¬ cÊu s¶n phÈm:

N«ng nghiÖp:

+ Trång trät chiÕm ­u thÕ.

+ S¶n phÈm ®a d¹ng: s¶n phÈm «n ®íi, cËn nhiÖt.

c. Ph©n bè

C¸c s¶n phÈm chÝnh chñ yÕu tËp trung ë miÒn §«ng.

III. Quan hÖ Trung Quèc - ViÖt Nam

1. Quan hÖ trªn nhiÒu lÜnh vùc, trªn nÒn t¶ng cña t×nh h÷u nghÞ vµ sù æn ®Þnh l©u dµi.

2. Kim ng¹ch th­¬ng m¹i t¨ng nhanh.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV gäi HS ®äc yªu cÇu cña bµi thùc hµnh, GV ghi lªn b¶ng, GV nhÊn m¹nh nh÷ng kÜ n¨ng cÇn ®¹t ®­îc trong bµi thùc hµnh.

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS lµm bµi thùc hµnh theo yªu cÇu.

B­íc 1: VÏ biÓu ®å.

Bµi tËp 1:

- X¸c ®Þnh d¹ng biÓu ®å cÇn vÏ qua  ba b¶ng sè liÖu SGK?

Bµi tËp 2:

1/ Dùa vµo h×nh 10.4, lËp l¹i b¶ng ghi tû lÖ diÖn tÝch c¸c lo¹i c©y trång n¨m 1978 vµ n¨m 2005 (ch­a cã h×nh).

2/ X¸c ®Þnh d¹ng biÓu ®å sau khi ®· lùa chän mét trong nh÷ng lo¹i n«ng s¶n?

B­íc 2:

NhËn xÐt so s¸nh

GV h­íng dÉn HS lµm viÖc theo nhãm. Cö nhãm tr­ëng.

* Nhãm 1: Lµm bµi tËp 1/b¶ng 10.2.

* Nhãm 2: Lµm bµi tËp 1/b¶ng 10.3.

* Nh­ nhãm 3: Lµm bµi tËp 1/b¶ng 10.3.

* Nhãm 3: Lµm bµi tËp 1/b¶ng 10.4.

Ho¹t ®éng 3:

§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ cña nhãm. C¸c nhãm kh¸c bæ sung. GV bæ sung vµ kÕt luËn .

* HS theo gâi vµ tù hoµn thiÖn bµi thùc hµnh cña m×nh.

I. Yªu cÇu cña bµi thùc hµnh

Bµi tËp 1: Nh÷ng thay ®æi trong nÒn kinh tÕ Trung Quèc.

Dùa vµo c¸c b¶ng sè liÖu SGK, h·y vÏ biÓu ®å, so s¸nh vµ nhËn xÐt vÒ:

1/ Tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP cña Trung Quèc.

2/ GDP cña Trung Quèc vµ thÕ giíi.

3/ Tæng thu nhËp trong n­íc theo søc mua t­¬ng ®­¬ng b×nh qu©n ®Çu ng­êi.

Bµi tËp 2: Thay ®æi trong ngµnh n«ng nghiÖp.

1. Dùa vµo h×nh 10.4, lËp l¹i b¶ng ghi tØ lÖ diÖn tÝch c¸c lo¹i c©y trong n¨m 1978 vµ n¨m 2005.

2. Dùa vµo b¶ng sè liÖu 10.4 vÏ biÓu ®å vµ nhËn xÐt s¶n l­îng mét sè n«ng s¶n cña Trung Quèc.

II. H­íng dÉn

B­íc 1: VÏ biÓu ®å

Bµi tËp 1:

1. VÏ biÓu ®å h×nh cét

2. VÏ biÓu ®å h×nh cét chång theo gi¸ trÞ %.

3. VÏ biÓu ®å h×nh cét ®¬n gép nhãm (mçi n¨m cã ba cét biÓu hiÖn cña Trung Quèc, ViÖt Nam vµ thÕ giíi).

Bµi tËp 2:

- VÏ biÓu ®å h×nh cét.

B­íc 2:

NhËn xÐt so s¸nh.

Bµi tËp 1:

1/ Tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP cña Trung Quèc.

2/ GDP cña Trung Quèc vµ thÕ giíi

3/ Tæng thu nhËp trong n­íc theo søc mua t­¬ng ®­¬ng b×nh qu©n ®Çu ng­êi.

Bµi tËp 2: NhËn xÐt s¶n l­îng mét sè n«ng s¶n cña Trung Quèc.

III. TiÕn hµnh

Bµi tËp 1:

1. Tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP cña Trung Quèc.

- Nh×n chung lµ cao, kh¸ æn ®Þnh.

- Tõ sau n¨m 2000 t¨ng liªn tôc, ®¹t trªn 8%.

