sinh học 6 tuần 16 (2016 - 2017)

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung

Hoạt động 1: Giâm cành

- GV yêu cầu HS quan sát hình 27.1 và mẫu đã mang đi, kiến hợp với kiến thức thực tế, thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi SGK.

1. Đoạn thân có đủ mắt, đủ chồi đem cắm xuống đất ẩm, sau một thời gian sẽ có hiện tượng gì?

2. Hãy cho biết giâm cành là gì?

3. Kể tên một số loại cây được trồng bằng cách giâm cành? Cành của những cây này có đặc điểm gì mà người ta có thể giâm được?

- GV giới thiệu mắt của cành sắn ở dọc thân; cành giâm phải là cành bánh tẻ (không non, không già)

- GV yêu cầu đại diện nhóm trả lời câu hỏi

   Lưu ý: nếu HS không trả lời được câu 3, GV có thể gợi ý: Cành của những cây này ra rễ phụ rất nhanh.

- GV yêu cầu HS rút kết luận.

- GV hỏi: Những loại cây nào thường áp dụng biện pháp này?

- GV nhận xét.

- HS quan sát mẫu, kết hợp với kiến thức thực tế , thảo luận nhóm trả lời câu hỏi đạt:

1. Đoạn thân bánh tẻ có đủ mắt, đủ chồi đem cắm xuống đất ẩm, sau một thời gian từ các mắt sẽ mọc ra rễ và mầm non mới, từ đó có thể phát triển thành cây mới.

2. Giâm cành là cắt một đoạn thân, hay cành có đủ mắt, chồi của cây mẹ cắm xuống đất ẩm cho ra rễ để phát triển thành một cây mới.

- HS sinh trả lời dựa vào hiểu biết thực tế ở địa phương.

- HS lắng nghe.

- Đại diện nhóm trả lời câu hỏi, các nhóm khác nhận xét bổ sung.

- Một số HS phát biểu, lớp nhận xét.

- Sắn, mía, rau lang,…

- HS lắng nghe.

1. Giâm cành

   Giâm cành là cắt một đoạn thân, hay cành có đủ mắt, chồi của cây mẹ cắm xuống đất ẩm cho ra rễ để phát triển thành một cây mới.

Hoạt động 2: Chiết cành

- GV yêu cầu HS nghiên cứu SGK  trả lời câu hỏi.

- GV hướng dẫn: Vận dụng kiến thức bài vận chuyển các chất trong thân để trả lời câu hỏi 2.

1. Chiết cành là gì?

2. Vì sao ở cành chiết, rễ chỉ có thể mọc ra từ mép vỏ ở phía trên của vết cắt?

3. Kể tên một số loại cây thường được trồng bằng cách chiết cành? Vì sao những loại cây này thường không được trồng bằng cách giâm cành?

- GV gọi HS trả lời câu hỏi.

- GV lưu ý: Đối với cây chậm ra rễ thì phải chiết cành, nếu giâm thì cành chết.

- GV cho HS nêu định nghĩa chiết cành.

- GV hỏi: Người ta chiết cành với những loại cây nào?

- GV nhận xét.

- HS nghiên cứu SGK  trả lời câu hỏi đạt:

- HS lắng nghe.

1. Chiết cành là làm cho cành ra rễ ngay trên cây mẹ rồi mới cắt đem trồng thành cây mới.

2. Rễ chỉ có thể mọc ra từ mép vỏ ở phìa trên của vết cắt vì: khoanh vỏ đã cắt bỏ gồm cả mạch rây của cành đó, chất hữu cơ do lá chế tạo ở phần trên không thể chuyển qua mạch rây đã bị cắt xuống dưới, nên tích lại ở đó. Do có độ ẩm của bầu đất bao quanh đã tạo điều kiện cho sự hình thành rễ ở đó.

3. Một số loại cây thường được trồng bằng cách chiết cành: cam, chanh, bưởi, na, hồng, nhãn, vải, cà phê,….. Những cây này ra rễ phụ rất chậm nên không được trồng bằng cách ghép cành.

- Một vài HS nêu ý kiến, lớp nhận xét bổ sung.

- HS lắng nghe.

- HS nêu định nghĩa.

- Các loại cây ăn quả: cam, bưởi, vải…

- HS lắng nghe.

2. Chiết cành:

Chiết cành là làm cho cành ra rễ ngay trên cây mẹ rồi mới cắt đem trồng thành cây mới.

Hoạt động 3: Ghép cây

- GV cho HS nghiên cứu SGK, thực hiện yêu cầu mục  SGK tr.90 và trả lời câu hỏi:

1. Em hiểu thế nào là ghép cây? Có mấy cách ghép cây?

2. Ghép mắt gồm những bước nào?

- GV gọi HS trả lời câu hỏi.

- GV giúp HS hoàn thiện đáp án.

* Kiến thức nâng cao:

- Tại sao không thể ghép cành từ cành này sang loại cây khác?.

- HS nghiên cứu SGK, thực hiện yêu cầu mục  SGK tr.90 và trả lời câu hỏi đạt:

1. Ghép cây là dùng mắt, chồi của cây này gắn vào cây khác cho tiếp tục phát triển. Có 2 cách ghép: ghép mắt, ghép cành.

2. Ghép mắt gồm 4 bước chính (như SGK tr.90)

- Đại diện 1 HS trình bày, các HS khác nhận xét, bổ sung.

