Ngaøy soaïn : 24 – 08                      Chöông I: XAÕ HOÄI NGUYEÂN THUÛY

Tieát : 01                                       Baøi 1:  SÖÏ XUAÁT HIEÄN LOAØI NGÖÔØI

VAØ BAÀY NGÖÔØI NGUYEÂN THUÛY

 

I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC :

1.Veà kieán thöùc : Giuùp HS hieåu nhöõng moác vaø böôùc tieán treân chaëng ñöôøng daøi , phaán ñaáu qua haøng trieäu naêm cuûa loaøi ngöôøi nhaèm caûi thieän ñôøi soáng vaø caûi bieán baûn thaân con ngöôøi .

2.Veà thaùi ñoä : Giaùo duïc cho hoïc sinh thaáy ñöôïc vai troø vaø taùc duïng cuûa lao ñoäng trong tieán trình phaùt trieån  cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi .

3.Veà kyõ naêng : Reøn luyeän kó naêng trình baøy noäi dung lòch söû , söû duïng SGK, kæ naêng phaân tích , ñaùnh giaù vaø toång hôïp veà ñaëc ñieåm tieán hoùa cuûa loaøi ngöôøi .

II.CHUAÅN BÒ CUÛA THAÀY VAØ TROØ

1.Chuaån bò cuûa thaày:

-Lòch söû theá giôùi coå ñaïi – NXB Giaùo Duïc, Haø Noäi, 1999

-Nhöõng maåu chuyeän lòch söû theá giôùi, taäp 1, NXB Giaùo Duïc, Haø Noäi, 1999

2.Chuaån bò cuûa troø:

-Baûn ñoà theá giôùi

-Bieåu ñoà thôøi gian veà ngöôøi toái coå

III.TOÅ CHÖÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY- HOÏC :

1.OÅn ñònh toå chöùc : 

Só soá , veä sinh , trang phuïc , thaùi ñoä hoïc taäp

2.Giôùi thieäu boä moân :

Khaùi quaùt veà chöông trình  lòch söû lôùp 10 , vaø phöông phaùp hoïc taäp boä moân .

3.Giaûng baøi môùi:

Con ngöôøi vaø xaõ hoäi loaøi ngöôøi toàn taïi vaø phaùt trieån caùch ñaây haøng trieäu naêm. Vôùi baøn tay lao ñoäng vaøsöùc saùng taïo khoâng ngöøng , con ngöôøi ñaõ laøm neân nhöõng ñieàu kyø dieäu cuûa theá giôùi. Vaäy loaøi ngöôøi töø ñaâu sinh ra? Quaù trình phaùt trieån cuûa hoï ñöôïc ñaùnh daáu bôûi nhöõng moác thôøi gian vaø thaønh töïu cô baûn naøo? Baøi hoïc hoâm nay chuùng ta seõ tìm hieåu ñieàu ñoù.

 

TG

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ

NOÄI DUNG CAÀN NAÉM

15’

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

GV : Con ngöôøi ñaõ coù maët treân traùi ñaát naøy töø raát xa xöa. Tuy nhieân , vieäc giaûi thích veà nguoàn goác con ngöôøi coù nhieàu quan ñieåm khaùc nhau. Em haõy cho bieát hieåu bieát cuûa mình veà nguoàn goác cuûa con ngöôøi nhö theá naøo?

GV: neâu moät soá maåu chuyeän cuûa caùc nöôùc vaø Vieät Nam.

Nhöõng caâu chuyeän  treân coù yù nghóa gì ?

GV nhaän xeùt boå sung vaø choát yù : Caâu chuyeän treân ñaõ phaûn aùnh töø xa xöa con ngöôøi muoán lí giaûi veà nguoàn goác cuûa mình , nhöng chöa ñuû cô sôû khoa hoïc neân ñaõ gôûi gaém ñieàu ñoù vaøo söï thaàn thaùnh .

Hoaït ñoäng 1 : laøm vieäc caù nhaân

 

 

HS phaùt bieåu yù kieán  qua söï hieåu bieát , tranh luaän vôùi nhau

 

 

 

 

 

 

 

HS:

-Muoán lyù giaûi veà nguoàn goác loaøi ngöôøi

-Noù mang tính duy taâm toân giaùo, khoâng mang tính khoa hoïc

1) Söï xuaát hieän loaøi ngöôøi vaø ñôøi soáng baày ngöôøi nguyeân thuûy :

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- Con ngöôøi do moät loaøi vöôïn gioáng ngöôøi chuyeån bieán thaønh, nhôø quaù trình lao ñoäng vaø traûi qua moät chaëng ñöôøng khaù daøi khoaûng 6 trieäu naêm tröôùc .


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10’

 

 

 

 

 

 

Vaäy con ngöôøi do ñaâu maø coù? Cô sôû naøo cho chuùng ta khaúng ñònh ñieàu ñoù?

 

Trong quaù trình chuyeån bieán töø vöôïn thaønh ngöôøi, yeáu toá naøo quyeát ñònh söï chuyeån bieán ñoù ?

-> Giaùo duïc HS nhaän thöùc ñuùng ñaén veà lao ñoäng .

 

 

 

 

GV phaân coâng nhoùm

+Nhoùm 1 : Thôøi gian tìm thaáy  daáu tích Ngöôøi toái coå ? Ñòa ñieåm ? Tieán hoùa trong  caáu taïo cô theå ?