2. GDP cña Trung Quèc vµ thÕ giíi

- GDP t¨ng nhanh ®¹t møc cao

- So víi thÕ giíi chiÕm 4,03% (2004)

3. Tæng thu nhËp trong n­íc theo søc mua t­¬ng ®­¬ng b×nh qu©n ®©ï ng­êi.

- T¨ng liªn tôc, æn ®Þnh.

- Cao gÊp ®«i ViÖt Nam vµ b»ng kho¶ng 2/3 cña thÕ giíi.

Bµi tËp 2: NhËn xÐt s¶n l­îng mét sè n«ng s¶n cña Trung Quèc.

- TÊt c¶ s¶n l­îng c¸c lo¹i n«ng s¶n ®Òu t¨ng nhanh.

- Trõ mÝa, c¸c lo¹i ®Òu ®øng ®©ï thÕ giíi vÒ gi¸ trÞ s¶n l­îng.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV h­íng dÉn HS sö dông b¶n ®å c¸c n­íc §N¸, nªu tªn c¸c n­íc trong khu vùc?

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS lµm viÖc theo tõng cÆp víi l­îc ®å trong SGK ®Ó x¸c ®Þnh ranh giíi, to¹ ®é ®Þa lÝ khu vùc §N¸ trªn b¶n ®å ch©u ¸? Gäi HS lªn b¶ng chØ b¶n ®å.

- HS ®¸nh gi¸ VT§L cña khu vùc qua nh÷ng néi dung sau ®©y?

PhiÕu häc tËp ë phÇn phôc lôc.

Ho¹t ®éng 3:

GV h­íng dÉn HS c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò theo h­íng sau: nghiªn cøu s¸ch gi¸o khoa (SGK) vµ b¶n ®å tù nhiªn khu vùc §N¸, so s¸nh ®Æc ®iÓm tù nhiªn; ®Þa h×nh khÝ hËu, s«ng ngßi… cña hai bé phËn l·nh thæ §«ng Nam ¸ lôc ®Þa vµ biÓn ®¶o?

* PhÇn nhiÖt ®é TB cao: 260C – 280C, kh«ng cã mïa ®«ng l¹nh, m­a nhiÒu vµo mïa h¹: 1400-2000mm. Th­êng xuyªn cã b·o, ¸p thÊp nhiÖt ®íi.

Sö dông b¶n ®å tù nhiªn ®Ó x¸c ®Þnh kiÓu khÝ hËu cña khu vùc.

- ThuËn lîi vµ khã kh¨n vÒ tù nhiªn cña §«ng Nam ¸, liªn hÖ víi ViÖt Nam?

- Dùa vµo H12.2 h·y nªu sù ph©n bè c¸c má kho¸ng s¶n chÝnh cña §«ng Nam ¸?

Ho¹t ®éng 4:

HS nghiªn cøu SGK ®Ó nªu râ ®Æc ®iÓm d©n c­ cña §N¸? nh÷ng ¶nh h­ëng ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc? Ph©n tÝch søc Ðp cña gia t¨ng d©n sè ®èi víi x· héi vµ m«i tr­êng? Liªn hÖ víi ViÖt Nam?

I. Tù nhiªn

1. VÞ trÝ ®Þa lÝ

- N»m ë phÝa ®«ng nam lôc ®Þa ¸ - ¢u, n¬i tiÕp gi¸p gi÷a Th¸i B×nh D­¬ng (TBD) vµ Ên §é D­¬ng (A§D).

Gåm hai bé phËn: b¸n ®¶o, ®¶o vµ quÇn ®¶o.

- VÞ trÝ ®Þa lÝ – chÝnh trÞ quan träng, n¬i giao thoa cña c¸c nÒn v¨n minh lín, cÇu nèi gi÷a TBD vµ A§D.

- L·nh thæ n»m gÇn nh­ trän vÑn trong khu vùc näi chÝ tuyÕn giã mïa, ¶nh h­ëng s©u s¾c ®Õn ho¹t ®éng kinh tÕ vµ ®êi sèng x· héi cña tÊt c¶ c¸c quèc gia trªn khu vùc. DÔ dµng thiÕt lËp mèi quan hÖ  víi nhiÒu n­íc vµ nhiÒu khu vùc trªn thÕ giíi.

II. §iÒu kiÖn tù nhiªn

1. §«ng Nam ¸ lôc ®Þa

- §Þa h×nh bÞ chia c¾t m¹nh mÏ. Nói theo h­íng TB-§N hoÆc B-N. Xen kÏ lµ c¸c thung lòng s«ng vµ c¸c ®ång b»ng .

- KhÝ hËu: nhiÖt ®íi giã mïa.

