bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o

vô gi¸o dôc trung häc

**********************

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

tµi liÖu båi d­ìng gi¸o viªn

d¹y s¸ch gi¸o khoa líp 9

 

 

m«n :  hãa häc

 

 

 

 

L­u hµnh néi bé

(Dïng cho gi¸o viªn vµ c¸n bé qu¶n lý gi¸o dôc)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Hµ Néi – 2005

1

 


 

Tæng chñ biªn:

nguyÔn v¨n trang (Vô tr­ëng Vô Gi¸o dôc Trung häc)

Chñ biªn:

vò anh tuÊn (Vô Gi¸o dôc Trung häc)

 

 

 

 

Biªn so¹n

Lª Xu©n Träng (PhÇn I + Ch­¬ng 1 phÇn II)

cao thÞ thÆng (Ch­¬ng 2, 3 phÇn II)

Ng« v¨n vô (Ch­¬ng 4, 5 phÇn II)

nguyÔn phó tuÊn (ThÝ nghiÖm TH)

Ph¹m §×nh HiÕn (KiÓm tra, ®¸nh gi¸)

Vò Anh TuÊn (H­íng dÉn phÇn III)

 

 

 

 

 

 

Biªn tËp

Vò Anh TuÊn

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 


PhÇn thø nhÊt

 

giíi thiÖu ch­¬ng tr×nh

m«n hãa häc líp 9

 

I. cÊu tróc:

Ch­¬ng tr×nh hãa häc líp 9 tiÕp tôc vËn dông vµ ph¸t triÓn nh÷ng kh¸i niÖm hãa häc c¬ b¶n ®­îc h×nh thµnh ë líp 8 vÒ: chÊt, nguyªn tö vµ ph©n tö, nguyªn tè hãa häc, ®¬n chÊt vµ hîp chÊt, kÝ hiÖu vµ c«ng thøc hãa häc, ph¶n øng hãa häc vµ ph­¬ng tr×nh hãa häc, mol vµ tÝnh to¸n hãa häc, dung dÞch vµ nång ®é dung dÞch, lÝ thuyÕt vÒ ph¶n øng «xi hãa-khö...

Ch­¬ng tr×nh hãa häc líp 9 ®­îc cÊu tróc thµnh hai phÇn râ rÖt: Hãa häc vÒ c¸c chÊt v« c¬ vµ Hãa häc vÒ c¸c chÊt h÷u c¬.

 

I.1. Hãa häc vÒ c¸c chÊt v« c¬:

1. Hãa häc vÒ c¸c chÊt v« c¬ ®­îc b¾t ®Çu b»ng viÖc nghiªn cøu c¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬ lµ oxit, axit, baz¬ vµ muèi

KÕt thóc viÖc t×m hiÓu vÒ c¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬ lµ sù hÖ thèng hãa mèi quan hÖ vÒ tÝnh chÊt hãa häc gi÷a c¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬. Nh­ vËy, viÖc nghiªn cøu nh÷ng lo¹i hîp chÊt v« c¬ nµy ®· ®Æt nÒn mãng lÝ thuyÕt cho toµn bé phÇn hãa häc vÒ c¸c chÊt v« c¬ trong ch­¬ng tr×nh hãa häc líp 9.

2. Néi dung tiÕp theo lµ sù t×m hiÓu vÒ ®¬n chÊt KIm lo¹i. B¾t ®Çu lµ sù nghiªn cøu vÒ nh÷ng tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tÝ­nh chÊt hãa häc chung cña kim lo¹i, sau ®ã lµ viÖc t×m hiÓu vÒ mät sè kim lo¹i quan träng cã nhiÒu øng dông trong ®êi sèng, s¶n xuÊt lµ nh«m vµ s¾t.

3. TiÕp sau lµ sù nghiªn cøu vÒ ®¬n chÊt PHI KIM. §Çu tiªn lµ sù t×m hiÓu vÒ nh÷ng tÝnh chÊt vËt lÝ vµ tÝnh chÊt hãa häc chung cña phi kim, sau ®ã lµ viÖc nghiªn cøu vÒ 3 phi kim cã tÇm quan träng vµ phæ biÕn lµ clo, cacbon vµ silic.

