so hoc 6 ca nam

            Ho¹t ®éng cña GV

              Ho¹t ®éng cña HS

Më bµi: (5’)

- DÆn dß HS chuÈn bÞ ®å dïng häc tËp, s¸ch vë cÇn thiÕt cho bé m«n.

- Giíi thiÖu néi dung cña ch­¬ng I nh­ sgk.

- HS nghe GV dÆn dß vµ giíi thiÖu.

- C¸ch tiÕn hµnh: (lµm viÖc c¸ nh©n)

- Cho HS quan s¸t h×nh 1 trong sgk råi giíi thiÖu:

+ TËp hîp c¸c ®å  vËt (s¸ch, bót) ®Æt trªn bµn (h1)

+ TËp hîp nh÷ng chiÕc bµn trong líp häc.

+ TËp hîp c¸c c©y trong s©n tr­êng.

+ TËp hîp c¸c ngãn tay cña mét bµn tay.

+ TËp hîp c¸c häc sinh cña líp 6A

+ TËp hîp c¸c sè tù nhiªn nhá h¬n 4 ?

+ TËp hîp c¸c ch÷ c¸i a,b,c,d.

- YC HS tù t×m thªm c¸c vÝ dô vÒ tËp hîp. GV nhËn xÐt, chèt.

1. C¸c vÝ dô

- HS tù t×m thªm vÝ dô.

- C¸ch tiÕn hµnh: ( lµm viÖc c¸ nh©n vµ nhãm)

- GV:  Ta th­êng dïng c¸c ch÷ c¸i in hoa ®Ó ®Æt tªn cho tËp hîp. VÝ dô:

- Gäi A lµ tËp hîp c¸c sè TN nhá h¬n 4. GV ®­a ra c¸ch viÕt vµ gthiÖu: c¸c sè 0;1;2;3 lµ c¸c phÇn tö cña tËp hîp A. 

C¸c phÇn tö cña tËp hîp ®­îc viÕt trong dÊu  c¸ch nhau bëi dÊu " ; " nÕu lµ sè hoÆc dÊu " , " nÕu lµ ch÷.

Mçi phÇn tö ®­îc liÖt kª mét lÇn, thø tù liªt kª tuú ý.

? H·y viÕt tËp hîp B c¸c ch÷ c¸i a,b,c.

Cho biÕt c¸c phÇn tö cña tËp hîp B?

- GV ®Æt tiÕp c¸c c©u hái vµ giíi thiÖu tiÕp c¸c kÝ hiÖu:

? Sè 1 cã lµ phÇn tö cña tËp hîp A kh«ng

GV gthiÖu:

Ký hiÖu  1  A ®äc lµ 0 thuéc A ; hoÆc 1 lµ phÇn tö  cña A .

?Sè 5 cã lµ phÇn tö cña tËp hîp A kh«ng?

Ký hiÖu  5  A ®äc lµ 5 kh«ng thuéc A hoÆc 5 kh«ng lµ phÇn tö cña tËp hîp A.  - Yªu cÇu ®iÒn sè hoÆc ký hiÖu thÝch hîp vµo « vu«ng ?

a B      1 B           B

GV ®­a tiÕp bµi tËp b¶ng phô ®Ó cñng cè:

Trong c¸c c¸ch viÕt sau, c¸ch viÕt nµo ®óng, c¸ch viÕt nµo sai?

Cho A = vµ B =

a.  a A; 2  A; 5  A; 1  A

b. 3 B; b B; c  B

- Sau khi HS lµm xong, GV chèt l¹i c¸ch ®Æt tªn, c¸c kÝ hiÖu, c¸ch viÕt tËp hîp.

- Cho HS ®äc chó ý 1 trong sgk

- Giíi thiÖu c¸ch viÕt tËp hîp A b»ng c¸ch 2

A = trong ®ã N lµ tËp hîp sè tù nhiªn. TÝnh chÊt ®Æc tr­ng cho c¸c phÇn tö x cña tËp hîp A lµ:

x lµ sè tù nhiªn

2. C¸ch viÕt vµ c¸c kÝ hiÖu

- HS nghe, ghi bµi

Gäi A lµ tËp hîp c¸c sè TN nhá h¬n 4.

