Tâm lý bạn trai tam ly ban trai hoang xuan viet pdf

Tâm Lý Bạn Trai Nguyên tác Hoàng Xuân Việt

Soạn thảo và chuyển đổi sang ebook : Bruce Lee

Chương 001. 1

Con Người Bạn Trai 1

Chương 002. 5

Đời Sống Sinh Lý Của Bạn Trai 5

Chương003. 11

Đời Sống Tinh Thần Của Bạn Trai 11

Chương 004. 27

Đời Sống Tình Cảm Của Bạn Trai 27

Chương 005. 43

Đời Sống Tình Cảm Của Bạn Trai 43

Chương 006. 74

Đời Sống Xã Hội Của Bạn Trai 74

Chương 007. 91

Trên Những Ngã Đường Đời 91

Chương 008. 101

Chuyện Lòng Ta Ngỏ Riêng Nhau. 101

Chương 001

Con Người Bạn Trai

1

- Một Thứ Tạo Vật Cũng Kỳ Biệt.

Trong cuốn "Tâm lý bạn gái" tôi đã mời bạn nhận thức sự kỳ biệt

của con người bạn gái. Trước khi đề cập cơ cấu tâm lý bạn trai, tôi

cũng muốn bạn nhận thức tính chất lỳ diệu của con người bạn trai.

Con người bạn gái kỳ biệt, con người bạn trai cũng kỳ biệt. Sự quen

thường quá nhờ hay xã giao làm cho ta không để ý đến những điều

đáng ngạc nhiên trong người bạn trai. Chúng ta phải phá cái hàng

rào quen thuộc ấy, nó làm cho ta coi thường, ai cũng như nấy. Nó

tạo cho ta lầm lạc này là tưởng mình thấu triệt được người bạn trai

mà mình thường tiếp xúc. Kỳ thiệt ta chỉ biết một vài góc cạnh ăn

phớt ngoài da của kẻ này thôi. Xét về đường nhân phẩm, thì là

người, bạn trai đồng đẳng, đồng quyền với bạn gái. Tôi muốn nói họ

có hồn, có xác, được những ân sủng do cứu rỗi, do thiên phòng

v.v... Song nghiên cứu kỹ tướng diện cùng nội tâm, ta thấy họ được

bàn tay tuyệt xảo của tạo hóa sáng tạo theo một tiết điệu nghệ

thuật đặc sắc. Bạn thử để năm phút trầm tĩnh nghiệm xét giùm tôi

thân hình của người bạn trai ở gần bạn. Họ có một cơ cấu sinh lý mà

của bạn gái chỉ giống dung dạng chung thôi. Còn bao nhiêu nét đặc

biệt thân thể bạn gái không có. Bạn thấy ở bạn trai cách chung tóc

cứng, đầu lớn, trán rộng, trợt nửa, mày rậm, da mặt dầy, khổ mặt

nở nang, rồi lông mũi dài, rồi râu rậm. Hai cánh tay, bàn tay trông

to cứng, thân hình vạm vỡ, và bộ chân vững chắc, mạnh mẽ. Tôi

biết những điều trên không phải bạn trai nào cũng vậy, nhưng tôi

chỉ muốn nói những nét chung vì có nhiều bạn trai giống con gái nhà

lành. Mà đó là ngoại lệ. Về mặt sinh lý, đặc biệt nhất là người bạn

trai vì có sứ mệnh truyền sinh nên những bộ phận sinh dục được

tạo hóa sáng lập theo một sự khôn ngoan đặc biệt mà trong chương

sau tôi sẽ nói rõ. Trên địa hạt tâm lý, giữa bạn trai và bạn gái, còn

bao nhiêu cái dị biệt. Vì đối tượng chánh của quyển này là phân

tích tâm hồn bạn trai nên ở đây tôi chỉ gợi vài nét chánh để bạn

nhận thức con người kỳ biệt của bạn trai thôi. Cứ chung mà nói,

bạn trai có trí rộng xét, ý chí cường dũng, có tình cảm dồi dào

nhưng ít bộc bạch. Trong cuộc xã giao ít tế nhị và không mềm dẻo

bằng bạn gái. Aùi tình vũ bảo, ít trung tín. Lương tâm rộng rãi

không hay mọt mại về tiểu tiết. Đấy! Thưa bạn! Nhờ vài nét đại

cương về sinh lý và tâm lý của bạn trai tôi muốn bạn nhận thức tạo

vật nầy là kỳ biệt. Họ mang một định mệnh riêng, những trách

nhiệm hiện thế và siêu nhiên đặc biệt và sống chung với phái yếu để

làm cái mà người ta gọi là xã hội loài người. Alexis Carel nói: người

là vật bí mật. Thưa bạn, người trong đó có bạn trai. Tôi đầu hàng ở

chổ không thể nào giúp bạn khám phá được hết những bí mật trong

bạn trai. Bạn nên dùng trực giác, nhìn kỹ một bạn trai rồi âm thầm

nói với thượng đế: Lạy Người, quả tay sáng tạo của Người là huyền

diệu. Trên trần gian có vô số tạo vật mà không làm gì kiếm được

một tạo vật thứ hai giống bạn trai từ sinh lý đến tâm lý.

2

- Mà Họ "Thế Thế" Là Tại Sao?

Xét về mặt chương trình tình yêu của thượng đế thì họ là một tạo

vật do lòng yêu mến vô bờ bến của Người. Sự có mặt của họ để

sáng danh Thượng đế, để Thượng đế được thờ phượng và họ được

hạnh phúc. Nhưng xét về góc cạnh xã hội loài người, về người họ

cộng tác với phái yếu để làm dụng cụ thánh cho Tạo hóa trong sự

truyền bá nhân loại. Những bộ phận sinh lý của họ được sáng tạo

theo kiểu cách riêng để làm cha, để gánh vác gia đình. Vì các công

tác gia đình, xã hội đòi nhiều sự thông minh, cương quyết, sự hăng

hái, sự tưởng tượng và ký ức nên cơ cấu tâm lý bạn trai cũng được

Đấng quan phòng sáng tạo cách chuyên biệt. Qua các nhận xét trên,

ta nhận thấy con người bạn trai sở dĩ kỳ biệt đối với ta chỉ vì tại sự

khôn ngoan của Tạo hóa nhằm những mục đích cao cả cần thể hiện

trong nhân loại theo chương trình tình yêu bao quát của người.

Ngoài mục đích đối thiên và phượng tự, là chuẩn bị toàn phúc vĩnh

cửu cho cõi lai sinh, bạn trai có trách nhiệm làm chồng, làm cha, và

những công tác xã hội trong cộng đồng xã hội.

3

- Trên Đường Biến Hóa.

Bạn biết bạn trai không phải là con nít mà cũng không phải thánh

nhân . Hôm qua đời họ là mùa hoa nở đầy vô tư lự. Sống êm đềm

trong tay mẹ hiền, bên bóng cha, giữa sự nuông chiều của anh chị,

bà con. thân xác họ non nớt nhưng biến đổi nhanh chóng. Trong

chương sau tôi sẽ bàn rộng vấn đề nầy. Theo đ à "nhổ giò" và đổi

biến, tâm hồn họ biến hóa. Ngày qua họ không nghĩ gì đến những bề

trái thắc mắc của cuộc đời sủng lệ. Ai làm gì bất mãn họ giận rồi

quên luôn. Họ hân hoan sống trong lạc quan. Chương trình của họ

là ăn, ngủ, chơi, bài tiết. Yù thức trách nhiệm cũng chưa có. Mẹ bắt

họ làm gì, họ nhớ thì làm, quên thì thoiâ. Cha rầy họ không học a,

b, c họ khóc, nửa giờ sau là họ rong đi chơi và cười như pháo nổ.

Cái thời thơ ngây ấy, quá thơ ngây, đã trôi qua. Người bạn trai

được người trong gia đình gọi là mau "nhổ giò". Quần áo bị ngắn,

chật rất nhiều. Gương mặt mất đi nhiều nét ấu trĩ bây giờ nở nang

hơn, có nhiều mơ mộng và pha lẫn chút buồn. Cặp mắt nghĩ ngợi

như đang đợi một cái gì. Nhiều mụn cám nổi lên. Thân hình phát

triển gọi được là ngó thấy. Tâm hồn biến đổi lúc nào không hay.

Người bạn trai đã bỏ tâm trạng ấu trĩ mà chưa tới tâm trạng lão

thành. Họ đang ở khoảng giữa. Đàn lòng của họ có những âm thanh

mới. Giữa muà xuân của tâm hồn họ, dậy lên một bản hòa tấu có đủ

khát vọng, tâm tình, ý tưởng, mơ mộng, luyến tiếc, bất mãn, lãnh

đạm, hăng hái vân vân và vân vân. Tình yêu và ý chí mạnh hơn cả.

Người bạn trai bắt đầu yêu và lý luận. Nói tắt người ta thấy có sự

tiến hóa nhanh chóng về cả mặt sinh lý và tâm lý trong bạn trai mà

đặctính của cuộc tiến hóa ấy là ruồng bỏ hiện tại, say sưa tương lai.

4

- Ruồng Bỏ Hiện Tại.

Cái mồ dĩ vãng không nên đào lại đã đành. Bạn trai sống ở hiện tại

mà vẫn vươn mình về tương lai, ruồng bỏ hiện tại. Cái gì của thời

qua, họ cho là hủ lậu. Họ cũng bất mãn cái gì đang có vì chán nhàm.

Hình như tâm hồn họ lăn trên một tiến trình vô hạn. Trước mảnh

gương, họ bất mãn nhiều hiện tượng tự nhiên của thân xác họ. Da

mặt sau đó, một đường cong, một tàn nhan, một mụt mụn, sự nổi

lên của bắp thịt ở tay, ở ngực v.v... có thể làm cho họ không vừa ý.

Những con người cùng họ, máu, kể cả cha mẹ, họ bớt coi là những

đối tượng của tình yêu. Họ không ghét đâu, họ đang tìm kiếm

những đối tượng yêu thương khác. Các đồ vật trong gia đình dưới

mắt họ, bị coi là cũ kỹ quá. Đã đành, họ không còn tha thiết với

những đồ chơi của tuổi trẻ như: ngựa cây, ô tô, máy bay, banh da

v.v... họ lại còn khinh rẻ các vật mà tuổi họ đang sử dụng. Họ thèm

khát thời trang, không chịu thua chúng bạn về ăn mặc nhưng rồi

cũng cho các y phục, dụng cụ dùng hàng ngày là tầm thường. Họ

nghe trong người họ có sức sống đang lên. Trong mắt họ có những

tia nói lên sự chồm tới tương lai, tiến tới mãi mà không thấy rõ mục

đích.

5

- Say Sưa Tương Lai.

Họ không ý thức được viễn tưởng ngày mai ra sau. Đừng ai đòi ở

họ địa vị xã hội hay chương trình của vị lai. Họ chỉ biết hăng say

hướng về chân trời ngày mai, mà ở đó họ tin tưởng có những gì hay

đẹp cần xâm chiếm. Họ coi kẻ trẻ tuổi hơn là con nít, những người

thành nhân là sắp già và các bậc lão thành là sắp chết. Họ có sự tự

đắc vô tội là quý trọng tuổi xuân của mình hơn hết. Họ khao khát

sức khỏe trào tràn nhựa sống, say mê những bắp thịt thổi phồng:

họ thích thể dục và thể thao. Có gì làm họ khoái chí bằng khi ngắm

gương họ hy vọng thân hình họ sẽ đẹp. Họ chăm sóc mái tóc, họ

cạo mặt, cắt móng tay và chuyên chú trang sức được chừng nào

hay chừng ấy. Lắm lúc lười biếng học tập nhưng họ ham mê cấp

bằng vì chứng chỉ nầy hứa cho họ tương lai rực rỡ. Họ mê văn nghệ

và thích trở thành văn nghệ sĩ hơn. Người ta thường bắt gặp họ một

mình đứng cô đơn gần một dòng nước đang lững lờ trôi, hay thả

hồn theo cánh bướm non để lo nghĩ về tương lai. Sự lo nghĩ nầy

không phải là sự lo xa của tuổi lão thành mà những ý nghĩ mơ mộng

pha trộn niềm hy vọng mênh mông. Lắm lúc họ nghĩ về ngả đường

đời họ phải đi. Họ chưa thấy rõ hình bóng gia đình đâu và hay tự

nhủ: gia đình! Để lớn đã. Lớn bao nhiêu không biết nhưng họ tin

ngày mai của họ dài như chân trời. Nếu hỏi những đường nét tương

lai của họ ra sau, họ sẽ lúng túng. Nhưng chắc nhắn là họ say sưa

tương lai như người si tình say mê một đối tượng yêu. Nhà giáo

dục, nếu ý thức nhiệm vụ của mình, nên chụp lấy lòng say sưa tốt

đẹp nầy về tương lai của bạn trai để gieo cho họ tinh thần trách

nhiệm. Nên chỉ cho họ trọng trách của họ đối với bản thân họ. Họ

phải tự nuôi sống, phát triển các tài năng tinh thần, rèn luyện nhân

cách và chọn một nghề hợp sở năng, sở khiếu của họ. Nếu họ không

theo ơn thiên triện tu trì thì họ sẽ lập gia đình, với một bạn đời mà

lòng họ tha thiết nhất . Rồi họ sẽ có gánh nặng làm chồng, làm cha.

Đời sống vật chất của gia đình họ phải bảo đảm. Còn sự giáo dục

con cái chọn nghề cho chúng nữa. họ phải thấy sự hưng thạnh của

gia đình họ. Rồi đây trên đường sự nghiệp, họ đóng những vai trò

xã hội có liên hệ đến vận mệnh hạnh phúc đồng loại. Nhấn mạnh

cho họ về lương tâm chức nghiệp. Cũng đừng quên vạch cho họ

thấy trọng trách cứu quốc của họ khi sơn hà nguy biến. Thái bình

đã về với non sông rồi vấn đề trọng yếu kiến quốc. Cả một sự thăng

trầm về văn minh, sự tồn vong về hạnh phúc của bao nhiêu người

tùy thuộc ở quyền lãnh đạo hay bổn phận tuân phục của họ. Nếu

họ là một công giáo dân, vai trò của họ còn đại hệ nữa. họ phải lấy

tất cả các hoạt động vật chất, tinh thần của xã hội loài người cần

men của đức tin phúc âm để có ý nghĩa tức là phục vụ sự uy danh

của Thượng đế và phần siêu rỗi tối hậu của con người. Nếu họ là

một linh mục thì gánh trách nhiệm của họ là gánh khủng khiếp. Họ

có bổn phận thánh hóa các tầng lớp nhân dân, chỉ cho họ nhận thấy

vì tình yêu, vô bờ bến của thượng đế sáng chế, cứu thế, lập bí tích

thánh thể và luôn luôn quan phòng đời sống vật chất, tinh thần, tâm

đức và xã hội của từng cá nhân.

Quả thật tuổi thanh xuân của bạn trai là tuổi trách nhiệm. Bạn trai

chuyển mình để vươn đến những trách nhiệm tương lai bằng sức

sống vật chất cũng như tinh thần rất dồi dào và đời họ sẽ lên hương

nếu thuyền đời họ được một tay lái sáng suốt.

6

- Không B í Mật Lắm.

Đọc "tâm lý bạn gái" bạn thấy tôi nói tâm hồn người thiếu nữ lúc

xuân thời rất bí mật nhất là lúc chuyển mình sang cuộc sống người

lớn, họ chưa có ý gì nhất định. Mà khi họ không có gì nhất định từ

thể xác đến tâm hồn thì am hiểu họ không phải chuyện chơi. Tuy

nhiên, bảntính bạn trai ở tuổi dậy thì tự nhiên cởi mở. Nói vậy tôi

không có ý nói nam thanh nào cũng trống trải đâu. Có những tâm

hồn rất kín bưng bít. Tôi muốn nói đa số nam thanh nếu gặp những

người mà họ tin cẩn, có thể bộc bạch tâm hồn. Vả lại các cử chỉ, thái

độ, lời nói, hành vi của bạn trai nhiều khi cũng là tấm gương phản

chiếu con người nội tâm của họ. Người ta có thể thấu triệt được

những khía cạnh luân lý của họ vì ở tuổi xuân giao thời, con người

họ còn "xốp"ù có nhiều lỗ hở do tính bồng bột. Nhưng bạn cũng

phải hết sức dè dặt. Đọc tới đến đây, bạn đã biết bạn trai là vật thụ

tạo kỳ biệt. Họ có những bộ phận sinh lý và cơ cấu tâm lý đặc biệt

vì những chức vụ thiêng liêng cao cả. Thân xác, tâm hồn tiến hóa

nhanh chóng, toàn thể con người bạn trai xoay lưng không hối tiếc

với dĩ vãng, bĩu môi với hiện tại, mơ vọng và sống cảnh tương lai.

Con người trên đà phát triển như vậy cho đặng am hiểu phải dùng

sinh lý học, nghiên cứu chu đáo các hiện tượng về sinh lý học, tâm

lý học, nghiên cứu chu đáo các hiện tượng về sinh lý, tinh thần xã

hội cùng những chí hướng về chức nghiệp. Nhưng khi đề cập các

phương diện nầy, bạn nên có ý nghĩ thống quán về con người bạn

trai và con người bạn gái. Ta thì trí đoãn hay lạc vào chi tiết mà

quên mất định hướng sáng tạo của Đấng toàn trí. Khởi đầu chương

nầy tôi đã nói với bạn. tạo hóa đã sáng tạo ra người nam và người

nữ đồng bản chất, có sứ mệnh vừa hiện thế vừa siêu nhiên giống

nhau. Trước mặt tạo hóa do đó bạn gái và bạn trai đồng tính, đồng

đẳng, bình quyền và cả hai là nhân vị nghĩa lá có xác và hồn. Nhưng

vì công việc bảo tồn nhân loại, vì sự hợp tác của người nam và

người nữ trong đời sống đối gia, đối xã cần khi sức mạnh, khi sự êm

ái, cùng bao nhiêu tiết điệu phức tạp để cấu thành bản nhạc nhân

sinh tuyệt vời. Đấng vạn năng do đó sáng tạo những bộ sinh lý,

những quan năng tâm thần của mỗi phái khác nhau. Hai phái theo

sự khôn ngoan, không tự lấy mình làm đầy đủ. Họ cũng không

trách tại sao mình có cơ cấu sinh lý và tâm lý như vậy. Phải nói hai

phái bổ túc cho nhau về mọi mặt từ đời sống vật chất đến tinh thần,

tâm đức và xã hội. Thượng đế sáng thế: Tại tình yêu! Thượng đế

quan phòng vạn vật: Tại tình yêu! Tất cả những ân huệ của thế

nhân đều do tình yêu của Thượng đế. Người muốn cho hai phái

cộng tác với người trong việc phổ truyền sự sống. Nên Người dùng

ái tình để buộc hai phái lại trong hôn nhân . Hôn phối do đó không

phải chỉ là một cuộc tính giao mà còn là sự hợp nhất có tính cách

nhân xã: tôi muốn nói hợp nhất trí tuệ, ý chí, lương tâm và xã hội.

Phải nhận thức lẽ huyền diệu nầy của Tạo hóa, người ta mới hiểu

được tại sao người bạn trai, người bạn gái có thể xác, tâm hồn mang

nhiều điểm khác nhau mà tự nhiên đến tuổi dậy thì, có xu hướng

sống hợp nhất nhau. Mấy trang sau, ta sẽ có diệp làm sáng tỏ mục

đích cao cả nầy của đấng vạn năng.

Chương 002

Đời Sống Sinh Lý Của Bạn Trai

1

- Nẩy Nở Và Thành Thực.

Sự phát triển sinh lý của bạn trai từ lối họ 12 đến hai mười mấy

tuổi là sự phát triển ngó thấy và gây ảnh hưởng mạnh mẽ trên con

người tâm lý của họ. Vì lẽ đó, trước khi mổ xẻ tâm hồn họ, ta thử

đặt cái nhìn thống quán trên tiến trình của thể xác họ lúc thanh

xuân.

Cứ chung mà nói, khi những bộ phận thuộc chi thể phát triển

nhanh chóng ở bạn trai hơn chính thân hình họ thì những bộ phận

thuộc đầu sau 9 tuổi phát triển rất chậm. Người bạn trai có chiếc

đầu với hình thức gần nhất định sau 13 tuổi và từ đó về sau chỉ

thay đổi chút ít thôi. Trong khoảng 13 đến 25, đầu thêm sức nặng

và các bộ phận được gân guốc hơn. Cách riêng cơ quan trong đầu có

liên hệ đến tinh thần cách trực tiếp, phát triển rất nhanh chóng từ

1

5 đến 20 tuổi. Trí năng lúc nầy cũng theo đà phát triển của khối óc

mà phát triển theo. Lúc thanh xuân xương trán nở nang lẹ cũng như

xương càm. Từ 12 đến 18 xương mũi biến đổi chóng và rắn chắc

hơn. Cổ của bạn trai từ 17 tuổi về sau phát triển chậm và có dung

dạng gần nhất định sau 20 tuổi. Lồng ngực nở nang nhanh chóng từ

1

2 tuổi đến 18 tuổi và biến đổi chút ít đến 25 tuổi. Tim chóng lớn

hơn lồng ngực nên vì đó có nhiều bạn trai từ 17, 18 tuổi to con mà

mặt hơi tái vì thường bị mệt do trái tim ít tự do hoạt động trong

lồng ngực nẩy nở không kịp. Buồng phổi và khí quản phát triển

nhanh khoảng 14 tuổi và lối 18 tuổi đã gần có hình thức nhất định.

Có nhiều hiện tượng thoái giảm bên trong cơ quan trái thận chẳng

hạn, lúc 11 tuổi nặng hơn 16, 17 tuổi. Vì xương lớn theo tốc độ

nhanh quá, tiêu thụ nhiều chất phốt phát can xi. Còn bạn trai lúc

1

7, 18 tuổi mà thích ăn dữ, ưa hút thuốc, một phần tại những hạch

nước miếng phát triển rất nhanh chóng.

Theo P. Mendousse thì từ lúc 13 tuổi trở đi, những xương ngang và

xương dọc của bạn trai tiến nhanh về dài cũng như to. Có nhiều

khớp xương ở tay, ở chân được khớp liền lại lần lần từ 13 đến 25

tuổi. Như xương vai có hai trung tâm lắt léo dính lại từ 16 đến 18

tuổi. Các xương ở bắp vế, đầu gối, ống quyển v.v... phát triển chớp

nhoáng từ 13 đến 18 tuổi. Còn các bắp thịt thì tha hồ nẩy nở chiều

dài cũng như chiều to. Nếu để ý, những tác động thể dục hay thể

thao không giúp sự phát triển của các bắp thịt bao nhiêu khoảng 12

đến 16. Chúng chỉ bổ ích đặc biệt cho kẻ thành nhân hay thanh niên

từ 17 tuổi dĩ thượng.

Về cơ quan sinh dục, tôi đã trình bày theo khoa học trong cuốn

"

Đời Uyên Ương" ở chương ba. Ơû đây chúng ta chỉ xét vài điểm

hệ trọng. Khi người bạn trai từ 12 tuổi trở đi, các hạch phát tiết

chất dịch truyền sinh phát triển. Những cao hoàn tức là hai tinh

hạch đã bắt đầu súc tích những tinh dịch: trong đó có những tinh

trùng mà Tạo hóa dùng để người nam thể hiện phận vụ làm cha.

Linh mục P. Dufoyer nói: "Sự xuất hiện tinh dịch đánh dấu qua giai

đoạn của thời tiền thanh niên và bước qua thời thanh niên". Còn

bao nhiêu phát triển của những bộ phận khác có liên hệ đến sự

truyền sinh trong giai đoạn thanh xuân nầy đã làm cho người bạn

trai cảm thấy con người sinh lý của mình thay đổi và họ nghe e thẹn

trong cuộc xã giao với bạn gái. Vấn đề nầy tôi sẽ bàn rộng ở mấy

chương sau.

2

- Một Hiện Tượng.

Nếu trong thời thanh xuân bạn gái bị xảy ra một hiện tượng làm

họ ngạc nhiên, thì trong tuổi dậy thì cũng có một hiện tượng xuất lộ

cho người bạn trai, khiến kẻ nầy lấy làm lạ không ít. Tạo hóa đã do

sự khôn ngoan sắp đặt trước thiên chức làm cha của bạn trai bản

năng nầy, tính dục. Bản năng nầy được thể hiện trong việc truyền

sinh bằng những dụng cụ tự bản chất là thánh thiện, tốt đẹp như

dương vật, cao hoàn v.v... vì là những vật thụ tạo của Tạo hóa và

Tạo hóa dùng chúng để hoàn thành chương trình bảo tồn nhân loại.

Khi bạn trai được thân thể khá nở nang tức từ 13 tuổi trở lên, cao

hoàn đã súc tích tinh dịch. Chất nầy cách chung khi bạn trai được

14, 15 hay 16 tuổi, phát tiết ra về đêm hay ban ngày lúc bạn trai

ngủ mơ màng hay chiêm bao thấy những thú ái ân. Các hình ảnh

pha mùi xác thịt nầy thường có do đọc sách báo, coi phim kịch

khiêu dâm hay do sự đụng chạm của bạn trai với người bạn gái lúc

thức tỉnh, do những câu chuyện tình tứ hay thấy người phụ nữ tắm

rửa, các thú vật làm việc tính giao v.v... P. Dufoyer nhận xét: "Bạn

trai bây giờ cảm thấy một tâm tình sướng khoái chớp nhoáng và

sâu đậm. Xét cho đúng sự sướng khoái nầy tự bản chất giống sự

sướng khoái của việc giao cấu". Thường sau khi xuất tinh, người

bạn trai nghe mê mệt. Hiện tượng tự nhiên nầy, cứ chung cho người

có sức khoẻ trung bình là đôi tuần lễ hay một tháng một lần. Nếu

nó xảy ra thường quá hay lâu quá mà không xảy ra, người bạn trai

cần phảiđến thăm Bác sĩ vì các dấu hiệu trên là điểm của bệnh hoạn.

Có thể hiện tượng xuất tinh xảy ra sớm hơn 14, 15 tuổi tùy dân tộc,

miền xứ nóng hay lạnh, hoàn cảnh xã hội thôn quê hay thị thành.

Cứ chung mà nói những dân ở miền nhiệt đới, chịu ảnh hưởng

những thứ khiêu dâm sớm, thì bị xuất tinh sớm. Ngoài ra hiện

tượng xuất tinh trên, vào tuổi dậy thì, người bạn trai buổi ban đầu

không khỏi ngạc nhiên vì thấy ở gần cơ quan sinh dục của mình có

những dương mao và những khi bang quang đầy nước tiểu hay khi

bị những hình ảnh ô uế về xác thịt xâm chiếm óc tưởng tượng, thì cơ

quan sinh dục chánh bị cứng lên vì sung máu. Cha mẹ khi thấy con

trai của mình lố 12, 13 tuổi mà có những hiện tượng nầy thì cứ đơn

sơ nói thẳng cho chúng ăn mặc kín đáo đừng e ngại để con mình lắm

lúc bối rối đâm ra có những tâm tình không hay như tôi trình bày

dưới đây.

3

-Tâm Lý Bạn Trai Sau Phút Xuất Tinh.

Phải chịu thiệt là tội nghiệp cho nhiều bạn trai, có tới 90% vì

thiếu sự giáo dục về nam nữ, đã có những tâm tình rất phức tạp sau

lúc xuất tinh lần thứ nhất. Tôi nói tâm tình phức tạp, vì khi xuất

tinh tự nhiên người bạn trai cảm thấy những nhục lạc, nhưng tâm

hồn họ bị xâm chiếm bởi những buồn vẩn vơ, lo âu, áy náy. Có kẻ

tưởng mình mang một chứng bệnh gì quái gở do những tư tưởng ô

uế xác thịt. Óc tưởng tượng tung hoành hành động, vẽ ra cho bạn

trai những hồi hộp đáng tiếc. Nhiều bạn trai lúc 12, 13 tuổi sau khi

ngủ trưa dậy hay vì một nguyên nhân kích thích xác thịt nào đó

thấy dương vật mình cứng lên, bắt lo sợ, không biết tại sao và hồ

nghi mình là kẻ quái gở về dâm dục hay mắc quái tật bất trị gì đây.

Có bạn trai khác bối rối trong một thời gian vì thấy quanh cơ quan

sinh dục của mình có những dương mao. Tất cả những tâm tình lo

âu trên làm cho tâm hồn bạn trai tuổi dậy thì đã xao xuyến lại xao

xuyến hơn. Vì thiếu tính giáo dục sáng suốt, có nhiều bạn trai sau

thời gian biết việc xuất tinh không phải là thứ bịnh, hay rờ mó đến

cơ quan sinh dục của mình để làm nhục thú. Quái tật này nầy chẳng

những làm tổn hại cơ thể mà còn làm tiêu ma nghị lực và làm cho

đời sống luân lý phải suy tàn. Trong cuốn "Lòng Băng Tuyết" tôi

nhấn mạnh, cha mẹ phải ý thức trách vụ quan trọng của mình là

hướng dẫn con cái tùy sự khôn ngoan về vấn đề tính dục. Lòng con

cái của mình là tờ giấy mới, nếu cha mẹ không vẽ vào đó hình ảnh

thiên thần thì quỷ Satan sẽ quẹt vào hình thổ địa.

4

- Đòi Hỏi Thỏa Mãn.

Khi nghiên cứu về phát triển cơ thể bạn trai, ta thấy tiến trình của

sự phát triển không đồng đều. Có những cơ quan nẩy nở nhanh

chóng, có cơ quan chậm. Nhiều cơ quan liên đới ảnh hưởng nhau và

cũng nẩy nở một trật. Có bộ phận lớn lên cách độc lập. Nhưng một

điều dễ nhận xét nhất là toàn thể thân xác bạn trai đòi hỏi sinh lực

để phát triển. Từ 12 đến 25 tuổi mà thiếu ăn uống, thiếu tự do,

thiếu dưỡng khí, bạn trai nhất định phải có thân thể èo uột. Điều

nầy ảnh hưởng độc hại đến tính tình của họ. Người ta cũng đừng

lấy làm lạ khi các cơ quan sinh dục trong người bạn trai được thành

thực, tự nhiên trong họ nẩy sinh xu hướng đòi hỏi về tính dục.

Trong mấy chương sau tôi sẽ bàn rộng về vấn đề này. Ơû đây ta

nên để ý ái tình của người nam, trong đó có bạn trai, là ái tình tự

nhiên pha màu sắc xác thịt vì tự bản chất bạn trai mang bản năng

truyền sinh. Họ không phải không biết lý tưởng của ái tình, không

biết nhân nghĩa của đời uyên ương, nhưng tự nhiên ái tình của họ

ích kỷ ở chỗ tìm một đối tượng yêu đồng phái hay khác phái để

thỏa mãn bản năng tính dục. Vì sự thúc đẩy từ nội tạng nầy, bạn

trai lắm lúc nghe trong mình bị cám dỗ về xác thịt. Họ cũng tự nhiên

ưa chiêm ngưỡng mỹ nhân, thích ngắm nhìn giai nhân, các chuyện

về tình tứ dễ lôi cuốn họ. Họ anh dũng trong những chuyện phải hy

sinh vì nghĩa cả lắm. Nhưng họ rất yếu đuối trước hiện diện của

người đẹp. Có nhiều bạn trai to con, nhưng gặp mỹ nhân thì đỏ

mặt, thấy thân hình mình trơ trẽn và ăn nói thiếu tự nhiên. Họ mắc

cỡ nhưng họ thích bàn chuyện với người đẹp và không gì thú vị cho

họ bằng được phái yếu bộc bạch tâm sự và xin họ làm nơi nương

bóng. Cũng rất tự nhiên sự bạn trai muốn trêu chọc bạn gái: tôi

muốn nói sự cám dỗ tự nhiên chớ không nói thói quen lưu manh

của tâm hồn trụy lạc mà bọn cao bồi ngày nay là đại diện. Bạn trai

muốn nói chuyện với bạn gái, mà không có cơ hội, lý do hay bị

phản đối nên phương thế vớt vát là chọc ghẹo. Tất cả những thái

độ, cử chỉ trên vô tình đã tố cáo tâm lý bạn trai tuổi dậy thì là tâm

lý sôi nổi mà trong đó bản năng tính dục tự nhiên đòi hỏi sự thỏa

mãn. Những nhà giáo dục nam thanh nên am hiểu giai đoạn khủng

hoảng về tâm hồn nầy của bạn trai để hướng dẫn họ giữ lòng băng

tuyết. Phải tìm hiểu họ, chỉ điều khôn lẽ dạ cho họ hơn là chỉ biết

rầy mắng, chế nhạo.

5

-Vì Trách Vụ Cao Cả.

Người bạn trai tuy bị những nổi dậy trong tâm hồn lúc hoa niên,

vẫn nên giữ lòng bình tĩnh và sứ mệnh cao quý của mình. Có nhiều

kẻ khờ dại không biết kính trọng thân xác, thờ lạy các bắp thịt lắm

nhưng bôi lọ cho nó bằng những tội lỗi dâm ô. Vẫn biết tu đức chân

chính là nên hãm mình, đặt tinh thần trên thể xác. Nhưng ta phải

biết kính trọng thân thể vì trong đó tinh thần hoạt động và nhất là

nó làm cung điện của Thượng đế ngụ. Khi sáng tạo con người,

Thượng đế sáng tạo giống hình ảnh người. Nó phải chiếu dọi nét

mỹ miều của tâm hồn thì con người mới xứng với nhân phẩm. Một

điều đáng lưu ý nữa là chương trình sáng tạo của Thượng đế cần sụ

hợp tác của con người, trong đó có bạn trai. Thượng đế là Đấng Vạn

năng có thể sáng tạo Nhân tổ. Nhưng người muốn bạn trai làm

nguyên nhân phụ thuộc của người. Ngay mấy trang đầu sách Sáng

thế kỷ. Người nói với Nhân tổ: "Hãy lớn lên, sinh miêu duệ đầy

quả địa cầu" (Gén. 1,28). Nằm trong huấn lệnh nầy một trách vụ

cao cả được ủy thác cho bạn trai. Đó là sự hợp tác với người khác

phái trong hôn nhân , để sinh con cái. Sự khôn ngoan của Tạo hóa

đã chuẩn bị sẵn cho bạn trai những cơ quan riêng biệt và một tâm

hồn khả dĩ giúp họ làm cha, bảo đảm hạnh phúc gia đình. Bạn trai

thân mến! Bạn thấy chưa, Đấng Quan phòng trong chương trình

tình yêu bao la đã từ đời đời nghĩ đến giá trị của đời bạn. Nhờ bạn

mà rồi đây tạo hóa sẽ đưa ra đời bao nhiêu linh hồn nhập thể, làm

bao nhiêu công việc tốt đẹp cho nhân loại. Hạnh phúc của dân tộc

bạn, hưng thạnh của loài người tùy ở bạn không ít. Đấng Quan

phòng không những chỉ chuẩn bị cho bạn những cơ quan để truyền

sinh mà còn cho bạn bao nhiêu đứctính như cường dũng, sáng suốt,

đảm đương và cho người bạn trăm năm của bạn những đức tính hiền

dịu, tế nhị, hy sinh. Bạn thấy chưa! Khi đời tu hành theo công giáo

lên hương thì ngoài cuộc đời, bước chân vào hôn nhân tốt đẹp, cuộc

sống gia đình bạn cũng là một cây đàn muôn điệu gẩy lên những

bản nhạc tuyệt vời. Qua những nhận xét trên, bây giờ bạn chắc sẽ

thản nhiên trước những sự nổi dậy của xác thịt làm xáo trộn tâm

hồn bạn lúc dậy thì. Bạn biết đó là do sứ mệnh cao cả Tạo hóa

muốn bạn thi hành. Người chỉ buộc bạn trấn áp tình dục ngoài hôn

nhân và coi sự cộng tác truyền sinh là bổn phận thiêng liêng cao cả.

6- Ăn Ngủ Ngon.

Một trăm bạn trai có đến 99 bạn, tối ưa thức khuya nghe nói

chuyện ma. Nhưng khi ngã ra ngủ, ngủ như chết. Chắc bạn để ý

nhiều cháu trai trong gia đình cho sự ngủ là một sự sung sướng. Mà

rủi đêm hôm có việc gì cần bắt các cháu thức thì ban ngày chúng

ngáp ngược ngáp xuôi. Chúng nhất định thế nào cũng kiếm cho

được chỗ yên để ngủ. Có khi chúng ngủ mấy tiếng đồng hồ liên

tiếp, gần chiều mẹ sợ "mặt trời đè" kêu không dậy. Cách chung thì

bạn trai ngủ thở mạnh nếu không phải là ngái to. Tôi gặp nhiều bạn

trai mới sập mặt trời là ngáp và lúc ngủ họ ngủ đơn sơ lắm.tính bạn

trai phần đông ít lo cho mình tỉ mỉ như bạn gái, nên khi ngủ có khi

nằm bậy trên phản gỗ, ở trường kỷ, trên võng, hay đi văn v.v...

không kịp đắp cái gì, đầu mài xuống chỗ nằm, bất kể gối nằm, gối

ôm. Phải! Tuổi hoa niên là tuổi vô tư lự, có gặp chuyện gì rắc rối,

lo lấy một lúc rồi thôi. Buồn ngủ họ đi ngủ. Không như bực lão

thành ngồi chẽ từng chản tóc kẻ tơ. Họ ngủ ngon một phần lớn nhờ

tâm thần chưa bị căng thẳng, kích thích vì những sụ nhiêu khê,

phiền toái ở đời. Vả lại cách chung họ chưa dùng những vật phá rối

thần kinh. Nói là nói những nam thanh lành mạnh và khôn ngoan.

Chớ ngày nay có một số bạn trai làm mồi ngon cho tứ đổ tường. Có

không ít bạn trai học thi, vì muốn bắt chước cổ nhân tiếc từng phút

đồng hồ, đã dùng những chất giết người như cà phê đậm pha rum,

như các thuốc thức dai... Những bạn trai nầy ngủ thì chắc chắn

chẳng những không ngon mà thân thể còn như gậy đánh. Có kẻ mai

một uổng đời.

Đến ăn, cách chung, phải chịu bạn trai vào buổi dậy thì ăn mạnh.

Không phải họ mê ăn đâu, mặc dù có một số ít đôi khi mất miếng

lộn gan trên đầu. Họ ăn mạnh, uống mạnh tại vì nhu cầu của những

cơ quan trong người họ đang sung sức phát triển. Tôi đã gặp một

bạn trai ăn cơm chiều xong, sau nửa giờ ăn chơi chơi 30 hột vịt lộn.

Thật giựt giải quán quân trong làng ăn. Còn một chục bánh xèo, vài

đòn bánh tét, bạn trai có kẻ ăn như không là chuyện thường. Cha

mẹ hay kẻ có bổn phận giáo dục nên để ý cách bạn trai ăn để dạy

phép lịch sự. Còn thực lượng của họ phải kính trọng vì nhờ ăn ngủ

họ mới đủ điều kiện để họ trưởng thành về thể xác. Phải cho là triệu

chứng đáng ngại khi con trai trong gia đình tối trằn trọc ngủ không

được và khi lên bàn ăn bắt ngán. Cha mẹ nên cho họ đi thăm bác sĩ

và để ý lo cho sức khỏe của họ. Sự mất ăn mất ngủ nhiều khi gây

tai hại đến tâmtính của họ không ít, những lúc thiếu thời mà cả đến

lúc họ lão thành. Nhiều bạn trai cótính mủ mỉ, cau có, để hiện lên

gương mặt nhăn đùm, xanh lét, cái tính mà các nhà tâm lý học gọi

làtính bịnh.tính nầy cô độc hóa cuộc đời họ, làm cho họ ít bạn do

đó thiếu hạnh phúc và khó thành công.

7-Nổi Mụn Và Đổi Tiếng.

Thật tội nghiệp cho phái mạnh vì đại đa số bạn trai từ 12, 13 ttuổi

trở đi thì trên gương mặt hay nổi những mụn. Có lắm bạn trai mất

đi nét mặt non nớt, êm diệu của thời măng sữa. Mặt họ hình như bị

đổi dạng, hơi sần và các mụn cám, mụn cồi, mụn bọc nữa, thi đua

mọc lên. Bạn gái bị mụn nghe khổ vì sợ mất duyên, bạn trai cũng

không khỏi lo âu đâu. Tôi gặp nhiều bạn trai có luôn gương trong

túi. Có khi mụn nhiều quá nặn không xiết, họ giận quá dùng lưỡi

lam, cạo đến rươm máu. Không gì khổ bằng mụn bọc: nó làm cho

không ít bạn trai mặt lớn mặt nhỏ, sưng húp và đau rát.

Cái nạn lông ben cũng là cái nạn bạn trai rất khiếp. Tôi biết một

nam trung học sinh cứ trốn học mãi vì mặt bị lông ben, vô lớp mắc

cỡ. Bạn gái cũng đừng cười bạn trai ở tuổi dậy thì hay mang bệnh

lác ở mặt hay cổ. Các chứng bệnh ngoài da nầy sinh ra do máu xấu

bởi thiếu ăn, mất ngủ mà trong một thời gian thì biến tan.

Đến một hiện tượng thông thường nữa hay xảy ra cho bạn trai là

đổi tiếng. Cách chung bạn trai nào cũng đến lúc dậy thì đổi tiếng

một thời gian. Họ nói tiếng đực tiếng cái. Nếu họ nói giọng óc thì

tiếng nhỏ nghe eo éo. Còn nếu họ nói bằng giọng cổ thì y như thùng

bể. Trước khi tiếng của họ đến cung giọng bình thường, họ bất đắc

dĩ pha trộn hai thứ âm thanh nói trên. Cũng có một số, mà là thiểu

số, bạn trai không đổi tiếng. Thường là kẻ có dáng điệu cô gái nhà

lành, ăn nói nhão nhẹt và bằng giọng chim oanh. Khi thành nhân ,

tiếng họ cứng hơn một phần giọng họ nói, buổi hoa niên chứ không

có sự thay đổi rõ rệt từ giọng óc đến giọng cổ.

Cũng thời gian nổi mụn, đổi tiếng, phần đông bạn trai bắt đầu có

râu, có những lông ở vú và nách. Các hiện tượng nầy báo hiệu rõ rệt

bạn trai đã qua hẳn thời kỳ tiền thanh niên và bước qua cửa thanh

niên.

8

- "Hữu Xạ" Mà Không "Tự Nhiên Hương".

Một số bạn trai, đáng thương hại, lúc nào tuổi dậy thì có thứ mồ

hôi bay mùi khó chịu. Thường kẻ bị mồ hôi nầy có sắc da đen sậm

và râu, lông nách, lông tay chân mọc nhiều. Không phải tự họ ở dơ

đâu, mặc dầu ở dơ có thể làm cho ai đã hôi lại càng tanh ói hơn.

Nhưng tại tự nhiên trong người họ phát tiết ra chất dịch thừa khó

thở ấy. Tôi biết có một số bạn trai tắm như lươn và rất thích ướp

nước hoa mà hôi vẫn hôi. Có nước hoa vô, lại hôi khẳn khẳn, hôi

mặn nữa. Bạn trai nào đã bị hôi như vậy đừng quá tin tưởng ở dầu

thơm mà nên tìm thuốc bổ thận, nên thường tắm gội và nhất là năn

thay đổi quần áo. Một lời khuyên cần cho bạn trai khi xã giao, nhất

là về sau khi bạn trai làm lớn, lúc xúm xít bàn chuyện với ai, nực,

mệt đừng có quạt. Điều nầy tầm thường lắm mà ta ít được ai chỉ

bảo nên khi giao thiệp ta bị nhiều người khinh.

Tôi thấy cần nói thẳng ở đây là bạn trai, cách chung thua bạn gái ở

chỗ ít kỹ lưỡng về vệ sinh buổi sáng. Tôi nói ít kỹ lưỡng chớ không

dám nói ngủ rồi dậy dụi dụi mắt, tán dóc một hồi rồi đi ăn sáng

luôn, mặc dầu trường hợp nầy không phải xảy ra ở ít bạn trai. Viết

mấy dòng, tôi nghĩ đến nền giáo dục ở Taberd mà phục nhiều vị

phu huynh rất săn sóc học sinh nội trú của mình. Hồi lúc thụ giáo,

quý vị tôi thấy nhiều vị la rầy nữa và vẫn có ký túc sinh thay vì súc

miệng bằng nước thì súc miệng bằng bánh mì và chuối già. Học sinh

được một nền giáo dục nổi tiếng mà còn vậy, huống hồ bao nhiêu

bạn trai ở thôn quê xa bóng văn minh và ở thành thị thì đi chơi đêm

về ngủ nướng.

Đến đây bạn trai đã am hiểu về con người xương thịt của bạn trai.

Có nhiều khuyết điểm đấy, nhưng dù sao bạn cũng âm thầm thán

phục bàn tay xảo diệu của Tạo hóa trong sự sáng tạo bạn trai. Một

nhận xét trọng yếu của ta là ta để ý con người sinh lý của bạn trai

lúc hoa niên thay đổi rất phức tạp. Sự biến hóa ấy thân thể gây ảnh

hưởng đậm trên tâm hồn họ mà sau đây bạn và tôi gia công tìm hiểu

tỉ mỉ.

Chương003

Đời Sống Tinh Thần Của Bạn Trai

1

-Trí Tuệ Của Bạn Trai.

Bạn trai lối 12, 13 tuổi có sự sinh hoạt trí tuệ kỳ lạ. Họ không có

thói quen hay nói đúng hơn chưa chịu có thói quen đi sâu vào sự

tìm hiểu cái hư cái thực. Họ ho sự hiểu biết, nhất là những lời chỉ

giáo khôn dại không phải là những chân lý phải theo. Không phải

họ bảo người lớn sai lầm đâu. Nhưng khi lỗi lầm họ để ý đến sự rầy

la, trừng phạt của người lớn hơn là lý lẽ ích lợi hay tai hay tai hại

mà người lớn chỉ vạch. Tôi muốn nói bạn trai ấu trĩ có xu hướng tự

nhiên hiểu biết về người, về sự vật, về hiện tượng theo những dữ

kiện cung cấp bởi ngũ quan hơn là do sự suy luận già giặn. Nhiều

cha mẹ bực dọc khi thấy con cái con nít của mình có một lối sống

như ăn nói, đòi ăn mặc, chơi nhởi riêng. Bạn trai thiếu nhi phát lộ

đời sống trí tuệ kỳ biệt của họ nhất là khi họ chơi. Điều bạn nên để

ý trước là họ ít khi quan sát ai lắm. Họ không chịu quan sát. Bị

bịnh, bị sa thải, không có phương thế chơi, bị cấm chơi thì họ ở

ngoài cuộc chơi ngó láo láo vậy. Họ vô chơi được là họ vô chơi

ngay. Họ chơi bằng những hiểu biết nông nổi, thấy cái gì cho là hay

làm liền, không do dự, cân đo. Họ đi câu. Họ đá cầu. Họ lội. Họ

đánh đáo. Họ leo cây. Họ săn bắn. Họ nhảy dây. Họ đi giao du. Họ

lục phá nhà cửa. Lung tung. Họ liếng xáo, con khỉ nữa. Tất cả

những hình thức chơi nầy nói lên hiểu biết ăn phớt ngoài da của họ.

Chơi xong họ lên ăn hay đi ngủ thì ăn mạnh ngái khì khì chớ không

nhớ cái gì cả, kể cả hồi nãy lùi khoai lên bị má đập cho đũa bếp. Tôi

gặp cậu trai 11 tuổi leo một cây dừa. Lên đến ngọn cậu dùng hai

bắp đùi kẹp thân dừa, buông cả hai tay cầm dao phai chặt buồng

dừa. cậu mệt, vọp bẻ, té xuống đất như mít rụng. Cũng may cây

dừa thấp cậu bị tức sơ rồi hết. Tưởng sao? Cậu nổi cộc. Bận nầy

cậu leo lên đỉnh cây dừa, dùng dao chặt lấy củ hủ nó và tuôn dừa

như mưa bom. Pierre Mendousse trong cuốn L'ame de la'dolescent

thuật truyện một cậu bé 10 tuổi ở trường Toulouse có lối chơi kinh

khiếp. Ngày nọ cậu trốn giám thị leo cây thang chánh của trường,

leo tận lên lầu thứ hai rồi kẹp tay vượn, tuột xuống cho đến tầng

chót. Rủi mất thăng bằng, cậu té trên nền xi măng mà không biết

tởn. Bạn trai lúc ấu trĩ phải chịu, chơi nhiều kiểu thập tử nhất sanh

lắm. Mà họ hành động như vậy chỉ tại vì trí tuệ của họ hoạt động

nông cạn, căn cứ vào ngũ quan hơn vào lý luận: "những lý luận về

phẩm bình của chúng ta dưới mắt họ là cái gì nông nỗi". Vì đó họ

không thích người lớn hay chỉ điều khôn lẽ dại cho họ. Họ thường

ghét và tránh xa hạng nầy. Chớ người lớn mà nông nỗi, người lớn

hay bày những trò chơi, ưa cợt đùa, thích cặp cổ, ngao du với họ

thì họ thích lắm.

Người ta thường thấy họ ưa làm việc, ưa chơi giỡn ở nơi có nhiều

ánh sáng. Những cuộc hội họp tưng bừng dễ lôi cuốn họ. Họ ghét

thinh lặng và bóng tối vì những thứ nầy là bạn của suy nghĩ mà họ

thì ưa hiểu biết bằng ngũ quan.

Nói họ ít thích tìm hiểu sâu xa, không có ý nói họ không biết binh

vực những quyền lợi, như giành ăn, đòi mặc đồ tốt chẳng hạn.

Không. Họ lo cho họ lắm. Không phải lo cho nên thân hiểu theo

nghĩa của cha mẹ họ. Mà họ tranh đấu cho quyền lợi thấy trước

mắt vì các quyền lợi nầy đập mạnh vào thị hiếu của họ. Đối với học

hành, họ cũng dành cho một sức chú ý nào đó vì bị cha mẹ buộc

học tập vì khi học tập có những cái vui lôi cuốn nào đó do thầy

giáo, bạn lớp hay khung cảnh nhà trường. Nói vậy tôi không phải

có ý nói tất cả bạn trai ấu trĩ đều kém sâu sắc. Vẫn biết có những

Mozart, Pascal ấu trĩ và bao nhiêu thần đồng khác nhưng cứ chung

phải nhận từ 8 đến 15 tuổi bạn trai hiểu biết cách hời hợt lắm. Ngay

cáitính thẹn thùng làtính bảo vệ của ái tình, là tính tỏ ra tế nhị về

tính dục mà bạn trai vào tuổi nầy có ít hơn bạn gái. Nhiều cậu trai

ăn, uống, chơi giỡn với bạn bè khi thấy bạn gái bất kể. Thiếu gì cậu

thay đồ một cách tự nhiên trước mặt một chị ruột hay một chị dâu.

Nhưng khi qua tuổi 14, bạn trai bắt đầu tỏ ra có trí tuệ quảng bác và

sâu sắc. Lúc ấy người lớn nói điều gì nghịch lý, người ta thấy trên

gương mặt họ không phải sự hờ hửng mà cặp mắt nghi ngờ và coi

chừng họ chất vấn vì thắc mắc. Cũng có một số bạn trai ngu đần,

điều nầy không ai chối. Nhưng phần đông bạn trai gọi được là chịu

đựng hơn bạn gái trong những môn học đòi nhiều suy nghĩ. Ai đã

từng đóng vai trò giáo dục tất nhận khi dạy văn chương, toán học,

sử địa, v.v... thấy trong khi nữ sinh ưa học thuộc lòng, vận dụng óc

trực giác thì nam sinh thích phân tách, thích tổng hợp. Khi nào học

được những cách lý luận họ thích sử dụng. Người bạn gái đồng niên

tìm hiểu người, sự vật, hiện tượng căn cứ vào ích lợi, vẻ đẹp, thiện

cảm hay ác cảm, toàn là những điều thuộc tình cảm, còn bạn trai

tìm biết cái tại sao.

2-Lý Trí.

Về tài năng nầy, bạn trai cách chung ăn đứt bạn gái. Ơû thời nầy, sự

tự do được quá đề cao. Bạn thấy trên sách báo, diễn đàn trong radiô

người ta đề cao trí năng phụ nữ, cho là không thua phái mạnh. Sở dĩ

từ lâu phái yếu không phát minh được nhiều công trình thuộc

phạm vi trí thức là tại chế độ cổ hủ phong thực đàn áp sự tiến triển

của họ. các lời đề cao nầy không phải sai hết. Ngày xưa chế độ gia

đình cứ trói buộc sự khai trí của bạn gái một phần nào, nên ở nhiều

lĩnh vực trí thức họ vắng bóng. Song xét về tâm lý học, theo tôi sở

dĩ từ xưa đến nay trong các địa hạt văn học, nghệ thuật, kỹ thuật,

v.v... bạn gái nhường bước bạn trai một phần lớn là tại từ bản chất

bạn gái không được những bẩm phú thông minh bằng bạn trai. Khi

viết mấy dòng nầy tôi tưởng tượng sẽ có không ít bạn gái bất mãn.

Mà sự thực là vậy. Tôi không binh vực bạn trai đâu và binh vực

chi. Trong mấy chương sau tôi sẽ nói thẳng bao nhiêu điểm tệ của

họ. Mà riêng về mặt lý trí, tôi phải công bằng nhận sự ưu thắng của

họ. Đọc văn hóa sử thế giới, nhất là những ngành văn học, chánh

trị, khoa học, nghệ thuật, tôn giáo, thấy bao giờ nam giới cũng dẫn

đầu. Một điều không ai chối cãi được là ở đại học trong bất cứ quốc

gia nào, nam sinh viên bao giờ cũng đông hơn nữ sinh viên. Nhiều

hiệu trưởng trung học cho tôi biết nữ sinh siêng học lắm mà lấy tỉ lệ

sao rớt nhiều hơn nam sinh. Mấy năm làm Hiệu trưởng và Giám

đốc cho mấy trường ttrung học tôi có chút kinh nghiệm nầy là cách

chung nữ sinh dễ dạy, nam sinh hay nói nghịch. Nhưng giáo sư nào

có tài đức, giàu uy tín, hùng biện thích vô lớp đông nam sinh hơn

lớp đông nữ sinh. Bởi lẽ khi giáo sư nỗ lực giảng giải sâu sắc, nữ

sinh coi là thường, có kẻ ngồi ngó ngao ngán. Họ không khinh rẻ,

phản đối, chia trí đâu. Nhưng cái gì đòi suy nghĩ quá họ không

thích. Trái lại nam sinh đa số ưa nghe phân tích, tổng hợp sâu sắc

bằng giọng văn hùng biện. Tuy nhiên những nhận xét trên là cho đa

số để nói rằng trong nữ giới vẫn có những lý trí sắc bén khi bên nam

giới không thiếu bộ óc ngu đần.

Qua buổi tiền thanh niên rồi, bạn trai hay mắc tật hơi buồn cười

nầy là vẫn ưa sự hợp lý song hễ hở môi là không lý luận mà lý sự.

Có người thiếu sự giáo luyện về đức khôn ngoan, hay lấy cái tương

đối làm tuyệt đối. Lúc cao hứng, bạn trai bạn trai có thể cho một

hay hai sự hiểu biết của mình là lý tưởng, là tận cùng của chân lý để

rồi sau một thời gian thấy đầu óc mình còn xốp, lý lẽ của mình còn

nhiều lỗ hở.

Có không ít bạn trai lại đem lối lý sự áp dụng trong gia đình hay

ngoài xã hội nhất là trong xã hội học đường. Họ bị vấp. Họ quên

rằng con người ưa tâm phục hơn lý phục. Có lẽ họ chưa để ý giá trị

danh ngôn nầy của Gustave Le Bon: "một lời nói ngọt có hiệu năng

hơn một câu nói hay". Gặp ai họ cũng thuyết như chứng minh hai

tam giác bằng nhau. Ưa lý luận, nói đúng hơn là ưa lý sự nhưng bạn

trai không thích thiên hạ lý phục mình lắm đâu. Có thể những câu

đường mật bắt họ dời núi lấp sông được. Tôi thấy nhiều nam sinh

thân bồ tượng, ăn nói đanh thép mà bị nữ sinh dịu ngọt mượn làm

đủ thứ chuyện cách ngoan ngoãn. Nhiều bạn trai khác hễ nghe ai nói

gì thì phân tách. Sống gần họ, ta có cảm tưởng họ đang giảng triết

lý. Họ phân tích tại vì muốn cho kẻ khác nghe điều mình nói là

đúng hơn là có ý nghĩa thảo luận để đi đến chân lý. Bạn hãy đọc tư

tưởng nầy của P. Mendousse: "Bạn trai dậy thì có lẽ ít hợp lý hơn

con nít từ 10 đến 13 tuổi, nhưng chắc chắn họ vô cùng lý sự". Tuy

mang một vài tật háo thắng khi sử dụng lý trí, người bạn trai đang ở

trên đà đi đến chỗ có bộ óc lý luận thông minh. Càng lớn tuổi càng

được giáo dục chu đáo, lý trí họ sẽ lanh lợi trong việc sưu tầm chân

lý. Rất tiếc, nền giáo dục ngày xưa thích bắt tuổi trẻ học thuộc lòng

"

nhân chi sơtính bổn thiện" bỏ quên tập óc phán đoán mà nền giáo

dục ngày nay cũng không hơn gì lắm. Chương trình thi bây giờ cũng

là bà con họ máu với tứ thơ ngũ kinh. Học sinh lo có chiếc đầu đầy

chữ hơn là biết xét nhận theo tinh thần khoa học. Có biết bao nam

sinh để lý trí mình lên meo lên mốc sau khi ra khỏi trường học. Giá

người ta để ý đào luyện họ về phương diện nầy thì xã hội chắc có

khá đông nhân tài kinh bang tế thế hơn.

3-Não Nhớ.

Cứ chung mà nói bạn trai học lâu nhớ hơn bạn gái nhưng một khi

nhớ rồi thì nhớ dai hơn bạn gái. Bạn gái thích nhớ những chuyện ăn

thua đến tình cảm, đập trực tiếp vào ngũ quan và rất ngán những gì

bắt suy nghĩ, cực trí. Nhưng giá phải học thuộc lòng hết, bạn gái

vẫn học nhớ mau hơn bạn trai. Bạn gái ưa nhớ những mẫu chuyện

đời xưa, những đề tiểu thuyết, những bài thơ, bản nhạc. Họ không

thích những bài sử bàn về chính trị rắc rối, những con số bề dài của

sông, bề cao của núi trong địa lý. Giáo sư bắt buộc "cạo sát" họ vẫn

thuộc rành được. Còn bạn trai ít phân biệt được vấn đề nào thuộc

tình cảm, thuộc lý trí, cách chung thì hay lười biếng khi phải nhớ.

Nhưng khi muốn nhớ, tuy lâu nhớ, bạn trai nhớ lâu và có thể dùng

ký ức để suy luận, tìm ra những kiến thức mới lạ.

Bàn về ký ức bạn trai, một điều nầy ta không nên quên là lúc còn

bé, khoảng 11 đến 15 tuổi, bạn trai không có não nhớ sâu sắc bằng

lúc từ 16 tuổi trở đi. Như tôi đã nói, lúc tiền thanh niên, bạn trai ưa

những gì liên hệ mật thiết với ngũ quan, mà bất kể cái gì sâu sắc. Ai

có nhúng tay vào việc giáo dục tất có những kinh nghiệm nầy là dặn

điều gì cho mấy cậu trai phải hai ba lần. Coi chừng hồi mình dặn, họ

dạ dạ, vâng vâng mà không hiểu hết ý mình đâu. Còn quên thì có kẻ

sẵn sàng lắm. Bạn bảo chiều ăn cơm rồi mua cho bạn đôi guốc. Có

thể họ nghe (ba chớp ba sáng) đi mua cây thước và tội nghiệp quá,

chiều họ quên mất. Tối họ ngủ ngon như thường. Bạn nhắc: họ hối

hận, buồn một chút rồi ngủ nữa, ngon như thường. Bạn gái hay nhờ

những lời rầy, mắng của người lớn để buồn sầu lâu, chớ bạn trai,

nhất là còn thiếu nhi dễtính lắm. Anh tôi có một cháu trai, 12 tuổi.

