Chương II TÍNH QUY LUẬT CỦA HIỆN TƯỢNG DI TRUYỀN
Gregor Johann Mendel (1822-1884)
Được coi là cha đẻ của di truyền học không chỉ vì phát hiện ra các quy luật di truyền cơ bản: là quy luật phân li và quy luật phân li độc lập mà ông còn mở ra cách tiếp cận mới trong nghiên cứu di truyền, cách tiếp cận định lượng và thực nghiệm mà ngày nay các nhà di truyền học vẫn dùng.
Bài 8: Quy Luật Phân Li
Một số khái niệm
- Alen : trạng thái biểu hiện của 1 gen: alen A , alen a
- Cặp alen : Aa; AA; aa
- Tính trạng: là những biểu hiện bên ngoài về đặc điểm hình thái, cấu tạo của cơ thể.
- Kiểu hình: Do kiểu gen quy định
I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC CỦA MENĐEN
Cây đậu Hà Lan
1. Đối tượng nghiên cứu
- Dễ trồng
Là cây hàng năm (chu kì sống ngắn)
Có những tính trạng biểu hiện rõ, dễ quan sát
Số lượng cặp tính trạng tương phản ít
Tự thụ phấn nghiêm ngặt nên dễ tạo dòng thuần.
B1: Tạo dòng thuần chủng về từng tính trạng bằng cách cho cây tự thụ phấn bắt buộc qua nhiều thế hệ
B2: Lai các dòng thuần chủng khác biệt về 1 hoặc nhiều tính trạng rồi phân tích kết quả lai ở F1, F2, F3.
2. Phương pháp lai và phân tích con lai
B3: Sử dụng toán xác suất để phân tích kết quả lai, sau đó đưa ra giả thuyết để giải thích kết quả.
B4: Tiến hành thí nghiệm chứng minh cho giả thuyết.
I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC CỦA MENĐEN
3.Thí nghiệm
P: hoa tím x hoa trắng
F1: 100% hoa tím
F1 x F1: Hoa tím x Hoa tím
F2: 3 hoa tím: 1 hoa đỏ
I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU DI TRUYỀN HỌC CỦA MENĐEN
II. HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC
1. Gi? thuy?t
Theo Menđen
- Mỗi tính trạng do một cặp nhân tố di truyền quy định. (nhân tố DT biểu hiện ở F1 là trội)
- Trong tế bào các nhân tố di truyền không hoà trộn vào nhau.
- Khi hình thành giao tử, mỗi giao tử chỉ chứa một trong hai nhân tố di truyền.
- Khi thụ tinh, các giao tử kết hợp ngẫu nhiên tạo hợp tử.
2. Nội dung qui luật phân li
Mỗi tính trạng do 1 cặp alen quy định, 1 có nguồn gốc từ bố, 1 có nguồn gốc từ mẹ. Các alen của bố và mẹ tồn tại trong tế bào của cơ thể con một cách riêng rẽ, không hòa trộn vào nhau. Khi hình thành giao tử, các thành viên của cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, 50% giao tử chứa alen này, 50% giao tử chứa alen kia.
II. HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC
Pt/c:
Hoa tím (AA)
Hoa trắng (aa)
GP:
A
a
x
x
100% (Aa) hoa tím
F1 :
F1 x F1:
Hoa tím (Aa)
Hoa tím (Aa)
GF1:
1/2A ; 1/2a
1/2A ; 1/2a
F2:
KG: ¼ AA : 2/4 Aa : ¼ aa
KH:¾ Hoa đỏ:¼Hoa trắng
II. HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC
1. Sơ đồ lai
P: Hoa tím x Hoa trắng
aa
G:
Fb:
A
a
(Toàn đỏ)
Aa
A
-
A
P: Hoa tím x Hoa trắng
aa
G:
Fb
A
a
(1 đỏ)
a
A
-
A
a
: (1 trắng)
a
a
a
2. Chứng minh giả thuyết
- Menden dùng phép lai phân tích để chứng minh giả thuyết: Lai phân tích là phép lai giữa cơ thể mang tính trạng trội với cơ thể mang tính trạng lặn để kiểm tra kiểu gen.
II. HÌNH THÀNH HỌC THUYẾT KHOA HỌC
III. CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC CỦA QUY LUẬT PHÂN LY
Mỗi cặp nhân tố di truyền hay mỗi cặp alen nằm trên 1 cặp NST tương đồng. Trong tế bào sinh dưỡng, các gen, cũng như các alen tồn tại thành từng cặp tương đồng
Sự phân li đồng đều và tổ hợp tự do của 1 cặp NST dẫn đến sự phân li đồng đều và tổ hợp tự do của 1 cặp alen.
X
Pt/c:
Hoa tím
Hoa trắng
Gp:
100% Hoa tím
F1:
X
Hoa tím
Hoa tím
F1x F1:
GF1:
KG :
1/4 AA
2/4 Aa
1/4 aa
F2:
KH :
3/4 tím
1/4 trắng
1/4
1/4
1/4
1/4
CỦNG CỐ
Chọn phương án đúng cho các câu hỏi trắc nghiệm sau:
1. Khi lai bố mẹ khác nhau về một cặp tính trạng thuần chủng tương phản ở thế hệ thứ hai
A. Có sự phân ly theo tỉ lệ 3 trội : 1 lặn.
B. Có sự phân ly theo tỉ lệ 1 trội : 1 lặn.
C. Đều có kiểu hình giống bố mẹ.
D. Đều có kiểu hình khác bố mẹ.
2. Ở người tính trạng mắt nâu(N) trội hoàn toàn so với tính trạng mắt xanh(n). Bố mắt nâu, mẹ mắt nâu, sinh con có con mắt nâu có con mắt xanh, kiểu gen của bố mẹ sẽ là:
D. Bố kiểu gen NN, mẹ có kiểu gen Nn hoặc ngược lại
C. Bố có kiểu gen NN, mẹ có kiểu gen nn hoặc ngược lại
B. Đều có kiểu gen Nn.
A. Đều có kiểu gen NN.
B
3. Ở cà chua quả đỏ trội hoàn toàn so với quả vàng, khi lai 2 giống cà chua thuần chủng quả đỏ với quả vàng đời lai F2 thu được
A. 3 quả đỏ : 1 quả vàng
B. Đều quả đỏ
C. 1 quả đỏ : 1 quả vàng
D. 9 quả đỏ : 7 quả vàng
4. Ở cà chua quả đỏ trội hoàn toàn so với quả vàng, khi lai cây cà chua quả đỏ dị hợp với cây cà chua quả vàng, tỉ lệ phân tính đời lai là
A. 3 quả đỏ : 1 quả vàng
B. Đều quả đỏ
C. 1 quả đỏ : 1 quả vàng
D. 9 quả đỏ : 7 quả vàng
The end
nguon VI OLET