2. Gi¸ trÞ lín cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.

§«ng Nam ¸ biÓn ®¶o

- QuÇn ®¶o lín víi nhiÒu ®¶o lín nhá, cã vÞ trÝ chuyÓn tiÕp gi÷a TBD vµ A§D, gi÷a lôc ®Þa ¸ - ¢u víi lôc ®Þa óc.

§Þa h×nh chñ yÕu lµ ®åi nói (n»m trong vµnh ®ai löa TBD). §ång b»ng nhá hÑp ven biÓn nh­ng rÊt mµu mì.

- KhÝ hËu: nhiÖt ®êi giã mïa (hoÆc xÝch ®¹o) vµ khÝ hËu xÝch ®¹o.

3. §¸nh gi¸ ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña §«ng Nam ¸.

ThuËn lîi: KhÝ hËu ®a d¹ng, ®Êt ®ai mµu mì, biÓn, giµu rõng, kho¸ng s¶n ®a d¹ng.

Khã kh¨n: Thiªn tai nhiÒu nh­ sãng thÇn, b·o, lò lôt…

III. D©n c­ vµ x· héi

1. D©n c­

- §«ng d©n, t¨ng nhanh, d©n sè trÎ, nguån lao ®éng dåi dµo, cÇn cï nh­ng tr×nh ®é ch­a cao.

- Ph©n bè d©n c­ kh«ng ®ång ®Òu

3. §a d©n téc, ®a t«n gi¸o; cã nÒn v¨n ho¸ ®a d¹ng.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV h­íng dÉn HS lµm viÖc víi SGK theo 4 nhãm, mçi nhãm gåm 2 n­íc.

- Dùa vµo h×nh 11.4 nhËn xÐt xu h­íng chuyÓn dÞch c¬ cÊu GDP n¨m 1991 vµ 2004 cña mét sè quèc gia §«ng Nam ¸?

(§¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶, rót ra nhËn xÐt chung)

- Gi¶i thÝch t¹i sao cã xu h­íng chuyÓn dÞch nh­ thÕ?

* §ang trong qóa tr×nh CNH, trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nªn n¨ng suÊt s¶n xuÊt t¨ng lªn, ®êi sèng dÇn ®­îc c¶i thiÖn nªn DV còng gia t¨ng.

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS nghiªn cøu SGK, liªn hÖ ViÖt Nam nªu:

- §Æc ®iÓm ngµnh c«ng nghiÖp §«ng Nam ¸.

H¹n chÕ cña c«ng nghiÖp §«ng Nam ¸?

Ho¹t ®éng 3:

GV h­íng dÉn HS nghiªn cøu SGK, liªn hÖ ViÖt Nam nªu ®Æc ®iÓm cña ngµnh dÞch vô cña §«ng Nam ¸?

- Víi ®Æc ®iÓm ®ã sÏ t¸c ®éng ®Õn sù ph¸t triÓn  cña nÒn kinh tÕ nh­ thÕ nµo? Liªn hÖ ViÖt Nam?

Ho¹t ®éng 4:

- GV h­íng dÉn HS nghiªn cøu SGK, sö dông kiÕn thøc cña tiÕt 1, ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau:

- C¬ cÊu ngµnh n«ng nghiÖp cña §«ng Nam ¸?

* N«ng nghiÖp cã vÞ trÝ quan träng trong nÒn KT §N¸, víi ba ngµnh chÝnh.

- Nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ mÆt tù nhiªn, d©n c­ lao ®éng cña §«ng Nam ¸ trong viÖc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp?

- Dùa vµo h×nh 11.5 ®Ó nhËn xÐt sù ph©n bè c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp cña §«ng Nam ¸?

- Ph©n tÝch h×nh 11.6 ®Ó chøng minh §«ng Nam ¸ lµ khu vùc s¶n xuÊt nhiÒu cao su vµ cµ phª ë trªn thÕ giíi?

Gîi ý: Cã thÓ gi¶i quyÕt môc IV theo ba nhãm: t×m hiÓu vÒ c©y lóa, c©y c«ng nghiÖp vµ ch¨n nu«i, thuû s¶n.

I. C¬ cÊu kinh tÕ

- ChuyÓn dÞch tõ khu vùc n«ng l©m nghiÖp sang khu vùc c«ng nghiÖp vµ dÞch vô.

- Cô thÓ:

+ TØ träng vµ lao ®éng trong KVI gi¶m, trong KVII vµ III t¨ng.

+ Mçi n­íc trong khu vùc cã tèc ®é chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ kh¸c nhau.

+ ViÖt Nam lµ quèc gia kh¸ tiªu biÓu vÒ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu GDP v× thÓ hiÖn râ rÖt nhÊt tèc ®é chuyÓn dÞch ë c¶ ba khu vùc.