GV söû duïng baûn ñoà chæ roõ caùc vò trí

 

 

 

 

 

+Nhoùm 2 : Ñôøi soáng vaät chaát vaø quan heä xaõ hoäi cuûa Ngöôøi toái coå  ?

 

GV ñaùnh giaù taàm quan troïng cuûa vieäc phaùt minh ra löûa: “Laàn ñaàu tieân noù giuùp con ngöôøi chi phoái ñöôïc löïc löôïng töï nhieân vaø taùch haún con ngöôøi ra khoûi theá giôùi ñoäng vaät” Eng ghen

GV söû duïng bieåu ñoà thôøi gian ñeå cuûng coá theâm veà ngöôøi toái coå .

 

 

 

 

 

+Nhoùm 1 :Thôøi ñaïi ngöôøi tinh khoân baét ñaàu xuaát hieän vaøo thôøi gian naøo ? Böôùc hoaøn thieän veà hình daùng vaø caáu taïo cô theåra sao?

 

 

 

HS traû lôøi theo SGK:

- Con ngöôøi do moät loaøi vöôïn gioáng ngöôøi chuyeån bieán thaønh, nhôø quaù trình lao ñoäng vaø traûi qua moät chaëng ñöôøng khaù daøi khoaûng 6 trieäu naêm tröôùc .

-Ngaøy nay khoa hoïc phaùt trieån ñaëc bieät laø khaûo coå hoïc, coå sinh hoïc ñaõ tìm ñöôïc baèng cöù  noùi leân söï phaùt trieån laâu daøi cuûa sinh giôùi ,töø ñv baäc thaáp -> ñv baäc cao maø ñænh cao laø söï bieán chuyeån töø

vöôïn -> ngöôøi

Hoaït ñoäng 2 : laøm vieäc theo nhoùm

Nhoùm 1:

-Ngöôøi toái coå (4 trieäu naêm tröôùc) hoaù thaïch tìm thaáy ôû Ñoâng Phi, Gia- Va, Baéc Kinh, Thanh Hoùa…

-Ñaëc ñieåm: Ñi ñöùng baèng hai chaân , ñoâi tay töï do söû duïng coâng cuï ñeå kieám aên, traùn thaáp vaø bôït ra sau, u maøy noåi cao, hoäp soï lôùn hôn so vôùi vöôïn coå.

Nhoùm 2:

- Ñôøi soáng vaät chaát cuûa ngöôøi nguyeân thuûy .

+ Cheá taïo coâng cuï ñaù(ñaù cuõ )

+ Töø choã bieát giöõ löûa töï nhieân ñeå

   duøng tôùi choã bieát taïo ra löûa .

+ Kieám soáng baèng lao ñoäng taäp

   theå vôùi phöông thöùc haùi löôïm vaø saên baét .

_ Quan heä quaàn theå cuûa Ngöôøi toái coå ñöôïc goïi laø Baày ngöôøi nguyeân thuûy .

GV : Ngöôøi toái coå ñöôïc coi laø ngöôøi vì ñaõ bieát cheá taùc vaø söû duïng  coâng cuï .(maëc duø coøn thoâ )

Veà hình daùng khoâng coøn laø vöôïn

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-Ñôøi soáng vaät chaát:

+Bieát cheá taïo coâng cuï lao ñoäng baèng ñaù

+Phaùt minh ra löûa

+Haùi löôïm saên baét

-Quan heä xaõ hoäi : Soáng thaønh töøng baày -> Baày ngöôøi nguyeân thuyû

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2) Ngöôøi tinh khoân vaø oùc saùng taïo


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

15’

 

 

 

 

 

+Nhoùm 2 : Söï saùng taïo cuûa ngöôøi tinh khoân ñöôïc theå hieän nhö theá naøo?

 

 

 

 

 

 

 

Thôøi kì ñaù môùi baét ñaàu vaøo thôøi gian naøo ?

Ñaù môùi laø coâng cuï ñaù coù ñieåm khaùc nhö theá naøo so vôùi coâng cuï ñaù cuõ ?

GV nhaän xeùt :

Ñaù môùi laø coâng cuï ñaù ñöôïc gheø saéc, maøi nhaün, tra caùn duøng toát hôn . Ñoàng thôøi söû duïng cung teân thuaàn thuïc .

Sang thôøi ñaïi ñaù môùi cuoäc soáng vaät chaát  cuûa con ngöôøi coù bieán ñoåi nhö theá naøo ?

GV choát yù :

Nhö vaäy , cuoäc soáng con ngöôøi ñaõ no ñuû hôn , ñeïp hôn vaø vui hôn, bôùt leä thuoäc vaøo thieân nhieân .        

Hoaït ñoäng 1:Thaûo luaän nhoùm

Nhoùm 1:

-Khoaûng 4 vaïn naêm tröôùc ñaây ngöôøi tinh khoân xuaát hieän

-Caáu taïo cô theå: Xöông coát nhoû nhaén , baøn tay kheùo leùo linh hoaït, hoäp soï vaø theå tích naõo phaùt trieån…

Nhoùm 2:

Oùc saùng taïo cuûa ngöôøi tinh khoân theå hieän

+Cheá taïo coâng cuï lao ñoäng kheùo leùo hôn

+Cheá taïo cung teân

 

 

 

Hoaït ñoäng 1: Laøm vieäc caû lôùp vaø caù nhaân .

