Tr­êng thcs kim t©n

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

           gi¸o ¸n m«n ho¸

       líp 9

 

 

          bµi 44 : r­îu etylic

 

 

 

 

 GVHD  : NguyÔn ThÞ Dung

 Gi¸o sinh  : §ç Huy Häc

 

 

 

 

 

 

 

                                                                N¨m häc 2008 - 2009


 

Ngµy so¹n:16/03/2009  GVHD : NguyÔn ThÞ Dung

Ngµy gi¶ng: 18/03/2009  Gi¸o sinh : §ç Huy Häc

 

   Bµi 44  R­îu Etylic

 

* KiÕn thøc cò liªn quan

 - §Æc ®iÓm cÊu t¹o hîp chÊt h÷u c¬

 - Ph¶n øng cña Na víi H2O

 - CÊu t¹o ph©n tö vµ ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ph©n tö

 

* KiÕn thøc träng t©m

 - TÝnh chÊt ho¸ häc cña r­îu etylic

 

A/ Môc tiªu

1. KiÕn thøc

 - BiÕt + Tr×nh bµy ®­îc tÝnh chÊt vËt lÝ, tÝnh chÊt ho¸ häc, øng dông                                 cña r­îu etylic

  + ViÕt ®­îc c«ng thøc cÊu t¹o, c«ng thøc ph©n tö, l¾p r¸p                                  ®ù¬c m« h×nh ph©n tö d¹ng rçng

 - HiÓu + §Æc ®iÓm cÊu t¹o ph©n tö ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÊt                                   ho¸ häc

   + B¶n chÊt c¸c ph¶n øng cña r­îu etylic

 - VËn dông : gi¶i thÝch 1 sè øng dông, ®iÒu chÕ ®ù¬c r­îu trong                                               ®êi sèng

2. Kü n¨ng + RÌn kü n¨ng quan s¸t, lµm thÝ nghiÖm

  + RÌn kü n¨ng l¾p r¸p m« h×nh ph©n tö

3. Th¸i ®é : Yªu thÝch bé m«n, tiÕt kiÖm khi lµm ho¸ chÊt

 

B/ ChuÈn bÞ

1. Gi¸o viªn - Dông cô: + KÑp gç, pipet, cèc thuû tinh, èng nghiÖm, gi¸                                                                    gç, chÐn sø, ®ãm, diªm.

  - Ho¸ chÊt: + R­îu elylic, n­íc, Na kim lo¹i

  - M« h×nh d¹ng rçng

2. Häc sinh: §äc tr­íc bµi ë nhµ

 

C/ Ph­¬ng ph¸p

 - Lµm thÝ nghiÖm cho häc sinh quan s¸t

 - VÊn ®¸p thuyÕt tr×nh nªu vÊn ®Ò

D/ TiÕn tr×nh

1. æn ®Þnh tæ chøc líp ( 1phót)

2. Bµi míi ( 40phót)


- Gv: Nh­ vËy lµ c¸c em ®· ®­îc nghiªn cøu xong vÒ hi®rocacbon h«m nay chóng ta sÏ t×m hiÓu sang mét ch­¬ng míi: DÉn xuÊt cña hi®rocacbon_ nhiªn liÖu xem thµnh phÇn cã g× kh¸c víi hi®roc¸cbon hay kh«ng, chóng ta cïng t×m hiÓu hîp chÊt ®Çu tiªn

- GV: ghi b¶ng:

Ch­¬ng V: DÉn xuÊt hi®rocacbon- Nhiªn liÖu

   Bµi 44, tiÕt 54  : R­îu Etylic

 

  Ho¹t ®éng 1: TÝnh chÊt vËt lÝ

 

H§ cña GV

H§ cña HS

Néi dung

- GV: ph©n tö r­îc ®­îc cÊu t¹o tõ 2 nguyªn tö C, 6 nguyªn tö H vµ 1 nguyªn tö O -> y/c häc sinh lªn b¶ng viÕt CTPT vµ ph©n tö khèi

- Gv: lÊy 2-3ml r­îu vµo èng nghiÖm cho h/s quan s¸t vµ nhËn xÐt

+ Tr¹ng th¸i mµu s¾c, mïi ?

+ GV: nhá vµi ml n­íc vµo -> y/c häc sinh nhËn xÐt tÝnh tan trong n­íc

- Gv: th«ng b¸o:

     Dr­îu = o,8g/ml

     Dn­íc= 1g/ml

=> y/c häc sinh so s¸nh khèi l­îng riªng cña r­îu vµ n­íc

- GV: y/c häc sinh lªn nhá vµi giät mùc vµo èng nghiÖm chøa r­îu vµ y/c häc sinh quan s¸t nhËn xÐt

? Mùc vµ r­îu ®©u lµ chÊt tan

- GV: y/c häc sinh chèt l¹i tÝnh chÊt vËt lÝ cña r­îu etylic

- GV: y/c häc sinh so s¸nh víi tÝnh chÊt vËt lÝ cña Benzen

- Gv: cho h/s quan s¸t c¸c con sè 15o, 20o... trªn vá chai r­îu vµ th¶o luËn nhãm bµn tr¶ lêi

