Giáo án cả năm

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

- GV treo ĐDDH hoạ tiết dân tộc yêu cầu HS quan sát và trả lời câu hỏi:

? Những hoạ tiết này em thường thấy ở đâu?

(trang phục, đồ vật, kiến trúc…)

? Em có nhận xét gì về nôị dung, đường nét, bố cục, màu sắc

- Nhận xét-chốt ‎ ghi bảng

I .Quan sát và nhận xét:

1 . Nội dung:

- Hoạ tiết TTDT rất phong phú và đa dạng, thường là hoa lá chim thú,con người,con vật được nâng cao và cách điệu.

 2 . Đường nét:

- HT của dân tộc Kinh nét vẽ thường mềm mại uyển chuyển.

- HT của các dân tộc miền núi nét vẽ giản dị thể hiện bằng các nét thẳng chắc khoẻ.

3.Bố cục:

Các hoạ tiết được xắp xếp cân đối hài hoà thường đối xứng qua một hoặc nhiều trục.

 4. Màu sắc:

   Đa dạng phong phú rực rỡ hoặc tương phản.

GV đặt câu hỏi:

  ? Trước khi chép chúng ta phải làm gì?

- GV treo ĐDDH các hoạ tiết dân tộc và nhấn mạnh để HS nhận thấy tầm quan trọng của việc quan sát để nhận xét đặc điểm cuả hoạ tiết.

? Để vẽ mẫu đúng và chính xác chúng ta phải làm gì?

? Hoạ tiết này nằm trong khung hình gì? Nếu đối xứng chúng ta phải làm như thế nào?

- GV vẽ minh hoạ trên bảng.

? Có thể vẽ nét cong ngay được không? Vì sao? Vậy phải làm như thế nào?

  - GV minh hoạ bước tiếp theo

II. Cách chép hoạ tiết dân tộc:

1. Quan sát nhận xét tìm đặc điểm hoạ tiết:

2. Phác khung hình và đường trục

3 .Phác hình bằng các nét thẳng

4 .Hoàn thiện hình vẽ và tô màu

- Ra bài tập:

- Y/c làm bài

- GV bao quát lớp, giúp 1 số hs còn lúng túng

Hoạt động 4: Đánh giá kết quả học tập

-         Thu một số bài vẽ đính bảng

-         Y/c nhận xét (Hình dáng, bố cục, màu sắc của hoạ tiết

-         GV kết luận, bổ sung, tuyên dương 1 số hs có bài vẽ đạt

Dặn dò:

-         Hoàn thành bài ở nhà

-         Chuẩn bị bài 2 - Sưu tầm tranh ảnh về mĩ thuật Việt Nam thời kì cổ đại.

III. Thực hành:

- Chọn và chép một hoạ tiết trang trí dân tộc sau đó tô màu theo ý thích, kích thước 8 x 13 cm, màu tuỳ thích.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

? Em biết gì về thời kỳ đồ đá ở Việt Nam

? Thời kỳ đồ đồng trong lịch sử Việt Nam.

GV kết luận: các hiện vật do các nhà khảo cổ học phát hiện được cho thấy Việt nam là một trong cái nôi phát triển của loài người, Nghệ thuật cổ đại Việt Nam có sự phát triển liên tục, trải dài qua nhiều thế kỷ và đã đạt được nhiều đỉnh cao trong sáng tạo.

I.Vài nét về bối cảnh lịch sử:

- Việt Nam là một trong những

cái nôi phát triển của loài người. 

- Nghệ thuật cổ đại Việt Nam phát triển liên tục bắt đầu từ thời đại Hùng Vương với nền văn minh lúa nước, trải qua nhiều thế kỉ đã đạt được những đỉnh cao trong sáng tạo nghệ thuật.

- GV Chia 4 nhóm thảo luận

 Nhóm 1,3: Thời kì đồ đá

? Thời kì đồ đá để lại những dấu ấn tiêu biểu nào?

