đề cương 1 tiết công nghệ 11 1 tiet cong nghe pdf



Quang Tri Town High Schoool

NTTN♥312♥A10

Câu 1: Động cơ đốt trong là gì? Phân loại các động cơ đốt trong theo các dấu

hiệu: nhiên liệu, số hành trình của pittông trong một chu trình.

Khái niệm: Động cơ đốt trong là loại động cơ nhiệt mà quá trình đốt cháy nhiên liệu sinh

nhiệt và quá trình biến đổi nhiệt năng thành công cơ học diễn ra ngay trong xilanh động cơ.

Phân loại:



-

Theo nhiên liệu: động cơ xăng, động cơ điêzen và động cơ gas.

Theo số hành trình của pittông trong một chu trình làm viêc: động cơ 4 kì và động cơ 2

kì.

Câu 2: Nêu các cơ cấu và hệ thống chính của động cơ xăng và động cơ điêzen.

Cấu tạo của động cơ đốt trong gồm hai cơ cấu và bốn hệ thống chính:

-

Cơ cấu trục khuỷu, thanh truyền.

Cơ cấu phân phối khí.

Hệ thống bôi trơn.

Hệ thống làm mát.

Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí.

Hệ thống khởi động.

Riêng động cơ xăng còn có thêm hệ thống đánh lửa.

Câu 3: Nêu một số khái niệm cơ bản về động cơ đốt trong.

Điểm chết của pittông: là vị trí mà tại đó pittông đổi chiều chuyển động (điểm chết

dưới ĐCD: pittông ở gần tâm trục khuỷu nhất; điểm chết trên ĐCT: pittông ở xa tâm

trục khuỷu nhất).

-

Hành trình pittông: quảng đường pittông đi được giữa hai điểm chết. (S = 2R).

Thể tích toàn phần (V ): thể tích xilanh khi pittông ở ĐCD.

tp

Thể tích buồng cháy (V ): thể tích xilanh khi pittông ở ĐCT.

bc

Thể tích công tác (V ): thể tích xilanh giới hạn giữa hai điểm chết.

ct

Tỉ số nén ε: tỉ số giữa thể tích toàn phần và thể tích buồng cháy.

Chu trình làm việc của động cơ: tổng hợp 4 quá trình nạp, nén, cháy – dãn nỡ và thải.

Kì: một phần của chu trình diễn ra trong một hành trình của pittông.

Câu 4: Trình bày nguyên lí làm việc của động cơ điêzen và động cơ xăng 4 kì.

1

2

3

4

5

. Trục khuỷu

. Thanh truyền

. Pittông

. Xilanh

. Ống nạp

6. Xupap nạp

7

8

. Vòi phun

. Ống thải

9. Xupap thải

♥Forget what hurt you but never forget what it taught you!!!!♥

Page 1 of 9



Quang Tri Town High Schoool

NTTN♥312♥A10



ꢀꢁꢂꢃꢁꢄạꢅꢆ

-

Pittông đi tꢀ ĐCT xuống ĐCD, xupap nạp mở, xuppap thải đóng.

Pittông được trục khuỷu dꢁn động đi xuống, áp suất trong xilanh giảm, không khꢂ (hòa

khí) trong đường ống nạp đi vào xilanh qua cửa nạp nhờ sꢃ chênh lệch áp suất.



ꢀꢁꢇꢃꢁꢄꢈꢉꢆ

-

Pittông đi tꢀ ĐCD lên ĐCT, hai xupap đều đóng.

Pittông được trục khuỷu dꢁn động đi lên làm thể tꢂch trong xilanh giảm nên áp suất và

nhiệt độ của khꢂ trong xilanh tăng.

-

Cuối kì nén, vòi phun phun một lượng nhiên liệu điêzen với áp suất cao vào buồng

cháy. (Đếꢉꢁcuốiꢁkꢀꢁꢉꢈꢉ,ꢁbugiꢁbậtꢁlửaꢁđểꢁchâmꢁcháyꢁhòaꢁkhí)ꢆ

ꢀꢁꢊꢃꢁꢋháyꢁ–ꢁꢌꢍꢉꢁꢉꢎꢆ



-

Pittông đi tꢀ ĐCT xuống ĐCD, hai xupap đều đóng.