HS:

+ Khoaûng 1 vaïn Naêm tröôùc ñaây thôøi kì ñaù  môùi baét ñaàu .

+Ñaù môùi laø coâng cuï ñaù ñaõ ñöôïc gheø saéc , maøi nhaün, tra caùn duøng toát hôn, ngöôøi ta coøn söû duïng cung teân thuaàn thuïc.

 

HS:  Cuoäc soáng con ngöôøi thôøi ñaù môùi ñaõ coù nhöõng thay ñoåi lôùn lao , ngöôøi ta bieát :

+ Troàng troït , chaên nuoâi .

+ Laøm saïch taám da thuù ñeå che

    thaân, ñoà trang söùc .

+ Laøm nhaïc cuï ( nhö saùo = oáng

    xöông, ñaøn ñaù… )

 

 

_ Khoaûng 4 vaïn Naêm tröôùc ñaây Ngöôøi tinh khoân xuaát hieän . Hình daùng vaø caáu taïo cô theå hoaøn thieän nhö ngöôøi ngaøy nay .

_ “OÙc saùng taïo”  laø söï  saùng taïo cuûa ngöôøi tinh khoân trong vieäc caûi tieán coâng cuï ñoà ñaù vaø bieát cheá taùc theâm nhieàu coâng cuï môùi .

+ Coâng cuï ñaù : Ñaù cuõ -> ñaù môùi (gheø – maøi nhaün – ñuïc loã tra caùn )

+ Coâng cuï môùi : Lao, cung, teân .

3) Cuoäc caùch maïng thôøi ñaù môùi :

 

-Khoaûng 1 vaïn Naêm tröôùc ñaây thôøi kì ñaù  môùi baét ñaàu .

 

 

-Cuoäc soáng con ngöôøi thôøi ñaù môùi ñaõ coù nhöõng thay ñoåi lôùn lao , ngöôøi ta bieát :

+ Troàng troït , chaên nuoâi .

+ Laøm saïch taám da thuù ñeå che

    thaân, ñoà trang söùc .

+ Laøm nhaïc cuï ( nhö saùo = oáng xöông, ñaøn ñaù… )

 

4 ) Cuûng coá kieán thöùc :( 5phuùt)

Söû duïng bieåu ñoà thôøi gian vôùi caùc moác 4 tr naêm,1 tr naêm, 4 vaïn naêm , 1 vaïn naêm. Höôùng daãn hoïc sinh neâu nhöõng noäi dung caàn thieát töông öùng töøng coät moác.

5) Daëên doø – Ra baøi taäp veà nhaø :

-Naém baøi cuõ , traû lôøi caùc caâu hoûi ôû cuoái baøi .

-Chuaån bò baøi môùi

- Baøi taäp veà nhaø : Laäp baûng so saùnh :

 

 

Noäi dung

Thôøi kì ñaù cuõ

Thôøi kì ñaù môùi

Thôøi gian

 

 


Chuû nhaân

 

 

Kó thuaät cheá taïo

 

 

 

IV.RUÙT KINH NGHIEÄM BOÅ SUNG:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Ngaøy soaïn 27-08

Tieát : 02                                Baøi 02 :      XAÕ HOÄI NGUYEÂN THUÛY

 

I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC :

1.Veà kieán thöùc:  Giuùp HS hieåu ñöôïc ñaëc ñieåm toå chöùc thò toäc, boä laïc , moái quan heä trong toå chöùc xaõ hoäi ñaàu tieân cuûa loaøi ngöôøi . Moác thôøi gian quan troïng cuûa quaù trình xuaát hieän kim loaïi vaø heä quaû xaõ hoäi cuûa coâng cuï kim loaïi .

2. Veà tö töôûng:

-Cuûng coá nhaän thöùc veà vai troø cuûa lao ñoäng , coâng cuï lao ñoäng ñoái vôùi söï phaùt trieån xaõ hoäi.

-Giaoù duïc cho hoïc sinh nuoâi döôõng giaác mô chính ñaùng – xaây döïng moät theá giôùi ñaïi ñoàng trong vaên minh

3.Veà kyû naêng:  Reøn luyeän cho HS kyõ naêng phaân tích vaø ñaùnh giaù toå chöùc xaõ hoäi thò toäc, boä laïc. Kyõ naêng phaân tích vaø toång hôïp veà quaù trình ra ñôøi cuûa kim loaïi – nguyeân nhaân – heä quaû cuûa cheá ñoä tö höõu ra ñôøi.

II.THIEÁT BÒ, TAØI LIEÄU DAÏY- HOÏC :

1.Taøi lieäu tham khaûo:

-Lòch söû theá giôùi coå ñaïi – NXB Giaùo Duïc, Haø Noäi, 1999

-Nhöõng maåu chuyeän lòch söû theá giôùi, taäp 1, NXB Giaùo Duïc, Haø Noäi, 1999

-Nhöõng con ngöôøi cuoái cuøng cuûa thôøi kyø ñoà ñaù- Taïp chí theá giôùi kyø dieäu, soá 7

-Moät soá boä toäc maø theá giôùi môùi bieát ñeán – Taïp chí khoa hoïc phoå thoâng soá 264

2.Ñoà duøng daïy hoïc:

-Bieåu ñoà thôøi gian

III TIEÁN TRÌNH TOÅ CHÖÙC DAÏY - HOÏC :

1) OÅn ñònh toå chöùc :

Só soá , veä sinh , trang phuïc , thaùi ñoä hoïc taäp.

