CHƯƠNG 1: NGUYÊN TỬ
Bài 1: Thành phần nguyên tử
I. Thành phần cấu tạo của nguyên tử
1. Electron:
a) Sự tìm ra electron :
Năm 1879, nhà bác học người Anh J.J. Thomson nghiên cứu sự phóng điện giữa hai điện cực có hiệu điện thế 15kv, đặt trong một ống gần như chân không ( áp suất khoảng 0,001 mmHg) và thấy màn hình quang trong ống phát sáng do những tia phát ra từ âm cực gọi là tia âm cực
Nhà bác học J.J.Thomson
Tia âm cực có 3 đặc tính
Tia âm cực là chùm hạt vật chất có khối lượng và chuyển động với vận tốc rất lớn.
Tia âm cực truyền thẳng.
Tia âm cực là chùm hạt mang điện tích âm.
b) Khối lượng và điện tích của electron
Khối lượng: me = 9,1094.10-31 kg.
Điện tích: qe = -1,602.10-19 C, kí hiệu e0 hay
-eo hay 1-.
2. Sự tìm ra hạt nhân nguyên tử
Năm 1911, nhà vật lí người Anh E. Rutherford và các cộng sự đã cho các hạt ᾱ bắn phá vào một lá vàng mỏng và dùng màn huỳnh quang đặt sau lá vàng để theo dõi đường đi của hạt ᾱ. Kết quả là hầu hết các hạt ᾱ đều xuyên thẳng qua lá vàng, nhưng có một số ít hạt đi lệch hướng ban đầu và một số rất ít hạt bị bật lại phía sau khi gặp lá vàng (Au).
Kết luận:
+ Nguyên tử có cấu tạo rỗng, phần mang điện tích dương là hạt nhân.
+ Xung quanh hạt nhân có các electron.
+ Khối lượng của nguyên tử chủ yếu tập trung ở hạt nhân.
3. Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử
Số proton= số electron= số đơn vị điện tích hạt nhân
II. Kích thước và khối lượng của nguyên tử
1. Kích thước
Đơn vị: nm (nanomet)
oA ( angstrom)
1nm= 10-9 m
1 0A= 10-10 m
1nm=10 0A
Củng cố:
Câu 1: Các hạt cấu tạo nên hạt nhân của hầu hết các nguyên tử là
A. electron và proton
B. proton và nơtron
C. nơtron và electron
D. electron, proton và nơtron
Câu 2: Các hạt cấu tạo nên hầu hết các nguyên tử là
A. electron và proton
B. proton và nơtron
C. nơtron và electron
D. electron, proton và nơtron
Câu 3:
Nguyên tử của nguyên tố X có tổng số hạt(p,n,e) là 40. Tổng số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 12. Xác định số hạt cơ bản của nguyên tử X
Gọi P, N, E lần lượt là số proton, nơtrơn, electron của nguyên tử X
Ta có P+N+E= 40 hay 2P+N=40 (1)vì P=E.
2P-N=12(2)
Giải hệ (1) và (2) suy ra: P=E=13
N= 13.2-12=14
nguon VI OLET
