TIẾP TỤC ĐẨY MẠNH XÂYDỰNG TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN, HỌC SINH TÍCH CỰC
I. CƠ SỞ CỦA XÂY DỰNG THTT, HSTC
II. NỘI DUNG PHONG TRÀO
III. TRÁCH NHIỆM CỦA HIỆU TRƯỞNG
IV. MỘT SỐ KĨ NĂNG SỐNG, KĨ NĂNG
QUẢN LÍ
CƠ SỞ CỦA XÂY DỰNG THTT, HSTC
1. Quan điểm của Bộ
1.1. Mục tiêu
1.1.1.Huy động sức mạnh tổng hợp
-Trong trường
- Ngoài trường
-Do nhà trường quy định
- Đặc thù của địa phương
1.1.2. Phát huy tính tích cực của HS
+ Cơ sở vật chất
+ Đổi mới PPDH
+ Học sinh: Bạn bè
+ Tính tích cực của HS
1.2. Yêu cầu
- Giải quyết dứt điểm một số yếu kém
+ Vệ sinh
+ Cơ sở vật chất
+ Hai không
+ Đọc – chép, Nhìn- chép, Nhìn- giảng
– HS hứng thú tham gia
-Thầy, cô giáo đổi mới phương pháp giáo dục
- Xã hội hóa
- Giáo dục văn hóa từ cuộc sống thực tiễn hàng ngày
- Tự giác, tích hợp, không gây hình thức, quá tải
2. Cơ sở lí luận, thực tiễn
2.1. Sự phối hợp của Unicef
Từ năm 2001dự án:
- "Phát triển trẻ thơ" (Mầm non)
- "Giáo dục Tiểu học bạn hữu` (Tiểu học)
- "Giáo dục sống khỏe mạnh, kĩ năng sống cho trẻ em và trẻ chưa thành niên trong và ngoài trường học" (Trung học cơ sở)
2.2. Sự khẳng định và phát triển về THTT, HSTC của Việt Nam
- Tất cả các trường nhấn mạnh phần "Học sinh tích cực“
- Nhấn mạnh phần HSTC
- Tiêu chí đánh giá THTT, HSTC
- Cả MN, TH, THCS, THPT, GDTX
2.3. Đánh giá chung về THTT, HSTC
Trường học thân thiện
- Đủ cơ sở vật chất tối thiểu
-Tạo cơ hội cho HS đến trường
- Thày: Đổi mới PPDH, hướng dẫn PP tự học, thân thiện với GV, HS
- HS chủ động, tích cực, thân thiện, có PP tự học, rèn luyện
Học sinh tích cực
Tham gia và có kết quả được công nhận
Chăm sóc sức khoẻ
Học tập
Rèn luyện
Hợp tác
II. NỘI DUNG PHONG TRÀO
1. Xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn
- Quy hoạch trồng cây
- Đủ ánh sàng
- Bàn ghế phù hợp
- Có giải pháp ngăn chặn bạo lực
- Đảm bảo có nhà vệ sinh
2. Dạy và học có hiệu quả
- Tập huấn phương pháp dạy học
- Khích lệ học sinh
- Tổ chức tiết học thân thiện, lớp học thân thiện
- Sưu tầm tư liệu
- Học sinh giúp đỡ nhau, rèn thói quen tự học.
3. Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh
- Tích hợp
- Thông qua một số hoạt động
- Nội dung kỹ năng sống: Ứng xử giao tiếp, làm việc theo nhóm, chăm sóc sức khoẻ và giữ gìn vệ sinh, tổ chức học và sinh hoạt hàng ngày, an toàn giao thông, phòng chống đuối nước và các tai nạn thương tích khác, thiên tai, phòng ngừa bạo lực và tệ nạn xã hội, chung sống hoà bình, suy nghĩ và hành động tích cực, tự học tích cực,…
4. Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh
- Văn hoá, văn nghệ dân gian ở địa phương và đất nước
- Trò chơi dân gian
- Các hoạt động văn hoá khác: thi vẽ, trình bày và giới thiệu ẩm thực, tổ chức đọc và trao đổi sách, truyện hay và mang tính giáo dục.
5. Tìm hiểu, chăm sóc, phát huy giá trị di tích
lịch sử, văn hoá
- Chăm sóc một di tích.
