Thể loại Giáo án bài giảng Đại số 8
Số trang 1
Ngày tạo 3/4/2010 2:43:07 PM +00:00
Loại tệp doc
Kích thước 0.10 M
Tên tệp hoi giang 09 10 hdhs doc
Ngµy so¹n: 21/11/2009
Ngµy d¹y: 28/11/2009
Tªn bµi d¹y : Bµi 5 Hµm sè TiÕt 29
I/ Môc tiªu
Häc sinh n¾m v÷ng kh¸i niÖm hµm sè
NhËn biÕt ®îc ®¹i lîng nµy cã lµ hµm sè cña ®¹i lîng kia hay kh«ng trong nh÷ng c¸ch cho
T×m ®îc gi¸ trÞ t¬ng øng cña hµm sè khi biÕt gi¸ trÞ cña biÕn sè
II/ Ph¬ng tiÖn d¹y häc
M¸y chiÕu
Thíc th¼ng
B¶ng phô
III/ TiÕn tr×nh bµi gi¶ng
1/ KiÓm tra bµi cò
1.Khi nµo th× 2 ®¹i lîng y vµ x tØ lÖ thuËn víi nhau?
2.Khi nµo th× 2 ®¹i lîng y vµ x tØ lÖ nghÞch víi nhau ?
¸p dông:
ChØ ra mèi quan hÖ cña ®¹i lîng y víi ®¹i lîng x trong mçi c«ng thøc sau
1) y = 2x
2) y =
3) y = 2x – 3
Gäi mét häc sinh lªn b¶ng tr¶ lêi, c¸c häc sinh cßn l¹i lµm ra nh¸p vµ theo dâi bµi lµm cña b¹n trªn b¶ng.
Tr¶ lêi
NÕu ®¹i lîng y liªn hÖ víi ®¹i lîng x theo c«ng thøc y = kx (k lµ h»ng sè kh¸c 0) th× ta nãi y tØ lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tØ lÖ k
NÕu ®¹i lîng y liªn hÖ víi ®¹i lîng x theo c«ng thøc y = hay x.y = a (a lµ h»ng sè kh¸c 0) th× ta nãi y tØ lÖ nghÞch víi x theo hÖ sè tØ lÖ a
Trong c«ng thøc 1, y tØ lÖ thuËn víi x
Trong c«ng thøc 2, y tØ lÖ nghÞch víi x
Trong c«ng thøc 3, y kh«ng tØ lÖ thuËn víi x, còng kh«ng tØ lÖ nghÞch víi x
Gäi mét häc sinh nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n
GV; NhËn xÐt ®¸nh gi¸ bµi lµm cña häc sinh
Trong ba c«ng thøc trªn , ë c«ng thøc thø nhÊt y tØ lÖ thuËn víi x, ë c«ng thøc thø hai y tØ lÖ nghÞch víi x, ë c«ng thøc thø ba y kh«ng tØ lÖ thuËn víi x còng kh«ngtØ lÖ nghÞch víi x. Nhng c¶ ba c«ng thøc trªn cïng cã mét mèi quan hÖ , mèi quan hÖ ®ã lµ mèi quan hÖ g× c« trß ta cïng vµo bµi h«m nay.
2 Bµi míi
Ho¹t ®éng cña GV |
Ho¹t ®éng cña HS |
N«i dung |
Ho¹t ®éng 1: Mét sè vÝ dô vÒ hµm sè |
||
Trong thùc tÕ vµ trong to¸n häc ta thêng gÆp rÊt nhiÒu ®¹i lîng thay ®æi phô thuéc vµo sù thay ®æi cña c¸c ®¹i lîng kh¸c |
|
1. Mét sè vÝ dô vÒ hµm sè
|
Tríc tiªn c« trß ta cïng xÐt vÝ dô 1 ChiÕu VÝ dô 1 NhiÖt ®é T(0C) t¹i c¸c thêi ®iÓm t (giê) trong cïng mét ngµy ®îc cho bëi b¶ng 1) Con h·y cho biÕt nhiÖt ®é t¹i tõng thêi ®iÓm ®îc cho trong b¶ng?