? Cho biÕt ý nghÜa cña c¸c con sè ®ã

? ThÕ nµo lµ ®é r­îu

 

- HS: lªn b¶ng viÕt

 

 

 

 

- HS: quan s¸t vµ tr¶ lêi

 

+ lµ chÊt láng kh«ng mµu

 

 

 

+ r­îu nhÑ h¬n n­íc, tan v« h¹n trong n­íc

 

 

- HS: quan s¸t tr¶ lêi

 

 

 

+ Mùc lµ chÊt tan

- HS: ghi b¶ng

 

- HS: so s¸nh

 

- HS: th¶o luËn tr¶ lêi

 

 

 

 

- HS: dùa vµo SGK tr¶ lêi

CTPT : C2H6O

PTK:  46

 

 

I. TÝnh chÊt vËt lÝ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- R­îu etylic lµ chÊt láng kh«ng mµu cã mïi ®Æc tr­ng

- Tan v« h¹n trong n­íc, nhÑ h¬n nø¬c

- Lµ dung m«i hoµ tan ®­îc nhiÒu chÊt: Iot, benzen...

- S«i ë 78,3 oC

 

 

 

 

 

 

 

 

* §é r­îu lµ sè ml r­îu nguyªn chÊt cã trong 100ml hçn hîp r­îu vµ n­íc


- Gv: chèt

 

- GV: y/c häc sinh nh¾c l¹i c«ng thøc tÝnh C%

- GV: giíi thiÖu c«ng thøc tÝnh ®é r­îu vµ so s¸nh cho häc sinh thÊy ®­îc mèi liªn hÖ gi÷a 2 c«ng thøc tÝnh ®é r­îu vµ C%

- Gv: cho häc sinh lµm bµi tËp 4b trang 139

- GV: dông cô ®o r­îu lµ gi ?

- GV: ta cã thÓ pha chÕ r­îu nh­ trong SGK giíi thiÖu ®­îc kh«ng ? t¹i sao?

- GV: nhËn xÐt vµ bæ sung thªm c©u tr¶ lêi cña HS

- HS: ghi b¶ng

 

- HS: nh¾c l¹i

 

- HS ghi vµo vë

 

 

 

 

- HS: lªn b¶ng lµm

 

- HS: Töu kÕ

- HS: kh«ng pha ®­îc v× kh«ng cã r­îu nguyªn chÊt

- C«ng thøc tÝnh ®é r­îu:

§é r­îu =

=> Vr­îu =

 

  Ho¹t ®éng 2: CÊu t¹o ph©n tö -  TÝnh chÊt ho¸ häc

H§ cña Gv

H§ cña HS

Néi dung

 

-GV: r­îu etylic cã CTPT lµ C2H6O -> y/c häc sinh lªn b¶ng viÕt CTCT vµ l¾p r¸p m« h×nh ph©n tö d¹ng rçng

- Gv: y/c häc sinh nhËn xÐt vµ ph©n tÝch trªn m« h×nh

- GV: y/c häc sinh lªn viÕt c¸c c«ng thøc cÊu t¹o kh¸c cña C2H6O

- GV: chèt ®Æc diÓm cÊu t¹o ph©n tö r­îu

- GV: y/c so s¸nh víi CTCT vµ thµnh phÇn nguyªn tè víi c¸c hîp chÊt h÷u c¬ ®· häc

 

- Gv: y/c häc sinh dù ®o¸n tÝnh chÊt ho¸ häc cña r­îu

 

 

 

- GV: lµm thÝ nghiÖm nhá vµi ml r­îu vµo chÐn sø råi ®èt, y/c häc sinh quan s¸t

 

- HS: lªn b¶ng viÕt vµ l¾p r¸p m« h×nh

 

 

- HS: nhËn xÐt

 

- HS: lªn viÕt

 

 

- HS: ghi vë

 

- HS: so s¸nh

 

 

 

- HS:  

                      P­ ch¸y

                   P­ víi Na

                 P­ víi axit

                 axetic

- HS: nhËn xÐt

 

 

II. CÊu t¹o ph©n tö

 

HoÆc; CH3 - CH2 - OH

HoÆc : C2H5OH

 

* §Æc ®iÓm: Trong ph©n tö r­îu etylic 1 nguyªn tö H kh«ng liªn kÕt víi nguyªn tö C mµ liªn kÕt víi nguyªn tö O -> _OH => r­îu cã tÝnh chÊt ®Æc tr­ng

 

III. TÝnh chÊt hãa häc

1. Ph¶n øng ch¸y

 

 

 

 


- GV: ? r­îu cã ph¶i lµ hîp chÊt h÷u c¬ kh«ng? dùa vµo thµnh phÇn nguyªn tè ®Ó dù ®o¸n s¶n phÈm vµ lªn b¶ng viÕt ph­¬ng tr×nh

- GV; y/c häc sinh nªu øng dông cña ph¶n øng ch¸y ?