Trời ơi! Thưa bạn, nó con khỉ và lục phá vô số, một ngày bị rầy

đánh không biết mấy chục lần. Lúc bị đánh nó buồn, khóc, giận dữ

nữa. Nhưng tội nghiệp: nó buồn khóc một chút rồi thôi, không giận

ai lâu hết rồi tiếp tục chương trình lục phá, con khỉ của nó. Hầu hết

bạn trai lúc thiếu nhi là vậy. Sang thời thanh niên, lòng tự ái xen

vào, bạn trai có thể nhớ những lời chỉ trích và lo âu. Biết lối ký ức

của bạn trai trước khi vào thanh niên là lối căn cứ vào những gì ngũ

quan cung cấp, nhà giáo dục có thể luyện cho bạn trai não nhớ sâu

sắc. Đừng quá quan tâm đến sự bắt họ suy nghĩ, lý luận để nhớ, mà

lặp đi lặp lại, tạo cho họ có thói quen nhớ cách máy móc. Nền giáo

dục buổi thiếu thời cho bạn trai nên cótính chất luyện tập

(

dressage) hơn là bắt ép lĩnh hội những của ăn tinh thần mà họ chưa

đủ khả năng thụ nhận. Tôi thấy một sai lầm của nền giáo dục hiện

đại là quá thiên về trí hiểu, không chịu bắt trẻ con học thuộc lòng.

Tôi biết lối học từ chương ngày xưa không hay và học mà không

hiểu có thể không hành. Nhưng ta đừng quên tuổi con nít là tuổi rèn

luyện trí nhớ. Không tập nhớ thì nhất định không quen chịu khó

nhớ, mà không quen chịu khó nhớ thì đâu nhớ. Người thông minh là

người biết rộng mà không nhớ làm sao thông minh. Ta trách ngày

xưa chỉ lo nhớ mà không lo hiểu, ngày nay ta té vào lỗi lo hiểu mà

không lo nhớ. Mà coi chừng tuổi trẻ chẳng hiểu gì sâu rộng, còn nhớ

thì cũng không, nên nền học vấn của họ có thể bị bọng. Tôi thấy

nền tiểu học nên nhất định luyện óc nhớ, nền trung học luyện trí

hiểu mà đừng nên bắt học sinh học thuộc lòng và ở đại học hiểu là

tối hệ rồi nhưng hiểu mà không nhớ thì cũng dốt. Ai đi con đường

trí thức, ra đời đều cám ơn những nhà giáo khi xưa nghiêm khắc bắt

mình học thuộc lòng nhiều đoạn văn hay, thơ hay, danh ngôn, công

thức toán lý hóa, các niên hiệu, nhân danh, địa danh. Giáo dục bạn

trai thiếu nhi hay thanh niên, nhà giáo nên nỗ lực luyện óc nhớ cho

họ.

Lẽ dĩ nhiên nên đề phòng một số bạn trai tự nhiên thiên về trí nhớ

mà bất chấp trí hiểu. những kẻ nầy nếu không được huấn luyện óc

phán đoán có thể trở thành những người trí hẹp, phán đoán thiên

lệch. Các tật nầy hại suốt đời họ về mặt xã giao cũng như lãnh đạo.

4

-Tưởng Tượng.

Trong buổi hoa niên, về óc tưởng tượng bạn trai thua bạn gái. Trong

tâm lý bạn gái" tôi đã nói bạn gái tự nhiên được phú bẩm thiên về

"

những vật cụ thể, những hình ảnh là các điều kiện giúp cho trí

tưởng tượng hoạt động, nên họ giàu có về tài năng nầy. Nói vậy

không có ý bảo bạn trai không biết tưởng tượng đâu, nhưng vì tinh

thần của họ được đấng vạn năng phú thác cho khả năng suy lý hơn

nên trí tưởng tượng không được phong phú bằng. Tuy nhiên trong

tuổi dậy thì, khi có lực lượng ái tình yểm trợ, trí tưởng tượng của

bạn trai cũng rất mạnh mẽ. Biết bao bạn trai thả hồn về những biển

mộng về tình yêu. Họ tưởng tượng hạnh phúc của cuộc sống hôn

nhân. Họ vẽ trong trí hình ảnh tuyệt vời khả ái của người bạn trăn

năm mai hậu. Bạn trai nào mà vô tình hay hữu ý, không có những

phút giây thả hồn ấy. Khi rủi mất tình yêu, trí tưởng tượng cũng

trưng bày ra trong óc họ hình ảnh người con gái mà họ bán đàn lòng

đang khoác tay một chàng trai khác đã có những cử chỉ thân mật

hay viết những bức thư tình tứ cho kẻ tình địch của họ. Khi có ái

tình can thiệp, não tưởng tượng của bạn trai không thua bạn gái.

Trong lãnh vực học hành, tuy không có trí tưởng tượng tự nhiên

phong phú bằng bạn gái, bạn trai được luyện tập về tài năng nầy

vẫn làm được những công trình văn hóa do óc tưởng tượng một

cách khách quan. Tôi nói được luyện tập để nhấn mạnh bạn trai có

khả năng tưởng tượng hơn là tự nhiên tưởng tượng dồi dào. Văn

học sử và văn nghệ sử thế giới đã chứng minh óc tưởng tượng bạn

trai không phải không khả quan. Dưới góc cạnh giáo dục, người có

trách nhiệm nên để ý những bạn trai mơ mộng quá lúc dậy thì. Họ

không đáng trách đâu mà đáng ta giúp đỡ qua thời kỳ nguy hiểm

nầy. Nhiều bạn trai học hành không được. Có nhiều tâm hồn thú

thật với tôi nỗ lực học tập lắm nhưng trí vẫn nghe lâng lâng, hồn cứ

trôi lạc vào những mơ mộng, nhất là mộng ái ân. Có lắm tuổi xuân

mơ ước những thú vui xác thịt rất tổn hại cho lòng băng tuyết. Cha

mẹ cũng như thầy giáo đừng thấy bạn trai thụ giáo mơ mộng mà

mỉa mai, chỉ trích, rầy đánh. Nên giúp họ bằng cách giải phẩu tâm

hồn họ, chỉ cho họ điều khôn dại và nhất là chỉ việc làm hấp dẫn

cho họ. Bạn trai lúc mùa yêu dậy trong tâm hồn hay có tưởng

tượng xấu xa vì sự kích thích của sách báo, phim ảnh, kịch tuồng,

câu chuyện khiêu dâm. Nhà giáo dục vừa trừ những thuốc độc nầy

vừa kiếm cho họ những giải trí lành mạnh.

Trong thời nào cũng vậy, nam giới cũng như nữ giới, có kẻ nghèo

nàng trí tưởng tượng. Nhà giáo dục nên cho họ đọc lại sách giúp trí

nầy cách lành mạnh như loại sách của Jules Vernes, Telemaque của

Fenelon hay Odyssée của Homère. Tranh đố trong báo cũng rất có

lợi cho sự luyện tập óc tưởng tượng. Chỉ nên cấm sự mơ mộng xấu

chớ vẫn phải tập bạn trai tưởng tượng vì khi thành nhân óc phán

đoán, suy luận có thể lấn áp tài năng nầy của họ rất nhiều. Lúc ấy

vì thiếu thói quen tưởng tượng, e sợ họ bị khô khan tinh thần.

5

- Ý Chí.

Nếu tôi nói về đường tình cảm nhất là trong lãnh vực ái tình bạn

trai là phái yếu còn về ý chí tôi phải công nhận bạn trai là phái

mạnh. Hình như tự nhiên bạn trai được tạo hóa ban cho đặc ân dồi

dào nghị lực. Nói vậy không phải hiểu bạn trai nào cũng có đầu óc

sắt thép. Chí dục bao giờ cũng cần thiết cho mọi hạng người trong

nam giới. Tôi chỉ muốn nói cách chung và tự nhiên bạn trai có ý chí

mạnh. Gặp những vấn đề khó khăn, phức tạp, đứng trước công việc

nguy hiểm, bạn trai tự nhiên ít xao động, lính quýnh hơn bạn gái.

Khi nào muốn công việc gì, kể cả việc chơi, họ mạnh mẽ tiến đến

hành động. Nếu được khuyến khích, họ có thể bước tới thành công

nhờ nỗ lực. Trong khi chung sống với một số bạn gái hay công tác

với các bạn nầy, bạn trai tỏ ra là người đảm đương. Thật vậy, họ có

thể nhỏ tuổi, học hành kém bạn gái, nhưng giải quyết vấn đề thuộc

lãnh vực ý chí thì bạn trai gồng gánh. Hình như tài năng nầy là nồng

cốt của tòa nhà tinh thần của đàn ông, hiểu hẹp là bạn trai. Điều

nầy nói ra nghe lạ nhưng nó tỏ ra một phần nào bạn trai là phái

mạnh. Là có khi nào bạn thấy một bạn gái yêu một bạn trai mà yêu

bằng tâm tình người lớn mà xưng chị với người yêu mình không.

Còn một bạn trai dù hỉ mũi chưa sạch, khờ ịt về yêu đương mà hễ

yêu một bạn gái thì có thái độ anh và xưng anh với người tình của

mình ngay. Điều nầy thường quá nhưng bởi nó thường quá nên ta

không để ý cái bản năng mạnh và cái tài năng vượt thắng tức ý chí

trong bạn trai. Nếu bạn không tin thượng đế sau khi tạo thành

Adong nam nhân tổ của loài người rồi lấy xương sườn của ông sáng

tạo nữ nhân tổ là Evà thì nguyên cái việc trong lãnh vực yêu đương

người bạn gái tự nhiên đòi sự che chở và bạn trai tỏ ra kẻ đảm

đương cũng đủ cho bạn thấy bạn trai giàu ý chí.

Trong gia đình, giúp cha mẹ làm những việc gì cần can đảm thì bạn

trai đắc lực. Ơû học đường hay trong những công tác xã hội cũng

chính bạn trai thế bạn gái lãnh những trọng trách đòi hỏi sự chịu

khó, sự dẻo dai trì chí. Có lẽ bạn nói tại bạn trai vai u thịt bắp. Bạn

có lý một phần. Nhưng tại ý chí nhiều hơn vì chính tài năng nầy

điều khiển sức khỏe của họ và là bùa thành công cho họ khi họ gặp

chướng ngại vật tinh thần hay vật chất. Trong khi bạn gái quyết

định dựa vào trực giác thì bạn trai quyết định dựa vào lý trí và sức

mạnh của ý chí. Yù chí đích thị là lợi khí giúp phái mạnh làm được

bao nhiêu công việc vinh quang trên đời. Không phải tôi phủ nhận ý

chí bạn gái hoàn toàn đâu. Ai mà không ngã đầu trước ý chí cương

quyết nên thánh của một nữ thánh Têrêsa. Ai mà dám coi thường ý

chí chiến thắng của Jeanne Are, hai bà Trưng. Nhưng đó là những

hạt châu trên sa mạc. Đọc hạnh các thánh công giáo, gương danh

nhân thế giới ta thấy bao nhiêu gương người nam tỏ ra có ý chí phi

thường nhất là khi ý chí ấy được đượm ơn thánh của Thượng đế.

Một Phao lo, một Vincent de Paul, một Phan văn Minh chẳng hạn.

Nhà giáo dục coi chừng những bạn trai nhược chí. Phần nhiều là

những bạn trai có tướng đàn bà, ăn nói tiểu thư. Nã Phá Luân

tướng nhỏ thó mà ý chí dời sông lấp biển, chớ họ có tướng bé dáng

điệu phụ nhược thì nguy hiểm lắm. Vận mệnh của họ, của gia đình,

quốc gia tùy thuộc ở họ nhiều. Nếu họ non yếu tinh thần: đời họ sẽ

là đời bỏ đi. Thay vì giúp ích xã hội, họ là một con mọt. Thời đại ta

có nhiều bạn trai phụ nhược lắm. Có lẽ vì cha mẹ chịu ảnh hưởng

của sợ hãi hoặc giặc giã. Có lẽ bạn trai ấy ngay từ nhỏ lớn lên trong

hăm dọa, kinh hoàng của bom đạn. Hay họ chịu sự đàn áp của cha

mẹ độc tài khắc nghiệt. Nhà giáo dục phải có cặp mắt tinh nhuệ để

nhận thấy những tâm hồn trai yếu đuối hầu giúp họ về chí dục.

Nên để ý: ý chí không phải là bản năng vụt chạt. Có nhiều bạn trai

có tính nóng nảy, ăn nói, hành động hung tợn, cẩu thả. Đó là quân

thù của ý chí chớ không phải là ý chí. Kẻ có bổn phận rèn người, lo

giáo luyện các bạn trai ấy. Chỉ cho họ thấy người có ý chí không

phải là người bạo động. Có khi võ lực nói lên ý chí mà có khi võ lực

tỏ ra nhược chí. Chúa Giê Su không võ khí gì mà ăn nói điềm tĩnh,

nhỏ nhẹ, khôn ngoan trước bao quân thù bao vây bắt đánh, chưởi,

giết Chúa. Giê Su là gương ý chí số một trên trần gian. Trên đường

xây dựng gia đình, kiến thiết quốc gia và góp công kiến tác nhân

loại, bạn trai sẽ gặp bao nhiêu thử thách khó khăn. Họ phải mang

trong mình lá bùa chí dũng. Có lá bùa nầy là được tất cả. Không có

nó là hỏng hết cuộc đời và gây hại cho muôn họ. tiếc thay nền giáo

dục thời nay coi rẻ sự luyện chí quá. giáo dục bây giờ là chủ trí, lo

cho tuổi trẻ biết nhiều để giựt cấp bằng. Tình yêu phát xuất từ ý

chí, ngày nay bị phản đối bởi những tổ chức âm mưu, nghi kỵ, oán

thù, giết chóc và bị bôi lọ bởi những cuộc trụy lạc có tính chất thú

vật. Mà là gì? Ai gieo gió thì gặt bão. Đã không lo đ ào luyện ý chí

thì phải chịu những hậu quả của tình yêu sai lạc. Đào luyện nam

thanh mà bỏ mất luyện chí và vô tình đào tạo nên những tên hung

ác. Tốn tiền cất học đường, trường thi mà chỉ lo khai trí thì rồi cũng

sẽ tốn tiền cất nhà ngục, nhà thương điên, nhà thương bịnh dương

mai hay trại giáo hóa.

Một điều đáng lưu ý là bạn trai thiếu nhi có ý muốn mạnh nhưng vì

tinh thần chưa già giặn, họ rất dễ đổi ý. Điều họ quyết ngày nay họ

thay đổi ngày mai. Aùi tình cũng hay chịu lối quyết định nầy của

họ. nguyên nhân sự đổi ý nầy là trí hiểu, óc phán đoán còn non nớt

và nhất là họ chưa quen chịu khó. Họ còn sống nhiều bằng bản

năng, hễ gặp trở ngại thì tức động, thay đổi. Chỉ có ý chí được trui

luyện mới biết ăn chịu. Người thành công là người vừa có trí tuệ

thông minh vừa có chí cương dũng.

6

-Trực Giác.

Nếu bạn trai hơn bạn gái về ý chí bao nhiêu thì cũng thua về trực

giác bấy nhiêu. Trực giác phải chịu là thiên phú đặc biệt của bạn

gái. Trong "tâm lý bạn gái" ở chương 04 tôi viết "trong đời sống

tinh thần, óc trực giác được bạn gái vận dụng nhiều nhất ". Không

phải họ khinh rẽ việc suy luận dong tự bản chất đàn bà, họ ít thích

nó, ít dùng nó, phán đoán về sự vật, về công việc hoặc về người

nào, họ thường dùng trực giác. Trúng thì tốt, trật thì sửa lại. Thấy

một chàng trai đẹp người, vui tính họ liền cho người ấy là đáng

phục, họ có thể kết nghĩa cầm sắt. Thấy ai to tướng, mặt nghiêm,

họ tự nói người ấytính dữ dằn. Bạn trai cách chung không dùng

trực giác nhiều như bạn gái. Tâm lý học cho ta biết trực giác thường

đi đôi với quan sát cụ thể hay kinh nghiệm, mà bạn trai thì ưa suy

lý, ưa cách tự nhiên, nên khi phán đoán họ chạy đến lý trí hơn là

trực giác. Nói vậy vẫn dè dặt nhận rằng bạn trai thiếu nhi không

phải không thích dùng trực giác khi nhận định người, sự vật, hiện

tượng vì như ta đã biết trong một mục trên, bạn trai lúc còn nhỏ

hay xét nhận theo ngũ quan. Đứa bé trai có lần ăn khế ngọt hễ sau

thấy khế là đòi ăn, tưởng khế nào cũng ngọt. Có bạn trai được mẹ

cưng cho tiền, bánh kẹo thường, rồi tưởng đàn bà nào cũng tốt như

mẹ mình không ngờ mẹ ghẻ thì...

Trong lãnh vực tình yêu, bạn trai thiếu nhi cũng như thanh niên vận

dụng trực giác nhiều nhất . Trực giác ở đây có lúc bị ám ảnh bởi bản

năng tính dục, nhiều khi rất sai lạc. người mẹ mắng con trai khi kẻ

nầy yêu người gái xấu, là có con mắt bịt bạc. Con mắt bịt bạc đây

phần lớn là tại trực giác chịu ảnh hưởng tình dục. Trong khi yêu, tôi

sẽ bàn rộng ở chương sau, bạn trai ít dùng óc phán đoán chu đáo.

Thị quan đã gỡ trong ký ức họ từ trước những đường cong của lông

mày, chiều dài của mũi sọc dừa, làn môi mỏng, sóng mắt long lanh

như nước mùa thu, thì gặp bạn gái nào hơi hợp nhãn họ tưởng bạn

gái ấy có đủ các điển trên. Họ đã được một bạn lòng nào trong thời

xưa cười trong duyên thắm. Nay gặp một bạn gái cười, họ có thể

tưởng chắc kẻ nầy đã yêu quiù họ và nhiều bạn trai bị thất vọng nếu

không phải là bị mắng vì lối trực giác sai lầm nầy. Nói vậy không

phải khinh rẻ trực giác. Có thứ trực giác suy lý rất có giá trị mà

người ta hay dùng trong khoa học. Nhưng ở đây trong lãnh vực ái

tình, bạn trai giống bạn gái hay dùng trực giác kinh nghiệm. Nguy

hiểm là trực giác nầy bị mây tình dục che phủ. Tôi biết nhiều bạn

trai khi chưa có đôi bạn hay chê vợ người nầy xấu như khỉ, bạn trăn

năm người kia có một mắt, môi xệ, mắt thịt, lưng tôm, vai rút v.v...

đến lúc họ lập gia đình, họ cưới bà vợ thiệt ai có lương tri thẩm mỹ

đều cho là đáng thương hại quá. Tại duyên phận? Cũng có. Tại tài

lôi cuốn? Tiền lòa con mắt? Cũng có. Mà coi chừng thường tại óc

trực giác nhận định sai lầm, rồi tình dục thổi thêm lửa yêu. Khi đã

yêu rồi yêu lỡ, yêu luôn.

Tôi biết nhiều ông giáo sư bất công, mất uy tín cũng tại sử dụng

bậy óc trực giác. Họ hay đoán tài, đoán chí học sinh xuyên qua

tướng mạo. Không biết "dị kỳ tướng" có luôn luôn "dị kỳ tài"

không, nhưng tài chí, đứctính thường đâu có ăn thua lắm với tướng

diện. Gandhi có thân hình teo như cau khô mà chí mấy ai bằng. Còn

to con đẫy đà như Gô Liát sao lại thua trí Davít nhỏ con để rồi tàn

mạng cách đáng tiếc. trực giác phải khéo dùng lắm mới nhận định

khỏi sai lầm.

Nhà giáo dục đủ tế nhị chỉ dạy cho bạn trai khai thác trực giác.

Giúp họ đề phòng những ảnh hưởng của tình dục nhất là ái tình, nợ

tình. trực giác phải căn cứ vào kinh nghiệm được soi sáng bởi lý trí.

Thứ trực giác như vậy là bí quyết mà bạn trai sau nầy có thể dùng

để tìm chân lý, để xã giao bặt thiệp.

7- Óc Chú Ý.

Chú ý hiểu theo nghĩa tâm lý học là tạo một thinh lặng trong tâm

hồn, tập trung tinh thần, tập trung tinh thần vào vấn đề quan sát,

suy nghĩ, hiểu biết hay giải quyết. Hiểu như vậy thì óc chú ý rất

nghèo ở bạn gái mà giàu ở bạn trai. Không phải bạn gái không biết

chú ý khi họ muốn. Nhưng họ không có xu hướng tinh thần tự

nhiên dồn tâm tư vào những gì đòi hỏi sự suy xét nhiều.

Trong "Tâm lý bạn gái" tôi viết: "Bạn gái chú ý không phải họ dồn

tâm tư vào vấn đề hay vật khách quan để suy nghĩ, cân đo, chọn

lựa. Mà tại vấn đề hay vật khách quan nào đó có một cái gì nổi bật

lên kích thích họ, họ như cái máy để ý tới rồi cũng như máy phán

đoán, đánh giá trị hư thực, trúng, sai". Còn bạn trai khác hẳn. Tạo

hóa cho bạn trai có năng lực tự nhiên hướng về tập trung tinh thần

dễ dàng vì bản chất tinh thần của bạn trai ưa suy luận, tìm cái tại

sao, truy tầm nguyên nhân, cứu cánh. Mà các việc nầy phải khởi

sự bằng chú ý. viết điều nầy tôi vẫn nghĩ đến một số bạn trai mà

tinh thần hay tản mác. Trong giới nam hay nữ cũng vậy, mười kẻ

có ưu điểm thì có một vài mang khuyết điểm. Tôi chỉ muốn nói

cách chung thôi. Ai từng lãnh trách vụ huấn luyện tuổi trẻ đều có

lần bực trí vì thấy một số bạn trai và một số đông bạn gái không

tập trung tinh thần lâu được. Hình như tinh thần họ bị lỏng lẻo.

Gặp vấn đề gì được trình bày hấp dẫn lắm họ mới gom tâm tư lại để

lãnh hội. Mà thời gian họ chú ý như vậy rất ngắn. Lắm lúc nhà giáo

dục phải bực mình vì khi thấy mình thuyết trình những vấn đề hết

sức tế nhị thì họ lại ngó cách lơ mơ. Nếu biết được tâm lý con người

thì nhà giáo dục cứ bình tĩnh và cho đó là tự nhiên. Bạn gái phần

đông ưa trực giác, ưa suy xét theo ngũ quan, không thích để tinh

thần căng thẳng khi làm việc. Một thiểu số bạn trai không hơn gì

bạn gái. Nhà giáo dục nên lưu tâm huấn luyện riêng cho họ về vấn

đề nầy. Người không huấn luyện óc chú ý là người khó có đời sống

tinh thần sâu sắc, khó tìm được những ý hay, khó nói chuyện mạch

lạc, dĩ nhiên là khó bề thuyết phục ai được. Cho đặng thuyết phục

phải nắm vững chủ ý của mình mà cho đặng có chủ ý, phải biết chú

ý.

Bạn trai độ 11, 12 tuổi tuy hay xao lãng vì ham chơi. Nhưng lắm

lúc tỏ ra rất léo lắt: tôi muốn nói họ hay để ý. Có nhiều đồ vật mẹ

giấu họ. Họ thoáng qua là biết ý mẹ và có thể lục phá. Cha rầy anh,

chị, họ phớt qua vấn đề gì đó có ý giấu họ: họ để ý nghe lắm lúc họ

hiểu được thâm ý của cha tại sao rầy, tại sao không muốn cho họ

biết.tính bạn trai thiếu niên ưa nói nghịch nhưng không có chú ý tìm

chân lý. Hễ thấy cần nói theo đầu óc của họ thì họ lý sự rồi thôi.

Ngoài ra những trường hợp đó họ để ý mà làm thinh và lo chơi, lo

làm những việc gì họ thích. Nhiều người lớn thấy họ làm thinh

tưởng đâu họ không biết. Có một người anh trong gia đình nọ cho

tôi biết hai em nhỏ của anh, một đứa độ 8 tuổi, một đứa độ 6 tuổi

mà làm những việc dâm dục với nhau, chỉ tại vì thường thấy cha mẹ

ăn ở nhau thiếu kín đáo. Có biết bao nhiêu trường hợp, người lớn

tưởng bạn trai thiếu niên có mắt mà không thấy. Ai mang trách vụ

huấn luyện thiếu niên nên đề phòng điểm nầy.

Cách chung, bạn trai 16, 17 tuổi nếu ai biết bàn chuyện, biết hướng

dẫn họ làm công việc bổ ích, họ tỏ ra có năng lực chú ý nghe, chú ý

vâng lời lắm. Tôi không nói thiện chí của họ đâu. Tôi muốn đưa ra

ánh sáng cái khả năng tự nhiên của tinh thần họ, là thứ tinh thần

mang bản chất suy nghĩ. Tuy nhiên, vì hoa niên là tuổi bạc, nên tâm

hồn họ lắm lúc bị những lực lượng tình cảm nhất là ái tình làm xao

xuyến. Tinh thần họ là con thuyền mà biển là tình cảm náo động

nên người ta đừng lấy làm lạ sao có không ít bạn trai vô lớp học,

xác ngồi đó mà hồn bay đâu đâu. Không biết thời xưa hay ở tương

lai làm sao, nhưng ở thời đại ta, trong lãnh vực trung học, đại học,

bạn trai hay bị náo động tinh thần quá. Năng lực chú ý của họ bị chi

phối bởi bao nhiêu sức mạnh cám dỗ của các vấn đề thời cuộc, của

màn ảnh, sách báo, tuồng, kịch, quảng cáo và nhất là bởi ái tình.

Thời xưa hay ở thôn quê trong giới ít học, không phải người ta

không biết yêu đâu. Không. Yêu là một bản năng. Nhưng cái bầu

khí của các người có cổng cửa lễ giáo, luân thường làm cho yên tĩnh.

Bản năng yêu có nỗi dậy cũng chừng mực. Còn ở thời ta, con lợn

của Epicure bị các tà thuyết, các gương mù, các chất kích thích thần

kinh không những phá chuồng lễ giáo, luân thường cho ra, mà còn

quất cho nó nhảy cồng lên. Bạn trai thiếu niên, thanh niên khó chú

ý học hành lắm. Họ tiêu ma tinh thần vào nhiều việc phá hoại đời

sống họ nhiều hơn là xây dựng. Còn nền giáo dục bây giờ không rờ

mó gì vô nội tâm của họ được. Nhà giáo chỉ thuyết ngoài da họ. Họ

tuân kỷ luật vì coi kỷ luật là một phương thế giựt cấp bằng, mua

chức vị xã hội để nuôi thân, nuôi vợ, nuôi chồng, nuôi con và tạo

cảnh gia đình ấm cúng trong ích kỷ. Ai có thẩm quyền giáo dục cần

giải thoát cho bạn trai khỏi xiềng xích đó. Quốc gia hưng thịnh hay

không, nhân loại bình an hay không, coi chừng ăn thua tâm hồn bạn

trai rất nhiều.

8

- Đầu Óc Mâu Thuẫn Và Ưa Nói Nghịch.

Nói đến đời sống tinh thần bạn trai mà không bàn hai thứ đầu óc

nầy của họ thì bỏ một lỗ trống to. Nguyên nhân khiến bạn trai

giống bạn gái ở chỗ hay mâu thuẩn là tinh thần non nớt. Lúc dậy thì

cơ thể bạn trai đang tiến đến thành thụ thì tinh thần của họ cũng

tiến đến già giặn. Trên đường tiến hóa ấy, tinh thần lại bị chi phối

bởi thủtính , làtính hoạt động theo bản năng. Đó là những tích động,

những hành động trên bắp gân chứ không phải là những tác vi mang

dấu suy nghĩ.

Mà suy nghĩ làm sao được khi trí năng của bạn trai chưa đầy đủ:

nhất là khi họ chưa có kinh nghiệm khôn dại trên đời. Trong một

mục trước tôi nói bạn trai ưa lý sự không phải muốn chứng minh

chân lý phổ đồng mà tại muốn cho ai nấy biết mình nói trúng. Bị

thứ tinh thần đó mà bạn trai, dù muốn dù không, mang tật mâu

thuẫn. Họ mang tật mâu thuẫn mà không ai kết án. Người ta thương

hại tuổi xuân, mong cho tinh thần họ mau già giặn. Họ với đầu óc

sáp ông, thấy một hai khía cạnh nào đó cho là đã tìm hiểu đến nơi

đến chốn. Họ thấy một đĩa chân lý mà tưởng trên đời không còn

chân lý nào hơn nữa, không dè còn cả mâm sự thật mà khi đầu óc

từng trãi họ mới thấy. Vì lẽ đó, người lớn không ngạc nhiên chi khi

biết họ nay quyết tuyển việc nầy mai quyết tuyển việc khác. Họ có

thể ngày mai đả đảo tuyệt đối một điều mà họ ngày nay quý trọng

tuyệt đối. Họ muốn khôn ngoan, già giặn mà rất ghét tuổi già. Họ

muốn ai cũng khôn ngoan đúng đắn mà ưa có thái độ con nít. Họ hé

thấy một hai bề trái của cuộc đời muôn mặt, họ muốn tự tân, muốn

thế giới đổi tốt đẹp. Thế là họ có những tư tưởng dạy đời khitính

trẻ bắt làm nghịch những điều họ nói. Ngay khi họ hối hận vì thất

bại thì lòng họ đã có mầm làm lỗi nữa để họ thất bại nữa vìtính họ

thay đổi: nay họ nghĩ đen mai họ nghĩ trắng và lúc trắng sẽ có thể

đen. Ai bàn với họ về cuộc đời thanh sạch, về lý tưởng thánh thiện

họ thích lắm vì đầu óc chứa mầm xây dựng. Nhưng trong gia đình

họ ghét cha mẹ nếu cha mẹ cấm họ giao tiếp rộng với bạn gái. Họ

cười nhạo thầy giáo nếu thầy giáo không cho họ viết thư tình.

Còn nói nghịch, thì bạn trai nhất định không thua bạn gái. Không

phải họ mang chứng bịnh bi quan cuộc đời của kẻ yếu thế hay tật

chỉ trích của người ác tâm đâu. Họ nói nghịch mà đáng thương hại

hơn đáng trách. Cũng tại đầu óc nông nỗi nữa. họ không dễ dàng

thấy cái thuận trong cái nghịch, cái thiện trong cái ác. Mà cuộc đời

thì đâu phải xuôi theo dòng nước chảy. Con chó không sủa lại cắn.

Hoa hường lại ở trên gai nhọn. Người ngon ngọt lại hiểm độc. Bạn

nay mai thù, thù nay mai bạn. Éo le quá. Phiền toái quá. Mà đầu

não họ thì ngây thơ có khi đến giảng lược. Người già giặn đứng

trước cái mương, thụt lùi lại vài bước không nhảy qua liền thì họ đả

kích ngay là bạc nhược. Họ đâu thấy được người ta thụt lùi lại để

lấy trớn. Con cọp thu hình trong bụi rậm họ tưởng con cọp thành

chiên, chồm tới bắt. Họ làm sao biết được con cọp thu hình là để vo

mồi cho chắc ăn. Cái lợi bằng một cái dĩa bỗng đến, ai không "chụp"

họ cho là bất tài vô đức. Họ không thấy chụp cái dĩa sẽ hỏng cái

mâm. Đừng mong gì họ biết hy sinh một con tép để bắt con tôm.

Chừng nào thất bại ngã ngửa họ kêu trời la lỡ, là tại, là số phận, cơ

thời. Họ không biết có thể những điều ngày nay ta thấy vậy mà về

sau khi có phận sự, gặp hoàn cảnh khác thấy khác, đối với người

phải tin người mới đắc nhân tâm nhưng phải phòng mới khỏi bị hại.

Hễ thấy ai không tin là họ bất mãn, thấy ai phòng họ chỉ trích. Đầu

óc bạn trai quả đúng là đầu óc nói nghịch. Họ nói nghịch vì họ

không thấy xa mà lắm lúc tại muốn tỏ ra mình là một giá trị vì lòng

tự ái quá sôi nổi.

-Lòng Tự Ái.

9

Bạn trai lúc lên 7, lúc người ta gọi là có tuổi khôn, lúc ấy bạn trai có

tinh thần đơn sơ lắm, bạn trai không vâng lời cha mẹ luôn đâu,

nhưng cách chung ở tuổi nầy thì hay bịa, có thể là gạt. Họ ưa cãi má

để phá phách ngoài hè, nhưng má muốn trừ tật phá thì đem lá bùa

nhát ông Kẹ. Họ tin và vô liền. Nhưng rồi theo thời gian tuổi khôn

lớn lên. Họ bắt đầu phán đoán, trí tuệ họ soi cho họ thấy một hai

góc cạnh chân lý, họ đặt nghi vấn, họ bắt bẻ, họ lý luận, đúng hơn là

lý sự. Tôi muốn nói nhân cách của họ bắt đầu xuất lộ. Lúc nầy là

con người tinh thần của họ qua một ngã quanh. Họ chuyển mình

mạnh đến thành niên để rồi thành nhân . Họ chưa thấy được thế

nào là họ thành nhân nhưng họ bắt đầu ý thức nhân cách của mình.

Họ nhận thấy mình là vật chi chi trong xã hội gia đình, trong xã hội

học đường hay bất cứ ở một đám đông nào. Hồi nhỏ ai giựt con

ngựa cây, chiếc ô tô, trái banh, bạn trai nóng giận, la lên vì mất vật

mình thích. Bây giờ lúc nhân cách lớn mạnh, ai nói năng, có thái độ

khinh rẻ, bạn trai bất mãn vì thấy lòng tự ái bị tổn thương. Họ

thương cha mẹ lắm nhưng trong gia đình, mẹ nói gì nghịch ý họ là

họ cãi. Mấy anh mấy chị, ai không biết ghét họ, nói họ là hỗn mỗi

khi nói gì họ sân si, chống chỏi. Họ tỏ ra cho thấy sự thật thôi.

Không có gì làm cho họ nổi cộc cho bằng trước mặt thiên hạ, bạn

lớp, bạn chơi, nhất là trước mặt bạn gái mà làm nhục họ. Lúc ấy

đừng đem hình phạt, uy quyền đàn áp họ. Họ tấn công thẳng tay

hết. Về sau có bị ác quả thì cam chịu chớ lúc ấy phản đối vẫn phản

đối để gọi là giữ thể diện. Tôi thấy có nhiều người lớn, lúc họ đấu

lý, dùng cường quyền đàn áp tinh thần họ, nói cho họ nghe những

lý lẽ rất tế nhị, những lý lẽ của người lớn. Làm như vậy tức là hiểu

tâm lý họ: không thuyết phục họ được đâu. Họ chưa tới lúc lãnh

hội những ý tưởng cao sâu. Họ đang bị lòng tự ái chi phối mà. Cũng

có nhiều nhà giáo vô lớp nói mỉa mai các bạn trai học dở hay lỗi

lầm, nói bằng một giọng vô tình tỏ ra rằng các bạn trai là gốc cây,

không biết nhục nhã, về nhà quên hết. Có vậy đâu. Nhiều người ta

tưởng là vô tư lắm, lôi thôi lắm. Nhưng họ có giờ phút buồn tủi

riêng của họ. Họ học đứng chót, họ làm mích lòng thầy, họ phạm

lỗi gì đó họ sầu muộn thắm thía. Có khi không ngay mấy lúc ấy, mà

lúc họ ở một mình.

Cũng do lòng tự ái nữa, các bạn trai thấy buồn tủi khi cha mẹ họ ăn

mặc nghèo nàn. Đi đứng nhà quê, nói năng thô kịch trước công

chúng. Tôi biết có vài bạn trai giấu tên cha mẹ, không cho ai biết

nguồn gốc mình. Nhiều lần gặp cha mẹ đến trường họ lánh mặt vì

mắc cỡ. Còn bạn nhiều khi nghe lắm bạn trai nói láo rằng gia đình họ

giàu có, cuộc sống cha mẹ, anh chị em út họ sang, chú bác họ làm

lớn: bạn đừng ngạc nhiên. Con đẻ của tự ái, dấu hiệu của ý thức

nhân cách đấy.

Hồi nhỏ chạy chơi bò ngao bò nghếch ngoài lộ, mặt vằn vện bạn trai

có kể gì ai đi qua lại trên đường đâu. Ơû chợ có múa lân, gánh hát,

bạn trai vẫn vác bộ mặt hề của mình đi coi cách vô tư. Ơû truồng

nữa. Thiếu gì bạn trai chuyên môn trầm dưới mấy rạch có cống, ở

bến chợ, coi chợ nhóm như không có ai. Vậy mà lúc dậy thì lại hoàn

toàn khác. Nổi một mụn bọc, mặt lớn mặt nhỏ, họ nghe khổ làm

sao. Đi đâu mà áo quần rủi rách một chút, họ ngột ngạc,khó chịu,

bẽn lẽn. Còn đầu rối, râu không cạo, quần ống cao ống thấp, bị ong

đánh ở mặt mà tự nhiên nói cười trước bạn gái, thì chỉ có những bạn

trai khật khùng mới làm.

Mấy cháu ở nhà, bạn để ý coi: hồi còn chừa chóp. Gặp con nít ai

cũng tấp vô giành lon, giựt đạn, chia bánh, xô đẩy, cặp kè. Mà lớn

lên họ không vậy nữa. Họ chọn bạn để chơi. Không phải họ chọn

theo lý tưởng người lớn đâu. Nhưng họ chơi với ai mà con người họ

được nổi bật lên.

Tôi thấy nhận xét nầy của Piere du Fojer rất đúng khi ông nói: "bạn

trai có sự ý thức mới là ý thức nam tính và số phận làm đàn ông

của mình". Ý thức nầy bạn trai có trong gia đình cũng như ngoài xã

hội. Họ lấy làm cao cả theo kiểu nào đó vì biết mình là trai. Lúc

thay đổi quần áo họ lo kín đáo. Họ tự khoái về thân hình mạnh

khỏe của mình. Mẹ hay chị mượn khuân vác đồ nặng họ làm hăng

hái. Nhiều em gái bị họ chê là liễu bồ, hiểu đúng nghĩa của tiếng. Họ

thích giao tiếp với bạn gái ngoài xã hội lắm. Nhưng trước mặt bạn

gái họ vẫn tự đắc mình là con trai, có chút đàn ông trong đó. Tôi lúc

làm hiệu trưởng trung học, trong khi học sinh nam nữ thảo luận

chung, hay nghe những câu đại khái của nam sinh: "ối! Mấy chị mà

làm gì! Để tụi tôi. Để chúng tôi lo". Nói vậy họ sợ mích lòng bạn

gái lắm đấy, nói mà lo lo, lo nhưng vẫn nói vì tin mình và phải cho

thiên hạ biết mình là phái mạnh.

Thưa bạn! có thể so sánh lòng tự ái hay sự ý thức nhân cách của

bạn trai như một thác nước đổ ầm ỹ. Thác nước biết lợi dụng có thể

giúp phát điện. Nhà giáo dục thay vì đàn áp lòng tự ái của bạn trai,

hãy khai thác nó, chuyển cho nó nên một áp lực thành công. Ơû

thời nầy mấy tiếng tự do, dân chủ cũ như trái đất mà tôi thấy có

nhiều cơ quan giáo dục, người ta còn dùng lối giáo dục độc tài mà

tôi gọi là lối giáo dục Tập vật như người ta luyện khỉ múa lân. Tôi

vẫn biết ở thời nầy tuổi trẻ ngang ngạnh lắm, bất kể nhà giáo dục.

Nhưng tại sao ta không tỏ ra hợp lý và khôn ngoan hơn chúng. Ta

không kính trọng kẻ dưới thì làm sao họ kính trọng ta. Lòng tự ái

của bạn trai có khuyết điểm. Ta giúp họ trừ khuyết điểm ấy rồi

giáo luyện họ từ tự ái đến tự trọng để nên người có bản lĩnh. Người

mà như cục bột, ai muốn nắn gì thì nắn, làm sao làm nên việc lớn.

Ơû thời đại ta cần những bàn tay tái tạo tâm hồn, cần những thủ

lĩnh già tay ấn. Ta không đào luyện những bạn trai giàu tự ái thì đ

ào luyện ai. Ta chỉ muốn những con người vâng vâng, dạ dạ để ta dễ

thao túng các ý riêng của mình thì ở tương lai ai gánh vác cơ đồ.

Giáo dục đâu có ý nghĩa là chỉ biết tiêu cực trừ tật xấu. Mà còn

phải tích cực giúp nhân cách phát triển. Nhân cách có nhiều hình

thức. Hễ ai không giống mình thì cho là bậy rồi độc tài đàn áp. Đó

là ta vô tình phá hoại xã hội mà tưởng là lo cho xã hội. Hỡi những

nhà giáo dục lành nghề hay lo khai thác lòng tự ái của bạn trai mà

chuẩn bị cho đời những tay bản lĩnh.

1

0-Lương Tâm.

Tôi hiểu lương tâm ở đây là quan năng tinh thần dùng để tự nhận

thức và đánh giá thiện ác những hành vi nhân linh (actus humanus).

Đọc "tâm lý bạn gái", chắc bạn nhớ tôi nói bạn gái cách chung có

lương tâm tế nhị, lắm lúc quá tế nhị đến đa nghi và đặc biệt là không

mấy cường dũng, dứt khoát. Còn của bạn trai? Cứ chung mà nói,

bạn trai lúc bé quá thì vô tư đối với vấn đề luân lý. Nhưng 13, 14

tuổi trở đi, họ có lương tâm tế nhị. Khi họ ý thức về nhân cách của

họ, họ cũng ý thức những tư tưởng, tâm tình, lời nói, việc làm mà

lương tâm tự nhiên không cho phép. Ơû đây tôi bất đồng ý kiến

hẳn với một số nhà giáo dục duy vật chủ trương lương tâm là một

mớ công thức lễ giáo mà xã hội nhồi nhét vào đầu óc con người,

trong đó có bạn trai. Không. Lương tâm là trí năng đặc biệt tạo hóa

phú thác cho con người để con người tự nhiên phân biệt thiện ác,

phải quấy, nên hư. Tôi đồng ý tôn giáo, luân lý ảnh hưởng lương

tâm, có thể làm cho nó tế nhị, phức tạp hơn chớ không sáng tạo vì

nó là một bẩm sinh của con người. Bạn trai buổi đầu tỏ ra rất có

lương tâm khi họ nghĩ đến vấn đề nam nữ. Có nhiều bạn trai chưa

lần nào bị người lớn rầy về sự tìm hiểu vấn đề nầy nhưng tự nhiên

bẽn lẽn, e thẹn khi coi những hình lõa thân mà bị người lớn bắt gặp.

Trong bản năng bảo vệ tính dục của bạn trai người ta cũng thấy

lương tâm xen vào. Bạn trai rất mắc cỡ, sượng sùng khi mình trần

truồng mà bị người khác phái thấy. Tôi biết trong xã hội, nhất là xã

hội thời bây giờ có không biết bao nhiêu bạn trai mà lương tâm rất

chai lì, trơ lẻn. Họ ăn nói, có những cử chỉ, thái độ bất đáng trước

các bạn gái mà mặt mũi lì lợm. Nhưng đó là những đứa con hư của

thời đại. Họ đã bị nhiễm độc bởi khí hậu ô uế thứ của tiểu thuyết

Francoise Sagan. Lương tâm họ đã úng vì tâm hồn họ tội lỗi làm cho

ủng. Chớ những bạn trai chưa vướng Satan phần đông lương tâm

tốt đẹp. Mấy năm lăn lóc trong nghề giáo dục thiếu và thanh niên

nam nữ, tôi biết được bao nhiêu bạn trai không theo tôn giáo nào

hết mà lương tâm tự nhiên trong trắng. Họ rất công bình. Họ bác ái.

Họ tiết độ. Họ khiết bạch. Họ có nhiều đứctính mà nhiều bạn trai

có tôn giáo không có. Tuy nhiên lương tâm của họ cần được huấn

luyện theo một chủ đích tôn giáo chân chính như công giáo để đời

khỏi những sa lầy luân lý về sau.

Một đacëtính của lương tâm bạn trai là dứt khoát. Điều nầy không

khó hiểu cho lắm vì bạn trai có ý chí cách chung là cường dũng.

Riêng về điểm nầy nữa, bạn trai có thể tự hào là phái mạnh. Trong

cuộc xã giao với bạn gái, bạn trai phán quyết ít khi lưng chừng, kéo

cà nhây là điều bạn gái thường vấp phải. Bạn gái còn cái tệ nầy là

lắm lúc tạo hóa tạo cho mình tế nhị thấy được điều hay, đã quyết

theo rồi. Đến lúc nghe bạn trai ăn to nói lớn thì đổi ý và chịu thua

bạn trai. Nhưng có điều nầy phải công bình nói thẳng là bạn trai dầu

có lương tâm dứt khoát mà hay bị tình dục ám ảnh nên khó thấy

cách sâu sắc điều hơn lẽ thiệt bằng bạn gái là kẻ tạo hóa sáng tạo

giàu tình cảm thật nhưng ít bị tình dục đàn áp như bạn trai. có lắm

trường hợp bạn gái tỏ ra giàu lương tri hơn bạn trai nữa. vào tuổi

thành nhân và lão thành thì tâm lý nam nữ có nhiều biến đổi chớ lúc

hoa niên bạn gái đáng khen hơn bạn trai ở chỗ trầm tĩnh khi phán

đoán. Suy nghĩ sâu sắc quá thì bạn gái không bằng bạn trai nhưng có

nhiều điều phải quyết tuyển tôi thấy bạn gái tỏ ra người lớn hơn

bạn trai. Trong lớp học chẳng hạn: có nhiều cái bạn trai vì tính háo

thắng la lối um sùm để đả đảo, hoan nghênh. Bạn gái đa số thản

nhiên. Có lần tôi hỏi một số ý kiến nữ sinh sao lúc bạn trai hò hét

um sùm chúng cháu điềm tĩnh quá. Một phần lớn thưa: "chuyện

đâu còn có đó. Chúng cháu cũng thấy cái bậy chớ đều thủng thỉnh

chờ sự giải quyết của cấp trên. Vả lại lố bịch quá có lợi gì". Tôi giựt

mình. từ trước tôi lầm những nữ sinh ngồi trong lớp như Phật đúc,

không biết gì. Thì ra lương tri của họ khả quan lắm. Phiền có chút là

họ nhiều lúc thiếu cương chí, nhưng được lợi là bình tĩnh hơn bạn

trai.

Trở lên tôi mới đề cập lương tâm tự nhiên của bạn trai. Có một

nguy bệnh của thời đại ta là sự phá hoại lương tâm hay làm sai lệch

lương tâm của nhiều bạn trai. Bình tĩnh mà nghiệm xét xã hội, ta

thấy đâu đâu cũng có những ngón tay của Satan nhúng vào gieo

mầm ác. Ngày nay ai còn chút lương tâm tế nhị tất nhận xã hội bị

làn sóng duy vật vô thần và duy vật trụy lạc đã làm cho quá đồi

bại. Tâm hồn con người thời đại quay cuồng trên một thảm kịch

diễn ra bốn phương nào loạn dâm, bóc lột, giả hình, mưu mô, xảo

quyệt, trụy lạc, ghen tương, nghi kỵ, chém giết, phản nộp, đàn áp,

quy mọp, bạc nghĩa, du nịnh. Còn nữa. Còn bao nhiêu vòi lửa ô uế

phát xuất từ cõi lòng thờ lạy vật chất, tàng trữ như uế vật trong cái

nhà mà Đức Giê Su gọi là mả tô vôi. Luồng gió độc hại của bịnh

dịch duy vật đã len lỏi thổi trong hết mọi nước từ tư bản thực dân

đến tư bản phong kiến, từ độc tài phát xít đến cộng sản vô thần.

Các chế độ nầy thi đua chưởi nhau, hạ bệ nhau, tố cáo nhau là hám

lợi nhưng tất cả đều bị Satan giựt dây dụi, xô cấm đầu vào tiền tài,

nhan sắc, địa vị : tất cả đều do óc duy vật mà ra. Người bạn trai, khi

lương tâm còn trong trắng, chưa đủ quyết định về đời của mình đã

phải sinh ra, lớn lên trong bầu uế khí ấy. Bịnh thời đại đã làm bao

nhiêu lương tâm bạn trai không còn biết phân biệt được lành dữ.

Khốc hại nữa là nó làm cho bạn trai tác ác mà vẫn ngoan cố. Ngay

từ tuổi trẻ họ làm những tội nhân mà không hề có ý nghĩ hối tiếc,

phục thiện. Một lương tâm lành mạnh được huấn luyện trong lò

tôn giáo, như trong công giáo chẳng hạn, lúc thối tiền lộn, lấy dư

của kẻ khác năm cắc bạc là lo âu, bối rối. Vì nhiệm vụ giao thiệp

rộng với người một chút là đã nghe ngại, đồ đạc trong mình hay

trong nhà hơi thừa thải là cảm thấy mình xa xí, không giúp được

một lão ăn mày là cho mình bất nhân , v.v... còn ngày nay trong

giới bạn trai mà lương tâm đã vữa, đã úng, tôi thấy ăn cắp là tự

nhiên, ăn cắp có nghệ thuật càng hay. Bạn trai giỡn rần rật với bạn

gái cho là văn minh. Biết bao nhiêu nam sinh chưa sạch máu đầu là

đã chủ trương không lặp gia đình. Một tay họ sẽ bẻ mấy cành phù

dung. Sở khanh là vị thánh bảo mệnh của đời họ. tôi biết nhiều nam

sinh có cả một tổ chức rất khoa học, rất tế vi để phá hoại lòng băng

tuyết của hằng lố nữ sinh. Mà đáng kiếp: có nhiều nữ sinh ngu si,

say ánh lửa như con thiêu thân mà ra thân bạc mệnh. Người lớn có

rầy thì họ cho là bó buộc, là hủ lậu. Họ lại gián tiếp xúi nhiều bạn

trai giết hại đời họ bằng cách họ tự trêu bẹo, tán thành các lối ăn

mặc như kép hát, như bọn chăn bò bên Mỹ, bằng cách họ tìm gặp

bạn trai khéo dụ dỗ, có răng vàng, đeo kiến coi oai, mặc quần vải

mắc tiền, láo giỏi, gạt họ giỏi. Bạn gái đích thị là đa số hay khiêu

khích trận giặc ái tình mà không biết tự vệ. Họ cũng biết khổ nhăn

rằng khi giỡn với tình yêu mà bị gai nhọn vào xương. Nhưng phiền

một nỗi là cứ lăn mình vào cõi chết. Nhiều bạn trai ở các trường

trung học trường công cũng như tư bây giờ có học là bao nhiêu đâu.

Họ hết mơ người yêu đến viết thư tình. viết thư tình xong nếu bị

mất tình yêu thì buồn sầu tức giận. Bỏ duyên cũ mà say duyên mới

thì lên ngựa sắt đi gặp gỡ, bàn tâm sự hết ngày đến đêm. Họ tiêu

xài học phí rịn mồ hôi cha, rướm nước mắt mẹ vì chạy tảo tần lo

cho con, vào những việc nhậu với bạn trai để thảo luận về chương

trình yêu, kế hoạch yêu. Đó là chưa nói đến bí quyết mua ái tình

bằng tiền bạc, bằng những bút máy có khắc tên người yêu, bằng

khăn mũi, bằng ví da. Nếu họ chưa có người yêu hay bị người yêu

phản bội thì có báo chí chực hờ giúp họ tìm bạn bốn phương. Ơû

chân trời họ gởi hồn theo dòng lá thắm cho người tình góc biển. Lại

có những bà chuyên môn thầu nấu cơm cho nam sinh trọ học, làm

bà nguyệt cho họ nữa. Phải nói thẳng là chiến dịch ái tình đang rần

rật diễn ra trong xã hội học đường ở thành thị cũng như thôn quê

ngày nay. Gái thì lấy Cécile, trai thì lấy Bertrand của Francoise

Sagan làm quan thầy, làm quân sư. Chừng nào chiến dịch dịch tể

nầy làm thủ lãnh Satan được chấm dứt.

Còn nói đến óc trưởng giả thì bạn trai đã bị lậm trong đường gân

thớ thịt. Người lớn xung quanh họ thì đua xa xí thì họ cũng đấu

tranh lảng tiêu. Ơû trong xã hội nghèo mà nghèo được coi là tội, mà

nhân đức thanh bần bị dìm xuống đất đen, mà thần tài là chúa tể,

nhiều bạn trai nuôi lý tưởng học xong chiếm cho được một địa vị xã

hội để lôi một kiếp sống trưởng giả trong tiền bạc, sung sướng.

Có bao giờ phần đông bạn trai được khiêu gợi lòng trắc ẩn đối với

những người xấu số trong xã hội. Các trường lớp bị coi là cặn bã xã

hội như gái điếm, như kẻ ăn mày, như người lao động con đông

giống chuột lứa, co rút trong nhà "nhà chuồng", đã bị đời miệt thị,

lại còn bị số đông bạn trai gớm như cùi nếu không lạm dụng được để

thỏa mãn lòng ích kỷ. Lý tưởng nên người bổ ích cho xã hội là cái gì

xa lạ đối với nam thanh ngày nay.

Có một từng lớp bạn trai đã và đang được huấn luyện theo một

chương trình của quỷ Lucifer. Tôi muốn nói họ được đào luyện sao

cho đi đến chỗ ngoài miệng nam mô trong bụng bồ dao găm. Bởi

Lucifer là láo nên tín đồ của họ lấy giả trá làm khẩu hiệu. Thứ lương

tâm tự nhiên căn cứ vào lương trí để xét đoán họ đã bị cướp giựt và

thế lại bằng thứ lương tâm có thể vừa ôm ai hôn xong rồi thọc

huyết người đó. Tình mẫu tử phải không? Được! Nhưng tôi là kết

quả của sự bà tìm nhục lạc nên khi tôi thấy cần lắc cổ bà thì tôi chỉ

làm một việc thiện cho công ích. Cha đổ mồ hôi chạy tiền mua thực

phẩm để nuôi tôi. Tôi ăn no, ăn no xong tôi treo cổ cha vì cha bắt

tôi sống trưởng giả. Vợ tôi cũng là vợ anh, vợ anh cũng là vợ tôi. Vợ

tôi mắc vì chí cả làm món giải trí cho một đồng chí thì chị dâu tôi có

thể là vợ tôi. Đấy lương tâm của một từng lớp bạn trai: nó làm cho

con người mất chất người. Nó xô người vô cái chuồng lợn xã hội mà

trong đó không có cái gì làm tiêu chuẩn tuyệt đối cả. Cái gì lợi thì

làm. Lợi đây phải hiểu năm bảy đường. Lợi là cứu cánh các phương

thế kể cả những quỷ kế vẫn là tốt. Lương tâm Satan ấy đã gieo

trong gia đình, quốc gia óc nghi kỵ, rình mò, hiềm thù, trả miếng,

lạm dụng nhau, khiến con người xã hội hư đốn đi từ gốc rễ.

Bạn gái coi chừng lầm một thứ lương tâm nẩy lửa của bạn trai. Có

nhiều bạn trai tướng diện đàn bà, coi ẻo lả, yểu điệu, ăn nói giọng

oanh vàng. Bạn đừng tưởng họ dễtính nhé. Họ có thứ lương tâm mù

mịt, câu nệ, ngoan cố, khó chịu vô song. Họ nói cà nhẹo vậy mà ý

định của họ bạn đừng trông đổi. Gặp bạn trai nào ăn to nói lớn đàn

áp họ, thì họ xẹp xuống, xẹp xuống nhưng không có nghĩa là theo ý

kẻ khác. Không phải họ cương quyết đâu. Mà tại cái tật cà riềng cà

tỏi, cái tật cà rị cà mọ nói lên một thứ lương tâm vừa bạc nhược

vừa hẹp hòi vừa hủ lậu. Khốn thay cho bạn gái nào trao thân đổi

phận với họ.

Tình bằng hữu, sư đệ ngày xưa Khổng Mạnh ca tụng ngày nay

cũng bị một thứ lương tâm lưu manh, hám lợi, chồn cáo của một số

bạn trai bôi lọ. Bạn họ thành thật đem chuyện lòng bàn với họ, họ

đem nộp kẻ khác. Bạn họ nuôi nấng giúp đỡ họ đủ điều, họ túm đồ

của bạn họ đem cầm, đem bán. Gặp lại bạn, họ a dua, xuống nước

ngọt, ca tụng, hoan hô, khi xa vắng họ tố cáo, chỉ trích, tìm mưu

phá hại. Được bạn lo cho mọi mặt, quý trọng như người ruột thịt,

họ tìm cách chiếm người yêu của bạn họ để gọi là trả ơn. Còn thấy

giáo thì họ coi là tên mua văn bán chữ mặc dầu có một thiểu số

quên sứ mệnh giáo dục của mình. Họ gạt học phí. Họ chép bài. Họ

bị kêu bài thì liếc ngang ngó dọc để đánh phép. Thầy giảng bài càng

hấp dẫn họ càng đánh cờ, viết thư tình, ngủ càng dữ. Tội nghiệp

thầy quá vì thầy dễ gạt. Muốn ở nhà đi tắm bể với tình nhân, họ cứ

ở rồi bữa sau thầy hỏi thì nói ở nhà giúp cha mẹ. Thầy có lỡ lời, nói

gì bất đáng, có họ ngồi sẵn dưới, đứng lên chỉnh phong tay đôi.

Thầy mà hiền lương thì họ kêu khiếp nhược. Còn thầy rầy nặng họ

thì ra khỏi lớp họ rảy dầu nhị thiên đường vào mắt, tắt đèn điện,

đón ngã quẹo cho thầy vài bài học võ lực. Thầy rao bài lẹ, thì họ

rầy bằng cách tắc lưỡi, quăng bút. Thầy nói rủi văng nước miếng họ

cười ầm lên. Tôi biết một vài nam sinh nọ vì oán giận thầy giám thị

mà không biết làm sao trả thù, lợi dụng lúc dọn đồ ăn sáng cho thầy

giám thị, họ đi tiểu trong bình cà phê. Bạn lắc đầu. Mà thời đại bây

giờ là vậy đó bạn. Còn bạn và tôi vô lớp dạy học: coi chừng có

không ít bạn trai học hằng mấy chục trường ngồi tréo ngoải dưới

chuẩn bị dạy chúng ta môn sư phạm. Tôi nói lẹ quá. Bạn nói vấp.

Tức thì có kẻ đứng lên, mặt vênh vênh bảo tôi dạy như vầy, bạn

dạy như vậy. Bảo xong, họ ngồi xuống thụ giáo tiếp. Hễ ta dạy lạc

chương trình, họ đứng lên dạy chúng ta một lúc rồi ngồi xuống cho

ta dạy lại. Nếu bạn chưa làm hiệu trưởng, chưa làm nhà giáo, xin

bạn bước vô trung học đường để đừng trách tôi nói lố. Thú thực với

bạn, trong bao nhiêu năm trời lăn lóc với học sinh tôi mến họ lắm.