4. KÕt thóc viÖc nghiªn cøu vÒ c¸c ®¬n chÊt vµ hîp chÊt v« c¬ lµ sù t×m hiÓu vÒ b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè hãa häc. C¬ së khoa häc ®Ó x©y dùng b¶ng tuÇn hoµn lµ nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc ®Ò cËp ë líp 8 vÒ cÊu t¹o nguyªn tö (thµnh phÇn h¹t nh©n nguyªn tö, ®iÖn tÝch h¹t nh©n, c¸c líp electron cña nguyªn tö, sè electron trªn mçi líp) vµ líp 9 vÒ tÝnh chÊt cña ®¬n chÊt kim lo¹i vµ phi kim.

1

 


Nh­ vËy, viÖc nghiªn cøu b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè hãa häc cho thÊy mèi liªn quan gi÷a cÊu t¹o nguyªn tö vµ tÝnh chÊt hãa häc cña kim lo¹i vµ phi kim, tÝnh ho¹t ®éng m¹nh hay yÕu cña mét sè kim lo¹i vµ phi kim.

I.2. Hãa häc vÒ c¸c chÊt h÷u c¬:

PhÇn nghiªn cøu vÒ hîp chÊt h÷u c¬ líp 9 gåm hai néi dung: Hi®ro cacbon vµ dÉn xuÊt cña hidrocacbon.

      1. B¾t ®Çu lµ sù t×m hiÓu vÒ hîp chÊt h÷u c¬ cã thµnh phÇn ®¬n gi¶n nhÊt lµ HIDROCACBON.

2. TiÕp sau lµ viÖc nghiªn cøu vÒ mét sè dÉn xuÊt cña hidrocaCbon, ®ã lµ: R­îu etylic, axit axetic, chÊt bÐo, glucoz¬, tinh bét, xenluloz¬, protein vµ polime.

Nghiªn cøu vÒ c¸c hîp chÊt h÷u c¬ lµ vÊn ®Ò míi vµ khã ®èi víi häc sinh THCS, do vËy cã sù kh¸c nhau víi viÖc nghiªn cøu vÒ c¸c chÊt v« c¬.

II - Môc tiªu:

II.1. KiÕn thøc:

+ BiÕt ®­îc nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc chung cña mçi hîp chÊt v« c¬: oxit, axit, baz¬, muèi vµ cña ®¬n chÊt kim lo¹i, phi kim.

+ BiÕt tÝnh chÊt, øng dông, ®iÒu chÕ cña nh÷ng:

- Hîp chÊt v« c¬ cô thÓ, nh­ CaO, SO2, HCl, H2SO4, NaOH, Ca(OH)2, NaCl, KNO3, CO, CO2, H2CO3, Na2CO3, Na2CO3, SiO2...

- Hîp chÊt h÷u c¬ cô thÓ, nh­ CH4, C2H4, C2H2, C6H6, C2H5OH, CH3COOH,

chÊt bÐo, glucoz¬, saccaroz¬, tinh bét, xenluloz¬, protein, polime...

         + HiÓu ®­îc mèi quan hÖ vÒ tÝnh chÊt hãa häc gi÷a ®¬n chÊt vµ hîp chÊt, gi÷a c¸c hîp chÊt víi nhau vµ viÕt ®­îc ph­¬ng tr×nh ph¶n øng thÓ hiÖn mèi quan hÖ.

         + HiÓu ®­îc mèi quan hÖ gi÷a thµnh phÇn vµ cÊu t¹o ph©n tö víi tÝnh chÊt hãa häc cña hîp chÊt h÷u c¬ vµ viÕt ®­îc ph­¬ng tr×nh ph¶n øng.

         + BiÕt vËn dông “D·y ho¹t ®éng hãa häc cña kim lo¹i” ®Ó ®o¸n biÕt ph¶n øng cña mçi kim lo¹i trong d·y víi n­íc, dung dÞch axit, dung dÞch muèi.

         + BiÕt vËn dông “B¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè hãa häc” ®Ó suy ra cÊu t¹o nguyªn tö vµ tÝnh chÊt cña nguyªn tè, so s¸nh tÝnh chÊt cña mét nguyªn tè víi c¸c nguyªn tè l©n cËn.

