L͓ch s͵ phát tri͋n cͯa b̫ng h͏ th͙ng tu̯n hoàn
Jҳng mӣ rӝng tính chҩt này cho nhӳng nguyên tӕ khác, ông ÿã tҥo ra mӝt tҩm card cho mӛi nguyên
Wӕ trong 63 nguyên tӕꢀÿã biӃt thӡi ÿó. Mӛi card có chӭa kí hiӋu nguyên tӕ,trӑng lѭӧng phân tӱ, ÿһc
tính hóa hӑc và tính chҩt vұt lý. Khi Mendeleev sҳp xӃp các tҩm card này trên mӝt tҩm bҧng theo
thӭ tӵ tăng dҫn trӑng lѭӧng nguyên tӱ, nhóm các nguyên tӕ có cùng tính chҩt theo cách riêng chӭ
không giӕng nhѭ sӵ sҳp xӃp các tҩm card trong trò chѫi yêu thích cӫa ông, trò solitare card, mӝt
cách kiên nhүn và thӃ là bҧng HTTH ÿѭӧc hình thành. Tӯ bҧng này, Mendeleev phát triӇn phát
biӇu cӫa ông vӅꢀÿӏnh luұt tuҫn hoàn và cho xuҩt bҧn thành quҧ cӫa mình năm 1869 vӟi tӵa ÿӅ
“Sӵ liên quan giӳa tính chҩt và trӑng lѭӧng nguyên tӱ cӫa các nguyên tӕ”. Thuұn lӧi cӫa bҧng
Mendeleev qua nhӳng cӕ gҳng trên thӇ hiӋn sӵ tuҫn hoàn không chӍ trong nhӳng ÿѫn vӏ nhӓ nhѭ
nhӳng nhóm ba nguyên tӕ nӳa mà nó còn thӇ hiӋn trong cӝt cөc bӝ và hàng ngang cөc bӝ, và cҧ
nhӳng quan hӋ chéo nhau nӳa. Năm 1906, Mendeleev mӝt trong nhӳng ngѭӡi ÿѭӧc bҫu nhұn giҧi
thѭӣng Nobel cho công trình nghiên cӭu cӫa mình. Ӣ thӡi ÿLӇm mà Mendeleev phát triӇn triӇn
Eҧng HTTH cӫa mình thì nhӳng xác ÿӏnh thӵc nghiӋm vӅ khӕi lѭӧng nguyên tӱ là chѭa chính xác.
Mendeleev ÿã sҳp xӃp lҥi thӭ tӵ các nguyên tӱ mһc dù khӕi lѭӧng cӫa chúng chӍꢀÿѭӧc chҩp nhұn,
nghƭa là chѭa biӃt ÿѭӧc khӕi lѭӧng chính xác cӫa chúng. Ví dө nhѭ, ông ÿã thay ÿәi trӑng lѭӧng
Fӫa Bery tӯ 14 sang 9. ĈLӅu này ÿã ÿһt Bery bên trên Magiê ӣ nhóm 2, mà tính chҩt cӫa chúng có
phҫn giӕng Magiê hѫn là ӣ vӏ trí nҵm trên Nitѫ. Trong tҩt cҧ các nguyên tӕꢀÿã biӃt Mendeleev nhұn
thҩy rҵng 17 nguyên tӕ phҧi ÿѭӧc xӃp vào vӏ trí mӟi chúng ÿѭӧc xác ÿӏnh mӝt cách chһt chӁ vӅ
trӑng lѭӧng nguyên tӱ ÿӉ có thӉ biӃt ÿѭӧc tính chҩt cӫa chúng có liên quan ÿӃn tính chҩt cӫa nhӳng
nguyên tӕ khác. Nhӳng thay ÿәi này ÿã xác nhұn rҵng ÿã có nhӳng sai sót trong viӋc qui ѭӟc trӑng
Oѭӧng nguyên tӱ cӫa môt sӕ nguyên tӕ (trӑng lѭӧng nguyên tӱꢀÿã ÿѭӧc tính toán tӯ trӑng lѭӧng
qui ѭӟc, trӑng lѭӧng cӫa mӝt nguyên tӕꢀÿѭӧc qui ѭӟc cho mӝt trӑng lѭӧng chuҭn nào ÿó). Tuy
nhiên, sau khi ÿã công viӋc chӍnh sӱa ÿã ÿѭӧc tiӃn hành bӣi viӋc xác ÿӏnh lҥi khӕi lѭѫng nguyên tӱ,
Pӝt sӕ nguyên tӕ vүn cҫn phҧi ÿѭӧc ÿѭa ra khӓi sӵ sҳp xӃp theo khӕi lѭӧng nguyên tӱ cӫa chúng.
