MẪU GIAÓ ÁN MỚI 5 HĐ PCNL ĐỦ BỘ 6789

Hoạt động của thầy và  trũ

Nội dung cần đạt

1. Nửa mặt phẳng bờ a

- Phương phỏp: Đàm thoại, thuyết trỡnh, luyện tập thực hành. Hđ nhỳm

- Kĩ thuật: Đặt cừu hỏi, động nỳo, thảo luận nhỳm

- Năng lực: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sỏng tạo, năng lực tự quản lớ, năng lực hợp tỏc,

- Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ

GV:Cỏc em hỳy gấp một tờ giấy theo một nếp gấp nào đỳ, sau đỳ mở ra: Mỗi phần cựng với nếp gấp gọi là một nửa mặt phẳng

HS:Làm theo sự hướng dẫn của GV

-         Vẽ lờn bảng đường thẳng a

-         Vẽ vào vở đường thẳng a

? Quan sỏt hỡnh vẽ và trả lời cừu hỏi: Đường thẳng a chia mặt phẳng thành mấy phần ?

HS:Hai phần riờng biệt.

- Mỗi phần đỳ cựng với đường thẳng a là một nửa mặt phẳng bờ a.

? Thế nào là một nửa mặt phẳng bờ a ?

Hs:Suy nghĩ - Trả lời.

HS: Đọc định nghĩa (SGK - Tr. 72)

- Trong hỡnh vẽ sau thỡ hai nửa mặt phẳng (I) và (II) gọi là hai nửa mặt phẳng đối nhau

? Vậy thế nào là hai nửa mặt phẳng đối

 Định nghĩa: SGK - Tr. 72

      (I)                            a

nhau ?

? Khi vẽ bất kỡ 1 đường thẳng trờn mặt phẳng nỳ là bờ của2 nửa mặt phẳng bờ  nào ?

GV:Trước đừy ta đỳ biết tớnh chất về quan hệ giữa trờn đường thẳng: Mỗi điểm trờn đường thẳng là gốc chung của hai tia đối nhau. Tương tự như vậy ta cỳ thể rỳt ra tớnh chất cho mỗi đường thẳng trờn mặt phẳng như thế nào ?

GV:Hướng dẫn HS cỏch phừn biệt 2 nửa mặt phẳng bị chia ra bởi đường thẳng a.

HS:Quan sỏt hỡnh 2 (SGK - Tr. 72). Tụ xanh nửa mp (I), tụ đỏ nửa mp (II).

? Cho biết những điểm nào thuộc nửa mp (I), nửa mp (II) ?

GV:Gọi nửa mặt phẳng (I) là nửa mặt phẳng bờ a chứa N . Gọi nửa mặt phẳng (II) là nửa mặt phẳng bờ a chứa P hoặc nửa mặt phẳng bờ a khụng chứa N.

GV:Chốt lại: Cỏch gọi tờn nửa mặt phẳng, phần đầu cỳ tờn bờ - phần sau cỳ chứa hoặc khụng chứa một điểm nào của mặt phẳng

? Hỳy làm bài tập ?1

? 2 điểm M, N nằm ở vị trớ nào thỡ cắt bờ a? Khụng cắt bờ a ?

HS HĐ nhỳm trả lời cừu hỏi

GV:Chốt lại: Đoạn thẳng ng thuộc 1 nửa

 Hai nửa mặt phẳng cỳ chung bờ được gọi là 2 nửa mặt phẳng đối nhau.

 Tớnh chất: Bất kỡ đường thẳng nào nằm trờn mặt phẳng cũng là bờ chung của 2 nửa mặt phẳng

                .

                                                         a

P.

 (II)

 ?1     SGK - Tr. 72

Giải

a) - Nửa mặt phẳng (I) cũn gọi

là nửa mặt phẳng bờ a chứa M.

hoặc là nửa mặt phẳng bờ a chứa N, hoặc là nửa mặt phẳng  bờ a khụng chứa P.

   - Nửa mặt phẳng (II) cũn gọi là: Nửa mặt phẳng bờ a chứa điểm P hoặc nửa mặt phẳng bờ a khụng chứa M hoặc nửa mặt phẳng bờ a khụng chứa N.

b) Đoạn thẳng MN khụng cắt đường thẳng a.

mặt phẳng bờ a thỡ khụng cắt đường thẳng a.