         + BiÕt vËn dông “ThuyÕt cÊu t¹o hãa häc” ®Ó viÕt c«ng thøc cÊu t¹o cña mét sè hîp chÊt h÷u c¬ ®¬n gi¶n.

+ BiÕt vËn dông c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ c¸c ®å dïng b»ng kim lo¹i kh«ng bÞ ¨n mßn.

1

 


+ BiÕt c¸c chÊt hãa häc g©y ra sù « nhiÔm m«i tr­êng kh«ng khÝ, n­íc vµ ®Êt vµ biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i tr­êng.

II.2. KÜ n¨ng:

+ BiÕt tiÕn hµnh nh÷ng thÝ nghiÖm hãa häc ®¬n gi¶n, quan s¸t hiÖn t­îng, nhËn xÐt, kÕt luËn vÒ tÝnh chÊt cña chÊt cÇn ®Ó nghiªn cøu.

+ BiÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc hãa häc ®· viÕt ®Ó gi¶i thÝch mét hiÖn t­îng hãa häc nµo ®ã xÈy ra trong thÝ nghiÖm hãa häc, trong ®êi sèng, trong s¶n xuÊt...

+ BiÕt viÕt c«ng thøc hãa häc cña mét chÊt khi biÕt tªn cña chÊt ®ã vµ ng­îc l¹i, biÕt gäi tªn chÊt khi biÕt c«ng thøc hãa häc cña chÊt.

+ BiÕt c¸ch gi¶i quyÕt mét sè d¹ng bµi tËp: NhËn biÕt mét sè chÊt, mèi quan hÖ gi÷a c¸c chÊt hãa häc, c¸c lo¹i nång ®é cña dung dÞch vµ pha chÕ dung dÞch, x¸c ®Þng c«ng thøc hãa häc cña chÊt, t×m khèi l­îng hoÆc l­îng chÊt trong mét ph¶n øng hãa häc, t×m thÓ tÝch chÊt khÝ ë ®iÒu kiÖn tiªu chuÈn vµ ®iÒu kiÖn phßng, nh÷ng bµi tËp cã néi dung kh¶o s¸t, tra cøu...

II.3. Th¸i ®é, t×nh c¶m

+ G©y høng thó, ham thÝch häc tËp m«n hãa häc.

+ NiÒm tin vÒ sù tån t¹i vµ sù biÕn ®æi cña vËt chÊt, vÒ kh¶ n¨ng nhËn thøc cña con ng­êi, vÒ vai trß cña hãa häc ®èi víi chÊt l­îng cuéc sèng cña nh©n lo¹i.

+ ý thøc tuyªn truyÒn vµ vËn dông nh÷ng tiÕn bé cña khoa häc nãi chung vµ hãa häc nãi riªng vµo ®êi sèng, s¶n xuÊt cña gia ®×nh vµ x· héi.

+ RÌn luyÖn nh÷ng phÈm chÊt, th¸i ®é cÈn thËn, kiªn tr×, trung thùc, tØ mØ, chÝnh x¸c, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ hîp t¸c.

III. Néi dung ch­¬ng tr×nh:  

III.1. KÕ ho¹ch d¹y häc

Tæng sè tiÕt:        2 tiÕt x 35 tuÇn = 70 tiÕt

Häc k× I :  2 tiÕt x 18 tuÇn = 36 tiÕt

Häc k× II:  2 tiÕt x 17 tuÇn = 34 tiÕt

C¸c h×nh thøc ho¹t ®éng trªn líp ®­îc ph©n bè nh­ sau:

LÝ thuyÕt

LuyÖn tËp

Thùc hµnh

¤n tËp (®Çu, cuèi n¨m vµ häc k×)

KiÓm tra viÕt

47

6

7

4

6

67%

8,6%

10%

5,8%

8,6%

III.2. Néi dung ch­¬ng tr×nh:

¤n tËp ®Çu n¨m (1 tiÕt)

1

 


Ch­¬ng 1: C¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬

19 tiÕt (13 lÝ thuyÕt + 2 luyÖn tËp + 2 thùc hµnh + 2 kiÓm tra).

