Hình học 6 HK II (Chuẩn)

Ngày soạn: 1/1/2011

Ngày dạy: 4/1/2011

Lớp 6 A, B, C

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi  bảng

1. Nửa mặt phẳng bờ a. (24’)

Vẽ hình 1 (lên bảng)

Quan sát hình 1 (SGK) và trả lời câu hỏi:

Đường thẳng a chia mặt phẳng thành mấy phần ?

Mỗi phần đó cùng với đường thẳng a là một nửa mặt phẳng bờ a.

2 phần riêng biệt.

* Định nghĩa: (SGK-72)

Thế nào là 1 nửa mặt phẳng bờ a?

Giới thiệu 2 nửa mặt phẳng đối nhau: (như SGK).

Vẽ đường thẳng b lên bảng

Hai nửa mặt phẳng nào đối nhau?

Khi vẽ bất kì 1 đường thẳng trên mp nó là bờ của 2 nửa mp nào?

Nhấn mạnh lại định nghĩa - T/C.

Hướng dẫn HS cách phân biệt 2 nửa mặt phẳng bị chia ra bởi đường thẳng a.

- Quan sát hình 2 (SGK)

Tô xanh nửa mp (I), tô đỏ nửa mp (II).

Cho biết những điểm nào thuộc nửa mp (I), nửa mp (II)?

Chốt lại: Đoạn thẳng có 2 đầu không nằm trên a, nhưng cùng thuộc 1 nửa mp bờ a thì không cắt đường thẳng a.

- Đoạn thẳng có 2 đầu không nằm trên a nhưng thuộc 2 nửa mp có bờ a thì cắt đường thẳng a.

Suy nghĩ - trả lời.

Đọc định nghĩa (SGK-72)

2 nửa mặt phẳng chung bờ b đối nhau.

(nửa mp (I) và (II) chung bờ b)

Nêu tính chất (T/C).

HS làm ? 1 

- Hai nửa mặt phẳng có chung bờ được gọi là 2 nửa mặt phẳng đối nhau.

* Tính chất: Bất kì đường thẳng nào nằm trên mặt phẳng cũng là bờ chung của 2 nửa mặt phẳng đối nhau.

? 1

a) - Nửa mp (I)

còn gọi là nửa mp bờ a chứa M.

hoặc là nửa mp bờ a chứa N.

hoặc là nửa mp bờ a không chứa P.

   - Nửa mp (II) còn gọi là:

nửa mp bờ a chứa điểm P hoặc nửa mp bờ a không chứa M hoặc nửa mp bờ a không chứa N.

b) Đoạn thẳng MN không cắt đường thẳng a.

      Đoạn thẳng MP cắt đường thẳng a.

Làm BT 2 (SGK).

- Đọc đề bài.

- Trả lời: có.

Làm BT 4 (SGK)

- Lên bảng vẽ hình.

- Trả lời:

* BT 4 (73- SGK).

a) Nửa mp bờ a chứa A và nửa mp bờ a chứa B.

- Nửa mp bờ a chứa A và nửa mp bờ a chứa C là hai nửa mp đối nhau.

b) Đoạn thẳng BC không cắt đường thẳng a.

2. Tia nằm giữa 2 tia. (13’)

Vẽ hình 3a lên bảng.

Trên hình có mấy tia? Có chung gốc không?

Lấy M trên tia Ox, N trên tia Oy

(M0, N0)

Trả lời.

(Hình 3a)

Tia Oz nằm giữa 2 tia Ox và Oy.

Tia Oz có cắt đoạn thẳng MN không?

Ta nói tia Oz nằm giữa 2 tia Ox, Oy.

Vẽ hình và ghi …

Khi nào thì tia Oz nằm giữa 2 tia Ox và Oy?

Có.

Quan sát hình 3b, 3c để trả lời  ? 2

Trả lời-giải thích.

a) Tia Oz cắt MN tại O.

b) Tia Oz không cắt MN.

Chốt lại:

- Cách nhận biết tia nằm giữa 2 tia

- Cách nhận biết tia không nằm giữa 2 tia.

? 2  

a) Hình 3b, tia Oz nằm giữa 2 tia Ox và Oy.

b) Hình 3c, tia Oz không

nằm giữa 2 tia Ox, Oy. 

Chiếu phim (ghi đề BT 3)

Dùng bút dạ khác màu lên điền vào phim.

Dưới lớp suy nghĩ - Nhận xét.

* BT 3 (73): Điền từ.

a) Bất kì đường thẳng nào nằm trên mặt phẳng cũng là bờ chung của 2 nửa mặt phẳng đối nhau.

b) Cho 3 điểm O, A, B không thẳng hàng. Tia Ox …giữa 2 tia OA, OB khi tia Ox cắt đoạn thẳng AB tại 1 điểm nằm giữa A và B.

Ngày soạn: 8/1/2011

Ngày dạy: 11/1/2011

Lớp 6 A, B, C

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi  bảng

Vẽ hình 4 (SGK) lên bảng.