ꢄhiên liệu được phun tơi vào buồng cháy (tꢀ cuối kì nénꢅ hòa trộn với khꢂ nóng tạo

thành hòa khꢂ. Trong điều kiện áp suất và nhiệt độ trong xilanh cao, hòa khꢂ tꢃ bốc

cháy sinh ra áp suất cao đꢆy pittông đi xuống, qua thanh truyền làm trục khuỷu quay và

sinh công. (Bugiꢁbậtꢁtiaꢁlửaꢁđiệꢉꢁchâmꢁcháyꢁhòaꢁkhíꢁsiꢉhꢁraꢁáꢅꢁsuấtꢁcaoꢁđẩyꢁꢅittôꢉgꢁđiꢁ

xuốꢉg,ꢁquaꢁthaꢉhꢁtruyềꢉꢁlàmꢁtrụcꢁkhuỷuꢁquayꢁvàꢁsiꢉhꢁcôꢉgꢆꢁVꢀꢁvậy,ꢁkꢀꢁꢉàyꢁcòꢉꢁđượcꢁgọiꢁ

là kì sinh công).



ꢀꢁꢏꢃꢁꢐhꢑiꢆ

-

Pittông đi tꢀ ĐCD lên ĐCT, xupap nạp đóng, xupap thải mở.

Pittông được trục khuỷu dꢁn động đi lên đꢆy khꢂ thải trong xilanh qua cửa thải ra

ngoài.

-

Khi pittông đi đến ĐCT, xupap thả đóng. ꢇupap nạp mở, trong xilanh lại diễn ra kì ꢈ

của chu trình mới.

Câu 5: Trình bày nguyên lí làm việc của động cơ xăng và điêzen 2 kì.

♥Forget what hurt you but never forget what it taught you!!!!♥

Page 2 of 9



Quang Tri Town High Schoool

NTTN♥312♥A10

Hình

tương ứng

Kì

Các quá trình

Vị trí pittông

Trạng thái diễn ra

ĐCT đến mở cửa Khí cháy dãn nở  pittông đi

Cháy – giản nở thải.

xuống  quay trục khuỷu

sinh công.

Mở cửa thái đến Khí thải trong xilanh có áp

a và b



Thải tꢃ do

mở của quét.

suất cao  qua cửa thải ra

ngoài.

c

1

Mở cửa quét đến Hòa khí  cacte 7  đường

ĐCD. thông 8  cửa quét 9

xilanh  cửa thải ra

ngoài.

ĐCD đến đóng cửa Hòa khí (không khí) tꢀ cacte

quét.  đường thông 8  cửa quét

Quét – thải khí

d



Quét – thải khí

Lọt khí

d

e

9

3

 xilanh  cửa thải

đóng cửa quét.

Đóng cửa quét đến Một phần hòa khí (không

đóng cửa thải. khí) trong xilanh lọt ra ngoài.

Đóng cửa thải đến Bugi bật tia lửa điện châm

ĐCT. cháy hòa khí  cháy bắt đầu.

vòi phun phun nhiên liệu

2

(

Nén và cháy

g và a

vào buồng cháy  hòa trộn

khí nóng tạo thành hòa khí



hòa khí tựbốc cháy).

Câu 6: Trình bày đặc điểm cấu tạo thân xilanh và nắp máy của động cơ làm mát

bằng nước và bằng không khí.

Thân máy:



-

Thân xilanh của động cơ làm mát bằng nước có cấu tạo khoang chứa nước làm mát,

khoang này còn được gọi là “áo nước”.

Thân xilanh của động cơ làm mát bằng không khí có các cánh tản nhiệt.