Nhưng những điều tôi trình bày ở trên là tôi chỉ mới nói được phần

nào sự thành công của quỷ Satan trong lương tâm họ thôi. Thế là

tuổi xanh, mầm tương lai của nhân loại, của quốc gia đang đi xuống

mà không mấy ai có phương thế kiến hiệu để chận lại.

Bây giờ họ không lo học, chọc gái, phá gái thì lớn lên đi lính họ

không đánh giặc mà hiếp dâm. Bây giờ họ gạt cha mẹ để hoang học

phí thì sau nầy làm công chức họ thụt két chánh phủ, ăn cướp đồng

bào.

Bây giờ phản bạn, lường thầy thì sau nầy làm lớn trong chánh phủ

họ mưu mô loạn lạc, bán nộp chánh nghĩa.

Có thể càng lớn họ càng tu tâm sửatính và nên công dân lương

thiện. Có thế thôi. Mà coi chừng mấy câu: cây xiên bên nào ngã bên

nấy, ai gieo gió thì gặt bão luôn vô nghĩa đâu.

Những nền giáo dục chỉ lo luyện trí mà không luyện tâm là những

nền giáo dục phản nhân bản. Chánh phủ mất tiền bạc cất tiểu học,

trung học, đại học đường mà không bắt nhà giáo đào luyện tâm đức

cho kẻ thụ giáo, không cho môn học làm người vô chương trình, chỉ

bắt thi các môn của trí mà bất kể các môn của tâm hồn thì chỉ tạo

những thế hệ duy vật, vô hồn có ngày trở giáo hại chánh phủ và bắt

chánh phủ cất sẵn cho họ tòa án, thêm lính cảnh sát, nhà thương

điên, trại giáo hóa, nhà an trí v.v...

Chương 004

Đời Sống Tình Cảm Của Bạn Trai

1

-Vườn Lòng Hé Cửa.

Lúc còn thơ bé, bạn trai sống dưới bóng bao tâm hồn thành nhân ,

thành lão, nhưng rất vô tư lự. Họ ăn, ngủ, chơi, lục lạo, khóc, la,

cười, làm đủ thứ chuyện như là một cái máy. Họ cũng có cách dồi

dào nhưng tâm tính vui vẻ, nóng giận, yêu mến, oán ghét, bi ai, sợ

sệt, thèm khát. Song cuộc sinh hoạt của họ lúc bấy giờ là cuộc sinh

hoạt được chi phối bởi bản năng nhiều hơn là tâm hồn. Họ có tâm

tình còn biết mình có tâm tình, phân tích những tâm tình, coi tại

sao mình buồn giận, thương ghét thì không. người ta nói đời trẻ dại

là đời hướng ngoại. Lời nầy chẳng xa sự thật lắm. Các người, vật,

hiện tượng hấp dẫn bên ngoài mà ngũ quan cho biết, đã chiếm hết

tâm hồn của bạn trai. Anh ruột và chị dâu xích mích, chị dâu buồn

ngồi ở góc phòng rơi lệ. Họ cứ tiếp tục đá dế. Mẹ giận cha bỏ cơm

trưa gói đồ ra đi không biết chừng nào trở lại. Họ thả diều xong, bắt

đầu kiếm trúc làm ống thụt. Ba mới đánh xong vì làm rách quần, họ

khóc sơ một chút rồi đi đẽo nạng giàn thung. Bạn có thấy cuộc đời

bạn trai niên thiếu là một tràng mộng xuân không? Đừng ai hỏi đời

sống nội tâm. Họ chưa có ý nghĩ dừng chân lại ở vườn lòng để coi

đã nở những hoa tâm tình nào.

Nhưng... nhưng vào hoa niên, có những buổi chiều họ giựt mình,

đứng lại trong tâm hồn, thinh lặng thấy rằng vườn lòng ai đã gieo

bao giống tâm tình mà nay họ nhận thức được hương vị của nhiều

cỏ hoa tình cảm lạ. Họ thấy lòng mình rạo rực lên những ý nghĩ xa

xôi, những ước vọng không bờ bến, những phút trống rỗng như sa

mạc. Rồi sau có những sáng xuân mà lòng họ ngao ngán sầu, sầu

không lý do. Họ chưa nghĩ hẳn đến yêu nhưng như thánh Aucutinh

tự thú: "lúc ấy tôi tìm cái tôi có thể yêu". Họ ngơ ngác nghe lòng

thiếu thốn một cái gì. Con ngựa cây, trái banh cao su, con diều giấy

sao bây giờ họ thấy chán quá. Hồi đó gặp đứa bé nào họ cũng xáp

lại chơi giỡn. Bây giờ họ thích cô độc. Không phải họ tìm tịch mạc

để xây dựng những học thuyết gì. Họ thinh lặng vì thấy lòng mình

không để mình ở yên, vô tư. Họ thinh lặng nhưng tâm hồn họ nổi

sóng gió. Họ đang mơ vọng rồi chờ đợi, bỗng buồn chán đến vì họ

không biết mình đợi cái gì, thỉnh thoảng sao nghe lòng lâng lâng. Họ

yêu đời quá. Như có Tết trong bụng, họ tích cực làm việc, học

hành. Vài tiếng đồng hồ sau, tâm hồn họ lắng xuống, họ bỏ các ý

định cũ rồi muốn đi rong chơi. Bạn hỏi tại sao lòng bạn trai khó hiểu

quá. Tôi thú thật với bạn là không biết tại sao và ra sao? Khi vườn

lòng họ hé cửa, nhô lên bao nhiêu hoa cỏ tâm tình mà giống đã gieo

đâu tự hồi nào. Quan sát kỹ người ta thấy tâm hồn họ có lúc như

sa mạc vắng, có lúc âm u như rừng thẳm, có lúc náo động như biển

ba đào.

Tâm tình phức tạp của bạn trai trong tuổi nầy, cứ chung mà nói,

không có gì đáng trách cả. Duy có điều khi chưa trấn tĩnh được tâm

hồn, bạn trai có thể thả hồn theo những mơ mộng kiểu René, của

Chateaubriand mà làm cho con người nội tâm yếu đuối. Nhà giáo

dục hãy thế những phút mà "sương rơi, nặng trĩu, trên cành, dương

liễu, lả lơi, em ơi, gió rơi, lá rơi, em ơi" trên vườn lòng bạn trai bằng

những lý tưởng, những công tác thúc đẩy yêu đời.

2-Mùa Mộng Biếc.

Lúc thơ ấu, bạn trai thực tế. Có nghe chuyện đời xưa, chuyện ma để

thỏa mãn óc hiếu kỳ. Nếu nghe rùng rợn quá thì sợ, sợ vì không

muốn ai phá rối an ninh của cá nhân mình. Không chuyện phiêu của

Quả dưa đỏ đầy tưởng tượng của các tiểu thuyết của Jules Vernes

nào mà làm cho họ mơ mộng được. Bà ngoại thôi nói chuyện Tấm

Cám thì họ ngủ. Oâng nội ngừng thuật chuyện săn cọp thì họ đánh

đáo tiếp theo. Tuổi hoa niên chiếm cõi lòng, bạn trai bị chìm lặng

trong mộng và mộng. Tâm hồn họ không để họ sống trong hiện tại

mà xô đẩy họ vào những mơ tưởng đâu đâu. Không phải là bạn trai

có ý để hồn phiêu lưu, có nhiều người chống trả với tật mơ mộng

lắm. Song dù muốn dù không họ tự nhiên mộng. Ngồi trên đi văng

nói chuyện với mẹ đang may, họ để lòng mình trôi trên cánh

bướm... nó đi xa... về đồng quê... lên thị thành. Giáo sư giảng bài vũ

bão, nhưng cánh hồn họ đang theo những cái nhảy tung tăng của

mấy chim se sẻ vô tư lự. Nhiều công việc gấp rút họ làm cách thẫn

thờ, lờ đờ tựa nước ương. Văn hào Nga Tolstoi tự thú rằng người

yêu trên những chim se sẻ. Oâng nói: "nàng đến dạo chơi trên

những chim se sẻ. Nàng đến gần tôi hỏi tôi là ai. Tôi ưu sầu nhìn

nàng..." không phải bạn trai nào lúc mơ mộng đều có bóng giai nhân

lẻn vô hang ngách của tâm hồn. Nhưng các bạn trai đều có phút

giống Tilstoi ở chỗ lòng dậy lên mùa mộng biếc. Ai đã từng qua tuổi

dậy thì tất nhận trong những giấc mộng xuân có môt thứ thú vị, nó

ve vuốt tâm hồn, nó bắt mình thoát tục. Vì thứ thú vị đó mà nhiều

bạn trai để hồn lỡ bước trong những giấc "mơ đầy bóng gã, chiêm

bao lẫn bóng nàng" rất tai hại mà tôi sẽ bàn rộng ở một mục sau.

Trong cuốn "Toi quy deviens homme", Jean Le Presbytre có dẫn

lời nầy của Moudousse: "Cho nam thanh mơ mộng là nguy hiểm,

không mơ mộng càng nguy hiểm hơn bởi vì như vậy là tiêu diệt đi

khả năng sáng tạo sau nầy". Nhưng phải khôn ngoan: bạn trai nên

nhớ ai cũng phải qua mùa bích mộng ấy. Ta hãy lợi dụng nó để

hướng thượng, làm cho lòng ta thoáng đạt, đời ta có nhiều diễn

cảnh. Loại trừ những uế ảnh làm lem luốc hồn xuân của ta. Ta

cường dũng là nhờ khí lực. Mà nếu ta để tâm hồn chìm lặng trong

mơ mộng không kềm hãm thì những khí lực phải tiêu ma, ý chí kiệt

quệ. Trở về thực tế, sống theo lý trí và ý chí rồi chuẩn bị cho tương

lai.

3-Lạc Giữa Sa Mạc.

Một thứ tâm tình lay động ráo riết lắm lúc rất cuồng bạo trong tâm

hồn bạn trai là tâm tình cảm thấy cô độc. Không phải họ kiêu hãnh

như người tự đắc cho mình là con sông ở giữa bầy gà. Cũng không

phải họ thấy lẻ loi như một thiếu phụ vừa đưa chồng đến chốn yên

nghĩ nghìn thu trở về cô phòng vắng lạnh. Họ nghe cô đơn một cách

vô lý. Hồi thơ ấu, họ thấy lòng mình cởi mở ra cho muôn người. Ai

họ cũng giao tiếp được mà không hề có ý nghĩ mình cô độc. Nhưng

bây giờ tâm hồn nghe sao bát ngát như sa mạc về đêm. Tận gốc kẹt

cõi lòng họ thấy thiếu một cái gì, cái gì đó không tên, không tuổi.

Họ không biết chắc ra sao mà biết chắc là thiếu. Lòng họ đã trống

rỗng. Họ không phải nguôi tình yêu mẹ, nhưng bây giờ họ không

còn đem hết tâm hồn vào sự quyến luyến bên gối mẹ như lúc còn

măng. Có gia đình cũng đông người đấy mà họ nghe như mình lạc

giữa một nghĩa địa. Còn trong xã hội? Họ cũng thấy bao kẻ xung

quanh không ăn thua gì với họ. Họ hồ nghi không ai quan tâm tới

họ. Tâm hồn họ là một cánh rừng hiểm bí khó ai hiểu được. Họ có

bao nhiêu khát vọng, cao vọng nữa mà ở thế nhân không dễ gì làm

họ thỏa mãn. Họ không tin ai nên không buồn đem tâm sự phanh

phui mà chỉ thích trở về với nội tâm, thầm nghĩ những điều mình

mong ước cách đơn độc. Lắm lúc họ không thích nói chuyện, coi xã

giao là phi lý. Nhiều người bị họ ghét chỉ tại vì đến bàn chuyện với

họ, kể cả lúc kẻ nầy có việc cần, có việc ích lợi cho họ. Thật lạ,

Triết học thì bạn trai có lẽ chưa thông, nhưng họ ưa có thái độ triết

gia, hiểu theo nghĩa không hay, khi thấy bao nhiêu khuyết điểm của

xã hội. Tâm tình cảm thấy cô độc của họ làm lây xung quanh, khiến

cho nhiều kẻ gặp họ nghe bầu khí xã giao nặng.

Nhà giáo dục nên sáng suốt tìm những lúc bạn trai cô độc để giúp

họ giải thoát tâm hồn. Những cuộc bàn tâm sự cách thành thực

trong tinh thần tín cẩn, những cuộc chơi giải trí, những giờ đọc sách

lành mạnh là tiên đan để trị bịnh cô độc của bạn trai dậy thì.

4-Coi Mình Là Vật Chi Chi.

Nói bạn trai kiêu căng thì nhất định là nói oan. Bạn gái không có ác

ý khinh người, coi mình là tất cả. Nhưng nói bạn trai tự nhiên cảm

thấy lòng mình là vật chi chi trong xã hội thì rất đúng. Con người

sinh lý của họ rạo rực phát triển. Các đường gân thớ thịt trào tràn

nhựa sống xô đẩy họ yêu đời, tin tưởng ở sức khỏe, tài đức tương

lai của mình. Hồi bé thơ, bạn trai nếu không đặt vấn đề sánh mình

với người lớn thì cứ quanh quẩn sống gần người lớn cách vô tư, có

khi hoàn toàn tin tưởng ở sự nuông chiều của ngươi lớn thân thích.

Khi thân thể dồi dào sinh lực, nhân cách xuất đầu lộ diện, bạn trai

tự tín và hy vọng nhiều ở ngày mai. Lòng lạc quan nầy làm cho họ

thấy mình nổi bật lên một phần nào trong gia đình, trong xã hội mà

họ giao thiệp. Thấy mình có thân thể cường tráng, họ đứng gần tuổi

đi về già của người cha, gần hình dáng mảnh khảnh của mẹ và chị,

đâm ra ý nghĩ tự khoái về sinh lực của mình.

Họ thế cha, gồng gánh nhiều công việc nặng nhọc. Họ hãnh diện khi

mẹ mượn rinh một cối đá, chị nhờ bữa một ống củi. Họ thích giao

thiệp với bạn gái lắm, nhưng đắc chí khi thấy mình vai u thịt bắp

còn bạn gái mang thân liễu bồ. Có nhiều bạn trai dám có ý nghĩ kẻ

nhỏ hơn họ là thế hệ chưa tới, kẻ già hơn họ là thế hệ đã qua và họ

đứng trong thế hệ trào tràn, phúc lạc. Ngày mai chưa biết ra sao,

nói kiểu một bản nhạc "Que sera, sera", nhưng bạn trai lạc quan gần

như tin mình sẽ đầy thành công. Họ không khinh người, nhưng

thương hại kẻ không cấp bằng, tiếc sao lại có kẻ thất nghiệp, bực

dọc người lớn không trị được hạ cấp, bất mãn sao người già hủ lậu,

tủi nhục khi xã tắc đảo điên, phẫn uất khi cương thường đỗ nát.

Quả thật lòng nam thanh tuổi nầy rất giàu tự tín. Còn đòi tuổi nào

để gieo mầm lý tưởng. Tâm hồn tự trọng trào tràn nhựa xuân đó là

miếng đất phong phú để nhà giáo dục khai thác những đức vị tha,

hy sinh, phục vụ nhân quân xã hội.

5-Là Nghĩa Địa Chiều Thu.

Nếu ấu thời của bạn trai là một sáng xuân hoa cười thì thanh thời

của họ có những phút mà tâm hồn họ là nghĩa địa chiều thu. Có lúc

họ hăng hái, yêu đời lắm. Những cơn nỗi phồng của người lạc quan

ấy lại xẹp xuống thế lại bằng bầu khí sầu thảm tợ tang ma. Bởi cảm

thấy mình cô lẻ trên đường đời, lạc giữa thế gian có nhiều người

thân mà họ cảm thấy như lạc vào giữa sa mạc. Họ khao khát một

cái gì xa xôi quá mà người xung quanh, cảnh vật xung quanh không

thấu triệt, làm họ thỏa mãn được. Cơn buồn như cái vun nặng trình

tr ịch đè trên tâm hồn họ. Họ nghe oi bức, đứng ngồi, ăn ngủ, không

yên. Trong gia đình họ ít nói. Nếu có phòng riêng họ thích vô sống

yên lặng trong tư phòng mà không muốn người nhà đến quấy rối

thường. Lên bàn họ ăn tẻ lặng, nói đôi điều cần thiết, ăn xong xuống

cũng cách tẻ lặng. Họ rất bực dọc khi có ai trong nhà trửng giỡn,

Stendhal nói: "Tôi lấy làm hoàn toàn sung sướng để buồn". Không

biết họ có nghĩ như Stendhal không? Nhưng hình như họ không

muốn ai phá rối vẻ tịch mạc của tâm hồn họ. Đến học đường, giữa

cảnh náo nhiệt của đám đông, họ có cảm tưởng mình lạc vào rừng

thẳm chim ca suối đàn. Họ cười qua loa. Nói lấy chừng. Họ đứng

khoanh tay nhìn bè bạn chơi. Họ chấp tay sau đích đứng xa xa coi

con trẻ rượt bướm. Người ta hay gặp họ ngồi ở một chỗ vắng vẻ

trong học đường khi các bạn đồng đẳng chơi nhảy. Họ làm gì? Lòng

buồn vằn vặc. Có những chiều thứ bảy, người ta vui như đám giỗ.

Họ tìm những chiếc băng ở những nơi bóng mát, một gocù vườn

thanh vắng nào đó để ngồi không. Ngồi hàng giờ. Ngồi rồi đến lúc ra

về, ra về tự nhiên. Gần gũi nhiều nam thanh bị cơn khủng hoảng

tinh thần nầy, tôi hỏi họ tại sao buồn. Họ lắc đầu, không biết trả lời

sao. Họ buồn. Buồn man mác. Buồn dài dài. Buồn vô cớ. Buồn

không nguôi. Buồn như cánh chim bay trên trời. Buồn như một

gương mặt già. Buồn như lòng mẹ mất con. Buồn như theo kiểu

người Á Rập nói, sa mạc than khóc vì không được làm đồng cỏ. Cái

buồn của họ hiu hắt, nhẹ nhàng mà bảng lảng như thu về trong lòng

người cô phụ. Nhưng ai đâu buồn có lý do chớ họ sầu vô lý.

Thưa bạn trai, có lẽ khi tôi đọc đến đây bạn đang ở trong trạng thái

buồn của tuổi mười mấy. Tôi thấy khó khuyên bạn hết buồn vì

ngày xưa tôi cũng có những phút giây mà lòng nghe ngao ngán như

bạn. Tôi không chịu ai khuyên mình hết sầu. Nhưng tôi thấy có vài

phương pháp giúp ta qua các thử thách ấy mà tâm hồn được lợi.

Bạn thử đọc sách coi. Cũng còn buồn? Bạn tìm người nói chuyện.

Phải thắng sự làm biếng sê dịch nầy. Đừng ở yên một chỗ. Lựa kẻ

khôn ngoan, cẩn ngôn, giàu kinh nghiệm, học rộng, bàn tâm sự với

họ. Nên cởi mở những khôn ngoan. Buồn rầu, thưa bạn, nếu không

phá hoại thì cũng vô ích. Mà thường nó là rận, là bò chét hút nhuệ

khí của tâm hồn. Tôi mượn lời nầy của J. Le Presbytre để gởi bạn

trước khi tôi bàn với bạn cái hậu quả của buồn sầu buổi thanh xuân

là sự xuống tinh thần: "Ta được đời sống không phải để rơi lụy mà

để sống cường tráng".

6-Tinh Thần Xuống Dốc.

Những người nuôi chí lớn khi gãy một chương trình, té vào thất bại,

tinh thần họ hay bị khủng hoảng. Rồi nhờ ý chí gang thép họ trấn

tỉnh tâm hồn. Họ lấy lại trớn hoạt động. Người bạn trai chưa phải là

người nuôi chí lớn nhưng không phải không có nhiều cao vọng. Các

mộng tưởng tốt đẹp về ngày mai có lúc tâm hồn họ sung sướng

quay cuồng. Song rồi có lúc lòng họ nghe chơi vơi, các mộng đồ tan

tành hết. Họ không còn muốn làm gì cả. Họ đặt mình vào một hoàn

cảnh bế tắc:

"

Thân chẳng nên thân thời lỡ thời"

Tan tành chí cả mộng đồ trôi".

"

Trong nội tâm họ cảm thấy tất cả sự u tối, chán chê về đời sống, về

nhân tình, về mọi sự đời. Mấy khi tinh thần họ xuống dốc, đừng ai

bàn với họ lý tưởng, chương trình, tương lai. Họ lạnh lạt. Công việc

trong gia đình cha mẹ, anh chị phú giáo. Họ không thích đi chơi,

cũng không thèm đọc sách. Họ ở không nhưng với cõi lòng đi

xuống. Đến trường họ tỏ ra bơ phờ mặc dầu thầy giáo giảng hấp

dẫn.

Họ dám bỏ học để đi thơ thẩn. Bài vở họ cẩu thả hay không làm là

thường. Học thuộc lòng đối với họ là một cái nợ. Nếu người gia

nhập vào một tổ chức tu hành, họ chán nản về thế gian mà cũng

không tha thiết với đời muối dưa. Vì lòng nghe trống rỗng nên khi

kinh nghiệm cùng Đấng Thiêng liêng họ nghe nguội lạnh gần như

thất vọng. Viễn cảnh hạnh phúc đời sau khó ảnh hưởng được họ khi

tâm hồn họ nặng như đeo chì. Trong cơ quan có kỷ luật mà họ thụ

giáo hay cộng tác, họ cho những luật đúng giờ đúng khắc là dây rối

vướng chân họ. Họ hết nhuệ khí giữ kỷ luật như xưa. Nhưng phân

vụ hằng ngày không còn làm họ tha thiết nữa. trong bầu khí chê

chán ấy của tâm hồn có gió bi quan điều khiển tinh thần họ.

7

- Đời Đục Cả.

Ngày xưa Khuất Nguyên chán đời cho là chỉ một mình tỉnh, thiên

hạ đều say, đời đục cả, một mình ông trong. Bạn trai ở thời hoa niên

không tự đắc như Khuất Nguyên mà cho đời say hay đục cả. Họ

không có ác tâm khinh người. Có điều là họ nghi kỵ lòng tốt thế

nhân. Từ chỗ không tin thiên hạ ai hiểu mình được bạn trai thấy

con người nhiều khuyết điểm quá, xã hội đầy mâu thuẫn: họ thấy

toàn bề trái cuộc đời. Mấy lúc lòng cao hứng họ cho cuộc thế toàn

những hường và hường. Mà khí bi quan, họ thấy nó gai nhọn và gai

nhọn. Họ không đến nỗi phủ nhận lòng tốt của người trong gia đình.

Song họ thấy các kẻ nầy chưa tốt đủ. Sự bất thuận đôi khi trong gia

đình càng làm cho lòng bi quan của họ gia tăng. Bè bạn, họ thấy là

những kẻ môi mép đường mật mà lòng đầy rắn. Những hình ảnh kẻ

ăn mày làm cho họ có cảm tưởng xấu về sự tổ chức xã hội. Nghe

thấy một vài cảnh tượng éo le, rắc rối, họ không tiếc lời đã kích tình

yêu. Khi nào mà nhà hữu trách xử cứng rắn, họ đâm ra bất mãn, nói

xã hội bất công. Những người bị họ thường ghét là cảnh sát. Họ đi

xe đạp không đèn, thành phố chật, chở hai ba người. Bị phạt họ bất

mãn. Trong trường, họ hồ nghi năng lực của thầy giáo. Không mấy

lần thầy giáo cho điểm mà họ hài lòng.tính bi quan của họ lắm phen

khiến họ có óc nghi kỵ. Lịch sử cho biết cựu Đờ ni, Tào Tháo đa

nghi: họ cười. Họ tuy không cótính hồ nghi như của hai người nầy

nhưng họ hay có cảm tưởng thầy giáo thiên vị bạn lớp chép bài.

Vườn trái cây của họ ở gần nhà của kẻ khác họ hồ nghi bị mất. Nói

chuyện với ai họ không tin kẻ khác giúp đỡ họ được ý kiến nào hay,

còn sợ tâm sự của mình đem rao bán nữa.

8

- Đơn Sơ Đến Hơi Lôi Thôi.

Vào tuổi dậy thì, bạn gái cách chung tính phức tạp ăn nói cư xử gói

ghém, đón rào. Còn bạn trai phần đông đơn sơ. Không phải họ

không có những tâm tưởng tân kỳ, nhưng lòng họ không để ý tìm

những sự phiền toái. Lời nói, lối xã giao của họ nói lên tâm hồn

thành thực tự nhiên của họ. Tôi nói tự nhiên vì cũng có bạn trai mà

mất đức thành thực phú bẩm từ lúc họ còn nhỏ mà nuôi những

mưu cơ mánh lới. Người bạn gái đồng niên với họ nói thì liếm môi,

bẻ miệng, ngả đầu, mắt như thăm dò, tướng diện gò bó. Còn họ nghĩ

sao nói vậy. Diện mạo coi tự nhiên. Bị nói gát thì nói to tiếng rồi

thôi. Có một số bạn trai mất bản sắc thành thực lo trao diện thân

thể, nô lệ cho ăn mặc. Phần đông bạn trai khác, lo trang sức thì cũng

lo nhưng không quá tỉ mỉ thường xuyên như bạn gái. Có nhiều bạn

trai đi đến chỗ cẩu thả bên ngoài. Tóc dài không hớt. Mắt đóng

ghèn. Tay móng đóng đất và đất. Aùo sút nút, quần ống cao ống

thấp. Còn chỗ họ ở mới hỡi ôi. Họ thích trật tự và sạch sẽ lắm.

Nhưng cái tật lôi thôi là tật căn bản của họ. Cứ quan sát một phòng

học sinh nam ở chung trò trọ học thì biết được phần nàotính lôi

thôi của bạn trai. Quần áo họ treo chài treo lưới. Cái áo thung mặc

một tuần lễ tuột ra bỏ trên nắp rương. Nùi giẻ lau ván treo kế khăn

lông. Giày ở ngoài ngạch một chiếc dưới sàn một chiếc. Cái quần

lên meo để kế cuốn từ điển Anh Pháp. Bàn viết của họ thì đúng là

tiệm tạp hóa của Hoa kiều. Đến cái trắp của họ thì thôi y như thiên

địa hồi chưa phân sáng phân tối. Họ trộn nào khăn mũi với tập

viết, hình cô nầy cậu nọ với bàn chải, đèn pin, thuốc đau bụng.

Dưới sàn giường họ ngủ bạn đừng ngó. Đây một trái dừa uống nước

chưa quăng gáo, vài chiếc guốc hư. Cái tô bì bún với đôi đũa ăn từ

hồi nào. rồi vớ cũ. Giấy dơ. Còn ăn cơm xong chất chén đũa lại.

Chiều nay ăn mai rửa. Muốn thấy thiên địa đổi đời thì coi cái bếp

của họ.

Ơû mỗi dân tộc, miền xứ có lối sinh hoạt khác. Lối cẩu thả và đơn

sơ của bạn trai vì đó có thể khác. Nhưng bản chất củatính nầy là

duy nhất . Người lớn la rầy. Họ kỹ lưỡng lại rồi ngựa quen đường

cũ. Có nhiều bạn trai khéo léo, biết làm việc không thua người lớn,

song có tật lười. Được chỉ giáo, trông nom thì đáng khen lắm. Nhiều

bạn trai khác rất ẩu tả. Bạn bảo lấy cục gạch kê chân ghế. Họ kê chứ

không phải không, nhưng để cục gạch nằm nửa trong nửa ngoài.

Bạn bảo chùi ly, rửa chung còn dĩa để ly, chung họ "giam" lại.

9-Vụt Chạc.

Có nhiều bạn trai, bạn không nên mượn rửa ly mỏng. Họ là thứ

người đút bình nước vô lu múc nước lấy ra không có vòi. Bạn rầy.

Họ sợ. Họ nhẹ tay, làm việc kỹ một chút rồi trở lạitính vụt chạc

như thường. Họ hiểu huấn lệnh của bạn hình như mau hơn bạn, có

điều là nghe ẩu để làm bậy. Bảo mua lạp xưởng họ ra chợ khuân dồi

về. Bạn dặn mì thánh, mì chỉ, mì vắt lung tung, họ dạ vâng lia lịa. Ra

đến nơi, họ mua tùy sự nhó còn lại chút ít trong trí: mì thánh, chỉ,

vắt gì cũng được. Có khi phở hay hủ tiếu nữa. Bài vở thầy giáo rầy

họ mãi, bảo phải kỹ lưỡng. Họ viết lộn xộn, gạch vẽ những địa đồ.

Bài làm thì làm cho chóng rồi, bài học thì học qua loa. Nói năng

nhiều khi không đo trước cân sau. Thật thì xin lỗi. Rồi trật nữa.

Nhiều bạn trai có tật ăn nói um sùm. Họ lại la ồn lên bên cạnh

người cao tuổi là kẻ thường ngại trước những lời nói thiếu dè dặt,

nhỏ nhẹ. Ai mục kích mấy trường hợp ấy, phải lấy làm khó chịu và

thương hại chotính nông nỗi của họ.

10-Tốt Bụng.

Trong cuốn Psychologie des Garcons, Edward Montier nói: "Bạn

trai tốt bụng" . Nhận xét nầy chí lý. Ít có bạn trai nào mà bụng dạ

nham hiểm. Cũng có những người bị hư đốn bởi hoàn cảnh. Đó là

luật trừ. Cứ chung bạn trai không có ác tâm. Họ không cân đo ác ý

để làm hại, cũng không hề tìm dịp để làm hại cho kẻ khác. Xin bạn

hiểu cho ở đây tôi nói tâm tính tự nhiên. Không phải vìtính tự

nhiên tốt nầy mà không có bạn trai đánh lộn. Bạn trai tốt từ trong

tâm hồn. Tâm hồn họ tự nhiên cỡi mở. Mẹ họ sai làm việc nếu họ

không đi là tại họ làm biếng, ham chơi. Chớ không có ý nghĩ chọc

phá mẹ hay trả thù vì mẹ đánh. Chị mượn làm việc nặng, họ làm với

tấm lòng vô vị lợi. Có khi họ ăn nói hay làm điều gì phật ý kẻ khác,

làm hại nữa. Nhưng đó là do bao nhiêu xu hướng xấu của họ như

vụt chạc, nóng tính, háo thắng hơn là do thứ ác tâm được suy nghĩ

trước. Họ là thứ người dễ cho. Biết bao bạn gái lạm dụng nhiều bạn

trai về tiền vì khai thác được lòng tốt tự nhiên nầy. Ngay cách

người bạn trai gây lộn, cũng thấy sự tốt nội tâm của họ. Họ không

như bạn gái cà rị cà mọ cótính mủ mít, bắt nhặt bắt thưa, bắt phải

bắt quấy từng cử chỉ lời nói với kẻ khác. Trong những tổ chức

thanh niên, khi gọi nam thanh lại để truyền lệnh, cho khẩu hiệu,

người ta thấy trên gương mặt đa số sự sẵn sàng: dấu hiệu của lòng

tốt vàng ngọc. Tuổi của họ ai biết lợi dụng sẽ là động cơ của nhiều

công việc anh hùng có ích cho gia đình, quốc gia. Nếu phải tranh

đấu cho chí cả thì họ dám chết sống. Họ không như một số bạn gái

đi hờn mát, giận chuyện chân tóc kẻ tơ. Trong gia đình ta thấy bạn

trai ít kiếm chuyện gây lộn. Bị em út ăn hiếp họ tha thứ dễ dàng. Bị

cha mẹ rầy, họ giận không lâu. Trong lớp thầy có rao bài chậm hay

lẹ, có đổi thời dụng biểu bất ngờ, có vô trễ ra trễ, họ ít thắc mắc, tắc

lưỡi, bực tức như bạn gái. Bạn trai ai lấy lòng họ được họ dám làm

nhiều việc hy sinh cao cả. Nói vậy tôi vẫn đề phòng một số nhỏ, rất

nhỏ bạn trai tướng diện đàn bà, cótính tình phụ nữ, ăn nói điệu cô

gái, đi đứng như tiểu thư. Trong hạng nầy có kẻ hẹp bụng. Họ khó

chịu. Rất kỹ về tiền bạc. Hay thổi lông tìm viết. Ai làm gì mất lòng

họ cà riềng cà tỏi nhắc lại hoài.

1

1-Không Như Thỏ Đế Mà Hơi Giống Cheo.

Chừng nỗi cọc, có kẻ xúi dục hay lòng tự ái bị chạm quá, thì bạn

trai không nhịn ai đâu. Chắc ta đã thấy nhiều nam thanh bị tiếng

người ta gán là "trợt rìu, trật búa". Sang cứ chung mà nói,tính bạn

trai tuổi dậy thì hay nhát. Nếu hỏi họ sợ ai thì họ lúng túng, khó trả

lời. Không sợ ai hẳn đâu, mà tim hay hồi hộp. Gặp những thiếu nữ

lạ, nhất là kẻ có nhan sắc lộng lẫy, bạn trai nghe bẽn lẽn. Ngó mặt

họ thì biết: ta thấy họ mất tự nhiên. Họ ngó qua ngó lại, ngó quần

ngó áo, vuốt tóc, coi giày, sửa cà vạt, nhìn bàn tay, rờ cổ áo. Có kẻ

ít nói lắm, mặt lầm lì nhưng mấy lúc nầy cũng đa ngôn. Họ kiếm

một cái gì để hỏi, hỏi bạn trai gần mình để có chuyện nói, để đúng

hơn khỏi mắc cỡ. Bảo họ sợ giai nhân, thì không. Nói họ nhát, thì

đúng. Trong đám bạn đồng niên đông đúc, họ trửng giỡn um sùm.

Bắt họ ra trước công chúng nói vài tiếng: tim họ như muốn nhảy ra

khỏi ngực. Mắt họ mất thần. Môi tái tái. Tay lạnh và họ nói lập

cập. Khi phải vào công sở, vô thánh đường, đình chùa, khiêng đồ

qua đám đông họ hết là chủ lấy mình. Họ ngại ngùng, e lệ không

thua bạn gái.

Đó là nói ngoài xã hội, ngay trong học đường, nơi mà họ thường

chung sống với bao giáo viên, giáo sư, giảng sư, bè bạn, họ vẫn nhát.

Khi phải đứng lên hỏi điều gì họ nghe xung quanh có một thứ thinh

lặng bao bọc họ cách khủng khiếp. Họ có cảm tưởng rằng tiếng của

họ nghe kỳ dị quá, điều họ hỏi lảng lối quá. Họ hồ nghi nhiều kẻ

xung quanh chuẩn bị ngạo nghễ họ. Đứng lên, họ đỏ mặt, nói lẹ lẹ và

trông ngồi xuống cho rồi. Có nhiều bạn trai vì nhát mà bị chạm tự

ái, đổ cộc khi tranh luận. Lúc bình thường họ tốt, trái lạitính nhát bị

trêu chọc họ dữ mà hồi hộp, cộc mà phập phồng.

Người lớn nhát gan có thể vì quá tự ái bởi kiêu căng. Con trai nhút

nhác vì tại còn gàn mà gàn nói đúng hơn là chưa thích nghi được với

người, sự việc hoàn cảnh. Họ chưa tin tâm tình tư tưởng họ là hay

đẹp. Lúc diễn tả họ sợ sai lầm, sái chỗ, sái mùa rồi bị khinh. Có lúc

muốn đánh bạo vì thấy mình cũng như ai. Mà rồi lại non kinh

nghiệm, không dám. Tiếng nói họ chưa kiềm hãm được. Gương mặt

không biết có vẽ làm sao. Cử chỉ, điệu bộ không biết mực thước

nào. Hành vi nhiều ít đến đâu. Hồi nhỏ, không để ý gì, muốn làm gì

thì làm. Bây giờ chưa thành nhân , chưa lão thành đang ở trong thứ

tuổi nửa chừng nên sợ nào quá lố, lỡ trớn, gàn dỡ, vụng về, lố bịch,

quê mùa, thô lỗ, buồn cười... Bạn trai thì nhiều lúc hăng hái lắm. Đã

hăng hái thì hiếu động. Mà lại bị những mặc cảm trên ngăn trở,

thành ra họ nhút nhát. Mà không sao. Ai trước khi đến già giặn, đều

qua thời kỳ như "cheo" nầy. Jean Le Presbytre trong cuốn "Toi

quy deviens homme" có dẫn lời nầy của Anatole France: "Hồi tôi

còn con nít, tôi thông minh. Mà lên 17 tuổi, tôi đần độn. Tôi nhát

gan đến nỗi tôi không thể chào hỏi, ngồi chung với nhiều người mà

khỏi mồ hôi rịn ướt trán". Bạn trai nào cũng đều có lúc làm Anatole

France con nít và Anatole France 17 tuổi.

12-Tưởng Trần Gian Ai Cũng Tốt.

Đọc Kiều của Nguyễn Du, ta thương Từ Hải ở chỗ từ tốt bụng, quá

tin cậy Kiều nên:

"

Đang khi bất ý chẳng ngờ"

Hùm thiên khi đã sa cơ cũng hèn"

Không phải bạn trai nào cũng có thể "

Bởi nghe lời thiếp nên cơ hội nầy ".

"

Nhưng chắc chắn các bạn trai đều vì tự nhiên tốt bụng dễ tín

nhiệm kẻ khác. Từ Hải chết thảm thương. Bạn trai có thể khác Từ

ở điểm đó. Còn dễ bị kẻ khác, trong đó có bạn gái, dẫn dụ thì bạn

trai đích thị là có dòng máu của Từ. Nói vậy không có ý bảo bạn

trai hoàn toàn yếu đuối trước những lời đường mật. Tôi chỉ nói họ

dễ bị dẫn dụ thôi. Trừ những bạn trai có một lập trường dứt khoát

căn cứ vào nột nền tu đức vững chắc, quyết định không giao thiệp

với phái yếu, trừ số người đó, tất cả bạn trai nào tin mình "trí dũng

có thừa" mà dằn co, lời qua tiếng lại với bạn gái, sau cùng cũng bị

bạn gái thuyết dụ. Hãy nghe E. Montier: "Trong cuộc đấu lý xảy ra

giữa đàn ông và đàn bà, người thắng không phải đàn ông." Ơû đây

ta đừng chỉ hiểu trong lãnh vực tình dục mà hiểu trong nhiều địa hạt

khác nhau. Người bạn trai tự nhiên có xu hướng mở cửa lòng, ký

thác tâm sự. Họ có thân thể cường tráng đấy, nhưng ống khóa tâm

hồn của họ không chắc. Vài câu hỏi trúng tâm lý, đập ngay chỗ yếu

của họ, họ sẽ tiết lộ hết những thầm kín của đời mình. Khi có ái

tình, thứ ái tình tình dục yểm trợ thì thôi: chân tóc kẻ tơ của

chuyện Tần chuyện Tấn gì trong thời qua cũng vơ vét nói cho sạnh

sành sanh. Mà không phải chỉ đối với bạn gái, đối với người đồng

phái, kẻ nào biết nắm tâm hồn họ, họ cũng dễ dàng tín nhiệm.

Người cha nhiều khi cứng cỏi, khô lạc không thuyết dụ họ được,

chớ bà mẹ chân thành, dịu ngọt có thể đi sâu tận cung tương tâm

hồn họ. Hồi lúc lo về trung học, tôi thấy nhiều bạn trai bàn chuyện

tâm tình với nhau cũng hết sức dễ dàng. Có người thật ra không tin

bạn mình lắm, mà cũng phô bày các chuyện lăng nhăng về ái tình,

về tình tâm giao. Đó là tôi chưa nói sự trống miệng tự nhiên hay ưa

hư danh bắt nhiều người trai đem khoe cuộc đời ái ân của mình y

như người ta quảng cáo cao đơn hoàn tán. Một điều lạ nữa là tuổi

dậy thì, mười câu chuyện của bạn trai là có đến chín bàn tâm sự.

13-Bàn Tâm Sự Như Cơm Bữa.

Bởi lý tưởng trần gian ai cũng tốt, bởi chưa đủ tự chủ để chế ngự

tâm hồn, bạn trai nhiều kẻ ưa than thân trách phận. Cũng có đôi khi

họ bàn tán về những thành công, về vận mạng, về tài ba của họ.

Song cách chung họ phơi trãi những nỗi khổ tâm. Những thắc mắc

họ gặp trong cảnh sống gia đình, học đường, xã hội... Ở trên tôi nói

sơ quatính dễ tín nhiệm đã thúc đẩy bạn trai hay cỡi mở cõi lòng

cho bạn gái. Tôi muốn nhấn mạnh ở mục nầy: Bạn gái là hạng người

mà khi bạn trai tín nhiệm bàn tâm sự cặn kẽ nhất . Đó là chỗ yếu

của bạn trai. Họ không nghĩtính loài người là trống miệng. Họ không

quan tâm đa số bạn gái là thèo lẽo. Họ bất kể tình yêu hay có mầm

ghen tương, mầm phụ bạc. Họ nghe như có sức mạnh huyền bí xô

đẩy họ phải bộc bạch cõi lòng. Có khi họ cũng có những ý định tìm

những giải quyết, tìm lối giải thoát, tìm các ý kiến hay. Nhưng

thường nhất là cho tâm hồn họ nhẹ nhõm. Đừng ai trách cứ họ:

chính họ cũng trách mình sao yếu đuối, cầm lòng không được. Tự

trách là một việc mà cởi mở vẫn cởi mở. Ta thấy có nhiều cơ quan

giáo dục mà trong đó nhà giáo dục chỉ sống phớt ngoài da với một

số bạn trai. Người ta thấy bạn trai ngoan ngoãn vâng vâng, dạ dạ

tưởng đâu không có chuyện gì. Có dè đâu cõi lòng bạn trai nào cũng

mang nặng bầu tâm sự cần được am hiểu dẫn dắt. Bạn trai mà ai biết

chia sớt ưu sầu, ước vọng với họ, họ dám hy sinh chết sống. Tiếc

thay nhiều cha mẹ lo mưu sinh, thầy giáo mắc lo trí dục để lắm bạn

trai sống cô đơn với nguồn tâm sự lênh lánh của mình. nếu không

tìm những giải trí ô uế, thì họ đem bộc bạch tâm hồn cùng những kẻ

bất đáng. Mù: vẫn mù, đời họ phải sống trong liều lĩnh hoang mang

như kẻ chỉ dẫn họ. Ước gì các linh mục chuyên lo các trách vụ tìm

hiểu, hướng dẫn những tâm hồn bạn trai khi họ cần chia xẻ tâm sự.

14-Một "Chút Xíu" Ích Kỷ

Tôi đã không tiếc lời khen bạn trai là tốt bụng. Tôi sẽ khen họ

thêm ở số sau về đức hy sinh của họ. Nhưng tôi phải công bình nói

ở đây một khuyết điểm của họ là ích kỷ. Khi bàn về ái tình của bạn

trai tôi sẽ nói tật ích kỷ của bạn trai rất nặng vì tình yêu của họ căn

cứ vào bản năng truyền sinh hơn là nhân nghĩa. Chút xíu ích kỷ ta

tìm hiểu ở đây là do nam tính của họ. Họ không thắc mắc như bạn

gái trong lối sống, trong câu chuyện, nhưng họ không muốn ai ăn

qua họ mà làm cho họ "lép", mất mặt. Mấy lúc họ ăn to nói lớn là

do họ vô tình hay hữu ý tỏ ra mình phải được tôn trọng. Tật ích kỷ

nầy có thể đi đến chỗ quá lố, tàn nhẫn. Như trong cuộc tranh với

bạn gái hay nhiều bạn trai khác, họ có thể nghe theo kẻ khác nhưng

phải đợi lúc họ bình tĩnh, êm dịu dẫn dụ họ. Lúc họ đang sôi nổi

trình bầy ý kiến thì họ nhất định thắng. Đem lý mà chọi với họ chỉ

làm cho họ bất mãn thôi. Oùc ích kỷ của họ, tôi thấy nặng trong óc

độc đoán. Nó tồn tại lớn mạnh về sau khi họ làm cha gia đình. Nói

điều nầy tôi vẫn nghĩ một số người nam có óc phụ nhược. Ai nói gì

họ cũng "nam mô" vâng, dạ. Trong gia đình giữ thứ "đạo" mà người

ta hay nói chơi là "đạo T.B". Tôi có dịp tiếp xúc với một số người

nọ tôi cho là điển hình nhất trong sự sợ vợ. Người ấy có chức vị

cao nhưng quyền làm đàn ông, làm lớn trong gia đình họ giao cho

bà. Lần nọ tôi đến thăm, ông gặp tôi bắt tay rồi vào nhà trong báo

với bà ra tiếp khách. Đến bữa ăn. Bà ngồi trước ông, ngang khách,

còn ông ngồi dưới, nép một bên. Tôi có dịp bàn chuyện riêng với

ông, ông tỏ ra đầu óc độc lập lắm. Mà không biết tại sao ông lại có

thái độ trên. Thành ra khi bàn về tật ích kỷ, ưa độc đoán tôi nói với

dè dặt.

15- "Một Lời Đã Biết Đến Ta"

Tâm hồn bạn trai tôi có thể sánh như một chiếc lục hoàn cầm, ai

biết chơi đàn nầy có thể tạo ra một bản nhạc hy sinh tuyệt vời,

bằng ai vụng tài khi khảy những bản "bất mãn" như ông bầu trong

thùng thiếc. Bạn trai tự trọng lắm. Dưới đây tôi sẽ nói rõ. Nhưng

rất giàu lòng hy sinh vì bảntính tự nhiên quảng đại. Tạo hóa đã ban

cho bạn trai bản năng làm cha hiểu theo nghĩa đảm đương gia đình

từ vật chất đến tinh thần. Bản năng nầy hiện rõ trong những nghĩa

cử của họ. Cách chung bạn trai không có tiền thì thôi, hễ có thì bố

thí dễ dàng hơn bạn gái. Ai biếttính hào hiệp của họ, nói phải quấy

với họ, "một lời đã biết đến ta" họ dám làm những việc hy sinh cao

cả. Những bà mẹ biết nói ngọt ít có con trai làm biếng. Chị hay anh

mà nói xẵng thì ăn cơm xong rửa chén một mình: bạn trai ngông đi

chơi. Trong nhiều trường nam nữ học chung, tôi thấy có nhiều bạn

gái lợi dụngtính quãng đại nầy của bạn trai. Thiếu gì bạn trai làm

trối chết nhiều việc vực nhọc chỉ vì người ta cho mình uống nước

ngọt. Có nhiều công việc ngoài sức lực của họ, họ làm mắc cỡ nữa,

mà nếu biết nói phải trái họ vẫn tích cực thi hành. Trong khi làm

việc công, khi giúp kẻ khác, đáng phục nhất là bạn trai không nghĩ gì

được trả ơn. Họ hy sinh vô vị lợi. Họ vui vẻ, có khi ca hát, nói chơi

qua lại, huýt gió, trửng giỡn, thoi thụi nhau để làm, làm đắc lực. Ai

tử tế tặng chút quà hay đồ đỡ lòng, giải lao gì họ nhận ăn cách tự

nhiên như của nhà.tính hy sinh nầy thực đẹp. Nó là một trong

những bảo vật mà tạo hóa tặng cho người đời. Nhưng ai đừng tưởng

lòng hy sinh ấy bao la vậy rồi tưởng bản sao, nói nặng nhẹ, bạn trai

đều giúp đỡ đâu. Phải họ làm chết sống, không phải họ còn phá

hoại nữa là khác. Tôi muốn nói họ rất trọng danh dự.

1

6 -"Ninh Thọ Tử Bất Ninh Thọ Nhục".

Trong hai giới nam nữ, danh ngôn nầy của nhà nho tôi tưởng

được thể hiện ở nam giới hơn. Bạn trai tuổi hoa niên, lòng trào nhựa

sống cũng thời danh dự không thua người lớn. Nhiều bạn trai lỗ

mãng ăn nói bất hiếu với cha mẹ, tại vì các vị nầy bất kểtính tự

trọng của họ. Họ hay đánh lộn với anh chị em trong nhà, vô lễ với

thầy, ra đường nghinh ngang, một phần lớn là trọng danh dự nhiều

khi cách mù quáng. Vì chưa già giặn, họ không thấy được trong cái

nhịn có cao cả, lễ phép. Họ hiểu lên mặt hơn người thì khỏi mất

mặt.tính nầy nếu người nam thành nhân lão thành còn giữ. Thiếu

chi bà vợ không biết óc tự trọng của chồng, sướng miệng nói xấu,

mắng chưởi làm mất mặt chồng và lãnh những trận đòn trị tội không

còn hương vị uyên ương gì nữa. Nói đến đàn ông, trong đó có bạn

trai, phải nhớ điều nầy: là họ nhịn thua ai cái gì chớ không bao giờ

chịu mất danh dự. Nhiều ông chồng bị tiếng sợ vợ không phải hoàn

toàn bạc nhược, mà tại sợ cãi lộn, đánh lộn bị nhục cả gia đình. Thế

mà oái ăm, có nhiều bà vợ không coi thái độ nhịn của chồng là vì

trọng danh dự mà tưởng là dễ ăn hiếp, đem lối ăn nói hổ cái ra xử tệ

với chồng. Có nhiều đàn bà tốn thuốc rượu nhiều tại lỗ miệng quá

dữ.

Ngay trong lãnh vực ái tình, người ta đừng tưởng người bạn trai

không biết trọng danh dự. Họ vẫn có thể yêu một người con gái,

vừa có lúc chưởi kẻ ấy, xử tàn tệ như đánh đập nữa. Điều nầy

không lạ: họ yêu vì bảntính họ thèm yêu. Nhưng họ xử cứng rắn vì

họ giàu tự trọng.

Trong lãnh vực giáo dục, người có trách nhiệm nên biết tâm lý ất để

nắm nam thanh. Họ không phải háo danh đâu. Khi biết kích thích

thần tượng danh dự, họ sẵn sàng hy sinh. Cũng đừng ỷ quyền cao,

nuôi nấng họ, thấy họ cô thế mà xử bạc họ trước mặt kẻ khác, nhất

là trước mặt phái yếu. Lúc nào bị như vậy họ cũng bất mãn cả. Họ

làm thinh không có nghĩa là lòng họ chai đá. Mà từ chỗ phẫn uất

đến chỗ phản động chỉ còn một bước gần.

1

7- Đội Trời Đạp Đất Ở Đời.

Đọc đời tư của nhiều nhà tướng mà tên tuổi sống thiên thu như A

Lịch Sơn đại đế, Nã Phá Luân, ta thấy lắm lúc về đường tình ái, họ

yếu đuối, yếu hơn đàn bà. Nhưng về đường tư tưởng, về các quyết

định thuộc lãnh vực xã hội, chánh trị, quân sự, họ lúc nào cũng tỏ ra

là tay bản lĩnh. Cái óc "đội trời đạp đất ở đời" ấy lúc dậy thì bạn

trai đã có. Duy khác một chút là đôi khi bạn trai dùng nó quá lố làm

cho người ta thấy nó lố bịch hơn là họ thích sự độc lập tinh thần.

Ơû trên có chỗ tôi nói bạn trai ưa nói ngọt. Điều đó không có nghĩa

là họ dễ dẫn dụ bằng sự phi lý đâu. Họ cần lẽ phải, một thứ lẽ phải

được trình bày để tâm phục hơn là lý phục. Trong một đám đông

bạn trai bạn gái thảo luận, bạn gái có thể thụ nhận ý kiến bạn trai dễ

dàng chớ bạn trai không biết thuyết phục, chỉ đưa lý suông chưa

chắc bạn gái nắm tinh thần họ được. Bạn trai cần sự giúp đỡ nhưng

khi được giúp đỡ không muốn kẻ phục vụ mình tỏ ra hơn mình. Đôi

khi trong đời sống gia đình, người bạn trai muốn sống một mình

một cõi. Đi đâu về bạn gái hay lúm xúm bàn đủ thứ chuyện cho gia

đình nghe. Bạn trai cởi áo, đi rửa mặt hay tắm ra ngồi ngoài chỗ mái

nghỉ. Ai hỏi gì thì nói vừa đủ rồi thôi. Cần lắm họ nói vội một chút.

Xong, họ cũng kiếm chỗ yên để nghỉ ngơi hay làm việc. Bạn trai

không khác nhiều ông chồng, nhiều người cha trong gia đình, chiều

chiều nằm yên trên ghế bố đọc sách, ngắm cảnh, hút thuốc cố ý

tránh sự ồn ào của con cái, của cuộc nội trợ.

Một điểm đặc biệt của tâm lý bạn trai là tỏ ra uy quyền. Họ chưa

có quyền chức vì chưa làm việc xã hội, chưa có quyền lực vì còn lệ

thuộc gia đình, cũng không có quyền thế vì chưa làm nên việc gì khả

quan. Nhưng tại từ bản tính tự nhiên, họ có bẩm phú tỏ ra mình có

quyền. Họ không hữu ý ăn trên ngồi trước, ăn to nói lớn. Đừng ai

nói họ kiêu căng. Nhưng tự nhiên từ cử chỉ đến ngôn phong họ tỏ

ra uy quyền. Họ nói, không muốn và không chịu được ai cãi. Gia

đình họ có chuyện lôi thôi, họ tự xen vô giàn xếp. Cha đánh má, chị

hay em gái buồn khóc, còn họ can thiệp, lên tiếng trách cha. Họ la

rầy em út đã đành mà cũng rầy chị. Lúc sửa những tác văn của nam

sinh, tôi thấytính nầy của họ rất rõ rệt. Có nhiều vấn đề không ăn

thua đến óc xã hội, việc tổ chức chánh quyền, cải tạo phong tục,

canh tân xứ sở, họ vẫn bàn leo qua, ra đề nữa, nói không ra đâu mà

cứ nói. Tại bảntính nam nhi, tự nhiên ưa bạch lộ bản năng thích uy

quyền của mình.

Muốn gia đình hạnh phúc, người vợ đừng thắc mắc khi thấy chồng

mình ưa sống độc lập và ưa nói giọng có quyền. Phải biết nương

chiều họ các điểm nầy rồi êm dịu chỉ cho họ những khuyết điểm

như quá lạnh nhạt với gia đình, như lố bịch, v.v... Người chồng sống

cần sự âu yếm của vợ lắm, nhưng họ chịu không nổi sự nheo nhóc

của gia đình: con khóc, lợn kêu, đầy tớ đi rật rật, áo quần ngổn

ngang, các thực phẩm tới bữa ăn mà chưa sẵn. Vẫn biết lo cho gia

đình, mà họ muốn có những lúc rảnh trí. Họ lại không thích ai ngang

nhiên xen vô các việc thuộc thẩm quyền đảm trách gia đình họ.

Người vợ phải tế nhị trọng nể ý kiến chồng. Nên nhớ thuyết dụ

chồng hơn là tỏ ra mình khôn hơn chồng. Bạn trai là những người

chồng tương lai:tính họ duy nhất về căn bản. Muốn chinh phục tâm

hồn họ phải kính trọng tinh thần độc lập,tính ưa uy quyền của họ.

18-Lên Như Diều Gặp Gió.

Trong mấy đoạn trên, có chỗ tôi vạch cho bạn thấy những khía

cạnh bi quan, buồn chán của bạn trai. Bây giờ tôi cùng bạn một mâu

thuẫn của tâm hồn phức tạp của họ mà lòng hăng hái nhiều khi cao

hứng dậy lên như diều gặp gió. Cõi lòng họ như một chiếc đàn mà

các dây rất nhạy có thể phát ra những bản nhạc say mê đời. Họ

nghe thú vị tận đáy tâm hồn những điều mà tuổi thơ họ nghe lạnh

lạt, những điều mà người lớn xung quanh họ không khai thác được

nguồn ham mê bằng. Gặp một bạn trai, khôi ngô, lịch thiệp, xử với

họ bằng tâm tình tế nhị. Họ vui sướng, được một bạn gái chép cho

một bản nhạc. Họ nghe như lên tiên. Ngâm một đoạn Kiều, đọc

Shakespeare. Verlaine trong 15 phút họ thấy muốn thoát tục. Họ

đứng hằng nữa giờ để nắm một mâm trăng sáng rực những mộng

trên trời rằm. Một tiếng họa mi, vài đợt gió xuân kéo mình rào rạt

trên mái nhà, vừng thái dương từ dưới mí nước biển bò lên đốt đỏ

một khu trời, gà eo óc gáy báo hiệu một ngày mới, chuyến về của

người mẹ từ lâu xa vắng, lên đường để du lãm dịp hè, nhà có khách

sang vân vân và vân vân. Thưa bạn, tất cả những lý do có thể làm

cho trên mặt bạn trai như có tết. Trong một thời gian huấn luyện

thanh niên tôi biết nhiều nam thanh gặp tôi mặt như hường nở, cười

ngoẻn ngoẻn. Tôi hỏi sao vui. Họ cười thêm rồi nắm tay tôi lôi đi

chơi mà không nói gì. Tôi biết ý. họ vui ngầm vì những lý do gì đây.

Hỏi kỹ, kẻ thì mới ăn giỗ xong, người khác nói ba mới ráp xong

chiếc xe máy, người khác nữa làm việc văn được thầy cho điểm cao.

Nếu gương mặt của bạn trai lúc tinh thần họ xuống dốc là một tấm

thảm rong rêu tang chế ở nghĩa địa thì gương mặt của bạn trai khi

hăng chí đúng là cành mai vàng rực sáng mồng một tết nguyên đán.

Hỡi bạn trai, quý báu lắm, tâm hồn hăng hái của bạn. trong cặp mắt

sáng ngời hân hoan của bạn, tôi thấy hình ảnh của Thượng Đế,

nguồn hoan lạc của vạn loài. Nhìn cặp môi tươi đỏ của bạn mà nụ

cười truyền ra điện lực yêu đời, tôi thấy những thử thách của cuộc

sống bớt đi phần nào cường độ chua xót. Gia đình có bạn, người ta

khỏi gặp những bóng ma đen tối của hiểu lầm, thắc mắc, bất thuận.

Quốc gia lại cần bạn hơn nữa vì giang san chỉ được xây dựng khi có

những thế hệ say trào sức sống của giống nòi. Bao nhiêu công trình

khảo cứu nhân loại cũng đang chờ ở lòng hăng hái của bạn. tôi cầu

xin thiên lực giữ quả tim vàng bạn luôn trong lửa yêu đời. Nhưng

thưa bạn, tôi sợ một chút nầy là tuổi bạn hay thay đổi. Niềm vui

sướng buổi mai, chiều lại bị tống khứ bởi tâm tình tịch liêu, bi đát.

Bạn hãy nỗ lực vui lên. Vui là con đẻ của tâm hồn thánh thiện. Bạn

hãy tin Hulst: "Vui vẻ có tính chất tinh thần, không phải sự mạnh

mẽ cung cấp nó mà chính linh hồn sản xuất nó". Song khi lòng phất

lên như diều, bạn đề phòngtính nông nỗi của tuổi trẻ. Trong nhiều

tác phẩm nhất là trong "người bản lĩnh", tôi nói thời đại ta ai cũng

thấy cần những đầu óc già giặn để xây dựng nhưng lại người ta ưa

sống trẻ, quảng cáo trẻ, nỗ lực tìm mọi phương cách cho mình trẻ.

Ai bị chê là già thì bất mãn. Rồi ai mắng mình non kinh nghiệm thì

oán kẻ ấy thiên thu. Không phải đợi già mới già giặn hay phải ưa sự

già cả, nhưng cứ chung mà nói cho đặn già giặn phải có kinh nghiệm.

Tinh thần phải được trui cho già mới chịu đựng nỗi các thử thách

cay nghiệt của trường đời. Người lớn đã cần óc già giặn, tuổi của

bạn trai lại cần có nó hơn để mấy lúc thanh xuân bạn vui vẻ khỏi

làm những điều mà khi lão thành phải hối hận.

19-Kỷ Niệm Lên Meo.

