SKKN MĨ THUẬT ĐAN MẠCH 2 MỚI NHẤT

                       PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP. BMT

                          TRƯỜNG TIỂU HỌC LÊ NGỌC HÂN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MĨ THUẬT ĐAN MẠCH

     “BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY- HỌC

      QUY TRÌNH VẼ THEO ÂM NHẠC LỚP 4, 5 Ở TIỂU HỌC”.

(Chủ đề: Vẽ theo nhạc. Khối lớp 4,5)

                               G        D

     Năm học: 2018 - 2019

                                     BÁO  CÁO  SÁNG  KIẾN

                                               --------------------------------------------------*----------------------------------------------------

I. THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN :
   - Tên sáng kiến:  “Một số kinh nghiệm trong công tác giảng dạy bộ môn Mỹ thuật  TH theo phương pháp Đan Mạch SAEPS“ 2018 - 2019
   - Lĩnh vực áp dụng sáng kiến:  Giáo dục và Đào tạo.
   - Phạm vi áp dụng sáng kiến: Trường TH Lê Ngọc Hân
   - Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ năm 2018 - 2019
   - Tác giả: Nguyễn Đình Thái
   - Họ và tên: Nguyễn Đình Thái
   - Năm sinh:  30/04/1979
   - Trình độ chuyên môn: Sư Phạm Mĩ Thuật
   - Chức vụ công tác: Giáo Viên
   - Nơi làm việc:  Trường TH Trường TH Lê Ngọc Hân
   - Địa chỉ liên hệ: 247 Nguyễn Văn Cừ TP. Buôn Ma Thuột DakLak
   - Điện thoại: 090 522 5088

  A/ TÓM TẮT SÁNG KIẾN.

    Hiện nay, trong hệ thống các môn học ở trường phổ thông nói chung, ở Tiểu học nói riêng, môn Mĩ thuật giúp học sinh biết các sử dụng ngôn ngữ tạo hình(đường nét, hình mảng, hình khối, màu sắc, bố cục,…) thông qua hoạt động trải nghiệm để biểu đạt thái độ, cảm xúc, sự tưởng tượng và kiến thức của bản thân về thế giới xung quanh.

Quy trình Vẽ theo âm nhạc (hay Trang trí và vẽ tranh qua Âm nhạc) là một trong bảy quy trình của Chương trình dạy học Mĩ thuật ở Tiểu học, theo Dự án, phương pháp mới của Vương quốc Đan Mạch hiện nay,

Trong quá trình giảng dạy Quy trình Vẽ theo âm nhạc cho học sinh lớp 4, 5 ở trường Tiểu học, tôi thấy đây là quy trình có tính mới, lạ được kết hợp giữa Âm nhạc và Mĩ thuật để tạo nên những tác phẩm mới- bức tranh biểu cảm mới, có tính ứng dụng trong cuộc sống, phát triển được trí tưởng tượng, sáng tạo có mục đích của học sinh, các em sáng tạo và trang trí thành những đồ vật có ứng dụng đẹp trong cuộc sống. Tuy nhiên việc quản lí lớp học của giáo viên có nhiều khó khăn: lớp học thì ồn ào, nhốn nháo khi vẽ theo nhạc, hiệu quả giờ dạy chưa cao, cũng như sản phẩm tạo thành của học sinh không được đồng đều theo mong đợi của giáo viên.

Vậy, làm thế nào để giờ dạy- học quy trình Vẽ theo âm nhạc đạt hiệu quả nhất, tôi đã chọn để nghiên cứu viết Sáng kiến “Biện pháp nâng cao chất lượng dạy - học Quy trình Vẽ theo âm nhạc lớp 4,5 ở Tiểu học”  nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy môn Mĩ thuật trong trường Tiểu học.

Quy trình Vẽ theo âm nhạc giảng dạy trong trường Tiểu học: Đối với lớp 5 trong các tuần 6, 7, 8; đối với lớp 4 trong tuần 19, 20.

