|
Tiết theo PPCT:
|
THỰC HÀNH:
KHẢO SÁT THỰC NGHIỆM CÁC
ĐỊNH LUẬT DAO ĐỘNG CỦA
CON LẮC ĐƠN
|
Ngày soạn: .............................
|
|
Tuần:
|
Ngày dạy:
- Lớp 12C: .............................
- Lớp 12E: .............................
|
I. MỤC TIÊU
Xác định chu kì dao động của con lắc đơn và gia tốc rơi tự do bằng thí nghiệm:
- Biết cách sử dụng các dụng cụ thí nghiệm.
- Biết cách tiến hành thí nghiệm:
+ Thay đổi biên độ dao động, đo chu kì con lắc.
+ Thay đổi khối lượng con lắc, đo chu kì dao động.
+ Thay đổi chiều dài con lắc, đo chu kì dao động.
+ Ghi chép số liệu vào bảng.
- Biết tính toán các số liệu thu được từ thí nghiệm để đưa ra kết quả:
+ Tính được T, T2, T2/l.
+ Vẽ được đồ thị T(l) và đồ thị T2(l).
+ Xác định chu kì dao động của con lắc đơn bằng cách đo thời gian t1 khi con lắc thực hiện n1 dao động toàn phần, tính 
; tương tự 
… từ đó xác định 
.
+ Đo chiều dài l của con lắc đơn và tính g theo công thức 
.
+ Từ đồ thị rút ra các nhận xét.
- Rèn ý thức trung thực trong việc thu thập số liệu.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
- Chuẩn bị các dụng cụ theo nội dung của bài thực hành.
- Tiến hành trước thí nghiệm.
- Chuẩn bị mẫu báo cáo thí nghiệm cho HS.
2. Học sinh
- Ôn tập nội dung kiến thức về con lắc đơn.
- Nghiên cứu trước bài thực hành để hiểu rõ cơ sở lí thuyết của các thí nghiệm.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Tiết 1
Hoạt động 1 (8 phút): Nhắc lại kiến thức
|
Hoạt động của GV
|
Hoạt động của HS
|
|
- Nêu câu hỏi: Viết phương trình dao động, công thức tính tần số góc, chu kỳ, tần số của con lắc đơn (khi dao động nhỏ, bỏ qua ma sát)?
|
- Trả lời: Khi dao động nhỏ và không có ma sát, con lắc đơn dao động điều hoà theo phương trình:
với chu kì: , tần số góc và tần số
|
|
- Chu kỳ dao động nhỏ khi không có ma sát T của con lắc đơn phụ thuộc những yếu tố nào?
|
- Chu kỳ T phụ thuộc l, g (tại nơi đặt con lắc)
|
Hoạt động 2 (35’): Tìm hiểu mục đích thí nghiệm, dụng cụ thí nghiệm, cách tiến hành thí nghiệm và giới thiệu mẫu viết báo cáo thí nghiệm
|
Hoạt động của GV
|
Hoạt động của HS
|
|
- Yêu cầu HS nêu mục đích thí nghiệm?
- Yêu cầu HS nhắc lại công thức tính chu kỳ dao động nhỏ (khi không có ma sát) của con lắc đơn?
- Nêu cách tính g khi biết T, l?
- Phải có những dụng cụ nào để tiến hành thí nghiệm?
- Yêu cầu HS nghiên cứu cách tiến hành thí nghiệm khảo sát xem chu kỳ dao động T của con lắc đơn phụ thuộc như thế nào vào biên độ dao động, phụ thuộc như thế nào vào khối lượng m của con lắcvà phụ thuộc như thế nào vào chiều dài con lắc?
- Xác định thời gian con lắc dao động bằng cách nào?
- Xác nhận câu trả lời đúng. Gv làm thí nghiệm biểu diễn mẫu cho học sinh quan sát. GV giới thiệu mẫu báo cáo thí nghiệm ở tr 30, 31, 32 – SGK.
|
- Nêu tóm tắt mục đích của thí nghiệm:
+ Khảo sát thực nghiệm ảnh hưởng của biên độ, khối lượng, chiều dài con lắc đơn đối với chu kỳ T.
+ Xác định gia tốc trọng trường tại nơi làm thí nghiệm.
- Trả lời:
- Trả lời: 
- Dụng cụ thí nghiệm cần:
+ Quả nặng có móc treo (50 g)
+ Sợ dây mảnh dài 1 m
+ Giá thí nghiệm treo con lắc đơn, có thể điều chỉnh chiều dài con lắc.
+ Đồng hồ đo thời gian hiện số có cổng quang điện
- HS nghiên cứu cách tiến hành thí nghiệm khảo sát xem chu kỳ dao động T của con lắc đơn phụ thuộc như thế nào vào biên độ dao động, phụ thuộc như thế nào vào khối lượng m của con lắcvà phụ thuộc như thế nào vào chiều dài con lắc dựa vào SGK – tr26, 27, 28.
- Xác định chu kì dao động của con lắc đơn bằng cách đo thời gian t khi con lắc thực hiện n dao động toàn phần thì t = n.T 
- HS quan sát Gv làm thí nghiệm biểu diễn mẫu, ghi chép
|
Hoạt động 3 (2’): Tổng kết tiết học – Giao nhiệm vụ về nhà cho HS
|
Hoạt động của GV
|
Hoạt động của HS
|
|
- Nhận xét ý thức của HS trong tiết học.
- Yêu cầu HS về nhà nghiên cứu kỹ các bước tiến hành thí nghiệm, chuẩn bị giấy ô li để vẽ đồ thị, giấy thu thập số liệu và viết báo cáo thí nghiệm theo mẫu.
|
- Thực hiện.
|
Tiết 2
Hoạt động 1 (30’): Tiến hành thí nghiệm, thu thập số liệu, xử lý số liệu
|
Hoạt động của GV
|
Hoạt động của HS
|
|
- Chia lớp thành các nhóm thí nghiệm.
-Quan sát, định hướng và hướng dẫn HS khi gặp khó khăn.
|
- Các nhóm tiến hành thí nghiệm, thu thập số liệu, xử lý số liệu theo hướng dẫn.
-Thực hiện xong, bàn giao dụng cụ thí nghiệm.
|
Hoạt động 2 (15’): Hoàn thành báo cáo thí nghiệm.
|
Hoạt động của GV
|
Hoạt động của HS
|
|
- Yêu cầu các nhóm hoàn thành báo cáo thí nghiệm theo mẫu tr 30, 31, 32 – SGK?
- Nhận xét về ý thực thực hành.
|
- Các nhóm hoàn thành báo cáo thí nghiệm theo mẫu tr 30, 31, 32 – SGK
|
