Giáo án công nghệ 8

H§1: T×m hiÓu kh¸i niÖm vÒ b¶n vÏ kÜ thuËt

Gv ®­a vÝ dô 1 b¶n vÏ cho hs q/s.

- HS ®äc, t×m hiÓu SGK.

? C¸c em h·y cho biÕt vai trß cña b¶n vÏ kü thuËt ®èi víi s¶n xuÊt vµ ®êi sèng?

- GV ph©n tÝch, giíi thiÖu kh¸i niÖm b¶n vÏ kÜ thhuËt.

? Cã mÊy lo¹i b¶n vÏ kÜ thuËt quan träng ?

H§2: T×m hiÓu b¶n vÏ KT ®èi víi s¶n i s¶n xuÊt.

• - GV cho HS quan s¸t H1.1/SGK
• ? H·y cho biÕt c¸c h×nh a, b, c, d cã ý nghÜa g× ?

I. Kh¸i niÖm vÒ b¶n vÏ kÜ thuËt.

- B¶n vÏ KT tr×nh bµy c¸c th«ng tin kÜ thuËt cña s¶n phÈm d­íi d¹ng c¸c h×nh vÏ vµ c¸c kÝ hiÖu theo c¸c qui t¾c thèng nhÊt vµ th­êng vÏ theo tØ lÖ.

- Cã 2 lo¹i b¶n vÏ thuéc 2 lÜnh vùc quan träng lµ.

   + B¶n vÏ c¬ khÝ: thuéc lÜnh vùc chÕ t¹o m¸y vµ thiÕt bÞ.

   + B¶n vÏ x©y dùng: thuéc lÜnh vùc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng.

II. B¶n vÏ kÜ thuËt ®èi víi s¶n xuÊt

H§1: T×m hiÓu kh¸i niÖm vÒ b¶n vÏ kÜ thuËt

Gv ®­a vÝ dô 1 b¶n vÏ cho hs q/s.

- HS ®äc, t×m hiÓu SGK.

? C¸c em h·y cho biÕt vai trß cña b¶n vÏ kü thuËt ®èi víi s¶n xuÊt vµ ®êi sèng?

- GV ph©n tÝch, giíi thiÖu kh¸i niÖm b¶n vÏ kÜ thhuËt.

? Cã mÊy lo¹i b¶n vÏ kÜ thuËt quan träng ?

H§2: T×m hiÓu b¶n vÏ KT ®èi víi s¶n i s¶n xuÊt.

• - GV cho HS quan s¸t H1.1/SGK
• ? H·y cho biÕt c¸c h×nh a, b, c, d cã ý nghÜa g× ?

I. Kh¸i niÖm vÒ b¶n vÏ kÜ thuËt.

- B¶n vÏ KT tr×nh bµy c¸c th«ng tin kÜ thuËt cña s¶n phÈm d­íi d¹ng c¸c h×nh vÏ vµ c¸c kÝ hiÖu theo c¸c qui t¾c thèng nhÊt vµ th­êng vÏ theo tØ lÖ.

- Cã 2 lo¹i b¶n vÏ thuéc 2 lÜnh vùc quan träng lµ.

   + B¶n vÏ c¬ khÝ: thuéc lÜnh vùc chÕ t¹o m¸y vµ thiÕt bÞ.

   + B¶n vÏ x©y dùng: thuéc lÜnh vùc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh c¬ së h¹ tÇng.

II. B¶n vÏ kÜ thuËt ®èi víi s¶n xuÊt

• - Cho häc sinh quan s¸t H1.2/SGK 
• ? H·y cho biÕt c¸c h×nh cã liªn quan víi nhau nh­ thÕ nµo ?
• HS tr¶ lêi: c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng.
• Xung quanh ta cã rÊt nhiÒu s¶n phÈm.
• ? §Ó cã mét s¶n phÈm ®Õn tay ng­êi tiªu dïng th× s¶n phÈm ®ã ®­îc lµm ra nh­ thÕ nµo ?
•  
• - GV: Ng­êi c«ng nh©n khi chÕ t¹o c¸c s¶n phÈm hoÆc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh th× ph¶i c¨n cø vµo c¸i g×?
• C¨n cø vµo b¶n vÏ

 GV nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña b¶n vÏ kÜ thuËt ®èi víi ®êi sèng.