II. C«ng nghiÖp

- C«ng nghiÖp ph¸t triÓn theo h­íng hiÖn ®¹i nh»m phôc vô cho xuÊt khÈu: T¨ng c­êng liªn doanh víi bªn ngoµi vÒ KH-KT, vèn, c«ng nghÖ.

- C¬ cÊu: §ang chó träng vµo c¸c ngµnh CN hiÖn ®¹i. C¬ cÊu CN gåm c¸c ngµnh: CN chÕ biÕn, CN dÇu khÝ, CN ®iÖn, CN khai th¸c kho¸ng s¶n.

- B×nh qu©n ®Çu ng­êi vÒ s¶n l­îng ®iÖn cßn thÊp, kh¶ n¨ng c¹nh tranh ch­a cao…

III. DÞch vô

- §ang cã xu h­íng ph¸t triÓn m¹nh dùa trªn nhiÒu thuËn lîi vÒ vÞ trÝ ®Þa lÝ, tµi nguyªn thiªn nhiªn, v¨n ho¸ ®a d¹ng…

- C¬ së h¹ tÇng ®ang tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸. HÖ thèng ng©n hµng , tÝn dông ®­îc chó träng ph¸t triÓn. Tuy nhiªn møc ®é ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu.

- XuÊt hiÖn nhiÒu ngµnh míi lµm cho lao ®éng trong khu vùc dÞch vô t¨ng kh¸ nhanh.

IV. N«ng nghiÖp

1. S¶n xuÊt lóa n­íc

§iÒu kiÖn: §Êt phï sa mµu mì, nguån n­íc dåi dµo, khÝ hËu nãng Èm, d©n c­ ®«ng, nguån lao ®éng dåi dµo.

T×nh h×nh s¶n xuÊt: S¶n l­îng kh«ng ngõng t¨ng (148,6 triÖu tÊn), Th¸i Lan vµ ViÖt Nam trë thµnh n­íc nhÊt nh× vÒ XK lóa g¹o trªn thÕ giíi.

Ph©n bè: Th¸i Lan, ViÖt Nam, In-®«-nª-xia.

2. Trång trät c©y c«ng nghiÖp

§iÒu kiÖn: §Êt phï sa, ®Êt ®á mµu mì, nguån n­íc dåi dµo, khÝ hËu nãng Èm, d©n c­ ®«ng, nguån lao ®éng dåi dµo.

T×nh h×nh s¶n xuÊt: C©y CN ®a d¹ng, cung cÊp 75% s¶n l­îng cao su, 20% s¶n l­îng cµ phª, 46% s¶n l­îng hå tiªu cho thÕ giíi.

Ph©n bè: HS chØ trªn b¶n ®å KT §N¸.

3. Ch¨n nu«i vµ thuû s¶n

§iÒu kiÖn: §ång cá, s¶n xuÊt l­îng thùc ph¸t triÓn, diÖn tÝch mÆt n­íc lín, lao ®éng dåi dµo.

T×nh h×nh s¶n xuÊt:

* Ch¨n nu«i: C¬ cÊu ®a d¹ng, sè l­îng lín nh­ng ch­a trë thµnh ngµnh chÝnh.

* Thuû s¶n: Ngµnh truyÒn thèng. S¶n l­îng t¨ng liªn tôc.

* Nh÷ng n­íc ph¸t triÓn m¹nh: In-®«-nª-xia, Th¸i Lan, Phi-lip-pin, Ma-lai-xi-a, ViÖt Nam.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

Dùa vµo SGK vµ kiÕn thøc lÞch sö ®Ó nªu râ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña ASEAN?

- Dùa vµo s¬ ®å SGK nªu c¸c môc tiªu chñ yÕu cña ASEAN?

- T¹i sao môc tiªu cña ASEAN l¹i nhÊn m¹nh ®Õn sù æn ®Þnh?

- NhËn xÐt c¸c c¬ chÕ hîp t¸c cña ASEAN? Lêy vÝ dô minh ho¹? (th¶o luËn theo nhãm, mçi nhãm lÊy 2 vÝ dô minh ho¹)

Ho¹t ®éng 2:

H§2: GV sö dông kiÕn thøc thùc tÕ h­íng dÉn HS nªu thªm mét sè thµnh tùu cña ASEAN, nguyªn nh©n t¹o nªn nh÷ng thµnh tùu ®ã? Cã thÓ sö dông phiÕu häc tËp 1.

- Dùa vµo h×nh 11.10, 11.11 cã nhËn xÐt g× vÒ c¬ së h¹ tÇng cña c¸c n­íc ASEAN? Liªn hÖ ë ViÖt Nam?

- T¹i sao cho r»ng: T¹o dùng ®­îc mét m«i tr­êng hoµ b×nh, æn ®Þnh trong khu vùc cã ý nghÜa chÝnh trÞ hÕt søc quan träng?