-  HS suy nghĩ trả lời:

Vì khi ghép cành từ cây này sang loại cây khác thì chỗ hai cành ghép lại những biểu bì hai cành không hợp lại với nhau mà ngay cả tầng hình thành cũng không liên kết lại với nhau, các bó mạch không thể dẫn truyền các chất đi nuôi cây làm cây không thể phát triển được.

3.Ghép cây

   Ghép cây là dùng mắt, chồi của cây này gắn vào cây khác cho tiếp tục phát triển. Có 2 cách ghép: ghép mắt, ghép cành.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung

Hoạt động 1: Các bộ phận của hoa.

- GV cho HS quan sát hoa thật đối chiếu với H.28.1, xác định các bộ phận của hoa.

* Kiến thức nâng cao: Liên hệ thực tế (Yêu cầu HS xác định các bộ phận của hoa trên các mẫu vật mang đến lớp)

- Một vài HS cầm hoa của nhóm mình trình bày.

- GV cho HS tách hoa để quan sát các đặc điểm về số lượng, màu sắc, nhị, nhuỵ...GV đi từng nhóm quan sát các thao tác của HS giúp đỡ nhóm nào còn yếu, lúng túng hay làm chưa đúng, nhắc nhở các nhóm xếp các bộ phận đã tách trên giấy cho gọn gàng và sạch sẽ.

- Sau khi HS quan sát nhị xong GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Nhị hoa gồm những phần nào? Hạt phấn nằm ở đâu?

- Sau khi HS quan sát nhụy xong GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi: Nhụy gồm những phần nào? Noãn nằm ở đâu?

- GV gọi đại diện nhóm lên trình bày.

- GV chốt lại kiến thức bằng cách treo tranh giới thiệu hoa, cấu tạo nhị, nhuỵ.

- GV gọi 2 HS lên bàn tách hoa loa kèn và hoa râm bụt còn các nhóm cũng tách 2 loại hoa này. Sau đó 2 HS trình bày các bộ phận của hoa loa kèn và hoa râm bụt, HS khác theo dõi, nhận xét.

- GV nhận xét, chốt kiến thức.

- HS trong nhóm quan sát hoa bưởi nở, kết hợp với hiểu biết về hoa, xác định các bộ phận của hoa.

- Một vài HS cầm hoa của nhóm mình trình bày, nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- HS trong nhóm tách hoa đặt lên giấy: đếm số cánh hoa, xác định màu sắc.

+ Quan sát nhị: đếm số nhị, tách riêng 1 nhị dùng dao cắt ngang bao phấn, dầm nhẹ bao phấn, dùng kính lúp quan sát hạt phấn.

+ Quan sát nhuỵ: tách riêng nhuỵ dùng dao cắt ngang bầu kết hợp hình 28.3 SGk trang 94.

- Gồm chỉ nhị và bao phấn nằm trên chỉ nhị. Hạt phấn nằm ở bao phấn.

-Gồm đầu nhụy, vòi nhụy, bầu nhụy.

- Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.

- HS lắng nghe.

- HS lên tách hoa và xác định các bộ phận của hoa.

- HS lắng nghe, ghi nhận.

1. Các bộ phận của hoa

Hoa gồm các bộ phận chính: đài, tràng, nhị và nhụy. Hoa còn có cuống và đế.

- Đài và tràng bao bọc phía bên ngoài hoa. Tùy theo từng loại cây, cánh hoa có màu sắc khác nhau .

- Mỗi nhị gồm: chỉ nhị và bao phấn. Bao phấn chứa rất nhiều hạt phấn

- Nhụy gồm đầu, vòi, bầu nhụy, noãn nằm bên trong bầu nhụy.

Hoạt động 2: Chức năng các bộ phận của hoa

- GV gọi HS đọc mục  SGK.tr.95

- GV hỏi:

1. Tế bào sinh dục đực của hoa nằm ở đâu? Thuộc bộ phận nào của hoa?

2. Tế bào sinh dục cái của hoa nằm ở đâu? Thuộc bộ phận nào của hoa?

3. Có còn những bộ phận nào của hoa chứa tế bào sinh dục đực và cái nữa không?

4. Vậy những bộ phận nào của hoa có chức năng sinh sản là chủ yếu?

5. Những bộ phận nào bao bọc lấy nhị và nhụy? Chúng có chức năng gì?

6. Điểm khác nhau giữa sinh sản sinh dưỡng và sinh sản hữu tính là gì?

- GV chốt lại kiến thức  cho HS ghi bài.

- Nếu còn thời gian, GV giới thiệu thêm về hoa hồng và hoa cúc cho cả lớp quan sát.

- HS đọc to mục  SGK.tr.95

- HS trả lời đạt:

1. Nằm trong hạt phấn của nhị

2. Nằm trong noãn của nhụy

3. Không còn

4. Nhị và nhụy

5. Đài và tràng bao bọc lấy nhị và nhụy để bảo vệ nhị và nhụy

6. Sinh sản sinh dưỡng: Hình thành cây mới từ cơ quan sinh dưỡng.

Sinh sản hữu tính: Hình thành cây mới từ cơ quan sinh sản.

- HS ghi bài.

- HS lắng nghe

2.Chức năng các bộ phận của hoa

- Đài và tràng làm thành bao hoa để bảo vệ nhị và nhụy

- Nhị có nhiều hạt phấn mang tế bào sinh dục dực. Nhụy có bầu chứa noãn mang tế bào sinh dục cái. Nhị và nhụy là bộ phận sinh sản chủ yếu của hoa.