Bài 10. Sơ lược về mĩ thuật Việt Nam giai đoạn 1954-1975

Hoạt động GV & HS

Nội dung

- GV: Giới thiệu bài mới và ghi tên bài.

* Hoạt động 1: Quan sát và nhận xét:

- GV: Cho HS quan sát một số quạt.

? Người ta thường làm quạt bằng chất liệu gì?

? Cách thức trang trí?

? Màu sắc?

? Vai trò quạt giấy như thế nào?

* Hoạt động 2: Cách tạo dáng và trang trí:

- GV: Cho HS quan sát tranh minh hoạ các bước.

- HS: Quan sát.

TRANG TRÍ QUẠT GIẤY.

I. Quan sát và nhận xét:

- Chất liệu: giấy, vải, nan...

- Cách thức trang trí rất phong phú.

- Màu sắc hài hoà.

- Quạt dùng để trang trí, biểu diễn văn nghệ…

II. Cách tạo dáng và trang trí:

1. Tạo dáng:

- Vẽ 2 đường tròn đồng tâm

- Vẽ nan quạt (chia nan quạt đều nhau)

2. Trang trí: 

- GV: Vẽ minh hoạ các bước.

- HS: Quan sát.

* Hoạt động 3: HS làm bài.

- HS: Làm bài.

- GV: Gợi ý, hướng dẫn điều chỉnh.

* Hoạt động 4: Nhận xét, đánh giá:

- GV: Chọn bài HS nhận xét: dáng quạt, cách trang trí màu sắc.

- HS: Quan sát và nhận xét.

- GV: Nhận xét, đánh giá.

- Tìm bố cục (theo các cách sắp xếp).

- Tìm hoạ tiết.

- Vẽ hoạ tiết và tô màu.

III. Bài tập:

 Em hãy trang trí một quạt giấy.

Hoạt động GV & HS

Nội dung

- GV: Giới thiệu bài mới và ghi tên bài.

* Hoạt động 1: Tìm hiểu bối cảnh:

- GV: Yêu cầu HS đọc thông tin từ SGK.

? Ta đã tìm hiểu mĩ thuật của các triều đại nào ở Việt Nam?

- GV: Giới thiệu một số nét bối cảnh lịch sử thời Lê.

* Hoạt động 2: Tìm hiểu về mĩ thuật thời Lê.

- GV: Chia nhóm thảo luận.

? Mỗi loại hình nghệ thuật có công trình, tác phẩm nào tiêu biểu? (liệt kê)

- HS: Thảo luận và trình bày.

- GV: Gợi ý và cùng HS nhận xét.

- GV: Kết luận.

- GV: Yêu cầu HS xem hình 2 SGK để cảm nhận được phong cảnh điêu khắc thời Lê.

SƠ LƯỢC VỀ MĨ THUẬT THỜI LÊ.

I. Bối cảnh lịch sử:

- Nhà Lê xây dựng chính quyền phong kiến trung ương tập quyền ngày càng hoàn thiện và chặt chẽ. Ngoài ra còn xây dựng công trình thuỷ lợi.

- Nhà Lê là triều đại tồn tại lâu nhất và có nhiều biến động lịch sử xã hội Việt Nam.

II. Sơ lược về mĩ thuật thời Lê:

1. Nghệ thuật kiến trúc:

* Kiến trúc cung đình:

Nhà Lê cho xây dựng nhiều cung điện lớn: Điện Kính Thiên, Cần Chánh, Vạn Thọ…

Ngoài ra còn xây dựng khu Lam Kinh tại Thọ Xuân Thanh Hoá.

* Kiến trúc tôn giáo:

Nhà Lê đề cao nho giáo đã cho xây dựng nhiều miếu thờ khổng Tử, trường dạy nho học.

2. Nghệ thuật điêu khắc và chạm khắc trang trí: 

* Điêu khắc:

- Kinh đô Thăng Long có các bệ rồng ở các điện Kính Thiên.

