1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài
Toán học là bộ môn khoa học quan trọng trong việc hình thành khả năng sáng tạo và tư duy lô gic cho học sinh. Việc hình thành năng lực giải Toán cho học sinh trung học cơ sở là việc làm chính không thể thiếu được của người thầy, rèn luyện cho các em có khả năng tư duy sáng tạo, nắm chắc kiến thức cơ bản, gây được hứng thú cho các em yêu thích môn Toán. Ngoài việc giải được các dạng toán cơ bản ở trong sách giáo khoa, cần hướng dẫn học sinh giải được các bài tập nâng cao, phát huy khả năng của học sinh khá giỏi.
Trong chương trình đại số 7 dạng toán áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau có tầm quan trọng rất lớn cho việc học các chủ đề sau. Và các bài toán này thường có mặt trong các đề khảo sát chất lượng cuối năm học, đề thi học sinh chất lượng mũi nhọn hay đề thi giải toán trên mạng nhưng thời lượng phân phối chương trình cho phần này vẫn còn rất ít và hệ thống bài tập trong sách giáo khoa và sách bài tập chưa nhiều, sắp xếp các bài tập chưa phân theo các dạng cơ bản.
Với học sinh lớp 7 việc làm quen dạng toán này đã được tiếp xúc từ lớp dưới bằng cách áp dụng tính chất của phân số bằng nhau (tính chất của tỉ lệ thức), tuy nhiên khi gắn vào bài tập thì tính chất của tỉ lệ thức không giúp học sinh giải quyết được những bài tập đó nên học sinh thường rơi vào trạng thái chán nản, không có hướng đi cho các bài tập. Nhất là với các em học sinh miền núi như trường THCS Tam Thái khi làm dạng toán này còn gặp nhiều lúng túng hay sai sót trong các bước lập luận, trình bày. Để giúp học sinh khắc phục những sai sót thường mắc phải cũng như có kĩ năng gải các bài toán liên quan đến áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau tôi đưa ra đề tài: Hướng dẫn học sinh lớp 7 giải bài toán áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau.
1.2. Mục đích nghiên cứu
Phân loại các dạng bài tập áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau
Các phương pháp thường dùng để giải các bài toán áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau
Rèn kĩ năng vận dụng kiến thức khi giải bài toán áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp giải các dạng toán áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau trong chương trình toán 7
Đối tượng khảo sát: Học sinh lớp khá lớp 7 trường THCS Tam Thái
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
- Tỉ lệ thức
Định nghĩa: Tỉ lệ thức là một đẳng thức của hai tỉ số
Tính chất tỉ lệ thức
Tính chất 1: Nếu thì
Tính chất 2: Nếu thì
; ; ;
Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau
Từ suy ra
Mở rộng
Suy ra từ tính chất
Chú ý : Khi có dãy tỉ số ta nói các số a,b,c tỉ lệ với 2; 3;5
Ta cũng viết a : b: c = 2 : 3 : 5
Lũy thừa của một thương
2.2. Thực trạng của vấn đề
2.2.1. Đặc điểm tình hình học sinh
Lớp 7 có số lượng học sinh không đồng đều về mặt nhận thức gây khó khăn cho giáo viên trong việc lựa chọn phương pháp phù hợp. Nhiều học sinh có hoàn cảnh khó khăn do đó việc đầu tư về thời gian và sách vở bị hạn chế và ảnh hưởng không nhỏ đến nhận thức và sự phát triển tư duy của các em. Đa số các em hay thoả mãn trong học tập, các em cho rằng chỉ cần học thuộc lòng các kiến thức trong SGK là đủ. Chính vì vậy mà các em tiếp thu kiến thức một cách thụ động, không tự mày mò, khám phá kiến thức mới, bài tập phát triển.
Qua một thời gian tôi đó tiến hành điều tra cơ bản và thu được kết quả như sau
+ Lớp 7A: Số em lười học bài, lười làm bài tập chiếm khoảng 50%, số học sinh nắm được kiến thức và biết vận dụng vào bài tập chiếm khoảng 30%
+ Lớp 7B: Số em lười học bài, lười làm bài tập chiếm khoảng 45%, số học sinh nắm được kiến thức và biết vận dụng vào bài tập chiếm khoảng 35%.
2.2.2. Nguyên nhân
Nguyên nhân của vấn đề trên là do các em chưa có ý thức tự giác học tập, chưa có kế hoạch thời gian hợp lý tự học ở nhà, học còn mang tính chất lấy
nguon VI OLET