H§3: T×m hiÓu b¶n vÏ kÜ thuËt ®èi víi ®êi sèng

- GV cho HS quan s¸t H1.3/SGK

? H·y cho biÕt ý nghÜa cña c¸c h×nh ?

? Muèn sö dông an toµn c¸c ®å dïng vµ c¸c thiÕt bÞ  th× ta cÇn ph¶i lµm g× ?

- GV nhËn xÐt, nhÊn m¹nh tÇm quan träng cña b¶n vÏ kÜ thuËt.

H§4: T×m hiÓu vÒ b¶n vÏ dïng trong c¸c lÜnh  vùc kÜ thuËt

- GV cho häc sinh quan s¸t H1.4/SGK

? H·y cho biÕt b¶n vÏ ®­îc sö dông trong c¸c lÜnh vùc kÜ thuËt nµo?

- GV nhËn xÐt, nh¾c l¹i.

- HiÖn nay b¶n vÏ ®ù¬c vÏ chñ yÕu b»ng dông cô g×?

- Ng­êi thiÕt kÕ ph¶i diÔn t¶ chÝnh x¸c h×nh d¹ng vµ kÕt cÊu cña s¶n phÈm, vµ ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin vÒ thiÕt kÕ: KÝch th­íc, vËt liÖu, yªu cÇu kÜ thuËt…

- C¸c th«ng tin nµy ®­îc tr×nh bµy theo c¸c quy t¾c thèng nhÊt b»ng b¶n vÏ kÜ thuËt

-

 KL: B¶n vÏ kÜ thuËt lµ ng«n ng÷ chung dïng trong kÜ  thuËt.

III. B¶n  vÏ kÜ thuËt ®èi víi ®êi sèng

- B¶n vÏ KT lµ tµi liÖu cÇn thiÕt cho mçi s¶n phÈm hoÆc thiÕt bÞ.

- §Ó sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ an toµn th× mçi thiÕt bÞ ph¶i kÌm theo b¶n vÏ hoÆc chØ dÉn.

IV. B¶n vÏ dïng trong c¸c lÜnh vùc kÜ thuËt

- Mçi lÜnh vùc kÜ thuËt ®Òu cã lo¹i b¶n vÏ cña nghµnh m×nh.

- B¶n vÏ ®­îc vÏ b»ng tay, b»ng dông cô vÏ hoÆc b»ng m¸y tÝnh ®iÖn tö.

GV: Nªu lªn hiÖn t­îng tù nhiªn ¸nh s¸ng lµ : ChiÕu ®å vËt lªn mÆt ®Êt , mÆt ®­êng t¹o thµnh bãng c¸c ®å vËt .         

      Kh¸i niÖm vÒ phÐp chiÕu vµ h×nh chiÕu .

GV: Dïng ®Ìn pin chiÕu vËt mÉu lªn mp t­êng nhµ ®Ó h/s thÊy ®­îc sù liªn hÖ gi÷a c¸c tia s¸ng vµ bãng cña mÉu vËt .

GV: Con ng­êi ®· dùa vµo vµo hiÖn t­îng tù nhiªn nµy ®Ó diÔn t¶ h×nh d¹ng cña vËt thÓ b»ng phÐp chiÕu .

  - C¸ch vÏ h×nh chiÕu mét ®iÓm cña vËt thÓ ntn ?

GV: Cho h/s quan s¸t tranh nh­ h×nh 2.2    - §Æc ®iÓm cña c¸c tia chiÕu trong c¸c h×nh 2.2 a, b, c  ?

I. Kh¸i niÖm vÒ h×nh chiÕu

- H×nh 2.1 ( sgk )

- VËt thÓ ®­îc chiÕu lªn mp :

   H×nh nhËn ®­îc trªn mp ®ã gäi lµ h×nh chiÕu cña vËt thÓ .

       + §iÓm A cña vËt thÓ cã h×nh chiÕu lµ ®iÓm A’ trªn mp .

       + §­êng th¼ng AA’ gäi lµ tia chiÕu , mp chøa tia chiÕu gäi lµ mp chiÕu ( mp h×nh chiÕu)

II. C¸c phÐp chiÕu

- §Æc ®iÓm cña c¸c tia chiÕu kh¸c nhau cho ta c¸c phÐp chiÕu kh¸c nhau.