Đoạn thẳng cỳ 2 đầu khụng nằm trờn a nhưng thuộc 2 nửa mặt phẳng cỳ bờ a thỡ cắt đường thẳng a

GV:Đối với ba điểm thẳng hàng ta cỳ khỏi niệm điểm nằm giữa hai điểm cũn lại. Đối với ba tia chung gốc, ta cũng cỳ khỏi niệm tia nằm giữa hai tia khỏc.

- GV: Vẽ hỡnh 3a lờn bảng.

? Trờn hỡnh cỳ mấy tia ? Cỳ chung gốc khụng?

- HS: 3 tia Ox, Oz, Oy cựng chung gốc O

? Lấy M  Ox, N  Oy (M  0, N  0). Tia Oz cỳ cắt đoạn thẳng MN khụng ?

GV:Ta nỳi tia Oz nằm giữa 2 tia Ox, Oy.

? Khi nào thỡ tia Oz nằm giữa 2 tia Ox và Oy ?

HS: Khi tia Oz cắt đoạn thẳng MN tại một điểm nằm giữa M và N với M  Ox, N  Oy

  Đoạn thẳng MP cắt đường thẳng a.

2. Tia nằm giữa hai tia (8’)

 Hỡnh 3a (SGK - Tr. 72)

Tia Oz nằm giữa hai tia Ox và Oy

  ?2   SGK - Tr. 73

                    Trả lời

Gv:Điền vào chỗ trống trong cỏc phỏt biểu sau:

(Treo bảng phụ)

- HS lờn bảng điền

 Bài tập 3 (SGK - Tr. 73)

Giải

a) Bất kỡ đường thẳng nào nằm trờn mặt phẳng cũng là bờ chung của 2 nửa mặt phẳng đối nhau.

b) Cho 3 điểm khụng thẳng hàng O, A, B. Tia Ox  giữa 2 tia OA, OB khi tia Ox

? Đề bài cho biết gỡ ? Yờu cầu gỡ ?

Hs:Trả lời

Hs:Lờn bảng vẽ hỡnh theo yờu cầu của bài và trỡnh bày lời giải

Gv chốt kiến thức.

cắt đoạn thẳng AB tại 1 điểm nằm giữa A và B.

 Bài tập 5 (SGK - Tr. 73)

Giải

Tia OM nằm giữa hai tia OA, OB vỡ tia OM cắt đoạn thẳng AB

Hoạt động của Thầy trũ

Nội dung cần đạt

1. Gỳc   (12 phỳt)

- Phương phỏp: Đàm thoại, thuyết trỡnh, luyện tập thực hành

- Kĩ thuật: Đặt cừu hỏi, động nỳo

- Năng lực: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy sỏng tạo

- Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ

GV:Ở tiểu học cỏc em cũng đỳ bước đầu làm quen với gỳc. Cỏc em hỳy tỡm trong thức tế xung quanh ta cỳ những đồ vật cho ta hỡnh ảnh của gỳc

HS:Gỳc giữa hai kim đồng hồ - Gỳc giữa hai lưỡi kộo - Chiếc com pa

GV:Treo bảng phụ hỡnh 4 (SGK - Tr. 74)

GV:Trờn hỡnh ta cỳ ba gỳc. Đặc điểm chung của chỳng là gỡ ? (Hoặc mỗi hỡnh cỳ mấy tia ? hai tia cỳ chung điểm nào ?)

? Gỳc là gỡ ?

GV:Cỏc em hỳy đọc nội dung trong SGK - Tr. 74 để tỡm hiểu xem thế nào là đỉnh của gỳc, thế nào là cạnh của gỳc, cỏch gọi tờn gỳc, kớ hiệu gỳc.

- Nhỡn hỡnh 4, xỏc định đỉnh, cạnh của gỳc ?

GV:Treo bảng phụ hỡnh vẽ sau: Hỳy cho biết cỏc hỡnh vẽ cỳ phải là là hỡnh vẽ của một gỳc hay khụng ? Vỡ sao                 

 Định nghĩa:

    Gỳc là hỡnh gồm 2 tia chung gốc.

   Gốc chung của 2 tia gọi là đỉnh của gỳc.

 Gỳc cỳ 2 cạnh là Ox, Oy gọi là gỳc xOy hoặc gỳc yOx hoặc gỳc O.

- Kớ hiệu tương ứng là: xOy; yOx; O.