1.1. OXIT (3 tiÕt)

1.2. AXIT (3 tiÕt)

Bµi luyÖn tËp 1 (1 tiÕt): TÝnh chÊt hãa häc cña oxit, axit

Bµi thùc hµnh 1 (1 tiÕt): Thùc hµnh vÒ tÝnh chÊt cña oxit, axit.

Bµi kiÓm tra 1 (1 tiÕt):

1.3. BAZ¥ (3 tiÕt)

1.4. Muèi (3 tiÕt)

1.5. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬ (1 tiÕt).

Bµi luyÖn tËp 2 (1 tiÕt): TÝnh chÊt cña c¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬.

Bµi thùc hµnh 2 (1 tiÕt): Thùc hµnh vÒ tÝnh chÊt hãa häc cña baz¬ vµ muèi

Bµi kiÓm tra 2 (1 tiÕt):

Ch­¬ng II : Kim lo¹i

11 tiÕt (7 lÝ thuyÕt + 1 luyÖn tËp + 1 thùc hµnh + 1 «n tËp + 1 kiÓm tra)

2.1. Nh÷ng tÝnh chÊt chung cña kim lo¹i (3 tiÕt)

2.2. Nh«m (1 tiÕt)

2.3. s¾t vµ hîp kim s¾t (3 tiÕt)

Bµi luyÖn tËp 3 (1 tiÕt): TÝnh chÊt cña kim lo¹i

Bµi thùc hµnh 3 (1 tiÕt): Thùc hµnh vÒ tÝnh chÊt cña nh«m vµ s¾t.

Bµi «n tËp häc k× I (1 tiÕt):

Bµi kiÓm tra häc k× I (1 tiÕt):

Ch­¬ng III : Phi Kim
                  S¬ l­îc vÒ b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè hãa häc

12 tiÕt (9 lÝ thuyÕt + 1 luyÖn tËp + 1 thùc hµnh + 1 kiÓm tra)

3.1. tÝnh chÊt chung cña phi kim (1 tiÕt)

3.2.CLO (2 tiÕt)

3.3. cacbon vµ hîp chÊt cña cacbon (3 tiÕt)

3.4. silic vµ c«ng nghiÖp silicat (1 tiÕt)

3.5. s¬ l­îc vÒ b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè hãa häc (2 tiÕt).

Bµi luyÖn tËp 4 (1 tiÕt): TÝnh chÊt cña phi kim vµ b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè hãa häc.

Bµi thùc hµnh 4 (1 tiÕt): Thùc hµnh vÒ tÝnh chÊt hãa häc cña clo, cacbon vµ mét sè hîp chÊt cña chóng.

Bµi kiÓm tra 3 (1 tiÕt):

Ch­¬ng 4 : Hi®rocacbon -  Nhiªn liÖu

1

 


11 tiÕt (9 lÝ thuyÕt + 1 luyÖn tËp + 1 thùc hµnh + 1 kiÓm tra)

4.1. më ®Çu (2 tiÕt)

4.2. METAN (1 tiÕt)

4.3. ETILEN vµ axetilen (2 tiÕt)

        4.4. BEnzEN (1 tiÕt)

4.5. dÇu má vµ khÝ thiªn nhiªn - Nhiªn liÖu (2 tiÕt)

Bµi luyÖn tËp 5 (1 tiÕt): LuyÖn tËp vÒ hidrocacbon vµ nhiªn liÖu.

Bµi thùc hµnh 5 (1 tiÕt): Thùc hµnh vÒ tÝnh chÊt cña hidrocacbon.

Bµi kiÓm tra 4 (1 tiÕt):

 

Ch­¬ng 5 : dÉn xuÊt hi®rocacbon  *  polime

16tiÕt (10 lÝ thuyÕt + 3 luyÖn tËp + 2 thùc hµnh + 1 kiÓm tra)

5.1. r­îu etylic (1 tiÕt)

5.2. axit axetic (2 tiÕt)

5.3. mèi liªn hÖ gi÷a hidrocaCbon víi r­îu vµ axit axetic - LuyÖn tËp (1 tiÕt)

5.4. chÊt bÐo (1 tiÕt)

    Bµi luyÖn tËp 6 (1 tiÕt): LuyÖn tËp vÒ r­îu, axit, chÊt bÐo. Bµi tËp hãa häc

Bµi thùc hµnh 6 (1 tiÕt): Thùc hµnh vÒ tÝnh chÊt cña r­îu vµ axit.