- GV: Giới thiệu 2 dòng tranh dân gian: Đông Hồ, Hàng Trống.

- GV: Đưa ra một số hình ảnh để HS thấy được một số đặc điểm của mĩ thuật thời Lê.

* Hoạt động 3: Đặc điểm

- Một số pho tượng phật: Phật bà quan âm nghìn mắt nghìn tay, phật nhập nát bàn…

* Chạm khắc trang trí:

Chủ yếu chạm khắc hình rồng, mây, sông nước, cảnh đấu vật, đấu cờ, trai gái vui đùa.

- Dòng tranh điêu khắc, tranh DG ra đời.

3. Nghệ thuật gốm:

Gốm thời Lê có nét chất phát, khoẻ khoắn qua cách tạo dáng.

4. Đặc điểm: Mĩ thuật chạm khắc gốm, tranh dân gian đạt mức điêu luyện tinh tế.

Hoạt động GV & HS

Nội dung

- GV: Giới thiệu bài mới và ghi tên bài.

* Hoạt động 1: Tìm hiểu kiến trúc thời Lê:

- GV: Yêu cầu HS đọc thông tin SGK và quan sát ảnh.

? Mô tả kiến trúc Chùa Keo?

? Chất liệu?

- HS: Thảo luận và trình bày.

- GV: Nhận xét và rút ra kết luận

* Hoạt động 2: Tìm hiểu điêu khắc, chạm khắc và trang trí:

- GV: Yêu cầu HS đọc thông tin SGK.

- GV: Cho HS quan sát ảnh và giới thiệu tỉ lệ về chi tiết tượng thông qua dụng cụ trực quan.

- GV: Cho HS xem cách thức chạm khắc hoạ tiết để HS thấy được tính độc đáo của mĩ thuật thời Lê.

? Chạm khắc thời Lê chọn những hoạ tiết gì để trang trí?

MỘT SỐ CÔNG TRÌNH TIÊU BIỂU CỦA THỜI LÊ.

I. Kiến trúc:

- Chùa Keo xây dựng 1061 hiện ở xã Duy Nhất – Vũ Thư– Thái Bình. Diện tích 58000m2  .

- Gác chuông chùa keo điển hình là một kiến trúc gổ cao 4 tầng gần 12m.

 Chùa Keo là một kiến trúc gổ tiêu biểu cho mĩ thuật cổ Việt Nam.

II. Điêu khắc và chạm khắc trang trí:

1. Điêu khắc:

  Tượng quan âm nghìn mắt nghìn tay được tạc vào năm 1656. bằng gổ gồm 42 tay lớn, 952 tay nhỏ, toạ lạc trên toà sen, cao 2m.

   Bố cục hình tròn cân đối hài hoà.

2. Trạm khắc trang trí:

Thời Lê có rất nhiều bia đá khắc hình rồng, bên cạnh là các hoạ tiết: mây, sông, nước, hoa, lá.

Hoạt động GV & HS

Nội dung

- GV: Giới thiệu bài mới và ghi tên bài.

* Hoạt động 1: Quan sát, nhận xét:

- GV: Cho HS quan sát một số chậu cảnh được tạo dáng và trang trí đẹp.

? Hình dáng của mỗi chậu như thế nào?

? Trang trí theo cách sắp xếp nào?

? Màu sắc có hài hoà không?

* Hoạt động 2: Cách tạo dáng và trang trí:

- GV: Yêu cầu HS quan sát các bước tiến hành ở SGK trang 91.

- GV: Hướng dẫn cụ thể tường bước.

HS: Quan sát.

- GV: Cho HS quan sát một số hoạ tiết trang trí trên chậu cảnh, để HS thấy được: cần chọn hoạ tiết phù hợp với kiểu dáng chậu cảnh.

* Hoạt động 3: Bài tập:

- HS: Làm bài.

- GV: Góp ý, điều chỉnh

* Hoạt động 4: Đánh giá:

 - GV:  Chọn bài HS nhận xét: Kiểu dáng, hoạ tiết, màu sắc.

- HS: Nhận xét.

- GV: Đánh giá kết luận.

TẠO DÁNG VÀ TRANG TRÍ CHẬU CẢNH.

I. Quan sát, nhận xét:

- Rất phong phú về kiểu dáng.

- Màu sắc có sự hài hoà.

- Nơi sản xuất nổi tiếng: Bát Tràng, Đồng Triều, Đồng Nai, Bình Dương.

II. Tạo dáng và trang trí:

1. Tạo dáng:

- Phác khung hình chung.

- Phác các chi tiết đặc điểm.

- Điều chỉnh.

2. Trang trí:

- Tìm bố cục.

- Tìm hoạ tiết.

- Tìm và tô màu.

III. Bài tập:

 Em hãy tạo dáng và trang trí một chậu cảnh.

Hoạt động GV & HS

Nội dung

- GV: Giới thiệu bài mới và ghi tên bài.

* Hoạt động 1: HS quan sát, nhận xét:

- GV: Trình bày:

          RA SỨC THI

    ĐUA HỌC TẬP TỐT  (1)

          RA SỨC

thi  đua học tập tốt (2)

- GV: Yêu cầu HS nhận xét cách trình bày.

TRÌNH BÀY KHẨU HIỆU.

I. Quan sát, nhận xét:

- Khi trình bày cần chú ý cách ngắt câu cho đúng.

- Kích thước các con chữ phải bằng nhau.

- Đều nhau giữa con chữ và chữ.

 Chú ý: cần phải kẻ chữ in hoa cho khẩu hiệu.

- HS: Trình bày.

- GV: Đánh giá kết luận.

* Hoạt động 2: Cách trình bày:

- HS: Quan sát.

- GV: Hướng dẫn cụ thể tường bước.

* Hoạt động 3: Bài tập:

- HS: Làm bài.

- GV: Góp ý, điều chỉnh: Kích thước, khoảng cách, màu sắc.

- Màu nền và màu chữ phải trái ngược nhau về sắc độ

II. Cách trình bày:

- Sắp xếp chữ thành dòng.

- Vẽ phác kích thước và khoảng cách các chữ.

- Kẻ chi tiết.

- Tìm và vẽ màu.

III. Bài tập: Em hãy trình bày khẩu hiệu:

“Học tập tốt – lao động tốt.”

Hoạt động GV & HS

Nội dung

- GV: Giới thiệu bài mới và ghi tên bài.

* Hoạt động 1: HS quan sát, nhận xét:

- GV: Trình bày:

          RA SỨC THI

    ĐUA HỌC TẬP TỐT  (1)

          RA SỨC

thi  đua học tập tốt (2)

- GV: Yêu cầu HS nhận xét cách trình bày.

- HS: Trình bày.

- GV: Đánh giá kết luận.

* Hoạt động 2: Cách trình bày:

- HS: Quan sát.

- GV: Hướng dẫn cụ thể tường bước.

* Hoạt động 3: Bài tập:

- HS: Làm bài.

- GV: Góp ý, điều chỉnh: Kích thước, khoảng cách, màu sắc.

TRÌNH BÀY KHẨU HIỆU.

I. Quan sát, nhận xét:

- Khi trình bày cần chú ý cách ngắt câu cho đúng.

- Kích thước các con chữ phải bằng nhau.

- Đều nhau giữa con chữ và chữ.

 Chú ý: cần phải kẻ chữ in hoa cho khẩu hiệu.

- Màu nền và màu chữ phải trái ngược nhau về sắc độ

II. Cách trình bày:

- Sắp xếp chữ thành dòng.

- Vẽ phác kích thước và khoảng cách các chữ.

- Kẻ chi tiết.

- Tìm và vẽ màu.

III. Bài tập: Em hãy trình bày khẩu hiệu:

“KHÔNG CÓ GÌ QUÝ HƠN ĐỘC LẬP TỰ DO.”