H§3: Ph©n tÝch c¸c th¸ch thøc?

Nguyªn nh©n cña nh÷ng th¸ch thøc ®ã: GV sö dông kiÕn thøc s¸ch GV ®Ó minh ho¹ thªm cho HS.

H§4: GV gióp HS nªu ®­îc nh÷ng lîi thÕ vµ th¸ch thøc cña ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp? Ngoµi nh÷ng th¸ch thøc nªu trªn, ASEAN cßn gÆp nh÷ng trë ng¹i g×? Cã thÓ sö dông phiÕu häc tËp 2.

I. Môc tiªu vµ c¬ chÕ hîp t¸c cña ASEAN

1. Môc tiªu chÝnh cña ASEAN

- Môc tiªu tæng qu¸t: §oµn kÐt vµ hîp t¸c v× mét ASEAN hoµ b×nh, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn ®ång ®Òu.

- V×: Tr¶i qua c¸c giai ®o¹n lÞch sö ®· cã sù mÊt æn ®Þnh do m©u thuÉn s¾c téc, t«n gi¸o, vµ sù thï ®Þch cña c¸c n­íc lín – cÇn æn ®Þnh ®Ó ph¸t triÓn. C¸c vÊn ®Ò vÒ biÓn ®¶o – æn ®Þnh ®Ó ®èi tho¹i, ®µm ph¸n gi¶i quyÕt mét c¸ch hoµ b×nh.

2. C¬ chÕ hîp t¸c cña ASEAN

- C¬ chÕ hîp t¸c rÊt phong phó vµ ®a d¹ng nh»m ®¶m b¶o thùc hiÖn môc tiªu ®Æt ra cña ASEA.

- VÝ dô:

* X©y dùng: “Khu vùc th­¬ng m¹i tù do ASEAN - AFTA” ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c n­íc ph¸t triÓn kinh tÕ.

* Th«ng qua viÖc ký kÕt hiÖp ­íc khai th¸c tµi nguyªn biÓn §«ng.

* Tæ chøc liªn hoan v¨n ho¸ ASEAN, thÓ thao ASEAN – SEAGAME…

III. Nh÷ng thµnh tùu cña ASEAN

1. BiÓu hiÖn

- VÒ t¨ng tr­ëng kinh tÕ: Tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®¹t møc cao, GDP ®¹t 921 tØ USD (2000) XuÊt siªu.

- VÒ n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n: Bé mÆt  c¬ së vËt chÊt, ®êi sèng cña c¸c quèc gia cã sù thay ®æi.

- VÒ m«i tr­êng chÝnh trÞ: T¹o nªn m«i tr­êng chÝnh trÞ hoµ b×nh, æn ®Þnh.

III. Nh÷ng th¸ch thøc ë phÝa tr­íc.

1. Tr×nh ®é ph¸t triÓn gi÷a c¸c n­íc ch­a ®ång ®Òu

- Cao: Xin-ga-po, Bru-n©y.

- ThÊp: Lµo, Cam-pu-chia, ViÖt Nam

2. T×nh tr¹ng ®ãi nghÌo

- Ph©n ho¸ gi÷a c¸c tÇng líp nh©n d©n.

- Ph©n ho¸ gi÷a c¸c vïng l·nh thæ.

3. C¸c vÊn ®Ò x· héi

- VÊn ®Ò m«i tr­êng.

VÊn ®ª t«n gi¸o, d©n téc.

IV. ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh héi nhËp

1. VÞ trÝ vµ lîi Ých cña ViÖt Nam trong ASEAN

TÝch cùc tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc, gãp phÇn n©ng cao vÞ thÕ cña ASEAN trªn tr­êng quèc tÕ.

Cã nhiÒu c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, ®Èy m¹nh CNH, H§H ®Êt n­íc.

2. Th¸ch thøc: ViÖt Nam gia nhËp AFTA, sù c¹nh tranh sÏ khèc liÖt h¬n ®ßi hái ViÖt Nam ph¶i tØnh t¸o.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV yªu cÇu HS nªu râ c«ng viÖc cña bµi thùc hµnh, qua bµi thùc hµnh cÇn ®¹t ®­îc môc ®Ých g×?

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS lµm bµi thùc hµnh theo c¸c néi dung SGK.

* VÏ biÓu ®å biÓu hiÖn hai ®¹i l­îng: Sè kh¸ch du lÞch vµ chØ tiªu cña kh¸ch du lÞch.

* Yªu cÇu: VÏ chÝnh x¸c, ®Ñp, ®Çy ®ñ c¸c d÷ liÖu, ®Æt tªn, ghi chó.

Sau khi tÝnh to¸n xong th× so s¸nh ë khu vùc §«ng Nam ¸ víi hai khu vùc cßn l¹i: cao hay thÊp h¬n kho¶ng bao nhiªu lÇn.

