|
*Hoạt động 1(13’)Tìm hiểu tại sao cần biến đổi chuyển động?
Mục tiu:Học sinh hiểu tại sao cần biến đổi chuyển động?
-Gv:Cho HS quan sát hình 30.1sgk và đọc những thông tin mục I sgk
-Hs:Quan sát hình 30.1sgk và đọc những thông tin mục I sgk
-Gv:Tại sao chiếc kim máy khâu lại chuyển động tịnh tiến được?
-Hs:Vì nó được truyền chuyển động từ vô lăng bị dẫn
-Gv:Hãy mô tả chuyển động của bàn đạp,thanh truyền và bánh đai?
-Hs:
+Chuyển động của bàn đạp:bập bênh
+Chuyển động của thanh truyền:tịnh tiến
+ Chuyển động của bánh đai:tròn
-Gv:Các chuyển động trên đều bắt nguồn từ một chuyển động ban đầu,đó là chuyển động bập bênh của bàn đạp
Vậy trong máy cần có cơ cấu biến đổi chuyển động để biến đổi một dạng chuyển động ban đầu(thường là chuyển động quay tròn đều của động cơ)thành các dạng chuyển động khác(chuyển động thẳng tịnh tiến, chuyển động lắc…)cho các bộ phận công tác của máy nhằm thực hiện những nhiệm vụ nhất định
*Hoạt động 2(22’)Tìm hiểu một số cơ cấu biến đổi chuyển động
Mục tiu:Học sinh hiểu một số cơ cấu biến đổi chuyển động
-Gv:Yêu cầu hs quan sát hình 30.2 và đọc thông tin sgk mục II
-Hs:Quan sát hình 30.2 và đọc thông tin sgk mục II
-Gv:Mô tả cấu tạo của cơ cấu tay quay -con trượt?
-Hs:Tay quay,thanh truyền,con trượt,giá đỡ
-Gv:Khi tay quay 1 quay đều,con trượt 3 sẽ chuyển động như thế nào?
-Hs:Tịnh tiến
-Gv:Khi nào con trượt 3 đổi hướng chuyển động?
-Hs:Khi đầu B chuyển động từ dưới lên(theo quỹ đạo tròn)hoặc ngược lại
-Gv:Từ điểm chết trên(điểm cao nhất) đến điểm chết dưới(điểm thấp nhất) của vòng tròn
-Gv:Yêu cầu HS phát biểu nguyên lí làm việc của cơ cấu tay quay-con trượt
-Hs: Phát biểu nguyên lí làm việc của cơ cấu tay quay-con trượt như sgk
-Gv:Cơ cấu này được ứng dụng trên những máy nào mà em biết?
-Hs: Máy khâu đạp chân,máy cưa gỗ
-Gv:Hãy kể thêm những cơ cấu biến đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến?
-Hs:Cơ cấu:bánh răng-thanh răng,vít-đai ốc
-Gv:Cơ cấu:bánh răng-thanh răng (nâng hạ mũi khoan), vít-đai ốc(trên ê tô và bàn đạp),cơ cấu cam cần tịnh tiến(trong xe máy,ô tô)
Cho hs quan sát cơ cấu:bánh răng-thanh răng,vít-đai ốc
-Hs:Quan sát cơ cấu:bánh răng-thanh răng,vít-đai ốc
-Gv:Cho HS quan sát hình 30.4 vàcơ cấu tay quay-thanh lắc
-Hs:Quan sát hình 30.4 vàcơ cấu tay quay-thanh lắc
-Gv: Cơ cấu tay quay-thanh lắc gồm mấy chi tiết?chúng được ghép với nhau như thế nào?
-Hs: Cơ cấu tay quay-thanh lắc gồm tay quay,thanh truyền,thanh lắc,giá đỡ.Chúng được nối với nhau bằng các khớp quay
-Gv:Khi tay quay AB quay đều quanh điểm A thì thanh CD sẽ chuyển động như thế nào?
-Hs:Lắc qua lắc lại
-Gv:Có thể biến chuyển động lắc thành chuyển động quay được không?
-Hs:Được
-Gv:Nêu ứng dụng của cơ cấu này?
-Hs:Dùng trong nhiều loại máy như:máy dệt,máy khâu đạp chân,xe tự đẩy
*GDHN
-Có thể thay đổi tốc độ của các máy công tác mà không cần nguồn động lực có công suất lớn,tiêu hao nhiều năng lượng
-Có thể thay đổi hướng chuyển động theo yêu cầu hoạt động của các máy công tác,giảm kích thước,nguyên liệu chế tạo máy công tác,tiết kiệm năng lượng
|
I. Tại sao cần biến đổi chuyển động?
-Các bộ phận trong máy có nhiều dạng chuyển động rất khác nhau
-Trong máy cần có cơ cấu biến đổi chuyển động để biến đổi một dạng chuyển động ban đầu thành các dạng chuyển động khác cho các bộ phận công tác của máy nhằm thực hiện những nhiệm vụ nhất định
-Từ một dạng chuyển động ban đầu, muốn biến thành các dạng chuyển động khác cần phải có cơ cấu biến đổi chuyển động,chúng gồm:
+Cơ cấu biến đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến hoặc ngược lại
+Cơ cấu biến đổi chuyển động quay thành chuyển động lắc hoặc ngược lại
II.Một số cơ cấu biến đổi chuyển động
1. Biến đổi chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến(cơ cấu tay quay-con trượt)
a. Cấu tạo
-Cơ cấu tay quay-con trượt gồm tay quay,thanh truyền,con trượt,giá đỡ.Ngoài khớp tịnh tiến giữa con trượt và giá đỡ,các khớp động còn lại đều là khớp quay
b. Nguyên lí làm việc
-Khi tay quay 1 quay quanh trục A,đầu B của thanh truyền chuyển động tròn,làm cho con trượt 3 chuyển động tịnh tiến qua lại trên giá đỡ 4.Nhờ đó chuyển động quay của tay quay được biến thành chuyển động tịnh tiến qua lại của con trượt.
c. Ứng dụng
-Cơ cấu này được dùng trong nhiều loại máy cần biến đổi chuyển động như máy khâu đạp chân,máy cưa gỗ,ô tô,máy hơi nước…
-Trong kĩ thuật còn dùng các cơ cấu bánh răng-thanh răng,vít-đai ốc
2. Biến chuyển động quay thành chuyển động lắc(cơ cấu tay quay-thanh lắc)
a. Cấu tạo
-Cơ cấu tay quay-thanh lắc gồm tay quay,thanh truyền,thanh lắc,giá đỡ.Chúng được nối với nhau bằng các khớp quay
b. Nguyên lí làm việc
Khi tay quay quay đều quanh trục A,thông qua thanh truyền,làm thanh lắc lắc qua lắc lại quanh trục D một góc nào đó.Tay quay được gọi là khâu dẫn
c. Ứng dụng
Cơ cấu tay quay-thanh lắc được dùng trong nhiều loại máy như:máy dệt,máy khâu đạp chân,xe tự đẩy…
|