- Giáo dục văn hoá truyền thống, cách mạng
- Các bài học ở các môn học, hoạt động thích hợp.
- Phối hợp Đoàn, Đội
- Tham gia các hoạt động xã hội
III. TRÁCH NHIỆM CỦA HIỆU TRƯỞNG
1. Trách nhiệm chung của Hiệu trưởng
- Xây dựng kế hoạch: Nghiên cứu, xem xét điều kiện, lựa chọn ưu tiên, tìm nguồn lực, phân công, phối hợp, kiểm tra đánh giá.
- Đổi mới phương pháp dạy học: Kết hợp vận dụng các phương pháp tiên tiến, ứng dụng công nghệ tiên tiến, phát huy sáng kiến, mỗi giáo viên một sáng kiến về đổi mới phương pháp, hướng dẫn cách tự học các học sinh, đánh giá kết quả
- Phối hợp trong và ngoài trường: thành lập Ban chỉ đạo theo hướng hiệu quả, có phân công rành mạch, cụ thể hoá nội dung hoạt động của mỗi thành viên, phát huy thế mạch của mỗi tổ chức trong trường (Đoàn, Đội, cán bộ, giáo viên) và ngoài trường (chính quyền địa phương, phụ huynh học sinh, các đoàn thể, ban, ngành). Tổ chức các hoạt động phối hợp do các tổ chức ngoài trường chủ trì, ngành giáo dục chủ động đề xuất.
Tạo sự phát triển bền vững:
+Tạo sự đồng thuận từ nhận thức tới hành động
+Có sự ủng hộ của lãnh đạo địa phương
+Kế hoạch rõ ràng
+Phát huy vai trò Đoàn, Đội
+Tuyên truyền linh hoạt, điều kiện cơ sở vật chất tối thiểu
+Đánh giá tổng kết, nhân rộng điển hình tốt.
2. Một số vấn đề Hiệu trưởng cần lưu ý
- Chú trọng hoạt động ngoại khóa:
+ Nhu cầu cùng tham gia hoạt động thân thiện, +Có kế hoạch tổ chức các câu lạc bộ
+ Thi tìm hiểu, tổ chức trò chơi dân gian, hát dân ca
+Hoạt động thể dục thể thao
+Giao lưu
Tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thống:
+ Lễ Tri ân và trưởng thành (vận dụng phù hợp)
+ Xây dựng phòng truyền thống
+ Thăm quan làng nghề, di tích, truyền thống, danh thắng
Cụ thể hóa tiêu chí đánh giá học sinh tích cực trong trường
- Tổ chức Tổ tư vấn: về tâm lý, học tập để hỗ trợ học sinh. Khuyến khích giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau trong học sinh
- Xây dựng quy ước ứng xử văn hóa trong trường học: có sự tham gia của học sinh từ khi xây dựng đến tổ chức thực hiện, giám sát, đánh giá
Đối với trường dân tộc nội trú:
+Khả năng học tập và đặc điểm cá nhân, thời gian tự học
+Quan hệ thân thiện
+Hỗ trợ học sinh khó khăn
3. Hiệu trưởng chỉ đạo thực hiện đối với các thành viên trong nhà trường
3.1. Đối với giáo viên
-Giáo viên chủ nhiệm:
+Biết rõ học sinh về học lực, đạo đức, tính cách và hoàn cảnh
+Đặc biệt là học sinh cá biệt, có hoàn cảnh khó khăn
+Hướng dẫn cách tự học
+Tạo không khí thân thiện, gần gũi.
Giáo viên:
+Đổi mới phương pháp dạy học
+Sử dụng phương pháp bản đồ tư duy
+Ứng dụng công nghệ thông tin, ứng dụng các phương pháp học tập phù hợp (phát hiện và giải quyết vấn đề, hợp tác, dạy học theo dự án,…). Đỡ đầu một số học sinh để tạo điều kiện phát triển cho các em
+ Khuyến khích sự tham gia của học sinh.
3.2. Đối với cán bộ, nhân viên
- Xây dựng kế hoạch cụ thể hàng năm.
- Đăng kí sáng kiến kinh nghiệm về phong trào thi đua.