2) Kieåm tra baøi cuõ :

Loaøi ngöôøi coù nguoàn goác töø ñaâu ? Baèng chöùng naøo khaúng ñònh ñieàu ñoù ? Neâu ñôøi soáng vaät chaát vaø xaõ hoäi cuûa Ngöôøi toái coå  ?

3) Giôùi thieäu baøi môùi : Baøi hoïc vöøa roài cho chuùng ta bieát quaù trình tieán hoaù vaø töï hoaøn thieän cuûa con ngöôøi veà toå chöùc hôïp quaàn xaõ hoäiñaàu tieân vaø ñôøi soáng vaät chaát cuûa con ngöôøi luùc ñoù.Baøi hoïc hoâm nay seõ giuùp chuùng ta hieåu ñöôïc :

+Toå chöùc thò toäc, boä laïc

+Söï ra ñôøi cuûa coâng cuï kim khí vaø heä quaû xaõ hoäi cuûa noù

4)Toå chöùc hoaït ñoäng daïy hoïc:

 

TG

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ

NOÄI DUNG CAÀN NAÉM

10’

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

GV daãn daét : Khi ngöôøi nguyeân thuyû xuaát hieän hoï quaàn tuï trong moät toå chöùc goïi laø baày ngöôøi nguyeân thuyû. Trong quaù trình phaùt trieån toå chöùc naøy daàn daàn bò tan raõ nhöôøng choã cho moät toå chöùc xaõ hoäi cao hôn , ñoù laø thò toäc .Vaäy: Theá naøo laø thò toäc

 

Hoaït ñoäng 1 :Caû lôùp vaø caù nhaân

-Thò toäc laø nhoùm ngöôøi co ùkhoaûng hôn 10 gia ñình, goàm 2-3 theá heä giaø treû vaø coù chung doøng maùu .

-Quan heä trong thò toäc raát coâng baèng , bình ñaúng cuøng laøm cuøng höôûng. Lôùp treû toân kính cha meï, oâng baø vaø cha meï yeâu thöông chaêm soùc taát caû con chaùu cuûa thò toäc .

1) Thò toäc vaø boä laïc : 

a) Thò toäc :

 

-Thò toäc laø nhoùm ngöôøi co ùkhoaûng hôn 10 gia ñình, goàm 2-3 theá heä giaø treû vaø coù chung doøng maùu .

-Quan heä trong thò toäc raát coâng baèng , bình ñaúng cuøng laøm cuøng höôûng. Lôùp treû toân kính cha meï, oâng baø vaø cha meï yeâu thöông chaêm soùc taát caû con chaùu cuûa thò toäc .


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

15’

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Moái quan heä trong thò toäc ?

GV nhaän xeùt vaø choát yù phaân tích theâm veà vaán ñeà “hôïp taùc lao ñoäng” vaø keå chuyeän minh hoaï

nguyeân taéc vaøng trong cuoäc soáng cuûa thò toäc laø bình ñaúng laøm chung höôûng chung , cuûa caûi laaø cuûa chung -> Giaùo duïc yù thöùc veà moät theá giôùi ñaïi ñoàng .

GV trong moät vuøng sing soáng thuan lôïi thöôøng khoâng chæ coù thò toäc maø coøn coù boâ5 laïc . Vaäy:

Theà naøo laø boä laïc .Ñieåm gioáng vaø khaùc nhau giöõa thò toäc vaø boä laïc ?

 

GV phaân tích theâm söï khaùc nhau giöõa thò toäc vaø boä laïc : Quan heä giöõa caùc thò toäc trong boä laïc laø gaén boù , giuùp ñôõ nhau chöù khoâng coù hôïp taùc lao ñoäng kieám aên nhö trong thò toäc

 

GV chia lôùp thaønh hai nhoùm

Nhoùm 1:

Ngöôøi ta ñaõ tìm thaáy vaø söû duïng kim loaïi töø luùc naøo? Vì sao coù söï cheânh leäch veà thôøi gian nhö vaäy?

 

 

 

 

Nhoùm 2:

Söï xuaát hieän coâng cuï kim loaïi coù taùc duïng nhö theá naøo ñoái vôùi saûn xuaát?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hoaït ñoäng 2 :Caû lôùp vaø caù nhaân

- Boä laïc laø taäp hôïp moät soá thò toäc soáng caïnh nhau vaø coù cuøng moät nguoàn goác toå tieân .

-Boä  laïc lôùn hôn thò toäc

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hoaït ñoïng 1 :laøm vieäc theo nhoùm

Caùc nhoùm thaûo luaän vaø traû lôøi

Nhoùm 1: Con ngöôøi tìm vaø söû duïng kim loaïi :

+ Khoaûng 5500 naêm tröôùc ñaây- ñoàng ñoû.

+ Khoaûng 4000 naêm tröôùc ñaây- ñoàng thau.

+ Khoaûng 3000 naêm tröôùc ñaây – saét

Nhoùm 2:

- Naêng suaát lao ñoäng taêng.

