Tiét 22: Thưởng thức mĩ thuật

Ngày soạn

……………………

Dạy

Ngày

Tiết

Lớp

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ

NỘI DUNG CẦN ĐẠT

Hoạt động 1 : Tìm  hiểu họa sĩ Nguyễn Phan Chánh – Bức tranh “Chơi ô ăn quan”; Tô Ngọc Vân – Bức tranh “Dừng chân bên suối”; Nguyễn Đỗ Cung – Bức tranh “Du kích tập bắn”.

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học

- Gv giao nhiệm vụ cho 3 nhóm HS về nhà nghiên cứu nội dung bài học: Tóm tắt tiểu sử thân thế sự nghiệp và phân tích bức tranh tiêu biểu:

+ Nhóm 1: Nguyễn Phan Chánh – Bức tranh “Chơi ô ăn quan”

+ Nhóm 2: Tô Ngọc Vân – Bức tranh “Dừng chân bên suối”.

+ Nhóm 3: Nguyễn Đỗ Cung – Bức tranh “Du kích tập bắn”.

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập.

- Các nhóm lựa chọn phương án nghiên cứu thảo luận, lưu sản phẩm nghiên cứu phù hợp với hình thức nghiên cứu.

Bước 3. Báo cáo kết quả thảo luận.

- Lần lượt đại diện mỗi nhóm lên báo cáo, trình bày kết quả.

- HS nhận xét, đặt ra các câu hỏi yêu cầu nhóm phụ trách trả lời.

- GV nhận xét, lấy biểu quyết.

- GV chuẩn kiến thức:

1. Hoạ sĩ Nguyễn Phan Chánh và tác phẩm “Chơi ô ăn quan”

a. Thân thế, sự nghiệp:

- Họa sĩ Nguyễn Phan Chánh sinh năm 1892 tại tỉnh Hà Tĩnh ; mất năm 1984 tại Hà Nội.

- Quê quán: xã Trung Tiết- huyện Thạch Thất- tỉnh Hà Tĩnh

- Ông học trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương I (1925-1930).

- Lối vẽ dựa vào kĩ thuật châu Âu nhưng vẫn giữ được hòa sắc, bố cục và bút pháp phương Đông truyền thống.

- Ông là người chuyên vẽ tranh lụa. Tranh lụa của ông làm rung động lòng người bởi tình cảm chân thật, giản dị, giàu lòng nhân ái và biểu hiện rất rõ phong cách Việt Nam.

1. Nguyễn Phan Chánh (1892- 1984).

a. Thân thế, sự nghiệp:

- Ông học trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương khóa I.

- Lối vẽ dựa vào kĩ thuật châu Âu nhưng vẫn giữ được hòa sắc, bố cục và bút pháp phương Đông truyền thống.

- Ông là người chuyên vẽ tranh lụa. Tranh giản dị, giàu lòng nhân ái…

- Năm 1996, ông được nhà nước truy tặng giải thưởng HCM về Văn học- nghệ thuật.

- Các tác phẩm tiêu biểu: Chơi ô ăn quan, Em cho chim ăn, Rửa rau cầu ao, lên đồng,…

- Năm 1996, ông được nhà nước truy tặng giải thưởng HCM về Văn học - nghệ thuật.

- Các tác phẩm tiêu biểu: Chơi ô ăn quan, Em cho chim ăn, Rửa rau cầu ao, lên đồng,…

b. Bức tranh “Chơi ô ăn quan”

- Chất liệu: tranh lụa.

- Màu sắc: gam màu nâu hồng giản dị, cách chuyển màu theo nhiều cung bậc nên màu sắc trong tranh không đơn điệu, tẻ nhạt.

- Nội dung: miêu tả một trò chơi dân gian quen thuộc của trẻ em vùng quê: 4 em bé gái trong trang phục truyền thống đang chăm chú chơi ô ăn quan.

- Bố cục: chia hai nhóm, cái thế đăng đối lệch tạo bức tranh sinh động.

- Kết luận: Bức tranh là tác phẩm tiêu biểu của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh và của nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam.

- GV cho HS xem một số tác phẩm và bổ sung thêm về họa sĩ Nguyễn Phan Chánh và bức tranh “Chơi ô ăn quan”.

2. Hoạ sĩ Tô Ngọc Vân và tác phẩm “Dừng chân bên đồi”

a. Thân thế, sự nghiệp:

- Họa sĩ Tô Ngọc Vân sinh năm 1906 tại Hà Nội; hy sinh trong chiến dịch Điện Biên Phủ 1954.

- Quê quán: làng Xuân cầu- xã Nghĩa Trụ- huyện Văn Giang- tỉnh Hưng Yên.

- Ông tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương năm 1931.

- Ông là họa sĩ tiêu biểu cho lớp trí thức tham gia kháng chiến.