♥Forget what hurt you but never forget what it taught you!!!!♥

Page 3 of 9



Quang Tri Town High Schoool

NTTN♥312♥A10



Nắp máy:

-

Nắp máy động cơ làm mát bằng nước dùng cơ cấu phân phối khí xupap treo có cấu tạo

khá phức tạp do phải cấu tạo ao nước làm mát, cấu tạo đường ống nạp, thải và lỗ lắp

các xupap,…

-

Nắp máy động cơ làm mát bằng không khꢂ dùng cơ cấu phân phối khꢂ xupap đặt hoặc

động cơ 2 kì thường có cấu tạo đơn giản hơn.

Câu 7: Trình bày nhiệm vụ và cấu tạo của các chi tiết chính trong cơ cấu trục

khuỷu thanh truyền.

Cơ cấu trục khuỷu thanh truyền có ba nhóm chi tiết: nhóm pittông, nhóm thanh truyền,

nhóm trục khuỷu.





Pittông:

Nhiệm vụ: Cùng với xilanh và nắp máy

tạo thành không gian làm việc; nhận lꢃc

đꢆy của khí cháy rồi truyền lꢃc cho trục

khuỷu để sinh công và nhận lꢃc tꢀ trục

khuỷu để thꢃc hiện các quá trình nạp, nén

và thải khí.



Cấu tạo:

-

Đỉnh pittông có ba dạng: đỉnh bằng,

đỉnh lồi, đỉnh lõm.

-

Đầu pittông: có các rãnh để lắp xecmăng dầu và xecmăng khꢂ.

Thân pittông: dꢁn hướng pittông chuyển động trong xilanh và liên kết với thành truyền

để truyền lꢃc.





Thanh truyền:

Nhiệm vụ: truyền lꢃc giữa pittông và trục khuỷu.

Cấu tạo:

-

Đầu nhỏ: hình trụ rỗng, lắp với chốt pittông.

Thân thanh truyền: có tiết diện ngang hình

chữ I.

-

Đầu to: lắp với chốt khuỷu.





Trục khuỷu:

Nhiệm vụ: nhận lꢃc tꢀ thanh truyền để tạo momen quay kéo máy công tác. Dꢁn động các

cơ cấu và hệ thống của động cơ.



Cấu tạo: Gồm 3 phần đầu, thân (cổ khuỷu, chốt khuỷu, má khuỷuꢅ, đuôi.

Câu 8: Nêu nhiệm vụ của cơ cấu phân phối khí.

Đóng mở các cửa nạp và cửa thải đúng lúc để động cơ thꢃc hiện quá trình nạp khí mới vào

xilanh và thải khꢂ đã cháy trong xilanh ra ngoài.

♥Forget what hurt you but never forget what it taught you!!!!♥

Page 4 of 9



Quang Tri Town High Schoool

NTTN♥312♥A10

Câu 9: Có mấy loại cơ cấu phân phối khí? Hãy nêu tên và đặc điểm cấu tạo của

mỗi loại.

Cơ cấu phân phối khí

dùng van trượt

dùng xupap

Cơ cấu phân phối khí

dùng xupap đặt

Cơ cấu phân phối khí

dùng xupap treo

-

Động cơ hai kỳ dùng cơ cấu phân phối khꢂ dùng van trượt và động cơ bốn kì dùng cơ

cấu phân phối khí dùng xupap.

Câu 10: Trình bày các chi tiết chính của cơ cấu phân phối khí xupap treo.

Mỗi xupap được dꢁn động bởi một trục cam, con đội, đũa đꢆy và cò mỗ riêng. Trục cam

đặt trong thân máy, được dꢁn động tꢀ trục khuỷu thông qua cặp bánh răng phân phối. Nếu

trục cam đặt trên nắp máy, thường sử dụng xích cam làm chi tiết dꢁn động trung gian. Số

vòng quay của trục cam bằng ½ số vòng quay của trục khuỷu.

Câu 11: Nêu nhiệm vụ của hệ thống bôi trơn. Cấu tạo và nguyên lí làm việc của

hệ thống bôi trơn cưỡng bức.



Nhiệm vụ: Đưa dầu bôi trơn đén các bề mặt ma sát của các chi tiết để đảm bảo điều kiện

làm việc bình thường của các động cơ và tăng tuổi thọ các chi tiết.

