SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỸ THUẬT ĐAN MẠCH LỚP 7

                    BÁO  CÁO  SÁNG  KIẾN

                                            --------------------------------------------------*----------------------------------------------------

I. THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN :
   - Tên sáng kiến:  “Một số kinh nghiệm trong công tác giảng dạy bộ môn Mỹ thuật  THCS theo phương pháp Đan Mạch SAEPS“ 2017 - 2018
   - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:  Giáo dục và Đào tạo.
   - Phạm vi áp dụng sáng kiến: Trường THCS ……………………………..
   - Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ năm 2017 - 2018
   - Tác giả: …………………………………..
   - Họ và tên: …………………………………….
   - Năm sinh:  00/00/0000
   - Trình độ chuyên môn: ……………………………….
   - Chức vụ công tác: …………………………………………
   - Nơi làm việc:  Trường THCS ……………………………………
   - Địa chỉ liên hệ: …………………………………………………………..
   - Điện thoại: …………………………………

   - Trang Violet xin kính chào quí Thầy, Cô giáo.

   - Qúi Thầy, Cô vui lòng liên lạc với Thầy Thái 

   - Tel: 0905 225088   Email: thaythaigiaoanviolet@gmail.com 

                                                  (Đồng hành & sẻ chia)                                                                     

                                                                 Ngày     tháng          năm  201…

                                                       Nguyễn ………………………………………….                                                                                                             

TÓM TẮT ĐỀ TÀI

KINH NGHIỆM TỔ CHỨC HÌNH THỨC HỌC TẬP NHÓM THEO       PHƯƠNG PHÁP DẠY MĨ THUẬT ĐAN MẠCH (SAEPS)

  A/  MỞ ĐẦU: 

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

 - Tại sao phải tổ chức hình thức học tập theo nhóm?

 - Tổ chức hình thức học tập theo nhóm như thế nào cho hiệu quả?

 - Ở hoạt động nào thì cần phải tổ chức hình thức học tập hình thức nhóm?

 - Khi học tập theo nhóm thì đánh giá học sinh như thế nào để đảm bảo đúng, chính xác với năng lực thực tế của từng học sinh?...

 Với những nỗ lực của bản thân, tôi đã đi sâu vào tìm hiểu và đề ra một số giải pháp nhằm tổ chức có hiệu quả hình thức học tập nhóm theo phương pháp Mĩ thuật mới (dự án do Đan Mạch hỗ trợ).

II. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:  

 - Chủ thể: Biện pháp tổ chức hình thức học tập nhóm theo phương pháp Mĩ thuật mới (dự án do Đan Mạch hỗ trợ).

 - Khách thể: Học THCS ……………………………………………..

III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:

 Phạm vi nghiên cứu tập trung chủ yếu ở học sinh THCS.

IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:

     Các phương pháp cơ bản được sử dụng vào nghiên cứu đề tài bao gồm:

 1. Sưu tầm tài liệu có liên quan.

 2. Phương pháp vấn đáp.

 3. Phương pháp quan sát.

 4. Phương pháp thực nghiệm.

 V. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC:

 - Cái khó khăn lớn nhất khi tổ chức hình thức học tập theo nhóm là quản lý trật tự học sinh. Nếu giáo viên có biện pháp xử lý tốt thì hiệu quả học tập sẽ đạt được như mục tiêu đề ra.

 - Nếu giáo viên tổ chức học tập theo nhóm thường xuyên, tạo nề nếp, thói quen cho học sinh thì những khó khăn không còn là vấn đề phải lo lắng.

 - Giáo viên lập sổ tay theo dõi tinh thần, thái độ và quá trình tham gia của học sinh trong nhóm, thường xuyên cập nhật những nhận xét thì việc đánh giá học sinh sẽ chính xác và đảm bảo công bằng.