- Họa sĩ Tô Ngọc vân là hiệu trưởng trường Mỹ thuật kháng chiến.

- Trước cách mạng tháng 8/1945, ông chuyên vẽ các thiếu nữ thành thị đài các. Sau cách mạng tháng 8/1945, ông chuyển sang vẽ những chiến sĩ vệ quốc đoàn, những ông già nông thôn chất phác, những cô thôn nữ dân tộc.

- Năm 1996 ông được nhà nước truy tặng giải thưởng HCM về Văn học nghệ thuật.

b. Bức tranh “Chơi ô ăn quan”

- Bức tranh là tác phẩm tiêu biểu của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh và của nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam.

2. Hoạ sĩ Tô Ngọc Vân (1906-1954.

a. Thân thế, sự nghiệp:

- Ông tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương năm 1931.

- Ông là họa sĩ tiêu biểu cho lớp trí thức tham gia kháng chiến.

- Họa sĩ Tô Ngọc vân là hiệu trưởng trường Mỹ thuật kháng chiến.

- Trước cách mạng tháng 8/1945, ông chuyên vẽ các thiếu nữ thành thị đài các. Sau cách mạng tháng 8/1945, ông chuyển sang vẽ những chiến sĩ vệ quốc đoàn, những ông già nông thôn chất phác, những cô thôn nữ dân tộc.

- Năm 1996 ông được nhà nước truy tặng giải thưởng HCM về Văn học nghệ thuật.

- Các tác phẩm tiêu biểu: Hai thiếu nữ và em bé, Thiếu nữ bên hoa huệ, Nghỉ chân bên đồi

b. Bức tranh: “ Dừng chân bên đồi”

- Chất liệu: sơn mài.

- Nội dung: Diễn tả giây phút nghỉ ngơi, thư thái trên đường đi chiến dịch bên sườn đồi vùng trung du phía Bắc.

- Bố cục: Chỉ có ba người nhưng vẫn chặt chẽ và miêu tả được không khí kháng chiến với đầy đủ thành phần (anh Vệ quốc đoàn, bác nông dân và cô gái Thái).

- Màu sắc: gam màu xanh, mang nhiều yếu tố trang trí, sự tinh giản đến tối đa mảng hình nhưng vẫn sinh động và súc tích.

- Kết luận: Bức tranh thể hiện sự thành công chất liệu sơn mài, là một minh chứng cho tình quân dân thắm thiết.

- GV cho HS xem một số tác phẩm, bổ sung thêm về họa sĩ Tô Ngọc Vân và bức tranh “Dừng chân bên đồi”.

3. Hoạ sĩ Nguyễn Đỗ Cung và tác phẩm “Du kích tập bắn”

a. Thân thế, sự nghiệp:

- Họa sĩ Nguyễn Đỗ Cung sinh năm 1912 tại Hà Nội, mất năm 1977 tại Hà Nội.

- Quê quán: làng Xuân Tảo- huyện Từ Liêm- Hà Nội.

- Ông tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương năm 1934.

- Kháng chiến bùng nổ, ông tham gia đoàn quân Nam Tiến, mở lớp đào tạo họa sĩ trẻ.

- Hòa bình, ông vừa sáng tác, vừa tích cực xây dựng viện bảo tàng Mĩ thuật Việt Nam, là viện trưởng của Viện Nghiên cứu mỹ thuật.

- Năm 1996 ông được nhà nước truy tặng giải thưởng HCM về Văn học nghệ thuật.

- Các tác phẩm tiêu biểu: Du kích tập bắn, Làm kíp lựu đạn, Khai hội,…

b. Bức tranh: “Du kích tập bắn”

- Các tác phẩm tiêu biểu: Hai thiếu nữ và em bé, Thiếu nữ bên hoa huệ, Nghỉ chân bên đồi

b. Bức tranh: “ Dừng chân bên đồi”

- Bức tranh thể hiện sự thành công của chất liệu sơn mài, là một minh chứng cho tình quân dân thắm thiết.

3. Hoạ sĩ Nguyễn Đỗ Cung và tác phẩm “Du kích tập bắn”

a. Thân thế, sự nghiệp:

- Ông tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương năm 1934.

- Kháng chiến bùng nổ, ông tham gia đoàn quân Nam Tiến, mở lớp đào tạo họa sĩ trẻ.

- Hòa bình, ông vừa sáng tác, vừa tích cực xây dựng viện bảo tàng Mĩ thuật Việt Nam, là viện trưởng của Viện Nghiên cứu mỹ thuật.

- Năm 1996 ông được nhà nước truy tặng giải thưởng HCM về Văn học nghệ thuật.

- Các tác phẩm tiêu biểu: Du kích tập bắn, Làm kíp lựu đạn, Khai hội,…

b. Bức tranh: “Du kích tập bắn”

- Chất liệu: màu bột.