Nếu ai trách ái tình của bạn là lửa rơm là lòng bạn trai dễ bội bạc

thì bạn trai chịu. Nhưng trong khuyết điểm ấy như đống cát sạn, tôi

thấy nhô lên hột ngọc nầy. Là trong lãnh vực tình cảm, sau thời

gian giận giữ, oán thù, tình cảm, chia tay với ai, người bạn trai để

những kỷ niệm giữa mình và kẻ ấy lên meo chớ không mấy khi

nhắc lại mà làm cho kẻ ấy đau lòng. Một bạn gái lúc yêu một lòng

trai, có thể coi tình nhân của mình như thiên thánh, gặp ai cũng tô

lục chuốt hồng cho duyên thắm của mình. Nhưng giá họ phải nói

cùng kẻ ấy câu "anh đi đường anh, tôi đi đường tôi" thì một thời

gian họ nói xấu người tình của mình thậm tệ. Họ không tiếc lời oán

trách. Họ đem bao nhiêu kỷ niệm êm đềm của thời ái ân cũ để gieo

vào đó nọc rắn ghen tương hầu bôi lọ bến cũ của thuyền lòng họ.

Họ có thể tự nhiên khạc nhổ, kêu mời thiên hạ thóa mạ gương mặt

mà mấy tháng trước họ điên cuồng gở những trái hôn như thèm thịt

sống. Xét tâm lý nhân loại, tôi thấy đàn bà bỉ ổi hơn đàn ông ở

điểm tồi tệ đó. Đại đa số bạn trai không có tiểu tâm nầy. Có lẽ họ

vô ý, không đáng khen mấy, khi họ không thích lật lại những trang

đời cũ đầy vết lem của người họ yêu, có lẽ vậy. Song dù sao thái độ

quân tử của họ cũng đáng quý mến. Tôi thấy có nhiều đàn ông khi

đi đâu với người vợ mới cưới mà gặp người bạn tình cũ họ hơi buồn:

nét buồn nói lên sự hiền, sự hối tiếc. Tôi cũng thấy nhiều đàn bà

lúc say duyên mói, gặp những ong bướm cũ, liếc nghe két két và

tướng đi, lối nói của họ như chồm tới để ngạo nghễ, để hãnh diện.

Nếu Edward Montier viết: "Không có cái gì thánh đức với đàn bà

bất trung" thì tôi có thể nói có cái gì trầm mặc khả ái trong đàn ông

bất trung. Ngay từ hoa niên, bạn trai đã có thái độ tinh thần nầy.

Hỡi bạn trai, đó là kho vàng của lòng bạn. Bạn đừng có nó cách vô ý

thức. Phải nhận chân giá trị mình. Khi phải lật qua một trang sổ đời

thì cứ lật rồi thôi. Đừng gợi lại những kỷ niệm ghi bóng quả tim, để

rót thêm cho nhiều tâm hồn buồn tợ một chén đầy, một giọt nước

khiến cho tâm hồn khổ đau. Dưới bóng mặt trời nầy, lòng nhỏ

mọn,tính khả ố thì nhiều như trấu chớ những góc cạnh trân châu

của tâm hồn bạn hy hữu lắm.

20-Tận Tâm Mà Không Tỏ Ra Tận Tâm.

Một em bé khát nước, tôi nhờ bạn múc cho nó tô nước. Nó uống

xong cám ơn tôi mà quên hay không biết bạn. Trong gia đình nhiều

con cái triều mến mẹ tha thiết, thấy trước mặt niềm hy sinh của mẹ

hòa chan trong bao nhiêu cử chỉ âu yếm. Tình mẫu tử ứa trào trong

những cái đút cơm, lau mồ hôi hay những nét hôn trong sạch. Còn

người cha hai sương một nắng cày sâu cuốc bẫm, người cha bạo lực

lao tâm trong các công sở, các xí nghiệp tư, các hầm mỏ, công

trường, v.v... để gởi giá mồ hôi về nuôi con. Nhưng có ít ý thức tình

phụ tử. Nếu xét cho kỹ thì cách chung cha có công hơn mẹ sau

ngày đứa trẻ ra đời. Chính người đàn ông bảo đảm sinh mệnh vừa

cho vợ, vừa cho con. Ngày nay ta thấy ở thành thị nhiều cô, nhiều

bà rất đắc tội với chồng, với con. Họ đã không làm gì giúp chồng

thành công rồi, lại không nuôi con mà đi mướn vú, đã không giữ

con lại phú thác cho đứa ở, đã không lo ăn mặc cho chồng lại để

mặc cho đầy tớ. Kinh thánh gọi người vợ là bạn đời của đàn ông.

Nhưng ở thời nầy trong nhiều gia đình vợ đúng là oan gia tội báo.

Có gia đình để đời lên hương chớ phải vì xác thịt mà tạo thêm miệng

ăn, tay xa xí, dây trói chân trói cẳng đâu. Những bà mẹ xứng đáng là

bà mẹ thì tình mẫu tử là kim cương. Con cái nên nhớ ơn mẹ mà

đừng quên cha. Cha rất tận tụy mà tỏ ra không tận tụy.tính cao cả

mà khô lạc nầy, bạn trai có ngay từ lúc ấu thời và suốt quãng đường

đời. Trong gia đình, anh hai, anh ba đi tác mương đem tôm cá về

giao cho chị. Chị làm đồ ăn dọn lên cho mấy em ăn. Các em thấy

chị dễ thương biết lo cho mình. Còn mấy anh đi đâu về ngồi ở trần

hút thuốc, hơ lạnh và đợi cơm bữa. Thí dụ tôi dẫn ra đây nói

lêntính vô tư cao cả của bạn trai. Họ chân thành, tích cực hy sinh vì

công ích lắm, nhưng tại bản chất không tỏ ra vẻ lộn xộn, náo nức, tỉ

mỉ là mình tận tụy.

Nhà giáo dục, chỉ vạch cho bạn trai tâm lý kỳ đặc ấy của họ. Tập

cho họ siêu nhân hóa những nghĩa cử vì sự làm ơn được đo lường

bởi Đấng tối cao giá trị hơn sự thi ân cầu lợi trước mặt. Cũng nên

cho chính bạn trai biết khía cạnh ấy của tâm hồn người cha, để tâm

hồn họ vừa có sẵn tình mến mẹ hầu được hiếu thảo đầy đủ hơn khi

biết quý mến cha họ cách sâu xa. Cái câu: Công cha như núi thái

sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.

Thật là minh triết và nên là câu nhựt tụng cho tuổi trẻ. chúng ta vì

không ý thức tình yêu của cha mẹ là dụng cụ quan phòng của tình

yêu Thượng đế(dụng cụ gần là mẹ, dụng cụ xa là cha) nên đối

với"biển hồ lai láng" là tình phụ mẫu ta hay nếu không"tính tháng

tính ngày" khi yêu cha mẹ, thì ta, lúc có lông có cánh chỉ biết lo cho

mình, cho bợ, cho chồng, cho con cái. Lắm lúc cha mẹ đã hết làm

mọi ta, sang qua làm tôi tớ cho đời cháu là con cái ta mà ta để các vị

ăn uống, nghỉ ngơi tệ bạc. Có kẻ nặng nhẹ, chưởi mắng nữa. Thật

thấu trời. Lạy Thượng đế xin ban cho loài người tri ân.

2

1-Không Chịu Cái Gì Mờ Ám.

Muốn nắm tâm hồn bạn trai mà bỏ qua khía cạnh nầy thì nhất định

hỏng. Cứ quan sát cách đối xử của cha, trong nhà đối với mẹ thì

biết. Cha sợ mích lòng mẹ lắm nên đâu có nghĩ không để mẹ tự do

đi chỗ nầy chỗ nọ. Cha mặc nhiên hay minh nhiên chỉ xin mẹ cho

biết rõ lý do, chỗ đi. Mẹ đi tha hồ mà không nói gì đến cha, sau

cùng cha bất mãn. Cha bất mãn nhất là khi mẹ đi đâu về mà nói

bằng một giọng úp mở, mờ ám. Về tiền bạc cha tỏ thái độ tinh thần

nầy rõ rệt. Cách chung thì trong gia đình, cha để mẹ giữ tiền. Cha

không bao giờ yêu mẹ mà keo kiết để mẹ túng thiếu. Nhưng cha

không chịu được những khoản mẹ chi tiêu mà cha không biết lý

do.tính nầy bạn trai có không thua người cha trong gia đình. Có

người cho đó là tính ích kỷ đàn ông. Phải. Nam giới, trong đó có

bạn trai, mang nặng bản năng ích kỷ nầy, nhưng là một thứ ích kỷ

không có ác ý, không mưu cơ. Họ tự nhiên đòi hỏi biết minh bạch

những gì có liên can tới họ. Ngay trường hợp họ lỗi lầm, nếu được

cảnh cáo, trừng phạt đúng đắn, họ dám phục thiện. Còn những đe

dọa do nghi kỵ, nói xiên xéo chỉ làm cho chí tự cường của họ gia

trọng và khiến họ bực dọc thêm. Trong gia đình người vợ muốn cho

cuộc đời uyên ương thuận thảo nên nắm bí quyết này là cái gì cũng

êm dịu nói minh bạch với chồng. Cha mẹ hay thầy giáo hoặc ai có

nhiệm vụ điều khiển nam thanh hãy xử với họ vừa bằng từ tâm vừa

bằng thực tâm. Họ sẽ cho ta thấy họ rất tốt.

2

2-Luôn Nghe Thiếu.

Đức Thánh linh quả thật thấu triệt tâm hồn con người khi linh ứng

cho Thánh ký gia viết: "Đàn ông ở một mình không hay". Lời này

còn nói lên tình yêu quan phòng của tạo hóa khi đã sáng tạo nhân

loại. Người đàn ông thì tự cường, giàu óc độc lập, ngoài mặt không

muốn làm một kẻ để cho người trong gia đình lo lắng. Họ muốn đảm

đương hơn là được đảm đương. Về trong gia đình họ sống phần nào

đời sống của họ thôi: vì công ăn việc làm, vì trách vụ xã hội, họ sống

ở các nơi khác nhiều hơn. Nhưng trong khi họ bắt đầu đi sống xa gia

đình như vậy họ tha thiết muốn người bạn trăm năm sống đóng trụ

ở gia đình và tạo ở đó một nguồn an ủi cho họ. Có khi trong cảnh

sống vợ chồng qua những thời gian tân hôn, trăng mật, đàn ông

sống hơi lạt. Tuy vậy, chớ tình yêu chan chưá trong nếp sống của

họ đối với bạn đời của mình. Những lúc họ ở xa gia đình, tình yêu

ấy nổi dậy, gây sự tiếc nhớ, đối sự có mặt, sự săn sóc, sự phục vụ

của người vợ, mặc dầu các việc nầy bản năng ưa độc lập của họ

không cho họ thụ nhận. Bạn thấy chút mâu thẫn sâu sắc đó chưa.

Bạn trai buổi dậy thì có rất nhiều thứ mâu thuẫn đó. Không phải họ

có ý thức rõ rệt: sự đòi hỏi cảnh ấm cúng của đôi vợ chồng đâu. Có

kẻ chưa lập gia đình mà. Nhưng tâm honà đầy những khát vọng vĩ

đại, bận rộn vì chí cả của họ nghe cần một cái gì êm dịu như tình

mẫu tử, lời nói dịu hiền của chị ruột, bữa cơm dọn sẵn của chị dâu.

Lẽ dĩ nhiên khi tình yêu hoạt động thì bản năng nghe thiếu thốn nầy

hoạt động mạnh. Bạn trai có những tâm cảm ấy không lạ gì. Tạo

hóa sinh ra con người đã nghĩ đến nam và nữ. Cho đặng việc sáng

tạo của Ngài tiếp tục mà không cần phép lạ bất ngờ mà vẫn huyền

bí, Ngài gieo trong tâm khảm nam nữ nhu cầu bổ túc nhau. Điểm

nầy tôi bàn chu đáo ở chương sau. Sống chung hay lãnh đạo nam

thanh phải biết lỗ trống của tâm hồn họ. Hướng họ về sự khao khát

của những siêu nhiên, giúp tâm hồn họ hướng thượng cho đến khi

họ bước vào ngã ba cuộc đời. Nếu họ tu hành thì lỗ trống tâm hồn

họ được trám bằng tình yêu Thượng đế và nhân loại. Phải hiểu là

chân tu theo chân giáo. Chớ nên có một quan niệm tu trì sai lầm thì

nguy hiểm. Tình yêu siêu nhiên không có, tình yêu xác thịt bấp

bênh: nội tâm khủng hoảng. Cuộc đời do đó có thể hư. Còn nếu bạn

trai bước vào cửa hôn nhân . Thì tâm hồn họ là khuôn lộng hình

ảnh trăm năm của họ. Dĩ nhiên phải biết lựa người để cuộc sống gia

đình là một bản cầm sắt tuyệt diệu. Người lớn cũng nên hướng dẫn

bạn trai trước khi họ lập gia đình về đời sống thiêng liêng. Cho họ

biết rằng người bạn đời là nguồn an ủi họ đấy. Song nếu muốn thỏa

mãn hoàn toàn, họ phải thanh hóa tình yêu của họ. Đem lòng về

Thượng đế là nguồn yêu, là nguồn an ủi hoàn toàn thì tâm hồn mới

thỏa mãn như ý.

23-Sống Trong Tương Lai Dệt Mộng Vàng.

Người ta hay trách bạn trai sống siêu thực tế. Điều nầy không oan

cho họ chút nào cả. Ơû trên có chỗ tôi nói họ mơ mộng. Mà mộng

của họ không phải chỉ thứ mộng buồn rầu như gió thu làm tê tái

lòng mà thôi đâu. Họ có những mơ vọng huy hoàng về tương lai. Có

khi không lo chuẩn bị về tài đức nhưng họ khao khát làm một tài tử

dương cầm, một phi công lưới gió ngàn, một diễn giả phun châu nhả

ngọc, một thi sĩ thoa dịu lòng đời, một nhạt sĩ gieo trong cuộc sống

niềm yêu đương, một limh mục chinh phục linh hồn thế giới, một

trạng sư, quan tòa bảo vệ công lý, một nhà văn làm kiếp con tằm,

một tướng sĩ tiếng dậy ngàn cây nội cỏ. Tương lai mà họ ao ước dệt

toàn bằng mộng vàng. Hồi nhỏ họ thích nghe chuyện ma, chuyện

của Jules Vernes, Tấm Cám. Bây giờ muốn hấp dẫn họ phải nói A

Lịch Sơn đại đế, Nã Phá Luân, Nguyễn Huệ, Nguyễn Du,

Ssakespeare, Bossuet, Abraham Lincoln, Charlot v.v... Đó là dấu

hiệu bạn trai có tâm hồn cao cả. Mộng thường la hão. Nhưng hy

vọng nào không có tính chất mộng. mà con người phải sống trong

hy vọng chớ. Bổn phận nhà giáo dục là giúp bạn trai đạt những hy

vọng bằng những chuẩn bị thiết thực là học tập, là tu đức, là chất

chứa kinh nghiệm.

24-Tình Cảm Thay Lượng Đổi Phẩm.

Đọc các mục trên ta nhận thấy điều nầy rõ rệt là tình cản của bạn

trai buổi ấu thời cũng dồi dào nhưng ngã về những hình ảnh, những

sự lôi cuốn có tính chất ngũ quan. Đến lúc hoa niên về dào dạt

trong tâm hồn, tình cảm họ tăng cường độ. Tình cảm bây giờ bị

cuốn bởi những hình ảnh thiết thực hơn, tế nhị hơn và náo động tận

đáy tâm hồn. Có nhiều điều lúc bé thơ họ ngó bằng cặp mắt bồ câu

vô tư: họ cười rồi khóc, mới khóc lại cười. Ai vừa đánh rồi cho

bánh liền họ cảm đau cũng như sướng khoái khi ăn bánh. Bây giờ

bạn trai như con ó trên cành trúc gom con mắt chòng chọc nhìn

bóng mình soi dưới nước. Họ đào sâu tâm hồn, cân đo những thay

đổi từng phút giây trong tâm địa. Họ ý thức các lối xử tiếp trong

gia đình. Ngoài xã hội họ quan tâm đến phép lịch sự. Tâm hồn họ

xao xuyến nhất là khi tim họ trở mình về chiều yêu đương, bắt họ

có bao nhiêu hình ảnh lôi cuốn họ mơ mộng, suy nghĩ' tha thiết mà

trong chương sau tôi sẽ trình bày cùng bạn.

Chương 005

Đời Sống Tình Cảm Của Bạn Trai

1

-Gió Lạ Về Bên Cửa Lòng.

Có một thời gian dài từ 7 tuổi đến 11, 12 tuổi, bạn trai sống cuộc

đời thơ ngây, vô tư lự trước bao nhiêu người, vật, sự việc và hiện

tượng. Họ thả diều: cứ thả diều coi cặp trai gái đang ngồi tâm sự ở

trên bờ đê như những gốc dừa ở gần đó. Sáng ngày ở gần sân gà vịt,

họ bắn cu li, đào dế cơm, đánh trổng và thấy gà vịt làm việc tính

giao như thấy nó giành ăn, đá lộn. Cha nói cùng mẹ những lời âu

yếm, mẹ có những cử chỉ tỏ tình nồng thắm với cha: tất cả họ cho là

cha hú hí hay mẹ cút hà giỡn với họ. Cái thời trẻ dại ấy qua, qua.

Bạn trai nghe lòng mình chuyển động: có một luồn gió lạ về hướng

tâm hồn họ. Họ ưa nhìn cảnh thiên nhiên. Chiếc hoa hường nở, có

vài hạt sương trinh chấp chóa ánh dương buổi sáng làm họ đứng

nhìn say mê. Chiều hay nói kiểu nhà thơ nọ "chiều lên" trên đồng

lúa vàng mơ. Hương lúa mới pha mùi rạ ủ cỏ ôi. Cánh rừng bị màn đ

êm bao phủ đã huyền bí lại bí hiểm hơn. Tất cả các cảnh vật ấy làn

say đắm tâm hồn bạn trai. Rồi bóng một thôn nữ hái sen bên bờ

đập. Ngây thơ quá. Hiền dịu quá. Đem cơm cho cha ăn nhổ mạ, họ

nghe từ đầu đê vọng lại:

"

Thân em như hoa gạo trên cành

Thân anh như đám cỏ mây dưới đ àn

Vái trời cho gió run cây

Cho hoa rụng xuống cỏ mây xâu vào"

Lòng họ lâng lâng nghe mà cũng băn khoăn. Ơû thành ngủ trưa

dậy, chưa rửa mặt, còn nằm lăn qua lăn lại nhớ đâu đâu, họ nghe

một giọng oanh vàng ở nhà bên hát:

Em về anh chẳng cho về

Tay nắm lấy áo mà đề câu thơ

Câu thơ ba chữ rành rành

Chữ trung, chữ hiếu, chữ tình là ba.

Chị ruột đưa em mình vừa ầu ơ vừa cất giọng:

Anh còn son em cũng còn son

Ước gì ta được làm con một nhà.

Rồi chị dâu đưa cháu, không hát réo rắt mà ngâm não nùng:

Tôi yêu một mối tình câm

Bằng vạn lời thơ trải nổi niềm

Nhưng có bao giờ tôi giám tỏ

Để cùng người ấy kết tri âm.

Lòng bạn trai nao nao quá. Họ chưa có ý thức yêu đương hẳn như

chàng trai nọ nghe "người cóc" nỉ non mà đam mê trong truyện cồ

tích Việt Nam đâu. Họ chỉ mới nghe con tim dào dạt. Nó trở mình

theo chiều gió ái ân mới đến phơi phới như cánh bướm non thôi.

Từ chỗ bắt đầu ý thức vẻ đẹp của cảnh thiên nhiên, họ bắt đầu hé

cửa lòng cho bóng yêu đương lẻn vào cánh rón rén, e lệ.

2

-Say Mê Âm Nhạc, Sưu Tập Thơ.

Khi cõi lòng gờn gợn sóng yêu, bạn trai tự nhiên thích văn nghệ,

hiểu cách riêng, ca nhạc thi thơ. Họ có một thính quan riêng để nghe

trong nhạc, trong lời phô diển theo luật hòa âm, trong thi phú

những tiếng nói riêng của con tim. Cơ quan nầy lúc bạn trai dậy thì

đòi những của ăn đặc biệt như âm điệu xuống trầm, lên bổng mà réo

rắt, như chuyến đò không bến vắng, vắng khách chinh phu, như

"

chàng ra đi cách xa muôn trùng, sao trong chốn khuê phòng tin

chàng..." như ai qua bến nào đó cho tôi nhắn vài câu, thương về đủ

thứ... như những câu thơ,

Tóc liễu dùng thơ đón tóc trăng

Muôn điệu tơ lòng run sẽsẽ.

o0o

Đương quân hoài quy nhựt

Thị thiếp đoạn trường thì."

Nếu cơm là thức ăn của thể xác họ thì trong tuổi nầy nhạc và thơ

là thực phẩm tâm hồn họ. Họ chịu cực sưu tầm những nhạc, thi

phẩm phần nhiều tích trữ sự lãng mạn, làm cho lòng bay bổng,

mộng mơ. Nếu họ có dòng máu nghệ sĩ, là một ngón nhạc, một bút

thơ thì chính thời kỳ nầy họ sáng tác phong phú. Nghệ phẩm của

họ là những bài tâm ghi, những phương thế họ ký thác tâm hồn hay

là sự thổ lộ lòng mơ ước của họ về ái ân. Tập "Thơ Thơ" và hằng

loạt nhạc phẩm của nhiều nhạc sĩ trẻ tuổi mà bạn từng biết là bằng

chứng cụ thể.

3

-Viết Nhật Ký.

Không có ý sống đời như một Rosseau với "Confession", một

Gide với "Cahier d'André Walter", bạn trai thường chỉ coi văn thơ

là phương thế để thổ lộ tâm sự. Nhiều cái éo le thắc mắc mà tuổi trẻ

của họ cho là không thể trình bày với ai, họ lồng khuôn trong văn

thơ. Họ chưa gặp những gay cấn rơi lụy kiểu Musset, Georgges

Sand để viết lòng ra bằng máu lệ đâu. Tình cảm của họ mới ngả vế ái

tình hơi hơi, nên họ chỉ viết bằng những tâm tưởng mới làm xao

động tâm hồn xuân của họ. Dĩ nhiên khi manh vuốt ái tình tàn ác

cấu xé cõi lòng họ thì chẳng những họ viết những nhựt ký, họ làm

thơ mà nhất là họ còn viết những bức thư ngọt vì âu yếm cũng có,

chua vì nghi kỵ, đắng vì bội bạc cũng có. Tất cả những thứ nầy là lỗ

mọi khai thông tâm hồn bị náo động vì các luồng giao cảm phức tạp

của họ.

4- Ưa Tiểu Thuyết.

Vì bị gió yêu đương lôi cuốn trong các cơn mơ mộng êm đềm, bạn

trai tìm đọc tiểu thuyết, thứ tiểu thuyết tâm lý, tình cảm, đượm sắc

ân ái. Ưa tiểu thuyết đây không phải là thú say mê tinh thần của

người hiếu học, muốn bồi bổ kiến thức. Cũng không phải là cách

giải trí của người cao tuổi từng trải cuộc đời, muốn giết thời giờ chờ

bữa trưa, buổi tối bằng cách đọc Tam quốc, Le Cid, Don Quichotte,

Comedi devine, Hliade. Jean Le Presbytre gọi sự mê sách của các

bạn trai mà tôi nói rõ tiểu thuyết ở đây là cơn khủng hoảng. Ông

dẫn chứng: Nã Phá Luân cho tình dục đọc sách, xô đẩy mình tới

điên cuồng, Walter Scott hồi 16 tuổi nuốt hằng mấy thư viện.

Edison, Rousseou chết chìm trong lố sách và lố sách. Người xưa

vậy, người nay cũng không khác. Đừng ai có ý nghĩ bạn trai tìm

những sa đọa của các nhân vật trong sách. Cũng có những tâm hồn

hư đốn sớm ghiền thú yêu đương tưởng tượng của các nhân vật hôi

mùi Bonjour tristesse, Dans unmois, dans un an cũa Francoise

Sagan cũng có. Nhưng cách chung bạn trai không có tâm hồn lầy lụa

sớm quá vậy. Phải nói tự nhiên họ thích chuyện tình vậy thôi. Bạn

làm giáo sư Pháp văn, bạn giảng Pascal. Bạn trai ngồi nghiêm, thỉnh

thoảng có kẻ ngáp mặc dầu bạn giảng hấp dẫn. Đến giờ bạn phân

tiùch tâm lý của Le Cid, của Andromaque: bạn trai vừa ngồi nghiêm

vừa khoái thích. Một giáo sư Việt văn có một nghệ thuật giảng bài

rất khả quan, không nắm giữ tinh thần bạn trai khỏi chia trí luôn hai

tiếng giờ khi ông bàn về thuật hành văn của Phạm Quỳnh, ngòi bút

thơ của Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu. Nhưng đến giờ ông giảng

truyện Kiều, ông phân tích tâm lý Kiều, Kim:

Người quốc sắc kẻ thiên tài"

"

Tình trong như đãmặt ngoài còn e".

Thì đối với họ thời gian như đốt trôi giai đoạn: hai giờ Việt văn

qua như chốc lát.

Cũng ở tuổi nầy nhiều bạn trai tìm đọc sách báo bàn về vấn đề nam

nữ. Họ tự nhiên thấy khao khát tìm hiểu những huyền nhiệm về

mình và người khác phái. Sự say mê nầy người lớn có bổn phận

giáo dục nên kiểm soát. Có nhiều sách viết tính giáo dục về mặt

khoa học, vệ sinh thì đáng khen, nhưng rất mù quáng về luân lý. Coi

chừng đầu óc nam thanh bây giờ như giấy chậm, gặp chất ô uế có

thể thu hút làm tổn hại đến đời mình.

5

-Cười Rùm Lên.

Ai đã từng len lỏi vào cuộc giáo luyện thanh niên đều nhiều phen

gặp những nam thanh ưa chụm ba chụm bảy hay kéo đi cà rểu ngoài

phố, ở bờ sông, trong hoa viên để khi thì to tiếng, khi rù rì, rủ rỉ bàn

chuyện ái tình. Họ phê bình nhan sắc bạn gái. Họ ghép cô nầy với

bạn trai nọ. Họ bất mãn vì cô kia xấu mà làm kiêu, còn cô khác đẹp

lộng lẫy mà hung dữ. Có bạn nào già mồm mép thuyết đúng tâm lý

thì các bạn khác khoái cười rùm lên. Trong giới bạn trai, có lắm kẻ

kết bạn thân nhau chỉ vì điểm ưa thích tán tỉnh bạn gái, bàn các éo

le của ái tình. Trong đoàn thanh niên hướng đạo hay trong lớp bạn

nào coi bộ đạo đức, hiền lương, thường các kẻ nầy tránh xa, ngạo

nghễ. Họ hay gặp gỡ nhau tổ chức uống trà, ăn nhậu, nhất là cỡi xe

đạp, kéo đi bách bộ cả đám để chọc gái, để thảo luận về yêu đương.

Nhà giáo dục muốn hướng dẫn tâm hồn họ đừng quá nghiêm khắc

sống xa họ. Hãy thân mật giao tiếp họ, tham dự những cuộc uống

nước chơi, những tiệc tùng của họ. Đôi khi họ hơi lố lăng trong cách

ăn nói, khi họ bàn về điều xấu ta đừng rầy liền. Kỵ nhất là người

ngạo nghễ, nói mỉa mai, chỉ trích xiên xỏ. Hãy mua thiện cảm và tín

nhiệm với họ nhất là bán cho họ lòng tin cẩn trước rồi hãy lái họ về

đời sống băng tuyết.

6-Ghiền Màn Bạc.

Trong thời đại ta, xi nê là suối cung cấp những biểu diễn ái ân đến

điến cuồng. Lòng bạn trai là rơm, thần ái tình đã nhen lửa vào đó: xi

nê là dầu xăng, là gió làm cho lòng họ bừng lên. Ơû đây tôi nói đi xi

nê là phương thế bạch lộ tình yêu với người tình, là mánh lới ăn

trộm tình yêu kẻ khác, là cơ hội cho lòng thú chỗi dậy chà đạp nhân

cách của hai tâm hồn lạm dụng chỗ xa lạ, bóng tối. Tôi không nói vì

hạng bạn trai nầy chỉ một số bị nhiễm gió độc của phong trào trụy

lạc. Tôi muốn nói những bạn trai có trước mặt mình những hình

ảnh nói lên bao nhiêu cái rối ren, thắc mắc, gay cấn, éo le của ái

tình. Nói cho đúng họ muốn sống trong một khí hậu yêu đương để

con tim có dịp thông cảm với những nhân vật đang quay cuồng, lăn

lộn giữa ái ân. Có rất nhiều mâu thuẫn đáng tiếc của ái tình, bạn trai

biết lắm. Họ sáng suốt nhận:

"

Tình yêu đến tình yêu đi ai biết,

"

Trong gặp gỡ đã có mầm ly biệt".

Và trên trận thế trụy lạc nhiều không "lãi" như Nguyễn Công Trứ

tưởng. Nhưng họ vẫn thích xi nê. Đó là tại bản năng ái tình đến lúc

chồm dậy trong họ. Trong mục dưới toiâ sẽ đề cập rộng sự phát lộ

ái tình của bạn trai.

Người ta than tiếc nhiều nhà đạo diễn ngày nay lạm dụngtính hiếu

kỳ, hiếu sắc, ham vui của khán giả, trong đó có bạn trai, một cách

trắng trợn quá. Thútính bỉ ổi nhất của thanh niên được màn bạc

cung cấp cho tất cả những gì khoái lạc ô uế nhất . Hình như người

ta bất kểtính thẹn thùng, óc tế nhị của một số khán giả còn tinh

thần lành mạnh. Các tác vi, cử chỉ biểu lộ một thứ ái tình thác loạn,

đen ngòm nhất của lòng tà đã phá tan bao nhiêu công trình luân lý ở

tâm hồn người trong sạch. Tuổi bạn trai là tuổi khủng hoảng, thấy

mình cô độc, cần nguồn an ủi, ưa tìm những hình ảnh ái ân để thoa

dịu tâm hồn. Mà gặp xi nê khiêu dâm thì tâm hồn họ tất dễ biến

thành một chuồng lợn. Nhưng khi họ càng gào thét: "Mau lên chứ,

vội vàng lên với chú" thì thuốc độc của dâm tình đã khiến "Bịnh

hoạn cắn xương như cắn rúc" và tâm hồn họ cũng rã rượi mà kêu la

cùng vua của ái tình trong sạch":

"

Hỡi Thượng đế tôi cúi đầu trả lại,

Linh hồn tôi đã một kiếp truy hoan.

Sầu đã chín, xin người thương hãy hái

Nhận tôi đi dù địa ngục, thiên đàng!."

7-Lận Kỹ Trong Bóp.

Đây nữa! một lỗ mọi của sông sâu tình ái nổi sóng gió của bạn

trai: tôi muốn nói sự mê say những hình ảnh giai nhân có chữ ký kỷ

niệm và nhất là những hình ảnh ái ân biểu lộ những lối hành dâm

theo sự chỉ huy của quỷ dâm dục. Thường thường trong những

bôùp có sẵn một ảnh mỹ nhân, họ quiù như giấy xăn. Họ lại còn

lộng vào kiến bốp, giấu kỹ trong các ngăn những hình của bao kẻ đã

bán quả tim cho họ. Có nhiều hình ảnh giai nhân không ăn thua gì

đến họ cả, họ vẫn nưng niu như trứng mỏng. Tôi biết một bạn trai

nọ cất tận trong ngăn trong hết của chiếc bốp trìu mến của mình ba

ảnh của ba minh tinh màn bạc, Mỹ, Nhựt và Việt nam. Ghê gớm

nữa là có không ít nam thanh đi đâu cũng lận kè kè trong lưng hằng

lố hình chụp các kiểu ăn chơi sặc mùi dâm lụy của thanh lâu. Đến

công viên lựa chỗ vắng họ lấy ra ngắm. Vô lớp giáo sư giảng bài mặc

kệ: họ lấy ra thưởng thức. Rồi đây một bịnh dịch: nhiều bạn trai

giựt quán quân về chơi bời, trụy lạc, lấy những ảnh ô uế ấy quảng

cáo ái tình dâm đảng với các bạn trai mà lòng còn trong trắng như tờ

giấy mới.

Cũng bởi ngọn lửa ái tình gào thét trong tâm não, bạn trai hay sưu

tập các hình mỹ nhân, hình giai nhân lõa thể ở các bìa báo, ở những

sách kiêu dâm để dán cùng phòng họ ở, hay để ngăn trong sách học.

Có nhiều người viện lý là ưa mỹ thuật, thưởng thức cái đẹp thiên

nhiên mà tạo hóa ban cho con người. Song vì quỷ Satan khôn quá,

óc ham mỹ thuật biến thành óc ghiền dâm hồi nào họ không hay.

Làm sao nhà giáo dục thân mật, chân thành chỉ cho các bạn trai ấy

biết những chân lý nầy. Việc tính giao là việc thánh, việc cần thiết

để nhân loại trường tồn. Nó chỉ được phép trong hôn nhân . Các lối

bôi lọ cho nó là vô tình chà đạp nhân cách con người và làm nổi bật

căntính thú vật trong con người ra cách trân tráo. Cho họ biết giá trị

tâm hồn con người không có gì sánh được. Trong linh hồn kẻ thanh

sạch có hình ảnh Thượng đế. Họ đem uế ảnh rọi vào đó là họ bôi lọ

thánh nhan của người. Lúc còn non nớt về mặt nhận xét xã hội, họ

tưởng hình ảnh giai nhân nó đúng tướng diện của con người xương

thịt giai nhân. Họ có biết đâu hình ảnh khác sự thật. Có những

người chụp hình đẹp vì đẹp thật, nhưngtính xấu như quỉ. Người

khác xấu như tay khỉ, vô duyên không biết sánh với cái gì mà chụp

hình ăn ảnh. Lại có cô lé xẹ mà lúc chụp hình có cặp mắt bồ câu thơ

mộng, trong như nước hồ thu. Còn ảnh nào mà không láng nhưng

coi chừng da mặt của người mà họ cho là đẹp đó có giống xơ mít

không, có giống da tay khỉ không. Thôi giá hoàn toàn đẹp, mang

hình họ kè kè trong túi phỏng được lợi gì. Nó nói lên sự nô lệ ái

tình, sự thất trận của ý chí với bản năng tình dục. Người ta thấy

còn tổn hại cho danh giá nữa. Không phải quá khích mà đả đảo các

hình giai nhân. Ta có quyền và nên thưởng thức nghệ thuật. Nhưng

còn biết bao cái đẹp khác mà tâm hồn ta khao khát. Tôi chỉ nhấn

mạnh ở chỗ bạn trai đừng tỏ ra mình là phái yếu ở chỗ chạy theo

mê say, thờ lạy ảnh giai nhân. Bạn trai hãy tỏ ra mình là phái mạnh

đi. Mà cái gì mạnh thì thu hút, còn cái gì bị thu hút thì yếu. Đàn

ông đừng xưng là phái mạnh khi thấy mỹ nhân, ảnh giai nhân mà

lòng rạo rực, mắt liếc dọc. Đã bị xỏ mũi rồi thì đích thị là yếu đuối.

Gia đình, quốc gia, vận mệnh thế giới đang thiếu những tâm hồn

mạnh.

8

-Giữ Cho Tới Xuống Lỗ Chăng.

Ai có nhiệm vụ giáo dục thanh niên sáng suốt đào luyện họ mà

không hơn một lần gặp họ viết thư tình. Làm tác văn thì họ viết văn

đọc vừa nổ mắt vừa điếc rái một lượt. Họ bất kể chấm phết, dụng

ngữ, mệnh đề. Còn văn thể thì họ coi là đồ xa lạ. Thế mà khi viết

những cánh thư tỏ niềm ái ân thì chẳng những lẹ như Kiều (vạch da

cây vịnh bốn câu ba vần) mà còn đầy hình ảnh, màu sắc, văn chất,

văn khí, đủ điều. Khi lớn lên trên bước đường đời, người nam tỏ ra

dè dặt cẩn thận hơn người nữ. Nhưng đàn ông thanh niên thì coi

thường sự thấy trước ngó sau. Trong cơn say yêu, họ viết cho sạch

suối lòng, để tâm cảm ái yêu, nghi kỵ, lo lắng, săn sớm, lạnh lạt

v.v... chảy trào ra ngọn bút. Họ tưởng người yêu có tâm trạng y

như của họ. Họ muốn cho hoàn cảnh người yêu phải xảy ra như họ

muốn chớ không ngờ nó có thể khác và có khi phải khác. Nhiều lá

thư trong lúc viết nóng nổi hơi men tình của họ thì nhiều năm sau

cũng có thể khiến họ gieo những giọt lệ nông nỗi hối hận.

Mà việc viết thư tâm tình không nắm siết tâm hồn họ bằng tàn trữ

những cánh hoa tâm tư của bạn tình họ nhờ gió duyên mang đến.

Họ đang ăn mà nghe thứ thư nầy, thì lu láo cho rồi bữa để đọc. Họ

đọc đi, đọc lại. Họ kiếm trong đó những ngụ ý, thâm ý gì theo họ

muốn đó. Một chấm, một phết, một lời nói khi vô tình, họ cho là

hữu ý gợi tình, ngụ ý gieo duyên. Họ tưởng tượng người yêu đang

ngồi viết với gương mặt kiều diễm. Nếu thư xin chia buồn thì họ

tưởng tượng có những ngấn lệ ấm ấm lăn trên lớp da mặt mịn ở một

phương trời. Họ đọc xong rồi xé hay đốt ư! Không. Họ cất kỹ. Lúc

ấy họ định giấu cho tới chừng xuống lỗ hiểu là thời gian đừng khám

phá được sự gì phản bội tinh thần bức thư. Thì họ cũng sắp gần các

ảnh giai nhân vì cho là "đồng loại". Vào những chiều thu cô độc họ

lấy ra đọc như người đọc kinh nhựt tụng. Còn cái tật đi khoe nữa.

Nếu là những bức thư xin gởi quả tim của người đẹp, người xứng

đáng thì không gì hãnh diện cho họ bằng đem quảng cáo các bức thư

ấy trong hàng ngũ các bạn thân trừ bạn nào đã gấp ghé người yêu

của họ. lúc quảng cáo họ giải thích, họ bình giảng, ít tán ra nhiều,

nhiều tóm lại ít: tuy đà yêu đương và theo chương trình mà họ

tưởng tượng. Quả thực tội nghiệp tuổi khờ dại của biết bao nhiêu

tâm hồn nếu được hướng dẫn sẽ trở nên vô cùng tốt đẹp. Cha mẹ

cũng như ai có nhiệm vụ rèn đúc họ nên thân mật vạch trần cho họ

thấy những việc làm theo tình cảm hay lưu lại những ác quả.

Người xưa nói:" lời nói bay đi, chữ viết tồn tại". Người bạn trai liệu

bao nhiêu cánh thư cótính chất riêng tư, đem lòng phơi trải của họ

có bay đi không. Nếu họ biết giữ thư tình của ai họ yêu như bảo

vật thì kẻ ấy cũng giữ của họ như trân châu. Mà giữ chắc không.

Còn những giờ ngủ, giờ chết: ai giữ? Người đời sẽ phán đoán sao về

người chết khi lục ra trong hòm rương kẻ nầy có những hình ảnh

khiêu dâm, nhưng phong thư không tiện nhiều người coi vì chữ

tình, vì ô uế. Người ta lại càng phải phán đoán làm sao về tác giả

của các trữ vật đó. Hồi viết bạn trai viết với tuổi thơ, tuổi của thiếu

dè dặt, lại viết trong cơn lốc cuồng loạn của ái tình, có khi của tình

ghen, tình hiềm tị, oán thù. Mà thường tuổi thơ hay làm nhiều việc

tuổi già rơi lệ. Vậy các bạn trai viết khi về già họ còn dám bình tĩnh

đọc không?

Có những dòng thề sông hẹn biển của người yêu gởi trên hoa tiên

mà họ ôm ấp trong mình đối với sức tàn phá của thời gian, có chắc

phần thắng không. Cũng nên đề phòngtính thay đổi, sự bội bạc của

người đời. Rồi luật chia ly nữa. Hẳn luật nầy có ý nghĩa gì người ta

mới nói: xa mặt cách lòng. Làm sao bảo đảm được những lời ghi chú

trong thư tình trường cửu khi có hiểu lầm, vu cáo, vụt chạc xen vào

phá rối tình thủy chung. Yêu đương vả lại không phải là mua bán

sản vật nên không bảo đảm được bằng văn kiện. Trong xã hội có

biết bao cô gái viết hằng trăm lá thư thề "tạc một chữ đồng đến

xương" với tình lang, biết bao người gái đã làm vợ rồi, đang làm vợ

mà gặp bạn tình cũ vẫn mua bán tình chung cách tự nhiên. Trong xã

hội có biết bao lòng trai vừa tàn hủy một cõi lòng băng tuyết lại đến

la đay đảy với một bóng hồng khác và lôi kẻ nầy vào nanh vuốt

quỷ dâm dục chỉ bằng vài lời cùng thề sông hẹn biển. Không phải

nam nữ nào cũng vậy. Nhưng xã hội đã có những trường hợp đó thì

bạn trai cũng nên đề phòng chứ, nếu muốn khỏi nạn mua một khôn

bằng hằng trăm bại.

9-Muốn Gì.

Làm sao trong tập nhựt ký bạn trai được những dòng nầy: "tâm

thư gởi người em, bạn đời mà tôi yêu mến nhất trần gian vì quý

phục. Em chưa biết tôi là ai, con người thể xác, con người nội tâm

và tình yêu của tôi đối với em thể nào. Em không biết. Nhưng tôi

biết em trong tưởng tượng. Tôi viết thư nầy cho riêng em thôi vì

những lý do liên hệ đến hai vận mệnh và tương lai chúng ta. Thưa

em, tôi đang sống giữa một xã hội mà có bao nhiêu mồi ngon của xác

thịt gọi mời. Tôi ngồi chơi trước cửa gia đình, tôi đi đến trường, tôi

vô lớp, tôi đi phố, tôi ở công sở, tôi về thôn quê, tôi lên thị thành,

tôi ở nước nhà, tôi sang ngoại quốc, tôi, thưa em, đã gặp bao nhiêu

bóng chim xanh đáp cạnh cửa vườn lòng đầy gió dịu yêu đương của

tôi. Em ơi? Người em kiều diễm vì lộng lẫy nhan sắc, vì cao quý

tâm hồn của đôi mươi tuổi xuân của tôi. Tôi phải chống trả với

thằng người nông nỗi của tôi. Tôi phải lãnh đạm với sự trêu bẹo của

nhiều cánh hoa đang chờ bướm. Nhứt là tôi phải khéo xử với vô số

bè bạn học sinh, hay sinh viên, vân vân... đã chê mắng tôi là gàn dỡ,

quê mùa không biết tán tỉnh, không biết làm cho đời mình hết cô

đơn. Tôi biết có em, nhưng tôi không biết em ở đâu, đang làm gì.

Tuy nhiên tôi tin chắc em đang chuẩn bị một thân hình mỹ lệ, một

cõi lòng băng tuyết với những mùi hương thánh đức của Thượng đế

để bước vào cung lòng tôi. Tôi biết vậy nên, thưa em, nào có dám

mở rộng cửa yêu đương sợ lạc vào đó những nhơ bợn làm bẩn đi gót

chân người mà Tạo hóa bắt tôi trao xương đổi thịt, sợ không xứng

đáng nơi mà tôi sẽ tiếp tay Tạo hóa gởi dòng máu của tôi, đưa ra

đời một con người mà trong đó hình ảnh tôi và em. Thưa em, cũng

tại vì em, tại vì con chúng ta, vì dân tộc, nhân loại, mà tôi đã từ

khước bao nhiêu cuộc trêu ghẹo lẳng lơ bị cám dỗ, bởi thú tính, bởi

tuổi nông nỗi giữa thời đại hiểu yêu là giỡn với ái tình. khi viết bức

thư nầy em hãy tin vững đi, một người em tôi chưa thấy mặt

nhưng biết trong lý tưởng, rằng ở một chân trời nọ em có một người

yêu mà thân xác cường tráng, mà trí tuệ sáng suốt, mà ý chí cường

dũng, mà lương tâm trong sạch đang sửa soạn vườn lòng có mùi hoa

của đức khiết trinh để rước xác hồn em xây đời hạnh phúc và hai ta

sẽ cùng tạo hóa cung cấp cho nhân loại những người con tuấn tú,

nên người. Xin Thượng đế gìn giữ em, gìn giữ tôi, gìn giữ lời hứa

của tôi mà chuyển đến tôi lời hưá cùng quả tim vàng của em. Kính

gởi em, người bạn đời tôi yêu mến nhất trần gian vì quý phục". Làm

sao? Thưa bạn, trong nhâït ký của bạn trai được nhiều bức tâm thư

như vậy? Vào hoa niên, nhiều bạn trai hay giỡn ái tình quá. Tôi

muốn nói sự chọc ghẹo, trừng giỡn, lả lơi khi gặp bạn gái. Người

bạn trai muốn gì? Tỏ tình yêu ư? Không phải. Yêu là tự hiến, và

nên xứng đáng để thụ nhận. Tỏ tình yêu bằng cách ve vãn thô lỗ là

lăng mạ tình yêu, coi một thứ tình cao quý như đồ chơi giải trí qua

đường. Biểu lộ con người của mình để bạn gái quý phục ư. Cũng

không. Có gì đáng phục không chưa biết, mà khi chơi giỡn kiểu mất

dạy ấy thấy toàn hèn hạ, lì lợm, vô duyên, trâng tráo, háo sắc, thèm

duyên thôi. Có nhiều bạn trai ve vãn vì yêu đương vì muốn gởi đàn

lòng. Lòng thì tốt mà cách gởi tình yêu bất đáng sái chỗ, phản tâm

lý. Có bạn khác không hy vọng gì được yêu, cũng không định yêu

nhưng vì quen lối chơi thiếu giáo dục thì hễ gặp bạn gái giai nhân

hay không giai nhân cứ chọc. Họ chọi đá. Họ giả đò xô lấn. Họ đón

đường kiếm chuyện nói bá láp. Họ ép xe máy. Họ chạy xe máy

ngang hãm cái két thật to. Họ hùa la lên. Họ tróc lưỡi, trợn mắt.

Thật là tất cả những gì vô duyên, phát xuất tự tâm hồn nông nỗi

mất dạy. Cũng khổ. Có nhiều bạn gái lại thích. Không biết tại sao

khờ khạo thích những cửa lòng mở ra vô lý để rước bất cứ ai. Sao

lại thích một thứ tình yêu háo sắc, ích kỷ thoát thoai bởi một quả

tim hì hợm. Con người ve vãn, chọc ghẹo là con người nui mầm

móng bội bạc. Đã ve vãn chọc ghẹo một bạn gái tất đã và có thể sẽ

ve vãn chọc ghẹo hằng lố bạn gái khác. Lối chơi ấy nó làm cho

người ta lờn tình yêu, làm cho cửa lòng mất đi vẻ trầm mặc thuận

hợp cho ái tình trong sạch, làm cho tâm hồn giống y quán giải khát,

ai muốn ra vào tự ý. Đó là chưa nói khi gần gũi để giỡn ái tình như

vậy người ta tạo những cơ hội phá hoại lòng khiết bạch của nhau,

dạy cho nhau những lối ăn nói của phường mất dạy, tố cáo cho

nhau, bao nhiêu tật xấu ẩn tàng trong lớp trang sức có giá trị của mả

tô vôi.

10-Không Định Làm Giai Nhân Nhưng...

Bạn đừng lấy làm lạ sao khi đã có một phái gọi là phái đẹp, một

phái sở trường trang sức, sao bạn trai lắm lúc cẩu thả, mà thỉnh

thoảng quá quan tâm đến sự trao diện thân hình. Đấy cũng tại bản

năng tình ái. Cứ chung, bạn trai không có cả một kỹ thuật làm đẹp

tế nhị thường xuyên bằng bạn gái đâu. Tuy nhiên có một số nô lệ

trang sức, không thua bạn gái. Họ thay đổi kiểu hớt tóc. Họ không

để ý cho lắm kiểu hớt nào "coi được" cho đầu họ mà chạy theo kiểu

hớt của một thời. Nay họ hớt trọc, rất trọc như một gáo dừa. Mai

họ uốn cho hơi quăn quăn. Rồi lại để dài. Vài bữa chải rẽ một mé. Ít

bữa sau không rẽ nữa, hớt cho thấp lè tè ở mép tai, chải cho ốp bọc

vô đầu hình bầu dục cho đầu giống trái dưa hấu. Một tháng sau, có

thể gặp họ để tóc bò lan tới mép tai mà không hớt cũng không chải.

Đừng ai trông chạy theo kịp thời gian hớt tóc của họ. Nó đổi như

trở bàn tay. Quần áo cũng thi đua thay đổi. Lắm lúc họ mặc kiểu

đơn sơ bằng lụa vải đơn sơ, thông thường. Lúc khác họ cho vải áo

phức tạp hơn, có bông hoa, rồng rắn, bản đồ, địa bàn, đèn lồng, tam

giác v.v... Mấy tháng được họ mặc áo sơ mi thông thường, nay họ

mặc rộng như bồng bột, bao nhiếm hay mặc châït rất châït bó thân

tựïa đòn bánh tét. Aùo xé trôn hai bên họ đã chán thì họ cho may

bít bùng giống áo túi của các bà thôn quê. Vài bữa họ mặc áo sơ mi

dài gần giống áo cà sa. Tuần lễ sau họ mặc thứ cụt, cụt lắm có thể

nói theo kiểu bình dân là chó táp mấy ngày không tới. Đến quần thì

phức tạp nữa: Vải phải thay đổi luôn đã đành rồi, hiểu luôn sự

thay đổi về thứ ủi hay không ủi. Về hình thức nầy ống rộng đựng

chó con cũng được, mai bó sát ống quyển kiểu ống trúm đặt lươn.

Có bạn trai coi rẻ vải lụa cao tiền, có tiền lắm mà mua vải thô vải tù

nhân mặc, để may đồ theo kiểu chăn bò bên Mỹ. Cũng may cho

ông bà ta tính vốn trầm mặc, ưa tĩnh nay không còn sống sót bao

nhiêu để phải mờ mắt như bị máu xâm vì sự ăn mặc thay đổi của

con cháu.

Nếu không có ái tình xen vô thì cứ chung bạn trai ăn mặc đơn sơ,

nói lên tâmtính đơn sơ của họ. Nhưng khi muốn thu hút cặp mắt

người đẹp thì họ tỉ mỉ kỹ lưỡng từng nếp áo, nếp quần. Trước khi

đi đâu họ ngắm ngía trước gương. Họ bào gọt, thoa vuốt mặt. Họ đi

có vẽ cà rềnh cà ràng vì sợ cọ thân quá, quần áo mất "ly". Họ coi kỹ

từng hột bụi, bún, phủi. Vừa nói chuyện với ai, họ vừa chia trí coi

tay có bụi bị bám không, móng tay có đóng đất không. Thỉnh

thoảng lấy tay thăm mái tóc coi có rối bậy không? Vừa nói vừa liếc

áo quần coi. Ngó trước ngó sau đôi giày hay xăn đanh coi có mướt

xi ra không. Bạn thấy lòng đơn giản của họ bị đánh cướp đi nhiều

quá. Đời họ trở nên phiền toái. Nhưng dù nỗ lực đến đâu, sau cùng

họ phải nhận chân rằng đã có trên trần gian nầy có một phái mà tạo

hóa dành riêng cho sự diễm lệ gọi là phái đẹp. Người ta gọi bạn trai

là phái mạnh: tiếng nầy phải hiểu là một lý tưởng hơn là sự kiện về

tâm lý. Bạn trai nếu xét về tình cảm thì nhất định không mạnh hơn

phái đẹp đâu. Lý tưởng của bạn trai là lúc phải đào luyện thân thể

cường tráng, rèn đúc ý chí gang thép. Mạnh phải hiểu vậy. Người

nam như hơn một lần tôi nói là người làm cho thiên hạ phục chớ

không phải làm cho người ta yêu mặc dù phải xử thế đắc nhân tâm.

Hơn nữa nếu chai nước hoa mà quý giá còn nước hoa rẽ thì hôi thúi,

thiên hạ cũng khinh thường. Con người cũng vậy. Người ta vẫn chú

ý một phần nào về cách trang sức của bạn trai để đánh giá họ,

nhưng người ta chú trọng hơn về con người nội tâm và xử thế của

họ. Họ không thể đáng quý phục được nếu bạn trai ăn mặc đúng

thời trang mà nghèo nàn đứctính , ngu đần, lười biếng, đến đỗi sự

nghiệp ở tương lai mờ mịt. Vậy đường lối bạn trai phải đi là ăn mặc

hợp thời trang, vệ sinh, đơn giản, vẫn kỹ lưỡng cách trang sức mà

không ra vẻ mình nô lệ sắc đẹp. Và cương quyết học tập để chuẩn

bị vốn văn hóa, nỗ lực đào luyện các đứctính đối nhân, đối gia, đối

xã và đối nhiên.

1

1-Rất Hời Hợt Khi Ở Quần Đoàn.

Trong cuốn Psychologie des Foules, Gustave Le Bon nói con

người lúc ở một mình cẩn thận tư tưởng, lời nói, hành vi, sống độc

lập, nhưng khi hợp quần lại bị ảnh hưởng bởi tính chất quần chúng:

tư tưởng, ăn nói hành động thay đổi kỳ lạ. Nhiều bực trí thức có

thể thiếu lương tri làm nhiều việc ngu xuẩn lúc hội chung mà khi về

nhà riêng họ lấy làm lạ sao con người họ hành động kỳ quái như

vậy.

Riêng bạn trai vì tuổi xuân là non nớt, dễ bắt chước nên khi hội

họp, họ dễ bị ảnh hưởng. Tư tưởng, nói năng, hành động lắm lúc rất

hời hợt, nông nỗi ngoài sức ta tưởng tượng. Hễ ai khéo ăn to nói

lớn, xúi giục bằng cách chọc vào lòng tự ái,tính tự cường, khí hăng

hái của họ thì bảo lên mây họ cũng muốn có cách để bay. Khuyết

điểm nầy nếu không được đề phòng có thể làm hại cho suốt đời bạn

trai, mấy lúc họ hăng say nông nỗi như vậy, họ quyết định về

tương lai họ thì sao. Tương lai sẽ may hay rủi. Bạn trai phải luyện

cho mình đức tự chủ về óc phán đoán độc lập. Phải nỗ lực tập dụng

lá bùa nầy thì mới mong trị được tật hời hợt lúc hội hiệp với quần

chúng trong đó có bạn gái. Vì muốn làm cho người khác phái khen

phục, nhiều bạn trai có thể quên hết mọi sự làm cả những tội ác

miễn được mắt người đẹp nào đó ca tụng là mãn nguyện. Bản năng

ái tình sai lạc cầm cương hoạt động tính như vậy thì còn gì là cuộc

đời.

1

2-Con Người Bọng.

Vì háo sắc, vì muốn yêu nhiều và được yêu lại nhiều, không thiếu

bạn trai bố trí "mặt trận" xã giao của mình như lưới nhện. Họ chạy

lung tung đến bạn gái nầy sang bạn gái kia. Trong tâm trí chưa

quyết định trao thân đổi phận với ai nhưng đối với ai họ cũng muốn

giao duyên. Họ không chịu làm đâu mất lòng, muốn cho đâu cũng

yêu một mình. Cái tật tham và "ba xạo" trong đời sống tình ái ấy là

duyên động lực làm cho con người bạn trai càng xã giao rộng càng

bọng, lắm lúc họ bỏ hết các phận sự để đi. Vì ái tình trong họ bị

khủng hoảng nên đi họ không có mục phiêu, đến đâu cũng không có

mục đích, về nhà lại cũng chẳng có mục tiêu. Một ngòi bút nọ viết

về họ:

"

Đi đâu chẳng biết đi đâu.

Làm gì không thấy, lâu lâu lại về.

Hễ về thì cứ rề rề.

Rề qua rề lại cười hề rồi đi."

Mấy dòng nầy diễn tả đúng hình ảnh con người không lý tưởng,

bị nghèo đi tận tâm hồn, có rất đông ở thời đại chúng ta. Nội tâm

của họ không được trang điểm thêm những đứctính mà còn mất khí

lực vì khi giao thiệp họ làm già, họ quá giao động, làm mất sự trầm

tĩnh cần thiết cho các nhân đức lớn lên. Vả lại chạy theo đuôi tình ái

mãi thì đâu học hành gì được. Trí tuệ bị ám ảnh bởi các hình mỹ

nhân, hình ảnh cuộc truy hoan ô uế. Oùc mất năng lực tập trung

nên đần độn, mù mịt đi không thể chú ý thu thập kiến thức được.

Những xao xuyến tâm hồn vì lo ăn chơi, lo làm dáng, lo khiêu gợi,

tán tỉnh, nô lệ mỹ nhân còn là có đầu óc mất khả năng phán đoán,

sắc sảo, cảm hiểu xâu xa. Đức tế nhị cũng lệch lạc vì sự ê chề của

thú xác thịt, của tật thày lay.

Về đường thiêng liêng, nhục lạc làm cho lý trí hết hướng thượng, đời

sống nội tâm nghèo nàn, lương tâm chai lỳ, u tối. Do đó nguyên tòa

nhà luân lý trong bạn trai sụp đổ. Đời sống hướng hạ của họ không

bao giờ có tín ngưỡng cao cả vì sa lầy trong tội ác. Theo Ernest

Psichari chỉ có một nguyên nhân làm cho vô tín ngưỡng là vô luân

lý. Còn nhiều nguyên nhân khác, nhưng phải chịu nguyên nhân

chính là người ta vấp té trong tồi phong bại tục.

Sự giao thiệp quá lố của bạn trai đem đến cho họ các ác quả trên

còn làm thể xác họ suy kiệt, rã rời. Niềm vui thiêng liêng trong sạch

của con người khiết bạch cũng mất đi trong tâm hồn và trên gương

mặt họ. Cái vui của họ là vui xác thịt đầy sự ồ ạt, lo âu, xao xuyến

có khi pha mùi nghi kỵ, ghen tương, oán thù. Đó là chưa nói sự rút

rỉa của lương tâm, sự trừng phạt của lưỡi đời mai mỉa. Tất cả nó

làm cho bạn trai chỉ vui tạm chốc lát lúc làm việc tội lỗi rồi lòng trở

lại với màn đêm lạnh bóng ma sầu.

Trong lãnh vực tình cảm, bạn trai phóng túng, chơi bời, giao du bất

lương nhiều quá mất đi nhiều đức tốt đẹp. Aùi tình trong trắng đã

phai màu nhường chỗ lại cho bạo lực nhục tình. Tâm hồn trở nên

hung ác trước những cảnh thương tâm của đồng loại. Sự phải quấy

rối với thượng cấp hay kẻ thuộc hạ trong tinh thần biết ơn, lịch sự,

lòng bạn trai cũng mất dần. Giúp đỡ tha nhân họ không còn làm vì

hy sinh mà vì hám lợi, cầu danh. Lúc phải sửa dạy, họ mất hẳn kiên

chí để huấn luyện, tâm hồn bằng dịu ngọt mà họ dụng võ, la lối ong

óng, đánh đập hung tợn.

Về đường xã giao với kẻ ngoài đối tượng yêu của họ, họ tỏ ra nhàm

chán qua loa. Họ chỉ chú trọng gặp những kẻ mà họ thỏa mãn lòng

thú, còn các kẻ khác họ cho là không cần nên xử đối lạnh lạt.