   B/ NỘI DUNG:

I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:

1. Thế nào là hình thức học tập theo nhóm?

2. Mục đích, vai trò của hình thức học tập nhóm trong dạy học ở Tiểu học.

3. Một số vấn đề về phương pháp dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới.

II. THỰC TRẠNG:

1. Thuận lợi.

 2. Khó khăn.

III. GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC NHỮNG KHÓ KHĂN:

 Giải pháp 1: Phân chia nhóm học sinh một cách khoa học, đảm bảo thành phần nhóm gồm những học sinh có năng lực, khả năng nhận thức khác nhau.

 Giải pháp 2: Tổ chức, quản lý hoạt động nhóm hiệu quả.

 Giải pháp 3: Coi trọng việc đánh giá hoạt động nhóm.

 Giải pháp 4: Một số yêu cầu khi tổ chức hình thức học tập nhóm.

IV. KẾT QUẢ SAU ÁP DỤNG GIẢI PHÁP:

 * Nề nếp lớp học ổn định do các em đã hình thành được thói quen thực hiện làm việc theo nhóm.

 * Giáo viên không còn mất nhiều thời gian cho việc giữ trật tự lớp.

 * Sản phẩm Mĩ thuật của học sinh phong phú, đa dạng và có nhiều sáng tạo.

 * Học sinh thích thú và tích cực tham gia các hoạt động chung, không còn tình trạng ỷ lại hoặc làm việc riêng trong giờ học, biết hợp tác và chia sẻ với các thành viên trong nhóm.

 * Học sinh được rèn nhiều kỹ năng quan trọng có ích cho bản thân trong đó đặc biệt là kỹ năng giao tiếp, kỹ năng hợp tác, kỹ năng tư duy, được bổ sung kiến thức nhờ học hỏi lẫn nhau.

  C/ KẾT LUẬN:

Qua quá trình tìm hiểu, đúc kết kinh nghiệm bản thân tôi cũng chỉ với mong muốn được góp một phần công sức bé nhỏ của mình vào sự nghiệp giáo dục chung. Có thể giải pháp nêu trên chưa phải là tối ưu nhưng đó chính là một cách cần thiết và dễ dàng áp dụng, giúp giáo viên thực hiện tốt hơn vai trò của mình khi giảng dạy bộ môn Mĩ thuật ở THCS theo phương pháp mới. Chẳng có phương pháp dạy học nào gọi là hay là dở đối với bất kỳ tiết học nào và đối tượng nào. Vấn đề chỉ là việc vận dụng nó thế nào cho đúng lúc, đúng cách để phát huy hiệu quả hay không mà thôi.

Phạm vi phổ biến đề tài:

     Đề tài này có thể áp dụng phổ biến cho giáo viên chuyên trách trong trường và có thể làm tài liệu tham khảo để trao đổi kinh nghiệm giữa các đồng  nghiệp có nhu cầu.

Hướng nghiên cứu tiếp.

Hướng tới tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu về mô hình tổ chức lớp học theo nhóm, tìm ra những giải pháp hữu hiệu hơn để nâng cao hơn nữa tính khả thi của giải pháp.

KINH NGHIỆM TỔ CHỨC HÌNH THỨC HỌC TẬP NHÓM THEO                 PHƯƠNG PHÁP DẠY MĨ THUẬT ĐAN MẠCH (SAEPS)

  A/ MỞ ĐẦU: 

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

 Giáo dục Mĩ thuật đóng vai trò rất quan trọng trong việc không chỉ khuyến khích sự sáng tạo của trẻ em mà giúp phát triển nhân cách và các năng lực xã hội. Chính vì vậy, giáo dục Mĩ thuật là một phần quan trọng trong nỗ lực của Đại sứ quán Đan Mạch nhằm hỗ trợ quá trình dân chủ và đa nguyên tại Việt Nam. Dự án này nhằm truyền cảm hứng cho giáo viên dạy Mĩ thuật, khuyến khích giáo viên kết hợp các kỹ năng mỹ thuật với các phương pháp dạy học lấy người học làm trung tâm, khuyến khích sự tương tác, kích thích tư duy sáng tạo, kích thích phát triển nhận thức thông qua hoạt động thực tế.