Ho¹t ®éng 3:

GV yªu cÇu HS nh¾c l¹i kiÕn thøc cò.

- C¸n c©n xuÊt nhËp khÈu lµ g×?

- Nh­ thÕ nµo lµ xuÊt siªu, nhËp siªu?

Ho¹t ®éng 4:

Sau khi h­íng dÉn xong, GV yªu cÇu tiÕn hµnh theo nhãm.

Nhãm 1,3: Lµm bµi tËp 1.

Nhãm 2, 4: Lµm bµi tËp 2

* §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ sau 10 phót. C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. Gi¸o viªn kÕt luËn.

* HS theo dâi vµ tù hoµn thiÖn bµi thùc hµnh cña m×nh.

I. Yªu cÇu cña bµi thùc hµnh

* T×m hiÓu vÒ ho¹t ®éng du lÞch  quèc tÕ ë §«ng Nam ¸.

* T×m hiÓu ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña §«ng Nam ¸.

II. H­íng dÉn

1. Ho¹t ®éng du lÞch

Dùa vµo b¶ng 11 vÏ biÓu ®å h×nh cét thÓ hiÖn: Sè kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµ chi tiªu cña kh¸ch du lÞch cña mét sè khu vùc ch©u ¸.

- TÝnh b×nh qu©n mçi l­ît kh¸ch du lÞch ph¶i chi tiªu ë tõng khu vùc (USD/ng­êi).

- So s¸nh vÒ sè kh¸ch vµ chi tiªu cña kh¸ch du lÞch quèc tÕ ë khu vùc §«ng Nam ¸ víi hai khu vùc cßn l¹i.

2. T×nh h×nh xuÊt khÈu, nhËp khÈu cña §«ng Nam ¸.

- Dùa vµo h×nh 11.8 nhËn xÐt chªnh lÖch c¸n c©n th­¬ng m¹i trong giai ®o¹n 1990-2004 cña c¸c quèc gia.

+ C¸c c©n xuÊt nhËp khÈu lµ chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ xuÊt vµ nhËp.

+ XuÊt siªu lµ khi gi¸ trÞ xuÊt lín h¬n gi¸ trÞ nhËp, nhËp siªu lµ ng­îc l¹i.

III. TiÕn hµnh

1. Sù ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch

- VÏ biÓu ®å h×nh cét.

- Chi tiªu trung b×nh: Cao nhÊt lµ §«ng ¸, ®Õn §«ng Nam ¸ thÊp nhÊt lµ T©y Nam ¸.

- So s¸nh vÒ sè kh¸ch vµ chi tiªu cña kh¸ch du lÞch quèc tÕ: §«ng Nam ¸ chØ ngang b»ng T©y Nam ¸, thÊp h¬n nhiÒu so víi §«ng ¸.

2. T×nh h×nh xuÊt khÈu cña §N¸

- Cã sù chªnh lÖch gi¸ trÞ xuÊt, nhËp khÈu rÊt lín gi÷a c¸c n­íc.

- Tuy cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu nhá h¬n Xin-ga-po vµ Th¸i Lan nh­ng ViÖt Nam cã tèc ®é t¨ng tr­ëng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao nhÊt trong nhãm bèn n­íc.

- ViÖt Nam lµ n­íc duy nhÊt cã c¸n c©n th­¬ng m¹i ©m cßn l¹i ®Òu d­¬ng.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV giíi thiÖu vÒ mèi quan hÖ ViÖt Nam vµ ¤-xtr©y-li-a.

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS lµm viÖc víi SGK theo hai nhãm ®Ó lµm næi bËt ®Æc ®iÓm tù nhiªn vµ d©n c­ cña ¤-xtr©y-li-a? Qua ®ã ph©n tÝch nh÷ng lîi thÕ cã ®­îc tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm ®ã?

Nªu râ nh÷ng th¸ch thøc vµ gi¶i ph¸p ®èi víi nh÷ng khã kh¨n do tù nhiªn g©y ra?

* T¹i sao ®¹i bé phËn l·nh thæ cã khÝ hËu kh« h¹n?

* T¹i sao ë ¤-xtr©y-li-a cã nhiÒu d©n téc vµ ®a d¹ng vÒ v¨n ho¸?

Ho¹t ®éng 3:

GV h­íng dÉn HS nghiªn cøu SGK ®Ó nªu kh¸i qu¸t nÒn kinh tÕ ¤-xtr©y-li-a?

Ho¹t ®éng 4:

HS nghiªn cøu SGK vµ gi¶i thÝch t¹i sao th­¬ng m¹i vµ dÞch vô ®­îc coi lµ ®éng lùc cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña

¤-xtr©y-li-a?