5.5. GLUXIT (3 tiÕt)

5.6. Protein (1 tiÕt)

5.7. Polime (2 tiÕt)

Bµi thùc hµnh 7 (1 tiÕt): Thùc hµnh vÒ tÝnh chÊt cña mét sè hîp chÊt h÷u c¬ chøa oxi vµ nit¬.

Bµi «n tËp vµ luyÖn tËp häc k× 2 (1 tiÕt)

Bµi kiÓm tra häc k× 2 (1 tiÕt)

 

 

 

 

 

 

 

1

 


PhÇn thø hai

giíi thiÖu s¸ch gi¸o khoa m«n hãa häc líp 9

I. nh÷ng vÊn ®Ò chung.

I.1. Vai trß cña s¸ch gi¸o khoa

     S¸ch gi¸o khoa Hãa häc cã nh÷ng vai trß chñ yÕu sau:

- Cung cÊp cho häc sinh nh÷ng kiÕn thøc, kÜ n¨ng c¬ b¶n, hiÖn ®¹i, thiÕt thùc vµ cã hÖ thèng theo nh÷ng quy ®Þnh cña ch­¬ng tr×nh hãa häc.

- Gãp phÇn h×nh thµnh cho häc sinh ph­¬ng ph¸p häc tËp tÝch cùc, kh¶ n¨ng tù häc, tù nghiªn cøu hãa häc.

- T¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh cã thÓ tù kiÓm tra, tù ®¸nh gi¸ kiÕn thøc, kÜ n¨ng, tù kh¼ng ®Þnh kh¶ n¨ng cña m×nh ®èi víi m«n hãa häc.

- ChuÈn bÞ vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh cã thÓ tù kiÓm tra, tù ®¸nh gi¸ kiÕn thøc, kÜ n¨ng, tù kh¼ng ®Þnh kh¶ n¨ng cña m×nh ®èi víi m«n hãa häc.

- ChuÈn bÞ vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh tiÕp tôc häc lªn, hoÆc vµo c¸c tr­êng häc nghÒ hoÆc trùc tiÕp vµo ®êi sèng, tham gia c¸c ho¹t ®éng trong x· héi.

I.2. Chøc n¨ng cña s¸ch gi¸o khoa

     S¸ch gi¸o khoa Hãa häc cã nh÷ng chøc n¨ng chñ yÕu sau:

- Cung cÊp th«ng tin bao gåm nh÷ng vÊn ®Ò: sù kiÖn, hiÖn t­îng, kh¸i niÖm, ®Þnh luËt, quy t¾c...cña hãa häc.

- H×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kÜ n¨ng thùc hµnh, thÝ nghiÖm, gi¶i bµi tËp còng nh­ vÒ ph­¬ng ph¸p häc tËp, ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu hãa häc, thu thËp th«ng tin vµ xö lÝ th«ng tin vÒ hãa häc.

- Gióp häc sinh cã thÓ tù kiÓm tra, tù ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp. Tõ ®ã häc sinh sÏ cã ®­îc biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó tù bæ sung kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng cho b¶n th©n.

- S¸ch gi¸o khoa cßn t¹o ®iÒu kiÖn cho häc sinh tra cøu, tham kh¶o. S¸ch gi¸o khoa ®­îc coi lµ c«ng cô tin cËy, cã tÝnh thuyÕt phôc cao ®èi víi häc sinh, gióp häc sinh t×m kiÕm ®­îc nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c, phï hîp víi tr×nh ®é cña häc sinh.

         Ngoµi ra, s¸ch gi¸o khoa cßn cã chøc n¨ng ®èi víi gi¸o viªn:

- Quy ®Þnh ph¹m vi vµ møc ®é kiÕn thøc, kÜ n¨ng mµ gi¸o viªn cÇn ph¶i chuyÓn t¶i ®Õn häc sinh.

- Gióp gi¸o viªn cã ph­¬ng h­íng hµnh ®éng thÝch hîp ®Ó c¶i tiÕn, ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc.