- Khai thaùc theâm ñaát ñai troàng troït.

- Theâm nhieàu nghaønh ngheà môùi

 

 

 

 

Hoaït ñoäng caù nhaân vaø taäp theå

 

 

 

 

b) Boä laïc : 

 

 

- Boä laïc laø taäp hôïp moät soá thò toäc soáng caïnh nhau vaø coù cuøng moät nguoàn goác toå tieân .

 

-Quan heä giöõa caùc thò toäc trong boä laïc laø gaén boù , giuùp ñôõ nhau .

 

2) Buoåi ñaàu cuûa thôøi ñaïi kim khí

*Quaù trình tìm vaø söû duïng kim loaïi :

 

-Con ngöôøi tìm vaø söû duïng kim loaïi :

+ Khoaûng 5500 naêm tröôùc ñaây- ñoàng ñoû.

+ Khoaûng 4000 naêm tröôùc ñaây- ñoàng thau.

+ Khoaûng 3000 naêm tröôùc ñaây – saét.

* Heä quaû :

- Naêng suaát lao ñoäng taêng. - Khai thaùc theâm ñaát ñai troàng troït.

-Theâm nhieàu nghaønh ngheà môùi.

3) Söï xuaát hieän tö höõu vaø xaõ hoäi coù giai caáp :

 

 

 

 

 

-Ngöôøi lôïi duïng chöùc quyeàn chieám cuûa chung laøm cuûa rieâng -> tö  höõu  xuaát hieän .

 

 

 

-Gia ñình phuï heä ra ñôøi thay theá cho thò toäc.


 

 

 

 

 

 

 

 

15’

 

GV cho hoïc sinh nhaéc laïi nguyeân taéc vaøng trong thò toäc. Sau ñoù: Coâng cuï kim loaïi ra ñôøi -> NSLÑ taêng -> Saûn phaåm thöøa thöôøng xuyeân -> chieám ñoaït. Hoûi:

Vaäy ai laø ngöôøi chieám ñoaït saûn phaåm thöøa. Vieäc chieám ñoaït saûn phaåm thöøa coù taùc ñoäng nhö theá naøo ñeán ñôøi soáng xaõ hoäi ?

 

 

 

 

 

 

GV phaân tích : Khaû naêng lao ñoäng cuûa moãi gia ñình cuõng khaùc nhau

-> Giaøu ngheøo => giai caáp ra ñôøi.

=> Coâng xaõ thò toäc raïn vôõ ñöa con ngöôøi böôùc sang thôøi ñaïi coù giai caáp ñaàu tieân – thôøi coå ñaïi.

 

 

 

 

HS:

Ngöôøi lôïi duïng chöùc quyeàn chieám cuûa chung laøm cuûa rieâng -> tö  höõu  xuaát hieän .

-Gia ñình phuï heä ra ñôøi thay theá cho thò toäc.

 

 

-Xaõ hoäi phaân chia thaønh giaøu – ngheøo, giai caáp xuaát hieän.

 

 

 

 

 

 

 

-Xaõ hoäi phaân chia thaønh giaøu – ngheøo, giai caáp xuaát hieän.

 

 

 

 

4) Cuûng coá baøi :( 5 phuùt)

_ Theá naøo laø thò toäc – boä laïc.

_ Nhöõng bieán ñoåi lôùn lao cuûa ñôøi soáng saûn xuaát – quan heä xaõ hoäi cuûa thôøi ñaïi kim khí.

 

5) Daën doø – Baøi taäp veà nhaø :

_ Traû lôøi caâu hoûi :

+ So saùnh ñieåm gioáng – khaùc nhau giöõa thò toäc vaø boä laïc.

+ Do ñaâu maø tö höõu xuaát hieän ? Ñieàu naøy ñaõ daãn tôùi söï thay ñoåi trong xaõ hoäi nhö theá naøo ?

_ Ñoïc baøi tieáp theo (baøi 3) : Caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng.

6) Ruùt kinh nghieäm boå sung :

 

 

 

 

 

 

 

 


 

 

Ngaøy soaïn : 27 – 08 – 06                 Chöông II : XAÕ HOÄI COÅ ÑAÏI    

 

Tieát : 03                               Baøi 03 :  CAÙC QUOÁC GIA COÅ ÑAÏI PHÖÔNG ÑOÂNG  

 

 

I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC :            

1.Veà kieán thöùc:  Hoïc sinh caàn naém ñöôïc :

+ Nhöõng ñaëc ñieåm veà ñieàu kieän töï nhieân cuûa caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng vaø söï phaùt trieån ban ñaàu cuûa caùc ngaønh kinh teá .Töø ñoù, thaáy ñöôïc aûnh höôûng cuûa ñieàu kieän töï nhieân ñeán neàn taûng kinh teá vaø quaù trình hình thaønh nhaø nöôùc , cô caáu xaõ hoäi, theå cheá chính trò… ôû khu vöïc naøy nhö theá naøo .

+ Thoâng qua vieäc tìm hieåu veà cô caáu boä maùy nhaø nöôùc vaø quyeàn löïc cuûa nhaø vua, HS caàn hieåu roõ theá naøo laø cheá ñoä chuyeân cheá coå ñaïi .