Quan sát hình 4 và trả lời câu hỏi:

1. Góc.  (10’)

Góc là gì?

Giới thiệu các yếu tố của góc.

Giới thiệu cách đọc, cách viết kí hiệu về góc.

Quan sát hình 4c, 2 cạnh của xOy có đặc điểm gì?

Nêu 1 số hình ảnh của góc, của góc bẹt trong thực tế?

- Treo bảng phụ: đề  BT 6 (T 75)

- Yêu cầu HS lên điền vào chỗ trống (bút khác màu).

Suy nghĩ - trả lời.

Nhìn hình 4, xác định đỉnh, cạnh của góc?

Đọc tên các góc trong hình vẽ

(Kiểm tra bài cũ)?

Đọc hình.

Là 2 tia đối nhau.

đó gọi là góc bẹt.

Vậy góc bẹt là gì?

Suy nghĩ trả lời.

Chẳng hạn: Góc tạo bởi: compa, 2 tia trong bắn pháo hoa … (Trang 71 - SGK).

- Dưới lớp trình bày vào vở.

- NX.

  a, … góc xOy … đỉnh … 2 cạnh của góc xOy.

  b, … S, … SR; ST.

  c, … góc có 2 cạnh là 2 tia đối nhau.

* ĐN: Góc là hình gồm 2 tia chung gốc.

- Gốc chung của 2 tia gọi là đỉnh của góc.

- Hai tia gọi là 2 cạnh của góc.

                               y

           O

                       a)     x

           M           y                 y  

   N

       b)                     c)

- Góc có 2 cạnh là Ox, Oy gọi là góc xOy hoặc góc yOx hoặc góc O.

- Kí hiệu tương ứng là: ;

Hoặc  xOy; yOx; O.

- Khi M thuộc tia Ox, N thuộc tia Oy thì còn gọi là góc .

2. Góc bẹt. (5’)

- Góc bẹt là góc có 2 cạnh là 2 tia đối nhau.

Làm  ?   .

Để vẽ góc ta cần biết các yếu tố nào?

Yêu cầu HS: Vẽ 2 tia chung gốc trong một số trường hợp: Đặt tên góc và viết kí hiệu cho các góc tương ứng.

Hãy quan sát hình 5 SGK. Viết kí hiệu khác ứng với ; ?

Lưu ý: Sử dụng đường cung nhỏ nối 2 cạnh của góc để dễ thấy góc mà ta đang xét tới.

Làm BT 8 (75-SGK)

Trong hình có góc bẹt không? Nếu có thì là góc nào?

- Đỉnh, cạnh của góc.

- Gọi 1 HS lên bảng thực hiện.

- Dưới lớp vẽ vào vở.

+ hay .

+ hay .

Đọc tên các góc trong hình vẽ?

()

3. Vẽ góc. (SGK-74)  (10’)

* BT 8 (75-SGK)

- Trong hình có 3 góc là: ; và .

Quan sát hình 6 (SGK) và trả lời câu hỏi:

Khi nào điểm M là điểm nằm trong ?

Làm BT 9 (SGK)

- Ta chỉ xét điểm nằm trong góc xOy khi 2 tia Ox, Oy không đối nhau.

- Khái niệm: “điểm nằm trong” sẽ không có nghĩa khi 2 tia Ox, Oy đối nhau.

Chốt lại các vấn đề đã học trong bìa hôm nay.

Suy nghĩ - trả lời:

Đứng tại chỗ trả lời BT.

4. Điểm nằm bên trong góc.  (9’)

- Khi 2 tia Ox, Oy không đối nhau, điểm M là điểm nằm bên trong nếu tia OM

nằm giữa 2

tia Ox, Oy.

- Khi đó ta nói:

Tia OM nằm trong .

* BT 9 (75 - SGK)

  Điền vào chỗ trống trong phát biểu sau:

  Khi 2 tia Oy, Oz không đối nhau, điểm A nằm trong góc yOz, nếu tia OA nằm giữa 2 tia Oy, Oz.

Ngày soạn: 15/1/2011

Ngày dạy: 18/1/2011

Lớp 6 A, B, c

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi  bảng

- Giới thiệu thước đo góc.

- Hướng dẫn đo xOy (như SGK)

1. Đo góc.  (10’)

* Dụng cụ đo: thước đo góc (hình 9)

* Cách đo: (SGK-76)

   + b1: Đặt thước.       

   + b2: Đọc số đo góc.  

Yêu cầu HS vẽ xOy bất kì vào vở và đo .

Hãy cho biết số đo độ của mà em đã vẽ?

Cho biết mỗi góc có mấy số đo?

Số đo góc bẹt bằng bao nhiêu độ?

So sánh các số đo với 1800?

Cho HS  ?1   

Trả lời.

Yêu cầu HS đổi vở đẻ kiểm tra kết quả đo góc xOy của HS.

Nêu NX.

Đọc NX (SGK-77)

Đo độ mở của cái kéo (hình 11), của com pa (hình 12).