A =   

Hay A =

- HS lªn b¶ng viÕt

B = hay B = , ...

a, b, c lµ c¸c phÇn tö cña tËp hîp B

- Sè 1 lµ phÇn tö cña tËp hîp A

- HS ghi bµi

1  A ®äc lµ 0 thuéc A ; hoÆc 1 lµ phÇn tö  cña A .

- Sè 5 kh«ng lµ phÇn tö cña tËp hîp A

5  A ®äc lµ 5 kh«ng thuéc A hoÆc 5 kh«ng lµ phÇn tö cña tËp hîp A

- HS lªn b¶ng lµm:

a B      1 B           B

hoÆc  B

- HS lªn b¶ng lµm bµi tËp:

a.  a A sai; 2  A ®óng;

5  A ®óng; 1  A sai

b. 3 B sai; b B ®óng; c  B sai.

- HS ®äc chó ý ( sgk-5)  

* ViÕt tËp hîp A b»ng c¸ch chØ ra tÝnh chÊt ®Æc tr­ng cho c¸c phÇn tö  cña tËp hîp A lµ: A =

x nhá h¬n 4 (x<4)

- Yc HS ®äc phÇn ®ãng khung trong sgk

- GV gthiÖu c¸ch minh ho¹ tËp hîp nh­ sgk

- Yc lµm bµi   vµ

Nhãm 1:

Nhãm 2:

- Gäi ®¹i diÖn 2 nhãm HS lªn b¶ng lµm, HS líp  theo dâi

- GV kiÓm tra bµi cña HS

*KÕt luËn: GV chèt c¸ch viÕt tËp hîp, c¸c kÝ hiÖu võa häc.

- HS ®äc sgk

*C¸c c¸ch viÕt mét tËp hîp (sgk – 5)

*Minh ho¹ tËp hîp:

   . 0     . 1

                             . a          . b

   .2    . 3        . c

- HS lµm    vµ theo nhãm

C1: D =

C2: D =

2 D; 10 D

M =

- C¸ch tiÕn hµnh: (lµm viÖc c¸ nh©n)

- Yc lµm bµi tËp 3; 4; 5 (sgk – 6)

- HS lµm c¸c bµi tËp 3; 4; 5

- 3 HS lªn b¶ng lµm

Bµi 3:

x A;  y B; b A; b B.

Bµi 4:

A =

B =

M = bót

H = bót, s¸ch, vë

        Ho¹t ®éng cña GV

          Ho¹t ®éng cña HS

Khëi ®éng: (7’)

Gv nªu c©u hái kiÓm tra bµi cò:

HS1: Cho VD vÒ tËp hîp, nªu chó ý trong sgk vÒ c¸ch viÕt tËp hîp.

Lµm bµi tËp 7 SBT -3

HS2: Nªu c¸c c¸ch viÕt tËp hîp. ViÕt tËp hîp c¸c sè tù nhiªn lín h¬n 3 vµ nhá h¬n 10 b»ng 2 c¸ch.

H·y minh ho¹ tËp hîp A b»ng h×nh vÏ.

- Hai HS lªn b¶ng kiÓm tra.

HS1: Ph¸t biÓu chó ý sgk

Ch÷a bµi tËp 7 SBT

a. Cam  A vµ cam B

b. T¸o B nh­ng t¸o B.

HS2: Tr¶ lêi phÇn ®ãng khung trong sgk.

Lµm bµi tËp

C1: A =

C2: A =

Minh ho¹ tËp hîp

              . 4

     . 5             .6            A

          .7        .8

                 .9

- C¸ch tiÕn hµnh: ( lµm viÖc c¸ nh©n)

? Cho biÕt tËp hîp c¸c sè tù nhiªn gåm c¸c phÇn tö nµo ?

? h·y ®iÒn vµo « vu«ng c¸c ký hiÖu :   .

* VÏ trªn tia sè

1. TËp hîp N vµ tËp hîp N*

a. TËp hîp N

N = 0 ; 1; 2; 3; …

Hay N = {x  N  x  N}

? Em h·y ghi trªn tia sè c¸c ®iÓm  4, 5, 6 => mçi sè TN ®­îc biÓu diÔn bíi 1 ®iÓm trªn tia sè.

? TËp hîp sau cã ph¶i tËp hîp sè tù nhiªn kh«ng?

M = 1; 2 ; 3; 4 …

C¸c phÇn tö x¾p theo thø tù  t¨ng dÇn

TËp hîp M ®­îc gäi lµ tËp hîp N*

Lµ tËp hîp c¸c sè TN kh¸c kh«ng

Bµi tËp:

§iÒn vµo « vu«ng c¸c ký hiÖu

 ; 

Tia sè :                                               

                     0  1   2   3   4  5

b. TËp hîp N*

Kh«ng v× kh«ng cã phÇn tö 0

N* = 1; 2 ; 3; 4 …

hoÆc N* = x N/ x 0.

