Ngân hàng đề Kiểm Tra Học Kì I 2014-2015 Hệ Thường Xuyên

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LONG AN

TRƯỜNG THCS&THPT MỸ QUÝ

                    **********

NGÂN HÀNG CÂU HỎI GDCD KHỐI 12TX

Câu 1 : Nêu các đặc trưng cơ bản của PL?

Trả lời:

- Tính qui phạm phổ biến vì: PL là những qui tắc xử sự chung, áp dụng với tất cả mọi người, trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. ( khác các qui phạm xã hội khác- đạo đức).

Mỗi qui tắc xử sự thể hiện một qui phạm PL, do đó tính qui phạm phổ biến làm nên giá trị công bằng, bình đẳng của PL; bất kì ai cũng xử sự theo khuôn mẫu PL qui định.

- Tính quyền lực, bắt buộc chung: PL do nhà nước ban hành, bảo đảm sức mạnh quyền lực nhà nước.

Tính bắt buộc chung: Bắt buộc mọi người phải tuân theo PL ( Là điểm khác đạo đức).

- Tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức: hình thức thể hiện là các văn bản qui phạm PL. Thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm PL của các cơ quan nhà nước qui định chặt chẽ trong HP, luật, bộ luật. Nội dung bảo đảm sự thống nhất của hệ thống PL

Câu 2: Đạo đức và PL có quan hệ với nhau không ? Lấy ví dụ chứng minh ?

Trả lời:

- Quá trình xây dựng PL, nhà nước luôn đưa những qui phạm đạo đức có tính phổ biến phù hợp sự phát triển và tiến bộ xã hội vào các qui phạm PL.

- PL là phương tiện đặc thù để thể hiện và bảo vệ các giá trị đạo đức.

- Những giá trị cơ bản của PL như công bằng, bình đẳng, tự do, lẽ phải, đều là những giá trị đạo đức cao cả mà con người luôn hướng tới

Ví dụ: HS tự ví dụ

Câu 3 : Nhà nước quản lý xã hội bằng PL như thế nào? Lấy ví dụ chứng minh trên một lĩnh vực nào đó?

Trả lời:

- Nhà nước quản lý xã hội bằng cách :

+ Nhà nước ban hành luật và tổ chức thực hiện PL, đưa PL vào đời sống.

+ Người dân phải hiểu PL, làm đúng PL.

+ Nhà nước phổ biến, tuyên truyền giáo dục PL để “dân biết” “dân làm” theo PL.

Ví dụ: HS tự ví dụ

Câu 4: Tại sao nói “PL là phương tiện để công dân thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của mình”. Liên hệ bản thân

Trả lời:

- Quyền và nghĩa vụ của công dân được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật, trong đó nêu rõ công dân được phép làm gì. Căn cứ vào các quy định đó, công dân thực hiện quyền của mình.

- Các văn bản quy phạm pháp luật về hành chính, khiếu nại và tố cáo hình sự, tố tụng quy định thẩm quyền, nội dung hình thức, thủ tục giải quyết các tranh chấp, khiếu nại và xử lý các vi phạm pháp luật xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Công cứ các quy định này, công dân  bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình

Câu 5: Vì sao nhà nước phải quản lí xh bằng PL? Nêu VD?

Trả lời:

- Không có PL, xã hội sẽ không có trật tự, ổn định, không thể tồn tại và phát triển được.

- Nhờ PL nhà nước phát huy được quyền lực của mình và kiểm tra, kiểm soát được mọi hoạt động của đời sống xã hội.

Ví dụ: HS tự cho ví dụ

Câu 6:Có quan điểm cho rằng, chỉ cần phát triển kinh tế thật mạnh là sẽ giải quyết được mọi hiện tượng tiêu cực trong xã hội. Vì vậy, quản lí xã hội và giải quyết các xung đột bằng các công cụ kinh tế là thiết thực nhất, hiệu quả nhất! Ý kiến của em?