+ Nhöõng thaønh töïu lôùn veà vaên hoùa cuûa caùc daân toäc phöông Ñoâng .

2.Veà tö töôûng : Boài döôõng loøng töï haøo veà truyeàn thoáng lòch söû cuûa caùc daân toäc phöông Ñoâng , trong ñoù coù Vieät nam .

3.Veà kó naêng : Reøn luyeän cho HS bieát söû duïng baûn ñoà ñeå phaân tích nhöõng thuaän lôïi , khoù khaên vaø vai troø  cuûa ñieàu kieän ñòa lí ôû  caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng .

II.THIEÁT BÒ VAØ TAØI LIEÄU DAÏY HOÏC:

1.Taøi lieäu tham khaûo:

-Lòch söû theá giôùi coå ñaïi – NXB Giaùo Duïc, Haø Noäi, 1999

-Nhöõng maåu chuyeän lòch söû theá giôùi, taäp 1, NXB Giaùo Duïc, Haø Noäi, 1999

2.Ñoà duøng daïy hoïc:

-Baûn ñoà theá giôùi

-Moät soá tranh aûnh minh hoaïveà thaønh töïu vaên hoaù

III.TIEÁN TRÌNH TOÅ CHÖÙC DAÏY – HOÏC :

1.OÅn ñònh toå chöùc :

Só soá , veä sinh , trang phuïc , thaùi ñoä hoïc taïp .

2.Kieåm tra baøi cuõ :

Nguyeân nhaân tan raõ cuûa xaõ hoäi nguyeân thuûy ? Bieåu hieän ? ( 5phuùt)

3.Giôùi thieäu baøi môùi:

Treân cô sôû cuûa söï phaùt trieån veà maët tö lieäu saûn xuaát ( coâng cuï lao ñoäng vaø ñoái töôïng lao ñoäng) cuøng vôùi ñieàu kieän töï nhieân phuø hôïp vôùi vieäc canh taùc noâng nghieäp vaø chaên nuoâi neân treân löu vöïc caùc con soâng lôùn ôû Chaâu AÙ vaø Chaâu Phi töø thieân nieân kyû IV TCN cö daân ôû ñaây ñaõ xaây döïng caùc quoác gia ñaàu tieân cuûa mình, ñoù laø xaõ hoäi coù giai caáp ñaàu tieân , söï hình thaønh vaø phaùt trieån , theå cheá chính trò , thaønh töïu vaên hoùa, vaên minh … nhö theá naøo ta vaøo baøi .

TG

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ

NOÄI DUNG CAÀN NAÉM


15’

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

5’

 

 

 

 

 

 

 

 

 

GV treo baûn ñoà “ Caùc quoác gia coå ñaïi” treân baûng . Giôùi thieäu caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng chæ caùc quoác gia naøo. Hoûi:

Caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng coù nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên gì veà ñieàu kieän töï nhieân ?

Caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng naèm ôû ñaâu, coù nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên gì ?

GV nhaán maïnh neùt chung veà ñaëc ñieåm töï nhieân, lieân heä vôùi Vieät Nam cho hoïc sinh roõ.

Töø ñieàu kieän töï nhieân nhö vaäy , cö daân ôû ñaây sinh soáng chuû yeáu baèng ngheà gì?

 

Lieân heä ñeán Vieät Nam

 

Vôùi  khoù khaên ñoù, muoán baûo veä muøa maøng vaø cuoäc soáng, cö daân phöông Ñoâng phaûi laøm gì ?

 

 

 

 

Nhoùm1:

Cô sôû naøo daãn ñeán söï ra ñôøi sôùm cuûa caùc nhaø nöôùc coå ñaïi phöông Ñoâng ?

GV boå sung theâm

 

 

 

 

 

Nhoùm 2:

Caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng hình thaønh sôùm nhaát ôû ñaâu, trong khoaûng thôøi gian naøo?

GV coù theå chæ treân baûn ñoà quoác gia coå ñaïi Ai Caäp hình thaønh nhö theá naøo , vaø lieân heä ôû Vieät

 

Hoaït ñoäng 1 : Laøm vieäc caù nhaân .

 

 

HS:

+Thuaän lôïi : Ñaát ñai phuø sa maøu môõ, meàm xoáp neân coâng cuï goã, ñaù ñeàu taùc duïng ñöôïc , laïi gaàn nguoàn nöôùc töôùi phuø hôïp cho saûn xuaát vaø sinh soáng .

+Khoù khaên : Deã bò luõ luït, gaây maát muøa , aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng cuûa nhaân daân .

 

HS:

-Söï phaùt trieån cuûa caùc ngaønh kinh teá : Noâng nghieäp töôùi nöôùc laø goác, ngoaøi ra coøn chaên nuoâi vaø laøm thuû coâng nghieäp.

 

 

HS: muoán baûo veä muøa maøng vaø cuoäc soáng cuûa mình, ngay töø  ñaàu cö daân phöông Ñoâng ñaõ phaûi ñaép ñeâ, trò thuûy, laøm thuûy lôïi .

 

 

 

Hoaït ñoäng 1: Theo nhoùm

Cho HS thaûo luaän sau ñoù môøi ñaïi dieän töøng nhoùm traû lôøi, caùc em khaùc boå sung  cho baïn .