H/s ®iÒn ®­îc vµo b¶ng con

- C¸ch tiÕn hµnh:

- Gäi 1 HS ®äc môc a trong SGK

- Trªn tia sè ®iÓm biÓu diÔn sè nhá ë bªn tr¸i ®iÓm biÓu diÔn sè lín h¬n.

§iÒn ký hiÖu > hoÆc < vµo « trèng.

Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm

Giíi thiÖu ký hiÖu     hoÆc  

- Gäi 1 HS ®äc môc b trong SGK

VD : a < 9 ; 9 < 10 => a < 10

? t×m sè liÒn sau cña sè 4? Sè 4 cã mÊy sè liÒn sau?

GV kÕt luËn phÇn c.

? VËy sè nµo liÒn tr­íc sè 5

gäi 4 vµ 5 lµ 2 sè tù nhiªn liªn tiÕp.  

?Hai sè tù nhiªn liªn tiÕp h¬n kÐm nhau mÊy ®¬n vÞ?

- YC lµm sgk

- GV ®­a ra chó ý d, e. Gi¶i thÝch:

v× a < a + 1

2. Thø tù trong tËp hîp sè TN

- HS ®äc sgk

a. Trong 2 sè tù nhiªn cã 1 sè nhá h¬n sè kia, khi sè a nhá h¬n sè b ta viÕt: a < b hoÆc b > a .

Ngoµi ra cßn dïng ký hiÖu  (lín h¬n hoÆc b»ng),   (nhá h¬n hoÆc b»ng)

b. NÕu a < b vµ b < a th× a < c

VÝ dô : a < 9 ; 9 < 10 => a < 10

- HS: lµ sè 5. Sè 4 cã mét sè liÒn sau.

c. Mçi sè TN cã 1 sè liÒn tr­íc, sau duy nhÊt.

- HS: Sè 4 liÒn tr­íc sè 5

  Hai sè tù nhiªn liªn tiÕp h¬n kÐm nhau 1 ®¬n vÞ

- HS lªn b¶ng lµm

             28; 29; 30

             99; 100; 101

d. Sè 0 lµ sè tù nhiªn nhá nhÊt. Kh«ng cã sè tù nhiªn lín nhÊt.

e. TËp hîp sè tù nhiªn cã v« sè phÇn tö.

a + 1 < a + 2  ; …

* KÕt luËn: Yc HS nh¾c l¹i c¸c néi dung cña phÇn 2. GV chèt.

- C¸ch tiÕn hµnh: (lµm viÖc c¸ nh©n vµ nhãm)

Trong c¸c sè TN sè nµo nhá nhÊt ?

- Cã sè TN lín nhÊt kh«ng ? V× sao ?

lÊy vÝ dô cô thÓ

- Cho HS lµm bµi 6,7 sgk

- Gäi 2 HS lªn b¶ng lµm

- GV nhËn xÐt.

Yªu cÇu lµm bµi tËp 8, 9 SGK theo nhãm

- Gäi ®¹i diÖn 2 nhãm lªn tr×nh bµy.

GV nhËn xÐt.

- HS tr¶ lêi c©u hái.

-  2 HS lªn b¶ng thùc hiÖn .

HS1: Bµi 6

HS2: Bµi 7

- Lµm bµi 8,9 theo nhãm.

         Ho¹t ®éng cña GV

Khëi ®éng: KiÓm tra (7’)

- HS1: ViÕt tËp hîp N vµ N*

Lµm bµi tËp 11(SBT – 5)

Hái thªm: ViÕt tËp hîp c¸c sè tù nhiªn x mµ x N*

- HS 2: ViÕt tËp hîp B c¸c sè tù nhiªn kh«ng v­ît qu¸ 6 b»ng 2 c¸ch. Sau ®ã biÓu diÔn c¸c phÇn tö cña tËp hîp B trªn tia sè. §äc tªn c¸c ®iÓm ë bªn tr¸i ®iÓm 3 trªn tia sè.

- Lµm bµi tËp 10 sgk-8

- GV nhËn xÐt, cho ®iÓm.