H.11: 600,            H.12: 520

Đọc số đo các góc: ; ; trong hình 18?

  - Chẳng hạn có số đo độ là 105 độ. Kí hiệu là:

     = 1050     hay     = 1050

* Nhận xét: SGK - 77.

?1  Độ mở của cái kéo: 600.

       Độ mở của compa: 520.

* BT 11 (79-SGK)

= 500; = 100; = 1300

* Chú ý: SGK-77

Mô tả thước đo góc.

Vì sao các số từ 00 đến 1800 được ghi trên thước đo góc theo 2 chiều ngược nhau?

Việc đo góc cho thuận tiện.

Phân tích chú ý này thông qua 2 hình vẽ (hình 13 - SGK).

Hướng dẫn đổi đơn vị đo:

   + Độ ra phút: 10 = 60'.

   + Phút ra giây: 1' = 60''.

HS theo dõi.

* Chú ý: SGK - 77.

Quan sát hình 14 - SGK. Để kết luận 2 góc này bằng nhau ta phải làm gì?

Hãy đo mỗi góc và ghi kết quả:

Chốt lại: - Muốn so sánh 2 góc ta so sánh số đo của chúng.

- Đo mỗi góc.

  = ?   = ?

2. So sánh 2 góc  (10’)

Hai góc bằng nhau nếu số đo của chúng bằng nhau.

+ Góc bằng kí hiệu là:

   =

+ Góc sOt lớn hơn góc pIq nếu số đo của

- Hai góc bằng nhau khi nào?

Giới thiệu cách viết kí hiệu:

Quan sát hình 15 và trả lời câu hỏi:

Vì sao sOt lớn hơn   ?

Giải thích kí hiệu    <        ?

Làm  ? 2 .

Đo và , so sánh 2 góc này

Khi chúng có cùng số đo.

Vì =  

     =

thực hiện

lớn hơn số đo của góc pIq ta viết:    >  

- Khi đó, ta còn nói: pIq nhỏ hơn sOt và viết:   <   .

? 2  Đo:

Đo trong hình 16.

Đo .

= 900  gọi là góc vuông.

= 1320  > 900 gọi là góc tù.

= 200  < 900 gọi là góc nhọn.

Thế nào là góc vuông, góc nhọn, góc tù?

- Hướng dẫn HS vẽ góc vuông bằng eke.

- Chốt lại: các góc là: Góc vuông.      Góc tù, Góc nhọn, Góc bẹt.

= 900

= 1320

= 200

Suy nghĩ - Trả lời.

Đọc các định nghĩa (SGK - 78).

3. Góc vuông, góc nhọn, góc tù. (12’)

* Định nghĩa: SGK - 78.

Cho hs làm BT 14 (79 - SGK).

Thực hành đo các góc (hình 21)

           (chia nhóm)

Kiểm tra kết quả.

* BT 14 (79 - SGK) 

+ Góc 2: góc bẹt       + Góc 4: góc tù   

+ Góc 1: góc vuông.

+Góc 5:Góc vuông.

+ Góc 3, góc 6: góc nhọn.

Góc 1, góc 5: 900          Góc 4: 1350

Góc 2: 1800                   Góc 6: 340

Góc 3: 680

Ngày soạn: 22/1/2011

Ngày dạy: 25/1/2011

Lớp 6 a, b, c

2.

    (3 điểm)

3. 

Vậy     (3 điểm)

(4 điểm)

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

Ghi bảng

Khi nào thì tổng số đo hai góc và bằng ?

Ngược lại nếu chúng ta có

thì tia Oy cũng nằm giữa hai tia Ox và Oz.

Đó cũng chính là nội dung của phần nhận xét SGK - 81.

Gọi một vài HS nhắc lại nhận xét.

Khi tia Oy nằm giữa hai tia Ox và Oz.

Đọc nội dung phần nhận xét.

1.Khi nào thì tổng số đo hai góc và bằng (14’)

Nhận xét: Nếu tia Oy nằm giữa 2 tia Ox và Oz thì

Ngược lại nếu: thì tia Oy nằm giữa 2 tia Ox và Oz.

Cho hình vẽ sau:

Với hình vẽ này ta có thể phát biểu nhận xét trên như thế nào?

Áp dụng nhận xét trên, giải BT 18 - SGK.

(Đưa đầu bài, hình vẽ lên bảng phụ).

Gọi HS đứng tại chỗ trả lời?

Cho hình vẽ, đẳng thức sau đúng hay sai? Vì sao?

?

Nếu cho ba tia chung gốc trong đó một tia nằm giữa hai tia còn lại thì trong hình có mấy góc?

Vì tia OB nằm giữa hai tia OA và OC nên ta có:

Thực hiện và báo cáo kết quả.

Đẳng thức sai vì tia Oy không nằm giữa 2 tia Ox, Oz.

Bài 18 (SGK - 82)

Vì tia OA nằm giữa hai tia OC và OB nên ta có:

Mà nên

Vậy