Nhóm 2,4:Thời kì đồ đồng

? Thời kì đồ đồng để lại những dấu ấn tiêu biểu nào?

- Y/c đại diện trình bày-nhận xét-bổ sung

- GV bổ sung:

+Việc tìm ra lửa rồi đến quặng lộ thiên đầu tiên là đồng rồi đến sắt để thay thế công cụ đá là bước tiến quan trọng của sự chuyển dịch từ xã

II.Sơ lược về mĩ thuật Việt Nam thời kì cổ đại:

1.Thời kì đồ đá:

- Tiêu biểu cho thời kì này là hình mặt người khắc trên vách hang Đồng Nội, Hoà Bình.

- Hình mặt người khắc trên đá cuội ở Na Ca Thái Nguyên.

2.Thời kì đồ đồng:                             

- Các công cụ làm vũ khí như rìu, thạp, dao găm đều được làm bằng đồng.

hội Nguyên Thuỷ sang xã hội văn minh.

+ Ở vùng trung du và đồng bằng Bắc bộ có 3 giai đoạn phát triển kế tiếp (còn gọi là VH tiền Đông Sơn) đó là: Phùng Nguyên, Đồng Đậu, Gò Mun.

+ Tiêu biểu: Trống đồng Đông Sơn với bố cục là những vòng tròn đồng tâm bao lấy ngôi sao nhiều cách ở giữa. Nghệ thuật trang trí mặt trống và tang trống (thân trống) là sự kết hợp giữa hoa văn hình học và chữ S với hoạt động của chim thú con người rất nhuần nhuyễn hợp lý.

Hoạt động 3: Đánh giá kết quả học tập

-         Thời kỳ đồ đá để lại những dấu ấn lịch sử nào?

-         Tại sao nói Trống đồng Đông sơn là mỹ thuật tuyệt đẹp của Việt Nam thời kỳ cổ đại?.

-         GV kết luận chung:

Dặn dò:

-         Học bài và xem kĩ các tranh minh học trong SGK.

Chuẩn bị bài học sau

- Tiêu biểu cho nghệ thuật thời kì này là trống đồng Đông Sơn với hình ảnh con người chiếm vị trí chủ đạo, các hình ảnh đều thống nhất chuyển động ngược chiều kim đồng hồ.

- Việt Nam có một nền nghệ thuật đặc sắc liên tục phát triển mà đỉnh cao của nghệ thuật thời kì này là NT Đông Sơn.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

- GV cho HS  quan sát tranh và đặt câu hỏi:

? Vì sao con đường chỗ này to, chỗ kia lại nhỏ dần.

- GV đưa ra một số đồ vật, để ở vị trí khác nhau và đặt câu hỏi.

? Vì sao hình mặt hộp lúc là hình vuông, lúc là hình bình hành.

? Vì sao miệng cốc là hình tròn, bầu dục, đường cong, hay thẳng.

- GV hướng dẫn HS quan sát hình minh họa trong SGK.

? Có nhận xét gì về hình cả hàng cột và hình đường ray của tàu hỏa.

? Hình các bức tượng ở gần, ở xa khác nhau chỗ nào.

- GV kết luận:

I. Khái niệm:

- Vật cùng loại có cùng kích thước khi nhìn theo xa gần ta thấy:

+ Ở gần: hình to,cao, rộng, rõ hơn.

+ Ở xa: hình thấp, nhỏ, hẹp, mờ hơn

- Vật ở trước che lấp vật ở sau. 

- Mọi vật thay đổi hình dáng

  khi nhìn ở những vị trí khác

  nhau, trừ hình cầu.

- GV giới thiệu hình minh họa và đặt câu hỏi:

II.  Đường tầm mắt và điểm tụ:

? Các hình này có đường nằm ngang không? Vị trí như thế nào

- GV kết luận: đường tầm mắt còn gọi là đường chân trời, nằm ngăn cách giữa trời và đất, đường tầm mắt thay đổi khi người vẽ thay đổi vị trí.