Cấu tạo:



-

Bầu lọc: lọc sạch cặn bꢆn trong dầu.

Bơm: hút dầu tꢀ cacte đưa lên bề mặt ma sát.

Két làm mát: làm mát dầu.

Van 6: Khống chế lượng dầu qua két.

Van 4 (an toàn

♥Forget what hurt you but never forget what it taught you!!!!♥

Page 5 of 9



Quang Tri Town High Schoool

NTTN♥312♥A10

Bề mặt ma sát

Két

Van 6

Van 4

Bầu lọc

Bơm

Cacte



Nguyên lí:

-

Trường hợp làm việc bình thường: khi động cơ làm việc, dầu bôi trơn được bơm hút tꢀ

cacte và được lọc sạch ở bầu lọc, qua van 6, theo các đường để đến bề mặt ma sát, sau

đó trở về cacte.

-

Áp duất dầu vượt qua giá trị cho phép, van 4 mở để một phần dầu chảy ngược về trước

bơm.

Nếu nhiệt độ quá cao giới hạn định trước, van 6 đóng lại, dầu đi qua két làm mát, được

làm mát trước khi chảy vào đường dầu chính.

Câu 12: Nêu nhiệm vụ của hệ thống làm mát. Cấu tạo và nguyên lí hoạt động của

hệ thống làm mát bằng nước.



Nhiệm vụ: Giữ cho nhiệt độ của các chi tiết không vượt quá giới hạn cho phép.

Cấu tạo:

Van hằng nhiệt

Két

Quạt

Bơm

Áo nước

♥Forget what hurt you but never forget what it taught you!!!!♥

Page 6 of 9



Quang Tri Town High Schoool

NTTN♥312♥A10

-

Áo nước: các khoang chứa nước làm mát các chi tiết.

Bơm nước: tạo sꢃ tuần hoàn nước trong hệ thống.

Két làm mát: làm mát nước.

Van hằng nhiệt: Giữ nhiệt độ.

Quạt: Đꢆy nhanh tốc độ làm mát của két.



Nguyên lí làm việc:

-

Khi nhiệt độ nước trong ao nước còn thấp hơn giới hạn định trước, van hằng nhiệt

đóng cửa thông với đường nước về két, mở hoàn toàn cửa thông với đường nước để

nước trong áo chạy chạy thẳng về trước bơm rồi lại bơm vào áo nước.

-

Khi nhiệt độ nước trong ao nước xấp xỉ giới hạn đã định, van mở cả hai đường để nước

vꢀa chảy vào két làm mát vꢀa chảy vào đường nước.

Khi nhiệt độ trong ao nước vượt qua giới hạn đã định trước, van 4 đóng cửa thông với

đường nước, mở hoàn toàn đường thông với đường nước vào két, toàn bộ nước đi qua

két, được làm mát rồi bơm hút đưa trở lại ao nước.

Câu 13: Nêu nhiệm vụ của hệ thống cũng cấp nhiên liệu và không khí trong động

cơ xăng. Cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí

trong động cơ xăng dùng bộ chế hòa khí.



Nhiệm vụ: Cung cấp hòa khí sạch vào xilanh động cơ với lượng và tỉ lệ phù hợp với chế

độ làm việc của động cơ.

 Cấu tạo:

-

Thùng xăng: chứa xăng.

Bầu lọc xăng: lọc sạch cặn bꢆn trong xăng.

Bơm xăng: hút xăng tꢀ thùng chứa đến bộ chế hòa khí.

Bầu lọc khí: lọc sạch khí.

Bộ chế hòa khí: trộn xăng với không khꢂ để tạo thành hòa khí.

Bầu lọc khí

Thùng xăng

Bầu lọc xăng

Bơm xăng

Bộ chế hòa khí

Xilanh



Nguyên lí:

-

Đường xăng: Thùng xăng  bầu lọc xăng  bơm xăng  bộ chế hòa khí.

Đường không khí: bầu lọc khí  bộ chế hòa khí.