2) NhiÖt ®é T cã phô thuéc vµo thêi gian t kh«ng? Ta cã nhËn xÐt thø nhÊt
3) Víi mçi gi¸ trÞ cña ®¹i lîng thêi gian t t ta x¸c ®Þnh ®îc mÊy gi¸ trÞ t¬ng øng cña nhiÖt ®é? Nh vËy trong vÝ dô 1, ta ®· rót ra ®îc hai nhËn xÐt. ta cïng xÐt tiÕp vÝ dô 2 |
HS ®äc chËm ®Ó GV ghi b¶ng: 1) NhiÖt ®é t¹i thêi ®iÓm 0 giê lµ 200C NhiÖt ®é t¹i thêi ®iÓm 4 giê lµ 180C NhiÖt ®é t¹i thêi ®iÓm 8 giê lµ 220C NhiÖt ®é t¹i thêi ®iÓm 12 giê lµ 260C NhiÖt ®é t¹i thêi ®iÓm 16 giê lµ 240C NhiÖt ®é t¹i thêi ®iÓm 20 giê lµ 210C
2) NhiÖt ®é T cã phô thuéc vµo sù thay ®æi cña thêi gian t
3) Víi mçi gi¸ trÞ cña ®¹i lîng thêi gian t ta lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña nhiÖt ®é |
* VÝ dô 1: SGK-T62
NhËn xÐt: -NhiÖt ®é T cã phô thuéc vµo sù thay ®æi cña thêi gian t - Víi mçi gi¸ trÞ cña ®¹i lîng thêi gian t ta lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña nhiÖt ®é |
||||||||||||||
VÝ dô 2: 1) H·y ®äc vÝ dô 2 cïng ?1 2) Khèi lîng m vµ thÓ tÝch V cã quan hÖ víi nhau nh thÕ nµo? 3) Khi biÕt gi¸ trÞ cña thÓ tÝch V con t×m gi¸ trÞ t¬ng øng cña khèi lîng m nh thÕ nµo? 4) Con h·y lµm ?1 C« mêi 1 con lªn b¶ng, c¸c HS kh¸c lµm bµi vµo vë nh¸p
Con h·y nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n? |
1) Con ®äc trªn mµn chiÕu 2) khèi lîng m tØ lÖ thuËn víi thÓ tÝch V theo c«ng thøc m = 7,8V
3) Con thay gi¸ trÞ cña V vµo c«ng thøc ®Ó tÝnh gi¸ trÞ t¬ng øng cña m
4) HS lªn b¶ng: Khi V = 1 th× m = 7,8.1=7,8 Khi V = 2 th× m = 7,8.2=15,6 Khi V = 3 th× m = 7,8.3=23,4 Khi V = 4 th× m = 7,8.4=31,2 HS nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n?
|
*VÝ dô 2: SGK-T63
m = 7,8V
|
Tõ ?1 ta cã b¶ng c¸ gi¸ trÞ t¬ng øng cña m nh sau ChiÕu b¶ng kÕt qu¶ T¬ng tù ta cïng nhau xÐt vÝ dô 3 |
|
|
ChiÕu vÝ dô 3 cïng ?2 1) H·y ®äc vÝ dô 3 cïng ?2 2) VÝ dô 3 cho ta biÕt ®iÒu g×?
3) ?2 yªu cÇu ta lµm g×?
4) Con h·y thùc hiÖn nhanh yªu cÇu ®ã vµ ®iÒn kÕt qu¶ vµo b¶ng sau? ChiÕu b¶ng kÕt qu¶
Con h·y nhËn xÐt c©u tr¶ lêicña b¹n Tõ ?1 vµ ?2 ta cã b¶ng tæng hîp kÕt qu¶ sau ChiÕu b¶ng tæng hîp kÕt qu¶ sau |
1) Con ®äc trªn mµn chiÕu 2) VÝ dô 3 cho biÕt thêi gian t tØ lÖ nghÞch víi vËn tèc v theo c«ng thøc t = 3) ?2 yªu cÇu tÝnh vµ lËp b¶ng c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña t khi v= 5; 10; 25; 50
4)HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi: Khi v = 5 th× t = =10 Khi v = 10 th× t = =5 Khi v = 25 th× t = =2 Khi v = 50 th× t = =1 Hs nhËn xÐt |
VÝ dô 3:
t = |
? Nh vËy khi thÓ tÝch V thay ®æi vµ vËn tèc v thay ®æi th× khèi lîng m vµ thêi gian t cã thay ®æi theo kh«ng Con h·y vËn dông lµm bµi tËp sau: |