- §Þnh h­íng gi¸o viªn trong qu¸ tr×nh biªn so¹n gi¸o ¸n, tiÕn hµnh d¹y häc, tæ chøc vµ ®iÒu khiÓn c¸c ho¹t ®éng cho häc sinh, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña häc sinh.

1

 


I.3. Nh÷ng ®æi míi cña s¸ch gi¸o khoa

- Trang më ®Çu cña mçi ch­¬ng cã: sè thø tù ch­¬ng, tªn ch­¬ng, tranh vÏ hoÆc h×nh ¶nh t­îng tr­ng cho néi dung chÝnh cña ch­¬ng vµ nh÷ng néi dung c¬ b¶n cña ch­¬ng.

- CÊu tróc néi dung cña mçi bµi häc gåm cã:

+ Sè thø tù bµi häc, sè tiÕt vµ tªn bµi häc.

+ Môc tiªu cña bµi häc vÒ kiÕn thøc, kÜ n¨ng ë c¸c møc ®é nhËn thøc cho häc sinh lµ: biÕt, hiÓu vµ vËn dông.

+ Nh÷ng néi dung chÝnh cña bµi häc ®­îc tr×nh bµy thµnh hÖ thèng c¸c ®Ò môc nh»m cung cÊp cho häc sinh c¸c sù kiÖn, c¸c th«ng tin hãa häc mµ häc sinh cÇn t×m kiÕm. Nh÷ng sù kiÖn, th«ng tin nµy ®­îc tr×nh bµy trong s¸ch gi¸o khoa d­íi d¹ng kªnh ch÷ vµ kªnh h×nh.

+ PhÇn bµi tËp cho mçi tiÕt häc tõ 4 ®Õn 6 bµi tËp. Nh÷ng bµi tËp trong s¸ch gi¸o khoa ®­îc ®a d¹ng hãa vÒ c¸c lo¹i h×nh vµ ph©n hãa vÒ møc ®é:

* Bµi tËp tr¾c nghiÖm ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­îng.

* Bµi tËp tù luËn ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­îng.

* Bµi tËp cã néi dung kh¶o s¸t, tra cøu, thu thËp th«ng tin vµ xö lÝ th«ng tin.

* Bµi tËp dµnh cho häc sinh cã tr×nh ®é trung b×nh vµ kh¸ giái.

+ PhÇn t­ liÖu cña mét sè bµi häc cã t¸c dông gãp phÇn bæ sung, hoµn thiÖn kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng cho bµi häc, ®ång thêi g©y høng thó häc tËp cho häc sinh.

- Cuèi mçi ch­¬ng lµ bµi luyÖn nh»m gi¸o dôc häc sinh cñng cè nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng c¬ b¶n cña ch­¬ng. Bµi luyÖn tËp ®­îc cÊu tróc thµnh 2 phÇn: phÇn kiÕn thøc cÇn nhí vµ phÇn bµi tËp rÌn luyÖn ë líp.

- KÕt thóc mçi ch­¬ng lµ bµi thùc hµnh nh»m rÌn luyÖn kÜ n¨ng thÝ nghiÖm hãa häc vµ h×nh thµnh ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu hãa häc. Mçi bµi thùc hµnh cã quy ®Þnh nh÷ng thÝ nghiÖm cô thÓ, yªu cÇu häc sinh ph¶i tiÕn hµnh. Cuèi bµi thùc hµnh cã yªu cÇu mäi häc sinh ph¶i viÕt b¶n t­êng tr×nh thÝ nghiÖm. Gi¸o viªn kiÓm tra, ®¸nh gi¸ c«ng viÖc thùc hµnh hãa häc cho mçi häc sinh.

1

 


I.4. Nh÷ng vÊn ®Ò míi vµ khã trong s¸ch gi¸o khoa

         Nh÷ng vÊn ®Ò míi vµ khã trong s¸ch gi¸o khoa häc líp 9 ®­îc giíi thiÖu tãm t¾t trong b¶ng sau:

S¸ch gi¸o khoa cò

S¸ch gi¸o khoa míi

Ch­¬ng I. Dung dÞch vµ nång ®é.

Ch­¬ng II. C¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬.

Néi dung t×m hiÓu:

PhÇn 1:

Nh÷ng vÊn ®Ò chung cña mçi laäi bao gåm: §Þnh nghÜa, c¸ch lËp c«ng thøc hãa häc cña hîp chÊt, c¸ch gäi tªn, sù ph©n lo¹i, tÝnh chÊt hãa häc...