Sáng kiến “Biện pháp nâng cao chất lượng dạy - học Quy trình Vẽ theo âm nhạc lớp 4, 5 ở Tiểu học” của tôi, đã chỉ ra thực trạng, những thuận lợi khó khăn tôi gặp phải trong giảng dạy, cũng như nhiệm vụ của quy trình Vẽ theo âm nhạc. Sáng kiến này nhằm giúp cho giáo viên hiểu sâu sắc hơn Quy trình Vẽ theo âm nhạc ở Tiểu học, là một quy trình tạo nên ý thức nghe nhạc – cảm thụ- chuyển tải thành nét vẽ- sáng tạo thành các sản phẩm có ý nghĩa trang trí cho cuộc sống. Đó sẽ là một trong những kiến thức ban đầu quan trọng của chương trình Mĩ thuật Tiểu học, và từ đây, sẽ dần hình thành các kĩ năng cần thiết để giúp học sinh hoàn thành được các bài tập theo chương trình, và vận dụng những kiến thức ấy vào học tập, sinh hoạt hàng ngày.     

Tức là học sinh sẽ hình thành được kiến thức cơ bản của môn Mĩ thuật qua Quy trình Vẽ theo âm nhạc này. Học sinh sẽ vẽ theo một phương pháp từ trừu tượng chuyển thành cụ thể, đơn giản những sản phẩm, những bức tranh biểu cảm mới có ý nghĩa trang trí cao cho cuộc sống.

Trong quy trình dạy - học mĩ thuật này, Âm nhạc và Mĩ thuật được kết hợp với nhau để tạo cho học sinh sự thích thú, trí tưởng tượng, sáng tạo trong việc trang trí.  Hay còn có thể gọi là Quy trình dạy - học mĩ thuật: Tạo tác phẩm nghệ thuật dựa trên âm nhạc.

Thông qua quy trình dạy - học mĩ thuật Vẽ theo nhạc ở Tiểu học này học sinh sẽ học được cách:

- Lắng nghe và vận động, di chuyển theo giai điệu của âm nhạc.

- Chuyển âm thanh và giai điệu thành những đường nét từ sự hứng khởi.

- Phát triển trí tưởng tượng trong quá trình tạo ra sản phẩm.

- Sáng tạo những sản phẩm mới từ bức tranh nhiều màu sắc được tạo ra theo giai điệu của âm nhạc.

- Biết chọn lọc và sử dụng hình ảnh từ bức tranh lớn để trang trí, giao tiếp…

Đặc biệt hơn cả là sáng kiến đã chỉ rõ ra “4 biện pháp” cụ thể để nâng cao chất lượng dạy- học quy trình Vẽ theo âm nhạc lớp 4, 5 ở Tiểu học, đó là:

+ Biện pháp thứ nhất: Để nâng cao chất lượng dạy- học quy trình Vẽ theo âm nhạc là sự chuẩn bị đồ dùng của giáo viên, học sinh đầy đủ, phù hợp với mỗi chủ đề:

+ Biện pháp thứ hai: Giáo viên bộ môn cần nắm vững mục tiêu cần đạt và cách thức tổ chức các hoạt động dạy- học của quy trình Vẽ theo âm nhạc ở mỗi chủ đề dạy.

+ Biện pháp thứ 3: Giáo viên bộ môn Mĩ thuật cần nghiên cứu kĩ chủ đề dạy, xây dựng, thiết kế cho mình kế hoạch dạy học chi tiết, xuyên suốt chủ đề để làm căn cứ cho các tiết dạy của quy trình Vẽ theo âm nhạc, phù hợp với đối tượng học sinh và đặc điểm địa phương.

+ Biện pháp thứ tư: Giáo viên bộ môn cần nắm chắc việc đổi mới cách đánh giá HS.

Sáng kiến đã khẳng định được kết quả của hai năm nghiên cứu và thực dạy thông qua sản phẩm của học sinh lớp 4, 5; Nêu được cách mở rộng cũng như kết luận và khuyến nghị cần thiết về “Biện pháp nâng cao chất lượng dạy - học Quy trình Vẽ theo âm nhạc lớp 4, 5 ở Tiểu học”.

  B/ MÔ TẢ SÁNG KIẾN.