khi thÓ tÝch V vµ vËn tèc v thay ®æi th× khèi lîng m vµ thêi gian t còng thay ®æi theo |
|
PhiÕu häc tËp
Nhãm sè : …
Dïng c¸c côm tõ: phô thuéc, thay dæi, mçi gi¸ trÞ, mét gi¸ trÞ, t¬ng øng, hµm sè ®Ó hoµn thµnh c¸c nhËn xÐt sau:
Trong vÝ dô 2:
+ Khèi lîng m (1) ......................... vµo sù (2).........................cña thÓ tÝch V
+ Mçi gi¸ trÞ cña V x¸c ®Þnh ®îc mét gi¸ trÞ (3)........................... cña m
Trong vÝ dô 3:
+ Thêi gian t phô thuéc vµo sù thay ®æi cña vËn tèc V
+ Víi(4) ..........................cña v ta lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ(5) .................... t¬ng øng cña t
Bµi tËp nµy c¸c con ho¹t ®éng nhãm C« chia líp lµm 4 nhãm, mçi bµn lµ 1 nhãm GV ph¸t phiÕu häc tËp C¸c con lµm bµi trong 5 phót Thêi gian b¾t ®Çu HÕt thêi gian, c¸c con dõng bót Hai nhãm c¹nh nhau ®æi chÐo bµi cho nhau GV chiÕu ®¸p ¸n GV th«ng b¸o biÓu ®iÓm Con h·y chÊm bµi cho nhãm b¹n? LÇn lît c¸c nhãm b¸o c¸o ®iÓm sè cña nhãm m×nh Trë l¹i vÝ dô 1:Ta ®· cã ®îc hai nhËn xÐt: NhiÖt ®é T cã phô thuéc vµo sù thay ®æi cña thêi gian t - Víi mçi gi¸ trÞ cña ®¹i lîng thêi gian t ta lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña nhiÖt ®é Khi ®ã ta nãi T lµ h¸m sè cña t ? Trong vÝ dô 2 khèi lîng m cã lµ hµm sè cña thÓ tÝch V kh«ng? V× sao?
? Trong vÝ dô 3, thêi gian t lµ hµm sè cña ®¹i lîng nµo? V× sao?
|
HS ho¹t ®éng nhãm
Hai nhãm c¹nh nhau ®æi chÐo bµi cho nhau HS ®äc ®¸p ¸n
HS chÊm bµi cho nhãm b¹n
HS b¸o c¸o
Trong vÝ dô 2 khèi lîng m cã lµ hµm sè cña thÓ tÝch V v×: + Khèi lîng m phô thuéc vµo sù thay ®æi cña thÓ tÝch V + Mçi gi¸ trÞ cña V x¸c ®Þnh ®îc chØ mét gi¸ trÞ t¬ng øng cña m Trong vÝ dô 3, thêi gian t lµ hµm sè cña ®¹i lîng vËn tèc v v×: + Thêi gian t phô thuéc vµo sù thay ®æi cña vËn tèc v + Víi mçi gi¸ trÞ cña v ta lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ mét gi¸ trÞ t¬ng øng cña t |
Trong vÝ dô 1, ta nãi T lµ hµm sè cña t
m lµ hµm sè cña V
t lµ hµm sè cña v
|
? NÕu coi c¸c ®¹i lîng thay ®æi lµ x, ®¹i lîng phô thuéc lµ y th× y lµ hµm sè cña x khi nµo
§©y chÝnh lµ néi dung chÝnh cña kh¸i niÖm hµm sè Ta sang phÇn 2 |
y ®îc gäi lµ hµm sè cña x, nÕu ®¹i lîng y phô thuéc vµo ®¹i lîng thay ®æi x vµ víi mçi gi¸ trÞ cña x ta lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña y
|
|
Ho¹t ®éng 2: Kh¸i niÖm hµm sè |
||
ChiÕu kh¸i niÖm hµm sè GV nhÊn m¹nh kh¸i niÖm ? §Ó y lµ hµm sè cña x cÇn mÊy ®iÒu kiÖn, lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn nµo?
? Trë l¹i phÇn kiÓm tra bµi cò, trong c¶ 3 c«ng thøc trªn y cã lµ hµm sè cña x kh«ng? V× sao?