 Trên cơ sở lý thuyết giáo dục và giảng dạy Mĩ thuật, giáo viên sẽ tổ chức dạy cho các em học Mĩ thuật qua các hoạt động Vẽ phối cảnh căn phòng. Tạo hình đồ vật ba chiều. Vẽ màu cho bức tranh phong cảnh từ kí họa. Sắp xếp các mô hình phương tiện thành bố cục giao thong.Tạo hình 3D từ các vật tìm được.Thông qua các hoạt động tạo hình sẽ khơi gợi và phát huy được năng khiếu thẩm mỹ vốn có ở trẻ, gây hứng thú cho các em trước cái đẹp, tiến tới hình thành thị hiếu thẩm mỹ của học sinh trong cuộc sống. Hoạt động giáo dục Mĩ thuật còn góp phần đem lại nhận thức mới, niềm vui, hứng thú và sáng tạo học tập cho trẻ. Việc sử dụng nền nhạc trong các hoạt động Mĩ thuật cũng tạo cho học sinh hứng thú, không khí lớp học vui vẻ, thân thiện.

 “Các em học sinh khi tới trường giống như những cây non có rễ cứng cáp và đầy tiềm năng. Giáo viên chỉ đóng vai trò là những người thúc đẩy, biết cần phải thêm chất xúc tác gì vào nước tưới để giúp những cây non đó phát triển”, đó là thông điệp bà Kirsren Fugl, chuyên gia tư vấn Đan Mạch đã nêu tại các buổi tập huấn cho giáo viên khi thực hiện phương pháp mới của dự án. Điểm nổi bật của phương pháp dạy học này là giáo viên có thể chủ động theo từng nội dung tiết dạy mà kết hợp nhiều kỹ thuật trong một bài dạy. Khi giảng dạy, giáo viên Mĩ thuật phải nắm vững những yêu cầu để xây dựng các nội dung liên kết, đặc biệt lưu ý tới 5 lĩnh vực năng lực: kinh nghiệm; kỹ năng và kỹ thuật; phân tích giải trình; thể hiện năng lực truyền thông tin và đánh giá với các chủ điểm chung phù hợp với học sinh tiểu học ở các lứa tuổi khác nhau. Tổ chức lớp học phần lớn được thông qua hoạt động nhóm theo phương châm: Lấy người học làm trung tâm, khuyến khích sự tương tác, kích thích tư duy sáng tạo, kích thích phát triển nhận thức thông qua hoạt động thực tế mà các em được trải nghiệm.

 Mặc dù vậy, phương pháp dạy học Mĩ thuật mới được áp dụng trên toàn tỉnh từ học kì 1 của năm học 2016 - 2017 vẫn còn khá nhiều điểm giáo viên băn khoăn, lúng túng, không biết thực hiện như thế nào cho đúng tinh thần đổi mới, cho đạt hiệu quả? Qua 2 đợt tập huấn và dự giờ thực tế, có thể nói hình thức tổ chức của phương pháp mới này còn quá mơ hồ đối với đại đa số giáo viên chuyên trách. Ngoài vấn đề thay đổi nội dung phân phối chương trình, sự thay đổi hình thức tổ chức lớp học phần lớn được thông qua hoạt động nhóm là một trong những vấn đề trọng tâm khiến giáo viên không khỏi tránh được những khó khăn, vướng mắc.

 - Tại sao phải tổ chức hình thức học tập theo nhóm?

 - Tổ chức hình thức học tập theo nhóm như thế nào cho hiệu quả?

 - Ở hoạt động nào thì cần phải tổ chức hình thức học tập hình thức nhóm?

 - Khi học tập theo nhóm thì đánh giá học sinh như thế nào để đảm bảo đúng, chính xác với năng lực thực tế của từng học sinh?...