Ho¹t ®éng 5: GV h­íng HS nghiªn cøu SGK ®Ó lµm râ ®Æc ®iÓm nÒn c«ng nghiÖp ¤-xtr©y-li-a?

* Dùa vµo h×nh 12.3 – T¹i sao c¸c trung t©m c«ng nghiÖp chñ yÕu tËp trung ven biÓn?

Ho¹t ®éng 6:

GV h­íng dÉn HS nghiªn cøu SGK, h×nh 12.4, 12.5 – Nªu ®Æc ®iÓm n«ng nghiÖp ¤-xtr©y-li-a?

- T¹i sao ngµnh ch¨n nu«i cõu ë ¤-xtr©y-li-a ph¸t triÓn m¹nh?

I.Tù nhiªn, d©n c­ vµ x· héi.

1. VÞ trÝ ®Þa lÝ vµ ®Æc ®iÓm tù nhiªn.

VÞ trÝ ®Þa lÝ:

Tù nhiªn:

+ §Þa h×nh: Cao nguyªn ë phÝa T©y, vïng ®Êt thÊp ë gi÷a vµ nói cao ë phÝa ®«ng. C¶nh quan ®a d¹ng t¹o lîi thÕ ®Ó ph¸t triÓn du lÞch.

+ KhÝ hËu ph©n ho¸ s©u s¾c, tuy nhiªn ®¹i bé phËn l·nh thæ cã khÝ hËu kh« h¹n.

+ Kho¸ng s¶n giµu cã.

+ §éng vËt ®a d¹ng, nhiÒu lo¹i quý hiÕm.

2. D©n c­ vµ x· héi.

- D©n c­:

* Quèc gia ®a d©n téc, ®a v¨n ho¸.

* MËt ®é d©n c­ thÊp nh­ng ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu. Møc ®« thÞ ho¸ cao.

* Gia t¨ng tù nhiªn thÊp.

* Lao ®éng tr×nh ®é cao, tØ lÖ thÊt nghiÖp thÊp.

- X· héi:

* §Çu t­ lín cho gi¸o dôc, khoa häc

* Møc sèng cao.

II. Kinh tÕ

1. Kh¸i qu¸t

NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn (kinh tÕ tri thøc) ®ãng gãp 50% cho GDP. Møc t¨ng tr­ëng KT cao vµ æn ®Þnh.

2. DÞch vô

- Vai trß quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ ¤-xtr©y-li-a, ®ãng gãp 71% trong GDP.

C¸c lo¹i h×nh dÞch vô ®a d¹ng.

- Ngo¹i th­¬ng ph¸t triÓn m¹nh, trë thµnh ®éng lùc ph¸t triÓn kinh tÕ ë ¤-xtr©y-li-a. C¬ cÊu hµng xuÊt khÈu ®a d¹ng.

- Du lÞch quèc tÕ ph¸t triÓn m¹nh.

3. C«ng nghiÖp.

- §øng hµng ®Çu thÕ giíi vÒ xuÊt khÈu kho¸ng s¶n: kim c­¬ng, than ®¸.

- Ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¸c ngµnh c«ng nghÖ kÜ thuËt cao.

- C¸c trung t©m c«ng nghiÖp tËp trung chñ yÕu ë ven biÓn.

4. N«ng nghiÖp

- S¶n xuÊt theo trang tr¹i, quy m« lín, n¨ng suÊt cao vµ hiÖu qu¶ lín.

- C¬ cÊu ngµnh ®a d¹ng.

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn – HS

Néi dung chÝnh

Ho¹t ®éng 1:

GV yªu cÇu HS nªu râ c«ng viÖc cña bµi thùc hµnh cÇn ®¹t ®­îc môc ®Ých g×?

Ho¹t ®éng 2:

GV h­íng dÉn HS lµm bµi thùc hµnh, yªu cÇu HS tiÕn hµnh theo 3 nhãm.

* Nhãm 1: §äc « th«ng tin sè 1 SGK ®Ó nhËn xÐt d©n sè vµ qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng d©n sè cña ¤-xtr©y-li-a.

* Nhãm 2: Ph©n tÝch h×nh 12.6 ®Ó nhËn xÐt sù ph©n bè d©n c­ cña ¤-xtr©y-li-a.

* Nhãm 3: §äc « th«ng tin sè 2 SGk ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng d©n c­ vµ ¶nh h­ëng cña nã ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña ¤-xtr©y-li-a.

** §¹i diÖn c¸c nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ cña nhãm.

* HS theo dâi vµ tù hoµn thiÖn b¸o c¸o cña m×nh theo nh÷ng néi dung trªn.

Ho¹t ®éng 3:

Sau khi HS hoµn thµnh b¸o c¸o GV yªu cÇu HS tr×nh bµy b¸o c¸o, sè HS cßn l¹i l¾ng nghe ®Ó nhËn xÐt, bæ sung vµ GV cã thÓ ®¸nh gi¸ cho ®iÓm ngay t¹i líp.

