sinh học 6 tuần 20 (2016 - 2017)

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung

Hoạt động 1: Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió

- GV: Hướng dẫn HS quan sát mẫu vật và hình 30.3, 30.4 Và đọc TT SGK trang 101 thảo luận trả lời câu hỏi:

 + Nhận xét vị trí của hoa ngô đực và hoa ngô cái?Vị trí đó có tác dụng gì trong thụ phấn nhờ gió?

 + Những đặc điểm đó có lợi gì cho việc thụ phấn  nhờ gió?

+ Hoa thụ phấn nhờ gió có đặc điểm gì?

- GV gọi đại diện nhóm trả lời.

- GV nhận xét.

* Kiến thức nâng cao:

- Giải thích đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió?

- GV: Y/c các nhóm tiếp tục thảo luận so sánh thụ phấn nhờ gió và thụ phấn nhờ sâu bọ?

- GV gọi đại diện nhóm trả lời, nhóm khác nhận xét.

- GV: Nhận xét – hoàn chỉnh kiến thức.

- HS quan sát mẫu vật và hình 30.3, 30.4. Nghiên cứu TT SGK, thảo luận trả lời câu hỏi:

 + Hoa đực ở trên: Tác dụng dễ tung hạt phấn. Hoa cái ở dưới dễ hứng hạt phấn.

+ Giúp gió thổi hạt phấn di xa. Đầu nhụy dài có nhiều lông giúp giữ hạt phấn.

+ Hoa thụ phấn nhờ gió có đặc điểm gì?

· Hoa thường tập trung ở ngọn cây.

· Bao hoa thường tiêu giảm.

· Chỉ nhị dài, bao phấn treo lũng lẳng. Hạt phấn rất nhiều, nhỏ và nhẹ.

· Đầu nhụy dài, có nhiều lông.

- Đại diện trả lời, nhóm khác bổ xung.

- HS lắng nghe.

- Yêu cầu nêu được

+ Hoa thường tập trung ở ngọn cây.       Gió dễ dàng mang hạt phấn đi xa

+ Bao hoa thường tiêu giảm.

       Làm gió dễ thổi bay hạt phấn đi

+ Chỉ nhị dài, bao phấn treo lũng lẳng. Hạt phấn rất nhiều, nhỏ và nhẹ.        Hạt phấn dễ rơi ra ngoài, nhỏ, nhẹ giúp hạt phấn bay xa

+ Đầu nhụy dài, có nhiều lông.         Dễ dàng nhận hạt phấn

- Nhóm thảo luận: Trả lời.

+ Hoa thụ phấn nhờ sâu bọ có bao hoa phát triển, cánh hoa có màu sắc sặc sở, hương thơm. Nhị hoa ngắn, hạt phấn to, có gai. Nhụy ngắn, đầu nhụy có chất dính.

+ Hoa thụ phấn nhờ gió: Bao hoa tiêu giảm; nhị hoa có chỉ nhị dài, hạt phấn nhỏ, nhẹ; Vòi nhụy dài, đầu nhụy có lông.

- Đại diện nhóm TL, nhóm khác bổ xung.

- HS lắng nghe

1. Đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ gió:

- Hoa thường tập trung ở ngọn cây.

- Bao hoa thường tiêu giảm.

- Chỉ nhị dài, bao phấn treo lũng lẳng. Hạt phấn rất nhiều, nhỏ và nhẹ.

- Đầu nhụy dài, có nhiều lông.

Hoạt động 2: Ứng dụng kiến thức về thụ phấn.

- Y/c HS đọc thông tin SGK Tr 101 mục 4. Trả lời câu hỏi:

+ Con người đã làm gì để tạo điều kiện cho hoa thụ phấn?

+ Con người chủ động thụ phấn cho hoa nhằm mục đích gì?

- GV: chỉ định 1, 2 HS trả lời câu hỏi và y/c HS khác nhận xét.

- GV: kết luận.

* Kĩ năng sống: 

Để bảo vệ, phát triển và tăng năng suất cây trồng, là HS em phải làm gì?

- GV nhận xét.

- HS: Đọc thông tin SGK

+ Con người đã chủ động thụ phấn cho hoa.

+ Tạo ra các giống lai mới có phẩm chất tốt, năng suất cao.

- HS: trả lời câu hỏi – nhận xét câu trả lời.

- HS: nghe ghi bài.

Chăm sóc cây, giúp cây thụ phấn…..

- HS lắng nghe.

2. Ứng dụng kiến thức về thụ phấn:

Con người có thể chủ động giúp hoa giao phấn để làm tăng sản lượng quả và hạt, tạo được những giống lai mới có phẩm chất tốt và năng suất cao.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung

Hoạt động 1: Hiện tượng nảy mầm của hạt phấn.