Trả lời: Em không đồng tình với các ý kiến trên, nếu chỉ chăm chú phát triển kinh tế mà không giải quyết các mâu thuẫn nảy sinh trong kinh tế sẽ dẫn đến hàng loạt các vấn đề xã hội, nếu không có pháp luật để điều chỉnh những vấn đề nảy sinh sẽ làm cho xã hội mất ổn định, không phát triển được.

Câu 7: Chị A thường hay bán vé số cho anh B.Hôm đó như mọi lần anh B lấy 4 tờ vé số và anh trả cho chị A 20.000 đ(5.000 đ/vé).Nhưng do số giống nhau chị A đã đưa nhầm cho anh B 5 tờ.Hôm sau anh B dò vé thì trúng 250.000.000 đ(50 tr/1 vé).Chị A đòi anh B trả lại 50 triệu bằng giá trị 1 tờ vé số.Nhưng anh B chỉ trả 5.000 đ bằng giá trị 1 tờ vé ban đầu.Hỏi ai đúng ai sai? Vì sao?

Đáp án là: giao dịch liên quan đến tờ vé số đưa nhầm được xem là giao dịch bị nhầm lẫn nên theo Điều 131, 135, 137 Bộ luật dân sự thì anh B phải trả lai tấm vé sô đã nhận hoặc trả lại tiền theo đúng giá trị người trúng thưởng đuợc nhận nếu vé số đã lãnh thuởng rồi. Như vậy, căn cứ vào những quy định của pháp luật để công dân bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Câu 8: Tình huống:(Hoặc vài tình huống) Bình và Tú đang vội đến trường.Tới ngã tư, thấy đèn đỏ nhưng vắng người qua lại,Tú và Bình vượt đèn đỏ…    Hỏi:Em có đồng tình với việc làm của hai bạn đó không?Tại sao?

Trả lời:

Không đồng tình với việc làm của Tú và Bình.

Vì làm như vậy là không tuân thủ luật giao thông đường bộ. Không vượt đèn đỏ (khi không có sự điều khiển giao thông khác) là quy định ai cũng phải tôn trọng và thực hiện để đề phòng trường hợp bất ngờ va chạm với ai đó,nhầm đảm bảo an toàn cho bản thân,cho người khác và để rèn thói quen nghiêm túc thực hiện pháp luật.

Câu 9: Thế nào là vi phạm pháp luật? Cho ví dụ và chỉ ra các dấu hiệu vi phạm trong tình huống đó.

Trả lời: Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, có lỗi, do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm phạm các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.

Ví dụ: HS tự cho và nêu được 3 dấu hiệu vi phạm trong ví dụ đó

Câu 10: Có mấy hình thức thực hiện pháp luật? Nêu và giải thích các hình thức thực hiện pháp luật?

Trả lời: có 4 hình thức thực hiện pháp luật.

-Sử dụng pháp luật: Là hình thức thực hiện các qui phạm PL về các quyền của công dân , của tổ chức (các chủ thể chủ động sử dụng các quyền của minh không phục thuộc vào ý chí người khác).(VD)

-Thi hành PL: về các nghĩa vụ mà cá nhân và tổ chức phải làm bằng hành động cụ thể (chủ động thực hiện nghĩa vụ những việc phải làm .(VD)

-Tuân thủ PL: có tính chất cấm đoán các cá nhân tổ chức không được tiến hành những hành động bị PL cấm.(VD)

-Áp dụng PL:  Về sự tham gia, can thiệp của nhà nước trong quá trình cá nhân tổ chức thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình( chủ thể, cơ quan , công chức có thẩm quyền: CA, VKS, TA, KSV, ĐTV, TP, HT,UBND các cấp...) (VD).

Câu 11: Từ khi thành lập đến nay công ty cổ phần gạch men Minh Quang vẫn được đánh giá là làm ăn nghiêm chỉnh. Vậy mà, hôm trước công ty bị thanh tra môi trường lập biên bản xử phạt hành chính. Thì ra, công ty này đã không áp dụng các biện môi trường theo qui định PL.

