kỹ năng tư duy sáng tạo

HĐ1: Thử tài trí nhớ

- Thời gian: 10 phút

- Hình thức: Tổ chức hoạt động

- Phương pháp: Trải nghiệm Chuẩn bị: Luật chơi

- GV hướng dẫn hoạt động thử tài trí nhớ

- GV yêu cầu học sinh nghe và ghi nhớ một đoạn văn bản. Sau khi nghe xong học xong, học sinh sẽ đưa ra những thông tin quan trọng của đoạn văn đó.

“Đã từ lâu, người ta biết rằng bộ não của con người có thể được chia ra làm hai phần. Phần não trái và phần não phải. Người ta cũng biết rằng não trái điều khiển phần bên phải của cơ thể, trong khi đó ngược lại, não phải điều khiển phần bên trái cơ thể. Bên cạnh đó, người ta cũng phát hiện rằng việc não trái bị hư tổn sẽ gây ra nửa phần cơ thể bên phải bị tê liệt. Tương tự, nếu như não phải bị hư tổn sẽ khiến nửa phần cơ thể bên trái bị tê liệt”

- GV yêu cầu học sinh chia sẻ nội dung mà mình ghi nhớ được và cách mà con vừa nghe vừa ghi nhớ.

- HS thích thú và hiểu được mục tiêu của bài học.

- GV hướng dẫn cách ghi nhớ đoạn văn trên bằng từ khóa:

1. “… não người chia hai phần … não trái não phải … não trái điều khiển bên phải cơ thể … não phải điều khiển bên trái cơ thể … não trái hư tổn, cơ thể bên phải tê liệt … não phải hư tổn, cơ thể bên trái tê liệt …”

2. “Đã từ lâu, người ta biết rằng bộ … của con … có thể được … ra làm … Phần … và phần … Người ta cũng biết rằng … phần … của …, trong khi đó, ngược lại, … phần … Bên cạnh đó, người ta cũng phát hiện rằng việc … bị … sẽ gây ra nửa … bị … Tương tự, nếu như … bị … sẽ khiến nửa phần … bị …”

- Đoạn 1 ghi lại từ khóa khiến mình dễ nhớ hơn.

- GV tổng kết và dẫn vào bài mới: Bộ não của con người có khả năng ghi nhớ kỳ diệu. Tuy nhiên khả năng ghi nhớ này không phải ai cũng giống ai. Điều quan trọng nhất là người nào phải tìm ra được những phương pháp ghi nhớ phù hợp với mình. Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu phương pháp ghi nhớ hiệu quả đó là Phương pháp ghi nhớ Bản đồ tư duy

HĐ2: Nguyên tắc xây dựng Bản đồ tư duy

- Thời gian: 40 phút

- Nội dung trọng tâm: HS hiểu nguyên tắc xây dựng Bản đồ tư duy

- Phương pháp và KTDH: Gợi mở

- Hình thức tổ chức: Cả lớp

- GV giới thiệu một số hình ảnh về sơ đồ tư duy

- GV yêu cầu học sinh quan sát sơ đồ tư duy mẫu và đưa ra dự đoán về các nguyên tắc để có thể xây dựng được SĐTD.

- GV hướng dẫn các bước xây dựng sơ đồ tư duy

Bước 1 : Xác định từ khóa

Bước 2 : Vẽ chủ đề ở trung tâm.

Để vẽ được chủ đề chính bạn chỉ cần nhớ: 
- Luôn vẽ chủ đề trung tâm ở giữa tờ giấy để từ đó có thể phát triển ra các nhánh khác
- Có thể tự do sử dụng màu sắc, hình ảnh
- Chủ đề cần được làm nổi bật để dễ nhớ, không nên đóng khung hay vẽ gì đó che chắn mất hình 
- Có thể bổ sung từ ngữ vào hình vẽ nếu chủ đề không rõ ràng

- HS biết các bước, các nguyên tắc xây dựng sơ đồ tư duy.

Bước 3 : Vẽ nhánh chính

Khi vẽ nhánh chính bạn cần lưu ý:
- Tiêu đề phụ nên viết bằng CHỮ IN HOA năm trên nét vẽ dày để làm nổi bật
- Tiêu đề phụ nên được vẽ gắn liền với trung tâm
- Tiêu đề phụ nên vẽ theo hướng chéo góc, để nhiều nhánh phụ khác có thể được vẽ tỏa ra một cách dễ dàng

Bước 4 : Vẽ các nhánh thứ cấp

Quy tắc vẽ nhánh thứ cấp
- Chỉ nên tận dụng từ khóa và hình ảnh
- Hãy dùng biểu tượng và cách vẽ tắt để tiết kiệm không gian vẽ và thơi gian
- Mỗi từ khóa/hình ảnh nên được vẽ trên một đoạn gấp khúc riêng trên nhánh. Trên mỗi khúc chỉ nên có tối đa 1 từ khóa.
- Tất cả các nhánh của một ý nên tỏa ra từ một điểm
- Tất cả các nhánh tỏa ra từ một điểm (thuộc cùng một ý) nên có cùng một màu

- Các quy tắc cần chú ý:

- Các ý nên được triển khai một cách liên tục để duy trì sự liên kết

- Sơ đồ tư duy được vẽ Bước 5 : Thêm các hình ảnh minh họa

, viết và đọc theo hướng bắt nguồn từ trung tâm di chuyển ra phía ngoài, và sau đó là theo chiều kim đồng hồ. Do đó, các từ ngữ nằm bên trái Sơ đồ tư duy nên được đọc từ phải sang trái (bắt đầu từ phía trong di chuyển ra ngoài)

HĐ3:Sử dụng Sơ đồ tư duy trong học tập

- Thời gian: 40 phút

- Nội dung trọng tâm: HS vận dụng kiến thức để làm một sơ đồ tư duy.

- Phương pháp và KTDH: Gợi mở

- Hình thức tổ chức: Cả lớp

- GV yêu cầu học sinh sử dụng các bước và quy tắc ở hoạt động trên để xây dựng Sơ đồ tư duy về các Nguyên tắc xây dựng Sơ đồ tư duy đã được học ở trên.

- GV yêu cầu học sinh sau khi làm xong sẽ chia sẻ và dán sơ đồ tư duy quanh lớp.

- GV yêu cầu học sinh quan sát sơ đồ tư duy của các bạn trong lớp và đưa ra nhận xét theo các gợi ý:

+ Sơ đồ đi đúng các bước chưa?

+ SĐTD tuân thủ đúng các quy tắc chưa?

HS biết cách áp dụng để làm một sơ đồ tư duy.

+ SĐTD có đầy đủ kiến thức được học không?

- GV nhận xét một vài sơ đồ của các bạn.

- GV tổng kết: Với 5 bước và hai nguyên tắc, SĐTD phù hợp với các bạn học sinh và có tác dụng ghi nhớ tốt.