Bài 10: PHOTPHO
I. Vị trí và cấu hình electron nguyên tử
II. Tính chất vật lí
III. Tính chất hóa học
IV. Ứng dụng
V. Trạng thái tự nhiên
VI. Sản xuất
Nội dung bài học
1. Vị trí – cấu hình electron nguyên tử:

Ô:
Nhóm:
Chu kì:
Cấu hình e:
15
1s22s22p63s23p3
VA
3
2. Tính chất vật lý:


Rắn, trong suốt
Bột, dễ hút ẩm và chảy rữa
Trắng hoặc hơi vàng
Đỏ
Rất độc và gây bỏng da
Không tan, nhưng tan trong một số dung môi hữu cơ: C6H6, CS2 ...
Phát quang
Không phát quang
Không tan trong dung môi thông thường
Không độc
Trạng thái, màu sắc
Khả năng
phát quang
Tính độc
Tính tan
Tính bền
Bảo quản
Kém bền, dễ bốc cháy trong không khí (>40oC).
Bền hơn, bốc cháy ở to > 250oC.
Ngâm trong nước
Trong bình kín và khô
P trắng
P đỏ
Sơ đồ chuyển hóa P đỏ và P trắng:
Nhiệt độ, không có kk
Làm lạnh
2500C, không có kk
Hơi P
Một số hình ảnh về bỏng P trắng
Tại nạn cháy xe do vận chuyển photpho trắng
3. Tính chất hóa học:
-3
0
+3
+5
Thể hiện tính oxi hóa
Thể hiện tính khử
P
=> Khi tham gia phản ứng photpho thể hiện tính oxi hóa hoặc tính khử
2P + 3Ca
0
0
Ca3P2
+2
-3
Canxi photphua
0 -3
P + 3e P
=>Th? hi?n tớnh oxi hoỏ
a) Tính oxi hoá:
Tác dụng với kim loại mạnh → muối photphua
2P + 3O2(thiếu)
2P2O3
4P + 5O2(dư)
2P2O5
0 +5
0 +3
( Điphotpho trioxit )
( Điphotpho pentaoxit )
b) Tính khử:
Tác dụng với các phi kim hoạt động như: oxi, halogen, lưu huỳnh,… và các hợp chất có tính oxi hoá mạnh khác.
Photpho cháy được trong không khí khi đốt nóng:

- Thiếu oxi:
- Dư oxi:
Photpho cháy được trong không khí khi đốt nóng:
2P + 5Cl2(duư) 2PCl5
0 +5
- Thiếu clo:
- Dư clo:
t0
Photpho triclorua
Photpho pentaclorua
- Photpho tác dụng dễ dàng với khí clo khi đốt nóng:
4. Ứng dụng, trạng thái tự nhiên, sản xuất:
Axit photphoric
Diêm
Bom
Đạn khói
Pháo hoa
Đạn cháy
5. TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN
Apatit 3Ca3(PO4)2.CaF2
Photphorit Ca3(PO4)2
- Trong tự nhiên không gặp P ở dạng tự do mà gặp ở dạng hợp chất:
- P có trong protein thực vật:
6. Sản xuất:
Nung: quặng photphorit (hoặc apatit), cát, than cốc ở 12000C trong lò điện => P trắng dạng rắn
Ca3(PO4)2 + 3SiO2 +5C 3CaSiO3 +2P + 5CO
Câu 1: Nhận xét nào sau đây không đúng ?
Phần lớn photpho sản xuất H3PO4
Câu 2: Thành phần chính của quặng photphorit là
Câu 3: Đốt cháy p trong không khí clo dư sau phản ứng thu được chất nào

A. PCl2
B. PCl3
C. PCl5
D. PCl6
Câu 5: Có mấy dạng thù hình của p là quan trọng nhất
nguon VI OLET