Tu chon Ngu van 8 (chu de bam sat)

Ho¹t ®éng cña GV

Ho¹t ®éng cña HS

I) ¤n tËp c¸c ph­¬ng thøc: tù sù, miªu t¶ , biÓu c¶m

- GV cho HS «n l¹i mét sè VB tù sù cã kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m

 ? H·y kÓ ra mét sè VB tù sù cã kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m mµ em ®· ®­îc häc ë ch­¬ng tr×nh Ng÷  v¨n líp 6, 7 vµ ®Çu n¨m líp 8?

- H·y nh¾c l¹i ®Æc ®iÓm vµ c¸c thao t¸c chÝnh cña c¸c ph­¬ng thøc tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c¶m

- HS kÓ

VB “ Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn” ( trÝch “ DÕ mÌn phiªu l­u kÝ “ cña T« Hoµi

VB “ Sèng chÕt mÆc bay” cña Ph¹m Duy Tèn

VB “ T«i ®i häc “ cña Thanh TÞnh

...

- Th¶o luËn, «n l¹i vµ ph¸t biÓu

+ Tù sù: Tr×nh bµy chuçi sù viÖc cã më ®Çu, diÔn biÕn, kÕt thóc, thÓ hiÖn mét ý nghÜa

  GV bæ sung vµ chèt l¹i

1- Tù sù

+ §Æc ®iÓm: KÓ ng­êi, kÓ viÖc

 + Thao t¸c: KÓ lµ chÝnh

2- Miªu t¶:

+ T¸i hiÖn sù vËt, hiÖn t­îng

 + Thao t¸c: Quan s¸t, liªn t­ëng, nhËn xÐt, so s¸nh

3- BiÓu c¶m:

+ §Æc ®iÓm: ThÓ hiÖn t×nh c¶m, th¸i ®é cña m×nh víi sù vËt, hiÖn t­îng...

+ Thao t¸c: Béc lé trùc tiÕp hoÆc th«ng qua ý nghÜ, c¶m xóc cña nh©n vËt

- GV nhÊn m¹nh vµ chuyÓn ý

VËy c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m cã vai trß nh­ thÕ nµo trong v¨n tù sù, tiÕt sau ta t×m hiÓu tiÕp

Thao t¸c: KÓ lµ chÝnh

+ Miªu t¶: T¸i hiÖn l¹i sù viÖc, hiÖn t­îng

Thao t¸c: Quan s¸t, liªn t­ëng, so s¸nh, nhËn xÐt

+ BiÓu c¶m: ThÓ hiÖn t×nh c¶m, th¸i ®é cña m×nh víi sù vËt, hiÖn t­îng

Thao t¸c : Béc lé trùc tiÕp nh÷ng c¶m xóc cña chÝnh ng­êi viÕt hoÆc th«ng qua ý nghÜ, c¶m xóc cña c¸c nh©n vËt

- Nghe kÕt hîp tù ghi nh÷ng ý chÝnh

Ho¹t ®éng cña GV

Ho¹t ®éng cña HS

 II) Vai trß cña c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong v¨n tù sù

? T¹i sao trong VB tù sù cÇn cã yÕu tè miªu t¶?

 1- YÕu tè miªu t¶ trong v¨n tù sù

? Qua c¸c VB tù sù cã kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m ®· häc, em thÊy yÕu tè miªu t¶ cã vai trß g× trong VB tù sù?

? Em th­êng thÊy nh÷ng yÕu tè miªu t¶ nµo xuÊt hiÖn trong v¨n tù sù?

- GV yªu cÇu HS lÊy VD cô thÓ ë c¸c VB ®· häc

- Th¶o luËn, ph¸t biÓu

Nhê cã yÕu tè miªu t¶ mµ cã thÓ t¸i hiÖn c¶nh vËt, con ng­êi mét c¸ch cô thÓ, sinh ®éng trong kh«ng gian, thêi gian

- Tr¶ lêi

Gióp ng­êi kÓ kÓ l¹i mét c¸ch sinh ®éng c¶nh vËt, con ng­êi lµm cho c©u chuyÖn trë nªn sinh  ®«ng, hÊp dÉn

- Tr¶ lêi

+ Miªu t¶ nh©n vËt

+ Miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn

+ Miªu t¶ c¶nh sinh ho¹t

 HS lÊy VD cô thÓ

+ Miªu t¶ nh©n vËt: §o¹n v¨n miªu t¶ ngo¹i h×nh cña DÕ MÌn vµ DÕ Cho¾t trong VB “ Bµi häc ®­ê

  GV bæ sung thªm vµ chèt l¹i

 * C¸c lo¹i miªu t¶

a.  Miªu t¶ nh©n vËt

 + Miªu t¶ ngo¹i h×nh: g­¬ng mÆt, d¸ng ng­êi, trang phôc

+ Miªu t¶ c¸c tr¹ng th¸i ho¹t ®éng: ViÖc lµm, lêi nãi...