- GV giới thiệu hình minh họa để  HS nhận ra:

+ Các đường song song với mặt đất như: các cạnh hình hộp, tường nhà…hướng về chiều sâu càng xa, càng thu hẹp và cuối cùng tụ lại một đIểm tại đường tầm mắt.

+ Các đường song song ở dưới chạy hướng lên đường tầm mắt; ở trên thì chạy hướng xuống.

Hoạt động 3: Đánh giá kết quả học tập

-         Chơi trò chơi (Ai nhanh hơn ):

-         GV treo ảnh chụp cảnh vật ở gần, xa, trên, dưới đường TM:

-         Yêu cầu HS tìm những điều liên quan đến bài học và ghi kết quả lên bảng phụ.

-         Các nhóm đưa đáp án.

-         GV cùng HS kiểm tra, cho điểm, tuyên dương

Dặn dò:

-         Học bài cũ, nghiên cứu trước nội dung bài mới.

-         Quan sát những hình ảnh trong cuộc sống tìm những điều đã học.

-         Mỗi nhóm chuẩn bị: một hình trụ, chén, bát, quả, hình hộp.    

1. Đường tầm mắt(hay còn

 gọi là đường chân trời)

-  KN: Đường tầm mắt là một

 đường thẳng luôn nằm ngang với tầm mắt của người nhìn phân chia mặt đất với bầu trời mặt nước với bầu trời nên còn gọi là đường chân trời.

- Vị trí đường tầm mắt thay đổi phụ thuộc vào vị trí cao hay thấp của người nhìn cảnh.

2.  Điểm tụ

- Điểm tụ là điểm gặp nhau của các đường thẳng song song hướng về phía đường tầm mắt gọi là điểm tụ.

- Các đường thẳng song song không cùng hướng với đường TM ở dưới đường TM thì hướng lên trên, ở trên đường TM thì hướng xuống dưới.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

- GV. Giới thiệu một vài hình ảnh về cách sắp xếp nội, ngoại thất, trang trí hội trường, nhà, chén….và đặt câu hỏi để HS trả lời.

I. Quan sát nhận xét.

1.Thế nào là cách sắp xếp trong trang trí:

? Em có nhận xét gì về cách trang trí cái khăn, gạch, đĩa…

? Màu sắc được thể hiện như thế nào.

? Các mảng hình sắp xếp có giống nhau không.

? Em hiểu thế nào là sắp xếp Nhắc lại, Xen kẽ, Đối xứng, Mảng hình không đều.

- GV kết luận: Một bài trang trí phải có bố cục hợp lý, màu sắc hài hòa….Có 4 cách sắp xếp họa tiết như sau;

- Cách sắp xếp nhắc lại

- Cách sắp xếp xen kẽ

- Cách sắp xếp đối xứng

- Cách sắp xếp mảng hình không đều.

Sắp xếp trong trang trí là sự sắp xếp các hình mảng hoạ tiết, màu sắc, đồ vật làm mọi vật thêm đẹp.

- GV hướng dẫn ở hình minh họa

- Vẽ khung hình kẻ đường trục

- Tìm các mảng hình chính, hình phụ

- Dựa vào các mảng tìm họa tiết

- Tìm và tô màu ( từ 3 đến 4 màu )

- GV phác hình lên bảng và hướng dẫn cụ thể từng bước cho HS vẽ

II.Cách làm bài trang trí cơ bản:

1. kẻ khung hình đường trục:

2. Tìm các mảng, hình:

3. Vẽ hoạ tiết:

 4. vẽ màu:

- GV cho HS vẽ trang trí một hình vuông

- Xuống lớp quan sát nhắc nhở HS làm bài

- Sửa sai cho HS

III. Thực hành:

- Vẽ bài vào giấy vẽ hoặc vở vẽ

- Tô màu đúng, đẹp

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

- Gv cho HS xem tranh và chỉ cho HS biết một số màu sắc trong thiên nhiên

? Em biết gì về màu sắc trong thiên nhiên

? Khi nào thì mắt ta cảm nhận được màu sắc

? ánh sáng cầu vồng có bao nhiêu màu.