- Nội dung: Ghi lại buổi tập bắn của tổ du kích. Con người và thiên nhiên hàotrong cái nắng chói chang, rực rỡ của vùng cực nam Trung Bộ đã lột tả được đầy đủ không khí kháng chiến sôi sục của nhân dân.

- Bố cục: Gồm 5 nhân vật nằm dàn trải trên chiến hào với 5 tư thế nằm khác nhau.

- Màu sắc: hài hòa, trong sáng.

- Kết luận: Bức tranh được vẽ với một bút pháp khỏe khoắn đã lột tả được không khí kháng chiến sôi sục của nhân dân.

- GV cho HS xem một số tác phẩm, bổ sung thêm về họa sĩ Nguyễn Đô Cung và bức tranh: “Du kích tập bắn”.

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- Gv đánh giá kết quả thảo luận các nhóm.

- Nhận xét, biểu dương phương pháp, cách thức làm việc, những năng lực của các nhóm và cá nhân HS.

- GV cho làm một số bài tập trắc nghiệm để củng cố kiến thức 3 nội dung trên.

Hoạt động 2 : Tìm  hiểu Nhà điêu khắc - hoạ sĩ Diệp Minh Châu và tác phẩm “Bác Hồ với thiếu nhi ba miền Trung, Nam, Bắc”

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ học

GV phát phiếu học tập, HS nghiên cứu và hoàn thiện nội dung phiếu học tập theo hình thức cá nhân:

- Năm sinh ……, năm mất ……..

- Quê quán: ……………………..

- Ông tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương năm ……..

- Nhà điêu khắc - Họa sĩ dành phần lớn tình cảm của mình để vẽ về ………….…………

- Năm 1996 ông được nhà nước ….. tặng giải thưởng …………….

- Các tác phẩm tiêu biểu: …………………

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ học tập.

- HS nghiên cứu và hoàn thiện nội dung phiếu học tập theo hình thức

- Bức tranh được vẽ với một bút pháp khỏe khoắn đã lột tả được không khí kháng chiến sôi sục của nhân dân.

4. Nhà điêu khắc - hoạ sĩ Diệp Minh Châu (1919- 2002)

a. Thân thế, sự nghiệp:

- Ông tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương năm 1945.

- Họa sĩ dành phần lớn tình cảm của mình để vẽ về Bác Hồ.

- Năm 1996 ông được nhà nước trao tặng giải thưởng HCM về Văn học nghệ thuật.

- Các tác phẩm tiêu biểu: tượng: Võ Thị Sáu, Hương Sen, Bác Hồ với thiếu nhi; Tranh: Bác Hồ với thiếu nhi 3 miền Trung, Nam, Bắc…

- Năm 1996 ông được nhà nước phong tặng giải thưởng HCM về Văn học nghệ thuật.

b. Tác phẩm: “Bác Hồ với thiếu nhi 3 miền Trung, Nam, Bắc

nhóm – bàn.

Bước 3. Báo cáo kết quả thảo luận.

- Các nhóm bàn trao đổi chéo kết quả để tự đánh giá.

Bước 4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập.

- GV đánh giá kết quả dựa trên tự đánh giá của học sinh và đưa ra chuẩn kiến thức:

+ Năm sinh 1919, năm mất 2002

+ Quê quán: Nhơn Thạnh, Bến Tre

+ Ông tốt nghiệp trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương năm 1945.

- Nhà điêu khắc- Họa sĩ dành phần lớn tình cảm của mình để vẽ về Hồ Chủ tịch.

- Năm 1996 ông được nhà nước trao tặng giải thưởng HCM về Văn học nghệ thuật.

- Các tác phẩm tiêu biểu: tượng: Võ Thị Sáu, Hương Sen, Bác Hồ với thiếu nhi; Tranh: Bác Hồ với thiếu nhi 3 miền Trung, Nam, Bắc…

- GV cho HS xem video về các tác phẩm của nhà điêu khắc- họa sĩ Diệp Minh Châu.

? Em hãy chia sẻ những hiểu biết của em về bức tranh “Bác Hồ với thiếu nhi 3 miền Trung, Nam, Bắc”

- HS chia sẻ hiểu biết về bức tranh.

- GV bổ sung thêm về hoàn cảnh sáng tác và ý nghĩa tác phẩm.

 ”

- Chất liệu: tranh lụa vẽ bằng máu.

- Nội dung: diễn tả Bác Hồ với vầng chán cao, rộng, đôi mắt sáng, xung quanh Bác là ba em bé ngộ nghĩnh đáng yêu. Mỗi em một vẻ nhưng đều biểu lộ tình cảm yêu mên Bác.

- Bố cục: Đơn giản, tập trung diễn tả nét mặt

- Màu sắc: gam màu đỏ với độ đậm nhạt khác nhau.