 Trên đây là một số các câu hỏi đặt ra mà mỗi giáo viên đều mong muốn có được câu trả lời xác đáng. Như lời thầy chuyên viên chính Vụ Giáo dục Tiểu học, BGD&ĐT : Cái gì đổi mới, thời gian đầu cũng sẽ không tránh khỏi khó khăn, điều quan trọng chính là ở chỗ, người giáo viên phải biết lấy học sinh làm trung tâm của quá trình giảng dạy, hiểu trình độ từng em, từ đó có những hành động thiết thực để cải thiện điều kiện học tập và kết quả học tập của các em. Với những nỗ lực của bản thân, tôi đã đi sâu vào tìm hiểu và đề ra một số giải pháp nhằm tổ chức có hiệu quả hình thức học tập nhóm theo phương pháp Mĩ thuật mới (dự án do Đan Mạch hỗ trợ).

II. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:  

 - Chủ thể: Biện pháp tổ chức hình thức học tập nhóm theo phương pháp Mĩ thuật mới (dự án do Đan Mạch hỗ trợ).

 - Khách thể: Học sinh bật THCS ……………………………………..

 III. PHẠM VI NGHIÊN CỨU:

 - Phạm vi nghiên cứu tập trung chủ yếu ở bật học sinh THCS ...........

IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:

         - Các phương pháp cơ bản được sử dụng vào nghiên cứu đề tài bao gồm:

 1. Sưu tầm tài liệu có liên quan: Trong quá trình thực hiện nghiên cứu đề tài, không thể phủ nhận vai trò quan trọng của công tác tham khảo tài liệu. Tài liệu có từ nhiều nguồn khác nhau như: sách, báo, tạp chí, kinh nghiệm từ đồng nghiệp…Đặc biệt là sử dụng Internet: đây là một công cụ thuận tiện để tiếp cận nhanh và dễ dàng đến một lượng thông tin khổng lồ và phong phú. Nhưng khi tham khảo cần phải có kiến thức để sàng lọc những thông tin (vì không phải thông tin nào cũng là đúng) và kinh nghiệm thì mới tìm được nguồn thông tin phù hợp, chính xác với nhu cầu một cách nhanh chóng, hiệu quả.
 2. Phương pháp vấn đáp: Là phương pháp mà giáo viên sẽ dùng một hệ thống câu hỏi  để học sinh trả lời bằng miệng nhằm thu được những thông tin nói lên nhận thức hoặc thái độ của cá nhân đối với vấn đề học theo nhóm.

 3. Phương pháp quan sát: Quan sát là phương pháp thu thập thông tin về quá trình giáo dục trên cơ sở tri giác trực tiếp các hoạt động dạy – học cho ta những tài liệu về thực tiễn để có thể nắm bắt một cách hiệu quả và chính xác.

 4. Phương pháp thực nghiệm: Giáo viên chủ động tác động vào học sinh và quá trình dạy – học để hướng theo mục tiêu dự kiến của mình.

V. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC:

 Để vấn đề nghiên cứu được thực hiện có hiệu quả và đạt được mục tiêu đề ra, trước khi đi sâu vào giải quyết và tìm ra giải pháp, tôi đã đề ra một số giả thuyếtt và dự kiến tình huống như sau:

 - Cái khó khăn lớn nhất khi tổ chức hình thức học tập theo nhóm là quản lý trật tự học sinh. Nếu giáo viên có biện pháp xử lý tốt thì hiệu quả học tập sẽ đạt được như mục tiêu đề ra.

 - Tổ chức tốt hình thức học tập theo nhóm không chỉ là để áp dụng theo đúng tinh thần đổi mới phương pháp giảng dạy mà còn là một hình thức học tập giúp học sinh phát huy  được năng lực cá nhân. Nếu giáo viên tổ chức học tập theo nhóm thường xuyên, tạo nề nếp, thói quen cho học sinh thì những khó khăn không còn là vấn đề phải lo lắng.