- GV kết luận bổ sung.

1. Màu sắc trong thiên nhiên

- Màu sắc trong thiên nhiên phong phú và đa dạng

- Khi có ánh sáng chúng ta mới nhìn thấy và cảm nhận được màu sắc

- ánh sáng cầu vồng gồm có 7 màu : Đỏ - Cam - Vàng - Lục - Lam - Chàm - Tím

- GV giới thiệu 3 màu cơ bản cho HS nhận biết.

? Em hiểu thê nào là màu cơ bản.

? Thế nào là màu nhị hợp ? cho ví dụ cụ thể

? Nêu cách pha màu từ 3 màu cơ bản

- Là màu nguyên hay còn gọi là màu gốc  theo quy định bao gồm 3 màu : Đỏ - Vàng - Lam

-Là màu tạo ra khi pha trộn 2 màu cơ bản với nhau

+ Đỏ + Vàng = Cam

+ Đỏ + Lam = Tím

+ Vàng + Lam  = Lục

- Màu bổ túc: là màu đối xứng nhau 180 0 qua tâm đường tròn (đĩa màu )

? Vì sao gọi là màu bổ túc,

?Kể tên những cặp màu bổ túc

? Những cặp màu nào được gọi là màu tương phản

?Màu nóng là gì? kể tên những màu nóng trong đĩa màu

? Màu lạnh là gì? Vì sao màu vàng không được coi là màu lạnh hoặc màu nóng

- Đỏ và lục; vàng và tím; cam và lam

- Màu tương phản : Đ - V; Đ- Tr; V- Lục

- Đối diện nhau 120 0  trong đĩa màu.

- Màu nóng : - Là những màu tạo cảm giác ấm nóng Từ tím đậm cho đến vàng cam.

- Màu lạnh : Là màu tạo cmả giác mát lạnh . Màu vàng là màu trung tính.

? Bút dạ dùng để làm gì

? Nêu cách tô màu sáp và màu nước

GV hướng dẫn thêm sau đó kết luận bổ sung..

1. Bút dạ

Dùng đẻ đi nét viền đen hoặc tô một số viền nhạt

2. Sáp màu

màu đậm tô trước, màu nhạt tô sau

3. Màu nước

Dùng cọ lông tròn thấm màu nước hoà loãng và quét nhẹ , màu nạht quét trước , màu đậm quét sau.

4. Màu bột

- Pha với keo, quét đều tay, bảo quản nơi khô thoáng .

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

- GV cho HS xem một số công trình kiến trúc của các nước trên thế giới

? Trình bày đặc điểm của màu sắc trong trang trí kiến trúc

? Trong trang trí các đồ vật,  màu sắc được thể hiện như thế nào

? Em có nhận xét gì về màu sắc trên trang phục

-  GV kết luận, bổ sung

I/ Quan sát và nhận xét:

+ Trong trang trí kiến trúc : Hài hoà dịu nhẹ

+ Trong trang trí bìa sách : tươi sáng , rực rỡ

+ Trang trí gốm sứ : thanh tao, trang nhã tạo nên vẻ sang trọng của mỗi loại gốm

+ Trên trang phục : phong phú, đa dạng...

? Trang trí nhắm mục đích gì

? Hãy cho biết màu sắc trong trang trí thường như thế nào? cho ví dụ minh hoạ

II/ Cách sử dụng màu sắc trong trang trí.

+ Làm cho vật thêm đẹp và hấp dẫn

+ Màu sắc vật trang trí thường rõ trọng tâm, hài hoà và tạo được nét riêng