Tại bộ chế hòa khꢂ: không khꢂ hút xăng tù buồng phao, hòa trộn với nhau tạo thành hòa

khí. Hòa khí theo đường ống nạp đi vào xinh lanh động cơ.

♥Forget what hurt you but never forget what it taught you!!!!♥

Page 7 of 9



Quang Tri Town High Schoool

NTTN♥312♥A10

Câu 14: Nêu nhiệm vụ, cấu tạo và nguyên lí làm việc của hệ thống cung cấp

nhiên liệu và không khí trong động cơ điêzen.

Nhiệm vụ: Cung cấp nhiên liệu và không khí sạch vào xilanh phug hợp với các chế độ làm

việc của động cơ.

Cấu tạo:



Bầu lọc

khí.

Thùng

nhiên liệu

Bầu lọc

Bơm chuyển

nhiên liệu

Bầu lọc

Bơm

cao áp

Vòi

phun

Xilanh

thô

tinh



Nguyên lí:

Nhiên liệu được bơm hút tꢀ thùng nhiên liệu  bầu lọc thô  bầu lọc tinh  bơm cao áp

vòi phun  phun vào xilanh động cơ.



Nhiên liệu hòa trộn với khí nén tạo thành hòa khí rồi tꢃ bốc cháy.

Câu 15: Trình bày nhiệm vụ và cấu tạo chung của hệ thống đánh lửa. Nguyên lí

làm việc của hệ thống đánh lửa không tiếp điểm.



Nhiệm vụ: Tạo ra tia lưới điện cao áp để châm cháy hòa khꢂ trong xilanh động cơ xăng

đúng thời điểm.



Cấu tạo:



Nguyên lí làm việc:

♥

hiꢁkhóaꢁ ꢁđóꢉgꢃ

Dòng điện tꢀ cuộn W sẽ ra mát  không có tia lửa điện  động cơ ngưng làm việc.

N

♥

Khi khóa K mꢎ:

-

Nửa chù kì đầu, Đ dương nên: W  Đ  tꢂch đầy điện cho tụ C , điốt Đ khóa.

1 N 1 T ĐK

♥Forget what hurt you but never forget what it taught you!!!!♥

Page 8 of 9



Quang Tri Town High Schoool

NTTN♥312♥A10

-

Nửa chu kì sau:

C (+)  Đ  Mát  W  C ( - ).

T

ĐK

1

T

Do dòng điện sơ cấp phóng qua cuộn W trong thời gian rất ngắn làm tꢀ thông biến thiên tạo

1

ra suất điện động rất lớn trên cuộn W và tạo ra tia lửa điện ở 2 cꢃc của bugi.

2

Câu 16: Trình bày nhiệm vụ, cấu tạo các bộ phận chính và nguyên lí làm việc

của hệ thống khởi động bằng động cơ điện.



Nhiệm vụ: làm quay trục khuỷu động cơ đến số vòng quay nhất định để động cơ tꢃ nổ máy

được.

 Cấu tạo:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

. Động cơ điện.

. Lò xo

. Lõi thép

. Thanh kéo

. Cần gạt

. Khớp truyền động

. Trục roto

. Bánh đà

. Trục khuỷu



Nguyên lí làm việc:

Khi khởi động động cơ đốt trong, đóng khóa khởi động, rơle của bộ phận điều khiển sẽ hút

lõi thép 3 sang trái, qua cần gạt 5, khớp truyền động 6 được đꢆy sang phải để vành răng của

nó ăn khớp với vành răng của bánh đà 8. Đồng thời khi đó động cơ điện 1 cũng được đóng

điện, momen quay của nó sẽ được truyền qua khớp 6 để làm quay bánh đà của động cơ đốt

trong.

Khi động cơ đốt trong đã làm việc, tắt khóa khởi động để ngắt dòng điện vào cuộn dây rơle

của bộ phận điều khiển và ngắt dòng điện vào động cơ ꢈ, lò xo 2 dãn ra đưa các chi tiết của

bộ phận điều khiển và truyền động trở về vị trꢂ ban đầu.

♥Forget what hurt you but never forget what it taught you!!!!♥

Page 9 of 9