 - Giáo viên lập sổ tay theo dõi tinh thần, thái độ và quá trình tham gia của học sinh trong nhóm, thường xuyên cập nhật những nhận xét thì việc đánh giá học sinh sẽ chính xác và đảm bảo công bằng.

   B/ NỘI DUNG

I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:

 Như đã nêu ở trên, các hoạt động giáo dục Mĩ thuật ở THCS theo phương pháp mới hầu hết là tiến hành theo nhóm, để hiểu rõ hơn vấn đề nghiên cứu trước hết chúng ta cần tìm hiểu:             

1. Thế nào là hình thức học tập theo nhóm?

 Trước tiên cần phải hiểu rằng hoạt động  nhóm không phải là phương pháp giảng dạy mà là cách thức tổ chức lớp học. Dạy học theo nhóm là hình thức tổ chức lớp học mà trong đó dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh làm việc cùng nhau trong những nhóm nhỏ để hoàn thành mục đích học tập chung của nhóm, thực hiện các hoạt động như thảo luận, đóng vai, giải quyết vấn đề... Mỗi thành viên không chỉ có trách nhiệm thực hiện các hoạt động của nhóm mà còn phải có trách nhiệm hợp tác, giúp đỡ các thành viên trong nhóm hoàn thành các nhiệm vụ được giao. Dạy học theo nhóm là sự tác động trực tiếp giữa học sinh với nhau và cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ học tập. Mỗi cá nhân phải có ý thức tự hoàn thành nhiệm vụ của mình. Thành công của cá nhân là thành công chung của cả nhóm.              * Dạy học theo nhóm có một số đặc điểm sau:

  - Hoạt động dạy học vẫn được tiến hành trên quy mô cả lớp, như mô hình giờ học truyền thống. Việc phân chia nhóm học sinh vừa tuân theo nhận thức, khả năng tiếp thu kiến thức của học sinh, vừa phụ thuộc vào nhiệm vụ học tập học sinh cần phải giải quyết.

 - Học sinh phải trực tiếp tham gia các hoạt động, giải quyết các nhiệm vụ học tập được đặt ra cho mỗi nhóm.

 - Trong mỗi nhóm phải có sự phân công nhiệm vụ rõ ràng cho từng thành viên, phải cùng hợp tác, trao đổi giải quyết nhiệm vụ chung của nhóm.

  - Giáo viên là người thiết kế các nhiệm vụ học tập và đưa ra các hoạt động cụ thể cho từng nhóm. Giáo viên chỉ đóng vai trò tổ chức, hướng dẫn chứ không phải là người đưa ra kiến thức, tìm ra kiến thức.

 - Học sinh là chủ thể tích cực chủ động sáng tạo của hoạt động học tập. Trong giờ học theo nhóm, giáo viên dẫn dắt học sinh khám phá, lĩnh hội kiến thức qua từng bước. Các nhóm học sinh tự tiến hành các hoạt động, qua những trải nghiệm cùng bạn, các em sẽ rút ra được kiến thức cần thiết cho mình.

   2. Mục đích, vai trò của hình thức học tập nhóm trong dạy học ở THCS.

 Nhằm thực hiện đổi mới phương pháp dạy học phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh, đảm bảo nguyên tắc “Dạy học thông qua cách tổ chức các hoạt động học tập của học sinh”, trong những năm gần đây giáo viên Tiểu học nói chung đã được tập huấn, được triển khai rất nhiều các phương pháp, biện pháp tổ chức lớp học. Có thể nói hiệu quả của việc đổi mới chưa thật sự đạt được như mục tiêu đề ra nhưng bước đầu đã khằng định một hướng đi đúng của Ngành Giáo dục. Qua quá trình đổi mới, giáo viên có nhiều sự lựa chọn trong việc tổ chức các hoạt động dạy học, phù hợp tâm sinh lý lứa tuổi học sinh.