            “BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY- HỌC

QUY TRÌNH VẼ THEO ÂM NHẠC Ở TIỂU HỌC”

1. HOÀN CẢNH NẢY SINH SÁNG KIẾN:

Hiện nay, trong hệ thống các môn học ở trường phổ thông nói chung, ở Tiểu học nói riêng, môn Mĩ thuật giúp học sinh biết các sử dụng ngôn ngữ tạo hình (đường nét, hình mảng, hình khối, màu sắc, bố cục,…) thông qua hoạt động trải nghiệm để biểu đạt thái độ, cảm xúc, sự tưởng tượng và kiến thức của bản thân về thế giới xung quanh.

Chương trình dạy Mĩ thuật theo Dự án, phương pháp của Đan Mạch hiện nay thực hiện theo 7 quy trình sau:

     Quy trình 1.  Vẽ cùng nhau và sáng tạo các câu chuyện: vẽ kí họa dáng (người/ vật).

     Quy trình 2.  “Vẽ biểu cảm”: Vẽ theo mẫu (chân dung/ vật thể).

     Quy trình 3.  Trang trí và vẽ tranh qua Âm nhạc (hay Quy trình Vẽ theo âm nhạc): Vẽ trang trí làm bìa sách, bưu thiếp, giấy mời, tranh biểu cảm mới,

     Quy trình 4.  Xây dựng cốt truyện: Hình ảnh các nhân vật được xé, cắt dán, tạo hình 3D để tạo một chủ đề có cốt truyện.

     Quy trình 5.  Tạo hình 3D – tiếp cận theo chủ đề: (Tạo hình từ vật tìm được).

     Quy trình 6.  Điêu khắc - Nghệ thuật tạo hình không gian: (Nghệ thuật sắp đặt/ hoạt cảnh/ biểu diễn và sắm vai)

     Quy trình 7.  Tạo hình con rối và nghệ thuật biểu diễn: Tạo hình các con rối và tạo ra một buổi trình diễn ấn tượng.

Trong quá trình giảng dạy Quy trình Vẽ theo âm nhạc cho học sinh lớp 4, lớp 5 ở trường Tiểu học, tôi thấy đây là quy trình có tính mới, lạ được kết hợp giữa Âm nhạc và Mĩ thuật để tạo nên những tác phẩm mới- bức tranh biểu cảm mới, có tính ứng dụng trong cuộc sống, phát triển được trí tưởng tượng, sáng tạo có mục đích của học sinh.

 Quy trình “Vẽ theo âm nhạc” ở Tiểu học, các em rất có hứng thú khi kết hợp: nghe nhạc, cảm thụ lời ca, giai điệu, tiết tấu âm nhạc, truyền thành cảm hứng và từ đó thể hiện thành đường nét trên nền giấy trắng, kích thích trí tưởng tượng của các em. Các em sáng tạo và trang trí thành những đồ vật có ứng dụng đẹp trong cuộc sống hoặc những bức tranh tưởng tượng từ đường nét, màu sắc. Tuy nhiên việc quản lí lớp học của giáo viên có nhiều khó khăn: lớp học thì ồn ào, nhốn nháo khi vẽ theo nhạc, hiệu quả giờ dạy chưa cao, cũng như sản phẩm tạo thành của học sinh không được đồng đều theo mong đợi của giáo viên.

Vậy làm thế nào để giờ dạy- học quy trình Vẽ theo âm nhạc đạt hiệu quả nhất, tôi đã chọn để nghiên cứu viết Sáng kiến “Biện pháp nâng cao chất lượng dạy- học Quy trình Vẽ theo âm nhạc lớp 4, 5 ở Tiểu học”  nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy môn Mĩ thuật trong trường Tiểu học.

2. CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ:

           Âm nhạc luôn đóng vai trò quan trọng trong đời sống của người dân Việt Nam, của cả nhân loại. Âm nhạc và giai điệu luôn gây hứng khởi cho mọi người, trong đó có học sinh, Âm nhạc có thể làm cho các em năng động hơn, (cảm thụ âm nhạc của con người bằng nhiều hình thức khác nhau, như: nhún nhảy, gõ nhịp, lắc lư người hoặc nhảy múa theo giai điệu, tiết tấu…). Trong quy trình dạy - học Mĩ thuật “Vẽ theo âm nhạc” theo dự án của Đan Mạch đã khéo léo lồng ghép Âm nhạc và Mĩ thuật để đưa vào giảng dạy Mĩ thuật, đây là điều thật tinh tế. Âm nhạc được cảm thụ và kết hợp với Mĩ thuật để tạo cho học sinh sự thích thú, trí tưởng tượng, sáng tạo trong việc trang trí tạo nên những tác phẩm mới- bức tranh biểu cảm mới, có tính ứng dụng trong cuộc sống, hay còn có thể gọi là Quy trình dạy - học mĩ thuật: Tạo tác phẩm nghệ thuật dựa trên âm nhạc .

3. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ:

3.1/  Những thuận lợi và khó khăn khi thực hiện dạy- học quy trình Vẽ theo âm nhạc, ở trường tôi:

3.1.1. Những thuận lợi:

- Đối với nhà trường: có bề dày thành tích cấp huyện, cấp tỉnh, cấp Quốc gia, có cơ sở vật chất tốt, có phòng học chuyên dành riêng cho các môn, như Mĩ thuật, Âm nhạc, Tiếng Anh, Tin học,...Riêng môn Mĩ thuật đã sắp xếp thời khóa biểu 2 tiết liền đáp ứng Dự án phương pháp mới của Đan Mạch.

- Đối với giáo viên: có trình độ Đại học, có chuyên môn vững vàng, chuyên sâu, có nhiều lần đạt thành tích trong giảng dạy cấp Tiểu học cũng như công tác khác cấp huyện, tích cực nghiên cứu tài liệu, học hỏi bạn bè, đồng nghiệp.

- Đối với học sinh: HS đa số là con em nông thôn, ngoan, thuần, thích học Mĩ thuật.

- Đối với cha mẹ học sinh: là những người trẻ tuổi, có sự đồng thuận đầu tư cơ sở vật chất để con em có đủ đồ dùng và phương tiện tốt để học tập.

3.1.2. Những khó khăn:

- Đối với giáo viên: Mới được tiếp cận với Dự án phương pháp mới của Đan Mạch, được tập huấn quá ít ỏi, còn thiếu kinh nghiệm trong giảng dạy kết hợp giữa Môn Âm nhạc và môn Mĩ thuật.

- Đối với học sinh: trình độ nhận thức môn học không đồng đều, còn mải chơi, còn ồn ào khi thực hiện Vẽ theo nhạc, chưa biết cách thể hiện nét vẽ theo cảm nhận của giai điệu, tiết tấu âm nhạc.

- Đối với cha mẹ học sinh: là những người trẻ tuổi, thường làm công ty nên đi sớm về muộn, chưa sát sao với việc học và cảm thụ sản phẩm Mĩ thuật của con em.

3.2./ Nhiệm vụ của quy trình Vẽ theo âm nhạc, cần đạt được.

Quy trình Vẽ theo âm nhạc là một trong bảy quy trình của chương trình dạy học Mĩ thuật Tiểu học mới của Dự án Mĩ thuật Đan Mạch, Thông qua quy trình dạy - học Mĩ thuật : Vẽ theo âm nhạc, học sinh sẽ học được cách:

- Lắng nghe và vận động, di chuyển theo giai điệu của Âm nhạc.

- Chuyển âm thanh và giai điệu thành những đường nét từ sự hứng khởi.

- Phát triển trí tưởng tượng trong quá trình tạo ra sản phẩm.

- Sáng tạo những sản phẩm mới từ bức tranh nhiều màu sắc được tạo ra theo giai điệu của Âm nhạc.

- Biết chọn lọc và sử dụng hình ảnh từ bức tranh lớn để trang trí, giao tiếp…

3.3/ Nhiệm vụ nghiên cứu.

- Tìm hiểu thực trạng dạy- học của Quy trình Vẽ theo âm nhạc ở Tiểu học, để từ đó đúc rút phương pháp dạy cho có chất lượng.

- Để Quy trình Vẽ theo âm nhạc giúp học sinh học Mĩ thuật ngoài hứng thú ra còn có khả năng biểu hiện cái đẹp và cảm thụ cái đẹp trang trí cho trường lớp, gia đình, bản thân ...

- Để học sinh hoàn thành xuất sắc các bài tập theo chương trình .

- Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy - học Quy trình Vẽ theo âm nhạc ở Tiểu học phù hợp.

3.4/ Phương pháp nghiên cứu.

-         Đọc tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu về quy trình Vẽ theo âm nhạc.

-         Thực tế giảng dạy.

-         Kết quả bài vẽ, sản phẩm quy trình Vẽ theo âm nhạc của học sinh lớp 4, 5 ở Tiểu học.

3.5/ Phạm vi nghiên cứu.

3.5.1. Đối tượng nghiên cứu:

- Giờ dạy- học quy trình Vẽ theo âm nhạc của giáo viên và học sinh Tiểu học lớp 4; lớp 5.

3.5.2. Tài liệu nghiên cứu:

- Sách Dạy Mĩ thuật lớp 4; 5 và sách Học Mĩ thuật lớp 4; 5.

- Tài liệu tập huấn Mĩ thuật theo dự án Đan Mạch.

- Nghiên cứu qua sách, báo GD&TĐ, sách tham khảo, trang mạng Internet,.....

Từ những thuận lợi, khó khăn, những yêu cầu cần thiết của bộ môn Mĩ thuật nói chung và của Quy trình Vẽ theo âm nhạc nói riêng, tôi xin mạnh dạn tự học, tự nghiên cứu, đưa ra biện pháp nhằm khắc phục để nâng cao chất lượng cho quy trình này bằng sáng kiến: “Biện pháp nâng cao chất lượng dạy- học quy trình Vẽ theo âm nhạc lớp 4, 5 ở Tiểu học”.

4. CÁC BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY- HỌC QUY TRÌNH VẼ THEO ÂM NHẠC LỚP 4, 5 Ở TIỂU HỌC:

Để nâng cao chất lượng dạy- học quy trình Vẽ theo âm nhạc thì người giáo viên Mĩ thuật phải nghiên cứu kĩ, sâu chủ đề dạy thuộc lớp nào, mục tiêu cần đạt là gì, hình dung ra sản phẩm tạo thành của các em là gì, sau đó sẽ chuẩn bị những thứ cần thiết nhất để chủ đề dạy có chất lượng mong muốn, như:

4.1. Biện pháp thứ nhất: Để nâng cao chất lượng dạy- học quy trình Vẽ theo âm nhạc là sự chuẩn bị đồ dùng của giáo viên, học sinh đầy đủ, phù hợp với mỗi chủ đề:

4.1.1.Vật liệu:

- Giấy a0 hoặc a2, bọt biển, bút lông, bột màu nghiền, màu nước, bảng pha màu, băng dính, xô đựng nước (nếu có), vật liệu sẵn có ở địa phương,...

- Bút dạ, bút sáp, chì màu phù hợp với giấy a3, a4, a5.

       4.1.2. Âm nhạc:

- Vẽ khi có âm nhạc, băng, đĩa hát. Hoặc học sinh tự chuẩn bị bài hát tập thể.

 Vậy, để có sự chuẩn bị đầy đủ đồ dùng của GV và HS thì cần có sự đồng thuận, ủng hộ, đầu tư của Ban giám hiệu nhà trường; của các đồng chí GV chủ nhiệm, các bậc cha mẹ học sinh, các em học sinh với GV bộ môn.

4.2. Biện pháp thứ hai: Giáo viên bộ môn cần nắm vững mục tiêu cần đạt và cách thức tổ chức các hoạt động dạy- học của quy trình Vẽ theo âm nhạc ở mỗi chủ đê dạy.

   Để dạy một chủ đề nào đó của quy trình Vẽ theo âm nhạc thì cần thực hiên qua 5 hoạt động dạy học như sau:

HOẠT ĐỘNG 1: Nghe nhạc hoặc các nhịp điệu, tiết tấu và vẽ theo giai điệu.

* Mục tiêu giáo viên sẽ khuyến khích học sinh đạt tới:

- Tập trung và nghe nhạc ;

- Sử dụng âm nhạc, xúc giác và các giác quan thẩm mỹ;

- Trải nghiệm âm nhạc và giai điệu tạo cảm xúc;

- Trải nghiệm mối liên hệ giữa giai điêu, hoạt động cơ thể và hình ảnh;

- Yêu thích quy trình dạy - học mĩ thuật hợp tác.