 

 

- GV: y/c 1 häc sinh lªn cïng lµm thÝ nghiÖm: cho mÈu Na vµo èng nghiÖm chøa 2-3ml r­îu etylic -> y/c c¶ líp quan s¸t vµ nhËn xÐt hiÖn t­îng cña ph¶n øng

- Gv: y/c häc sinh dù ®o¸n s¶n phÈm vµ lªn b¶ng viÕt ph­¬ng tr×nh

- GV: ph¶n øng thuéc lo¹i ph¶n øng g× ?

? T¹i sao C2H5OH l¹i ph¶n øng víi Na nh­ n­íc

? so s¸nh møc ®é

 

- GV: nhËn xÐt vµ bæ sung c©u tr¶ lêi cña häc sinh

- GV: L­u ý ph¶n øng chØ x¶y ra ë nhãm OH do cã nguyªn tö H linh ®éng -> p/­ ®Æc tr­ng ®Ó nhËn biÕt r­îu

- GV: ngoµi ra r­îu cßn tham gia ph¶n øng víi kim lo¹i m¹nh kh¸c nh­: K, Li....

 

- GV: Th«ng b¸o ph­¬ng tr×nh vµ giê sau nghiªn cøu

 

- GV: l­u ý cho vÞ trÝ cña 2 nhãm -CH3 vµ -C2H5 lµ kh«ng thay ®æi ®­îc

 

- GV: y/c häc sinh nªu øng dông trong SGK trang 138

- GV: giíi thiÖu ph­¬ng tr×nh ®iÒu chÕ axit vµ cao su

- HS: tr¶ lêi vµ lªn b¶ng viÕt ph­¬ng tr×nh

 

 

- HS: nªu

 

 

 

- HS: lªn lµm thÝ nghiÖm vµ ë d­íi líp quan s¸t nhËn xÐt

 

 

 

- HS: dù ®o¸n s¶n phÈm vµ viÕt ph­¬ng tr×nh

- HS: ph¶n øng thÕ

 

+ v× C2H5OH còng cã nhãm OH

+ N­íc p/­ víi Na m¹nh h¬n

 

 

- HS: nghe

 

 

 

 

 

 

 

- HS: ghi ph­¬ng tr×nh vµo vë

 

 

 

 

 

- HS: nªu

 

- HS: ghi vë

 

 

C2H6O  + 3O2 2CO2 + 3H2O

 

 

 

 

 

 

 

2. Ph¶n øng víi Na

 

 

 

 

 

C2H5OH + Na  -> C2H5ONa + 1/2 H2

 

 

=> §©y lµ ph¶n øng ®Æc tr­ng ®Ó nhËn biÕt r­îu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3. Ph¶n øng víi axit axetic

 

C2H5OH + CH3COOH

CH3COOC2H5

              + H20

 

 

IV. øng dông

- SGK trang 138

 


- GV: gi¶i thÝch uèng r­îu nhiÒu rÊt cã h¹i do uèng r­îu qu¸ nhiÒu sÏ lµm øc chÕ c¸c xinap thÇn kinh ë tiÓu n·o lµm mÊt th¨ng b»ng cho c¬ thÓ => khi tham gia giao th«ng th­êng hay tai n¹n

 

 

 

- Gv: y/c häc sinh lªn viÕt c¸c ph­¬ng tr×nh ®iÒu chÕ tõ etilen

- GV: giíi thiÖu ph­¬ng tr×nh ®iÒu chÕ r­îu tõ tinh bét,

xenlulozo vµ ®­êng

 

- HS: nghe

 

 

 

 

 

 

 

 

 

- HS: lªn b¶ng viÕt ph­¬ng tr×nh

- §/c axit

C2H5OH + O2

       CH3COOH + H2O

 

- §/c cao su

2C2H5OH     

C4H6 + 3H2 + O2

 

 

 

 

 

                                      V. §iÒu chÕ

 

C2H4 + H2O    C2H5OH

 

C6H12O6 2C2H5OH  + 2CO2

-Tõ xenlulozo

(C6H10O5)n

- Tinh bét nC6H12O6

C6H10O5)n   

 men

 

                                       2nC2H5OH  + 2nCO2

 

 

E/ Cñng cè- KiÓm tra ®¸nh gi¸

- GV: y/c häc sinh nªu ®Æc ®iÓm cÊu t¹o ph©n tö r­îu etylic

- GV: y/c 3 häc sinh lªn lµm bµi tËp 3 SGK trang 139

 

G/ DÆn dß

- Gv: h­íng dÉn häc sinh lµm bµi tËp 5 SGK trang 139

   Chó ý: TÝnh thÓ tÝch kh«ng khÝ theo c«ng thøc

   Vkk =

- GV: y/c häc sinh ®äc phÇn "em cã biÕt" vµ lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i

nguon VI OLET