Sau hết một ác quả quan hệ là ý chí chịu thiệt thòi nhất . Bạn trai

mất dần nghị lực lựa chọn, quyết định độc lập. Họ đem đủ thứ lý

do cắt nghĩa ác vi của mình, rồi thỉnh thoảng theo tiếng lương tâm

bỏ các việc tội lỗi ấy, rồi lại tái phạm. Yù chí thành ra làm việc như

cao su, sau cùng có thói quen không quyết định được sắt đá. Tật hồ

nghi có thể sinh ra nữa, nếu lương tâm cứ bị lấn áp: đàn áp chớ đâu

có tàn hủy lương tâm được. Nên vẫn bị nói cảnh cáo. Mà bởi muốn

sa đọa nên đánh trống lảng, tiếng lương tâm. Do đó hành động trong

nghi ngờ. Ý chí còn kiệt lực vì đối tượng yêu không phải là sự thỏa

mãn tình yêu trong sạch mà là ước vọng đê hèn trong phập phồng. ,

thưa bạn, sự giao thiệp rộng của bạn trai là nọc độc của tâm hồn khi

họ bị ái tình sai lạc điều khiển.

1

3- Ưa Nựng Con Nít Đẹp.

Đến đây bạn cũng chưa thấy tôi bàn ngay vào bản chất ái tình của

bạn trai. Từ đầu chương tôi đã nói vườn lòng họ có gió lạ yêu

đương thổi phớt rồi tôi kể một số hình thức mà thứ gió lạ ấy xen

vào. Trong mục nầy tôi lại cũng còn chưa bàn hẳn cốt tủy ái tình

của bạn trai. Mà muốn bạn để ý ái tình ấy theo đà sinh lý phát triển

trong cơ thể bạn trai ngày một tăng cường độ. Hồi lúc thơ ấu họ có

kể gì đến các đứa bé ở gần họ đâu. Đứa nào xấu xí, xinh lịch, đen

than, trắng tuyết, con gái, con trai, giàu nghèo họ coi như nhau cả.

Chúng chỉ liên can đến họ là khi giựt bánh của họ hay họ muốn giựt

kẹo của chúng. Nhưng vào tuổi dậy thì, bạn trai như tôi đã nói bắt

đầu ngắm nét đẹp của thiên nhiên. Họ để ý, đứng nhìn, sửng nhìn

và cười cách, ngạc nhiên nữa trước gương mặt cười hoa của đứa bé.

Họ có tình cảm với đứa bé vì đứa bé có nhan sắc tự nhiên, đơn sơ,

có duyên dáng thành thực. Sự trong sạch của nó cũng hiện lộ ra

trong đôi mắt bồ câu và đôi môi đỏ tươi ướt nước miếng dịu dàng

của nó. Bạn trai thích: muốn bồng đứa bé, véo mé mặt nó, khều càm

nó, đánh nhẹ tay nó. Một ý thức sắc đẹp, duyên dáng và một thứ

tình yêu mơ màng đã về trong quả tim bạn trai.

Tình bằng hữu. Tình máu mủ của bạn trai đối với gia đình sâu sắc

nhưng thầm kín. Nó rào rạt tận đáy lòng của họ. Họ khác bạn gái ở

chỗ là ít bộc bạch nó ra. Hoa niên đã về, các người thân mến nhất

của bạn trai trong gia đình hình như bạn trai chưa cho là thỏa mãn.

Họ muốn cảm thông đời sống với những người ngoài gia đình mà

tiện nhất là các bạn chơi và bạn lớp của họ. Nói họ yêu mến các kẻ

nầy thì không đúng mà nói họ không yêu thì cũng khó nói. Sao tự

nhiên họ thấy thích những ai họ hạp. Ai ấy phải khác hơn là người

trong gia đình. Có một điểm tâm lý sâu xa nầy là đối với người càng

ruột thịt người ta càng ngại nhìn nhau, bàn tâm sự, mưu tính lý

tưởng với nhau. Bạn trai không thoát khỏi định luật ngàn đời nầy.

Mẹ là người mà họ trìu mến nhất mà cũng ngại việc tiếc lộ những

tâm tư thầm kín. Nếu khi ai hỏi về đời sống uyên ương của cha mẹ,

người bạn trai e thẹn khó nói, bỏ lãng thế nào, thì họ cũng có những

thái độ ấy khi bàn vấn đề nam nữ với người trong gia đình. Bạn bè

là người dưng đấy, mà họ khi tin cậy, dễ bàn nhiều chuyện mà có

khi từ lâu chỉ một mình họ biết thôi. Đối với bạn chơi cũng như bạn

lớp, ngoài những khi nói về tâm sự, bạn trai chia sớt nỗi vui buồn

trong các cuộc sinh hoạt thường nhựt. Ai lớn tuổi rồi cũng có phút

nhớ lại nhiều kỷ niệm êm đềm, thơ mộng của thiếu thời có nhiều bè

bạn. Tình thiện cảm pha màu sắc ái tình của bạn trai đối với đối

tượng của nó có thể sánh như bướm với hoa. Bướm bay thì nhất

định đậu trên một hoa. Tình của bạn trai khi hướng ngoài gia đình

thì phải đáp vào một đối tượng. Vì lẽ đó nhà giáo dục nên hướng

dẫn bạn trai chọn bạn. Mấy câu "Gần mực thì đen, gần đèn thì

sáng. Bạn hãy nói cho tôi biết bạn thường giao du với ai rồi tôi sẽ

cho bạn biết bạn là người thế nào", mấy câu ấy của óc khôn Đông,

Tây vì nghe thường quá cho ta là không quan hệ. Nhưng chúng

chứa bài học cao quí. Bạn trai vô tình coi bè bạn mình, như một thứ

thầy và có thể bạn làm đều là mẫu. Luật bắt chước phổ thông mà

Gabriel de Tarde nói về đời sống xã hội, bạn trai áp dụng không ít.

Nhiều bạn trai thành thực, ngoan ngoãn chơi ít lâu với những đồng

niên xấu, trở thành gian xảo, cứng đầu. Vậy người lớn nên giúp bạn

trai chọn bạn. Nói cho họ biết không nên khinh người nhưng phải

trọng mình. Giá trị của mình hơn hay kém tùy rất nhiều ở kẻ mình

kết bạn. Nhiều bạn trai thành thực và nông nỗi lắm. Họ chưa biết ai

là tri kỷ nhưng có tật coi ai cũng là tri âm. Thấy bạn vui vui, hơi tử

tế, hy sinh chút ít, vội cho là bạn tốt. Họ đem hết tâm sự ra phú

thác. Họ nói cả việc rắc rối trong gia đình. Họ đem chuyện bạn

khác, chuyện giáo sư, hàng xóm ra bàn. Bị bạn già hàm trống miệng

đem nộp cho kẻ khác, xuyên tạc, mỉa mai, bạn trai đâm ra bi quan,

cho đời là giả dối. Dại dột đem tâm tư tiết lộ cho kẻ xấu, đời họ hối

hận thiên thu. Nên nhớ bạn trai dù tốt đến đâu hãy để ý cách sử

dụng tiền bạc với nhau. Phần đông bạn trai quảng đại. Nhưng cũng

có nhiều lòng bẩn chật, keo kiết coi tiền bạc như bánh xe. Những kẻ

ấy có thể môi mép, ngọt như đường nhưng đụng chuyện chết ai nấy

chịu. Đừng hời hợt hoan phí vì lời dua nịnh mà lúc tối lửa tắt đèn

phải vừa khổ cực vừa tiếc than, vì bề trái của tình bạn. Cũng nên để

ý bạn trai nếu có chết sống thân mật đến đâu mà có bóng giai nhân

xen vào thì nghi kỵ, hiềm thù đến đó. Phải chơi với bạn theo tiên

ngữ của nhà bác học Trương Vĩnh Ký: Tin tin, Phòng phòng.

14-Là Một Bạn Trai Hay Một Bạn Gái?

Trước khi vào lầu đài tình yêu, bạn trai đi ngang qua một nhà cầu

tình cảm cao thượng gọi là tình tâm giao. Trong cuốn "Tâm lý bạn

gái" tôi đã viết khá nhiều về vấn đề nầy nên ở đây tôi chỉ bàn những

gì liên hệ đến tâm lý bạn trai và đến sự giáo luyện tình cảm của họ.

Quả tim rạo rực sóng gió yêu đương của bạn trai không bằng lòng

ngưng lại cách luyến ái của nó trên bến tình bằng hữu. Bạn trai cảm

thấy một niềm cô đơn xâm chiếm tâm hồn. Họ muốn trong số bạn

chơi, bạn lớp có một tâm hồn như ý, chia sớt riêng nguồn tâm sự vô

bờ bến của họ. Họ ngấm ngầm muốn người tri âm phải là một "họ

thứ hai". Họ có lý vì chính Horace đã nói về Virgile, bạn của ông:

"

Là phân nữa của tâm hồn tôi: Dimidium animae meae". Họ thấy

giữa chợ đời, không thấy ai quan tâm tới nội tâm của họ. Lúc xã

giao họ phải giao tiếp bằng môi mép, còn cửa lòng họ kín như bưng.

Người tri kỷ là người am hiểu họ, bằng kinh nghiệm, bằng trí sáng

suốt, bằng sự tín nhiệm tỏ bày của họ. Giữa họ và bạn tâm giao có

sự cộng thông đời sống tinh thần, tình cảm: người nầy lo sống cho

người kia và hỗ tương tìm hạnh phúc cho nhau. Lòng bạn tâm giao

là cung điện trong sạch ngạt mùi thơm thánh đức để họ phú thác

tâm hồn. Họ sẽ đến đó những giờ phút đời họ nặng như chì, những

khi cảm thấy cô lẻ trên đường đời và lúc hình như mọi thế nhân đều

muốn bỏ rơi họ. Họ đến vạch màn kín đáo nhất của hang lòng, để

người tri kỷ giải quyết cho những thắc mắc, nghi kỵ, khó khăn.

Trong thời gian nầy ai hay sách báo nào bàn về tình tâm giao họ lấy

làm hân xướng để tiếp chuyện, để đọc say mê. Họ không tin

Aristote trong lời nầy: "Hỡi các bạn, không có tri âm". Họ tìm biết,

những gương tâm giao như của các thánh Phao lồ ẩn sĩ với An tôn

tu rừng, như một nhà cách mệnh nọ với tác giả cuốn "Người mẹ" để

tin tưởng với tình tâm giao. Trong sự lựa chọn bạn tri kỷ bạn trai

thường chọn một bạn đồng phái nhưng cũng có khi chọn một bạn

gái. Trong mùa giao cảm của thứ tình nầy bạn trai thấy tâm hồn họ

nhẹ nhõm. Họ chia sớt đời sống với bạn mình bằng những câu

chuyện hay bằng thư từ.

Hơn một lần, tôi nói, xét cho kỹ tình tâm giao tự bản chất là cao

quí. Thứ ái tình của đôi vợ chồng già cũng chấm cùng bằng tình tâm

giao. Hầu hết những người làm cách mệnh đều có những đồng chí

dám chết sống: đó là những bạn tâm giao lý tưởng. Biết bao nhiêu

cây bút có thẩm quyền đã ca tụng tình cao cả nầy. Bà Swetchine

nói: "lý tưởng" của tâm giao là tự cảm thấy "một" mà vẫn là "hai".

Voltaire đã quả quyết: "Tình tâm giao của một vĩ nhân là ân huệ của

một thần thánh". Trước tác giả nầy có Platon kỹ lưỡng căn dặn:

"

chỉ người nào yêu linh hồn bạn mới yêu bạn".

Người ta có thể làm một từ điển về danh ngôn ca tụng tình tâm

giao. Nhưng bất cứ việc gì trên đời đều có cái nguy nầy là Sa tăn

nhúng tay vô. Ngay trong cụm hường tâm giao có lem lỏi những gai

nhọn. Thường thường trước khi đi sâu vào những vẻ đẹp tâm hồn,

bạn trai tự nhiên thích những nét kiều diễm của thân xác người tri

kỷ. Họ tìm một bạn lịch sự trai, có mái tóc quăn kiểu náo đó, có

cặp mắt mơ huyền, có đôi môi tươi thắm, có giọng nói như rót mật

vào tai, có thân hình thùy mị, lối đi đứng tha thướt. Cứ chung mà

nói bạn trai lúc dậy thì, hay có bạn trai khác làm tri âm có tướng

diện cô gái nhà lành. Có nhiều bạn trai không có ý tìm những điều

kiện nầy rõ rệt nhưng rồi ngọn sóng ái tình trá hình trong tâm giao

xô đẩy họ đòi hỏi những nét diễm lệ ấy. Vì lẽ đó, tình tâm giao của

bạn trai có tính chất bồng bột, xao xuyến, mịt mờ. Những nhà tâm

lý học gọi là thứ tình tâm giao lãng mạn. Nó căn cứ vào những điều

kiện vật thể nên nó bắt bạn trai đòi luôn sự hiện diện của bạn mình.

Tâm trí họ bị chiếm thường xuyên bởi hình ảnh người tri kỷ. Khi có

tâm giao lãng mạn bạn trai khó làm việc, học hành ở xa bạn mình.

Họ cũng không muốn bạn mình giao thiệp với ai lâu giờ họ lại tự

nhiên nghe bẽn lẽn, e thẹn lúc nói chuyện cùng bạn lòng trước mặt

bè bạn hay cha mẹ, thầy giáo. Thích nhất của họ là được gặp bạn ở

nơi thanh vắng để tỏ bày khúc nôi của lòng. Chính Augustin và

Rousseau đã qua thời kỳ mua bán thứ tình nầy. hai ông trong

quyển "tự thú" của mình viết cách thời gian nhau hằng bao thế kỷ

mà sự việc na ná giống nhau. Các ông cho biết mình sung sướng lúc

kết bạn. nhưng là thứ sung sướng phập phồng, lo sợ. Người bạn

trai có y tâm trạng nầy. Họ hay diễn lộ tình thương bằng những cử

chỉ, tác vi, thái độ bên ngoài như tặng đồ vặt kỷ niệm, như trước

khi đi đâu phải từ giã nhau, đi ngang nhau liếc cười, bắt tay siết

mạnh và kéo dài. Có khi sau những giờ bàn tâm sự mà trong đó chia

động từ "yêu nhau" không biết bao lần, họ từ giã nhau bằng nhữõng

nụ hôn âu yếm.

Tôi không cần nói, bạn đã đón tình tâm giao nầy dọn đường cho

thứ tình tâm giao mà những nhà tâm lý giáo dục gọi là tình tâm giao

nhục dục. Tôi không bàn nhiều về thứ uế tinh nầy. Bạn cứ biết nó

là ái tình đi trật đường ái ân tự nhiên. Có thể không nên gọi nó là

tâm giao vì kẻ thi hành nó chỉ tìm lạc thú thể xác cho nhau. Nó cấu

thành bằng những gặp gỡ khả nghi, những cái hôn sặc mùi xác thịt,

những đá động tội lỗi, những bức thư tình mà người thứ ba đọc

phải ôm bụng cười. Cũng có thứ tâm giao khác căn cứ vào sự lạm

dụng lòng tốt của nhau, đeo mặt nạ tình yêu mà đục gân nhau để

sống. Trong thứ tình nầy đừng ai đòi sự giao cảm. Oùc ích kỷ, hám

lợi đã làm cho bạn trai quên mất chính cá nhân bạn mình mà chỉ lo

cũng cố tình bạn để khai thác ở bạn những lợi lộc. Vì có những thứ

tâm giao nói trên, nên tình tâm giao nhiều khi bị nghi ngờ.

Monsabre dặn dò thanh niên: "Trước khi lao mình xuống nước

người ta dò dòng sông. Cũng thế, bạn hãy dò lòng bạn trước khi

giao phú mình cho họ". Bonnet thì bi quan ngạo nghễ: "Bạn hữu

như xe tắc xi: Trời nổi giông tố thì người ta không thấy chúng".

Sertillages sợ tâm giao là lạm dụng nên khuyên: "Yêu không phải là

tìm lợi của mình mà muốn cái thiện". Người bạn nếu muốn ương

trồng hoa cỏ lạ trong vườn mình là tình tâm giao, phải có một lập

trường về nó sáng suốt và thánh đức. Hãy dọn tâm hồn trong sạch

để rước bạn tâm tình của mình. Yêu bạn mình bằng tấm lòng vị tha,

thành thực, lo xây hạnh phúc hiện thế và toàn phúc vĩnh cửu cho

bạn. Hãy tưởng tượng giữa tim mình và tim bạn mình có sự trọng

tài của Thượng đế là chúa tình yêu. Yêu bạn mình như một thần

tượng duy nhất là lầm đường. Chế ngự tình yêu cho trầm tĩnh. Tình

tâm giao lý tưởng là một kho vàng mà cho đặng giữ phải dùng nhân

đức, chớ không bằng những bộc lộ tình cảm, có màu sắc nhục dục.

Hãy tìm một tâm hồn thánh đức, thông minh, bặt thiệp hơn là một

nhan sắc có thể giết hại linh hồn ta và làm cho đời ta hư đốn. Yêu ai

là tự hiến và tận hiến cho người ấy. Nếu bạn chuyên tìm làm bạn

tâm giao một người trai đẹp thì bạn nên nhớ con trai sẽ là đàn ông.

Thời gian sẽ ăn cướp ở bạn những kiều diễm nơi thân thể người tâm

giao của bạn. Họ sẽ không còn "con gái" cho bạn nữa. Một tình yêu

như vậy sẽ tạo cho bạn một ngày mai đầy mắc cỡ, hối tiếc sau khi

đã làm bạn mất giờ, mất của, có khi mất tiếng tốt nữa. còn coi bạn

gái là bạn tâm giao, tôi không dám cho là không thể được. Nhưng

tôi hồ nghi là khó quá. Sợ tình cầm cờ nó ra tình cầm sắt hồi nào

mình không hay. Chừng ấy hôn nhân không phải hôn nhân , tâm

giao không phải tâm giao. Thứ tình quái thai có thể làm đời bạn lên

mốc. Nên đoạn tuyệt là hơn khi với bạn tâm giao khác phái của bạn,

bạn có những cám dỗ xác thịt. Còn các cơ hội gặp gỡ khả nghi dĩ

nhiên không nên có: lửa gần rơm không trầy thì trụa. Oâng bà Việt

Nam không nói bậy luôn đâu. Nếu bạn lỡ vướng vào một trong ba

hình thức tâm giao tôi bàn trên thì nên hoặc điều chỉnh, hoặc đoạn

tuyệt. Điều chỉnh ngay tình tâm giao ích kỷ. Nó hạ nhân cách của

mình. Yêu là truyền cảm, trao đổi tâm hồn, tìm hạnh phúc cho đối

tượng tình yêu của mình. Chia động từ "cho" nhiều hơn động từ

"

lãnh". Biểu lộ tình tâm giao bằng cách thể hiện tinh thần hy sinh.

Nên gặp những linh mục, bày tỏ nỗi lòng và xin các vị giúp cho con

đường sáng. Những lối chơi tìm bạn bốn phương thường có hậu quả

hoặc buồn cười hoặc thê thảm. Nên giữ cửa lòng mình tân nghiêm.

Cầu xin Thượng đế cho tìm được người bạn tâm giao lý tưởng để

giúp nhau làm nên trên đời. Nên chọn người đồng phái. Nếu gặp

người khác phái phải hết sức thận trọng. Coi chừng tình tâm giao

thay vì đem lợi ích, lại như ung nhọt phá hoại tâm hồn và sự

nghiệp. Dù tri âm tri kỷ vẫn nên cẩn ngôn. Có những chân lý phải

nói và có những chân lý không nên nói. Mối tình càng thâm mà bội

tính thì oán ghét càng cay độc.

1

5- Ái Tình Xuất Đầu Lộ Diện.

Bạn đã biết con tim của bạn trai vào buổi dậy thì đã chuyển mình:

Họ nghe tâm tình luyến ái như gió lạ nhẹ nhàng phớt qua vườn lòng

họ. Họ thấy có cảm tình với cái vẻ đẹp thiên nhiên. Họ thích vẻ

đẹp của con nít có duyên. Lòng họ mở ra rộng hải hồ để rước bằng

hữu. Họ lại tìm riêng trong khối bạn ấy một người tâm giao. Tâm

tình yêu mến tư biệt nầy càng nồng nhiệt nếu họ bị sống trong một

hoàn cảnh đóng kín. Vì lẽ đó người ta thấy sự tâm giao thạnh hành

trong giới đầu xanh nhất ở những tổ chức mà bạn hay bạn gái lưu

trú. Mặc dầu tìm được bạn tri âm, bạn trai thấy lòng mình chưa

thỏa mãn. Họ nghe trong con người nội tâm có một sức mạnh xô

đẩy họ tìm gặp những bạn gái. Lòng ham muốn có tính chất thơ

mộng nhưng mang màu sắc lo âu, hồi hộp. Có nhiều bạn trai đã qua

một thời kỳ tiết nghĩa tâm giao với bạn gái lớn tuổi hơn mình:

trường hợp nầy rất thường xảy ra. Người bạn gái coi bạn tri âm như

em và thông cảm đời sống tâm thần cách thân mật như trong bao

nhiêu trường hợp tâm giao khác. Dĩ nhiên lối tâm giao nầy rất nguy

hiểm vì nó có thể dẫn lần đến nhục tình. Người bạn gái vì hoàn cảnh

nào đó không nghĩ đến việc tìm tình yêu ở kẻ lớn tuổi hơn mình sẽ

đeo đuổi bạn lòng của mình bấy lâu nay. Bạn trai trên đ à phát triển

về sinh tâm lý thường nhận thức ái tình cách khác hơn bạn tri âm

của mình. Họ hay hướng về bạn gái nhỏ tuổi hơn họ. Họ chỉ để lại

cho người bạn tâm giao cũ một chỗ vì nhân nghĩa trong tim họ.

Trong xã hội có biết bao cuộc thất vọng cay độc, thần kín, không

tiện tỏ bầy tâm sự về những mối tình éo le như vậy. Ban đầu bạn

trai cảm thấy rụt rè trước một con người mà tâm hồn đối với họ là

một vũ trụ mới lạ quá, có lẽ huyền bí lắm. Hồi trước trong thời thơ

ấu họ hay nói, hay có thái độ khinh bỉ bạn gái là yếu đuối, có những

lối chơi đàn bà. Bây giờ sao họ lại bắt đầu kính nể, có cảm tình dự

bị sẵn và bất cứ lúc nào cũng có thể dành mọi dễ dàng để tiếp xúc

với bạn gái. Tôi gặp nhiều bạn hay quạu quọ, ít giao thiệp với bạn

trai khác, ngay lúc họ mới ngủ trưa dậy mà có bạn gái đến thăm họ,

họ cũng niềm nở cười, coi ngỡ ngàng, khô khan mà vẫn cười. Còn

nói chi cho những bạn trai bặt thiệp thì sự hợp mặt với bạn gái đều

từ bản năng, họ bao giờ cũng thấy thích. Đứng trước bạn gái chẳng

những họ để tâm hồn run động vì những nét kiều diễm bên ngoài

như mái tóc mây quăn dợn, vừng trán dịu hiền, cặp mày ngây thơ,

đôi mắt trong như nước hồ thu, gò má tợ hai chiếc hường, làn môi

xinh thắm, đồng tiền và cằm đặm duyên. Mà nhất là họ thấy trong

cách cư xử, xuyên qua lời nói, cử chỉ có những vẻ đẹp siêu nhiên:

Sự hiền dịu, óc tế nhị, lòng hy sinh,tính phục vụ. Bạn trai thấy bản

thân mình hình như cần những thứ quý báu ấy để được hoàn bị. Họ

cảm thấy sự hiện diện của bạn gái là một đòi hỏi thầm kín của tâm

hồn họ, một tâm hồn thèm khát niền an ủi, sự khuyến khích, ủy

lạo.

Tất cả những nhận xét trên nói đến xu hướng ái tình thuần túy nhất

của bạn trai. Aùi tình trong lành như giọt sương đầu cỏ. Nó chưa

pha màu sắc của nhục tình. Tự bản chất ái tình là thánh thiện. Nó

không phải của con người. Tạo hóa, theo nhà Thánh ký được linh

ứng nói, là chính tình yêu: Déus catitasest. Vì yêu mến mà Thượng

đế sáng tạo vạn vật trong đó có con người. Muốn chương trình tình

yêu của mình được tiếp hành, tạo hóa truyền thống ái tình trong

tâm hồn con người. Khi sáng tạo con người, Ngài đã sáng tạo trong

tinh thần yêu mến. Lấy xương sườn của người nam thứ nhất là

Adong để dựng nên người nữ thứ nhất là Evà. Ngài truyền lệnh cho

hai ông bà nhân tổ chung sống, tương trợ và sanh miêu duệ hậu thế.

Aùi tình Ngài đặt trong lòng mỗi người là bí quyết để Ngài kết hợp

người đàn ông và người đàn bà trong cuộc hôn nhân hầu thế Ngài

kéo dài nhân loại. Quan niệm ái tình như vậy giúp ta thấy thoạt

đầu, tình yêu chớm nở trong lòng bạn trai cũng như ở con tim bạn

gái là tình trong lành, thánh thiện và tối cần cho nhân loại.

1

6- Ân Huệ Trên Các Ân Huệ.

Xét kỹ chương trình quan phòng của Đấng tối cao, người ta thấy

người đàn ông được Ngài trọng đãi mà không mấy ai để ý. Khi

Thượng đế muốn đàn ông trở nên "những tạo hóa" cộng lực với

Ngươiø thì Người cho ái tình của họ có tính chất tích cực. Điều nầy

tôi sẽ nói rõ ở mục sau. Aùi tình ấy được bổ túc bởi một ái tình

khác cótính chất hiền dịu là ái tình của người nữ. Tôi nói bổ túc vì

chính vai trò sáng tạo sự sống, bạn trai đã được lãnh ở Thượng đế

cách hoàn bị hơn. Khi có con người, mà muốn cứu khỏi xiềng tội

lỗi, làm cho con người thông cảm đời sống siêu nhiên của Thượng

đế, có những đường lối sống thiện hầu ca tụng Tạo hóa, yêu mến

người, Thượng đế cũng dùng tình yêu giao các phận sự cho đàn

ông. Hầu hết Người giao các thánh tâm đồ, sau giao cho giáo phẩm.

Bạn trai không nhận thấy đó là đặc ân mà bị quên lãng sao. Tôi

khiêu gợi điều đó để đề cao mục đích ái tình của bạn trai trong công

việc giúp Tạo hóa phổ biến nhân loại. Con người có xác và hồn.

Thượng đế dành lại cho mình quyền sáng tạo một mình những linh

hồn. Còn sự sinh sản thân xác, Ngài cộng tác với người nam và

người nữ. Tôi biết khi người ta bàn vấn đề nầy cho bạn, thưa người

bạn trai quen biết và chưa quen biết, người ta hay lòng dòng, xa xôi.

Người ta có lý. Vấn đề tế nhị, phức tạp, hơi khó nói thẳng. Nhưng

thưa bạn tôi biết sớm muộn vấn đề nầy sẽ đặt ra cho bạn, đặt ngay

trong tâm hồn bạn. Vậy tôi nói thành thực. Tôi không nói đầy đủ

chi tiết đâu. Chỉ nói đại cương. Bạn về sau tìm những sách trong

sạch để hiểu rộng vấn đề hơn. Vì tình yêu có mục đích sáng tạo, nên

ái tình mà tôi bàn với bạn trên kia, khi nó đi hết nốt nhạc thần tiên

của nó, nó sẽ đến một bản hòa tấu tự bản chất là thánh thiện mà

hay bị lạm dụng, hiểu lầm, nên thường bị coi là ô uế: tôi muốn nói

nhục tình. Aùi tình tàng trữ nhục tình có năng lực giúp người bạn

trai thể hiện nhiệm vụ làm cha. Do sự khôn ngoan vô bờ bến,

Thượng đế đã sáng tạo người nam và người nữ với những khí cụ đặc

biệt thuận hợp cho sự sinh sản. Trong thời ấu trĩ, các hạch sinh dục

của bạn trai còn mầm nụ. Nhưng vào buổi dậy thì chúng được đầy

đủ phát triển. Cho đặng một bông bí kết quả, bông cái phải nhờ gió

hay ong bướm mang nhụy của bông đực sang. Sự hợp tác sinh lý

nầy cũng giống về bản chất ở con người. Phải có sự gần gũi về thể

xác của người nam và người nữ để để tinh trùng súc tích trong

những hạch sinh dục mà tôi nói trên của đàn ông gặp gỡ một mầm

sống mới nẩy sinh. Mà cho đặng công việc ấy hoàn thành và cho

đặng hài nhi sau nầy được chu đáo dưỡng dục Thượng đế đã ủy

thác trong người nam và người nũ ái tình. Aùi tình có màu sắc nhục

tình. Nhục tình vì đó là động lực cho đời sống uyên ương của vợ

chồng. Do mục đích cao cả ấy của chương trình sáng tạo của

Thượng đế, nên một ái tình tự bản chất đưa đến nhục tình. Có một

thời gian nào đó nó được nuôi dưỡng trong tình cảm lãng mạn.

Nhưng sớm muộn nó cũng đi nốt nhịp điệu của bản đàn mà nó phải

đánh để mục đích của Thượng đế được thực hiện.

1

7-Con Dấu Hợp Pháp Của Ái Tình.

Giấy bạc in ra khi chưa phát hành thì giống giấy bạc đang thông

dụng nhưng khác có chút là cần có con dấu hợp pháp của chánh

phủ để được giá trị thương mãi. Tôi muốn lấy ví dụ đó để làm sáng

tỏ một góc cạnh của ái tình và nhục tình.

Đã quan niệm ái tình và nhục tình như trên tất đã am hiểu mục đích

của nó là sinh con. Tiếc thay mục đích nầy thường ít được biết hay

bị bỏ quên. Người ta hay có những lầm lẫn nầy. Lấy ái tình làm

mục đích: Trai gái lớn lên thì phải yêu nhau, kiếm chỗ thanh vắng

tỏ tình yêu bằng những việc hôn hít, bằng câu chuyện tâm sự.

Lấy nhục tình làm phương thế tìm nhục lạc: cho nhục tình là xấu

mà vẫn tìm nhục lạc, tìm cách bẽn lẽn trong tinh thần che giấu. Có

nhiều vợ chồng hợp pháp mà trong thâm tâm vẫn cho các việc tính

giao là xấu.

Lấy ái tình, nhất là nhục tình là điều quái gỡ chỉ có sự tu hành là

quý trọng, còn yêu nhau, có con cái là bậy, đáng khinh.

Lấy nhục tình làm mục đích của cuộc đời: tìm nó trong hôn nhân

mà khi có đôi bạn rồi cũng đi tìm cách bất luân ở ngoài hôn nhân .

Thưa bạn! tất cả các quan niệm trên đều sai lầm không phải trai gái

lớn lên là phải yêu nhau, lấy ái tình làm lý tưởng. Sự tương ái ấy là

sự kiện tự nhiên có trong nam nữ thôi. Con người có tự do sử dụng

nó hay hướng nó về những lý tưởng tuyệt vời hơn. Lên mười bảy

nghe lòng rạo rực: bạn có ái tình qua hai mươi mấy tuổi bạn được

cha mẹ hội ý lo cho bạn một người bạn trăm năm. Tôi nói bạn sử

dụng ái tình cách phải lẽ. Dĩ nhiên là bạn vẫn sáng suốt coi ái tình là

phương thế để sinh con và xây dựng hạnh phúc cho gia đình với

bạn đời của bạn, chớ bạn không coi ái tình là một đồ chơi.

Còn bạn có một người bạn, đồng niên, sau buổi dậy thì cũng có tình

yêu nồng nhiệt như bạn. Nhưng nam thanh ấy không để nó hướng

về một người nữ. Họ thấy nguyên đời họ cần hướng cho Thượng đế

và xã hội để giúp Thượng đế quan phòng làm nhiều việc hữu ích

hơn cho đồng loại. Họ đem tình yếu ấy hiến cho Thượng đế và

nhân loại: thế là họ đi tu, tu vì tận hiến, vì muốn hy sinh, giúp ích

chớ không vì trốn đời ích kỷ. Đời họ tôi thấy rất lên hương! Mà

phải có tâm hồn cao cả anh dũng lắm mới làm được.

Có kẻ lấy nhục tình làm mục đích của cuộc đời thì lầm lạc cũng y

như kẻ khinh rẻ nhục tình. Nhục tình là phương thế Tạo hóa muốn

con người dùng để truyền sinh nhân loại. Vì đầu óc hư đốn chuyên

tìm nhục lạc thì nhục tình mới bị dùng sái chỗ, mới đáng gớm. Chớ

nếu dùng nó cách hợp pháp nghĩa là trong hôn nhân thì nó rất tốt

đẹp vì nhờ nó mà có nhân loại, trong đó có các vĩ nhân, có thánh

nhân mà phần đông là người tu trì độc thân.

Điều tôi muốn nhấn mạnh riêng với bạn trai là ái tình, nhục tình chỉ

nên đặt trong hôn nhân và phải đặt trong hôn nhân . Sự khôn ngoan

của Thượng đế là: cho đặng một hài nhi ra đời, cho đặng cha mẹ

khắng khít nhau, tìm hạnh phúc cho nhau, họ cộng lực nuôi dưỡng,

giáo luyện nó phải có những lạc thú của ái tình và trong một khung

cảnh hợp pháp là gia đình. Giấy phép vào ngưỡng cửa đó là hôn

thú. Aùi tình hợp pháp, nhục tình hợp pháp, nhục lạc hợp pháp

phải có con dấu hôn nhân đóng lên trên. Tình yêu do Thượng đế

ban, hôn nhân do Thượng đế lập. Con người không có quyền tự

thao túng, cho mình quyền sử dụng các cái ấy cách ngang tàng. Xã

hội thời nay loạn nhất về quyền sử dụng nó.

18-Hai Tâm Trạng Thái Cực.

Khi ái tình nỗi dậy trong lòng bạn trai, họ thường hành động hai

cách: một là nhát nhúa, hai là táo bạo.

Có bạn trai thấy một bạn gái tự nhiên mến. Muốn chào hỏi mà

không dám, muốn nói chuyện mà chỉ ngó, muốn đến gần mà chỉ đi

xa thôi. Đó là tâm trạng của một bạn trai thường có quả tim tế nhị,

trong sạch. Nếu được hướng dẫn về sau họ sẽ lập gia đình tốt đẹp.

Trái lại có nhiều bạn trai khi ái tình gào thét và sau khi chịu ảnh

hưởng của gương xấu, của xi nê, tuồng kịch, sách báo khiêu dâm

nhất là ảnh hưởng của bạn dâm đãng, có nhiều thái độ thô lỗ, hì

hợm, lì lợm, mất dậy đối với bạn gái. Người ta có cảm tưởng họ là

người làm mồi ngon cho quỷ dâm dục và trong họ tất cả là hung

hăng, tởm gớm. Jean Le Presbytre dùng một tiếng nặng nề kêu họ:

Đồ chó má.

1

9-Phái Mạnh Hay Phái Yếu.

Tâm tình nhút nhát nói trên theo thời gian sẽ hết. Những cuộc

gặp gỡ với bạn gái, làm cho bạn trai thích các lối chào hỏi, chuyện

vãn, giúp đỡ nhau. Nhưng rồi sự quen lớn hay làm cho bạn trai có

tập quán thấy cần có sự hiện diện của bạn gái. Tập quán nầy dĩ

nhiên có mầm mộng từ trong tâm địa bạn trai. cứ chung mà nói hai

bạn trai gái gặp nhau, chính bạn trai bị lôi cuốn ngó nhìn bạn gái,

muốn đến gần nói chuyện với bạn gái hơn. Mà thưa bạn, ở đời cái gì

lôi vật khác thì vật khác ấy phải bị chi phối không? người ta hay

nói đàn ông là phái mạnh nhưng dưới góc cạnh ái tình tôi thấy đàn

ông bị chi phối nên thỉnh thoảng tôi gọi đàn ông là phái yếu. Nói

vậy không phải tôi phủ nhận ý chí bạn trai, không ca tụng những

vai u thịt bắp của họ. Không, tôi vẫn kêu họ là phái mạnh một phần

nào. Tôi nói phần nào vì lắm lúc tôi nghĩ: trong gia đình người đàn

bà ít nằm nghỉ, lo làm các việc nhỏ nhặt suốt ngày, gọi được là làm

nhiều việc hơn đàn ông, ít ăn uống hơn đàn ông, lại phải sinh đẻ mất

nhiều sinh lực mà tại sao phần đông sống lâu hơn đàn ông? Phần

đông chúng ta còn bà nội, bà ngoại nhiều hơn ông nội, ông ngoại.

Tuy suy nghĩ như vậy, tôi không dám quả quyết đ àn ông là phái

yếu về quan điểm nầy. Nếu xét mặt tình cảm thì tôi nhất quyết bạn

trai là phái yếu chớ không phải là bạn gái. Tôi nói rõ ý tôi thêm:

bạn trai là phái yếu lúc tình yêu mới nở giữa hai tâm hồn khác phái.

Còn khi bị dụ dỗ, kích thích thì phải nói thẳng bạn gái không can

đảm lắm để giữ mình băng tuyết. Người ta nói đàn bà hay khiêu

chiến mà không biết tự vệ. Trên mặt trận ái tình, đàn bà vô tình

hay hữu ý có nhan sắc, có duyên dáng, ưa chưng diện, nói năng

mặn mà, thích hy sinh, chiều chuộng tất cả những cái ấy khiêu

khích quả tim đàn ông. Một khi kẻ nầy bị ái tình, nhục tình chi

phối thì đàn bà không đủ nghị lực để từ chối sự mua bán tình yêu.

Như vậy xét toàn diện về vấn đề ái tình, người ta thấy bạn trai bạn

gái gì cũng có lúc yếu đuối. Muốn trong sạch nếu không ở trong hôn

nhân thì phải có lý tưởng tu đức và lánh các dịp hiểm nghèo.

20-Chim Xanh Đã Đáp Vườn Lòng.

Tôi sợ viết mục này bị bạn trai trách là đòi hỏi bạn nhiều quá.

Nhưng sự trách cứ vì hạnh phúc của bạn thì tôi xin chịu. Trước khi

bước vào ngưỡng cửa hôn nhân , quả tim bạn như một cánh bướm

thèm đậu. Từ bản chất tim bạn là yêu mến, nó thúc đẩy bạn đi đến

đối tượng của nó. Rồi nhân một duyên may nào đó một cánh chim

xanh đã đáp vườn lòng bạn. Người gái ấy bổng nhiên làm thần

tượng trong tâm hồn bạn. Xuyên qua lớp kiến tình yêu, bạn thấy

người yêu của bạn là tuyệt sắc, tuyệt tài, tuyệt đức. Hồi đó tới bây

giờ bạn biết tình yêu nhưng chưa sống tình yêu. Bây giờ từng giây

phút thưởng thức thú vị của tình yêu bằng cách tưởng tượng hình

ảnh người đẹp. Cũng như tôi. Jean Le Presbytre nói: "Bạn yêu

người tình cách cao thượng, khiết bạch, siêu nhiên như người ta yêu

một thiên thần". Tôi lại mừng cho bạn vì khi yêu bạn được người

yêu trả lại bằng mối tình đầu nồng thắm. Bạn khỏi bị cảnh mà một

thi sĩ thanh niên ba chìm bảy nổi với ái tình đã viết:

"

Yêu là chết trong lòng một ít.

Cho thì nhiều nhưng chẳng lãnh bao nhiêu.

Người ta phụ hoặc thờ ơ chẳng biết"

Tôi lại không hồ nghi bạn không đủ ý chí, đủ ý chí để bị ái tình

quấn quít như tác giả cuốn "Comédie divine" bị hình ảnh Béatrice

luôn chi phối đầu óc. Duy có điều nầy tôi sợ là thường những mối

tình đầu thơ mộng bao nhiêu hay gây cho người ta hối tiếc về sau

bấy nhiêu. Tại người hay tại tình? Có lẽ tại cả hai, mà tại người

nhiều hơn. Tình tự nhiên có, nó mạnh như vũ bảo. Than kinh còn

nói ái tình mạnh như sự chết. Tuy vậy, người ta có thể chế ngự nó

được. Bằng chứng trong công giáo có bao nhiêu thánh khiết trinh.

Bà thánh Maria Gorếtti vì được phong thánh vì dám chết khiết

bạch dưới lưỡi dao oan nghiệt của chàng Alexandre, tôi không dám

xin bạn tiêu diệt ái tình trong bạn đâu. Tôi lại không dám đòi hỏi

bạn tử đạo để bảo thủ lòng khiết bạch. Tôi chỉ muốn bạn đề phòng

ngón tay phá hoại của Sa tăn. hôn nhân hỏng, thưa bạn, đời mình có

thể hỏng luôn. Vì hạnh phúc của bạn và của người bạn yêu, tôi ước

muốn: Bạn có một tình yêu luôn trong sạch, căn cứ trên bộ óc sáng

suốt và ý chí gang thép.

Người bạn trăm năm của bạn, ngoài ra nhan sắc mà bạn say mê còn

có những đứctính làm cho con người bạn lúc sống chung ngày một

tốt đẹp hơn.

Tình yêu của bạn được bộc lộ ra trong những lời nói, thái độ cung

kính con người mà bạn sẽ trao thân đổi phận.

Trong khi trao đổi đàn lòng, người bạn trăm năm sẽ là nguồn an ủi

cho bạn, phương thế giúp bạn thành công và là kẻ giữ gìn bạn sống

thanh sạch, tiến phát trên đường tu đức. Những ước muốn nầy có

lẽ bạn cho là đòi hỏi quá. Nhưng, thưa bạn, nếu không vậy thì tốt

hơn bạn đoạn tuyệt. Không nên đi mua một hai thú vui chóng qua

mà phải bán danh tiếng, cùng bao nhiêu vật bán của tâm hồn. Một

cuộc giao duyên không đi đến hôn phối keo sơn sinh ra biết bao

nhiêu ác quả. Trước khi dứt mục nầy tôi xin kể cho bạn trong

những hậu quả đáng khiếp của kẻ giỡn ái tình. Bạn dư biết ái tình

của nam nhân là ái tình bồng bột và có xu hướng lan rộng. Khi

thuyền tình bạn cắm một bến nào đó, bạn phải lựa chỗ xứng đáng

để quăng neo. Bạn cứ để cho ngọn sóng tình dục xô đẩy thề sông

hẹn biển. Khi sông lòng bạn lắng hết cặn tình bồng bột, bạn thấy

đối tượng yêu của bạn có nhiều khuyết điểm. Bạn nhổ neo dời

thuyền sang bến khác. Người tình cũ, thưa bạn, sẽ là một mối lo

đáng sợ cho bạn. Ngay khi bạn không hể yêu ai kia, bạn sẽ có không

biết bao nhiêu người yêu bạn và nếu bạn lỡ vô tình có thái độ thân

mật với một người nào, thì có hằng mấy ngọn lửa ghen tương bán

rao bạn cho bỏ ghét bằng những chỉ trích mỉa mai thật là chanh ớt.

Đó, ngay khi bạn không bị buộc trói bởi một mối tình nào mà còn

vậy, huống hồ neo tình bạn đã quăng sâu quá dưới một bến lòng.

Bao nhiêu điều bí mật vì tín nhiệm nông nỗi bạn mắc phải lúc yêu

đương cho người tình cũ, họ lôi ra bán rao tiếng xấu bạn. Đó là tôi

chưa nói họ có thể trả đũa bạn bằng những phương thế có tính chất

võ lực. Nếu không hại được thân thể của bạn và người duyên mới

của bạn thì tên tuổi đã bị diềm xuống đất đen. Vậy khôn ngoan nhất

là cẩn thận với ái tình, bảo vệ mối tình đầu, thánh hóa nó. Thỉnh

thoảng nên suy nghĩ về ý nghĩa của mấy vần thơ nầy:

"

Tim ân ái trường tình rên đau rát,

Người đẹp mê: chỉ lúc ở xa thôi.

Hoa có hương, mấy chiếc nở suốt đời?

Tình chỉ thú cho những giờ mộng nhớ!"

o0o

Mồi xác thịt bẹo mời ai khát đói.

Diện sắc duyên hâm lại khối tình hôi.

Kho vi trùng son phấn mả tô vôi.

Càng trụy lạc càng gớm nhờm hối hận.

21-Cốt Tủy Của Ái tình Bạn Trai.

Dưới đây bạn và tôi ta thử căn cứ vào mục đích của ái tình để

phân tích cốt tủy ái tình của bạn trai. Tôi đã bàn vấn đề nầy trong

"

Tâm lý bạn gái". Tôi xin lược trích một đoạn.

(

Aùi tình của phái mạnh tự bản chất là ái tình căn cứ trên bản năng

truyền sinh. Chúng tôi biết có nhiều lòng trai khi yêu ai có thiện chí

lắm, có những ý tưởng trong sạch cao cả lắm, nhưng cứ chung mà

nói, ái tình của họ mặc dầu họ không ý thức, tàng trữ yếu tố xô đẩy

họ đến chỗ chiếm hữu người bạn gái mà họ mến yêu. Mục đích ám

tàng của một nam thanh khi trao đàn lòng với một thiếu nữ là làm

chủ thiếu nữ ấy. Xương sống ái tình của họ là yếu tố ích kỷ. Yêu ai

người trai không yêu cá nhân kẻ ấy mà yêu để trả lời bản năng

muốn hoàn toàn xâm chiếm quả tim một người để thỏa mãn cặp mắt

hiếu sắc cách tự nhiên và sự thèm khát thỏa mãn bản năng chia sớt

sự sống cũng tự nhiên của mình.

Bởi yếu tố xô đẩy ái tình của phái mạnh là bản năng truyền sinh

nên ái tình của họ pha màu sắc tình dục và bám vào sắc đẹp. Là

một hữu thể giàu lý trí, nhưng trong khi yêu, bạn trai ít dùng đủ khả

năng nầy, thứ khả năng thường kém ở bạn gái mà lại được bạn gái

coi như kim chỉ nam lúc gảy ngón đàn tình như chúng ta sẽ nói sau.

Căn cứ trên tình cảm ái tình của bạn trai thường là thứ ái tình người

ta gọi là "ái tình tiếng sét". Nó bồng bột say mê. Nó xô đẩy người

bạn trai thề sông hẹn biển, thích nói cùng tình nhân của mình yêu

kẻ ấy lắm lắm và đặc biệt là họ dễ dàng bội bạc với lời thề bởi lúc

tuyên thệ họ không dùng lý trí để ý thức trách nhiệm của điều mình

quyết định, mà chỉ dùng tình cảm là thứ tình lửa rơm. Bởi yêu bằng

những tình dục nên người bạn trai có thể vừa yêu vừa tàn hủy một

thiếu nữ bằng thuốc độc, gươm dao, nếu có kẻ ấy không trở thành

tư sản của họ. Một thanh niên trong cơn lốc của ái tình mà hai phần

ba bản chất là tình cảm nông nỗi có thể làm bao nhiêu việc anh

hùng, tốn hết tài sản, chịu đủ mọi nhục nhã, liều mạng sống nữa,

miễn hy vọng chiếm hữu một trái tim khác phái mà họ tôn thờ.

Chúng tôi đã nói ái tình của nam giới bám vào nhan sắc. Quả vậy.

Bạn thấy cách chung người nam giàu tình yêu lúc còn xuân xanh.

Bạn thấy người nam hay bội bạc hơn người nữ. Bạn thấy họ sẽ hết

yêu một bạn gái khi kẻ ấy tàn sắc Tây Thi, mất giọng oanh vàng, có

da mặt bị rỗ vì lên trái, hàm răng sún vì một rủi ro nào đó. Và bạn

ngạc nhiên ư? Không có gì lạ cả. Một tâm hồn phái mạnh say mê

một thiếu nữ phần nhiều tại vì, một cách chủ quan, họ thấy ở thiếu

nữ ấy có những cái mà khi chiếm hữu được đối tượng yêu, họ sẽ

hưởng trong sung sướng. Những yếu tố thu hút ái tình của họ là

hình dáng thướt tha. Gương mặt trái xoan, nét mày cong dịu, cặp

mắt gợi tình, làn da mời hôn, đôi môi tình tứ, cái càm duyên, tay

chân mỹ miều biểu lộ sự mềm mại, sự an ủi là những điều họ thèm

như người bịnh thèm sống. Trong mười thanh niên có đến tám

người không yêu vì người tình mình học giỏi, có đầu óc cao thượng,

có những hành vi anh hùng mà yêu vì cái mà người ta gọi là nhan

sắc. Bởi sinh vào nòi hiếu sắc nên giống nam lúc chưa chiếm đoạt

một tâm hồn phụ nữ thì yêu kẻ nầy gần thành điên dại song khi

bước vào hôn nhân rồi, ái tình của họ bớt cường độ. Hãy nghe Gina

Lombroso trong cuốn "Tâm hồn đàn bà" đã nói cách chí lý: 'Chính

bởi ái tình của đàn ông nối chặt với sự khoái lạc chiếm cứ vào họ

yêu đàn bà nào họ chưa làm chủ được, hơn là người đã thuộc quyền

họ, họ yêu vị hôn thê hơn là vợ của họ".

Trong cuộc tâm giao vì nhục dục, người bạn trai cũng có thứ ái tình

như vậy. Cậu trai nào có dáng điệu thiếu nữ thì họ mê như người ta

mê đàn bà và một khi họ cam kết xây đời bằng hữu keo sơn nơi kẻ

ấy rồi thì họ bắt đầu hết yêu kẻ ấy ngay và bắt đầu yêu cậu trai

khác. Họ cứ như vậy mà yêu cho đến khi nào họ thỏa mãn được

bản năng truyền sinh. Khỏi cần nói bạn cũng dư biết tình yêu của

một chàng thanh niên đối với một thiếu nữ nồng nhiệt hay lạnh

nhạt tùy kẻ nầy đẹp ít hay đẹp nhiều. Người gái càng đẹp càng

duyên, càng trở nên đối tượng mà ai cũng ngắm nghé thì người

thanh niên càng đổ dồn tình yêu vào họ. Nếu họ càng trở thành một

kẻ đáng thương hại, dù có tâm hồn cao thượng thì người thanh niên

càng bớt yêu họ.

Có lẽ bạn trách nam giới là đê hèn vì có ái tình ích kỷ, đượm màu

nhục dục, hiếu sắc? Phái mạnh thành thật nhận sự trách cứ ấy.

Nhưng nguyên nhân là tại trong đường gân thớ thịt của họ có

khuynh hướng thông truyền nòi giống, khuynh hướng mà tạo hóa

khiến họ có.

Chắc chắn khi nghe bạn trai phân tích bản chất ái tình của bạn trai

như trên bạn dư biết chúng tôi chỉ nói thứ ái tình tự nhiên, thứ ái

tình chưa chịu ảnh hưởng của lý trí, ý chí và giáo dục. Ba yếu tố

nầy có thể giáo luyện con tim của bạn trai và giúp họ siêu hóa ái

tình của mình, nếu họ biết rèn đúc đầu óc thông minh, anh dũng và

hấp thụ những lời khuyên dạy bổ dưỡng của những người già kinh

nghiệm, tài đức. Và khi biết bản chất ái tình của phái mạnh, tất

nhiên bạn đoán trúng chúng tôi muốn nhắn bạn điều gì. Chúng tôi

không bảo cùng bạn rằng người nam nào cũng "thèm thịt sống", chỉ

biết hiếu sắc, đòi làm chủ bạn đâu. Rất có thể nhờ biết làm chủ tâm

hồn, nhiều người trai có ái tình tốt đẹp lắm. Bạn cứ lạc quan.

Nhưng chúng tôi xin bạn đừng hiểu lạc quan là ngây thơ hay nói

đúng hơn là khờ dại coi trái tim thanh niên nào cũng thật và tưởng

lòng nào cũng yêu mình như mình yêu họ. Chúng tôi ước ao bạn thi

hành đức thận trọng trong việc lựa chọn bạn trăm năm đó.

22-Bạc Như Vôi.

Nghiên cứu cốt tủy của ái tình bạn trai như trên ta nhận xét về

mặt tình cảm, bạn trai tự nhiên, ít có lòng chung thủy. Mấy tiếng

về mặt tình cảm tôi nói với cố ý. Cái xu hướng đem tình yêu của

mình vào một đối tượng rồi từ ái tình tiến đến nhục tình, bạn trai có

cách tự nhiên. Mà tình yêu có mục đích truyền sinh, phát triển một

phần lớn căn cứ vào sự nhận thức nhan sắc. Ơû đây chúng ta khoan

đặt lý tưởng của ái tình, đừng nói vấn đề luân lý, nghĩa là bảo ái tình

phải thế nào, làm sao. Chúng ta nói cái bản chất thuần túy của nó.

Phải nhận nhan sắc là cái cớ của ái tình nhất là nhục tình của bạn

trai. Hoặc là người ta thực hiện nó hoặc phủ nhận nó mà sống độc

thân, thanh khiết. Mà một khi lao mình vào thì trước sau, dù muốn

dù không nó cũng dẫn đến nhịp đàn tối hậu của bản nhạc yêu đương

là việc tính giao. Tôi vẫn trong cơ cấu ái tình bạn trai cũng có những

yếu tố tinh thần. Nhưng tôi muốn nói thẳng cái xương sống của nó,

cái lý do tồn tại của nó là phương thế giúp người nam nữ cộng lực

với tạo hóa phổ truyền nhân loại. Mà ái tình căn cứ vào nhan sắc,

khi nhan sắc tàn, hay có khuyết điểm chi đó, nó sẽ phai lạc hay

chấm dứt. Chúng ta nên nhớ vì số phận long đong của ái tình người

nam, người ta mới để ý đến sứ mệnh sự cần thiết của sứ mệnh làm

chồng, trách vụ làm cha: tất cả nó trói người nam bền vững trong

đời sống hôn nhân nhất phu, nhất phụ. Lại thêm cái hàng rào tôn

giáo, luân lý, pháp luật khiến người nam phải chung thủy với bạn

trăm năm. Tôi quyết nếu không có những lý do cao thượng trên, và

hàng rào nầy thì rất ít đàn ông coi bạn tình nào là trăm năm lắm.

Tôi chủ trương quả quyết ái tình, nhục tình của đàn ông, trong đó

có bạn trai tự bản chất bạc như vôi. Vì hiểu như vậy, người ta

không còn ngạc nhiên sao trong xã hội, đàn ông vụn trộm ái tình

hơn đàn bà, có vợ chính thức mà vẫn đi nhà điếm, có nhiều vợ lẽ

công khai. Người ta không thấy làm lạ khi không có gọng kèm hôn

nhân , họ làm hại dễ dàng bao nhiêu lòng băng tuyết của thiếu nữ,

thay đổi bạn tình như thay áo. Tội nghiệp biết bao thiếu nữ, tôi

muốn nói riêng những nữ sinh, vì dốt tâm lý ái tình của bạn trai, vì

non nớt trong sự chọn đá thử vàng nên phải làm mọi cho bao nhiêu

nhả trảo của quỹ Sa tăn. Tìng trạng nầy đang tuiếp diễn ở ngoại

quốc hay trong nước...

23-Tôi Đã Quyết.

Về đường ái tình, đàn ông là phái yếu, rất yếu, yếu từ bản chất,

yếu nếu không có thánh sủng, ý chí và lánh dịp tội, sẽ vô phương

tránh được những sự sa ngã. Mà nên nhớ các phương thế nầy độc

lập với bản tính đàn ông là bản tính: tự nhiên thông ra mà không

thông ra hoàn toàn. Bạn thấy khó hiểu? Tôi xin tự giải thích. Trong

"

Tâm lý bạn gái" tôi coi đàn bà chính là tình cảm, các đường gân thớ

thịt của con người bạn gái tri âm nhiễm tình cảm. Vì đó, yêu ai bạn

gái yêu với tất cả con người vật thể và con người tâm lý. Trong đời

sống ái tình bạn gái lắm lúc chính tình cảm chi phối lý trí, lương

tâm, ý chí. Vì có ái tình căn cứ vào cảm tình đó mà nàng

Andromaque của Racine từ chối quả tim của Prrhus vì đã trót yêu

Hector. Sự tận hiến nầy bạn trai dù muốn dù không, không có được

từ bản chất. Trong con người bạn trai có hai lực lượng kình chống

nhau là lực lượng tinh thần và lự lượng tình cảm. Bạn trai khi yêu ai

họ cũng yêu mạnh mẽ vậy, nhưng sự cúng hiến trái tim không chịu

ảnh hưởng của trí tuệ và ý chí. Thành ra đời tình ái của họ tự nhiên

chung thủy mà không hiểu rõ tâm lý ái tình của họ. Họ có thể vì trí

tuệ, ý chí đeo đuổi suốt đời quả tim người vợ trong hôn nhân mà

vẫn làm việc hoa nguyệt cách dồi dào tình cảm với bất cứ kỷ nữ

nào. Bạn gái chỉ đứng góc cạnh tình cảm, xin bạn trai sự keo sơn thì

phải ngã gục dưới lưỡi dao bội bạc của họ. Bạn gái đừng suy bụng

ta ra bụng người. Bạn không bao giờ yêu ai mà không đã tận hiến.

Bạn đã yêu ai rồi dù có yếu đuối bán thân làm mồi trụy lạc cho kẻ

khác, bạn vẫn nhớ tình xưa. Có Nguyễn Du biện hộ bạn bằng những

lời Kiều nhớ Kim.

Tưởng người dưới nguyệt chén đồng,

Tin sương luống những rày trông mai chờ.

Vui là vui gượng kẻo mà.

Ai tri âm đó, mặn mà với ai.

Bạn mà đã ghét một đàn ông nào thì có thể khi đàn ông đó lên đoạn

đầu đài, bạn muốn cho gươm máy làm việc lẹ để bạn coi đầu họ rơi.

Còn bạn trai không vậy. Tôi nói tắt: bạn trai yêu bằng bản năng

tính dục còn làm điều gì ngoài việc yêu thì bằng ý chí, trí tuệ. Thưa

bạn, các nhận xét nầy về hai ái tình nam nữ, ta có thể nói bạn trai đa

tình không thua bạn gái. Nếu trời đã sinh ra một "quốc sắc" như

Thúy Kiều mà đa tình đến nỗi vượt lễ giáo

"

Xắn tay mở khóa động đào.

Rẽ mày trong tỏ lối vào thiên thai

Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình"

Thì Tạo hóa cũng đã sáng tạo. "Thiên tài" như Kim Trọng đa tình

đến nỗi nghe tiếng đàn bà mà

"

Sóng tình dường đã xiêu xiêu.

Xem trong âu yếm có chiều lả lơi".

Cả hai đều rất đa tình nhưng chất đa tình có một vài nét khác

nhau. Bạn gái có thể thờ lạy một đối tượng yêu, miễn đối tượng

nầy có tâm hồn cao quý và họ bất chấp nhan sắc. Thiếu gì đàn bà

chim sa cá lặn ưng những ông chồng mà gương mặt xấu xí đến nỗi

con nít thấy khóc ròng. Bạn trai yêu bạn trăm năm vì nhan sắc thấy

bạn mình có những tật xấu như láo ăn, thèo lẻo, giả dối, bạn trai tuy

không nói ra nhưng không bằng lòng. Có thể những khuyết điểm

nầy là mầm ly khai của hai khối tình khi tình nhục của bạn trai đã

loãng.

2

4-Mang Màu Sắc Xác Thịt Hơn.