** Trong qu¸ tr×nh HS tr×nh bµy b¸o c¸o GV cã thÓ yªu cÇu HS gi¶i thÝch mét sè vÊn ®Ò:

* T¹i sao d©n c­ chñ yÕu tËp trung ë vïng duyªn h¶i: §«ng, §«ng Nam vµ T©y Nam?

T¹i sao tØ lÖ d©n thµnh thÞ cao?

I. Yªu cÇu cña bµi thùc hµnh

ViÕt b¸o c¸o ng¾n vÒ d©n c­ ë ¤-xtr©y-li-a víi néi dung:

- Sè d©n vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn d©n sè.

- Sù ph©n bè d©n c­.

- ChÊt l­îng d©n c­ vµ ¶nh h­ëng cña nã ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cña ¤-xtr©y-li-a.

II. H­íng dÉn

1. ViÕt b¸o c¸o ng¾n vÒ d©n c­ ë ¤-xtr©y-li-a

- Dùa vµo bµi 12 tiÕt 1,2 « th«ng tin vµ c¸c b¶ng sè liÖu trong SGK, cïng víi viÖc t×m kiÕm kiÕn thøc thùc tÕ ®Ó viÕt mét b¸o c¸o ng¾n vÒ d©n c­ ¤-xtr©y-lia

- B¸o c¸o cÇn ®¶m b¶o ®­îc nh÷ng néi dung sau:

* Sè d©n vµ qu¸ tr×nh t¨ng tr­ëng
d©n sè.

* Sù ph©n bè d©n c­ vµ c¬ cÊu d©n c­.

* ChÊt l­îng d©n c­ vµ ¶nh h­ëng cña nã ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña ¤-xtr©y-li-a.

2. Tr×nh bµy tr­íc líp kÕt qu¶ lµm viÖc cña b¶n th©n trong thêi gian ng¨n.

- B¸o c¸o cÇn ng¾n ngän nh­ng ®Çy ®ñ néi dung yªu cÇu.

- Tr×nh bµy b¸o c¸o râ rµng kh«ng tr×nh bµy theo kiÓu ®äc v¨n.

- Sau khi tr×nh bµy xong cÇn cã lËp tr­êng ®Ó b¶o vÖ quan ®iÓm cña m×nh.

III. TiÕn hµnh

Tªn b¸o c¸o: Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña d©n c­ ¤-xtr©y-li-a.

1. D©n sè Ýt, d©n sè t¨ng chñ yÕu do nhËp c­.

a. Sè d©n Ýt (h¬n 19 triÖu ng­êi). D©n sè t¨ng chËm (1900: 4,7 triÖu ng­êi, 2000: 19,2 triÖu ng­êi).

b.TØ lÖ gia t¨ng d©n sè thÊp: 1,3% n¨m  (1975-2000).

c. D©n sè t¨ng chñ yÕu do nhËp c­: 95% gèc ¢u, 4% gèc ¸, 1% mang nÐt thæ d©n vµ c­ d©n ®¶o. Lµ quèc gia ®a v¨n ho¸, ®a d©n téc, ®a t«n gi¸o.

2. Sù ph©n bè d©n c­ rÊt kh«ng ®ång ®Òu.

a. Cã mËt ®é d©n c­ th­a thít nhÊt (2,4 ng­êi/km2)

b. Ph©n bè rÊt kh«ng ®ång ®Òu: 90% tËp trung ë phÝa §«ng, §«ng Nam, T©y Nam (chØ 3% diÖn tÝch l·nh thæ). 97% diÖn tÝch cßn l¹i hÇu nh­ kh«ng cã d©n c­, mËt ®é trung b×nh (TB) chØ cã kho¶ng 0,03 ng­êi/km2. MËt ®é d©n c­ TB cña vïng néi ®Þa kho¶ng 0,3 ng­êi/km2. 85% d©n sè sèng ë thµnh thÞ.

3. Nh÷ng ®Æc tÝnh chÊt l­îng cña d©n c­.

* Cã tr×nh ®é häc vÊn cao: TØ lÖ phæ cËp gi¸o dôc vµ tèt nghiÖp THPT ®øng hµng ®Çu thÕ giíi.

b. ChØ sè ph¸t triÓn con ng­êi ë thø h¹ng cao trªn thÕ giíi vµ n©ng cao kh«ng ngõng.

c. Mét trong 10 n­íc hµng ®Çu thÕ giíi vÒ lao ®éng kÜ thuËt cao chuyªn gia tin häc vµ tµi chÝnh chÊt l­îng cao.

d. Lùc l­îng khoa häc tr×nh ®é cao.