+ Miªu t¶ tr¹ng th¸i t×nh c¶m vµ thÕ giíi néi t©m: Vui, buån, khæ ®au, h¹nh phóc...

Môc ®Ých: Kh¾c ho¹ thµnh c«ng ch©n dung nh©n vËt víi nh÷ng nÐt tÝnh c¸ch riªng

 b. Miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn

c. Miªu t¶ c¶nh sinh ho¹t

Môc ®Ých: Cèt truyÖn hay h¬n, hÊp dÉn h¬n, nh©n vËt hiÖn lªn cô thÓ sinh ®éng h¬n

? YÕu tè miªu t¶ th­êng ®­îc thÓ hiÖn qua nh÷ng dÊu hiÖu nµo ë VB tù sù?

  GV chèt l¹i

* DÊu hiÖu

Miªu t¶ th­êng ®­îc thÓ nhiÖn qua nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh cã gi¸ trÞ gîi t¶ vµ biÓu c¶m nh­ tõ l¸y t­îng h×nh, t­îng thanh

ng ®êi ®Çu tiªn” cña T« Hoµi

+ Miªu t¶ c¶nh thiªn nhiªn: §o¹n v¨n ®Çu tiªn cña VB “ T«i ®i häc” cña Thanh TÞnh

+ Miªu t¶ c¶nh sinh ho¹t: §o¹n v¨n miªu t¶ c¶nh hé ®ª trong VB “Sèng chÕt mÆc bay “ cña Ph¹m Duy Tèn

- Nghe, kÕt hîp tù ghi

- Th¶o luËn, ph¸t biÓu

Qua c¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh cã gi¸ trÞ gîi t¶ vµ biÓu c¶m nh­ tõ l¸y t­îng h×nh, t­îng thanh, nghÖ thuËt so s¸nh, nh©n ho¸...

; c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt so s¸nh, nh©n ho¸...

2- YÕu tè biÓu c¶m trong v¨n tù sù

? YÕu tè biÓu c¶m ®ãng vai trß g× trong v¨n tù sù?

? Trong VB tù sù, em thÊy yÕu tè biÓu c¶m th­êng ®­îc thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo?

  GV chèt l¹i

+ BiÓu c¶m th«ng qua c¶m xóc cña chÝnh nhµ v¨n ®èi víi nh©n vËt, sù viÖc ®­îc ®Ò cËp ®Õn trong VB

+ BiÓu c¶m th«ng qua ý nghÜ, c¶m xóc cña c¸c nh©n vËt

- GV bæ sung thªm

 ë h×nh thøc thø nhÊt : biÓu c¶m th«ng qua c¶m xóc cña chÝnh nhµ v¨n ®èi víi nh©n vËt, sù viÖc ®­îc thÓ hiÖn cô thÓ qua tõng ng«i kÓ

Ng«i kÓ thø nhÊt: C¶m xóc cña nhµ v¨n th­êng lång vµo c¶m xóc cña nh©n vËt “t«i”

VD: VB “ Bµi häc ®­êng ®êi ®Çu tiªn”

Ng«i kÓ thø ba: C¶m xóc cña nhµ v¨n th­êng ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua lêi dÉn truyÖn

VD: VB “ Sèng chÕt mÆc bay”

? VÒ h×nh thøc, em thÊy yÕu tè biÓu c¶m th­êng xuÊt hiÖn qua nh÷ng dÊu hiÖu nµo trong VB tù sù?

  GV chèt l¹i

- Ph¸t biÓu

BiÓu c¶m: ThÓ hiÖn th¸i ®é, t×nh c¶m cña nhµ v¨n víi nh©n vËt, sù viÖc ®­îc kÓ

- Th¶o luËn, ph¸t biÓu

BiÓu c¶m th«ng qua hai h×nh thøc: trùc tiÕp qua c¶m xóc cña chÝnh nhµ v¨n víi nh©n vËt hoÆc gi¸n tiÕp th«ng qua c¶m xóc, ý nghÜ cña c¸c nh©n vËt

- Nghe, tù ghi

- Nghe

- Suy nghÜ, tr¶ lêi

Qua nh÷ng c©u c¶m th¸n, nh÷ng c©u hái tu tõ...