Đa tình thì bạn trai và bạn gái như nhau. Nhưng bạn trai chẳng

những có ái tình tự bản chất thiên về xác thịt mà còn hay diễn lộ

thứ ái tình nầy trong khi giao tiếp với bạn gái, kể cả kẻ mới quen

biết. Bạn gái không phải không bị nhục tình cám dỗ nhưng có thể dễ

dàng đứng trên lãnh vực ái tình thuần tình cảm để tiếp chuyện lâu

với người yêu. Còn bạn trai khó giữ được ái tình khỏi bước sang

nhục tình. Yêu của bạn trai là chiếm hữu quả tim người yêu, là bộc

bạch tình yêu bằng những tác vi xác thịt. Vì có căn tạng tính dục

như vậy nên bạn trai lúc gặp bạn gái nhan sắc hay khi bàn chuyện

với người yêu hay có cái ngó dài đắm đuối, hay tỏ ra những thái độ

âu yếm. Cũng vì lý do nầy mà trong đời sống uyên ương vợ chồng

sau thời gian sống chung nhau lâu, lúc gần nhau vợ hay bàn tâm sự,

thích thú vị của sự trao đổi tâm tình, còn chồng hay bị cám dỗ ngày

về sự tìm kiến nhục lạc. Hai tâm hồn khác phái mới yêu nhau,

thường người trai thiên về xác thịt. Nguyễn Du quả là nhà tâm lý

sâu sắc khi ông để Kiều thốt ra những lời nầy lúc chàng Kim bị lửa

nhục tình xô đẩy cám dỗ nàng làm việc nguyệt hoa:

Đã cho vào bực bố kinh.

Đạo tùng phu, lấy chữ trinh làm đầu.

Ra tuồng trên bộc trong dâu.

Thì con người ấy ai cần làm chi.

Phải điều ăn xổi ở thì.

Tiết trăm năm nỡ bỏ đi một ngày.

25-Cách Yêu Của Bạn Trai.

Tình của bạn trai cuồng bạo, hướng về sự thông đạt để chiếm hữu

mà không tế nhị bằng của bạn gái. Có thể nói tình của bạn gái vừa

có chiều sâu ở nội tâm vừa có chiều rộng ở ngoại diện. Còn tình của

bạn trai sâu ở trong lòng hơn là rộng và tỷ mỷ ở mặt ngoài. Nói vậy

không có ý bảo bạn trai lúc yêu không biết tỏ ra âu yếm. Biết,

nhưng sự âu yếm nầy có bản chất xác thịt ẩn tàng bên trong. Đàn

tình của họ không ngân tế nhị bên ngoài nhiều, điều mà bạn gái rất

sở trường. Một cái nhăn trán, nhướng mày, chớp mắt, trợn mắt,

liếm môi, cười mỉm, gật đầu của bạn gái nói lên sự theo dõi theo

kiểu nào đó của nguồn tình cảm của họ. Còn bạn trai xem ra "vụng"

về nghệ thuật biểu lộ tình cảm yêu. Bạn gái nào không hiểu ái tình

bạn trai lắm lúc tưởng bạn tình của mình lãnh đạm, thay lòng đổi dạ

mặc dầu kẻ nầy đang say mê họ. Bạn gái, vì phán đoán ái tình bằng

tiêu chuẩn tình cảm, đòi hỏi tiếng đàn yêu của bạn trai ngân, dài tiết

điệu tình cảm trong khi bạn trai bước lẹ quá từ ái tình đến nhục

tình. Bởi có lối yêu muốn chiếm hữu tim người cách chớp nhoáng

nầy mà nhiều người bạn trai hay chọc ghẹo hay gây nhiều ác quả về

pháp luật. Cũng bởi hiểu biết hai lối yêu của nam và nữ, người ta

không lấy làm lạ tại sao ít nghe bạn gái làm bậy bị bạn trai mắng mà

ngược lại thì thường như cơm bữa.

Nếu bước ra khỏi lãnh vực ái tình, bạn thấy bạn trai vẫn có tính

đơn sơ mà nguyên nhân là vì họ nặng sống theo tinh thần hơn theo

tình cảm. Giữa cuộc giao tế xã hội, bạn gái không phải chủ trương

giả dối nhưng ưa làm cho các việc ra phiền toái. Họ đi sâu vào chi

tiết, họ ngừng ở phương thế, tiến chậm đến mục đích. Bạn trai thì

thẳng như ruột ngựa, ưa đại cương, tổng hợp. Bạn so sánh hai lối

trả giá mua hàng của bạn trai và bạn gái thì biết. Bạn trai, mẹ thường

không dám cho đi chợ mua đồ ăn gia đình là tại nhữngtính trên,tính

làm cho họ ít cò kè bớt một thêm hai,tính trả một đồng rưỡi, một

đồng tám khi người ta thách hai đồng. Hay lối cho tiền bánh đứa ở

của ông bà trong một gia đình giàu nói lên haitính khác nhau của

nam và nữ. Tóm lại căn tạng của bạn gái phức tạp còn căn tạng của

bạn trai đơn giản. Lối sống xã hội nhất là lối sống tâm hồn của hai

phái khác nhau: bạn gái ưa tỷ mỷ, chi tiết, tình cảm tế nhị, bạn trai

thích đại cương, bước lẹ từ ái tình sang nhục tình.

2

6-Một Quái Tật.

Trong (L'âme de l'dolescent) P. Mendousse viết: "Có nhiều nam

thanh trong mọi xứ và mọi hoàn cảnh sống đã mắc tật thủ dâm một

mình". Khi đã đọc các mục trên, chắc bạn không ngạc nhiên lắm khi

đọc nhận xét rất đúng nầy của Mendousse. Cách yêu của bạn không

lấy sự căn cứ vào tâm tình tế nhị, nhân nghĩa làm chánh mà từ bản

chất ái tình của họ có xu hướng thông đạt ra ngoài, chuyển đến nhục

tình. Nhục tình xô đẩy họ đến nhục lạc. Vì nguyên nhân cột trụ nầy

mà bạn trai mắc tật thủ dâm đơn độc hơn bạn gái. Cách chung bạn

gái đi từ sự sung sướng trao đổi tâm hồn, hòa mình trong lạc thú

yêu đương rồi mới đi đến nhục lạc. Còn đa số bạn trai coi vui thú

tình cảm là cái bàn đạp để bước ngay sang thú xác thịt nên họ có

thể tìm cách đơn độc nhục lạc mà không cần sự trao đổi tâm hồn.

Ngoài ra nguyên nhân trên người ta có thể kể nhiều nguyên nhân

khác gây ra tật thủ dâm đơn độc như: bị bịnh ngoài da hiểu là ghẻ

hay lác ở cơ quan sinh dục, ở dơ, bị gia truyền dương mai, ít hoạt

động. Kết quả khốc hại của dâm tặc nầy thì vô số. Bạn trai mắc nó,

sức khỏe kiệt quệ ngó thấy: toàn thân gầy ốm, nước da vàng bủn,

mặt nhiều nếp nhăn, mắt hoa mờ, tai ù, tim đập nhanh và không

đều, vai rút, gối run.

Về đường tinh thần có những ảnh hưởng đáng tiếc nầy: Trí nhớ

mòn mỏi đi, trí tuệ mịt mờ, ý chí bạc nhược, trí tưởng tượng khô

cạn. Bịnh nhân nghe trong mình nặng như đeo chì, không muốn làm

việc, hay buồn và ưa nằm dã dượi.

Trong buổi dậy thì, ngoài nhiều bạn trai mắc quái tật đơn độc và

trên con số không nhỏ mắc chứng đồng tính ái tức là hai người nam

yêu nhau. Lửa nhục tình lắm lúc cám dỗ họ tìm nhục lạc cho nhau

bằng những sự đụng chạm không trong sạch. Cách kết quả khốc hại

của chứng đồng tính ái giống các ác quả trên. Nó còn làm cho bạn

trai mất sự tế nhị yêu đương. Tinh thần hạnh phúc hôn nhân cũng

bị họ coi thường vì họ tìm nhục lạc trong những phương thế mà các

nhà thần học gọi là phản tự nhiên. Các nhà giáo dục hay lãnh đạo

những tổ chức nam thanh sống chung nên rất mực khôn ngoan đề

phòng các quái tật trên. Các linh mục dòng Tên rất sáng suốt trong

tổ chức giáo dục trong tinh thần của thánh Ignaxiô nên đã nêu lên

khẩu hiệu vàng ngọc nầy trong những ký túc xá giáo dục: "chẳng

nên khi nào hai, luôn luôn ba, ít khi bốn". Ai biết nghĩ đến vấn đề

luân lý cho hạ cấp thụ giáo của mình thì nên lấy câu ấy làm tiên

ngữ. Nam thanh thân nhau quá từng hai người sẽ có những tâm tình

bất lợi cho đức thanh khiết. Họ chơi nhau ba người những tình xấu

xa khó xen vào. Còn bốn người thân thích nhau có thể từng hai

người yêu nhau cách sai quấy.

Ở những tổ chức giáo dục mà bạn trai được giao thiệp rộng với bạn

gái thì bịnh đồng tính ái ít phổ thông nhưng tính dâm loạn hay phổ

biến.

Trong giới trung học sinh và sinh viên có không ít kẻ có lối chơi kỳ

cục, phản nhân cách là hay thoi đá vào những chỗ kín của bạn thân

mình rồi cười giỡn. Có nhiều nhà giáo dục cũng cho là lối chơi nầy

không hề chi rồi cũng cười xòa theo. Thật tai hại. Đức khiết bạch

của các kẻ thích những tác vi ấy rất bị hăm dọa và nhân cách của họ

kể là bỏ đi.

27-Chiêm Bao Và Mớ Bậy.

Vào hoa niên, nam thanh có kẻ khi ngủ hay bị những chiêm bao

mà trong đó họ thấy những cuộc giao duyên, gặp gỡ, trò chuyện,

thư từ đầy màu sắc hoa nguyệt. Có bạn khác đang ngủ bắt lên nói

những câu có vẻ âu yếm, những lời chỉ dùng trong cuộc trao đổi tâm

hồn của đời sống uyên ương.

Nguyên nhân chánh của hai hiện tượng nầy là trước khi ngủ, trước

một thời gian ngắn hay lâu bạn trai bị nhiều hình ảnh không trong

sạch xâm chiếm tâm trí. Những hình ảnh ấy được cung cấp bởi trí

tưởng tượng, bởi những câu chuyện, xi nê, tuồng kịch, sách báo

khiêu dâm. Có khi có cả mấy giờ trước liên tiếp, bạn trai nói

chuyện hoa nguyệt để giỡn chơi trước những say mê. Ở trên tôi nói

trước thời gian lâu có nhiều hình ảnh đến với ta không tiêu trầm lại

núp êm dưới tiềm thức. Mà khi ngủ ta không dùng ý thức, nhưng

tiềm thức hoạt động mạnh. Vì đó có một kích thích nào bên trong

con người hay bên ngoài như lăn, cựa mình, như các tiếng động

thuận hợp cho chúng thì chúng xuất hiện trong đầu óc ta như một

cuốn phim, tuy đứt khúc, bắt quàng nhưng không kém phần linh

động. Bạn trai muốn đề phòng các hiện tượng không lành nầy, nên

xa tránh những nguyên nhân tạo nên các hình ảnh khiêu dâm. Trước

khi ngủ nên kiểm tâm, đem hồn mình siêu thoát, hướng thượng và

nếu đọc được một đoạn sách luyện tinh thần hay Thánh thư càng

hay.

28-Ghen Tuông Thì Cũng Người Ta Thường Tình.

Người dân Việt hát: "Ớt nào là ớt chẳng cay, Gái nào là gái chẳng

hay ghen chồng".Đọc sách Tây Đông, người ta hễ nói tới ghen, thì

nghĩ đến Hermione trong Andromaque, Hoạn Thư trong truyện

Kiều. Tôi không biết cường độ tình yêu trong bạn gái và bạn trai ai

cao hơn, song tôi tin tưởng như hai lần hai là bốn bạn trai ghen

không thua bạn gái. Nếu phải phân tích chất ghen giữa hai phái thì

có lẽ người ta thấy cách chung có chỗ khác biệt này là ở bạn gái sự

ghen nhiều thâm độc hơn. Thuộc nồi ghen, nổi tiếng là ghen nhất

trong vũ trụ mà bạn gái có kẻ khi bầm gan tím cật vẫn:

Buồng đào khuya sớm thảnh thơi,

Ra vào một bực nói cười như không.

Khi ghen mà gằn từng tiếng nói:

Làm cho nhìn chẳng được nhau,

Làm cho đầy đọa ngất đầu chẳng lên.

Làm cho trông thấy nhãn tiền,

Cho người tham ván bán thuyền biết tay.

Ghen ác độc đến thế thì đàn bà giựt quán quân. Nhưng khi mất

tình yêu hay bị bội bạc, đàn ông đau khổ không thua đàn bà có khi

hơn nữa vì trong lúc cô độc họ dùng lý trí để suy xét chân nghĩa của

ái tình, phán đoán về nhân nghĩa, thuỷ chung. Đàn ông có khi lòng

vắng lạnh tình yêu không mấy ai ác độc như một nhân vật của

Virgile, nữ hoàng Didon trong câu: "Ước gì một ngày nọ xuất hiện

từ hài cốt tôi một tay phục thu". Lòng của họ rã rời, đau nghiến

trong một thứ buồn nghĩa địa đầy bóng ma chia ly, hối tiếc, uất hận,

ngã lòng. Trừ tính chất ác độc cách tỷ mỷ thì tính ghen của bạn trai

bằng hay hơn của bạn gái chớ nhất định không thua. Có cái mâu

thuẫn này là bạn trai như ta đã biết tự nhiên dễ bội bạc. Mình có xu

hướng phản bội, coi thường sự bội tình mà nhất định không chịu để

yên ai chia xẻ tình chung. Đó là gốc rễ bụng ghen của bạn trai. Chắc

bạn thấy nhiều trường hợp đa thê hơn là trường hợp đa phu. Hai

câu Nguyễn Du đặt vào miệng Hoạn Thư nên sửa lại một chút và

chỉ để dùng cho nam giới:

Lòng riêng riêng những kính yêu,

"

Vợ" chung chưa dễ ai chiều cho ai.

Khi bạn trai yêu bằng nhục tình nhiều hơn lý trí mà khi ghen thì

ghen vừa bằng tình cảm vừa bằng lý trí. Mất tình yêu họ nghe đau

xót vì cô độc, vì thiếu sự bổ khuyết vào tâm hồn họ, bao nhiêu cực

khổ của họ vì người yêu, bao nhiêu tốn kém của họ đổ ra để mua

chuộc tình yêu. Hằng loạt kỷ niệm ấy phụ họa với âm thanh văng

vẳng của: "Lời hứa hẹn buổi năm xưa, Mảnh tình trìu mến trao

đưa".

Làm náo động lên trong tâm hồn họ một khối tình phức tạp hỗn

độn mà yếu tố chánh là mến yêu, hối tiếc, uất ức, bất mãn. Họ cũng

tưởng tượng hạnh phúc của tình địch cướp giựt của họ để sống gần

người tình cũ của họ. Cái say duyên mới của người yêu là kích

thích tố làm lửa ghen bừng cao trong lòng họ. Một đặc điểm nầy ta

nên để ý là khi bạn gái ghen ưa nói xấu người yêu, còn khi bạn trai

ghen ưa đả kích, trả thù tình địch hơn là nói xấu người tình cũ. Báo

chí có nhiều tin cậu trai nầy thọc huyết cậu trai kia, đàn ông nầy

treo cổ đàn ông nọ để đăng là tại tâm lý ngàn đời của nam giới. Bạn

gái vì hạnh phúc của mình nên để ý điều nầy. Là người nữ lúc ghen

có thể vì tuyệt vọng mà tự tử, se duyên mới lâu lắm mới quên được

mối tình xưa. Còn người nam cũng có lúc tuyệt vọng như bạn gái

nhưng không thường tự tử đâu mà hễ gặp sớm duyên mới thì người

tình xưa chóng thành kỷ niệm. Thì tôi đã nói đàn ông có bản chất

bội bạc. Một khuyết điểm nặng của bạn gái là không biết tâm lý

nầy. Yêu ai họ cứ tưởng tượng ai cũng tốt, cũng chung thủy như

họ. Biết bao cuộc đời bồ liễu phải tan tành và rơi lệ thiên thu sau

những lần tham ván bán thuyền của người yêu. Sự ghen tuông của

họ chỉ làm cho bản thân mình, cá nhân chồng và cho cả gia đình, bà

con thêm nhục nhã.

Một lời khuyên bạn trai nên quan tâm là: trong đời sống hôn nhân

hãy bảo vệ tình yêu bằng sự gìn giữ khôn ngoan người bạn trăm

năm. Đừng quá cẩu thả để bạn mình quá phóng túng đến khi bạn

tình chung tan vỡ mà phải những trò ghen tuông làm suy giảm nhân

cách. Lúc bị tình ghen ám ảnh, nên dùng trí tuệ trầm nghĩ điều thiệt

hơn, dùng ý chí trấn tĩnh tâm hồn để sau cùng tìm lối thoát sáng

suốt, bảo đảm được hạnh phúc gia đình.

29-Có Phải Khờ Không?

Lúc mất tình yêu hay bị phản bội, bạn trai ghen bồng bột lắm.

Được ai mách tin cũng như lượm được tài liệu nào chắc chắn, biết

được mình đã sống trong tình yêu giả dối của bạn mình thì bạn trai

quyết chết sống không yêu bạn mình nữa. Quyết không yêu, quyết

ly dị nhưng vẫn tìm lại tình yêu. Điều đó lạ mà điều nầy lạ hơn: là

khi người yêu gặp trai, già mồm mép chối, nói đủ thứ lý do để biện

hộ và nếu thấy mình vô lý thì êm dịu rót vào tai chồng những lời

mật mía thì sau cùng chinh phục lại được tình yêu. Biết bao nhiêu

trường hợp chối, xin lỗi làm cho người bàng quan tưởng đa số đàn

ông khờ. Càng cho là khờ hơn nữa khi vài bữa sau, người đàn bà tái

phạm tội lỗi, thì cũng cứ chối và xin lỗi và rồi cũng được tha. Khờ

không không biết nhưng chắc chắn là tại yếu đuối. Đàn ông là phái

yếu đối với đàn bà. Họ không mấy khi cứng rắn, cương quyết được

trước giọt lệ của đàn bà. Người ta đâu lấy làm lạ khi thấy nhiều gia

đình sạt nghiệp vì vợ tiêu lòn tiền của cho kẻ mình ngoại tình mà

chồng vẫn sống trong sự gạt gẫm đáng thương tâm. Cũng không

đáng ngạc nhiên: nhiều thanh kiếm phải sét vì giọt lệ đàn bà. Còn

chết vì đàn bà như Từ Hải ta còn hồ nghi là chết kiểu tiểu thuyết.

Lấy gương Sam son và con điếm Dadila: nó òn ỉ, khóc lóc, cắt tóc

nhà lực sĩ để chàng sau cùng phải bị bọn thù là Phi li xi tinh móc

mắt. Không. Đàn ông, trong đó có bạn trai dễ tha thứ một phần

tạitính tự nhiên quảng đại, thích đại cương không ưa chi tiết, phần

khác tại yếu đuối tự căn tạng tính dục.

Mấy tiếng bạch lộ tâm hồn hào phóng của Từ Hải:

"

Một lời đã nghĩ đến ta"

Muôn chung nghìn tứ cũng là có nhau".

Và mấy tiếng diễn tả cõi lòng bao dung của Kim Trọng sau khi

"

nghe Thúy Kiều thú tội đã thừa xấu xa vì ong qua bướm lại, những

tiếng không những đánh đi một dấu tréo trên dĩ vãng đen ngòm tội

ác của Kiều mà còn biện hộ thế nầy cho Kiều nữa:

Chàng rằng "khéo nói nên lời" Mà trong lẽ phải có người có ta. Xưa

nay trong đạo đàn bà, Chữ trinh kia cũng có ba bảy đường. Hoa tàn

mà lại thêm tươi, Trăng tàn mà lại hơn mười rằm xưa. Mấy tiếng

ấy, thưa bạn, có thể đặt vào đại đa số đầu lưỡi đ àn ông trước thái

độ mai sầu liễu ủ ăn năn khóc lóc của đàn bà. vì những sự kiện ấy

có thể tái đi diễn lại trong trường tình của hai phái.

3

0-Vấn Đề S. O. S.

Tóm lại, đến đây, sau khi đã nhìn thống quán những điểm chánh

trong đời sống tình cảm của bạn trai ta thấy tâm hồn họ là vũ trụ bí

mật mà trong đó có cơ cấu tâm tình tuyệt vời phức tạp, tế nhị, mâu

thuẫn theo sự giao tranh của cái gì đang xuống, đang chết và cái gì

đang lên, đang chồm đến sức sống dồi dào. Có người cho tuổi của

bạn trai là "Tuổi bạc". Bremoud được dẫn trong Toi quy deviens

homme của J. Le Presbytre nói: "Tuổi bạc là một thử thách cay

nghiệt nhưng là sự thử thách của "người nhộng" đang cắn đứt

những dây ràng buộc để lấy trớn". Những lời nầy đúng trăm phần

trăm. Hoa là tuổi bạc mà cũng là tuổi phước miễn được chu đáo

giáo dục, nhất là tính dục, sẽ chuẩn bị cho bạn trai thành nhân cách

tốt đẹp. Tôi nói miễn được chu đáo giáo dục nhất là tính giáo dục là

nói với cố ý. Tôi đã dành riêng một quyển sách để bàn vấn đề nầy

tức quyển "Lòng Băng Tuyết". Cho những bạn không có cơ hội đọc

quyển ấy hay đã đọc mà không đủ thì giờ toát yếu, tôi ghi lại ở đây

vài đại cương.

Vấn đề tính giáo dục ngày nay không còn ai bàn nên đặt hay không

đặt nữa. Linh mục Giáo sư tiến sĩ thần học và triết học ở chủng

viện Bonne-Esperance đã nói về tính giáo dục: "Đó là tất cả một

triết học và thần học ngấm ngầm trong sự giải pháp vấn đề nầy".

Theo linh mục nó chính là "vấn đề giáo dục đức khiết bạch". Hãy

nghe tiếp Bác sĩ O. Pasteau, Tổng giám đốc tổ chức y học Hội

Saint Luc: "khi thanh niên đến một tuổi nào đó tuỳ trường hợp, nơi

chốn, hoàn cảnh, sự giáo luyện cho họ về luân lý tính dục phổ

thông là hữu ích và cần thiết". Người ta không nên để thanh niên đi

tìm biết những vấn đề tâm sinh lý liên hệ mật thiết với bản thân, gia

đình, quốc gia trong những sách báo hay ở các bạn bè xấu. Chúng

cần một nền tính giáo dục khôn ngoan tùy tuổi, tùy trường hợp,

tùy tâmtính , tùy thời, để chúng bảo vệ đức thanh khiết. Vì bị bỏ

liều nên một số lớn thanh niên ngày nay vô tình sống trong bao

nhiêu tội ác về xác thịt rất tổn hại cho sức khỏe cũng như tinh thần

chúng.

Tôi mượn tài liệu dưới đây của Mendousse nói về con số thiếu niên

trụy lạc ở ngoại quốc. Ông nói Ziegler cho biết mỗi năm ở Bá linh

25% sinh viên chơi bời trong các thanh lâu phải đi khám bác sĩ.

Jankélévich trong giới thợ thuyền ở Chemnitz không có nam thanh

nào trên 17 tuổi mà thanh khiết, không có nữ thanh nào đồng trinh.

Không nên lấy tài liệu một vài địa phương mà kết luận phóng đại

cho mọi nơi. Nhưng căn cứ vào phong trào trụy lạc của xã hội hiện

đại nhất là ở những nước duy vật, người ta bi quan lắm về lòng băng

tuyết của giới đầu xanh.

Nếu xét về trình độ văn minh thì nhân loại tiến xa về văn minh vật

chất nhưng nhân loại hình như không tỏ ra khôn ngoan lắm trong

vấn đề đề phòng những tập quán xấu phá hoại đức tinh khiết. Ở

Âu, Mỹ ngày trước nhờ nền giáo dục Kitô giáo, đức cao cả nầy

được đề cao. Ngày nay làn sóng vô thần duy vật tràn ngập, con

người bị ngộp trong bầu khí dâm loạn bốn phương. Sự giáo dục về

lương tâm bị gạch xóa trong nhiều chương trình sơ tiểu, trung, đại

học. Phần đông tôn giáo, pháp luật, phong tục chỉ làm hàng rào

ngăn cản tội dâm công khai. Còn tâm hồn đa số tuổi xuân giao cho

quỷ Sa tăn dùng tiệm nhảy, thanh lâu tửu quán, sách bìa đen, báo

khiêu dâm đầu độc tận gốc rễ.

Tính giáo dục là khoa học tối hệ mà chỉ được đề cặp từ nửa thế kỷ

trước thôi, nói vậy hiểu ngầm ngoài ra các giáo điều của đức khiết

bạch được tổ chức thành khoa học. Ở phương đông vấn đề nầy xa

lạ quá đã đành mà ở những dân tộc thuộc hai khối la tinh và nhật

nhĩ man nó cũng không được giải quyết sớm, giải quyết cách thỏa

mãn gì. Tuy nhiên dù trễ người ta cũng đang bắt đầu còn hơn ở

nhiều nước Đông phương như Việt nam đã tự xưng là có bốn ngàn

năm văn hiến mà chưa mấy ai nghĩ đến. Cũng mừng là gần đây,

chính phủ để ý đến sự thanh kiểm, để bảo vệ thuần phong mỹ tục,

có những tiếng S.O.S. cho giới thanh thiếu niên. Nhưng chưa có sự

nhấn mạnh về tính giáo dục trong gia đình và ở học đường thì các tổ

chức tôi sợ khó đi sâu vào tâm hồn tuổi xuân.

Giáo dục nhất là tính giáo dục một khoa học tối tế nhị, là công việc

truyền cảm, xây dựng từng tâm hồn. Vấn đề không phải quảng cáo,

tuyên truyền cho lão thông các công thức mà tìm hiểu sáng suốt

giải quyết thắc mắc, chỉ đường nẻo khôn dại, nêu lý tưởng sống

thiện, vạch các phương thế tiêu cực, tích cực để bảo vệ lòng băng

tuyết, cần có những nguyên tắc luân lý căn bản, sáng suốt thi hành

nhiệm vụ cao cả nầy. Đề cao vai trò của trí tuệ, ý chí, luơng tâm là

những phương thế soi sáng, chế ngự, hướng dẫn bản năng. Tinh

thần được ở đúng địa vị của nó là làm chủ thể xác. Gây cho tuổi

xanh cảm thấy mình chịu trách nhiệm về nhân cách, giá trị của đời

mình. Đó là công việc lương tâm chớ không phải vì sợ cha mẹ, thầy

giáo, chánh quyền, dư luận. Tập cho tinh thần sống thánh thiện lúc

ở một mình cũng như lúc sống tập thể. Đi từ những nguyên tắc

luân lý nói trên, người ta sang qua lãnh vực khoa học: tôi muốn nói

về sự sinh sản. Tránh lối vô đề đột ngột cũng như kỵ các danh từ

thô lỗ. Không nên nói cách chơi giỡn, mỉa mai. Sự thân mật gây tín

cẩn tạo bầu khí thụ giáo đắc lực. Ông M. vonden Steinnen khuyên

nên lấy những thí dụ về thảo mộc để cắt nghĩa về người. Lời

khuyên đó vàng ngọc. Cắt nghĩa thế nào cho đứa bé hay thanh niên

sau khi nghe xong về huyền nhiệm sinh sản của loài người mà họ

cảm thấy họ là kết quả khéo léo của Tạo hóa và họ ra đời do tình

yêu cao cả được xây dựng trên hy sinh, cự khổ của cha mẹ và họ

cảm thấy trìu mến cha mẹ hơn. Phải khôn ngoan lắm khi bàn tính

giáo dục chỗ công cộng. Những cơ quan giáo dục có hai mặt giới,

nếu khéo huấn luyện vẫn có kết quả khả quan. Đề phòng sự trà

trộn gây dịp xấu cũng như lối giáo dục đóng kín, giấu giếm làm cho

người ta ngu dốt, không dám cởi mở, sống giả hình, nơm nớp sợ, tọc

mạch, chờ cơ hội để làm xằng, bỡ ngỡ khi phải tiếp xúc với người

khác phái. Biết bao nam thanh ngày nay nếu không là nạn nhân của

nền giáo dục như vậy thì cũng sống vô ý thức trong các lầm lạc vấn

đề nam nữ. Cánh rừng tình cảm của họ bị bóng tối tội lỗi ẩn núp

nhiều hơn là ánh sáng của đạo lý, của bổn phận nên người. Cầu xin

những nhà giáo dục hãy quan tâm đến sự xây dựng xã hội ngày mai

bằng cách hiện tại lo đào luyện những tâm hồn trong sạch. Trong

chương sau khi bàn vấn đề đời sống xã hội của bạn trai tôi sẽ bàn

rộng về vai trò của họ trong xã hội tương lai của dân tộc và thế giới.

Chương 006

Đời Sống Xã Hội Của Bạn Trai

Con người bạn trai mà bạn đã nhận thấy những nét kỳ biệt, mà bạn

đã tìm hiểu đời sống sinh lý, tinh thần, tình cảm, con người ấy là

một đời sống xã hội thế nào? Dưới đây chúng ta lần lượt giải đáp

câu hỏi ấy. Chúng ta cố gắng làm nổi bậc khía cạnh tâm lý tâm lý

mà bạn trai để bạch lộ trong cuộc sống xã hội muôn mặt của họ.

1

-Ra Tuồng Lạnh Lạt.

Trong một mục dưới đây tôi sẽ nói bạn trai thích hướng ngoại ưa

hoạt động. Nhưng cótính như vậy chắc phải xã giao bặt thiệp mà tại

sao có thái độ lạnh lạt? Trước hết chúng ta nên nhớ lại tuy ái tình

của bạn trai mạnh hiểu là có tình cảm dồi dào nhưng họ sống bằng

lý trí hơn bằng tình cảm khi giao tiếp với xã hội. Tự nhiên họ có xu

hướng xử thế bằng với tất cả tính đơn giản của họ. Họ nói năng,

hành động, có cử chỉ, thái độ phần nhiều, theo lý trí, ý chí. Tình

cảm ảnh hưởng trên các thứ ấy một phần thôi. Mà tinh thần thì

hoạt động cách chung có trật tự, nhắm vào những ý tưởng, ý định

nào đó cách rõ rệt, dứt khoát. Bạn trai diễn tả các thứ ấy bằng ngôn

phong, tác phong mà ngoài người ta thấy có vẻ lạnh nhạt, khô khan.

Cách một chị em trai đi đâu về thuật chuyện cho gia đình nghe, cho

ta biết lối xã giao của hai phái. Chị thì chạy ra vô, vừa thay đồ vừa

nói, lục cái giỏ nầy nói, soạn cái giỏ kia nói, mời mẹ ăn nho nói, mời

cha hút thuốc lào, cô táp nói. Rồi chạy xuống nhà bếp coi còn cơm

không, nói, ra chuồng heo coi heo nái ma ní đẻ mấy con, nói. Còn

em trai coi bộ lôi thôi, thay đồ ra ngồi võng, nói qua loa trả lời vừa

đủ khi chị dâu hay anh rễ hỏi. Tôi biết có những bạn trai ra vẻ lanh

lợi, nói tía lia, làm bộ lăng xăng, lộn xộn. Nhưng họ thất bại. Người

ta thấy họ lố bịch, quá trớn, nông nỗi làm sao ấy. Họ chỉ nỗ lực

"

đóng kịch" một chút thôi rồi họ cũng trở lại sống con người có vẻ

khô lạt căn bản của mình. Vì bẩm phú bạn trai quá thiên trí mà ít

thiên cảm nên khi sống nhiều về nội tâm, khi bận rộn về tinh thần,

khi được huấn luyện về ý chí, gương mặt họ trầm tĩnh, tướng tá họ

trầm mặc, lời nói họ tiết kiệm, cử chỉ họ cân đo. Họ đã khô lạt càng

khô hơn. Những tiếng khô lạt đây tôi muốn hiểu một ý nghĩa nghịch

với tiếng lăng xăng của bạn gái khi xã giao. Sự khô lạt của bạn trai

nói ra phần nào óc thành thực,tính ngay thẳng của họ. Có điều nầy

bạn trai nên để ý là điêu luyện cho mình nghệ thuật xử thế. Không

phải học những cách lòe đời, dùng môi mép mà thu tâm. Nhưng

phải khai thác bản năng hướng xã sẵn có trong mình để mình ngày

một thành người hợp xã. Nếu không tập cách xã giao vì đức bác ái,

bạn gái có thể lắm lúc tỏ ra thô lỗ, cộc cằn. Thành thật lắm nhưng

cũng cứng cõi quá, cộc lộc quá, không làm cho tha nhân quý mến.

Xã hội kỳ lạ chỗ nầy, xã hội hiểu là có bạn trai: là ai cũng nhận sống

theo lý trí và lý tưởng theo thực tế người ta sống bằng tình cảm

nhiều hơn. Vì bản năng ưa sống bằng tình cảm, ưa mến kẻ xử đối

với mình bằng tình cảm ấy của con người, nên ta thấy tự nhiên bạn

gái thành công dễ hơn bạn trai. Bạn gái ưa giao tiếp kẻ thoa vuốt

tình cảm mình đã đành mà chính bạn trai hay lấy sự khô khan của

lý trí để xử thế vẫn muốn kẻ khác xử với mình bằng tình cảm êm

đềm. Thì ra loài người ưa nói ngọt. Nói vậy không phải bạn trai cần

bắt chước những góc cạnh yếu hèn của phụ nữ. Mà phải gói những

gì thuộc tinh thần của mình vào hình thức xử thế êm dịu, tế nhị để

kẻ khác dễ tiếp nhận. Đó là thái độ bạn trai phải có trong xã giao.

Còn bạn gái đối với bạn trai nên tỏ thiện chí tìm hiểu lòng thành,

tính thẳng của họ. Đừng vì một vài khuyết điểm do bảntính mà kết

án rằng họ lãnh đạm. Trong lãnh vực tình ái, trong các sự nghiệp to

cần xây đắp với họ, bạn gái lại cần thận trọng tìm hiểu họ hơn để

thoát khỏi những thất bại đáng tiếc vì hiểu lầm mà về sau khi hai

bên kịp hiểu nhau là đã muộn.

Trong gia đình khi phải tiếp khách vì xã giao hay vì công chuyện

làm ăn mà thấy chồng nhiều lần trước làm cho khách không hài lòng

đủ vì sự quá đơn giản, thì chính vợ có bổn phận giúp chồng để bặt

thiệp mà mưu thành công chung.

Đối với bạn trăm năm cũng như con cái, tôi tớ trong gia đình, người

nam chớtính khô lạt của mình có thể làm hại cho hạnh phúc cuộc

sống chung. Đức tế nhị vui tươi là đức nêu cao tinh thần cá nhân

mà cũng như dầu nhớt làm cho guồng máy gia đình chạy trơn tru

hơn hiểu là để thành công trong mọi mặt.

Đóng một vai trò phục vụ dân chúng bất cứ ở đâu nhất là ở những

công sở nơi nói lên đường lối của chánh phủ, bạn trai nên đề phòng

chẳng nhữngtính lãnh đạm mà còn tật cau có, khinh người vô tình

hay cố ý tỏ ra tư cách quan liêu, bốc lột, trưởng giả, độc tài làm cho

kẻ thức giả có cảm tưởng mình là sâu dân mọt nước, tôi biếttính đ

àn ông thì ưa dứt khoát, mau lẹ, trực tiếp mà quần chúng thì có kẻ

lải nhải nói, giằng co công việc hay làm những gì khác mất thì giờ,

phá rối việc chung. Nhưng dầu sao họ cũng là thành phần ta phải

phục vụ. Ta làm công chức để phục vụ. Thượng đế giáng trần là

Chúa Giêsu kia mà còn có khẩu hiệu: "phục vụ chớ không để phục

vụ". Huống hồ gì ta. Khuyết điểm của người dân, của hạ cấp ta có

bổn phận êm dịu xây dựng chớ không có quyền bắt buộc trở thành

người xấu như họ bằng lối hạ nhân cách mình xuống để ăn nói cộc

cằn, thô bỉ, vô tình tố cáo mình và chánh phủ mình đại diện phục

vụ là mù quán, phản dân. Tóm lại bản tính của bạn trai khác bạn gái

ở chỗ không khéo tự đề cao.

Hai thái độ khác nhau quá. Mà tại sao? Tại giả dối nên quá môi

mép chăng. Không. Tại lãnh đạm mà quá đơn giản chăng? Cũng

không. Tất cả tại bản năng của hai giới khác nhau. Những điều tôi

vừa nói ở mục trên làm sáng tỏ thái độ bạn trai. Họ có lòng vàng,

cần cho, lấy cho ngay không quảng cáo vàng thiệt, vàng rồng, vàng

thượng thập gì cả. Họ ưa trực tiếp. Trái lại bạn gái tự nhiên thích

lấy tình cảm làm áo cho mọi hành vi. Tôi có thể sánh cách miễn

cưỡng mà tạm đượctính của bạn trai là ký ninh vàng, còntính của

bạn gái là ký ninh đường. Cà hai đều có giá trị chữa bịnh rét nhưng

cách chữa hơi khác. Dưới hiên gia đình vợ chồng nên hiểu tâm lý

nầy để khỏi hiểu lầm nhau mà hạnh phúc khó bảo đảm. Hai lối xử

thế khác nhau chỉ tại hai cách yêu khác nhau. Xin nhớ lại những

nguyên tắc tâm lý tôi bàn trong chương: đời sống tình cảm của bạn

trai.

2- Ưa Hoạt Động Mà Hướng Nội.

Những nhà tâm lý học Anh, Mỹ hay chiatính con người ra hai

hạng, hạng hướng nội và hạng hướng ngoại. Tôi nhìn nhận lối phân

chia ấy sáng suốt. Điều tôi bàn ở đây căn cứ vào sự so sánh tâm lý

bạn trai với tâm lý bạn gái coi cái nào hướng nội hay hướng ngoại

nhiều hơn. Bạn gái thì hướng nội nhiều ít không biết nhưng chắc

chắn là hướng ngoại nhiều. Còn bạn trai, thì vừa ưa hoạt động vừa

hướng nội. Đứng góc cạnh tình cảm nhất là tình yêu để nghiên cứu

bạn trai ta thấy họ là người sinh ra để cho, để tự hiến, để trang trải

mình ra cho người bạn trăm năm hay cho xã hội. Họ tự nhiên có

hồn quảng đại. Bởi có bảntính đó nên họ thích hoạt động. Cũng có

những bạn trai thân thể phụ nhược ưa cảnh sống ao tù. Nhưng nói

chung mà nói cơ cấu sinh lý của bạn trai được cấu thành bằng những

đường gân thớ thịt tự nhiên hiếu động. Cứ quan sát bạn trai lúc còn

trong nôi, lúc chưa có tuổi khôn thì biết. Ở trong nôi họ quơ tay,

chòi chân , ngó dáo dác, lăn trở. Còn lúc gần ở tuổi khôn thì nổi

tiếng là liến khỉ, phá phách trong nhà. Tôi ít thấy bạn trai thiếu niên

ban ngày mà ngồi yên. Nếu họ không khờ dại lục phá như con nít

cũng rong chơi, làm việc nầy, việc nọ. Vào buổi dậy thì được lôi

cuốn bởi những mộng lớn về tương lai họ còn hiếu động hơn nữa.

Cái mà người ta gọi là hăng hái ở họ nói lên bản năng hiếu động của

họ.

Nhưng hiếu động bạn trai không vì đó mà có đời sống bên trong

trống rỗng. Họ được Tạo hóa ban cho trí tuệ, trí nhớ, trí tưởng và

lòng ướt vọng khả quan. Tất cả những tài năng nầy bắt họ lắm lúc

trở về những thinh lặng nội tâm để suy nghĩ, hồi cố, tạo nên những

hình ảnh hay mơ mộng ước ao. Đời sống nội tâm nầy của họ cũng

dồi dào hay là hơn đời sống ngoại thân nói trên. Bạn gái thua hẳn họ

về cuộc sống tinh thần nầy. Cũng tại vì lắm khi bị cuộc sống tinh

thần chi phối mà bạn trai xử đối với gia đình hay người ngoài xã hội

có vẽ lạnh lạt. Cũng chính nhờ tinh thần mà hành động bên ngoài

của bạn trai thường được cân đo nên sâu sắc hơn của bạn gái. Cùng

tuổi hoa niên với bạn trai cũng có những bạn gái có thói quen trầm

tư lâu giờ hoặc để suy tính công việc vì buồn sầu, lo âu. Nhưng

phần đông bạn gái không làm được vậy như bạn trai hay thiểu số

bạn gái nầy. Họ hoạt động lung tung rồi hễ nằm yên cô độc một hồi

thì ngáp. Bạn trai có thể thức đêm trắng vì công việc tinh thần, điều

mà bạn gái tự nhiên khó làm và tự nhiên sợ. Chắc bạn thường thấy

người cha sau khi hoạt động nhiều ở trong sở công hay sở tư, về

nhà tiếp tục sắp đặt cái nầy sửa lại cái kia. Nhưng làm xong họ nằm

trên võng hay ghế phô tơi cách biệt sự ồn ào của gia đình. Mấy lúc

ấy tinh thần họ cần được suy nghĩ. Họ trầm mặc. Có khi họ muốn

tách mình khỏi sự huyên náo để suy tính, sắp đặt công việc trong

trí. Tóm lại bạn trai tự nhiên vừa hướng nội vừa hướng ngoại.

tính cứng cỏi nầy không có gọng kềm đức tự chủ người nam khó

giấu nó lắm. Họ đôi khi vì lý do cần thiết, tỏ ra dịu ngọt với ai đó

một lúc. Rồi khi quên, họ trở lại sống con người nguyên thủy của

mình. Họ thô bạo trở lại. Vì tâm lý mà nhiều người hối hận sau khi

về nhà chồng. Họ buồn tiếc vì tại sao chồng mình trong buổi sơ giao

có vẻ thùy mị hiền lương mà sau những ngày tân hôn tuần trăng

mật lắm lúc hung ác quá.

Kể cả những bạn trai tự nhiên bên ngoài coi khiêm nhu đều sánh với

bạn gái có cái gì cứng cỏi hơn. Có cái người ta gọi là nam tính hòa

trộn trong từ toàn thân xác, tâm thần bạn trai đến lối xử thế của họ.

Bạn trai biết được bẩmtính của mình như vậy nên nỗ lực tự luyện

về nhân cách và xử thế. Việc giáo dục nầy là tất yếu: nếu bỏ qua

hay cẩu thả, bạn trai sẽ thành võ phu, ăn nói thô lỗ, đối xử cộc cằn,

hành động bạo ngược. Mà như vậy thì làm sao gia đình hạnh phúc,

làm sao ra đời mua chuộc được thành công.

3-Tự Cao Tại Vì Tự Trọng.

Đối với bất cứ người nữ nào kể cả người yêu của mình, bạn trai

hay có tướng diện tự cao. Họ hay bị hiểu lầm là phách. Cũng có

bạn trai hăng say tuổi trẻ,tính tình nông nỗi, không được giáo dục

đầy đủ, gặp kẻ lớn người nhỏ lên mặt, ăn nói kiểu coi ai cũng như

cỏ rác. Có thứ hạng mất dạy đó. Nhưng phần đông bạn trai tự cao

không phải vì họ ý thức mình cao cả để khinh người: họ tự cao chỉ

vì tự trọng thôi. Tạo hóa ban cho họ có thân hình mạnh khỏe, bộ óc

quảng kiến, ý chí cứng rắn, lòng tham vọng vô biên nên khi đứng

gần một người nữ, không cần biết giá trị tinh thần kẻ ấy làm sao,

người ấy có khi thân mẫu họ, họ vẫn cảm thấy mình có cái gì hơn

một phần nào về giá trị. Tôi chỉ nói mặc cảm thôi chớ chưa nói

những trường hợp bạn trai nói thẳng rằng người nữ nầy yếu, người

nữ kia làm cái trò gì ra trò trống gì. Bạn còn nhớ hình ảnh người em

trai mình bưng giạ lúa thế cho chị dâu khi chị mới nhóm lên đã kêu

nặng quá. Em trai chạy lại vừa khoát tay chị vừa nói: Để em. Cậu

vác xong, cười khoái trá. Cậu đang ý thức cái hơn của mình đó.

Trong một lớp trung học cũng vậy: nam sinh mà bạch lộ sự tự cao

của mình đối với nữ sinh là chuyện thường.

Tinh thần tự trọng của bạn trai rất đáng khen miễn biết lợi dụng.

Tôi nói miễn biết lợi dụng vì có nhiều bạn trai lạm dụng nó để tỏ ra

cộc cằn nông nổi, khinh người.

Biết đào luyện mầm tự trọng bạn trai sẽ có nhân cách cao thượng:

nó là lý tưởng của bất cứ ai trên đời.

Người bạn gái muốn chọn đá thử vàng để xây dựng tổ uyên ương

nên biết góc cạnh tâm lý ấy của bạn trai. Vẫn biết khi bị ái tình chi

phối người ta có thể ra vẻ quỳ mọp, lòn cúi. Có kẻ lao đầu vào tình

dục để đến nỗi đi ăn mày tình yêu. Đừng nói những bạn trai

thường, nói ngay hạng đê mạc ấy vẫn có lòng tự trọng. Sự bạc đãi

lên mặt của một cô gái ỷ mình học cao, trẻ đẹp, giàu sang có thể bị

lòng tự trọng nầy trừng trị đến khốc hại. Những bạn trai mà tinh

thần lành mạnh xử đối với bất cứ ai đều tỏ ra mình có giá trị. Kỳ

thực là thứ triết lý nhân sinh của bạn trai, hoặc bộc lộ, hoặc ngấm

ngầm.tính dễ tha lỗi, nóng giận rồi mau nguội nhưng khi ai làm mất

mặt, bạn dám đấu tranh chết sống. Nhiều bạn gái đã lãnh những bài

học chua chát vì dốt tâm lý nầy.

Tôi thấy có nhiều cha mẹ thấy con trai làm lỗi chưởi ong óng khi có

kẻ lạ trước mặt họ. Tôi cũng hay mục kích tướng diện của nhiều

nhà giáo vô lớp ngạo nghễ nam sinh vì họ học dở, phạm lỗi trước

mặt bao nhiêu nam sinh nhỏ tuổi hơn họ và bao nhiêu nữ sinh. Sao

lại có lối dạy dỗ khiêu chiến như thế. Kết quả là gây mầm phản

loạn chớ có uốn nắn tâm hồn gì đâu.

4-Tự Trọng Nên Tự Ái.

Tác giả cuốn "Bạn sẽ nên người" có thuật lại lời tự thú của một

giáo sư đại học nói vềtính tự cao của mình. Đại khái giáo sư nói hồi

7 tuổi có lần giáo sư mặc đồ lớn, tay cầm gậy, đi huênh hoang

1

ngoài đường, tự khoái vì tự cho mình là một chi chi đó. Bỗng giáo

sư gặp một ông từ giữ nhà thờ, người cao tuổi, sâu sắc về đạo hạnh.

Ông từ hỏi có phải giáo sư đi du lịch không? Giáo sư vội thưa:

không. Ông từ trả lời: Vậy thì cháu còn thiếu một điều. Giáo sư nói

ba phút sau khi đi qua khỏi ông từ, ông mới hiểu được lời ông ấy

nói. Ông muốn nói giáo sư thiếu đức khiêm nhu. Thưa bạn! Ai

trông bạn trai mà không có phút mặc đồ lớn tay cầm gậy, vênh mặt

nói mình là kẻ chi chi. Tôi đã nói bạn trai tự nhiên tự cao. Nhưng

một số không nhỏ bạn trai khác giáo sư trên ở chỗ quá tự ái mà

không biết nhận lỗi. Họ có xu hướng tự cho mình đã quá khôn

ngoan, đã suy xét kỹ điều mình nói, làm. Lời kẻ khác nói vì thiện ý

giúp họ hoàn hảo, họ cho là do các ý muốn khinh rẻ, phá hoại họ,

khi viết cho bạn mấy dòng nầy tôi hối tiếc một phần quá tự ái đến

đáng ghét của tôi. Lúc còn thanh niên tôi được giới thiệu làm diễn

văn trước một khán thính giả lõi non một ngàn người. Vừa bước

xuống diễn đàn vừa lau mồ hôi tôi gặp một bực trí thức bắt tay tôi.

Vị ấy nói: Anh rất hùng biện nhưng lý tưởng còn non nớt. Tôi cười,

cười gượng gượng: trong bụng tôi thì khoái vì người ta khen mình

hùng biện nhưng bất mãn, bất mãn lắm vì bị chê là tư tưỏng chưa

già giặn. Bạn có thấy con người đáng ghét của tôi thời trẻ dại

không? Tư tưởng mình già giặn làm sao được khi mới có mười mấy

cái xuân. Vậy mà vẫn tự ái. Không phải suy bụng ta ra bụng người,

nhưng tôi biết đa số bạn trai trong cuộc sống xã hội hay mắc tật

bịnh tinh thần nầy lắm. Nó làm cho tinh thần họ thấy bị hạ bệ,

nhục nhã càng làm đau xót càng cuồng loạn nổi lên chống đối lại. Cái

tệ của lòng tự ái là đó. Lắm lúc nó như áng mây mù làm cho bạn

trai không phân biệt phải trái. Nó còn xúi họ ăn nói, hành động cách

ngu xuẩn để gọi là lấy danh dự lại mà kỳ thực làm cho mất mặt

thêm. Ai đã "giao lại tuổi thơ" rồi, đã hai thứ tóc, đi ba chân rồi mà

không có phút trầm ngâm hối tiếc vì thời xuân trẻ của mình đã có

lần quá tự ái mà nói bậy, làm xằng. Nó mổ xẻ việc ác mà cũng cắt

xén được chuyện thiện: hãy lợi dụng nó chớ đừng để nó chỉ huy

mình. Dùng tâm linh dục chế ngự thútính , luyện đức tự chủ, cân

đo mọi tư tưởng, dè dặt mọi lòi nói, cẩn thận mọi tác vi. Theo

chương trình đó lòng tự ái sẽ giúp bạn đời gặt nhiều kết quả ngoài

trí bạn tưởng tượng.

Người bạn gái muốn làm mích lòng bạn trai thì khi họ lầm lỗi cứ nói

như tạt nước lạnh vào xương sống họ. Trong gia đình muốn ngày ly

dị tiếp sau tuần trăng mật thì vợ cứ chọc tức chồng bằng cách ngạo

nghễ, mỉa mai, la ó, mắng nhiếc trước mặt bạn bè, thượng cấp hay

hạ cấp của họ.

5

- Đủ Thứ Kỳ Cục.

Viết đến mục nầy tôi hơi hổ thẹn với các nữ độc giả vì tôi phải

nói đến những khuyết điểm hơi riêng biệt của phái mà người ta gọi

là phái mạnh, trong đó có tôi. Qua thời thanh xuân, phải chịu bạn

trai có lúc làm đủ thứ kỳ cục. Tôi không hiểu kỳ cục là tội lỗi đâu,

mà hiểu là dị thường kiểu con nít. Tôi biết đồng niên với họ cũng có

bạn gái kỳ cục. Lấy bông hường xẻ ra nhỏ rải lên tóc quăn rồi đi

chơi tự nhiên. Nói thì méo miệng, trề môi nháy nháy lại. Có thứ

bạn gái như vậy. Nhưng phần đông họ nhượng bộ bạn trai về điểm

nầy. Liền dưới đây tôi sẽ dành riêng cho bạn trai chuyên môn kỳ

cục một mục. Những điều kỳ cục bạn đang đọc cótính cách tạm

thời, mất dần theo hoa niên. Muốn am tường các tác vi các bạn trai

trong tuổi nầy thì cứ hỏi các bực cha mẹ và nhà giáo. Ai cũng lắc

đầu. Anh hai đang ngủ hả họng, họ lấy muối bọt và cột con tép

sống nhét vô. Bà ngoại mới vừa để cối ngoáy trầu, họ ngoáy ớt vô

trong ấy. Chạy xe máy ngang một bà lão, họ hù to để cho bà đến

nhà mắng vốn rằng con không biết dạy. Đi chợ gặp cầu ngập gần

trôi, qua xong họ xô cầu cho trôi luôn. Trong lớp họ vừa nghe giảng

bài họ vừa lấy mực vẽ địa đồ trên áo anh bạn ngồi trước. Kẻ thì đi

sửa tướng cho oai bằng cách ưỡn ngực. Người khác thấy đi lẹ tỏ ra

tháo vát nên bước như ngựa phi. Tôi quen một bạn trai ưa nhai

răng cắn môi để cho thiên hạ coi anh là trầm tư mặc tưởng. Đi xe

máy, có bạn buông tay chạy vụt vụt, hy vọng ba bên bốn bề cho

mình là rành xe đạp, can đảm hơn người. Bạn có cười nôn ruột

chưa, mà hầu hết bạn trai qua thời thiếu thanh niên đều mắc ít nhiều

chứng na ná như vậy. Ai không biết thì oán ghét họ thiên thu. Cha

mẹ khi dốt tâm lý họ thì chưởi đánh họ một ngày không biết mấy

chục lần. Thầy giáo còn xa lạ với tâm hồn tuổi xuân bất mãn họ, mỉa

mai về tương lai họ. Bị rầy đánh, họ buồn lắm. Nhưng chương trình

kỳ cục có đâu trong cốt tủy họ cứ việc thỉnh thoảng thi hành.

6

-Chuyên Môn Kỳ Cục.

Các khuyết điểm trên của các bạn trai như tôi đã nói sẽ biến đi

khi bạn trai qua tuổi dậy thì để thành nhân . Phần đông trong nam

nhân lớn tuổi ai mà không nhớ có lúc hồi nhỏ,hồi thanh niên làm

những chuyện kỳ dị bị kẻ lớn rầy la. Nhưng đáng lo sợ là các

quáitính sau nầy của một thiểu số bạn trai có căn tạng kỳ dị. Họ kỳ

dị cách tự nhiên. Có nhà giáo dục gọi họ là "sái trí" hiểu là phán

đoán sai thiên tính công lý, trật với lương trí. Thì họ cũng đẹp trai,

mập mạp coi bên ngoài khả quan lắm. Họ học hành thông thái. Họ

rất đạo hạnh nữa. Mà trong cuộc xã giao họ có nhiều cái kỳ dị

không chịu được. Họ chẳng những có những ý "trật đường rầy" với

đầu óc thiên hạ mà còn có những kiểu nói, những điệu bộ, nét mặt

không mong gì tìm được ở ai. Đang chơi với nhiều bạn, ai nấy đi

trên đường, riêng họ họ leo lên lề và đi cách cẩn thận, tỏ ra cẩn thận

chơi vậy chớ không vì lý do quan trọng nào cả. Nam nhân đứng nói

chuyện với bất cứ ai họ khoanh tay, nghoẻo cổ và cố ý làm vậy cho

khác mọi người. Họ nói bẻ miệng nữa. Họ uống môi cho quẹo hay

cong sau đó để nói cho lạ. Có lúc họ nói bậy mà không hay vì mắc

lo tỏ ra kỳ quái. Tướng diện họ nói ra tướng "duyện". Bất tiện họ

bẻ miệng ra bất "tuyện". Aùo quần họ bảo thợ may cắt theo một

kiểu nào đó Âu không Âu, Á không Á, mà xưa không xưa, nay

không nay: thời trang riêng của họ.

Trong đời thụ giáo của tôi, tôi gặp hai bạn trai kỳ dị như vậy. Và

đến tuổi trưởng thành, họ cũng giữ các quái tật ấy, họ chỉ đổi việc

thôi tinh thần kỳ dị vẫn còn. Thứ tật chuyên môn kỳ dị nầy thưa

bạn, là tật nguy hiểm. Nếu không ai thẳng thắng khôn ngoan giúp

sửa, nó cũng làm cho bạn trai sau nầy trên lãnh vực văn học, kinh

tế, chánh trị, quân sự, nghệ thuật ưa tạo ra những chuyện quái lạ

chỉ làm hại cho danh tiếng của họ và cho xã hội thôi.

Phải chịu lương trí của bạn gái thì nhiều, mà có lắm kẻ không nhận

thức được quái tật nầy. Có cô lại ưa nữa. Lúc làm hiệu trưởng một

trung học đường nọ tôi thấy có lối năm sáu nữ sinh mến cách đặc

biệc một giáo sư kia cótính chuyên môn kỳ cục. Vì lý do giáo dục

nên tôi xin ông thôi hợp tác thì các nữ sinh ấy khóc như có tang,

trong bè bạn khác mừng vì khỏi khổ vì những thói quen chướng mắt

trái tai của ông ta.

Đời của người gái trong hôn nhân sẽ là một cảnh ngục hình nếu họ

se duyên cầm sắt với thứ người quái dị tự bảntính . Tôi tin tưởng

năng lực của giáo dục lắm. Trần hoằng Mưu cũng nói không người

nào là dạy không được. Nhưng sao tôi vẫn hồ nghi kẻ có cốt tủy kỳ

dị khó sửa quá. Những tổ chức giáo dục có ý đào luyện cấp chỉ huy

nên đề phòng giao việc lớn cho họ. Nếu họ không sửa tật xấu người

nhỏ sẽ phải rên siết dưới tay họ và mất mặt với kẻ lạ vì có một thủ

lãnh không duyên dáng chút nào.

7

-Có Phải Muốn Làm Đàn Bà Không?

Đây là một thứ tâm lý bạn trai nữa. Có bạn trai tướng diện y như

con gái nhà lành. Tâmtính thì đích thị là tâmtính phụ nhược. Họ là

nam nhưng lấy làm khoái có hình dáng, tâmtính đàn bà. Họ thích ai

khen họ là "con gái". Họ cố gắng đi đứng cho yểu điệu, kiểu nào đó,

nói chuyện phải niểng đầu, bẻ môi, sửa giọng, cười duyên, liếc điệu,

kiểu nào đó để được ai cũng kêu mình là "cô". Màtính khó. Ai

không biết thấy họ tha thướt tưởng đâu là hiền dịu. Kỳ thực họ có

một thứtính tôi không biết gọi là thứ gì mà nó cà rị cà mọ, cà riềng

cà tỏi, nhẻo nhẹt, tỷ mỷ, thắc mắc, rắc rối. Thực khó chịu. Chính

tông là phụ nữ người ta có sự tế nhị duyên dáng trời cho riêng để

che sự nhỏ mọn nếu có. Thiên hạ thấy dễ giao tiếp. Còn đàn ông

không phải đàn ông, đàn bà không phải đàn bà cũng không phải

lưỡng tính nên họ có thứ tâmtính riêng. Trong cuộc sống xã hội,

khó tính chuyện gì với họ dứt khoát, thành công lắm. Tính làm cho

to đòi nhiều nghị lực thì không nên tính với họ đành rồi. Mà tính

việc nhỏ, cần tế nhị cũng chưa chắc họ làm xong. Trong khối họ có

kẻ dị kỳ nữa là trong khi lo làm phụ nữ lại ghéttính đàn bà. Bạn

đang ngạc nhiên? Tôi cũng còn ngạc nhiên khi viết cho bạn đây.

Thứ người ấy cách chung đa tình lắm. Lúc làm giám thị cho một tổ

chức giáo dục nọ, tôi thường bắt được nhiều thư tình tứ của thứ

bạn trai "lai" gái ấy. Phản ứng tâm lý đối ngoại của họ khi bị ai đả

kích là quần quằn, quạu quọ. Khi được khen thì đỏ mặt tía tai cười

ngỏn ngoẻn. Họ thâm độc khi oán thù. Nói xấu, chỉ trích kẻ bội bạc

không tiếc lời. Nếu phải ăn vụng, giấu đút đồ ăn riêng họ cũng

không từ. Vô phước thay bạn gái nào trao thân đổi phận cho họ,

đời hôn nhân sẽ là đời lên mốc.