GV: §Ó diÔn t¶ chÝnh x¸c h×nh d¹ng cña vËt thÓ , ta lÇn l­ît chiÕu vu«ng gãc vËt thÓ theo ba h­íng kh¸c nhau lªn ba mp chiÕu ( H 2.3 )

GV: Cho h/s quan s¸t  tranh vÏ nh­ H2.4      vµ H2.3.

- VÞ trÝ cña c¸c mp chiÕu ®èi víi vËt thÓ ?

GV: Cho h/s quan s¸t m« h×nh ba mp chiÕu vµ c¸ch më c¸c mp chiÕu ®Ó cã vÞ trÝ c¸c h×nh chiÕu ,råi hái ?

- C¸c mp chiÕu ®­îc ®Æt ntn ®èi víi ng­êi quan s¸t ?

 - VËt thÓ ®­îc ®Æt ntn ®èi víi c¸c mp chiÕu ?

GV: Nªu râ v× sao ph¶i më mp chiÕu

        ( C¸c h×nh chiÕu ph¶i ®­îc vÏ trªn cïng mét b¶n vÏ )

- VÞ trÝ cña mp chiÕu b»ng vµ mp chiÕu c¹nh sau khi gËp ?

 - V× sao ph¶i dïng nhiÒu h×nh chiÕu ®Ó biÓu diÔn vËt thÓ ?

- H×nh 2.2 (c) phÐp chiÕu vu«ng gãc dïng ®Ó vÏ c¸c h×nh chiÕu vu«ng gãc

- PhÐp chiÕu // ( H2.2 b ), phÐp chiÕu xuyªn t©m ( H 2.2a) dïng ®Ó vÏ c¸c h×nh biÓu diÔn ba chiÒu bæ sung cho c¸c b¶n vÏ kü thuËt .

 III. C¸c h×nh chiÕu vu«ng gãc

 1 . C¸c mÆt ph¼ng chiÕu

( H2.3 sgk )

     - MP chÝnh diÖn gäi lµ mpc ®øng

     - MP n»m ngang gäi lµ mpc b»ng

     - MP c¹nh gäi lµ mp chiÕu c¹nh

 2. C¸c h×nh chiÕu ( H 2.4 sgk )

- HC§ cã h­íng chiÕu tõ tr­íc tíi

- HCB cã h­íng chiÕu tõ trªn xuèng

- HCC cã h­íng chiÕu tõ tr¸i sang

    ph¶i

 IV.  VÞ trÝ c¸c h×nh chiÕu

    -VÞ trÝ h×nh chiÕu c¹nh ë phÝa bªn ph¶i h×nh chiÕu ®øng .

VÞ trÝ hcb n»m ë phÝa d­íi hc®

  ( H×nh 2.5 )

*Chó ý : (sgk/10)

                   H­íng chiÕu

H×nh chiÕu

A

B

C

1

2

3

Gv kiÓm tra sù chuÈn bÞ cña hs cho bµi

I. ChuÈn bÞ

thùc hµnh.

- GV gäi 1 HS lªn ®äc néi dung bµi thùc hµnh.

Gv treo tranh vÏ phãng to h×nh 3.1.

Yªu cÇu hs tù tr¶ lêi ®­îc:

- Trong c¸c h­íng chiÕu A, B, C, h­íng chiÕu nµo cho h×nh chiÕu 1, 2, 3 ? H­íng chiÕu nµo cho h×nh chiÕu ®øng, h×nh chiÕu b»ng, h×nh chiÕu c¹nh ?

 - VËy trong c¸c h×nh chiÕu 1, 2, 3, h×nh chiÕu nµo lµ h×nh chiÕu ®øng, h×nh chiÕu b»ng, h×nh chiÕu c¹nh ?

Gäi hs ®äc c¸c b­­íc tiÕn hµnh.

Gv h­íng dÉn c¸ch tr×nh bµy bµi lµm trªn giÊy A4.  HS lµm bµi c¸ nh©n theo sù chØ dÉn cña GV.

GV h­­íng dÉn vµ kiÓm tra c¸ch tiÕn hµnh thùc hµnh bµi tËp cña hs.