 + YÕu tè biÓu c¶m th­êng xuÊt hiÖn qua nh÷ng c©u c¶m th¸n, nh÷ng c©u hái tu tõ...

Ho¹t ®éng cña GV

Ho¹t ®éng cña HS

 III) RÌn luyÖn kÜ n¨ng viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m

1- ViÕt ®o¹n v¨n tù sù cã kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m bÊt k×

? §Ó viÕt ®­îc ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m bÊt k×, ta thùc hiÖn theo mÊy b­íc? Lµ nh÷ng b­íc nµo?

  GV chèt l¹i c¸c ý chÝnh cña mçi b­íc cho HS n¾m ®­îc

Thùc hiÖn theo 5 b­íc

+ X¸c ®Þnh nh©n vËt, sù viÖc ®Þnh kÓ

+ Lùa chän ng«i kÓ: Thø nhÊt hay thø ba

 + X¸c ®Þnh thø tù  kÓ: B¾t ®Çu tõ ®©u, diÔn ra nh­ thÕ nµo vµ kÕt thóc ra sao?

+ ViÕt thµnh ®o¹n víi c¸c yÕu tè: kÓ, miªu t¶, biÓu c¶m

* CÇn ph¶i n¾m v÷ng 5 b­íc thùc hiÖn khi viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong bè côc mét bµi v¨n

? Bè côc mét bµi v¨n tù sù gåm mÊy phÇn? Lµ nh÷ng phÇn nµo?

VËy c¸ch viÕt c¸c ®o¹n v¨n tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong bè côc mét bµi v¨n nh­ thÕ nµo gêi sau ta häc tiÕp.

- Th¶o luËn nhãm, ph¸t biÓu

Thùc hiÖn theo 5 b­íc

+ X¸c ®Þnh nh©n vËt, sù viÖc

+ Lùa chän ng«i kÓ

+ X¸c ®Þnh thø tù kÓ

+ X¸c ®Þnh c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m sÏ viÕt

+ ViÕt thµnh ®o¹n víi c¸c yÕu tè : KÓ, t¶, biÓu c¶m

- Nghe, tù ghi nh÷ng th«ng tin chÝnh

- Tr¶ lêi

Gåm 3 phÇn: Më bµi, th©n bµi, kÕt bµi

Ho¹t ®éng cña GV

Ho¹t ®éng cña HS

 III) RÌn luyÖn kÜ n¨ng viÕt ®o¹n v¨n tù sù cã kÕt hîp víi miªu t¶ vµ biÓu c¶m( tiÕp)

2- ViÕt ®o¹n v¨n tù sù cã kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong bè côc mét bµi v¨n

a. §o¹n më bµi

 - GV cho HS ho¹t ®éng nhãm t×m ra c¸c c¸ch viÕt ®o¹n më bµi

- Th¶o luËn nhãm kÕt hîp tham kh¶o c¸c VB tù sù kÕt hîp miªu t¶ vµ biÓu c¶m ®· häc ®Ó nªu c¸c c¸ch viÕt ®o¹n më bµi

- §¹i diÖn c¸c nhãm lÇn l­ît ph¸t biÓu vµ bæ sung cho nhau

  GV bæ sung vµ chèt l¹i mçi c¸ch cho HS

* C¸ch 1: Dïng ph­¬ng thøc tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ ®Ó giíi thiÖu sù viÖc, nh©n vËt vµ t×nh huèng x¶y ra c©u chuyÖn

VD: S¸ch “ Mét sè kiÕn thøc, kÜ n¨ng vµ bµi tËp n©ng cao - Ng÷ v¨n 8”

* C¸ch 2: Dïng ph­¬ngthøc tù sù lµ chÝnh cã kÕt hîp víi biÓu c¶m ®Ó nªu kÕt qu¶ cña sù viÖc hoÆc kÕt côc sè phËn cña nh©n vËt lªn tr­íc; sau ®ã dïng mét vµi c©u dÉn d¾t ®Ó quay vÒ tõ ®Çu diÔn biÕn cèt truyÖn

VD: S¸ch “ Mét sè.....”

* C¸ch 3: Dïng h×nh thøc miªu t¶ lµ chÝnh ®Ó dÉn d¾t vµo truyÖn

VD

* C¸ch 4: Dïng ph­¬ng thøc biÓu c¶m lµ chÝnh ®Ó dÉn d¾t vµo truyÖn ( th­êng dµnh cho nh÷ng c©u chuyÖn cã tÝnh chÊt håi t­ëng, hoµi niÖm)

VD: VB “ T«i ®i häc”

 b. Th©n bµi

 ? C¸ch viÕt c¸c ®o¹n th©n bµi nh­ thÕ nµo? YÕu tè nµo ®ãng vai trß chñ ®¹o?