8

-Già Mồm Mép.

Nếu người ta nói có những bạn gái đa ngôn thì phải công bình nói

có những bạn trai già mồm mép. Cách chung thì bạn trai không lanh

bằng bạn gái. Nhưng có không ít bạn trai nói nhiều đến đỗi không

mấy bạn gái sánh bằng. Hình như cửa lòng họ không khóa. Tất cả

những tâm tình, ý tưởng gì đến trong nội tâm họ là họ nghe cần bộc

lộ cho bất cứ ai, lúc nào và nơi nào. Họ tráo trở lời nói, nói qua nói

lại, khi phủ nhận, khi quả quyết, khi hồ nghi, khi tán thành, khi đả

đảo. Họ cướp lời để nói cơ hồ như không muốn được nghe mà chỉ

thèm được nói. Có điều gì đắc chí được ai khen họ nói không kịp

thở. Có khi giả bộ khiêm tốn cho sự khen được gia trọng. Giá họ bị

ai chỉ trích hoặc oan hoặc ưng, ngưởi thấy họ tia ha đính chánh, khi

đánh, khi đỡ, lúc giận, lúc vui, nói hằng loạt để tự vệ, để chỉ trích

đối phương. Họ giả bộ nói rằng không muốn nói nhưng kỳ thực đã

nói sạch sành sanh cả những điều phạm đức công bằng và bác ái. Sự

hiện diện của người gái nhất là giai nhân thường làm cho người nam

ít tinh thần trở nên già hàm. Bạn trai đã có tật già hàm lại rộng mồm

mép hơn. Họ hỏi thăm. Họ trình bày. Nhứt là họ bàn tâm sự.. Họ

nói thao thao bất tuyệt hằng giờ những điều nhận xét cho kỹ là vô

giá trị. Giọng điệu cùng lời nói của họ ví ra hằng loạt thiếu suy nghĩ,

chọn lọc nên lắm lúc lạt như bả mía. Ai gieo gió thì gặt bão: vì đa

ngôn cá nhân họ trở thành đáng ghét đối với nhiều người đã đành

mà lời nói họ nói ra còn gieo cho họ nhiều hậu quả khốc hại. Điều

khổ nhất cho họ là đã mất lòng tín cẩn ở rất nhiều người. Nhiều lúc

họ thành thực lắm nhưng vẫn không được tin bởi lẽ đơn sơ là vì bao

lần trước vô tình nói lố những điều sai sự thật.

Trong gia đình, vô phước thay cho ai chọn họ làm bạn trăm năm.

Đừng mong ở họ đức tế nhị, sự giao cảm của tâm hồn, vẻ đẹp của

trầm tĩnh. Người yêu của họ phải làm một nạn nhân đóng vai trò

của kẻ nghe bất đắc dĩ cho họ. Lẽ dĩ nhiên là còn phải bực mình

những lời ghen bóng ghen gió, rầy la vụt chạc không suy trước tính

sau của họ.

Còn con cái thì cả ngày bị họ la bài hãi, nếu không rầy thì họ thuyết

luân lý, thứ luân lý hai xu.

Đối với người ngoài xã hội, họ là nguồn ô nhục cho vợ con hơn là

làm cho gia đình được danh giá.

9

-Tín Đồ Mê Tín Của Nhiều Thần Lý Tưởng.

Vì mang trong mình nguồn sinh lực dồi dào, nhất là bộ óc đang

bồng bột phát triển được yểm trợ bởi lòng tham vô bờ bến về tương

lai, bạn trai hay xây những chương trình, những chức vị trong lầu

đài mộng bằng cách tôn thờ nhiều lý tưởng gởi trong những "tiếng

lớn" của thời đại. Nhứt là vì trong vòng hai thế kỷ chót, người ta

quá lạm dụng lòng hăng say của tuổi trẻ, tình yêu cuồng nhiệt cùng

chí hy sinh dời non lấp biển của nó nên ta thấy có vô số thanh niên

điên cuồng sống trong sự hứa hẹn mờ ảo và hư hỏng cuộc đời khi

thấy các mộng của mình hoặc héo đi hoặc vẫn còn là mộng. Thường

người ta xúi thanh niên đả đảo cái gì cũ, nêu lên tinh thần "nhựt

tân". Lý tưởng là tranh đấu cho tương lai. Đề cao óc dân chủ. Chết

sống cho tự do. Đổ máu cho hòa bình. Thời đại nầy là thời đại khoa

học. Xô đẩy năm châu đến đại đồng. Đoàn kết đấu tranh cho tự do.

Đó là chưa nói những tiếng vĩ đại nào công bình, bác ái, lao công, tư

bản, vô sản. Cũng chưa nói hằng loạt tên những người ảnh hưởng

lịch sử, xây cách mệnh làm xao động thế giới. Tuổi xuân trước sức

lôi cuốn điên dại của các tà thuyết y như một chiếc lá non ở giữa

cơn lốc. Vẫn biết các lý tưởng trên có nhiều điểm rất hay. Song ta

phải quan niệm chính đáng về các từ ngữ, các chủ trương trên. Phải

đặt vấn đề chánh danh ở thời đại nầy. Đã có những quốc gia đề cao

dân chủ, chưởi thực dân mà rộn rịp thôn tính các bản đồ thế giới,

theo một chánh sách độc tài, bốc lột dã man. Danh từ trong tự điển

thì đẹp mà dưới gọng kềm ác ý, tham vọng, óc đảng, tư lợi có thể

chứa những ý nghĩa khốc hại. Vậy hỡi bạn trai, đời bạn quý báu

lắm. Gia đình, quốc gia, nhân loại chờ đợi ở bạn nhiều. Xin bạn hãy

chọn lựa. Bạn phải có lý tưởng, điều đó chắc rồi. Nhưng lý tưởng

chân chính hiểu là ý lực đẹp nhất mà bạn đeo đuổi và đem ích lợi

cho bạn và tha nhân. Lý tưởng là mộng nhưng phải đi đến thực tế.

Ta không có quyền dại, bị gạt để chừng hối hận đời đã lên meo.

Tiêu chuẩn bạn phải theo là cái gì không đưa đến toàn chân, toàn

thiện, toàn mỹ, toàn phúc đều nhất định giả dối. Cái gì chỉ phục vụ

cho hạnh phúc hiện thế mà bỏ quên vĩnh phúc sau giờ chết đều sai

lạc. Ai bôn ba mua chuộc mọi thánh công mà không nhận được tình

yêu của Tạo hóa, không trả lại tạo hóa bằng tình yêu của mình,

phục vụ Ngài và phụng sự nhân loại theo sự chỉ dẫn của những uy

quyền đại diện cho Ngài, thì người ấy sau cùng trên tỏ sáng phải

tuyệt vọng và chết với bạch thủ trong biển sầu khổ, hối tiếc, oán

than. Xin bạn hãy coi chừng bẫy lưới của Sa tăn: chúng ta đang

sống một thời đại mà bóng tối nhiều hơn ánh sáng, tiên tri giả tự

xưng là cứu thế, mà lý tưởng chung quy là tiền bạc, nhan sắc, địa vị

.

Lòng người thời đại lạnh như mồ mả và hoang mang, sợ sệt vừa

cho số phận mình vừa cho vận mệnh tha nhân. Xin bạn sáng suốt

lựa một con đường sáng.

10-Con Công Lạc Giữa Bầy Gà?

Ozanam viết: "Chúng tôi cảm thấy cần có cái gì chiếm hữu chúng

tôi và chờ chúng tôi đi". Vào tuổi thanh xuân, bạn trai nào mà

không có lần nghĩ y như Ozanam. Về già thì lòng họ teo héo lại.

Cửa đời họ khép lại vì tâm hồn mất diễn cảnh. Chờ lúc sinh lực trào

tràn, mộng đời đang lên họ cảm thấy mình đã được chuẩn bị sẵn để

lãnh trách nhiệm, để lo việc to. Bạn trai chưa biết phải theo lý

tưởng nào, ngày mai ra sao, nhưng bây giờ thấy lòng mình lâng lâng

như cánh gió nên giữa xã hội họ lắm lúc tưởng mình cô độc vì cao

vọng. Họ có lẽ không dám khinh người để cho mình sống trong xã

hội như con công lạc giữa bầy gà. Nhưng vì khát vọng tận hiến,

tham vọng ở tương lai bao la quá nên họ đâm ra sống hơi lạc lẽo với

những người mà họ gặp hằng ngày trong cuộc sống. Nếu thiếu óc

khiêm nhu và dè dặt họ có thể cao hứng cho các bậc lão thành là hũ

lậu, các kẻ đương hoạt động là lầm đường, người đồng niên với họ là

tư lự, giai cấp nhỏ hơn họ là ngây thơ. Tôi rất thích tâm hồn bạn

trai lúc lòng họ mở cửa như vậy. Ước mong được một mầm lý

tưởng gieo trong miếng đất hoa màu của họ. Nhà giáo dục lành nghề

nên chụp những cơ hội ấy để tạo cho đời những tay bản lĩnh. Đừng

để các tâm hồn ấy làm Voltaire mà chuyển họ thành những Curé

d'ars.

11-Rất Khó Thuyết Dụ.

Trong khối bạn trai nói trên có một số ít tâm hồn sống giữa xã hội

vừa cảm thấy mình cô độc, vừa tìm lý tưởng như bao nhiêu kẻ khác

mà có đầu óc rất độc lập đến có ý tưởng thiên chấp. Nhà giáo dục

cảm thấy khó thuyết dụ. Họ hoang mang trong rừng ý lực mà người

đời tùy quan niệm sống cho là lý tưởng. Họ dè dặt cũng có hồ nghi

cũng có. Nhưng tâm hồn ấy tôi thấy có thể thành công to mà cũng

có thể thất bại to. Họ chưa là vĩ nhân nhưng chí của họ không vừa:

họ muốn cho đời họ một cái gì. Trong cuốn Toi quy deviens

homme, Jean Le Presbytre cho in một hình thanh niên đang bắn

tên. Ơû dưới tác giả ghi mấy dòng này: "Đời bạn là đó, trong tay

bạn như một mũi tên. Bạn hãy cầm thật ngay, bắn mạnh và nhắm

đúng. Nhưng nhất là bạn phải lựa những mục đích của bạn mà bạn

đừng làm hỏng mục đích nào cả". Cùng những tâm hồn khó thuyết

dụ trên tôi xin dâng từng chữ mấy lời vàng ngọc ấy. Nhà giáo dục

liệu thấy thuyết dụ nhiều mà không thành công nên cầu nguyện

Thượng đế sẽ giúp họ lái mũi tên đời họ đi đúng thánh ý của người.

Và bạn, tôi không trách bạn, chỉ xin bạn đừng quá dè dặt đến bi

quan, cũng đừng vội vàng đến cẩu thả. Hái hoa hường trong gai lá

rậm. Đây hai gương Têrêsa lúc chôn vùi đời xuân trẻ của mình trong

Tu viện kín tự xưng là "linh hồn nhỏ bé" mà bây giờ ai cũng biết

tiếng vì đã thành đại thánh. Còn Brizeux lúc đời đang lên có lần cao

hứng nói: "Tôi muốn làm César hay không làm gì hết". Brizeux

muốn vậy nhưng lại làm thi sĩ. Bạn có biết không. Tôi chỉ biết ông

qua loa vậy. Éo le thay cho cuộc đời.

12-Phát Cỏ Dại.

Aristote nói: "không tuổi nào bạo dạn bằng tuổi xuân? Mà trong

tuổi xuân, bạo dạn nhất là tinh thần cho tất cả những gì đã có, đang

có đều là cỏ dại phải phát sạch". Có người nói họ có đầu óc cách

mệnh. Nói đúng hơn là họ có đầu óc đả đảo. Ta thử coi họ lật hạ cái

gì. Họ nghe tâm hồn họ trống rỗng như sa mạc, ước muốn cái gì cao

cả. Bởi đầu óc siêu thoát họ thấy cách chung cuộc đời là ảo mộng,

giả dối, không có cái gì đáng tha thiết. Tâm trí tưởng vậy nhưng

chân họ còn dính trái đất và nhiều tham vọng cứ bao vây họ. Họ

cho cha mẹ không hiểu họ rõ ràng. Cha thì lạc hậu, nghiêm khắc, mẹ

thì lỗi thời, ưa đay nghiến. Tự do cá nhân ăn nói, xê dịch của họ bị

giam lại như nhốt tù. Không thấy cha mẹ phát triển gia đình. Phải

cải tổ toàn thể lối sinh hoạt hiện tại để gia đình phong phú hơn, vẻ

vang hơn. Ơû học đường thì đáng rơi lệ. Nền giáo dục cũ phải đánh

cho một giá tréo. Nền giáo dục hiện giờ thì thiếu đủ chuyện. Thầy

dốt. Bạn giả dối. Trường như nhà tù.

Các tôn giáo sao mê tín quá. Công giáo thì khả quan nhất nhưng rất

gắt. Chánh trị quốc gia, quốc tế rối beng. Phải nỗ lực xây dựng hòa

bình. Tại sao đi xe máy không đèn mà phạt. Nhiều phong tục ai đặt

ra thật phi lý.

Tất cả phải cải tổ. Phải đặt lý tưởng, thảo một chương trình thật

quy mô. Kiến thiết và kiến thiết. Bạn có lạnh mình trước lưỡi liềm

phá hoại của họ chưa. Biết bao người lớn trong gia đình và ngoài xã

hội, đã có kinh nghiệm về cuộc đời thấy cuồng chí của họ mà ngáp

dài. Hậu sinh khả úy hay khả cụ. Thưa bạn trai, tôi vừa viết mấy

tiếng vừa xong, tôi nghe bên tai tôi: Nữa, lại một người không hiểu

tôi nữa. Tôi xin lỗi bạn vì thành thực hiện giờ tôi không hiểu cá

nhân bạn đâu. Nhưng tôi được chút hân hạnh nầy là đã qua rồi tuổi

của bạn mới viết mấy dòng tâm phúc nầy cho bạn. nhiều nhận xét

của bạn đúng lắm. tôi nhận vậy mà bao nhiêu bực cao tuổi cũng

nhận vậy. Nhưng, thưa bạn, chuyện đâu còn có đó và chuyện đâu

rồi cũng vào đấy. Bạn có tin trước bạn và tôi có hằng trăm nghìn

tâm hồn nhận xét hơn ta. Đang bây giờ đây cũng có hằng trăm nghìn

đầu óc sâu sắc quán cổ, thông kim có sẵn trong tay tiền bạc, địa vị

và thiện chí mà phải co tay với chương trình cải tổ toàn diện, cấp

tốc. Người ta nỗ lực thôi. Bạn thấy nhiều vết thương xã hội nhưng

bạn không thấy cạnh đó có cả một mặt trận của hiểu lầm, nói xấu,

bất công, thù hại, ác tâm, láo xược, phản loạn, vụ lợi chực hờ phá

hoại chương trình của bạn. Chính bạn sẽ phá hoại bạn nữa vì điều

bạn bất mãn hồi 17 tuổi đến gần năm mươi tuổi bạn hài lòng. Việc

cho là tối hảo hồi 15 tuổi, qua tuổi 40 bạn thấy khờ dại quá.

Rimaud nói tuổi của bạn là tuổi hứa để không giữ lời. Không sợ bạn

giận: tôi tin Rimaud tuyệt đối. Còn bạn nói nếu không tổ chức xã

hội, cải tổ chánh trị, giáo luyện thanh niên theo chương trình của

bạn thì sẽ hỏng và lắm lúc bạn cảm thấy bạn là tối cần cho mọi

người. Thưa bạn, tất cả những vấn đề nầy nếu không giải quyết

theo bạn, do bạn thì có lẽ hơi tệ đó chớ hỏng thì không đâu. Tôi nói

câu nầy của một ngòi bút thơ "Tôi có hay không đời vẫn tiến" và

mấy chữ "Thời đại nào anh hùng nấy" thường hay có nghĩa lắm

bạn. Bạn đừng quá bi quan mà đả đảo đến làm bạch bản. Coi chừng

nhiều cái được thích ưa hay oán ghét theo từng thời đại. Nếu bạn

sống ba mươi năm về trước bạn cho các lối nhạc Rumba, Jass, Fox

trot là gì nếu không phải là lộn xộn, rừng rú.

Vậy bây giờ người ta ghiền như á phiện. Nếu Nguyễn Du 18 xuân

tình cờ đọc: Agouassacrouss poulipaloué moloca vie.

Agouassacrouss janelépoulipal japal agoua và "những con tim trong

nhịp yêu trong suối hồn mơ mộng".

Ôi! Duyên! Sao thoi én chiều mồng ba. Tà tà. Mùa tình xế bóng.

"

Lẹ len mi" thì chắc bất mãn Paul Guth và TT đến phát cáo.

Không. Thưa bạn, mỗi thời có thị hiếu của nó. Ta nên thận trọng,

rất thận trọng. Thực tế bội bạc với bản giấy lắm: nhiều điều ta ngồi

một mình trong phòng văn tính hay đẹp, chắc thành công, khi đem

thảo luận, thi hành bị chỉ trích, thất bại. Về các vấn đề trong sách

nầy tôi xin bạn đồng ý với tôi. Riêng vấn đề nầy tôi chỉ mời bạn suy

nghĩ lại. Kẻ viết mấy dòng nầy đã có lần chê một số người là hủ lậu

mà bây giờ đang bị bạn lùa vào khối lỗi thời. Lịch sử đi vòng tròn.

Tôi sợ bạn không tin tôi. Có Ông Thầy kinh nghiệm. Đọc tôi xong,

xin bạn đến ông. Ông là trường của khôn ngoan.

1

3-Cây Thang Danh Vọng.

Trong cuộc sống xã hội, họ thấy người đua chen nhau tranh giành

chức vị. Họ cho cây thang danh vọng là lý tưởng của con người. Họ

quan niệm sống phải là trung tâm điểm cho lời khen của người, đồng

thời cũng như của hậu thế. Đang đóng neo trong đời sống thực tế có

khi rất nghèo nàn, té trong hết thất bại nầy đến thất bại kia nhưng

họ vẫ tưởng tượng ngày kia mình làm César, Nguyễn Huệ,

Abraham Lincoln, Gandhi, Dante, Nguyễn Du. Tôi biết được nhiều

trung học sinh chuyên môn trốn học, chép khóa của giáo sư cho về

để mốc, thi rớt lên rớt xuống mà ngày tới tối cứ xây mộng vàng làm

lớn. Họ sống thuần túy trong tương lai và bằng tưởng tượng. Nhà

giáo cần chỉ thẳng cho họ biết tương lai 9/10 là kết quả của hiện tại.

Chỉ có 1/10 may rủi thôi. Làm sao có một tương lai huy hoàng nếu

ở hiện tại không biết chuẩn bị. Vả lại mục đích của cuộc đời đâu

phải là làm lớn. Làm lớn nói cho đúng là bất đắc dĩ phải gồng gánh

trách nhiệm vì công ích. Tiên ngữ kẻ làm lớn phải theo là "không

chịu phục vụ mà phục vụ" Non ministrari sed ministrare. Làm lớn

không có nghĩa là chiếm địa vị để ăn trên ngồi trước, sai bảo, đàn áp

v.v... Mục đích của cuộc đời làm cho nó có giá trị ở ngay địa vị mà

mình xây một cách lương thiện. Danh dự nếu được, ta lãnh nó một

cách bình tĩnh. Chớ nhất định không nô lệ nó để lúc nào cũng mơ

vọng nó mà bỏ bê các việc hiện tại. Khi chưa bước được vào một

nấc nào của cây thang danh dự thì khôn nhất là luyện cho mình một

nghề nếu thấy con đường thi cử cứ luôn lận đận. Nhiều thanh niên

chịu ảnh hưởng của óc đánh giá con người bằng bằng cấp, nên lấy

thi đậu làm lẽ sống. Dĩ nhiên có văn bằng mà tìm được địa vị thì đời

lên hương lắm. Nhưng nếu cứ học hành thất bại mà không có nghề

nào bỏ túi khi ra đời chạm những thực tế tôi sợ té vào trường hợp

Đức Giê Su nói trong Phúc âm thư: "cuốc đất thì không nổi mà ăn

thì hổ ngươi". Hỡi bạn trai! Bạn nên trở về thực tế. Tôi vui mừng

khi lòng bạn dệt nhiều bích mộng. Nhưng tôi vui mừng hơn khi bạn

khôn ngoan thực tế hóa các mộng ấy bằng học tập, tu đức. Sách

gương Giê Su ở quyển I đoạn nhất có tư tưởng nầy: "Thù vong

thay cho sự mơ vọng các danh dự... Bạn hãy tập tách biệt lòng bạn

yêu những vật phàm". Tư tưởng nầy cao siêu quá, tôi không dám

xin bạn thực hành. Tôi chỉ mong bạn lo tạo cho mình một chân giá

trị,coi thực tế là bàn đạp để tiến đến tương lai và sống đầy đủ kiếp

sống hiện thế mà vẫn chuẩn bị đầy đủ cho cảnh lai sinh.

Trong bài Hướng thượng tôi có viết"

"

Lạy Thượng đế xin cho con:

Sống già giặn để đời đầy giá trị,

Nhớ già chết chuẩn bị cảnh lai sinh."

Xin bạn lấy những tư tưởng ấy làm tiêu chuẩn sống cho đời mình

khỏi hoang phí.

14-Óc Thống Trị.

Một khía cạnh nữa của tâm lý bạn trai khi họ sống trong xã hội là

óc thống trị. Vì quá tự coi mình là vật quan trọng, quá tin tưởng nơi

năng lực của mình và sống trong mộng danh vọng nên bạn trai có kẻ

mắc tật kiêu ngạo. Họ quên mất mình là có từ Hư vô và sẽ trở về

Hư vô. Họ hình như tưởng rằng sức khỏe, tài ba, đứctính họ đang

có là của họ. Họ tự khoái rồi đâm ra khinh rẻ kẻ khác. Từ tâm tình

tự kiêu ấy, bạn trai có đầu óc muốn cai trị thiên hạ, muốn ăn trên

ngồi trước và ai cũng phải vâng phục mình. Nếu thấy ai bất phục

mình thì bất mãn, ghét đời, oán người. Đầu óc nầy nguy hại. Nó

làm con người mất chân lý, tôi muốn nói làm con người mù quáng

không còn nhận được thực giá trị của chính bản thân mình. Vì tự

thấy mình no phồng và cứ tự thổi phồng mình lên nên nội tâm bị

bọng về kiến thức, đức hạnh. Con người toàn diện ngày một nghèo

nàn. Sau cùng chạm những thực tế chua cay đòi sự chịu đựng của ý

chí, sự khôn ngoan của trí tuệ. Sự thánh thiện của lương tâm nên họ

đầu hàng cuộc đời. Kiếp sống vì đó bị thất bại. Hậu kiếp cũng bị

hăm dọa luôn. Không, thưa bạn trai, chúng ta không nên kiêu hãnh

mà hãy khiêm nhu. Óc thống trị bạch lộ bằng bất cứ cách nào đều

gây hiểu lầm, ác cảm. Chúng ta sẽ bị những người xung quanh xa

lánh, thù hại và nhất lá óc ấy, làm cho chúng ta nông nỗi, nghèo nàn

đi dần dần.

15-Nô Lệ Hào Nhoáng.

Tuổi thanh xuân là tuổi chưa và không chịu thấy bộ mặt thực của

đời sống. Họ mê say tin tưởng vào sự trường tồn của các hình thức

trang sức. Đó đây khắp thế giới thần duy vật đã ngự trị, đã tiêm

nhiễm trong từng đường gân thớ thịt người thời đại óc đài các. Lý

tưởng của sống là dùng mọi phương thế để sung sướng dù trên

xương máu kẻ khác. Luồng gió độc ấy đã làm bạn trai mất ý thức về

giá trị nội tâm, giá trị siêu nhiên. Họ lo hớt tóc đẹp, cạo gọt móng

tay, ăm mặc bằng những thứ vải đắc tiền, giày quý giá nhất . Tất cả

giá có che đậy bên trong một con người ngu dốt, nông nỗi, non kinh

nghiệm, bất tài, trụy lạc cũng không sao. Thời nầy ai cũng đánh giá

người xung quanh bằng hình thức thì cứ hình thức mà củng cố. Lấy

cái hình thức nầy để sống kiểu trưởng giả đã đành mà để lường gạt

thiên hạ, dụ dỗ tình yêu ngày càng hay.

Thực là tai nạn. Bạn trai khi nô lệ hình thức, làm mồi ngắm nghía

cho xã hội, bị óc duy vật xảo quyệt làm một hàng rào nhận đón mọi

sự cởi mở, tiếp nhận những giá trị siêu nhiên. Nó bắt bạn trai cúp

cổ xuống các vật phù vân, lo vật lộn sống, đổ máu vì miếng ăn manh

áo cũng nên, cho đến khi tử sàng "bừng con mắt dậy" chẳng những

"

thấy mình tay không" mà còn đầy tội lỗi. Khiếp quá. Nếu bên kia

cuộc sống có một quan tòa chí công thì sao. Mà sao biết không có?

Thưa bạn trai, cái óc hào nháng bị Đức Cứu thế mắng là mồ mã tô

vôi bọc xương thúi, là những trưởng giả thích ngồi ghế nhất nơi yến

tiệc ấy. Bạn nên tránh. Thế nào rồi ta cũng già. Của cải rồi cũng sẽ

bỏ ta, thưa bạn. Ta đừng tự dối và gạt người. Lo làm người. Dùng

tâm linh dục tạo nhân cách. Tự học. Tập trung trong tâm hồn các

nhân đức. Giá trị của bạn ở đó, chớ không phải ở nhan sắc, ăn mặc,

tiền của.

16-Tiếng Vang Tự Đáy Lòng.

Tuy giàu tự ái, tự cao, tự trọng hơn ai hết, nhưng bạn trai có một

đặc điểm tâm lý nầy ai cũng lấy làm lạ là dễ hối hận và dễ xin lỗi.

Lại còn non tinh thần chịu đựng sự chống báng, chỉ trích của đối

phương chăng? Có lẽ. Tạitính thành thực, thẳng thắng tự nhiên

chăng? Cũng có lẽ. Mà nhất là bạn trai được ân huệ hơn bạn gái ở

chỗ dồi dào đời sống tinh thần. Bạn trai sống phong phú bằng giác

quan lắm. Họ yêu, họ nóng nảy, họ thương tâm, họ nhát, họ hăng

hái đều có lúc rất mãnh liệt. Nhưng khi tình cảm lóng xuống, lương

tâm họ làm việc mạnh. Đâu tự đáy lòng họ vang lên tiếng trong lành

vừa van lơn vừa cảnh cáo thúc đẩy họ xa lánh đường tà, trở về

chính lộ. Chateaubriand nói "con cọp xé mồi rồi ngủ, con người sát

nhân rồi thức". Câu nầy hiệu nghiệm nhất trong nam giới. Ai đã

từng nắm thanh nam để ý hạnh kiểm của họ, hay thấy nam thanh

sống tự nhiên lắm, liến khỉ, phá phách, nói năng bạo ngược lắm. Mà

có lỗi cũng vẫn khóc, buồn cả ngày, tìm thượng cấp xin lỗi được

mới yên.

Trong lãnh vực tình ái, một đàn bà sang ngang cách tội lỗi có thể sợ

bán mất tình yêu, gia đình sụp đổ. Còn cách chung đàn ông tham

ván bán thuyền nếu không bị những kết quả sinh lý trói buộc có thể

dễ dàng quăng neo về bến cũ.. Nhiều đàn bà già giặn, khôn ngoan

lấy lại tình yêu khi đã mất chồng nhờ kiên nhẫn dẫn dụ chồng vừa

bằng tình âu yếm vừa bằng lẽ phải là điều ăn khớp với tinh thần của

chồng. Edward nói "đàn bà phản bội không xin lỗi". Ta có thể nói

"

đàn ông phản bội hay hối hận và nếu được giúp đỡ khôn ngoan sẽ

phục thiện".

Biết tâm lý nầy, các nhà giáo ducï khi thấy bạn trai lầm lỗi đừng tấn

công ào ạt va chạm tự ái của họ bằng mỉa mai chỉ trích. Làm vậy là

vô tình kích thích thêm lòng ác của họ. Hãy đập ngay vào chỗ yếu

của tâm lý họ là lương tâm hối lỗi bằng lẽ phải, bằng lòng nhân,

bằng sự êm dịu. Giáo dục thanh niên mà gọi là nắm thanh niên là

đó.

16- Óc Nhiệm Vụ.

Tôi không cần bàn rộng óc nhiệm vụ của đàn ông, hiểu cách riêng

là bạn trai trong các vai trò có tính cách công. Điều nầy dĩ nhiên vì

bạn trai giàu lương tâm nhất là khi họ được huấn luyện về lương

tâm chức nghiệp. Nhưng có người nói óc trách nhiệm nầy bị ảnh

hưởng bởi ý muốn bảo vệ đồng lương để nuôi bản thân, cha mẹ, vợ

con. Tôi nói ngay tinh thần nhiệm vụ của nam giới đối với xã hội

nhỏ của họ là gia đình. Trước hết đừng so sánh đàn bà với đàn ông

về óc trách nhiệm đối với con cái. Hình như lý do nầy đang để ý

nhất là người mẹ có nhiều nguyên nhân yêu mến con hơn người cha.

Người mẹ mặc nhiên yêu con: nhận hòn máu đầu tiên của con, cưu

mang con tận cung lòng. Ý thức niền thống khổ của con lúc banh da

xẻ thịt đưa nó ra đời, mấy năm trường nhũ bộ và giáo dục. Tất cả

những yếu tố ấy nung đúc óc trách nhiệm của mẹ đối với con. Điều

nầy luôn đúng cho cả hai thứ đàn bà, thứ coi chồng là phương thế

và con là mục đích, thứ coi chồng là mục đích mà con là kết quả của

tự nhiên.

Còn đàn ông trong sự tác thành đứa con, bạn đã biết, chỉ đóng vai

trò ngoại lai. Họ chỉ hợp tác với bạn trăm năm trong việc gieo mầm

sống rồi thôi. Cho tới chừng đứa bé ra đời, đỏ da thắm thịt rồi tình

yêu con mới về trong tâm hồn người cha. Tôi nói mới về vì cứ

chung ít có đàn ông nào yêu con từ khi con còn trong lòng mẹ. Có

nhiều đàn ông ngay lúc bạn mình mới lâm bồn, thấy con đỏ gớm,

ngạc nhiên. Nhưng điều nầy rất khác với người mẹ là kẻ rót vào

từng thớ thịt và tâm hồn của con, sinh lực và cả niềm khổ đau, vui

sướng, lo âu, sầu buồn, tức giận v.v... của mình, nên yêu nó ngay

lúc nó là một bào thai. Tình yêu của cha đối với con được buộc một

cách gọi là mỏng manh như vậy mà tại sao phần đông người cha có

tinh thần đảm đương lo cho gia đình đến thế. Tại sao sau lúc họ

đóng vai trò thế Thượng đế gieo một mầm sống rồi họ không can

thiệp gì hết vào sự lớn lên về thể xác của đứa con mà về sau họ tha

thiết yêu con? Trả lời câu hỏi nầy phải chạy đến tình yêu và nhất là

lương tâm. Edward Montier nói: "Đàn ông cung cấp rồi rút lui, đàn

bà thụ nhận rồi giữ gìn". Đàn ông rút lui sau sự tác thành mầm sống

nhưng đã có mặc cảm trách nhiệm về đứa con tương lai xuyên qua

tình yêu đối với vợ. Khi nghĩ đến hài nhi, đàn ông liên tưởng ngay

người bạn trăm năm mà họ đã phú thác trọn quả tim. Có thể nói

một phần nào tình phụ tử được lồng kiến qua tình vợ chồng. Rồi

đến vai trò của lương tâm: tài năng nầy bắt buộc ráo riết người đàn

ông một khi nhúng tay vào công việc xây dựng gia đình, biểu lộ tình

yêu trong việc tính giao không thể để một mình đàn bà gánh trách

nhiệm gia thất. Đây có thứ tình thương tâm đối với kẻ mà thân xác

xem ra yếu đuối hơn mình. Rồi từ sự thương hại đó người cha nghĩ

đến bổn phận đối với con, kết quả của tình yêu của mình, hình ảnh

của bạn trăm năm mình và là dòng máu của mình. Có thể nói người

cha yêu con vì yêu chính mình trước, yêu những gì thuộc về mình

trước. Tình yêu ấy đòi hỏi sự bảo trợ tức là các hy sinh như núi

thái sơn của người cha.

Xét như vậy, dưới hiên gia đình, đối với xã hội thu hẹp mà thân

yêu nhất , người nam có óc trách nhiệm sâu sắc. Cũng nên để ý

hàng rào của óc trách nhiệm nầy còn có lòng quảng đại, lòng trọng

danh dự là những đặctính của tâm lý người nam.

1

7-Không Thích Náo Động Bên Ngoài.

Bạn đã biết bạn trai ưa hoạt động và lúc dậy thì tâm hồn của họ là

sân khấu của các tâm tình mâu thuẫn. Nhưng bạn đừng quên bạn

trai ưa đơn giản nên ghét cái gì xung quanh có tính cách chi tiết nhỏ

nhặt, phiền toái, rắc rối là những điều mà bạn gái tự nhiên hay gây

ra.

Nếu quan sát cuộc sinh hoạt gia đình người ta thấy người cha chịu

cực về đủ mặt như mẹ nhưng thỉnh thoảng tách ra khỏi sự náo nhiệt

của cuộc sống gia đình để tìm yên ổn tâm thần. Đàn ông càng lớn

tuổi, óc càng già giặn, càng thèm sự bình yên nầy. Đàn bà không

phải họ thích cái khổ của lộn xộn đâu, nhưng bảntính họ chịu được

và vấn đề tìm tịch mạc để suy tưởng họ không đặt. Đàn ông khác đ

àn bà ở điểm trên chung quy tại đàn ông trọng đại cương, lo nặng về

phương pháp, thấy tất cả qua óc tổng hợp. Họ không giản lược, hời

hợt đâu mà họ đơn sơ hiểu theo nghĩa triết lý. Còn đàn bà bận rộn

về chi tiết, thích phân tách, lạc vào phiền toái. Về lợi ích của hai

thứ tinh thần nầy, là chúng bỏ túc nhau. Nhưng về giá trị đàn ông

hơn đàn bà vì cái gì đơn giản thì mạnh mẽ, chỉ huy cái phiền đa yếu

đuối.

Ngay từ lúc xuân xanh, bạn trai đã sống với tinh thần đơn giản, đã

áp dụng nó trong các lối xã giao của họ. Có lúc họ cũng náo động,

nói tía lia, nhưng rồi lòng xao xuyến của họ đòi ngay sự thinh lặng.

Họ trở về sự bình an nội tâm. Họ muốn cho xung quanh đừng có gì

ồn ào, lộn xộn. Không phải bạn trai không thèo lẽo, kiếm chuyện

gây và nóng nảy nhưng họ không như bạn gái thường xuyên trong

sự đa ngôn và thắc mắc.

1

8-Mấy Tiếng Nhưng, Mà, Song...

Có một số bạn trai không ác tâm nhưng hễ nói chuyện với ai

thường có thói quen nói chỏi lại. Họ không đấu lý đến nơi đến chốn

đâu vì họ không có chủ ý tìm chân lý. Có nhiều vấn đề họ thông

thạo gì đâu mà họ vẫn nói nhưng, mà, song sau đó khi đối phương

quả quyết. Họ nói nghịch chỉ để nói nghịch thôi. Thường những bạn

trai nầy bị người lớn cho là cứng đầu, co cượng, sái trí. Đồng bạn

không ưa thích cũng như kẻ dưới xa lánh.

1

9-Dua Nịnh Và Ba Xạo.

Xấu hổ nữa cho nam giới là không ít bạn trai mang quái tật nầy.

Lúc trà trộn trong xã hội vì thiếu tinh thần, muốn được yêu mến,

binh vực giúp đỡ hay sao đó bạn trai dùng mánh lới tưng bốc, đề

cao cá nhân mà họ giao tiếp. Có nhiều người rất hèn hạ bất kể nhân

cách của mình miễn sao được ân huệ thôi.

Bởi mang bẩm tính dua nịnh đó, tưng bốc được người nầy thì cũng

xông hương được người kia. Đến khi người họ đều tán thành, ưa

thích hết. Kiến đi miệng bác, sau cùng họ chạm phải nguy hại nầy là

ai cũng không tin lòng trung hậu của họ, nghi ngờ họ. Đã mất lòng

tín cẩn vì dua nịnh, ba xạo nên trong xã hội họ, bị khinh rẽ, ít bạn

bè, thường sống cô độc. Dĩ nhiên nếu không sửa các tật ấy về sau

trên đường họ còn gặt những ác quả thảm khốc nữa, nó có thể làm

đời họ tiêu tàn.

2

0-Bề Ngoài Thơn Thớt Nói Cười, Mà...

Đa số bạn trai thì quảng đại lắm, nhưng đừng tưởng ai cũng tốt

bụng. Có thứ bạn trai ác độc hơn cả bạn gái ác độc. Họ tợ con cáo

già đi giao thiệp, ngọt dịu khai thác tâm sự thiên hạ rồi sau đem ra

cười ngạo, chỉ trích, thưa mét. Trong những cơ quan giáo dục đông

thanh niên, thứ bạn trai nầy không hiếm. Nhiều bạn trai khác chân

thành mà non kinh nghiệm, đem các điều phẫn uất của mình đối với

thượng cấp, đem chương trình mình tính ở tương lai cho họ thông

cảm họ liền đem "cảm thông" cho thượng cấp thế là thượng cấp in

trí xấu, thù hại.

Nhiều bạn gái bị sa lưới thứ bạn trai ác độc mà có tướng diện chồn

già nầy. Bạn gái thì ngây thơ mà mà họ thì già mưu mẹo nên họ

dùng đủ thứ lời lẽ mía mật để thu tâm. Đến khi bạn gái nhận họ ra là

mã tô vôi thì đời đã bị hôi thúi.

21-Trống Miệng.

Đừng nói chỉ bạn gái có kẻ thèo lẽo. Nam giới có không ít người

thày lay, đòn sóc có hạng. Những bạn trai nầy ít sử dụng lý trí và

đức tự chủ lắm. Có thể họ nói xấu về đời tư, về các tổ chức của bè

bạn, của thượng cấp, hạ cấp một cách trống trải, không dè dặt giữa

đám đông. Đàn ông có tiếng là thận trọng còn họ nghịch lại họ phán

đoán không cần bằng chứng khoa học, không cần tin tưởng ở lương

tâm ai, mà chỉ dựa vào dư luận, vào nhận xét vụt chạc.

Tật nầy thứ bạn trai ấy không dùng tâm linh dục để diệt trừ mà chỉ

lo học hành, về sau lúc thành nhân vẫn còn và gây cho họ nhiều hối

hận. Đừng mong họ tín nhiệm để lãnh việc lớn. Giá họ may được

địa vị thì địa vị càng cao làm cho họ nhiều người bị khinh rẽ.

22-Khủng Hoảng Tín Ngưỡng.

Cứ chung mà nói bạn trai vào lối 17, 18 tuổi hay bị khủng hoảng

về lòng tin tưởng ở thiêng liêng. Lòng họ lạnh niềm đạo đức mà

nóng nảy về tình yêu, về các tham vọng tiền của, chức quyền. Họ

coi thường những tập quán đạo đức mà họ làm rất chu đáo lúc ấu

trĩ. Các lời khuyên luân lý ấy khó vô được cửa tâm hồn họ. Họ

chẳng những không quan tâm các gương nhân đức của những bực tu

hành, mà còn tỏ ra vẻ khinh rẻ, cho là làm chuyện không thực tế.

Các sách báo, phim tuồng, có liên hệ đến tôn giáo đối với họ là bả

mía. Về cảnh sống đời sau, về kinh nghiệm họ cười nhạo. Hồi nhỏ đi

theo mẹ dự lễ chùa, thất, nhà thờ với lòng sốt sắng trong bầu không

khí siêu thoát. Bây giờ đối với các cơ quan ấy họ đâm ra hồ nghi

những giáo điều, cắt nghĩa các tín lý, luân lý theo đầu óc non nớt

của họ.

Khủng hoảng nầy nguy hiểm nhất trong các cuộc khủng hoảng tâm

lý bạn trai. Bổn phận nhà giáo dục là tìm hiểu căn góc bạn trai, soi

đường sáng cho họ, giúp đỡ họ chiếm đoạt, bảo tồn chân lý. Nhứt là

làm cho họ sống trong bầu không khí đạo hạnh để tránh những lôi

cuốn của vật chất, phù vân. Chỉ cho họ thấy nhiều hình thức mê tín

của tà đạo làm hèn yếu tinh thần tuổi trẻ, dân tộc. Đời tốt đẹp là

đời phục vụ một chân giáo. Đức tin là siêu lý được yểm trợ bởi lý

trí. Triết học dọn đường cho thần học và thần học đưa đến đời sống

thánh thiện từ nội tâm. Giải thích cho họ thấy lý do nào có vũ trụ

và nhân sinh. Nếu không có khoa tình yêu thì không làm gì cắt

nghĩa được những huyền nhiệm của sáng tạo và bảo tồn vạn vật.

Các chân lý ấy cao cả thật nhưng truyền nhiễm dần dần cho bạn

trai, họ sau cùng sẽ mê say và xây dựng đời sống tốt đẹp.

23-Vai U Thịt Bắp.

Nếu có những cô gái già thì cũng có những cụ non, ưa sống ru rú

như gián ban ngày, ù lì trong phận sự, ghét máy động nhiều. Mà

các hạng sau nầy cũng may chiếm thiểu số trong giới bạn trai. Khi

sinh lực dồi dào, lòng yêu đời nổi dậy, bạn trai thích hưởng ứng

những phong trào khỏe. Lý tưởng trong lãnh vực nầy của họ là vai

u thịt bắp. Ngoài những khi bị trói buộc bằng phận sự, bằng những

ham mê trong lãnh vực tình cảm, bạn trai nghĩ ngay đến thể dục mà

nhất là thể thao. Có khi họ cho thể dục là cực hình, trừ một số

chuyện luyện bắp thịt. Phần đông đổ xô về các môn chơi. Môn nào

gây hứng thú và đề cao danh dự nhất thì thích nhất . Điểm tâm lý

nầy đáng để ý là người ta đừng lấy làm lạ sao lắm khi bạn trai tỏ ra

lạnh lạt với người nào kể cả người yêu của họ hay chểnh mảng, bỏ

rơi những bộ phận nào trong lúc tính những dự môn chơi thể thao,

những môn thể dục. Trong các môn nầy họ thấy hình ảnh con

người lực sĩ, trẻ đẹp, lý tưởng của họ. Họ cũng trông thấy trong đó

có sự vui vẻ, trẻ trung. Chính là những cơ hội họ cho xung quanh

biết năng lực cùng sở khiếu của họ. Ta thấy đó là những tinh thần,

tình cảm mạnh tuy không đàn áp nổi tình yêu cùng lương tâm, có

thể ảnh hưởng trên ấy không ít. Nhà giáo dục nhắm ngay óc ham

mê sức khỏe trai để chỉ cho họ lý tưởng đời họ. Nhờ thân thể chu

đáo luyện tập mà họ sẽ làm nhiều việc có ích cho đời. Những lời

khuyên về kỹ thuật nên để ý đến trình độ sức khỏe nhất là những

kẻ thiếu ăn, mất ngủ và bịnh tim. Căn dặn họ tránh sự quá lố nó làm

hại cho thịt gân hơn là phát triển. Nhấn mạnh các nhân đức xã hội

trong các môn thể dục, thể thao, như đoàn kết, tương trợ, nhường

nhịn, hợp lực v.v... Coi chừng họ lấy thể thao, một môn nào đó làm

lý tưởng duy nhất mà bỏ các công việc quan hệ chuẩn bị cho đoạn

đời của họ. Các môn chơi như đánh cờ, đánh bài ăn chơi, đừng cho

họ ghiền. Chúng giết tinh thần hơn là làm cho giải trí khỏe mạnh.

Cắt nghĩa cho họ thấy họ cần sức khỏe để xây dựng đời họ. Họ

phải chuẩn bị bây giờ để xài suốt đời. Trong thân thể họ có hình

ảnh gia đình mà họ là hy vọng, có hình ảnh quốc gia mà họ là rường

cột. Trong khi thao luyện thân thể họ đừng làm tổn hại tinh thần.

Francoise nói: "Tôi phải săn sóc thân thể tôi để tập nó làm những

việc khổ cực của tinh thần". Do đó tiêu cực bạn trai tránh lối chơi,

các lối ăn mặc có thể hăm dọa đức thanh khiết. Những phong trào

nam nữ di tắm biển, ăn mặc trống trải, trửng giỡn, xô đẩy nhau,

những tổ chức nam nữ đi đóng trại ngày đêm trong rừng rú, đi dạo

thuyền ca hát, nhà giáo dục có trách nhiệm nặng nề về sự điều

khiển, kiểm soát. Người ta đã nhân danh tự do, giao thiệp rộng, giải

trí, học tập thiên nhiên mà giết hại bao tâm hồn trong trắng. Thay

vì gây niềm vui cho tuổi xuân, người ta khiến họ cưu mang những

sưu tầm, hối tiếc suốt đời.

2

3-Phức Tạp Và Phức Tạp.

Đến đây thấy con người bạn trai có những thể cách xử thế đặc

biệt hơn bạn gái, mà điểm nổi bật nhất là phức tạp và phức tạp.

Trong cái phức tạp ấy có mâu thuẫn có thay đổi bất ngờ. Sức mạnh

chi phối lối giao tiếp của họ vừa là tình yêu vừa là lý trí. Hai lực

lượng nầy ảnh hưởng trèo chéo chằn chịt trong bao nhiêu kiểu cách

hướng xã của họ. Lẽ ra đến đây tôi ngưng bút. Nhưng để được sáng

tỏ hơn về nội tâm của bạn trai và để các nhận xét tâm lý trong các

phần trước được có giá trị giáo dục, tôi viết thêm chương sau.

Chương nầy tôi viết riêng cho bạn trai với dụng ý công lực với họ

xây cho họ cuộc đời tốt đẹp. Bạn gái có thể rút trong đó những bài

học tâm lý để hiểu người khác phái với mình và sau dưới mái gia

đình làm xong trách nhiệm giáo dục của người mẹ.

Chương 007

Trên Những Ngã Đường Đời

1

-Ngại Ngùng Đường Thế Muôn Phương.

Những nỗi niềm lo âu, xao xuyến, hoang mang mà bạn trai thường

có là những nỗi niềm của tuổi thanh xuân đang hướng về chương

trình tương lai. Những tham vọng ở ngày mai thì bạn trai nào cũng

có nhưng vì chưa đủ kinh nghiệm, chưa được chuẩn bị chu đáo về

trí thức, nghề nghiệp còn thiếu các phương tiện mà trong đó tiền

bạc đóng vai chánh nên bạn trai thấy cuộc tiến thân không vững

chắc.tính hăng hái bồng bột của tuổi trẻ thúc đẩy họ lựa chọn về

hôn nhân , về nghề nghiệp, về địa vị . Những mộng lớn của 90%

nam thanh đều quay quần xung quanh những vấn đề đó. Nói theo

tâm trạng của một thi sĩ nọ thì họ "muốn ôm trời" nhưng e ngại

"

đuối sức". Có nhiều nam thanh không ý thức sự rõ rệt sự cần thiết

của nghề nghiệp, ngó bóng tương lai ẩn hiện, mịt mờ và bị tình ái

ráo riết chi phối. Họ để con tim tự do gảy khúc đàn lòng. Khi mùa

yêu đương đang chín họ thề sông hẹn biển, họ gặp gỡ chuyện trò

cùng người yêu, sống trong hạnh phúc ái tình cơ hồ như đã yên ổn

trong một địa vị với một nghề sống bảo đảm. Phần đông những

thanh niên nầy, bị hối hận vì sau cùng họ thấy hạnh phúc gia đình

đòi hỏi những thực tế để được trường tồn. Các thực tế ấy lại hiểu

ngầm sự tranh đấu chua cay. Trong xã hội mà đời sống quá mắc mỏ

hiện nay nhiều cuộc tình duyên dang dở vì những thực tế ấy.

Không ít nam thanh vừa gánh trách nhiệm gia đình vừa rên siết vì

đã lỡ dại không chuẩn bị đủ về phương thế sinh nhai trước khi bước

vào hôn nhân . Tôi đã biết một nam thanh họ vì không làm chủ

được trái tim, đem đàn tình hòa điệu cùng nhịp lòng một thiếu nữ

nọ. Họ sinh một con. Nam thanh khi ấy đã làm chồng, làm cha, bắt

đầu chán chê người yêu, nghe gánh gia đình nặng trĩu. Anh trốn. Vợ

anh gởi con đỏ cho hàng xóm, mượn tiền đầu nầy đầu nọ đi kiếm

anh. Anh vẫn trốn. Sau cùng vợ anh kiếm được, dẫn anh về và anh

cảm thấy đời anh chỉ vui khi anh đút đầu vô vòng dây tự tử. Khi

chưa có sự bảo đảm cho đời sống gia đình thiếu gì chàng trai giỡn

với ái tình và bị ái tình trả đũa như anh ấy.

Bạn trai vì tiến thân gác bỏ hôn nhân một bên chiếm số không nhỏ.

Vì hoàn cảnh gia đình túng thiếu hay vì nghề nghiệp chưa đảm bảo

được gia đình tương lai, hoãn cuộc kết hôn cũng chiếm số đông.

Nhưng đông nhất là bạn trai hoang mang ở ngày mai, cẩu thả phận

sự hiện tại và rộn rịp với ái tình. Họ vô tình hay cố ý tìm kiếm cho

mình những cuộc tình duyên mà trong mỗi cái có mầm tan vỡ.

Người yêu họ đổi như thay áo. Đến nỗi tình thân họ hứa đủ thứ

chữ đồng mặc dù ở người yêu cũ họ còn mắc bao nhiêu hẹn biển thề

non. Lòng ngây thơ đến khờ dại của một số lớn thiếu nữ là miếng

đất để họ thí nghiệm tình ái. Lắm lúc họ cũng thất vọng vì bị bội bạc

kiểu Nã Phá Luân si tình chạy say mê theo Joséphine mà cô nầy

không yêu lại để bán quả tim cho chàng Charles. Thất vọng một

thời gian thôi, họ làm lại một chuyến yêu mới. Khi cuộc tình duyên

khá đằm thắm họ hay bị những cản trở của học hành, nghề nghiệp

chưa chu đáo. Thế là hôn nhân bị đình chỉ, đợi chờ. Nhiều cuộc ái

ân trong lúc đợi chờ bị thời gian thí nghiệm, dần dần phai lạt, tiêu

trầm luôn. Có khi chỉ còn lại cho người nam và người nữ những tội

lỗi và kỷ niệm mà càng cao tuổi mỗi người khi nhớ lại càng âu sầu,

hối tiếc.

2

-Quan Niệm Lập Gia Đình Của Bạn Trai.

Đi kế cạnh nỗi ngại ngùng của bạn trai trước vạn nẻo đường đời,

có niềm băn khoăn về lý tưởng gia đình. Có người trước khi ái tình

gào thét trong tâm hồn, lòng còn trinh bạch như tờ giấy mới, quan

niệm gia đình như lý tưởng tuyệt vời. Họ muốn một người vợ tuyệt

sắc, toàn tài, giàu có, đầy đủ đứctính khả ái, có thể thăng tiến

những địa vị và yêu họ đậm đà trong tinh thần hy sinh vô bờ bến để

giúp họ thành công. Người có quan niệm nầy hay khinh rẻ những

cặp vợ chồng ít xứng đôi vừa lứa hay thường không đặng ngon cơm

ngọt canh. Họ tin tương lai họ sẽ rực rỡ trong một gia đình như ý.

Có bạn trai chủ trương người bạn trăm năm phải có nhan sắc Tây

Thi. Họ không tưởng tượng được mình kết duyên vơí một người

mà mình không cho là chim sa cá lặn. Nhưng ước muốn người đẹp

là một chuyện mà nhận chân ai là mỹ nhân là chuyện khác. Có

nhiều bà vợ thiên hạ cho là tầm thường hay xấu xí mà ông chồng

cho là đẹp trần ai có một. Đào mỏ cũng là một số lý tưởng của

nhiều bạn trai. Họ hiểu người bạn trăm năm là chỗ nương tựa họ về

đường vật chất. Nhiều nam thanh gần lỡ thời chỉ vì kén chọn cỗ giàu

để nếu không đi xe hoa kỳ, ở nhà năm bảy từng thì cũng ngồi ghe

chài đi góp lúa ruộng. Một số bạn trai coi người vợ là phương thế

bồi bổ đời sống tinh thần, thay thế họ trong nhiều công việc đòi

nhiều tri thức. Dĩ nhiên họ muốn xây tổ uyên ương với bạn gái có

cấp bằng cao hay ít ra có học lực khả quan về một ngành nào đó.

Hễ mê say môn học nào hay có năng khiếu đeo đuổi một ngành

nghệ thuật nào, người bạn trai hay có vọng tưởng tìm một bạn đời

ưa thích ngành nghệ thuật như mình. Nhiều bạn trai bị thất vọng

đến tự kiêu vì những mộng xây dựng quá chủ quan không được

thành tựu.

Cũng không phải có bạn trai chuyên môn một khoa học, một nghệ

thuật mà hằng mơ ước một người vợ trong những điều kiện thường

là làm xong các nhiệm vụ nội trợ và giúp đỡ họ thành công.

Hồi nầy vì ảnh hưởng của tiểu thuyết, màn bạc, kịch tuồng một số

không nhỏ nam thanh cương quyết khi lập gia đình tìm cho được

một người bạn xinh đẹp tài ba như những nhân vật trong tiểu

thuyết, trên màn bạc, sân khấu. Họ đã tốn bao nhiêu thời giờ, tiền

bạc, sức khỏe nữa để nuôi những mộng nầy bằng cách đọc tiểu

thuyết tình cảm, chạy theo những đại nhạc hội. Đi đâu cũng ngâm

lên những câu ca tình tứ.

Cứ chung mà nói bạn trai nào cũng muốn bạn bạn lòng mình có đầy

đủ đứctính khả ái. Nhưng trong thực tế khi con tim họ bị chi phối

bởi những nguyên nhân nào ở người yêu như duyên dáng, nhân

nghĩa, nước mắt, thơ tình, sắc đẹp, tiền của, v.v...họ tự nhiên để ý

đến đứctính . Tai hại nữa là vì yếu đuối trước sắc đẹp họ dễ tha thứ

những quái tật ở tình nhân. Họ tìm đủ cách để cắt nghĩa tốt các

khuyết điểm. Những câu "nhân vô thập toàn", "chùa đất phật

vàng" họ dùng theo một quan niệm riêng để thúc đẩy sự chiếm hữu

người yêu mà bất kể sự chọn đá thử vàng.

Một số đông bạn trai ngày xưa và ngày nay cũng có một thiểu số

vấn đề lòng mình rung động yêu đương với bao nhiêu mộng vàng,

nhưng họ chờ sự quyết định tối hậu của cha mẹ. Khi thành tâm chờ

đợi như vậy, họ không kiên quyết theo ý riêng mình mà phú mặc

may rủi, tùy chỗ cha mẹ đặt cho họ ngồi. Rất có thể họ là những

người đã từng bán rẽ trái tim, ba chìm bảy nổi trong biển ái, sau

cùng những thất bại chua cay do non dại khiến họ tin tưởng sự

khôn ngoan của người lớn.

Có hạng nam thanh khi gió tình về xao động vườn lòng quan niệm

một người vợ đơn sơ thuộc giai cấp của họ. Thường là bạn trai ở

thôn quê, thành phần giai cấp cần lao. Ái tình của họ cũng cuồng

bạo, khắt khe nhưng cách chung ít tế nhị.

Những phạm tật phần xác như đui, điếc, câm, xụi tay, què chân

cũng làm cho không ít nam thanh ước muốn lập gia đình cùng kẻ

mang những tật như mình. Tình yêu của những kẻ mắc tật không

khác ái tình của người lành mạnh. Có kẻ lại yêu cuồng nhiệt và sâu

sắc nữa. Tôi đã gặp trên hai nam thanh khật khùng, tướng diện cà

ngất, cà ngơ, ăn nói nhểu nhảo mà hay chọc gái, gặp giai nhân đi

theo ngó cách trắng trợn. Quả thật tình yêu theo kinh thánh nói

mạnh như sự chết, nó chi phối hết mọi hạng người, kể cả kẻ khùng

khịu.

3-Thân Chẳng Nên Thân Thời Lỡ Thời.

Trừ một số rất ít người nam vì nuôi chí cả sống độc thân để dễ

dàng đạt chí, có một số nhỏ bạn trai lỡ thời vì thất bại trên trường

tình hay những lý do đặc biệt nào đó mà "ở vậy". Nếu không khéo

tự luyện về tâmtính , họ có thể trở thành người gàn dở, có những

quáitính làm trái tai gai mắt xã hội mà họ sống. Có một số bị hồ

nnghi về đức thanh khiết. Phần đông bị mắc tật ích kỷ, nhỏ mọn, ăn

nói cầu kỳ.

Có thứ bạn trai lỡ thời không chủ trương tuyệt đối ở độc thân. Họ

nói sẽ lập gia đình mà chưa. Trong câu chuyện, kẻ nầy ưa bàn về

tướng diện, sắc đẹp của mình. Một cách khéo léo nào đó họ minh

thị hay mặc thị tỏ ra mình có đủ điều kiện để xây hạnh phúc gia

đình lắm, mình được kẻ nầy, người nọ môn đăng hộ đối ngấp nghé.

Họ kiểu cách trong lời ăn tiếng nói, lối đi, bộ đứng.tính nỗi bật của

họ rất mực kỹ lưỡng về tiền bạc.

Không biết phải tạitính tỷ mỷ, nhỏ mọn mà con người lỡ thời kén

chọn không được bạn trăm năm chăng. Nhưng chắc chắn một trong

số lớn của họ thường cótính "đàn bà", thứtính hay mọt mại nó làm

cho khó ai sống chung với họ. Về đường tình ái, họ vẫn bị những

cám dỗ nhất là trong tâm tưởng.

Nhiều tâm hồn bi quan về cuộc đời bởi cảm thấy mình "thân chẳng

nên thân thời lỡ thời". người ta thường thấy thoáng trên gương mặt

những người nầy một nỗi buồn thắm thía vì sự bẽ bàng của thân

phận.

4

-Tu Là Cõi Phúc.

Những tâm hồn bạn trai tu hành tôi bàn đây là những tâm hồn có

quan niệm chánh đáng về sự tu luyện. Tôi không nói những người

tu vì chán đời, trốn trách nhiệm làm chồng, làm cha hay vì muốn lợi

dụng cõi tu để sống an nhàn, sung sướng. Tôi muốn nói chủ trương

tu là muốn phục vụ Thượng đế và nhân loại đắc lực hơn bằng cách

tận hiến tình yêu và tất cả cho Thượng đế. Tu đây là sự nhận thức

sáng suốt về vũ trụ, về nhân sinh, sự tận hiến phải tự ý. Con đường

tu phải được yểm trợ bằng thánh sủng, bằng nỗ lực liên tục tiêu diệt

các tật xấu và thánh hóa dần dần. Những tâm hồn tu nầy tin chắc

những gì Thượng đế làm cho nhân loại đều chỉ tại người yêu nhân

loại. Người sáng thế, cứu thế, quan phòng vạn vật: tất cả đều do

tình yêu vô bờ bến của người. Mà theo tâm lý hễ tình yêu thông

phát ra đòi sự đền trả nhất là khi tình yêu ấy bị vi phạm. Thượng

đế yêu nhân loại, muốn nhân loại nhận biết tình yêu ấy, muốn nhân

loại dùng tình yêu của mình đối đáp lại, hơn nữa tình yêu của

Thượng đế bị ác tâm của nhân loại bôi lọ bằng cách phản đối sự

hiện hữu của người bằng cách gieo thù oán trong các tầng lớp xã hội,

bằng cách mua ân bán ái theo đà xác thịt ô dâm. Người bạn trai tu

hành giàu đại đảm, lòng quảng đại tận hiến cuộc đời mình để làm hài

lòng Thượng đế và cứu vớt đồng loại.