PhÇn 2:

Giíi thiÖu 1 chÊt tiªu biÓu cho mçi lo¹i: Canxi oxit, axit sunfuric, natri hidroxit (tÝnh chÊt vËt lý, tÝnh chÊt hãa häc, øng dông, ®iÒu chÕ).

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

§· chuyÓn xuèng líp 8 (ch­¬ng VI )

Ch­¬ng 1: C¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬

Néi dung t×m hiÓu:

PhÇn 1

VÊn ®Ò chung cña mçi lo¹i: TÝnh chÊt hãa häc.

 

 

 

PhÇn 2:

Giíi thiÖu hai chÊt tiªu biÓu cho mçi lo¹i hîp chÊt:

- Oxit : CaO vµ SO2

- Axit : HCl vµ H2SO4

- Baz¬ : NaOH vµ Ca(OH)2

- Muèi : NaCl vµ KNO3

(TÝnh chÊt vËt lÝ, tÝnh chÊt hãa häc, øng dông, ®iÒu chÕ).

Néi dung nghiªn cøu cña mçi lo¹i hîp chÊt v« c¬ cã thÓ m« h×nh hãa nh­ sau:

 

 

 

 

 

 

 

 

1

 


 

 

Ch­¬ng 3: Kim lo¹i vµ phi kim

- Kim lo¹i:

- TÝnh chÊt kim lo¹i: t/c vËt lÝ, t/c hãa häc, d·y H§HH cña kim lo¹i.

- C¸c kim lo¹i cô thÓ: Al, Fe.

- Sù ¨n mßn kim lo¹i.

Phi kim:

- TÝnh chÊt phi kim

- C¸c phi kim cô thÓ: Cl, C, Si.

- S¬ l­îc vÒ HTTH:

- B¶ng d¹ng ng¾n

- Nguyªn t¾c s¾p xÕp: Khèi l­îng nguyªn tö t¨ng dÇn.

- Sù biÕn ®æi vÒ c«ng thøc oxit vµ hãa trÞ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ch­¬ng 4. Hîp chÊt h÷u c¬

- TÝnh chÊt hãa häc cña etilen:

+ Ph¶n øng víi oxi

+ T¸c dông víi brom

- Axetilen vµ benzen:

+ Ph¶n øng ch¸y cña benzen

 

 

Ch­¬ng 2: Kim lo¹i

Nh÷ng tÝnh chÊt chung cña kim lo¹i

- T/c vËt lÝ chung cña kim lo¹i.

- T/c hãa häc chung cña kim lo¹i.

- D·y H§HH cña kim lo¹i.

  Mét sè kim lo¹i quan träng: Al, Fe.

- T¸c dông víi phi kim, axit, muèi.

- §iÒu chÕ b»ng ph­¬ng ph¸p ®iÖn ph©n.

- Kh«ng t×m hiÓu c¸c hîp chÊt s¾t.

 

 

Ch­¬ng 3. Phi kim - B¶ng tuÇn hoµn

Nh÷ng tÝnh chÊt chung cña phi kim.

Mét sè phi kim quan träng: Cl, C, Si.

- §iÒu chÕ Clo b»ng ph­¬ng ph¸p ®iÖn ph©n.

S¬ l­îc B¶ng tuÇn hoµn:

- Nguyªn t¾c s¾p xÕp: §iÖn tÝch h¹t nh©n nguyªn tö t¨ng dÇn.

-  CÊu t¹o b¶ng TH:

+ ¤ nguyªn tè.

+ Chu k× c¸c nguyªn tè: sè líp electron nguyªn tö.

+ Nhãm nguyªn tè: Sè electron líp ngoµi cïng cña nguyªn tö.

- Sù biÕn ®æi tuÇn hoµn vÒ cÊu t¹o

nguyªn tö vµ tÝnh chÊt c¸c nguyªn tè.

- ý nghÜa cña b¶ng tuÇn hoµn.

 

Ch­¬ng 4. Hi®rocacbon - Nhiªn liÖu

- Ph¶n øng ch¸y.

 

1

 

nguon VI OLET