  GV chèt

ViÕt c¸c ®o¹n th©n bµi: YÕu tè tù sù ®ãng vai trß chñ ®¹o ( cã sù viÖc, nh©n vËt); miªu t¶ vµ biÓu c¶m chØ ®­îc vËn dông khi cÇn thiÕt lµm t¨ng søc hÊp dÉn cho truyÖn

- Nghe, kÕt hîp tù ghi nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n

- Suy nghÜ, ph¸t biÓu

YÕu tè tù sù ®ãng vai trß chñ ®¹o ( sù viÖc, nh©n vËt); miªu t¶ vµ biÓu c¶m chØ vËn dông khi cÇn thiÕt lµm t¨ng søc hÊp dÉn vµ sinh ®éng cho truyÖn

 c. KÕt bµi

 - Cho HS th¶o luËn nhãm, t×m ra c¸c c¸ch viÕt ®o¹n kÕt bµi

  GV bæ sung, chèt l¹i

C¸ch viÕt ®o¹n kÕt bµi

* C¸ch 1: Dïng ph­¬ng thøc tù sù kÕt hîp víi biÓu c¶m ®Ó nªu kÕt côc vµ c¶m nghÜ cña ng­êi trong cuéc ( Ng­êi kÓ chuyÖn hay mét nh©n vËt nµo ®ã)

* C¸ch 2: Dïng ph­¬ng thøc biÓu c¶m lµ chÝnh ®Ó bµy tá th¸i ®é, t×nh c¶m cña ng­êi trong cuéc

* C¸ch 3: Dïng ph­¬ng thøc miªu t¶ lµ chÝnh ®an xen biÓu c¶m ®Ó kÕt thóc c©u chuyÖn

  ë mçi c¸ch, GV lÊy VD cô thÓ ®Ó HS häc tËp

- Th¶o luËn nhãm, nªu c¸ch viÕt ®o¹n kÕt bµi

- Nghe kÕt hîp tù ghi bæ sung nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n

Ho¹t ®éng cña GV

Ho¹t ®éng cña HS

 IV) VËn dông luyÖn tËp

1- Ph¸t hiÖn, x¸c ®Þnh ®­îc c¸c yÕu tè trong ®o¹n v¨n

 - GV cho ®o¹n v¨n ng¾n ( ghi trªn b¶ng phô hoÆc m¸y chiÕu), yªu cÇu HS ®äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái ë cuèi ®o¹n v¨n

- GV ph©n líp thµnh 2 nhãm, mçi nhãm thùc hiÖn yªu cÇu cña mét ®o¹n

a. §o¹n v¨n 1: Bµi tËp 1 ( S¸ch “ Mét sè kiÕn thøc kÜ n¨ng vµ bµi tËp n¨ng cao Ng÷ v¨n 8” )

C©u hái:

? §äc ®o¹n v¨n, theo em cã nh÷ng ph­¬ng thøc biÓu ®¹t nµo? Ph­¬ng thøc nµo lµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh? Ph­¬ng thøc nµo chØ ®ãng vai trß bæ trî?

 b. §o¹n v¨n 2: Bµi tËp 2- S¸ch ®· nªu

C©u hái:

? X¸c ®Þnh yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m trong ®o¹n v¨n tù sù trªn

- GV tæng kÕt chung vµ nªu yªu cÇu cÇn ®¹t ë mçi bµi tËp

Bµi tËp 1: §o¹n v¨n 1

+ §o¹n v¨n sö dông c¶ 3 ph­¬ng thøc biÓu ®¹t lµ tù sù, miªu t¶ vµ biÓu c¶m

- §äc c¸c ®o¹n v¨n

- Suy nghÜ c©u hái ë cuèi ®o¹n v¨n cña nhãm m×nh ®­îcgiao

- Th¶o luËn nhãm, t×m ra h­íng tr¶ lêi vµ cö ®¹i diÖn ph¸t biÓu

Bµi tËp 1: §o¹n v¨n 1

CÇn chØ râ sù thÓ hiÖn cña c¸c yÕu tè trong ®o¹n v¨n

Bµi tËp 2: §o¹n v¨n 2

Yªu cÇu t×m dÉn chøng cô thÓ ®Ó minh ho¹ cho c¸c yÕu tè miªu t¶ vµ biÓu c¶m

- C¸c nhãm cã thÓ bæ sung, söa ch÷a cho nhau nÕu sai hoÆc ch­a ®Çy ®ñ

- Nghe kÕt hîp tù bæ sung, söa ch÷a vµo vë