Họ vẫn nhận phần xác là phương thế của phần hồn, vẫn nhận sự

cần thiết của các hoạt động trong thế gian như họ mê say một phần

hơn các hoạt động ấy là sự kết hợp triếng trang với Thượng đế

trong một tình yêu phụ tử tuyệt vời cao quí. Trong chốn tu trì họ

vẫn hoạt động bên ngoài và thường họ làm cho thân thể khổ nhọc

để diệt dục, nhưng đặc biệt nhất là họ có một đời sống nột tâm sâu

sắc nhờ thánh sủng, trong thinh lặng của linh hồn họ nếm thú vị

siêu thoát, cảm thấy tránh được mọi phiền toái, rắc rối của lòng

thù, vừa được cái vui lâng lâng vì làm những việc thiện cho Trời,

cho người. Nếu lấy cây cân làm bằng nhan sắc, địa vị , tiền bạc để

cân giá trị đời sống của họ thì ta thấy phần hơn của họ mà tôi vừa

nói. Chúng ta phải xét những quan điểm nầy: họ là người biết chuẩn

bị cho cảnh lai sinh, biết yêu nhân loại cách thiết thực, biết vừa

sống trầm mặc sâu sắc vừa hoạt động hy sinh cho tha nhân.

Một dấu hiệu làm họ siêu vượt bao đồng loại là họ tự giữ lòng

băng tuyết. Họ tự ý dập tắt tiếng lòng, hy sinh đi một trái tim của

một cá nhân để chiếm hữu bao nhiêu tâm hồn cần họ cứu rổi và

nhất là để chiếm hữu Thượng đế là đấng toàn chân, toàn thiện, toàn

mỹ, toàn phúc. Đức Giê Su đã nói về họ: "Phước thay những kẻ có

tâm hồn trong sạch vì họ sẽ được thấy Thượng đế" (Mat. 5-8).

Phán đoán họ dưới góc cạnh đức thanh khiết, ta thấy họ thủ phần

hơn về cứu cánh con người trội hơn các kẻ khác. Ta còn thấy họ có

những bực chí khí. Trong khi bao người phải khum mình dưới gọng

kềm ái tình, lập gia đình cách trong sạch hay buông mình trong hố

trụy lạc thì họ sống độc thân cách thanh khiết trong sự kiểm soát,

giúp đỡ của bề trên, của kỷ luật nhà tu. Ngoài trợ lực của thánh

sủng, phải là anh dũng lắm mới làm được sen trinh sống giữa hố bùn

dâm lụy của trần thế.

Vì mồi vật chất mê hoặc, nhiều thế nhân mất đi óc hướng thượng,

quên hẳn trên đầu có ai, chết rồi còn lại cái gì. Nguy khốn nữa là lấy

cuộc đời tạm làm cứu cánh vĩnh cửu. Tất cả của trần thế đều làm

khổ con người: chưa được thì khổ, bôn ba tìm kiếm được rồi thì

khổ lo lắng bảo tồn, rủi mất thì khổ hối tiếc, tìm lại được một thời

gian thì khổ nhàm chán. Đó là chưa nói những nỗi niềm chua chát vì

tuyệt vọng, vì bất mãn sự bội bạc của lòng người, của những vật

phàm tục. Người bạn trai có lý tưởng tu hành đứng đắn, tự giải

thoát được vòng lao lý nói trên. Họ sống giữa đời mà coi đời như

mây nổi, cho trần tục là bàn đạp để bước vào cõi lai sinh vĩnh cửu.

Lòng họ sống trong nguồn hy vọng vô biên ở phần thưởng của

Đấng chí công. Đối với họ không có gì bi quan. Những bề trái của

thế tục giúp họ tìm một thứ lạc thú trong tâm hồn và trong khi diệt

dục, hành đức họ mong sự chiếm hữu Thượng đế là toàn phúc bên

kia bờ cõi cái chết.

Nếu bước vào những chủng viện hay nam tu viện công giáo rồi

tưởng tượng một tâm hồn bạn trai vô tín ngưỡng sai lạc với một

tâm hồn bạn trai tĩnh tu ta thấy có bao nhiêu khác nhau. Một bên

vô định hướng về đời sống, một bên nhận thức cứu cánh của nhân

loại cách rõ rệt. Một bên xao xuyến về thân phận, càng chạy theo

ham muốn vật chất càng thèm khát, càng thấy bất mãn, một bên

sống nội tâm trầm tĩnh, yêu mến Thượng đế và nhân loại cách tha

thiết và thỏa mãn về kiếp sống vì đã làm những việc thiện. Đó là

chưa nói, sự già trước tuổi, sự khằn đi, rã rời đi từ thể xác đến tâm

hồn của bạn trai bôn tẩu trong cơn lốc vật chất của đường đời.

Những điều mà bạn trai tu hành được thế lại bằng tươi trẻ, tinh tế,

cao thượng. Phước thay những tâm hồn bạn trai nương bóng chân

tu.

5

-Con Người Sở Khanh.

Tôi căn cứ vào ngòi bút của nguyễn Du để vẽ lại bộ mặt thực của

những bạn trai có bụng dạ, ngôn ngữ, tác vi sở khanh.tính nổi bực

nhất là giả dối, muốn hại người mà ra bộ thương hại người. Giới

thiệu cá nhân mình để tự đề cao hầu gây uy tín, thứ uy tín ở những

thiếu nữ nhẹ dạ, gà con ben miệng cáo già:

Lặng nghe lẩm mhẩm gật đầu,

Ta đây nào phải ai đâu mà rằng.

Nàng đà biết đến ta chăng,

Bể trầm luân lấp cho bằng mới thôi..

Nhiều đời hoa phải tan tác vì những lời đường mật nầy. Họ không

thấy nổi manh tâm của bạn trai nhất là khi gặp đau khổ. Vì ái tình

thúc đẩy, vì chưa biết dưới hường có gai nhọn, vì tưởng ở đời ai

cũng tốt bụng như mình nên bạn gái ngây thơ dễ dàng tin tưởng bạn

trai muốn phá hoại đời họ. Khổ một nỗi lời cha mẹ khuyên họ dè

dặt đề phòng họ coi là thường. Họ cũng biết kẻ nọ người kia bị gạt

vậy. Nhưng kẻ sắp gạt họ có lời lẽ mánh lới tế nhị, quỷ quyệt hơn.

Sau cùng họ mắc câu mà khi hay được mưu thần chước quỷ thì đời

đã hoen ố.

Tính của bạn trai sở khanh ngoài ra giả dối phách lối. Trong ngôn

phong họ vênh vênh tỏ ra cho bạn gái thấy mình đủ tài, đủ mưu, đủ

sức. Bởi biết bạn gái ở thế yếu cần sự nâng đỡ, họ mở lòng ra đón

tiếp.

Dầu khi gió kép mưa đơn,

Có ta đây cũng chẳng cơn cớ gì..

Cái tinh thần chó má, trâng tráo, lường gạt, lì lợm của con người

"

Một tay chôn biết mấy cành phù dung" cũng là tinh thần căn bản

của một số bạn trai chơi bời ngày nay. Họ coi tấm lòng trinh bạch

của bao bạn gái là miếng đất thí nghiệm ái tình của họ. Nhưng đáng

kiếp cho một số bạn gái đần độn vội tin. Có khi chưa biết bạn trai

đang nói chuyện với mình là ai, lý lịch, tài đức, hạnh kiểm ra sao đã

bắt đầu tin tưởng yêu mến, giao phú tâm sự. Sao không có chút dè

dặt mà nghĩ rằng người dễ mở cửa lòng ta có thể đã để cửa lòng rước

bao kẻ và sẽ không khó mở cửa lòng rước người khác. Tình đầu là

cao quí, mà liệu họ có mối tình đầu không. Hay lòng họ đã úng đã

ung từ lâu bây giờ trong câu chuyện dùng mánh lới cáo già hâm lại

để nhử mình. Cho tới chừng bạn gái buông ra được câu: "Đi đâu

chẳng biết con ngưởi sở khanh" thì hồng nhan đã rủ rượi phong

trần. Người ta nói không có bài học nào bằng bài học kinh nghiệm.

Lời nầy đúng cho nhiều bạn gái. Phải có những tay lưu manh cho

họ những bài học cay đắng họ mới ý thức được phần nàotính chất

giả dối của thứ người hồi nào luồn lụy nói: "Có ta đây chẳng cơn cớ

gì" rồi đến lúc lại trắng trợn mửa ra những lời đê mạt trở mặt:

Phao cho quyến gió rủ mây,

Hãy xem có biết mặt nầy là ai?"

"

6

-Con Người Thúc Sinh.

Tôiâ cũng căn cứ vào ngòi bút Nguyễn Du để vẽ lại bộ mặt thực

của một số bạn trai mang dòng máu Thúc Sinh. Có người hơi khác

Thúc Sinh ở chỗ chưa bước vào hôn nhân . Song họ đã có một hay

nhiều tinh thần mà họ đã thề 'trăm năm tạc một chữ đồng đến

xương". Họ có cả một tổ chức "Tham ván bán thuyền" để thỏa mãn

lòng thú. Đến khi đụng trách nhiệm họ tỏ ra không kém hèn hạ.

Trước hết hãy nhấn mạnh góc cạnh tâm lý nầy của bạn trai Thúc

Sinh. Người bạn trai khi không có tâm hồn đạo đức, không có đầu

óc cao thượng và thiếu tự chủ, coi sự thay đổi người yêu là việc

như trở bàn tay. Ta đã biết bảntính ái tình bạn trai là bội bạc. Khi

lương tâm bị coi thường thì ái tình chỉ còn là nhục tình và chỉ nhắm

một mục đích là nhục lạc. Rồi khi thèm khát nhục lạc mà bất kể

lương tâm nữ thì người ta ngần ngại gì mà không đem các mánh lới

cáo già để lường gạt. Có nhiều bạn gái nghe thiên hạ đồn thôi rằng

họ bội tình yêu, đến khi gặp họ mặt lớn mặt nhỏ một hồi vì cũng

phải đầu hàng trước những lời đính chánh khéo léo đầy gian mưu

của họ.

Cái tật hứa ẩu mà thề bán mạng, thề lấy được là tật căn bản. Bạn gái

thì tự nhiên ỷ lại, cần chỗ nương tựa về vật chất cũng như tinh

thần. Nếu thứ bạn trai Thúc Sinh nào càng già mồm mép càng dễ

chinh phục họ:

Đường xa chớ ngại ngô lào,

Trăm diều hãy cứ trông vào một ta..

Hứa bảo đảm, dám sống chết miễn tin tưởng nơi họ là đủ:

Đã gần chi có điều xa,

Đá vàng cũng biết phong ba cũng liều..

Phải chịu phần đông bạn gái khi bị ái tình chi phối ít phòng xa. Có

khi cũng sắc xảo biết:

"

Ở trên còn có nhà thông"

"

Lòng trên trông xuống biết lòng có thương.".

Biết là vậy nhưng không khôn ngoan đề phòng tai nạn. Óc ỷ lại

pha màu sắc hèn yếu và nô lệ ái tình đôi khi khiến họ liều lĩnh:

"

Thương sao cho vẹn thì thương.

Tính sao cho trọn mọi đường thì vâng."

Mà gieo gió tất nhiên gặt bão. "Đào hoen quên má, liễu tan tác

mày" Nếu không gặp cảnh: "Cúi đầu nép xuống sân mai một chiều"

trước mặt thuyền cũ của người yêu thì khi biết được vàng đá cũng

phải khổ tâm thấy "người vào chung gối loan phòng" còn mình "tựa

bóng đèn chong canh dài". Đó là chưa nói đoạn trường lúc chạm

trán với bà mẹ hay chị của người yêu là những kẻ không ưa thích họ

vì cho là phá hôn nhân của con em. Thiếu gì bạn gái yêu một bạn

trai bao nhiêu thì ghét cha mẹ, bà con của người yêu bấy nhiêu. Còn

hỏi đến tinh thần trách nhiệm của bạn trai Thúc Sinh thì vô ích.

Nếu chàng Thúc Sinh của Nguyễn Du có hồi vênh mặt nói:

"

Đường xa chớ ngại ngô lào

Muôn ngàn hãy cứ trông vào một ta".

Để rồi trước mặt vợ lớn: "Giọt châu lã chã khôn cầm" và bạc

nhược tự thú:

"

Thấp cơ thua trí đàn bà

Trông vào đau ruột nói ra ngại lời.".

Sau cùng đều giả thốt:

Đường xa chớ ngại ngô lào

Muôn ngàn hãy cứ trông vào một ta".

Liệu mà cao chạy xa bay

Ái ân ta có ngần nầy mà thôi."

"

Thì thưa bạn, các bạn trai không thiếu kẻ lúc phải đứng mũi chịu

sào vẫn "ra người bó tay". Ngày nay trong các học đường có biết

bao nhiêu bạn trai đểu giả như vậy. Thế mà nhiều bạn gái vẫn giỡn

với ái tình. Họ ngó người bạn trai lưu manh như một thứ mồi mà

không dè bên trong có lưỡi câu. Hồi lúc làm hiệu trưởng một trung

học đường nọ tôi bắt được nhiều bức thư nữ sinh gởi cho bạn trai,

thứ bạn trai có bao nhiêu là tình nhân. Nhiều nữ sinh mới đến

trường học vài bữa, chưa biết bạn trai nọ ra sau, chỉ coi lối ăn mặc,

căn cứ vào lời nói hữu tình rồi yêu say đắm, gởi đủ thứ thư ngọt,

bộc bạch sạch sành sanh ruột gan, hò hẹn đi hu hí như vợ chồng

mới cưới. Thiệt là đáng kiếp. Không hiểu tại sao người ta mua bán

tâm hồn dễ dàng như tôm cá vậy. Đến khi hay được "miệng hùm

nọc rắn" thì thân liễu còn gì.

7

-Gà Trống Nuôi Con.

Người bạn trai vừa có đôi bạn một thời gian, có con, rồi trăm năm

rủi ly trần, thường có những thứ tâm lý đặc biệt. Đối với người

yêu, phải nhận bạn trai góa vợ có một mối tình nồng thắm. Có khi

lúc còn đủ đôi đủ bạn, họ ít ý thức tình yêu. Khi bạn đời vắng bóng

họ mới thấy thiếu. Tâm lý họ giống Zampano đối với cô Gelsomina

trong phim La Strada. Không phải họ chỉ hồi tưởng những thú ái

ân, mà vì giàu lý trí, ký ức họ thường quay lại trong đầu óc những

kỷ niệm pha màu sắc ân nghĩa. Đọc mấy câu nầy của Đông Hồ

khóc vợ ta có thể hình dung được con người đau khổ của bạn trai

nửa đường gãy gánh hôn nhân .

"

Chăn gối cùng nhau những ấm êm,

Bỗng làm nát ngọc bỗng châu chìm.

Đầm đìa giọt thảm khăn hồng thắm."

o0o

"

Hình dạng mơ màng khi thức ngủ".

Những khi nhìn con thơ, họ thấy thấp thoáng hình ảnh người bạn

lòng mà ngày xưa nâng khăn sửa trấp cho họ. Các cực khổ nhỏ mọn

mà họ chịu bây giờ gợi lại cho họ những hy sinh, nhất là hy sinh

thầm kín của người bạn trăm năm:

Im lời ly biệt đã bao đông.

Em vẫn vì anh chết cõi lòng.

Nuôi con lặng lội sầu theo lệ.

Mòn mỏi tháng ngày những ngóng trông.

Trong khi đi đâu gặp cảnh vợ chồng kẻ khác sum họp, hạnh phúc

họ đau xót tận đáy lòng vì nhớ bạn trăm năm, dù kẻ nầy ngày trước

đối với họ có đôi lần không đặng chung thủy. Nếu sánh với người

nữ thì người nam khi bạn tri kỷ ly trần, khổ buồn lâu năm hơn. Có

thể người nữ ưu sầu cách nồng nhiệt, khắc khe, nhưng thời gian sẽ

làm họ nguôi mau, nhất là khi họ có cơ hội tái giá. Người đàn ông có

thể tục huyền sớm, vừa yêu một bạn tri kỷ mới vừa không quên

bạn tri âm của mình đã qua đời.

Nói tắt bạn trai trong thời gian mất người bạn trăm năm sống đời gà

trống nuôi con, hay nhớ những kỷ niệm của ngày xưa, buồn khổ

nhiều năm vì tiếc thương vợ kể cả khi họ tục huyền sớm.

8

-Kẻ Đi Bên Lề Cuộc Đời.

Viết về tâm lý nhiều hạng bạn trai, tôi không thể quên một số

không nhỏ bạn trai xấu hổ phải lôi kiếp đời nghèo khổ, làm thuê, ở

đợ, đi xin, sống trong điều kiện vật chất mọi bề túng thiếu. Họ có

những nét tâm lý đặc biệt. Một cách không đáng trách, họ thường

mang những tật xấu do hoàn cảnh tạo nên. Những tật căn bản là láo

xược, gian tham, thô lỗ, tục tằn, mê ăn, hỗn ẩu và dâm ô. Dĩ nhiên

là họ bất kể nhân cách, xã giao, nhân nghĩa. Tôi nói không đáng

trách vì họ không được ai giáo dục về lương tâm đã đành mà còn bị

cám dỗ làm những điều quấy bởi hoàn cảnh đói rét, bởi các gương

mù xung quanh của kẻ đồng số phận. Hình như các bạn trai ấy mất

ý thức về tội lỗi.Tất cả những gì không bị pháp lý, dư luận cản ngăn

thì họ cho phép họ làm hết. Bản năng được làm thỏa mãn nhất vì

mạnh bạo nhất dễ bị khêu gợi nhất là bản năng tính dục. Người có

lương tâm tế nhị không thể tưởng tượng được đời sống ô uế về xác

thịt của những nam thanh mà người ta hay gọi là "bọn cô hồn".

Ngoài những tội cô đơn hay thủ dâm họ tìm nhục lạc ở những kẻ

đồng số phận mà khác phái. Cũng chính họ thường là khách của

thanh lâu mà trong xã hội không mấy ai để ý. Người ta thấy họ vô

tình tố cáotính dâm đãng của mình bằng những câu chuyện dâm

tình, những lối ăn nói tục tĩu, những cách tiêu khiển như hút thuốc

lá, á phiện toàn những thứ thỏa mãn cảm giác bị kích thích quá độ.

Tôi đã tốn nhiều thời giờ để theo quan sát một số bạn trai xấu số,

thấy họ có một lối sinh hoạt hình như độc lập với cuộc sinh hoạt

thông thường trong xã hội. Họ thiếu tình yêu gia đình từ lâu nên họ

hết tin tưởng ở tình mẫu tử, phụ tử, như bao bạn khác. Lạ lùng nữa

là họ bất kể đến chánh quyền. Họ chỉ còn để ý đến cảnh sát vì các

vị nầy có liên hệ đến hạnh kiểm của họ. Họ sống cách vô ý thức,

một lối sống vô chánh phủ. Không có gì họ lưu tâm bằng kiếm được

miếng ăn manh mặc và ở yên thân. Ngoài ra những điều ấy thì họ lo

chơi giỡn, trụy lạc, cờ bạc, ngao du, bất chấp sự thăng trầm, tiến

hóa của xã hội.

Một tâm tình thường làm thắm thía nội tâm họ là tủi phận. Tôi có

bàn chuyện với một nam thanh suốt buổi sớm mai về cuộc sống lục

bình, ăn đầu đường ngủ xó chợ của em, em hay lộ vẻ buồn đăm

chiêu thỉnh thoảng khóc sướt mướt. Tôi hỏi em về tương lai em làm

thinh, tôi hỏi thêm, em lắc đầu, tôi hỏi thêm nữa em khóc.

Cách chung bạn trai nghèo túng nầy hay có tinh thần tự ly. Họ

cũng ngang dọc vậy, cũng lỗ mãng vậy nhưng trước những công

việc nghiêm trang họ cảm thấy mình bé yếu ngu dốt, bất tài, vô

đức. Trong giới của họ, những người có tuổi khá cao được cái hay là

già giặn, kết quả của bao nhiêu lần bị đời bạc đãi, thử thách. Nếu có

cơ hội tiến thân, họ có thể nên người tốt đẹp, hữu ích cho xã hội

không thua những bạn trai đang sống sung túc mà thụ giáo đầy đủ.

Có khi họ hơn kẻ nầyở chỗ được đào luyện trong nghèo túng, đau

khổ, nhờ đótính tình trầm mặc, cẩn thận, khôn ngoan hơn.

Vậy thưa bạn, sau khi nghiên cứu những nét đại cương về tâm lý

của một số bạn trai ở khác hoàn cảnh xã hội ta thấy, cách chung thì

bạn trai vẫn có những điểm tâm lý gốc của phái nam, nhưng vì lý do

nào đó có một hoàn cảnh sống đặc biệt, thì họ lại có những khía

cạnh tâm lý riêng.

Đứng về mặt giáo dục hay xã giao, trước một bạn trai nếu muốn am

hiểu họ, thu tâm họ, nhất định ta phải cực kỳ thận trọng. Phải được

sự thân mật của họ, bán cho họ lòng tín cẩn, tiếp chuyện với họ lâu

giờ hay sống chung với họ để vô tình hay hữu ý họ bạch lộ con

người nội tâm của mình ra. Ngoài những nét tâm lý đại cương ai là

người nam đều có, mỗi bạn trai có những khía cạnh tâm lý cá biệt:

tất cả làm nên cátính của một người.

Nhà giáo dục muốn thành công phải khai thác cátính ấy. Những lời

giáo huấn qua loa bên ngoài không xây dựng được lòng bạn trai.

Phải tế nhị thu tâm họ mới thấy được hết những ưu khuyết của họ

để ta đề cao hay bổ túc.

Người bạn gái muốn trao duyên đổi phận cũng phải am tường

cátính của bạn trai mà mình yêu. Cátính ấy có thể sánh như một

rừng già, âm u phức tạp, khó thấu hiểu. Cần thời giờ mạc khải cho

những điều mà họ muốn chiếm đoạt trái tim người yêu, họ che giấu

bằng đủ mánh lới gian xảo. Những nữ sinh đừng quá tin rằng một

vài tháng, một năm học chung trong lớp, bao lần tiếp chuyện công

cộng hay riêng tư là đã am hiểu được bạn trai mình yêu thích. Coi

chừng cách ăm mặc, sự dòm ngó của tha nhân, buổi mới ngày đầu

tất cả tạo cho họ một mặt ngoài gắng gượng khả ái. Đến khi gặp một

biến cố, trở lực nào đó, con người mặt thực của họ bung ra như lúa

ẩm đứt niềng bồ làm kẻ quá lạc quan về họ đâm ra tuyệt vọng.

Không phải riêng gì bạn gái, ai trong chúng ta cũng hay phán đoán

theo dư luận, theo sự quan sát bên ngoài. Mà dư luận có do đâu?

Cũng phần đông do quan sát ngoài hay do tưởng tượng, đồn đãi.

Còn cái khối tâm lý dầy đặc của tâm hồn làm sau bén mãn đến để

am tường nếu không có sự thông cảm, cứu xét kỷ lưỡng trong thời

gian lâu. Lòng bạn trai tự nhiên đã phức tạp rồi, mà khi họ muốn

che giấu, muốn lừa bịp nữa thì người nhẹ dạ không khó gì để bị gạt.

Theo tôi cách chung một thiếu nữ muốn lập gia đình với một bạn

trai, muốn cùng kẻ nầy hạnh phúc keo sơn, vẫn để họ bộc bạch tâm

sự, thề sông hẹn biển, biểu lộ tình yêu bằng đủ cách nói mà vẫn hỏi

một người lớn đáng tín nhiệm về giá trị của họ trước khi trao đổi

đàn lòng. Tôi nói cho cả những thiếu nữ sắc sảo vì ái tình mạnh như

sự chờ chết có thể làm tâm trí họ lu mờ, vì bạn trai nhất là trong

thời nầy rất già mồm mép, rất cáo già khi muốn chiếm hữu người

yêu. Không phải bạn trai nào cũng vậy nhưng đã có thứ ấy thì

muốn chọn lựa vàng thau lẫn lộn, dè dặt, khôn ngoan là thượng sách

Đã giúp bạn gái những phương thế tìm hạnh phúc hôn nhân , trong

chương sau tôi sẽ bàn riêng với bạn trai về những bí thuật giữ lòng

băng tuyết.

Chương 008

Chuyện Lòng Ta Ngỏ Riêng Nhau

1-Bình Thủy Tinh.

Thưa bạn, người bạn trai quen biết và chưa quen biết. Đọc tiểu sử

danh nhân thế giới, bạn còn nhớ không những mối tình éo le, rắc rối

của Nã Phá Luân. Khi danh dự đang lên như diều, lòng xuân đầy

bích mộng, Nã Phá Luân yêu một thiếu nữ tuyệt sắc, giàu sang tên

Désirée. Giai nhân nầy khi để hình ảnh sĩ quan tuấn tú Nã Phá

Luân xâm chiếm tâm hồn, đã thờ phượng chàng trong một ái tình

nồng mặn vô bờ bến. Nhưng sau khi tình yêu đã đến cho đôi trai tài

gái sắc ấy, nó bỗng bị bóng ma chia ly hăm dọa. Nã Phá Luân trên

đường nhiệm vụ. Désirée ở lại sầu nức nở. "Ai khổ hơn người đi

hay kẻ ở". Thời gian trôi qua. Trong khi désirée chiều chiều tựa cửa

mắt gởi tận phương trời xa xăm chờ bóng chàng sĩ quan trẻ tuổi trở

về trong vinh quan thì... thì con chim bằng ấy đã đáp một vườn

lòng khác. Nã Phá Luân yêu Joséphine de Beauharnais, một góa

phụ cũng có nhan sắc đổ nước nghiêng thành. Hai người tha thiết

yêu nhau và sau cùng một đám cưới. Désirée vẫn còn yêu Nã Phá

Luân nồng nhiệt, khi hay tin chàng bội bạc, tuyệt vọng, gởi cho một

bức thư viết bằng huyết lệ. Nhưng oái ăm thay khi Nã Phá Luân

đặt tin tưởng vào Joséphine, phú trọn trái tim cho nàng, mua mọi

vinh quang để lãnh nụ cười khen thưởng của nàng thì nàng đi vụn

trộm yêu đương với một thuộc hạ của Nã Phá Luân tên Charles,

một tay lỗi lạc đa tình. Nếu Désirée chân thành yêu Nã Phá Luân

bao nhiêu rồi bị chàng bội tình làm khổ bao nhiêu thì Joséphine yêu

Charles và bội tình với Nã Phá Luân bấy nhiêu. Rồi oái ăm nữa:

trong khi Josephine chùng lén ăn vụng tình yêu với Charle, qua mặt

Nã Phá Luân, vơ vét tiền của, của người anh hùng hy sinh nầy để

nuôi Charle thì anh chàng có máu sở khanh lại say mê hằng lố cô đ

ào, kỹ nữ khác. Trong mối tình đầu, Désirée không yêu ai hơn Nã

Phá Luân nhưng vì thấy Nã Phá Luân trắng trợn quăn neo lòng ở

bến khác và vì bản lĩnh phục thù, nàng định ủy thác trái tim cho

một ai có thể đối đầu với Nã Phá Luân. Bấy giờ giáo hoàng có uy

thế một phần mà Duplot lại là đại sứ pháp tại Vatican và ông nầy

ngỏ ý kết hôn với nàng. Désirée đồng ý. Nhưng vận rủi đã làm mộng

tình của nàng phải héo đi bằng cái chết bất ngờ thê thảm của

Duplot. Thời gian ưu sầu, thương tiếc trôi qua trong lòng thu vô

hạn của Désirée. Bỗng một bóng hồng đáp xuống bến tình nàng:

chàng Berbanotte. Nàng không tha thiết yêu con người cótính đôi

khi hơi thô lỗ nầy, nhưng đồng ý kết hôn với chàng vì biết chàng có

thể chống đối nổi với Nã Phá Luân, con người bạc như vôi. Rồi

cũng, một đám cưới, cũng tuần trăng mật. Désiré ở lại tại Pháp,

Berbanotte đi làm vua ở Thụy sĩ. Trong khi ông vua vong bản nầy

ngày đêm nuôi trong tâm hồn cách tha thiết hình ảnh khả ái và kiều

diễm của Désirée, thì một vụn trộm nhưng không kém phần nồng

nhiệt, nàng yêu mến, đeo đuổi một quả tim mà số tuổi có thể làm

thân phụ nàng.

Thưa bạn đọc, chắc bạn không kể gì văn đẹp hay không mà chắc

chắn là bạn ngán cái éo le của chữ tình. Tôi có mục đích muốn bạn

suy nghĩ về cái bẫy của tâm tình mạnh như vũ bão, như tử thần ấy.

Bạn kiếm được mấy người anh dũng nơi trận mạc, lên đến nấc thang

danh vọng, giàu sang, địa vị bằng Nã Phá Luân: vậy mà nó làm bực

anh hùng cái thế nầy đảo điên thiếu điều tự tử như chơi. Nó cũng

làm cho cả loạt quả tim chạy theo bóng dáng nó, hớp những ảo ảnh

của hạnh phúc, sụp những hầm hố sau cùng nghiến răng trong tuyệt

vọng. Đó, chính lực lượng đáng khiếp ấy khủng bố tuổi xuân của

bạn. Thưa bạn! tôi không biết bạn sống trong gia tộc nào, tên gì, từ

đâu đến, học trường nào. Nhưng tôi biết bạn như bao nhiêu tâm

hồn thanh xuân khác đang xao xuyến tận sào huyệt của nội tâm vì

sự cọ mình của ái tình mà vì tính thẹn thùng, đa nghi của tuổi trẻ

bạn không bạch lộ cho mấy ai. Bạn đang băn khoăn tìn hiểu những

huyền nhiệm của sự sống, nao núng nhắm viễn cảnh của đời mình

trong hạnh phúc hôn nhân . Tôi lấy làm hân hạnh bàn cùng bạn

trong tất cả thành thực và tín cẩn những vấn đề hắc búa mà đại hệ

nầy. Chữ viết có lẽ không đủ ma lực nồng nhiệt để chinh phục bằng

lời nói của câu chuyện tâm sự, nhưng tôi muốn mấy dòng nầy được

lọt vào cung lòng thầm kín của bạn trong những giờ bạn trầm mặc

nhất . Hy vọng nó sẽ có một tiếng vang hoặc làm bạn phấn khởi

hoặc cảnh tỉnh bạn. Nếu từ lâu bạn giữ được lòng băng tuyết thì

bạn hãy phấn khởi lên vì ai giữ mình thanh bạch không những đáng

được người lập cung khởi hoàn để ca tụng như tục lệ bên Trung

Hoa khi có một trinh nữ qua đời mà kẻ ấy còn đặng thấy Thượng

đế. Nếu bạn có lần vấp ngã trong hố lầy dâm ô, không còn lòng

băng tuyết của bông huệ thì ít ra hãy nỗ lực làm một chiếc sen

vươn mình lên giữa bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn. Đừng ngã lòng

thưa bạn, ta phải thanh khiết, có thể thanh khiết, chỉ khó chút thôi.

Cái khó nầy hiểu là chiến đấu mà người ta chỉ đáng ca khúc khải

hoàn khi đã anh dũng chiến đấu để chiến thắng thôi. Trong trận giặc

với xác thịt ta làm cho mình sống hoàn toàn tự do, thứ tự do của

tâm hồn, thứ tự do của người không buộc trói trong bản năng tính

dục. Chỉ có những tâm hồn tự do đó mới nhẹ nhàng bay lên giữa

bầu trời của thánh đức, quê hương của Thượng đế là Đấng toàn

Thánh. Vì ý thức sự cao cả đó Goethe mới hạ bút "Điều mà chúng

ta phải xin ở Thượng đế là những tư tưởng cao thượng và một quả

tim trong sạch". Có một điều rất đáng lo ngại là trong những tuổi

xuân, nhất là ở thời nầy, lòng thanh khiết của bạn luôn bị hăm dọa.

Ngày xưa có nột con quỷ cám dỗ bà Eva chống Thượng Đế mà bà

đã sa ngã. Ngày nay không biết có bao nhiêu cơ quân quỷ núp dưới

không biết bao nhiêu hình thức để dụ dỗ bạn, lòng băng tuyết của

bạn.Trên gần cuốn lịch có một hình lõa thân đang rình bạn, bạn lại

sau hè thì bên nhà lân cận có một cô nàng ăn mặc hở hang hối hả đi

nhà vệ sinh. Ở ngoài đường đang chờ bạn đi xi nê đủ thứ bạn mà

miệng mở ra là tán gái, nói xầy. Trên màn bạc ái tình nhiều phen bị

quăn vô chuồng lợn. Rồi sách báo chỉ vì muốn lắt túi bạn mà nhử

bạn bằng các chuyện dâm tình. Tân hồn bạn ờ trong một tình thế

thực rùng rợn. Một bình thủy tinh muốn giữ được vẻ trong sáng

chẳng những xa tránh các chốn xao động nguy hiểm mà còn phải

được bọc kiếng, nâng niu như trứng mỏng. Tâm hồn thanh niên quý

báu và mỏng giòn biết bao sánh với bình thủy tinh vật chất. Nhưng

nó phải số phận bấp bênh thể nào. Bình thủy tinh rủi bể, có khéo

hàn đến đâu vẫn còn di tích, tâm hồn nam thanh mà vấp té vào dâm

ô làm sao khỏi lu đi những vẻ kiều diễm của khiết bạch. Ti Hamer

Toth mượn một thần thoại Hi lạp để nhấn mạnh sự rút rỉa lương

tâm của tội dâm. Tôi xin mượn lại của Giám mục để gởi bạn. Thần

thoại như vầy:Prométhée ăn trộm lửa của Olympe. Các thần bất

mãn, trả đũa bằng cách cột đầu Prométhée vào núi Causace. Ghê

gớm nhất là mỗi ngày có một chim kên kên mổ gang của Prométhée

để ăn. Lương tâm người không trong sạch cũng bị tội dâm moi mổ

như vậy. Mà đó chỉ là hình phạt tiêu cực thôi. Người dâm ô còn

mất bao nhiêu đứctính tốt đẹp khác để làm nên trên đời. Nếu loài

cây ăn côn trùng từ kín đáo hút hết sinh lực của những côn trùng

đến đậu trên nó thế nào thì dâm tật cũng tiêu diệt các vẻ đẹp tâm

hồn con người thế ấy. Người ta trở thành tồi tàn, suy nhược hồi

nào không hay.

Tôi không dám hăm dọa bạn thêm bằng những ác quả khác của tội

dâm. Tôi tin bạn ý thức tốt đẹp của đức thanh khiết mà làm sao ta

gân guốc chịu đựng khi tranh đấu bảo tồn nó trước các áp đảo

khủng khiếp của xác thịt.

Trước hết phải biết rõ rệt nhục lạc là phương thế Tạo hóa dùng để

cho con người tiếp tay với Người sáng tạo nhân loại trong hôn nhân

.

Nó không phải là một trò chơi.

Nếu ngày ưa có một Monica ngày đêm cầu nguyện cho một

Augustin trụy lạc trở về chánh lộ, có một Charles IV vua Hung Gia

Lợi trên tử sàng thầm thì xin Thượng đế: "Lạy Chúa, xin người hãy

cất mạng sống các con của con hơn là để chúng phạm một tội trọng

phản nghịch Người", nếu có những song thân như vậy thì tôi ước

mong ngày nay được nhiều bà mẹ biết giúp con cái sống thanh khiết

khi chúng còn trong quyền kiểm soát của mình. Tại sao một bà mẹ

khi nghe con hỏi tại đâu có nó, khi biết nó sớm muộn cũng tìm biết

coi tại đâu có em nó và nó sẽ hỏi những người khả nghi dạy bậy cho

nó mà không khôn ngoan cắt nghĩa cho nó những đại cương của

huyền nhiệm sự sống. Đại để một bà mẹ hiền có thể thân mật nói:

con, để mẹ nói con nghe những điều cao cả nầy nghe. Con thấy dãy

núi ở gần nhà mình, con sông cạnh đường đi vô nhà mình không.

Núi mai chiều thay máu huyền bí, sông nước thơ mộng trôi bóng

liễu trầm ngâm soi mình hả con. Con có nhớ con họa mi hót sau hè

nhà mình và nhảy làm những hoa đào rụng, mẹ lượm cho con chơi

không! Mùa xuân hoa cỏ cười. Mùa hè lửa đổ lửa. Mùa thu cây lá

khóc. Mùa đông con lạnh cóng, ngủ mài đầu trên tay mẹ. Con nhớ

không con! Thì ra vạn vật tốt đẹp huyền bí quá. Nhưng con à, có

một sinh vật tốt đẹp, huyền bí hơn hết là con người Tạo hóa sáng

tạo cái mà mẹ gọi là con người gồm hai hữu thế: một nam và một

nữ. Trong Kinh thánh sau nầy con lật Sáng Thế kỷ 1, 27 và 28 con

sẽ thấy những lời vàng ngọc nầy: "Thượng đế sáng tạo con người

theo hình ảnh của Người, giống hình ảnh Người: Người đã dựng đàn

ông và đàn bà. Thượng đế chúc lành cho họ và nói cùng họ rằng:

"

Hãy lớn lên, hãy sinh sản, chiếm đầy trái đất". Thấy không con

yêu dấu của mẹ, có một mệnh lệnh cao cả từ thiên đình ủy thác cho

nhân loại. Thì chính Tạo hóa đã sáng tạo từ hư vô nhân loại đó

nhưng sau khi cho ra đời ông Adong và bà Evà. Người không làm

phép lạ nữa. Người cho nhân loại một năng lực sáng tạo để kéo dài

nhân loại thế Người. Con! con có thấy mấy trái bầu bí non không.

Bầu cũng như bí có bông. Bông nở ra. Bông có hai thứ, bông đực và

bông cái. Rồi gió đó con hay những chân của ong bướm làm cho

phấn ở bông đực dính vào nhụy bông cái. Thế rồi một nụ bầu bí lớn

lên. Cũng theo cách ấy sự sống con người được gieo rắc trên trái

đất. Trong người đàn ông. Tạo hóa cho một năng lực sáng tạo và

trong người đàn bà. Người gởi một giống sinh con. Lúc nam nữ còn

ấu trĩ các điều kiện nầy như ngũ tiềm tàng. Khi tuổi dậy thì đến,

Tạo hóa cho người nam người nữ tự nhiên yêu mến nhau. Và trong

hôn nhân là việc cao cả của Thượng đế sáng lập, có tính chất vĩnh

cửu, hai tâm hồn phối hiệp nhau: tình yêu đã làm cho hai thể xác

gần gũi nhau, do đó một mầm sống bắt đầu tượng thai, lớn lên trong

cung lòng của người mẹ và sau chín tháng ra chào đời. Thì ra con

thấy Tạo hóa đã dùng để tạo thành đứa con, nó là gạch nối để thể

hiện tình yêu của hai tâm hồn nam nữ. Có lần con hỏi mẹ, con ở

đâu ra? Mẹ nói con nghe! Cách đây mười năm con ở trong hư vô.

Mẹ không biết sẽ có con mà chính con cũng không biết sẽ ra đời.

Trong chương trình tình yêu bao la của Thượng đế tự đời đời.

Người ta định sáng tạo con và trong thời gian nhất định cách đây 15

năm (nay con 15 tuổi), Người đã cho một tình yêu nẩy ra giữa tâm

hồn cha con và mẹ. Tình yêu cao cả ấy gọi cha con và mẹ sống

chung nhau trong cung thánh gia đình theo luật hôn nhân công

chính. Thoạt đầu con nhỏ lắm, con là một hòn máu trong mẹ, bé tí

ti, bé hơn đầu sợi tóc nữa. Hòn máu ấy của cha con và mẹ chung

cấu thành nhưng cha con mắc lo gánh gồng các việc lớn của gia đình,

mẹ chịu trách nhiệm rút sinh lực của mẹ để nuôi con lớn lên. Cung

lòng êm ấm của mẹ là cái tổ dịu hiền chứa con, con biết không. Lúc

con còn là bào thai, chắc chắn là con không biết mẹ, và mẹ cũng

không biết rõ con ra sao nhưng mẹ biết chắc có con ở tận đáy lòng

mẹ. Con thấy giữa mẹ và con tình máu mủ và tình yêu sâu thẳm

đến mực nào không? Ăn hột vịt lộn con thấy các tròng đỏ, tròng

trắng chuẩn bị để nuôi các mầm sống của con vịt. Nhưng con vịt mẹ

lúc đẻ trứng ra không còn liên lạc về sinh lý như mẹ với con. Sức

khỏe hay nói đúng hơn sinh mệnh của con tùy sức khỏe và sinh

mệnh của mẹ. Mẹ thở cho con. Mẹ ăn uống để con sống. Cưu mang

con trong dạ, mẹ nhớ con từng giây phút. Con có nhớ mẹ không?

Mẹ đâu dám làm gì nặng sợ con mệt. Chắc con không biết? Có lẽ

con yêu mẹ lắm nhưng con yêu trong thinh lặng, còn mẹ yêu con

yêu vừa trầm mặc vừa bao nhiêu lo lắng săn sóc nhất là khi con gần

ra đời. Về đêm khi hồn yêu tĩnh vừa nghe con máy động trong lòng

mẹ, mẹ vừa cầu xin Thượng đế cho đời con. Mẹ giao phú con cho

ơn quan phòng của Người vì chính người vì yêu con đã giao con

trước cho mẹ. Lắm lúc mẹ mang con nặng nhọc, song không dám âu

sầu vì muốn con sau nầy vui tươi. Mẹ nào dám cộc cằn, thô lỗ vì

mẹ sợ con mẹ ra đời hung hăng, ác độc. Sinh nhựt con đến. Mẹ đau

khổ gần rơi lệ đưa con ra đời. Nhìn con mẹ mừng đến mắt long lanh

ngấn lệ. Trong con mê thấy hình ảnh âu yếm của cha con và nhất là

hình ảnh cùng các vết khổ đau của mẹ. Con vô tư khóc, vô tư lăn

lộn: mẹ ôm con sát lòng, trìu mến con, rỏ nguồn sinh lực của mẹ

cho con khi con khát sữa. Con của Mẹ! Con thấy mẹ yêu con

không? Mẹ có con cũng nhờ mẹ gặp cha con và con ra đời nên vai

nên vế là nhờ cha con và mẹ. Từ lâu mẹ định cho con biết mầu

nhiệm về sự sống của con, nhưng vì mẹ thấy chưa cần. Nay đến lúc

có bổn phận phải cho con biết. Nó là một việc cao cả, cao siêu thiện

mỹ lắm con nhưng nếu nói sái mùa, cho kẻ không cần nghe, dư thừa

và nói với ác ýnó sẽ thành khả ố. Điều mà mẹ kỵ cho con, mẹ sợ

bao nhiêu người khác vì muốn giết linh hồn con dạy cho các sai

lầm". Thưa bạn nếu được nhiều bà mẹ dạy cho con trai mình về

tính giáo dục như vậy, chắc tuổi xuân tránh được nhiều hiểu lầm

trong vấn đề nam nữ.

Phải biết rõ rệt, chắc chắn sự gần gũi về xác thịt của hai phái chỉ

được phép trong hôn nhân công chính và nhắm mục đích sinh con.

Nhục lạc không phải là một xa xỉ phẩm người ta có thể vụn trộm để

trả lời đòi hỏi của thútính . Tính giao là một điểm thi hành trong

chương trình của trời đất đối vớ nhân loại. Con người không quyền

phi pháp tự ý tham gia. Ngoài luật lệ hôn nhân , nó là việc cấm,

sinh trong tội.

Vậy trong thời hoa niên bạn hãy thấy trước bạn sẽ là người chồng,

người cha hay một bâïc hy sinh độc thân vì nhân loại. Bạn tự nhiên

cảm thấy có bổn phận tích lũy sinh lực để các sứ mệnh ấy được

chu đáo thể hiện. Bạn đừng để mình trở thành một ông sẽ có bà vợ

nguyền rủa vì chồng bội bạc, không chung thủy, mang đủ thứ bệnh

di truyền. Thanh niên không trong sạch thì thanh niên làm sao chắc

khỏi khả ố. Bạn đừng làm người cha có cả một bầy con đần độn,

khùng khịu, xụi bại, đui mù, mắc chứng thần kinh vì cha của nó là

một vi trùng của các bệnh phong tình thâm niên. Chương trình gieo

chân lý trong dân tộc, đồng loại còn bao la lắm, thưa bạn. Đời cần

nhờ những nhà truyền giáo, những chiến sĩ xã hội. Xin bạn hãy bảo

vệ tâm hồn bạn như một bình thủy tinh quý báu, chuẩn bị sức

khỏe, trí thức và nghị lực. Hãy nỗ lực đấu tranh với các cám dỗ của

quỷ dâm dục. Lấy câu nầy của Marie Von Ebner Eschenbach làm

bùa hộ thân: "Bạn hãy là ông chủ của ý muốn bạn và làm đầy tớ của

lương tâm bạn".

2-Bẫy Của Sa Tăn.

Đã biết cái lý của việc tính giao nhận thấy nó không phải là việc

tầm thường, bạn còn phải biết đề phòng những hăm dọa có thể làm

cho nó bị thực hiện cách tàn ác. Tôi muốn nói những trường hợp

mà nếu không khéo phòng thủ ta khó bề giữ đức thanh khiết.

a) Tránh tội là thượng sách. Trong những sách bàn về tâm lý đã ra,

tôi dám cả quyết mà không dè dặt rằng trong lãnh vực tình ái, người

nam là phái yếu. Tôi đã chứng minh chân lý ấy. Nếu muốn gia nhập

vào cơ quân của hoa huệ, bạn phải nhận mình là phái yếu. Ai nhận

mình yếu đuối, người ấy anh dũng, người xưa đã nói mà: fortis quy

senegat essefortem. Tôi hiểu thiết thực nhận mình yếu đuối đấy là

tránh những cơ hội, những sự giao thiệp, những nguyên nhân có thể

làm mình sa ngã. Tránh điều ác là đại đảm chớ không phải bạc

nhược như nhiều người lầm tưởng. Có ai dám chê bạn là yếu đuối,

không anh hùng khi bạn đi ngang chuồng lợn bịt mũi, chạy lẹ như đi

trốn không. Cũng đâu có ai bảo tôi là ngốc khi trời đùng đùng nổi

sóng gió mà tôi không cho thuyền ra khơi biển. Có thể một bạn gái

trong dịp có tội dễ tránh sự sa ngã hơn bạn trai? Tại sao? Tại bản

chất ái tình bạn trai là trang trãi ra và mang màu sắc nhục dục. Biết

khía cạnh tâm lý ấy khi muốn giữ mình trong sạch bạn nên tránh tội

hơn là ỷ mình can đảm đối phó với nó. Nếu người bán cám kỹ thế

nào bán cả ngày không khỏi bị mốc áo thì người la cà bên đống tội

sớm muộn cũng bị ít nhiều sa ngã. Người ta nói không vô lý: "lửa

gầm rơm không trầy thì trụa". Tránh tội ở đây hiểu là gặp gỡ người

khác phái ở nơi vắng vẻ lâu giờ khi không có lý do chính đáng, cần

thiết. Cũng giống dịp tội nầy, những trường hợp khiêu vũ dễ làm

người ta sa ngã vào tội dâm.

b) Coi chừng nghệ thuật ấy. Ngay ở thời cổ mà Cicéron viết:

"

Không có ai khiêu vũ mà không say túy lúy hay điên cuồng". Tôi

thấy lời phê phán nầy gắt quá. Khiêu vũ tự bản chất là một nghệ

thuật và khi được tổ chức cách trong sạch, nó vừa giúp thân thể

uyển chuyển, giải trí nâng cao tâm hồn. Môn chơi nầy cũng làm cho

thiên hạ biết đượctính tình của người khiêu vũ xuyên qua nét mặt,

nụ cười, sóng mắt, tiết điệu, cử bộ. Tuy nhiên ai có lương tâm rộng

rãi cách mấy cũng phải nhận trai gái chạm cọ thân thể nhau để thả

hồn theo lời ca điệu nhạc trong hồn khí khả nghi, dưới ánh đèn

khiêu gợi thì khó giữ được tâm hồn trong trắng. Tihamer Toth thì

viết về vấn đề nầy có dẫn một ngạn ngữ của Đức: "Trong ca vũ có

quỷ chơi vĩ cầm". Tôi không tin trong các lối khiêu vũ đều có ngón

tay của quỷ sứ chỉ huy nhưng tôi muốn bạn khôn ngoan lựa chọn

lối nào gây ích lợi hơn là phá hoại vừa tâm hồn vừa danh giá của

bạn.

c) Tắm Biển, Đóng Trại Trong Rừng Sâu. Tôi không hoàn toàn

đồng ý tinh thần của câu "nam nữ thọ thọ bất thân". Tôi thấy một

nền giáo dục đóng cửa tù gây tai hại không ít. Tôi muốn những nam

thanh cùng nữ thanh có những cơ hội trong sạch giao thiệp để bồi

bổ đứctính của nhau. Sự cởi mở được kiểm soát khôn ngoan giúp

thanh niên không chủ quan phán đoán người khác phái cách phiếm

diện, khỏi những ảo tưởng nhờ quan sát ngay mặt cách thực tế..

Những cái gì quá lố thì bậy. Tôi muốn nói những sự lạm dụng các

cuộc tắm biển, đóng trại trong rừng sâu hay các nơi tịch mạc để vừa

phơi trãi thân xác cách thiếu kín đáo vừa bộc bạch tâm hồn. Tôi

không hề có ý nghĩ lên án các tổ chức ấy, chỉ muốn bạn hết sức cẩn

thận vì như Chúa Giê Su nói: "Linh hồn thì chóng vánh mà xác thịt

thì yếu đuối. Sợ e trong khi ta muốn tìm sự sạch sẽ, giải sầu cho

thân xác, tâm hồn, ta phải chuốc thêm những vết nhơ và khổ não".

d) Nhắc Việc Vệ Sinh Là Thừa. Tôi ngại quá khi bàn với bạn về vệ

sinh. Nhưng vì ở dơ nhất là cơ quan sinh dục không sạnh sẽ, người

ta có thể bị cám dỗ về xác thịt. Mỗi sáng bạn gội đầu, tắm bán thân

trên. Hai ngày tắm toàn thân. Trước khi ngủ sáng thức dậy nếu

không tập thể dục lâu được thì thở bằng hoành cánh mạc 20 cái.

Uống một ly nước lạnh. Cái câu cũ như trái đất của Juvénal có lý

lắm: Tinh thần lành mạnh trong thân thể khỏe mạnh: mens sana in

corpre sano.

e) Tránh Những Giọt Lệ. Joséphine, thần tượng ái tình của Nã Phá

Luân, tổ chức những cuộc tình duyên vụn trộm với Charles. Mà

khi Nã Phá Luân hỏi, nàng khóc ồ ồ và bực anh hùng nơi trận mạc

nầy không anh hùng chút nào trước những giọi lệ cá sấu của đàn bà.

lịch sử đầy gương thanh kiếm anh hùng bị sét vì lệ phụ nữ. Thương

hại để đến thương yêu và thương yêu đến tội lỗi không xa lắm.

f) Cô Độc. Kinh thánh nói trước khi dựng bà Evà để cho kết bạn

với Adong, Thiên Chúa nói không tiện để đàn ông ở một mình.

Không thể hiểu sai tinh thần câu nầy để nói hễ đàn ông đều phải có

đôi bạn. Nhưng trong cuộc sống bạn thế nào cũng gặp những phút

cô độc. Cô độc ai từng kinh nghiệm đều nhận là đáng kiếp. Nó cọng

lực với thinh lặng, phụ họa với buồn chán tấn công tâm hồn ta như

một thứ rắn độc rút rỉa nội tâm ta. Bị hoàn ảnh cô độc tư nhiên ta

muốn tìm người để bộc bạch cõi lòng.

Ngoài cửa lòng ta có Sa tăn đợi sẵn. Hãy đề phòng nanh vuốt của

nó. Trụy lạc không phải là thuốc trị cô độ, vì cái vui xác thịt không

ăn thua gì chứng bịnh tâm thần là cô độc. Nó còn làm cho lương

tâm cắn rứt thêm tức là tăng cường bầu khí tẻ lạnh trong tâm hồn.

Hãy tìm những liều thuốc khác, những bạn thánh đức, thông minh,

bặt thiệp. Đọc sách, du lãm. Thể thao. Nếu không được hân hạnh

như người chân giáo vào thánh đường bàm tâm sự với Chúa Giê Su

thì nghe nhạc, ca hát những bản lành mạnh, yêu đời.

g) Khi Chia Ly Người Yêu. Sa tăn vốn là thiên thần bị Thượng Đế

trừng phạt nhưng vẫn sáng suốt. Nó bắt ấn những chỗ yếu của con

người để bủa lưới tội lỗi. Khi bạn phải chia tay với một người bạn

yêu, bạn hay bị cám dỗ về điều răn thứ sáu của chân giáo. Ma quỷ

xui bạn bộc lộ tâm tình yêu với kẻ bạn yêu để nói lên tình nghĩa keo

sơn nhưng khi bạn dại dột tin theo bản năng thấp hèn, thì lòng bạn

đã là một bát lệ sầu vì chia ly bạn thêm một giọt nữa vì hối hận:

tâm hồn bạn khổ và khổ.

Còn nhiều trường hợp khác như lúc đau bệnh, buồn, man mác, dùng

quá độ đồ kích thích v.v... mà tôi bàn rộng trong Tâm lý bạn gái bạn

nên đề phòng. Nói tắt, đức thanh khiết càng cao quý càng nỗ lực

tranh đấu với thútính để đề phòng. Không có niềm vui nào đậm đà

bằng niềm vui sau lúc thắng được cơn cám dỗ về thể xác thịt.

3-Cuộc Đời Bạn Đi Về Đâu.

Ai không mừng khi thấy ở nhiều quốc gia và cách riêng ở Việt

Nam có những cổ xúy cho phong trào thanh niên. Thật là đẹp mấy

tiếng Thanh niên Cộng hòa. Mới đọc lên người ta có cảm tình ngay.

Rồi nói thanh niên người ta liền nghĩ tương lai. Bạn là một thành

phần trong tầng lớp người mà gia đình quốc gia, nhân loại đặt bao

hy vọng ở ngày mai. Trong mục nầy tôi muốn cùng bạn tìm coi

cuộc đời bạn đi về đâu: Tôi muốn hỏi lý tưởng của con người bạn.

Thưa bạn! Tôi viết cuốn nầy nhắm mục đích trước hết giúp bạn tìm

hiểu bạn theo tinh thần câu "Bạn hãy hiểu biết bạn" của Socrate và

bạn tự tri để tự luyện nên người. Tiếng nên người tôi hiểu một

nghĩa khá rộng. Người, bạn đã biết gồm thể xác và tinh thần. Con

người có nhân vị tính mà cũng có xã hội tính. Muốn nên người, con

người phải được giáo dục vừa xác vừa hồn, phải được phát trinh

con người cá nhân và con người xã hội.

Tôi muốn bạn để ý một nền giáo dục toàn bích mà tôi thường gọi

nền giáo dục nhân vị xã hội. Chương trình của nền giáo dục nhân xã

gồm thể dục để thân thể cường tráng, trí dục để trí tuệ thông minh,

giáo dục để ngũ quan tính nhuệ, chí dục để ý chí cường dũng, tình

cảm dục để tình cảm cao thượng, tính giáo dục để quả tim trong

sạch, tâm dục để lương tâm, linh hồn cương trực thánh đức và xã

dục để khi xử thế ta bặt thiệp, biết thu tâm, dụng nhân tùy thời,

tùy cảnh, tùy người mà đắc lực. Đó là những nét đại cương của con

người lý tưởng mà bạn nhất định phải chiếm đoạt. Ở thời đại ta có

cái nguy hiểm nầy là người ta vì không có một quan niệm chân

chính về vũ trụ, về con người nên khi bàn về thanh niên hay bị rơi

lại trong những lý thuyết kêu như trống mà rỗng như bộng. Rút

cuộc tổ chức thanh niên phần nhiều tốn giờ, tốn tiền, tốn quần áo

để đi hội bàn phiếm, để rước chào, để trững giỡn. Dĩ nhiên hình

thức rất cần và tuổi xuân là tuổi vui vẻ, nhưng nếu không có một lý

tưởng giáo dục nhất định không thể có một tương lai huy hoàng.

Hỡi bạn trai mà cho gia đình bạn là hy vọng, mà cho quốc gia bạn là

rường cột, hỡi bạn, xin bạn hãy phát họa ngay một chương trình

giáo dục nhân xã cho bạn. Bắt tay thi hành nó đi. Bạn đã thực hiện

được nhiều điểm rồi nhưng chưa đủ. Hãy chu đáo rèn luyện mình

về mọi phương diện để khi ra khỏi ngưỡng cửa gia đình, học đường

bạn đủ mua vốn liếng để thành công.

4

-Làm Hại Cuộc Đời.

Nếu đã lỡ đánh hỏng một hai phương diện của đời mình, thì đừng

nản chí hãy làm lại cuộc đời. Giá trị của bạn sẽ được nhìn nhận ở

mực cùng. Không trễ muộn gì hết. Có ai sống hai lần cuộc đời. Hãy

ý thức trách nhiệm nghề làm người của mình. Đánh trên dĩ vãng đen

tối vì lỗi lầm một giá tréo to. Chạy đến thần lực bằng kinh nghiệm

rồi động viên nghị lực để xây dựng cuộc đời theo lý tưởng ở trên tôi

trình bày cho bạn. Bao nhiêu vĩ nhân lưu danh muôn thuở vì biết

làm lại cuộc đời mình. Thánh Aucutinh đã hoan phí nữa đời mình

trong trụy lạc, nhờ thánh sủng trở về chính lộ và làm đại thánh.

Thánh Phao lồ đầu gần hai thứ tóc mà còn làm hung thần bách hại

công giáo. Nhưng đã thanh toán kiếp sống cũ, tự tân, trở thành một

đại sứ đồ của các dân ngoại giáo. Cương quyết giá trị đời hóa mình

dù pgải gặp nhiều thất bại, đó là thái độ của người bản lĩnh và lý

tưởng đời bạn. Có thể bạn sẽ bị đời hiểu lầm, dư luận lăng mạ bạn,

kẻ ác tâm bôi lọ đời tư bạn. Nhưng cần nhất là bạn phải tốt tự bản

chất và tiến thân theo một chương trình sống sáng suốt. Cờ trở gió

thế nào thì đời sẽ nhận giá trị bạn thế ấy. Mà nhất là bạn chịu trách

nhiệm với hóa công về vận mệnh của bạn. Cây vông dù có sơn son

thếp vàng đến đâu thì bị mục vẫn mục, vẫn ô dụng. Cây gõ dù bị kẻ

ác bôi trét uế vật thể nào khi cần dùng đem rửa vẫn hữu dụng. Đời

bạn hãy là cây gõ mà đừng cây vông.