            Ho¹t ®éng cña HS

- Hai HS lªn b¶ng kiÓm tra

HS1: N =

         N* =

Ch÷a bµi tËp 11SBT-5

A =

B =

C =

Tr¶ lêi hái thªm: A =

- HS2:

C1: B =

C2: B =

BiÓu diÔn trªn tia sè:

   0    1    2    3    4     5

C¸c ®iÓm ë bªn tr¸i ®iÓm 3 lµ: 0; 1; 2.

Bµi 10 (SGK-8)

4601; 4600; 4599

a + 2; a + 1; a.

- C¸ch tiÕn hµnh: (lµm viÖc c¸ nh©n vµ nhãm)

§Ó ghi sè ba tr¨m m­êi hai ta viÕt 312

Dïng 10 ch÷ sè sau : 1,2,3, ….9 ®Ó ghi c¸c sè tù nhiªn. Em h·y lÊy vÝ dô 1 sè TN cã 1 ch÷ sè, 2 ch÷ sè,3 ch÷ sè, 4 ch÷ sè .

Chó ý : khi viÕt sè cã 5 ch÷ sè viÕt t¸ch riªng nhãm cã 3 ch÷ sè kÓ tõ ph¶i sang tr¸i.

? Gäi 1 h/s viÕt sè TN cã 6 ch÷ sè

D­­íi líp viÕt ra nh¸p

- G/v nhËn xÐt

CÇn ph©n biÖt sè víi ch÷ sè, sè chôc víi ch÷ sè hµng chôc, sè tr¨m víi víi ch÷ sè hµng tr¨m.  VÝ dô : 3895

ChØ ra sè tr¨m ?

- Ch÷ sè hµng tr¨m ?

- Sè chôc

- Ch÷ sè hµng chôc ?

- Ch÷ sè hµng chôc ?

GV nhËn xÐt, kÕt luËn

Ph©n lµm 6 nhãm h/s lµm bµi tËp 11 SGK

- Gäi ®¹i diÖn nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ (2 nhãm)

- C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt

 Rót ra kÕt qu¶ ®óng

*KÕt luËn: L­u ý HS ph©n biÖt sè vµ ch÷ sè trong hÖ thËp ph©n, ph©n biÖt sè chôc víi ch÷ sè hµng chôc, sè tr¨m víi ch÷ sè hµng tr¨m,... C¸ch viÕt sè tù nhiªn cã tõ 5 ch÷ sè trë lªn.

1. Sè vµ ch÷ sè

- HS nghe,ghi bµi.

- 1 h/s lÊy vÝ dô : 7 ; 5

15 ; 21

312

3424 ; 5415

Chó ý :(sgk-9)

-Khi viÕt 1 sè tù nhiªn cã tõ 5 ch÷ sè trë lªn . VÝ dô : 15 712 314

CÇn ph©n biÖt sè víi ch÷ sè vÝ dô sè 3895.

- HS tr¶ lêi:

38

8

389

9

H§ nhãm lµm bµi 11 SGK

b¸o c¸o kÕt qu¶ b¶ng phô;

KÕt qu¶ sè 1425

14 tr¨m

ch÷ sè hµng tr¨m 4

142 chôc

ch÷ sè hµng chô 2

C¸ch tiÕn hµnh: ( lµm viÖc c¸ nh©n)

GV: C¸ch ghi sè nh­­  trªn gäi lµ c¸ch ghi sè trong hÖ thËp ph©n.

Trong hÖ thËp ph©n mçi ch÷ sè ë nh÷ng vÞ trÝ kh¸c nhau th× cã nh÷ng gi¸ trÞ kh¸c nhau. GV ®­a ra vÝ dô

2. hÖ thËp ph©n

- HS nghe, ghi bµi.

VD:

chØ sè tù nhiªn cã 2 ch÷ sè

? H·y biÓu thÞ sè tù nhiªn cã 2 ch÷ sè, 3 ch÷ sè, 4 ch÷ sè.

_ Yc lµm bµi sgk

ViÕt sè tù nhiªn lín nhÊt cã 3 ch÷ sè ?

- Sè TN lín nhÊt cã 3 ch÷ sè kh¸c nhau

GV nhËn xÐt, chèt.

*KÕt luËn: GV chèt l¹i néi dung phÇn 2.