Ta ®· biÕt trong c«ng thøc thø nhÊt y tØ lÖ thuËn víi x, trong c«ng thøc thø hai y tØ lÖ nghÞch víi x, trong c«ng thøc thø ba y kh«ng tØ lÖ thuËn víi x, còng kh«ng tØ lÖ nghÞch víi x, Nhng trong c¶ ba c«ng thøc nµy, y lµ hµm sè cña x C« lu ý c¸c con: ë c«ng thøc thø hai cÇn cã thªm ®iÒu kiÖn x ≠ 0 ®Ó hµm sè nµy cã nghÜa. V× sao nh vËy th× lªn c¸c trªn c¸c con sÏ ®îc biÕt - NÕu y lµ hµm sè cña x th× khi x thay ®æi y còng thay ®æi theo. ë ®©y c¶ x vµ y cïng thay ®æi. Ta nãi chóng lµ hai ®¹i lîng biÕn thiªn. Do ®ã hµm sè lµ mèi liªn quan gi÷a ha |
HS ®äc kh¸i niÖm
§Ó y lµ hµm sè cña x cÇn 2 ®iÒu kiÖn: +®¹i lîng y phô thuéc vµo ®¹i lîng thay ®æi x + víi mçi gi¸ trÞ cña x lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña y
trong c¶ 3 c«ng thøc trªn y cã lµ hµm sè cña x. V×: +®¹i lîng y phô thuéc vµo ®¹i lîng thay ®æi x + víi mçi gi¸ trÞ cña x lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña y
|
2) Kh¸i niÖm hµm sè: SGK-T63
y lµ hµm sè cña x nÕu: +®¹i lîng y phô thuéc vµo ®¹i lîng thay ®æi x + víi mçi gi¸ trÞ cña x lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña y
|
i ®¹i lîng biÕn thiªn ? VËn dông con h·y lµm bµi tËp sau: ChiÕu bµi 1
|
|
|
Bµi 1 y cã ph¶i lµ hµm sè cña x kh«ng? nÕu c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng cña hai ®¹i lîng ®îc cho trong b¶ng sau:
a)
x |
-2 |
-1 |
0 |
1 |
y |
-10 |
-5 |
0 |
5 |
b)
x |
-2 |
-1 |
1 |
-2 |
y |
-15 |
-7,5 |
7,5 |
15 |
c)
x |
8 |
0 |
-8 |
-16 |
y |
10 |
10 |
10 |
10 |
B¶ng a) y lµ hµm sè cña x. V×:
+®¹i lîng y phô thuéc vµo ®¹i lîng thay ®æi x
+ víi mçi gi¸ trÞ cña x lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña y
B¶ng b) ta thÊy víi 1 gi¸ trÞ x = - 2 ta x¸c ®Þnh ®îc 2 gi¸ trÞ t¬ng øng cña y lµ -15 vµ 15. VËy y kh«ng lµ hµm sè cña x
B¶ng c) y kh«ng lµ hµm sè cña x v× y kh«ng phô thuéc vµo x
B¶ng c) y lµ hµm sè cña x v×
víi mçi gi¸ trÞ cña x lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña y
? Con h·y ®äc yªu cÇu cña bµi tËp nµy Bµi tËp nµy c¸c con th¶o luËn nhãm trong 2 phót Thêi gian b¾t ®Çu HÕt thêi gian ? Mêi ®¹i diÖn 1 nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn cña nhãm m×nh ? Mêi c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt vµ bæ xung cho ý kiÕn cña nhãm b¹n GV chèt: B¶ng a) y lµ hµm sè cña x. V×: +®¹i lîng y phô thuéc vµo ®¹i lîng thay ®æi x + víi mçi gi¸ trÞ cña x lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña y B¶ng b) ta thÊy víi 1 gi¸ trÞ x = - 2 ta x¸c ®Þnh ®îc 2 gi¸ trÞ t¬ng øng cña y lµ -15 vµ 15. VËy y kh«ng lµ hµm sè cña x |
HS ®äc yªu cÇu cña bµi tËp
HS th¶o luËn nhãm trong 2 phót
Nhãm thø nhÊt tr×nh bµy kÕt qu¶ th¶o luËn
Nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung
Khi x=3 th× y=2.3+3=9
§Ó tÝnh f(3) ta thay x=3 vµo c«ng thøc råi tÝnh
|
|