3.3. Đối với học sinh
- Tích cực, chủ động, tự tin đưa ra ý kiến
- Suy nghĩ và hành động tích cực
- Xanh sạch đẹp
- Văn hoá, thể thao
- Công việc cụ thể trong gia đình
4. Hiệu trưởng phối hợp với cha mẹ học sinh, các đoàn thể, tổ chức
4.1. Phối hợp với cha mẹ học sinh
- Thân thiện trong gia đình
- Cùng ngồi học với con
- Góc học tập
4.2. Phối hợp với các đoàn thể, tổ chức
- Tổ chức Đảng, chính quyền: Chỉ đạo và hỗ trợ các hoạt động của trường, phân bổ nguồn lực và đảm bảo các điều kiện tổ chức hoạt động của trường
- Đoàn, Đội: kế hoạch giao lưu
- Hội Phụ nữ, Khuyến học, ngành Văn hóa phối hợp thực hiện và hỗ trợ
IV. MỘT SỐ KĨ NĂNG SỐNG, KĨ NĂNG QUẢN LÍ
1. Hiệu trưởng cần chú trọng các kĩ năng cơ bản của học sinh
1.1. Kĩ năng giao tiếp: Xây dựng tình bạn, tạo sự cảm thông, hỗ trợ nhau không bị lôi kéo và việc xấu, giải quyết xung đột.
1.2. Kĩ năng tự quyết định: Rèn luyện khả năng tư duy phê phán, xây dựng lối suy nghĩ sáng tạo, xây dựng các phương án và lựa chọn phương án tốt nhất, quyết định và tập trung nguồn lực để làm.
1.3. Kĩ năng xử lí tình huống dễ gây căng thẳng:
-Hiểu và nhận biết được các biểu hiện căng thẳng, -Xác định nguyên nhân căng thẳng
-Tìm kiếm sự hỗ trợ, lựa chọn giải pháp
-Xây dựng lộ trình giải quyết tích cực
-Thư giãn và bỏ qua để làm việc khác có ích hơn nếu trong điều kiện bất khả kháng.
1.4. Kĩ năng làm việc theo nhóm:
- Trong học tập ở trường và tự học ở nhà
-Trong các hoạt động thể dục thể thao, văn hóa, xã hội.
1.5. Kĩ năng phòng ngừa bạo lực và tệ nạn xã hội: Đảm bảo đi học an toàn, ở trường an toàn, tham gia các hoạt động xã hội an toàn.
2. Kĩ năng lãnh đạo và quản lí
2.1. Lãnh đạo là việc xây dựng phương hướng và các điều kiện đảm bảo để thực hiện mục tiêu trong một giai đoạn hoặc một công việc lớn. Lãnh đạo là sự gây ảnh hưởng, lôi cuốn, tập hợp những người xung quanh, dưới quyền mình để họ thực hiện mục tiêu chung, mang lại lợi ích cho mình, cho họ và cho xã hội.
Nội dung của lãnh đạo bao gồm việc xác định được kế hoạch tổng thể; chỉ ra được các nguồn lực và tiến độ chính, phân cấp theo hệ thống; làm cho tập thể cùng quyết tâm thực hiện mục tiêu.
2.2. Quản lý là quá trình triển khai cụ thể hóa kế hoạch tập thể
Nội dung của quản lý là xây dựng kế hoạch chi tiết, lộ trình cụ thể, các bên và lực lượng tham gia cụ thể, các nguồn lực chi tiết, phân công phân việc đến từng người, theo sát công việc ở các nhóm và từng người, tìm giải pháp phù hợp, sáng tạo để xử lý công việc hang ngày, đề xuất điều chỉnh chi tiết, xác định thời gian hoàn thành từng công việc nhỏ, đảm bảo tiến độ và hiệu quả chất lượng của các công việc.
Quản lý chú ý đến hiệu quả, kết quả công việc cần phải có:
- Lãnh đạo, tập hợp
- Trực tiếp quản lý điều hành
- Nhiệm vụ thường xuyên của nhà trường
2.3 Một số kĩ năng quản lí của HT
-XD kế hoạch
-Tổ chức thực hiện công việc
-Suy nghĩ tích cực
- Sử dụng thời gian và nguồn lực hợp lí
-Hợp tác
-Quyết định
-Hướng dẫn
nguon VI OLET