222 = 200 + 20 + 2

1 HS lªn b¶ng viÕt

HS kh¸c viÕt vµo vë

= a.10 + b.10 + c    a  0

= a.100 +b.10 + c   a  0

= a.100 + b. 100 + c.10 + d

- HS lµm

Sè tù nhiªn lín nhÊt cã 3 ch÷ sè lµ 999

Sè tù nhiªn lín nhÊt cã 3 ch÷ sè kh¸c nhau lµ 987.

C¸ch tiÕn hµnh: (lµm viÖc c¸ nh©n vµ nhãm)

- GthiÖu ®ång hå cã ghi 12 sè La M·

(cho HS ®äc).

Ng­­êi ta viÕt c¸c sè la m· tõ 1-12, c¸c sè nµy ®­­îc ghi bëi mÊy ch÷ sè ?

GV: gi¸ trÞ t­¬ng øng cña c¸c sè I, V, X lµ 1, 5, 10 trong hÖ thËp ph©n.

GthiÖu c¸ch viÕt sè La M· ®Æc biÖt:

- Ch÷ sè I viÕt bªn tr¸i c¹nh ch÷ sè V, X lµm gi¶m gi¸ trÞ cña mçi ch÷ sè nµy mét ®¬n vÞ. ViÕt bªn ph¶i ch÷ sè V, X lµm t¨ng gi¸ trÞ mçi ch÷ sè nµy 1 ®¬n vÞ. VÝ dô : IV     VI

                  4        6

- Yc viÕt c¸c sè 9, 11.

GthiÖu: Mçi ch÷ sè I, X cã thÓ viÕt liÒn nhau nh­ng kh«ng qu¸ 3 lÇn.

- Yc HS lªn b¶ng viÕt c¸c sè La M· tõ 1 ®Õn 10.

Chó ý: ë sè La M· cã nh÷ng ch÷ sè ë nh÷ng vÞ trÝ kh¸c nhau nh­ng vÉn cã gi¸ trÞ nh­ nhau. VÝ dô XXX( 30).

-Cho HS ho¹t ®éng nhãm viÕt c¸c sè La M· tõ 1 ®Õn 30.

- GV kiÓm tra bµi cña c¸c nhãm.

- §­a ra b¶ng c¸c sè La M· tõ 1 ®Õn 30 yc HS ®äc.

* KÕt luËn: Yc nh¾c l¹i c¸ch viÕt c¸c sè La M· tõ 1 ®Õn 30.

3. Chó ý :

- HS quan s¸t H7 vµ ®äc.

- HS: 3 ch÷ sè

I ; V ; X

- HS: IX     XI

- HS viÕt:

I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X.

1  2    3   4    5    6     7      8     9   10

- Ho¹t ®éng nhãm viÕt c¸c sè La M· tõ 11 ®Õn 30.

C¸ch tiÕn hµnh: ( lµm viÖc c¸ nh©n)

- Yc nh¾c l¹i chó ý trong sgk.

- HS nh¾c l¹i chó ý.

- Lµm c¸c bµi tËp 12, 13, 14, 15(c) sgk

*KÕt luËn: GV nhËn xÐt, chèt c¸c bµi tËp.

- Ho¹t ®éng c¸ nh©n lµm c¸c bµi tËp.

4 HS lªn b¶ng lµm bµi.

                  Ho¹t ®éng cña GV

Khëi ®éng: KiÓm tra (7’)

- GV nªu c©u hái kiÓm tra

HS1 : Lµm bµi tËp 19 trong SBT

ViÕt gi¸ trÞ cña sè trong hÖ thËp ph©n cã d¹ng tæng c¸c gi¸ trÞ c¸c ch÷ sè

HS2: Lµm bµi tËp 21 trong SBT

Hái thªm: Cho biÕt mçi tËp hîp viÕt ®­îc cã bao nhiªu ptö ?

- GV nhËn xÐt, cho ®iÓm.

             Ho¹t ®éng cña HS

- Hai HS lªn b¶ng kiÓm tra

HS1:

a. 340; 304; 430; 403.

b. = a.1000 + b. 100 + c. 10 + d

HS2:

a. A = cã 4 phÇn tö

b. B = cã 2 phÇn tö

c. C = cã 2 phÇn tö.

- HS líp nhËn xÐt.

C¸ch tiÕn hµnh: (lµm viÖc c¸ nh©n vµ nhãm).

GV nªu VD vÒ tËp hîp nh­ SGK

Cho c¸c tËp hîp

A = 5 ;  B = x ; y

1. Sè phÇn tö cña mét tËp hîp

A cã 1 phÇn tö ;

B cã 2 phÇn tö