Câu hỏi:

1. Em có nhận xét về việc làm của công ty cổ phần gạch men Minh Quang?
2. Hành vi xử phạt của thanh tra môi trường là biểu hiện của hình thức nào trong các hình thức thực hiện PL.

Trả lời:

1. Việc làm của công ty cổ phần gạch men Minh Quang là vi phạm pháp luật về môi trường. việc làm trên có thể gây ảnh hưởng đến những người dân đang sinh sống xung quanh khu vực của công ty. Việc làm trên góp phần tăng tình trạng ô nhiễm môi trường ở Việt nam chúng ta.

Hình thức xử phạt của thanh tra môi trường là biểu hiện của hình thức áp dụng pháp luật. Cụ thể, cơ quan thanh tra môi trường ra quyết định xử phạt hành chính nhằm buộc chủ thể chấm hành vi vi phạm pháp luật của mình.

Câu 12: Trách nhiệm pháp lí là gì? Mục đích của trách nhiệm pháp lí?

Trả lời: Trách nhiệm pháp lí

* Trách nhiệm pháp lí là nghĩa vụ mà cá nhân hoặc tổ chức phải gánh chịu hậu quả bất lợi từ hành vi vi phạm PL của mình.

* Nhằm: + Buộc các chủ thể vi phạm PL chấm dứt hành vi trái PL và phải chịu các hình phạt về tinh thần và vật chất.(cảnh cáo, buộc phải xin lỗi công khai…phạt tiền, bồi thường vật chát, cấm cư trú, đi lại những địa bàn nhất định, phạt tù…

                + Giáo dục, răn đe những người khác để họ tránh, hoặc kiềm chế những việc làm trái PL , GD ý thức tôn trọng PL, củng cố niềm tin ở tính nghiêm minh của PL, đấu tranh phòng chống vi phạm PL.

Câu 13: Trình bày các loại vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí?

Trả lời: Các loại vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí

+ Vi phạm hình sự là hành vi nguy hiểm cho xh, được coi là tội phạm, qui định trong BLHS.

* Người phạm tội phải chịu trách nhiệm HS, phải chấp hành hình phạt theo QĐ của toà án.

+ Vi phạm hành chính là hành vi vi phạm PL có mức độ nguy hiểm cho xh thấp hơn tội phạm. xâm phạm các qui tắc quản lí của nhà nước.

* Người vi phạm phải chịu trách nhiệm HC theo qui định PL.

+ Vi phạm dân sự là hành vi vi phạm PL, xâm phạm các quan hệ tài sản (quan hệ sở hữu, quan hệ  hợp đồng…) qh nhân thân (quyền được khai sinh, bí mật đời tư, quyền xác định giới tính…).

* Người có hành vi vi phạm DS phải chịu trách nhiệm DS..

+ Vi phạm kỉ luật là vi phạm PL xâm phạm các qh lao động, công vụ nhà nước, do PL lđ, PL HC bảo vệ..

* Cán bộ công chức, viên chức vi phạm kỉ luật phải chịu trách  nhiệm kỉ luật với hình thức khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, chuyển công tác khác, buộc thôi việc…

Câu 14 : Em hiểu thế nào là công dân bình đẳng về quyền và nghĩa vụ ? Cho ví dụ ?

Trả lời : Công dân bình đẳng về quyền và nghĩa vụ: Là bình đẳng về hưởng quyền và làm nghĩa vụ trước Nhà nước và xã hội theo qui định của PL. Quyền của công dân không tách rời nghĩa vụ công dân

Ví dụ : HS tự cho ví dụ

Câu 15 : Trình bày nội dung công dân bình đẳng và quyền và nghĩa vụ ?