Nhoùm 1: Do ñieàu kieän töï nhieân thuaän lôïi, saûn xuaát phaùt trieån maø khoâng caàn ñôïi ñeán khi xuaát hieän coâng cuï baèng saét, trong xaõ hoäi ñaõ xuaát hieän cuûa caûi dö thöøa-> söï phaân hoùa keû giaøu, ngöôøi ngheøo ( taàng lôùp quí toäc vaø bình daân ) -> nhaø nöôùc ra ñôøi .

Nhoùm2:

_ Caùc quoác gia coå ñaïi ñaàu tieân xuaát hieän ôû  Ai Caäp, Löôõng Haø, AÁn Ñoä, Trung Quoác, vaøo khoaûng thieân nieân kyû thöù  IV – III TCN .

1) Ñieàu kieän töï nhieân vaø söï phaùt trieån cuûa caùc ngaønh kinh teá :

- Ñieàu kieän töï nhieân :

+Thuaän lôïi : Ñaát ñai phuø sa maøu môõ, meàm xoáp neân coâng cuï goã, ñaù ñeàu taùc duïng ñöôïc , laïi gaàn nguoàn nöôùc töôùi phuø hôïp cho saûn xuaát vaø sinh soáng .

+Khoù khaên : Deã bò luõ luït, gaây maát muøa , aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng cuûa nhaân daân.

 

-Söï phaùt trieån cuûa caùc ngaønh kinh teá : Noâng nghieäp töôùi nöôùc laø goác, ngoaøi ra coøn chaên nuoâi vaø laøm thuû coâng nghieäp.

-Do nhu caàu saûn xuaát vaø trò thuûy, laøm thuûy lôïi neân ngöôøi ta ñaõ soáng quaàn tuï thaønh nhöõng trung taâm quaàn cö  lôùn vaø gaén boù vôùi nhau trong toå chöùc coâng xaõ . Nhôø ñoù nhaø nöôùc sôùm hình thaønh .

2) Söï hình thaønh caùc quoác gia coå ñaïi :

-Cô sôû hình thaønh : Söï  phaùt trieån cuûa saûn xuaát daãn tôùi söï  phaân hoùa giai caáp, töø ñoù nhaø nöôùc ra ñôøi .

 

 

 

 

 

-Caùc quoác gia coå ñaïi ñaàu tieân xuaát hieän ôû  Ai Caäp, Löôõng Haø, AÁn Ñoä, Trung Quoác, vaøo khoaûng thieân nieân kyû thöù  IV – III TCN .

 

 

3) Xaõ hoäi coù giai caáp ñaàu tieân :

-Noâng daân coâng xaõ: Chieám soá ñoâng trong xaõ hoäi, ôû hoï vöøa toàn taïi “caùi cuõ” vöøa laø thaønh vieân cuûa xaõ hoäi coù giai caáp. Hoï töï nuoâi soáng baûn thaân vaø gia ñình , noäp thueá cho nhaø nöôùc vaø laøm caùc nghóa vuï khaùc


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

15’

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nam beân löu vöïc soâng Hoàng, soâng Caû…

 

 

 

 

 

 

 

+ Nhoùm 1 :

Nguoàn goác vaø vai troø cuûa noâng daân coâng xaõ trong xaõ hoäi coå ñaïi phöông Ñoâng ?

 

+ Nhoùm 2 :

Nguoàn goác cuûa quí toäc ?

 

GV phaân tích : hoï voán xuaát thaân töø caùc boâ laõo ñöùng ñaøu caùc thò toäc hay caùc quan laïi töø TW->ñòa phöông ( ôû nhaø to roäng, xaây laêng moä lôùn …)

 

+ Nhoùm 3 :

Nguoàn goác cuûa noâ leä ? Noâ  leä coù vai troø gì?

 

 

 

 

Hoaït ñoäng theo nhoùm

Nhoùm1:

Noâng daân coâng xaõ: Chieám soá ñoâng trong xaõ hoäi, ôû hoï vöøa toàn taïi “caùi cuõ” vöøa laø thaønh vieân cuûa xaõ hoäi coù giai caáp. Hoï töï nuoâi soáng baûn thaân vaø gia ñình , noäp thueá cho nhaø nöôùc vaø laøm caùc nghóa vuï khaùc

 

Nhoùm 2:

Quí toäc : Goàm caùc quan laïi ôû ñòa phöông, caùc thuû lónh quaân söï vaø nhöõng ngöôøi phuï traùch leã nghi toân giaùo . Hoï soáng sung söôùng döïa vaøo söï boùc loät noâng daân .

 

Nhoùm 3:

Noâ leä : Chuû yeáu laà tuø binh vaø thaønh vieân coâng xaõ bò maéc nôï hoaëc bò phaïm toäi. Vai troø cuûa hoï laøm vieäc naëng, khoù nhoïc , haàu haï quí toäc.

Cuøng vôùi noâng daân coâng xaõ hoï laø taàng lôùp  bò boùc loät trong xaõ hoäi .

 

-Quí toäc : Goàm caùc quan laïi ôû ñòa phöông, caùc thuû lónh quaân söï vaø nhöõng ngöôøi phuï traùch leã nghi toân giaùo . Hoï soáng sung söôùng döïa vaøo söï boùc loät noâng daân .