* Kết quả học sinh đạt được:

- Nghe nhạc;

- Sử dụng tất cả các giác quan để học tập;

- Vẽ màu sắc, đường nét và các mảng màu dựa trên nền nhạc;

- Kết nối âm nhạc, hội họa và hoạt động cơ thể;

- Hợp tác trong suốt quy trình dạy - học mĩ thuật.
Khi kết thúc, học sinh trưng bày và thưởng thức bức tranh mình vừa tạo ra từ khổ giấy lớn (vẽ theo nhóm) hoặc giấy nhỏ (vẽ cá nhân).

* Cách tiến hành, tổ chức hoạt động 1 và những điểm GV cần lưu ý:

- GV cần phân chia tạo nhóm sao cho phù hợp với điều kiện của lớp học. khoảng 6-8 HS/ nhóm.

Khởi động: GV bật nhạc nhẹ nhàng, HS lắng nghe và cảm nhận giai điệu của âm nhạc. HS bắt đầu vẽ những nét màu trên giấy theo thứ tự các màu từ sáng đến đậm. (Nếu sử dụng màu bột nghiền hoặc màu nước thì chú ý hạn chế màu đen vì màu này dễ làm cho bức tranh bị xỉn màu). Âm nhạc tăng dần sang tiết tấu nhanh tạo cảm xúc mạnh mẽ cho HS. Các em chuyển động cơ thể và vẽ theo  giai điệu của âm nhạc.

Hoạt động này kéo dài khoảng 5 đến 7 phút.

Thực hiện quy trình này cần linh hoạt và sáng tạo với nhiều chất liệu màu, kích cỡ giấy, âm nhạc… theo điều kiện của trường/ địa phương mình. Có thể thay nhạc bằng bài hát hoặc tiết tấu gõ đệm nhẹ nhàng, từ tiết tấu chậm đến nhanh, sôi nổi, mạnh mẽ…

Hoạt động này là hoạt động làm cho HS nhiều hứng khởi khi Vẽ theo âm nhạc nhất, nhưng cũng chính là hoạt động gây ra sự nhốn nháo, ồn ào nhất trong cả quy trình thực hiện một chủ đề. Vì vậy người giáo viên là người tổ chức phải cho các em nghe nhạc hoặc hát các bài hát liên tục rồi chuyển thành

cảm xúc để tạo nên bức tranh nhóm bằng đường nét và màu sắc đẹp, có thế các em mới không mất trật tự, nhốn nháo, ồn ào được, đây là đích chính cần đạt được.

HOẠT ĐỘNG 2: Từ vẽ tranh đến thưởng thức, cảm nhận về màu sắc.

* Mục tiêu ở hoạt động 2 người giáo viên sẽ khuyến khích học sinh đạt đến:

- Chia sẻ kinh nghiệm từ  ý kiến cá nhân;

- Tập trung, giao tiếp và lắng nghe nhau;

- Hiểu biết nhiều hơn về màu sắc, đường nét.

* Kết quả cuối hoạt động 2 học sinh có khả năng:

- Biểu đạt được kinh nghiệm và ý kiến của bản thân;

- Nghe tập trung vào những bài thuyết trình của bạn;

- Nói về  hình mảng, màu sắc và đường nét biểu cảm qua âm nhạc.

HS quan sát bức tranh và suy nghĩ, đưa ra những nhận xét và chia sẻ cảm nhận về hoạt động vừa thực hiện. Các em tưởng tượng ra những hình ảnh/ đề tài từ bức tranh lớn đó.

*Cách tiến hành:  Để lôi cuốn các em trong hoạt động 2 thì GV có thể hỏi HS một số câu hỏi:

- Em có cảm nhận như thế nào trong suốt quá trình di chuyển xung quanh bàn và vẽ màu?

- Em nghĩ như thế nào về bức tranh tập thể? Em thích gì trong bức tranh đó?

- Em có nghĩ là bức tranh này lộn xộn không? Em có hứng thú với hoạt động vừa thực hiện không?

- Trong khi quan sát tranh em liên tưởng tới hình ảnh gì?