 So với trước đây, giáo viên chỉ tổ chức duy nhất một hình thức học tập được lặp đi lặp lại ở tất cả các bài, ở tất cả các môn đó là: Cô giảng – trò nghe, cô hỏi – trò đáp. Giáo viên tốn quá nhiều công sức cho việc truyền tải kiến thức cho học sinh mà kết quả vẫn không khả quan. Học sinh học trước quên sau, kiến thức bấp bênh, không chắc chắn. Từ khi thay đổi phương pháp dạy học, thay đổi mô hình tổ chức lớp thì hình thức học tập nhóm được nâng lên hàng đầu. Chúng ta đều biết mỗi phương pháp dạy học đều có một lợi thế nhất định. Việc dạy học theo nhóm nhỏ cho phép học sinh có nhiều cơ hội hơn để diễn đạt và khám phá ý tưởng của mình, mở rộng suy nghĩ, rèn luyện kĩ năng nói, kĩ năng giao tiếp. Học sinh phát huy được vai trò trách nhiệm cá nhân vừa có cơ hội để học tập từ  các bạn qua cách làm việc hợp tác giữa các thành viên trong nhóm. Như vậy, tổ chức cho học sinh làm việc theo nhóm chính là đã tạo điều kiện cho tất cả học sinh tham gia vào bài học một cách chủ động và tạo được một môi trường xã hội thuận lợi để trẻ hình thành tính cách đồng thời phát triển kĩ năng sống của mình. Hình thành cho các em tinh thần tự chủ, đoàn kết, hợp tác giúp đỡ nhau. Song song đó học tập theo nhóm còn giúp học sinh phát triển năng lực xã hội, phát triển kỹ năng sử dụng ngôn ngữ, kỹ năng thảo luận, kỹ năng bảo vệ ý kiến, kỹ năng giải quyết mâu thuẫn ...Giúp những học sinh nhút nhát, thiếu tự tin có cơ hội phát biểu, trình bày ý kiến của mình và từ đó trở nên tự tin, năng động, mạnh dạn hơn trước tập thể. Học sinh có cơ hội phát huy kỹ năng sáng tạo, đánh giá, tổng hợp, phân tích, so sánh, biết giải quyết các vấn để và tình huống, trong học tập một cách phù hợp, hiệu quả và sáng tạo và từ những vấn đề, tình huống đó học sinh sẽ rút ra được những kinh nghiệm quý giá cho bản thân.

   3. Một số vấn đề về phương pháp dạy học Mĩ thuật theo phương pháp mới (thuộc dự án do Đan Mạch hỗ trợ).

 a. Mục tiêu: Truyền cảm hứng cho giáo viên THCS, khuyền khích giáo viên kết hợp các kỹ năng mỹ thuật với các phương pháp dạy học mới. Mục tiêu chính của phương pháp này nhằm giúp học sinh hình thành và phát triển các năng lực:

 + Năng lực trải nghiệm: Cho các em được làm việc với những chủ đề liên quan đến kinh nghiệm đã có của bản thân.

 + Năng lực kỹ năng và kỹ thuật  thông qua các hoạt động : Vẽtheo các chủ đề.

 + Năng lực biểu đạt: Có nghĩa là học sinh ứng dụng ngôn ngữ Mĩ thuật để diễn đạt sự trải nghiệm và thái độ của bản thân.

 + Năng lực phân tích và trình bày: Thông qua các hoạt động trình bày về tác phẩm của mình, tham gia giải thích, phân tích, nhận xét về nghệ thuật, kỹ thuật thể hiện tác phẩm.

 + Năng lực giao tiếp và đánh giá: Học sinh tham gia giao tiếp, thảo luận và đánh giá tất cả các hoạt động trong tiết Mĩ thuật, đánh giá những gì đã làm được, có như mong muốn hay không?...

                                                        (Còn nữa)