- Khi M thuộc tia Ox, N thuộc tia Oy thỡ  xOy cũn gọi là MON.

GV:Hỳy vẽ một gỳc đỉnh C và tự đặt tờn cho hai cạnh của gỳc  - Hỳy vẽ thờm chỉ một tia vào hỡnh đỳ cỳ để trong hỡnh mới cỳ ba gỳc. Kể tờn cỏc gỳc đỳ

Gv:Quay cho kim phỳt của một chiếc đồng hồ thẳng hàng với kim giờ và giới thiệu với học sinh gỳc giữa hai kim là gỳc bẹt  - Tương tự với chiếc com pa ta cũng làm như vậy và ta cỳ hỡnh ảnh của gỳc bẹt

- Để nỳi một gỳc là gỳc bẹt thỡ gỳc đỳ phải cỳ đặc điểm gỡ ?

GV:Đỳ cũng chớnh là định nghĩa gỳc bẹt

HS:Nhắc lại

- Nờu 1 số hỡnh  ảnh của gỳc, của gỳc bẹt trong thực tế ?

HS thảo luận cặp đụi nờu

Gỳc bẹt là gỳc cỳ hai cạnh là hai tia đối nhau

GV:Cho HS nghiờn cứu nội dung mục 3 và cho biết để vẽ gỳc ta cần biết cỏc yếu tố nào ?

GV:Yờu cầu HS: Vẽ 2 tia chung gốc trong một số trường hợp: Đặt tờn gỳc và

viết kớ hiệu cho cỏc gỳc tương ứng.

HS:Một em lờn bảng thực hiện - Dưới lớp vẽ vào vở.

? Hỳy quan sỏt hỡnh 5 (SGK - Tr. 74). ?Viết kớ hiệu khỏc ứng với O1; O2?

O1 hay xOy. O2hay tOy.

GV:Lưu ý: Sử dụng đường cung nhỏ nối 2 cạnh của gỳc để dễ thấy gỳc mà ta đang xột tới.

GV:Vẽ xOykhụng phải là gỳc bẹt và lấy hai điểm M, N như hỡnh vẽ sau

GV:Ta nỳi điểm M nằm trong xOy cũn điểm N nằm ngoài xOy

- Cỳ thể căn cứ vào dấu hiệu nào để nỳi một điểm nằm trong (Hay nằm ngoài) xOy ?

GV:Gợi ý: Hỳy dựng khỏi niệm tia nằm giữa hai tia để nỳi một điểm nằm trong xOy

HS:Nếu tia OM nằm giữa hai tia Ox và Oy thỡ điểm M nằm trong xOy

Gv:Ta chỉ xột điểm nằm trong gỳc xOy khi 2 tia Ox, Oy khụng đối nhau. Khỏi niệm: Điểm nằm trong sẽ khụng cỳ nghĩa khi 2 tia Ox, Oy đối nhau.

- Khi 2 tia Ox, Oy khụng đối nhau, điểm M là điểm nằm bờn trong xOy nếu tia OM nằm giữa hai tia Ox và Oy

Khi xOy khỏc gỳc bẹt:

Điểm M nằm trong xOy 

Tia OM nằm giữa hai tia Ox, Oy

GV:Treo bảng phụ nội dung bài tập 6

Hs:Lờn điền vào chỗ trống

HS:Lờn bảng - Dưới lớp trỡnh bày vào vở.

HS:Nhận xột

- Đọc tờn cỏc gỳc trong hỡnh vẽ ?

- HS hoạt động theo nhỳm

GV:Trong hỡnh cỳ 3 gỳc là: BAD; BAC và CAD.

GV:Trong hỡnh cỳ gỳc bẹt khụng ? Nếu cỳ thỡ là gỳc nào ?

 Bài tập 6 (SGK - Tr. 75)

Giải

a, Hỡnh gồm hai tia chung gốc Ox, Oy là gỳc xOy. Điểm O là đỉnh. Hai tia Ox, Oy là 2 cạnh của gỳc xOy.

b, Gỳc RST cỳ đỉnh là S, cỳ hai cạnh là SR; ST.

c, Gỳc bẹt là gỳc cỳ hai cạnh là hai tia đối nhau

 Bài tập 8 (SGK - Tr. 75)

Giải

Trong hỡnh cỳ 3 gỳc là: BAD; BAC và CAD.