- Từ những hình ảnh đó em nghĩ đến những đề tài nào?

* Giáo viên khuyến khích học sinh phản hồi và ghi chép lại ý kiến thành một bản đồ tư duy ở trên bảng.

 * Giáo viên có thể tập trung vào màu sắc và lần lượt giới thiệu về một số khái niệm màu như:   • Sáng tối

                         • Nóng lạnh

                         • Bổ túc

                         • Tương phản

                         • Hòa sắc

HOẠT ĐỘNG 3: Lựa chọn hình ảnh trong thế giới tưởng tượng để chuẩn bị tạo thành bức tranh biểu cảm mới hoặc sản phẩm cho riêng cá nhân HS.

* Mục tiêu giáo viên sẽ khuyến khích học sinh hoạt động được:

- Phát huy trí tưởng tượng của mình;

- Tự tìm hình ảnh trong bức tranh lớn;

- Khuyến khích các em phát triển câu chuyện từ một mảng nhỏ của cả bức tranh;

- Thúc đẩy hình thức thuyết trình, tập trung lắng nghe.

* Kết quả cuối hoạt động 3 học sinh có khả năng đạt được:

- Chọn được một phần bức tranh dựa theo một chủ đề;

- Sáng tác câu chuyện liên quan đến phần đã cắt khỏi bức tranh lớn;

- Thuyết trình bức tranh đã chọn và kể câu chuyện sáng tác cho cả lớp.

*Cách tiến hành:  Mỗi học sinh dùng một khung giấy theo các hình tùy ý được trổ từ khổ giấy a4 và dịch chuyển trên bức tranh lớn để tìm kiếm phần màu sắc, đường nét mình thích rồi dán khung giấy vào vị trí đó trên bức tranh lớn. Học sinh tưởng tượng và lần lượt kể trước lớp về câu chuyện trong bức tranh mình đã lựa chọn. Giáo viên sử dụng câu hỏi nhằm gợi ý, phát triển trí tưởng tượng của HS.

Ví dụ 1 về cách tạo và trang trí một bìa lịch hoặc bìa sách/ truyện:

“Mùa xuân đến là mùa của những cành đào khoe sắc thắm, mùa của đàn én bay liệng trên bầu trời, mùa của những giọt sương long lanh đọng trên hoa lá. Bạn lấy camera là khung hình được trổ thành bìa lịch hay thành bìa sách/ truyện ra chụp hình trên tờ giấy vẽ theo âm nhạc và vẽ, trang trí thêm, đặt tên cho bìa lịch hay sách/ truyện, cuối cùng kể cho chúng ta nghe về nội dung mùa xuân ở đó...”

Ví dụ 2 về một câu chuyện tưởng tượng:

“Ngày xửa ngày xưa có một con chim hiếm sống ở nước ta. Người ta nói rằng nó đã quay lại. Bạn lấy camera là khung tìm hình được trổ ra từ giấy và đi tìm con chim đó, “chụp hình” và kể cho chúng ta nghe về nguồn gốc, đặc điểm, điều kiện sống,.thức ăn, hoàn cảnh khi nó được tìm ra…”

Giáo viên chuẩn bị một khung tìm hình được trổ ra từ giấy cho từng học sinh hoặc để các em tự làm các khung tìm hình của riêng mình tùy vào sở thích và lứa tuổi của học sinh.

Với ví dụ trên, mỗi học sinh sẽ tìm cho mình con chim đặc biệt đó. Các em suy nghĩ và tự tìm ra cho mình những câu chuyện để kể. Các em sẽ lần lượt kể câu chuyện đó cho cả lớp, khi kết thúc  mỗi câu chuyện, người kể sẽ chỉ định bức hình tiếp theo của bạn khác để trình bày và cứ thế tiếp tục, các em đều có cơ hội kể câu chuyện của mình.

     * HOẠT ĐỘNG 4: Tạo bức tranh theo tưởng tượng- bức tranh biểu cảm mới (ở lớp 4) hoặc các sản phẩm trang trí như: bưu thiếp, thiệp mời hoặc bìa sách, bìa lịch..(ở lớp 5).

* Mục tiêu hoạt động 4 giáo viên sẽ khuyến khích học sinh để đạt được: