Bài 5. Một số công trình tiêu biểu của mĩ thuật thời Lê

Hoạt động1: Hướng dẫn HS tìm hiểu 1 số công trình kiến trúc thời Lê

GV treo tranh về chùa Keo: Đây là công trình điển hình của nghệ thuật kiến trúc phật giáo ở Việt Nam.

GV nêu câu hỏi:

- Địa điểm xây dựng chùa?

- Thời gian xây dựng?

- Cơ cấu, diện tích, quy mô chùa?

- Kiến trúc như thế nào?

HS tìm hiểu trả lời

* Gác chuông: Là KT bằng gỗ, có cách lắp ráp kết cấu chính xác, đẹp về hình dáng. Ba tầng mái theo lối chồng diêm, dưới tầng mái có 84 cửa dàn thành 3 tầng, 28 cụm lớn tạo thành những cánh tay đỡ mái.

- Các tầng mái uốn cong thanh thoát đẹp và trang nghiêm.

- GV chốt ý

Hoạt động2: Hướng dẫn học sinh tác phẩm điêu khắc

GV yêu cầu HS quan sát tượng phật bà quan Âm ở SGK, nêu câu hỏi:

- Địa điểm đặt tượng?

1. Kiến trúc

* Chùa Keo:

- Địa điểm: xã Duy Nhất, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình

- Xây dựng: từ thời Lý (1061) bên cạnh biển, 1611 bị lụt lớn, 1603 dời vị trí, xây lại.

- Quy mô lớn: 154 gian có tường bao quanh, diện tích 528 mẫu.

- Kiến trúc: các công trình nối tiếp: tam quan nội, khu tam bảo thờ phật, gác chuông

II. Điêu khắc

* Tượng Phật bà Quan Âm nghìn mắt nghìn tay.

- Tính ước lệ dân gian: nghìn tay nghìn mắt

- Địa điểm: chùa Bút Tháp, Bắc Ninh

- Thời gian tạc tượng?

- Chất liệu?

- Cấu tạo?

- Nghệ thuật diễn tả?

   HS trả lời

* GV: NT diễn tả đã đạt đến sự hoàn hảo tạo ra sự phức tạp nhiều đầu nhiều tay mà vẫn giữ nét tự nhiên, cân đối thuận mắt.

Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu hình tượng con rồng trên bia đá

GV yêu cầu HS tìm hiểu qua hình ảnh và SGK,đặt câu hỏi:

- Địa điểm đặt bia đá?

Hình rồng thường tượng trưng cho quyền lực vua chúa nên thường được đặt ở đó

- Đặc điểm hình rồng trên lăng vua Lê Thái Tổ?

- Đặc điểm hình rồng thời Lê?

GVKL: Hình rồng thời Lê dù kế thừa tinh hoa văn hoá thời  Lý Trần song qua bàn tay các nghệ nhân, nó đã được Việt hoá và phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc.

- 1656

- Chất liệu: Gỗ

- Gồm 42 tay lớn và 952 tay nhỏ toạ lạc trên toà sen cao 2m, cả bệ là 3.7 m

KL: pho tượng có tính tượng trưng cao, được lồng ghép hàng ngàn chi tiết mà vẫn mạch lạc về bố cục, hài hoà trong diễn tả đường nét

- Toàn bộ pho tượng là sự thống nhất trọn vẹn tạo được sự hoà nhập chung tránh được sự đơn điệu lặng lẽ thường có của các pho tượng phật.

III. Chạm khắc trang trí

*Hình tượng con rồng trên bia đá

- Đặt ở lăng vua Lê Thái Tổ

- Đặc điểm: ở cả 2 mặt trên trán bia được chạm khắc hàng chục hình lớn nhỏ

- Hình rồng thời Lê có bố cục chặt chẽ, hình mẫu trọn vẹn và sự linh hoạt về đường nét Cuối thời Lê, hình rồng có dáng mạnh mẽ hơn.