(sgk/13)

II. Néi dung

- §¸nh dÊu x vµo b¶ng 3.1 ®Ó chØ râ t­¬ng quan gi÷a c¸c h×nh chiÕu vµ c¸c h­íng chiÕu.

- VÏ l¹i c¸c h×nh chiÕu trªn b¶n vÏ cho ®óng vÞ trÝ.

III. C¸c b­íc tiÕn hµnh

B­íc1: §äc kü néi bµi thùc hµnh vµ kÎ b¶ng 3.1

B­íc 2: Lµm bµi trong vë bµi tËp hoÆc trªn tê giÊy khæ A4, cÇn bè chÝ c¸c phÇn ch÷ vµ phÇn h×nh c©n ®èi trªn b¶n vÏ.

B­íc 3: KÎ b¶ng 3.1 vµo bµi lµm vµ ®¸nh dÊu (x) vµo « ®· chän trong b¶ng ®ã.

B­­íc 4: VÏ l¹i 3 h×nh chiÕu 1, 2, 3 ®óng vÞ trÝ cña chóng trªn b¶n vÏ.

GV: Cho h/s quan s¸t H 4.1 a , b , c

vµ m« h×nh c¸c khèi ®a diÖn.

- C¸c khèi ®a diÖn ®ã ®­îc bao bëi h×nh g× ?

 - H·y kÓ mét sè vËt thÓ cã d¹ng khèi ®a diÖn ?

 GV: Cho h/s quan s¸t m« h×nh hhcn.

 - HHCN ®­îc giíi h¹n bëi h×nh g× ?     

 - C¸c c¹nh vµ c¸c mÆt cña hhcn cã ®Æc ®iÓm g× ?

GV: §Æt vËt mÉu hhcn trong m« h×nh ba mp chiÕu b»ng b×a cøng. Mp cña vËt mÉu // víi mp chiÕu ®øng.

     - Khi chiÕu hhcn lªn mp chiÕu ®øng th× hc® lµ h×nh g× ? H×nh chiÕu ®ã ph¶n ¶nh mÆt nµo cña hhcn ?

    - KÝch th­íc cña h×nh chiÕu ph¶n ¶nh kÝch th­íc nµo cña hhcn ?

I. Khèi ®a diÖn

* Khèi ®a diÖn ®­îc bao bëi c¸c h×nh ®a gi¸c ph¼ng.

VD: Bao diªm, hép thuèc l¸ (hhcn), bót ch× 6 c¹nh ( h×nh l¨ng trô), kim tù th¸p AicËp ( H×nh chãp ®Òu).

II. H×nh hép ch÷ nhËt

1. ThÕ nµo lµ hhcn ?

  HHCN ®­îc bao bëi 6 hcn (H4.2)

a: ChiÒu dµi; b: ChiÒu réng; c: ChiÒu cao.

 2. H×nh chiÕu cña hhcn

B¶ng 4.1: H1 lµ HC§; H2 lµ HCC;       H3  lµ HCB

- Chóng cã d¹ng hcn.

- Chóng  thÓ hiÖn c¸c kÝch th­íc:

   ChiÒu dµi a

   ChiÒu réng b       Cña hhcn

GV: LÇn l­ît vÏ c¸c h×nh chiÕu lªn b¶ng, yªu cÇu hs vÏ vµo vë.

GV: Cho h/s quan s¸t ( H4.4 sgk )

    - Khèi ®a diÖn ( H4.4 ) ®­îc bao bëi h×nh g× ?

HS : Quan s¸t H 4.4 vµ H4.5

GV: H­íng dÉn h/s c¸c h­íng chiÕu ( H4.4) x¸c ®Þnh HC§ , HCC , HCB ®èi víi H4.5  råi tr¶ lêi vµo B¶ng 4.2.

GV: Cho h/s quan s¸t ( h×nh 4.6 )

? H·y cho biÕt ( H 4.6 ) sgk ®­îc bao bëi c¸c h×nh g× ?

Sau ®ã GV chèt l¹i néi dung nh­ sgk.

 - H×nh chãp ®Òu ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c kÝch th­íc nµo ?