Trả lời :

- Một là: Mọi công dân đều được hưởng quyền và phải thực hiện nghĩa vụ của mình. Bất kì công dân nào, nếu có đủ đk theo qui định của PL đều được hưởng các quyền: bầu cử, ứng cử, quyền sở hữu, thừa kế... Công dân còn bình đẳng trong việc thực hiện nghĩa vụ: bảo vệ Tổ quốc, đóng thuế... theo qui định của PL.

- Hai là: Quyền và nghĩa vụ công dân không bị phân biệt bởi dân tộc, tôn giáo, giới tính, giàu, nghèo, thành phần và địa vị xh.

Câu 16 : Thế nào là bình đẳng về trách nhiệm pháp lí ? Cho ví dụ ?

Trả lời :

- Bình đẳng về trách nhiệm pháp lí là bất kì công dân nào vi phạm PL đều phải chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm của mình và bị xử lí theo qui định của PL.

Ví dụ : HS tự cho ví dụ

Câu 17 : Trình bày nội dung công dân bình đẳng về trách nhiệm pháp lí ?

Trả lời : Trách nhiệm pháp lí là do cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng với các chủ thể vi phạm PL. Do đó, công dân dù ở địa vị nào, làm bất cứ nghề gì khi vi phạm PL đều phải chịu trách nhiệm pháp lí theo qui định của PL, không phân biệt đối xử. (trách nhiệm hành chính, dân sự, hình sự, kỉ luật).

Câu 18 : Bản thân em được hưởng quyền và thực hiện nghĩa vụ gì theo qui định của PL? Nêu vd cụ thể?

Trả lời : HS tự liên hệ bản thân : thực hiện quyền và nghĩa vụ học tập,....

Câu 19 : Theo em, để công dân được bình đẳng về quyền và nghĩa vụ, Nhà nước có nhất thiết phải qui định các quyền và nghĩa vụ của công dân vào HP và luật không? Vì sao?

Trả lời:  - Để đảm bảo cho công dân bình đẳng trước PL, Nhà nước qui định quyền và nghĩa vụ công dân trong hiến pháp và luật. Vì: Không một tổ chức, cá nhân nào được đặt ra quyền và nghĩa vụ công dân trái với HP và luật. HP và luật qui định quyền và nghĩa vụ công dân là đk cần thiết để thực hiện các quyền cuả mình; Nhà nước mới đảm bảo cho công dân thực hiện quyền bình đẳng trước PL.

Câu 20: Vì sao Nhà nước không ngừng đổi mới và hoàn thiện hệ thống PL?

Trả lời:

- Nhà nước không ngừng đổi mới, hoàn thiện hệ thống PL phù hợp từng thời kì nhất định, làm cơ sở pháp lí cho việc xử lí mọi hành vi xâm hại quyền và lợi ích của công dân, của Nhà nước và xã hội.

Câu 21: Em hãy cho biết các dân tộc Viêt Nam đều được bình đẳng về chính trị như thế nào? Ví dụ?

Trả lời: Quyền công dân tham gia quản lí nhà nước và xã hội , tham gia bộ máy nhà nước, thảo luận, góp ý các vấn đề chung, không phân biệt dân tộc, tôn giáo...

Ví dụ: Cùng tham gia bầu cử đại biểu quốc hội

Câu 22: Em hãy cho biết các dân tộc Viêt Nam đều được bình đẳng về kinh tế như thế nào?Nêu 1 chương trình của đảng để phát triển kinh tế các cùng miền?

Trả lời: Thể hiện ở chính sách KT của Nhà nước không phân biệt giữa các dt; Nhà nước luôn quan tâm đầu tư phát triển KT đối với tất cả các vùng, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dt thiểu số.

Ví dụ: Chương trình 134 giao đất giao rừng cho người dân định cư, ổn định cuộc sống.

Câu 23: Em hãy cho biết các dân tộc Viêt Nam đều được bình đẳng về văn hóa, giáo dục như thế nào?Cho ví dụ?