7ӯ nhӳng khoҧng trӕng xuҩt hiӋn trong bҧng cӫa Mendeleev, ông ÿã dӵꢀÿoán sӵ tӗn tҥi và tính chҩt
Fӫa nhӳng nguyên tӕ chѭa biӃt mà ông gӑi là eka-aluminium, eke-bo, và eka- Silic. Nhӳng nguyê
Wӱ nhѭ Gali, Scandi, và Germani ÿã ÿѭӧc tìm thҩy sau này, nhѭng lҥi tѭѫng ÿӕi phù hӧp vӟi nhӳng
Gӵꢀÿoán cӫa Mendeleev. Hѫn thӃ nӳa Bҧng HTTH cӫa Mendeleev ÿã ÿѭӧc xuҩt bҧn trѭӟc bҧng cӫa
Meyer, bҧng cӫa Mendeleev mang tính dӵꢀÿoán tәng quát hѫn vӅ nhӳng nguyên tӱꢀÿã bӓ trӕng
trong bҧng HTTH. Mendeleev ÿã dӵꢀÿoán tҩt cҧ là 10 nguyên tӕ mӟi, trong ÿó có 7 nguyên tӕꢀÿã
ÿѭӧc tìm ra còn ba nguyên tӕ có trӑng lѭӧng nguyên tӱ là 45, 146 và 175 không tӗn tҥi. Ông ta
FNJng ÿã sai trong viӋc ÿӅ nghӏ rҵng các cһp nguyên tӱ nhѭ: Agon- Kali, Coban-Nicken và Tuli-iod
nên thay ÿәi vӏ trí cho nhau vì trӑng lѭӧng ngyên tӱ không chính xác. Mһc dù nhӳng nguyên tӕ
này không cҫn phҧi thay ÿәi theo mӕi liên quan rҵng sӵ tuҫn hoàn là mӝt hàm cӫa trӑng lѭӧng
nguyên tӱ.
6
ӵ khám phá ra các khí trѫ
1
ăm 1895 Lord Rayleigh báo cáo vӅ sӵ khám phá ra nhӳng nguyên tӕ dѭӟi dҥng khí ÿѭӧc ÿһt tên
là Agon và ÿã ÿѭӧc chӭng minh rҵng nó trѫ vӅ mһt hóa hӑc. Nguyên tӕ mӟi này không phù hӧp vӟi
nhӳng nhóm tuҫn hoàn ÿã biӃt. Năm 1898 William Ramsey ÿӅ nghӏ rҵng nên ÿһt Agon vào bҧng
HTTH ӣ giӳa Clo và Kali trong cùng mӝt hӑ vӟi Heli, mһc dù sӵ thұt thì Agon ÿã có trӑng lѭӧng
nguyên tӱ lѫn hѫn Kali. Nhóm này ÿѭӧc gӑi là nhóm zero do các nguyên tӕꢀÿӅu có hóa trӏ 0.
Ramsey ÿã dӵꢀÿoán chính xác vӅ sӵ tìm ra và tính chҩt cӫa neon.
&
ҩu trúc nguyên tӱ và bҧng hӋ thӕng tuҫn hoàn
0һc dù bҧng HTTH cӫa Mendeleev ÿã thӇ hiӋn ÿѭӧc tình tuҫn hoàn tӵ nhiên cӫa các nguyên tӕ, nó
còn mӣꢀÿѭӡng cho sӵ khám phá cӫa các nhà khoa hӑc trong thӃ kӹ 20 có thӇ giҧi thích tҥi sao
nhӳng tính chҩt cӫa các nguyên tӕ lҥi lһp lҥi mӝt cách tuҫn hoàn. Năm 1911 Ernest Rutherford xuҩt
Eҧn nhӳng nghiên cӭu vӅ sӵ phân tán cӫa các hҥt anpha bӣi nhân nguyên tӱ nһng ÿã ÿѭa ÿӃn sӵ xác
Trang3