  ( KÝch th­íc ®¸y vµ chiÒu cao )

GV: Mçi h×nh chiÕu thÓ hiÖn 2 kÝch th­íc cña khèi ®a diÖn. VËy chØ cÇn 2 h×nh chiÕu lµ ®ñ ®Î x¸c ®Þnh 3 kÝch th­íc cña khèi.

   ChiÒu cao h

III. H×nh l¨ng trô

1. ThÕ nµo lµ h×nh l¨ng trô ®Òu ?

* H×nh l¨ng trô ®Òu ®­îc bao bëi hai mÆt ®¸y lµ hai h×nh ®a gi¸c ®Òu b»ng nhau vµ c¸c mÆt bªn lµ c¸c hcn b»ng nhau.

  2. H×nh chiÕu cña l¨ng trô

  B¶ng 4.2:

+H×nh 1: HC§: Cã h×nh d¹ng 2 hcn b»ng nhau. ChiÒu cao h = chiÒu cao c¹nh bªn.

+ H×nh 2: HCB: Cã d¹ng tam gi¸c. 

+ H×nh 3: HCC: Cã d¹ng hcn.

IV. H×nh chãp ®Òu

  1. ThÕ nµo lµ h×nh chãp ®Òu ?

     - H×nh chãp ®Òu ®­îc bao bëi mÆt ®¸y (lµ mét ®a gi¸c ®Òu) vµ c¸c mÆt bªn lµ c¸c h×nh tam gi¸c c©n b»ng nhau cã chung ®Ønh .

  2. H×nh chiÕu cña h×nh chãp ®Òu

        (H 4.7) B¶ng 4.3:

  - H×nh 1, 2, 3 lÇn l­ît lµ HC§, HCB, HCC.

  - H×nh d¹ng lÇn l­ît lµ: Tam gi¸c c©n, H×nh vu«ng cã 2 g¹ch chÐo.

  - KÝch th­íc thÓ hiÖn chiÒu cao vµ kÝch th­íc ®¸y.

 * Chó ý : (sgk/18

H§1: Giíi thiÖu bµi

- GV nªu râ môc tiªu cña bµi.

- Giíi thiÖu c¸c dông cô, vËt liÖu cÇn cho

tiÕt häc.

H§2: H­íng dÉn c¸ch tr×nh bµy

- GV h­íng dÉn hs kÎ b¶ng 5.1 vµ lµm bµi.

- GV h­íng dÉn häc sinh c¸ch tr×nh bµy bµi thùc hµnh trªn giÊy A4:

+ KÎ b¶ng 3.1 ( kho¶ng 1/3 tê giÊy)

+ VÏ l¹i ba h×nh chiÕu ®óng vÞ trÝ trªn b¶n vÏ ( kho¶ng 2/3 tê giÊy )

+ Ghi hä vµ tªn, líp vµo gãc d­íi bªn ph¶i

cña b¶n vÏ.

H§3: Tæ chøc thùc hµnh

- GV cho HS tiÕn hµnh lµm bµi.

1. ChuÈn bÞ

2. Néi dung

2. B¶ng 5.1

b. H×nh chiÕu vËt thÓ

( L­u ý: vÏ theo 2 b­íc: B­íc vÏ mê B­íc vÏ ®Ëm )

- HS lµm bµi thùc hµnh trªn khæ giÊy A4.

- GV quan s¸t, h­íng dÉn HS trong qu¸ tr×nh thùc hµnh.

+ ®äc néi dung bµi thùc hµnh, kÎ b¶ng 3.1, ®¸nh dÊu vµo « thÝch hîp cña b¶ng.

+ VÏ c¸c h×nh chiÕu ®øng, b»ng c¹nh cña 1 trong c¸c vËt thÓ.

- GV quan s¸t, h­íng dÉn HS trong qu¸ tr×nh thùc hµnh.

- GV nh¾c nhë HS tr­êng hîp dïng nÐt 

liÒn, nÐt ®øt.

2. Yªu cÇu HS vÏ ®óng vÞ trÝ cña h×nh

chiÕu:

+ H×nh chiÕu b»ng ë duíi h×nh chiÕu

®øng.

+ H×nh chiÕu c¹nh bªn ph¶i h×nh chiÕu

®øng.

VËt thÓ D

VËt thÓ C

VËt thÓ B

VËt thÓ A