 

-Noâ leä : Chuû yeáu laà tuø binh vaø thaønh vieân coâng xaõ bò maéc nôï hoaëc bò phaïm toäi. Vai troø cuûa hoï laøm vieäc naëng, khoù nhoïc , haàu haï quí toäc.

 

 

4.Cuûng coá baøi : GV toùm taét caùc noäi dung chính

-Caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng sôùm xuaát hieän  beân löu vöïc caùc soâng lôùn ôû khu vöïc caùc con soâng lôùn thuoäc chaâu AÙ vaø chaâu Phi.Treân cô sôû cuûa coâng cuï lao ñoäng baèng ñaù vaø moät ít ñoà ñoàng nhöng vôùi ñieàu kieän töï nhieân thuaän lôïi noù cho pheùp nôi ñaây sôùm hình thaønh neân nhieàu quoác gia coå ñaïi sôùm nhaát treân theá giôùi.

-Treân cô sôû ñoù, cö daân ôû ñaây sinh soáng chuû yeáu baèng ngheà noâng troàng luùa nöôùc

-Xaõ hoäi coå ñaïi phöông Ñoâng goàm coù ba taàng lôùp: Noâng daân coâng xaõ, Quí toäc vaø noâ leä. Trong ñoù noâng daân coâng xaõ laø löïc löôïng saûn xuaát chính .

5.Daën doø vaø baøi taäp veà nhaø

-Naém laïi baøi hoïc vaø traû lôøi caùc caâu hoûi trong SGK

-Chuaån bò baøi hoïc tieáp theo

IV.RUÙT KINH NGHIEÄM:


……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

 

 

 

Ngaøy soaïn : 29 – 08               Baøi 03 : CAÙC QUOÁC GIA COÅ ÑAÏI PHÖÔNG ÑOÂNG  (TT)                               

Tieát : 04

 

 

I/ MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC :            

1.veà kieán thöùc:

Hoïc sinh caàn naém ñöôïc :

+ Nhöõng ñaëc ñieåm veà ñieàu kieän töï nhieân cuûa caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng vaø söï phaùt trieån ban ñaàu cuûa caùc ngaønh kinh teá .Töø ñoù thaáy ñöôïc aûnh höôûng cuûa ñieàu kieän töï nhieân ñeán neàn taûng kinh teá vaø quaù trình hình thaønh nhaø nöôùc , cô caáu xaõ hoäi, theå cheá chính trò… ôû khu vöïc naøy nhö theá naøo .

+ Thoâng qua vieäc tìm hieåu veà cô caáu boä maùy nhaø nöôùc vaø quyeàn löïc cuûa nhaø vua, HS caàn hieåu roõ theá naøo laø cheá ñoä chuyeân cheá coå ñaïi .

+ Nhöõng thaønh töïu lôùn veà vaên hoùa cuûa caùc daân toäc phöông Ñoâng

2.Veà tö töôûng :

Boài döôõng loøng töï haøo veà truyeàn thoáng lòch söû cuûa caùc daân toäc phöông Ñoâng , trong ñoù coù Vieät nam .

3.Veà kæ naêng:

Reøn luyeän cho HS bieát söû duïng baûn ñoà ñeå phaân tích nhöõng thuaän lôïi , khoù khaên vaø vai troø  cuûa ñieàu kieän ñòa lí ôû  caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng .

II.THIEÁT BÒ VAØ TAØI LIEÄU DAÏY HOÏC:

1.Taøi lieäu tham khaûo:

-Lòch söû theá giôùi coå ñaïi – NXB Giaùo Duïc, Haø Noäi, 1999

-Nhöõng maåu chuyeän lòch söû theá giôùi, taäp 1, NXB Giaùo Duïc, Haø Noäi, 1999

-Lòch söû vaên hoaù theá giôùi coå trung ñaïi - NXB Giaùo duïc , 1999

2.Ñoà duøng daïy hoïc:

-Baûn ñoà theá giôùi

-Moät soá tranh aûnh minh hoaïveà thaønh töïu vaên hoaù

III/ TIEÁN TRÌNH TOÅ CHÖÙC DAÏY – HOÏC :

1.OÅn ñònh toå chöùc :

Só soá , veä sinh , trang phuïc , thaùi ñoä hoïc taäp .

2.Kieåm tra baøi cuõ :

Caùc quoác gia coå ñaïi phöông Ñoâng ñaõ ñöôïc hình thaønh ôû ñaâu ? vaø töï bao giôø ? (5phuùt)

3.Giôùi thieäu baøi môùi:

ÔÛ tieát tröôùc chuùng ta ñaõ tìm hieåu veà ñieàu kieän töï nhieân,  kinh teá , daãn ñeán söï hình thaønh caùc quoác gia vaø xaõ hoäi coù giai caáp . Baây giôø chuùng ta tìm hieåu veà cheá ñoä chuyeân cheá vaø neàn vaên hoùa coå ñaïi phöông Ñoâng .

TG

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY

HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ

NOÄI DUNG CAÀN NAÉM

 

15’

 

 

Nhaø nöôùc phöông Ñoâng hình thaønh nhö theá naøo ? theá naøo laø cheá ñoä chuyeân cheá ?

 

Hoaït ñoäng1: taäp theå vaø caù nhaân

 

4) Cheá ñoä chuyeân cheá coå ñaïi :

 

nguon VI OLET