Trả lời:

* Các dân tộc có quyền dùng tiếng nói, chữ viết của mình; những phong tục, tập quán, truyền thống văn hóa được bảo tồn, giữ gìn, khôi phục, phát huy.

* Nhà nước tạo mọi điều kiện để công dân thuộc các dân tộc khác nhau đều được bình đẳng về cơ hội học tập\

Ví dụ: HS vùng biên giới được miễn giảm học phí

Câu 24: Trình bày nội dung quyền bình đẳng giữa các tôn giáo?

Trả lời:

- Caùc toân giaùo ñöôïc NN coâng nhaän ñeàu bình ñaúng tröôùc PL, coù quyeàn hoaït ñoäng toân giaùo theo quy ñònh cuûa PL.

- Hoaït ñoäng tín ngöôõng, toân giaùo theo quy ñònh cuûa PL ñöôïc NN baûo ñaûm; caùc cô sôû toân giaùo hôïp phaùp ñöôïc PL baûo hoä.

Câu 25: Theo em, có phải trong mọi trường hợp, công an đều có quyền bắt người hay không? Vì sao?

Trả lời:

- Trong mọi trường hợp, công an đều có quyền bắt người là không đúng.

- Vì tự tiện bắt người, giam giữ người vì những lí do không chính đáng hoặc do nghi ngờ không có căn cứ là sai với những quy định của pháp luật.

- Trong một số trường hợp việc bắt, giam, giữ người để giữ gìn an ninh, trật tự, phục vụ công tác điều tra tội phạm, ngăn chặn tội phạm,... thì được cho phép nhưng phải theo đúng trình tự và thủ tục.

Câu 38: Trong lĩnh vực văn hóa – giáo dục, quyền bình đẳng giữa các dân tộc Việt Nam được thể hiện như thế nào? Em hãy lấy ví dụ chứng tỏ Nhà nước ta luôn tạo điều kiện để đảm bảo quyền bình đẳng giữa các dân tộc trong lĩnh vực giáo dục?

Trả lời:

+ Về văn hóa:

      . Cùng với tiếng phổ thông, các dân tộc có quyền dùng tiếng, chữ viết của mình Những phong tục, tập quán, truyền thống và văn hóa tốt đẹp của từng dân tộc được giữ gìn, khôi phục và phát huy

+ Về giáo dục:

   .Các dân tộc ở Việt Nam được bình đẳng trong việc hưởng thụ một nền giáo dục của nhà nước, đều được bình đẳng về cơ hội học tập

Một ví dụ chứng tỏ Nhà nước luôn tạo điều kiện để đảm bảo quyền bình đẳng giữa các dân tộc: Nhà nước dành nguồn đầu tư tài chính để mở mang hệ thống trường, lớp ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc và miền núi.

HS có thể nêu ví dụ khác.

Câu 11:  Tình huống: Do ghen ghét với bà C, Bà A đã tung tin rằng: bà C thường xuyên đi vay tiền của hàng xóm mà không trả,là một người lẳng lơ, hay phá gia can của người khác.

Câu hỏi:

-         Em có nhận xét gì về việc làm của bà A?

-         Theo quy định của Bộ luật Hình sự, bà A phải bị xử lý như thế nào?

-         Hãy nêu thái độ của bản thân đối với thực trạng bạo lực học đường hiện nay ở trường?

Trả lời:

- Việc làm của bà A là sai và vi phạm pháp luật.

- Vì bà A đã có hành vi bịa đặt, loan truyền những tin bịa đặt nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm của người khác. Căn cứ vào điều 122 của Bộ luật Hình sự 1999, bà A đã xâm phạm đến quyền được pháp luật bảo hộ tín mạng, sức khỏe, danh dự và nhân phẩm của công dân.

- Căn cứ vào điều 122 của Bộ luật Hình sự, bà A phạm tôi vu khống. Bà sẽ bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

- Em phản đối thực trạng bạo lực học đường vì nó gây hậu quả xấu đối với người bị hại và cả người thực hiện hành vi bạo lực