B¶ng c) y cã lµ hµm sè cña x v×: víi mçi gi¸ trÞ cña x lu«n x¸c ®Þnh ®îc chØ 1 gi¸ trÞ t¬ng øng cña y Nhng ®©y lµ trêng hîp ®Æc biÖt. Khi x thay ®æi th× y lu«n nhËn 1 gi¸ trÞ kh«ng ®æi. Khi ®ã ta nãi y lµ hµm h»ng §©y chÝnh lµ néi dung cña chó ý thø nhÊt
- ChiÕu chó ý thø nhÊt Trë l¹i 3 vÝ dô vÒ hµm sè: ? Con h·y cho biÕt hµm sè cã thÓ ®îc cho b»ng nh÷ng c¸ch nµo
Mét lu ý n÷a vÒ hµm sè - GV chiÕu chó ý thø 3 Khi y lµ hµm sè cña x ta viÕt y = f(x), y = g(x),….ë ®©y x lµ biÕn sè, cßn y lµ hµm sè. f ta cã thÓ thay b»ng bÊt k× ch÷ c¸i nµo kh¸c, cã thÓ lµ k, l, m…. Ch¼ng h¹n, hµm sè ®îc cho bëi c«ng thøc y = 2x +3 ta viÕt y = f(x) = 2x +3 ? Khi x=3 con h·y tÝnh nhanh gi¸ trÞ t¬ng øng cña y ? VËy khi x=3 th× gi¸ trÞ t¬ng øng cña y b»ng 9. Ta cã thÓ nãi ng¾n gän lµ: khi x=3 th× y=9. Thay cho c©u nãi nµy ta viÕt f(3) = 9 ? VËy ®Ó tÝnh f(3) ta lµm thÕ nµo VËn dông con h·y lµm bµi tËp |
HS ®äc chó ý thø nhÊt
Hµm sè cã thÓ ®îc cho b»ng b¶ng nh trong vÝ dô 1, b»ng c«ng thøc nh trong vÝ dô 2, vÝ dô 3
khi x = 3 th× y = 2.3+3=9
§Ó tÝnh f(3) ta thay x=3 vµo c«ng thøc råi tÝnh
|
* Chó ý: SGK- T63
|
Ho¹t ®éng 3: LuyÖn tËp |
||
|
|
3) LuyÖn tËp |
ChiÕu bµi tËp Yªu cÇu HS ®äc ®Ò bµi Con h·y tãm t¾t ®Ò bµi
? Con h·y lªn b¶ng lµm bµi
NhËn xÐt bµi cña b¹n ? Con ®· tÝnh f(0), f(-1) nh thÕ nµo
Tõ ®Çu tiÕt häc ®Õn nay, c« thÊy c¸c con häc rÊt tÝch cùc. C« sÏ thëng cho c¸c con 1 trß ch¬i - ChiÕu trß ch¬i C« mêi b¹n Thu lªn ®iÒu khiÓn trß ch¬i: Trß ch¬i nµy cÇn cã hai ®éi tham gia. Cö b¹n HIÒN lµm ®éi trëng ®éi sè 1, b¹n H¶I lµm ®éi trëng ®éi sè 2 Mçi ®éi c¸c b¹n chän ra 5 b¹n kh¸c tham gia ®øng xÕp thµnh hai hµng. Sau ®©y lµ luËt ch¬i ChiÕu luËt ch¬i vµ ®äc Mêi hai ®éi nhËn bót ( ph¸t bót cho hai ®éi) Hai ®éi chuÈn bÞ. B¾t ®Çu Sau ®©y lµ ®¸p ¸n ChiÕu ®¸p ¸n Mêi ®éi 1 nhËn xÐt kÕt qu¶ cña ®éi 2 Mêi ®éi 2 nhËn xÐt kÕt qu¶ cña ®éi 1 Nh vËy c¶ hai ®éi ®Òu lµm ®óng, nhng ®éi 1 lµm nhanh h¬n. VËy ®éi 1 th¾ng cuéc (vç tay) Nh vËy, nÕu y tØ lÖ thuËn víi x, hoÆc y tØ lÖ nghÞch víi x th× y lµ hµm sè cña x. Nhng ngîc l¹i, nÕu y lµ hµm sè cña x th× cha ch¸c y ®· tØ lÖ thuËn víi x, vµ cha ch¾c y ®· tØ lÖ nghÞch víi x. Hµm sè y = 2x+5 lµ mét vÝ dô. Hµm sè nµy cßn cã tªn gäi kh¸c, lªn líp 9 c¸c con sÏ ®îc biÕt |
HS ®äc ®Ò bµi
1 HS lªn b¶ng lµm bµi HS kh¸c lµm vµo vë H nhËn xÐt Con thay x=0 vµo c«ng thøc ®Ó tÝnh f(0), x= -1 vµo c«ng thøc ®Ó tÝnh f(-1)
1 HS ®äc ®Ò bµi
Hai ®éi tham gia trß ch¬i
|
Bµi tËp: Cho hµm sè: y = 5x+2 f(0) = 5.0+2 = 2 f(-1) = 5. (-1) +2 = -3
|
- Bµi häc h«m nay c¸c con ®· biÕt kh¸i niÖm hµm sè, biÕt tÝnh gi¸ trÞ cña hµm sè t¹i gi¸ trÞ cña biÕn sè ChiÕu HDVN |
|
|
HDVN |
© 2024 - nslide
Website chạy thử nghiệm. Thư viện tài liệu miễn phí mục đích hỗ trợ học tập nghiên cứu , được thu thập từ các nguồn trên mạng internet ... nếu tài liệu nào vi phạm bản quyền, vi phạm pháp luật sẽ được gỡ bỏ theo yêu cầu, xin cảm ơn độc giả