- GV hướng dẫn HS quan sát hình 31.1 và đọc thông tin mục  SGK tr.103 trả lời câu hỏi:

+ Sau khi thụ phấn, hạt phấn có biến đổi gì ?

+ Ống phấn đi đến đâu và mang gì theo ?

- GV yêu cầu HS mô tả lại hiện tượng nảy mầm của hạt phấn?

- GV chốt lại kiến thức.

- HS quan sát hình 31.1 theo sự hướng dẫn của GV

- HS đọc to thông tin mục  SGK tr.103.

+ Hạt phấn hút chất  nhầy và trương lên. Hạt phấn nảy mầm thành ống phấn.

+ Ống phấn mang theo tế bào sinh dục đực xuyên qua đầu nhụy vào trong bầu gặp noãn.

- HS mô tả lại:

Sau khi thụ phấn, trên đầu nhụy có rất nhiều hạt phấn. mỗi hạt phấn hút chất nhày ở đầu nhụy trương lên và nảy mầm thành một ống phấn. TBSD đực được chuyển đến đầu ống phấn.

- HS ghi bài

1. Hiện tượng nảy mầm của hạt phấn.

Sau khi thụ phấn, trên đầu nhụy có rất nhiều hạt phấn. mỗi hạt phấn hút chất nhày ở đầu nhụy trương lên và nảy mầm thành một ống phấn. TBSD đực được chuyển đến đầu ống phấn.

Hoạt động 2: Thụ phấn

- GV yêu cầu HS tiếp tục quan sát hình 31.1, đọc thông tin mục   SGK tr.103

- GV hướng dẫn HS khai thác thông tin bằng cách đặt câu hỏi:

1. Sự thụ tinh xảy ra tại bộ phận nào của hoa?

2. Sự thụ tinh là gì?

* Kiến thức nâng cao:

3. Tại sao nói sự thụ tinh là dấu hiệu cơ bản của sinh sản hữu tính?

- GV nhận xét  chốt lại ý chính và nhấn mạnh: sự sinh sản có sự tham gia của tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái trong thụ tinh gọi là sinh sản hữu tính.

- GV mở rộng: Thụ phấn có quan hệ gì với thụ tinh?

- HS quan sát hình 31.1, đọc thông tin mục   SGK tr.103

- HS thảo luận, trả lời đạt:

1. Sự thụ tinh xảy ra ở noãn.

2. Sự thụ tinh là sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái tạo thành hợp tử.

3. Vì sự thụ tinh có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực và tế bào sinh dục cái

- HS lắng nghe và ghi bài.

- HS trả lời đạt: Muốn có hiện tượng thụ tinh phải có hiện tượng thụ phấn nhưng hạt phấn phải được nảy mầm. Vậy thụ phấn là điều kiện cần cho thụ tinh xảy ra.

2. Thụ tinh.

  Thụ tinh là quá trình kết hợp giữa TBSD đực và TBSD cái tạo thành hợp tử. Sinh sản có hiện tượng thụ tinh là sinh sản hữu tính.

Hoạt động 3: Kết hạt và tạo quả.

- GV yêu cầu HS đọc thông tin mục  SGK tr.103  trả lời câu hỏi:

1. Hạt do bộ phận nào của hoa tạo thành?

2. Noãn sau khi thụ tinh sẽ hình thành bộ phận nào của hạt?

3. Quả do bộ phận nào của hoa tạo thành? Quả có chức năng gì?

- GV nhận xét, chốt lại ý chính

- GV mở rộng: Em có biết những cây nào khi quả đã hình thành vẫn còn giữ lại bộ phận của hoa? Tên bộ phận đó?

- HS đọc thông tin mục  SGK tr.103  trả lời câu hỏi:

1. Hạt do noãn của hoa tạo thành

2. Noãn sau khi thụ tinh sẽ hình thành phôi.

3. Bầu phát triển thành quả chứa và bảo vệ hạt.

- HS ghi bài

- HS trả lời đạt:

+ Phần đài của hoa vẫn còn lại trên quả như cà chua, hồng, ổi, thị, hồng xiêm,…

+ Phần đầu nhụy, vòi nhụy như chuối, ngô,…

3. Kết hạt và tạo quả.

Sau khi thụ tinh:

+ Hợp tử phát triển thành phôi.

+ Noãn phát triển thành hạt chứa phôi.

+ Bầu phát triển thành quả chứa hạt.

+ Các bộ phận khác của hoa héo và rụng (một số ít loài cây ở quả còn dấu tích của một số bộ phận của hoa).