Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

tËp thiÕt kÕ bµi gi¶ng

sinh häc 11

(BAN CƠ BN)

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   


Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

lêi nãi ®Çu

Chµo tÊt c¶ mäi ng­êi, m×nh lµ Phan Nhµn, GV tr­êng THPT Ng« SÜ Liªn, tØnh B¾c Giang, ®©y kh«ng ph¶i GA do m×nh so¹n nh­ng s­u tÇm ®­îc, post lªn ®Ó tÊt c¶ bµ con cïng share! ^_^

 

Ch­¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa (sgk) trung häc phæ th«ng (THPT) míi ®­îc triÓn khai thùc hiÖn ®¹i trµ tõ líp 10 tõ  n¨m häc 2006-2007. KÕ thõa vµ ph¸t triÓn c¸c kiÕn thøc sinh häc 10 (sinh häc tÕ bµo), sinh häc 11 ®· cËp nhËt nhiÒu kiÕn thøc míi vÒ khoa häc vµ sù sèng ®­îc tr×nh bµy theo tiÕp cËn nghiªn cøu tæ chøc sèng ë møc c¬ thÓ. TiÕp cËn ®ã ®ßi hái gi¸o viªn ph¶i lu«n suy nghÜ t×m tßi ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y hîc míi hy väng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña ch­¬ng tr×nh.

XuÊt ph¸t tõ mong muèn hç trî cho viÖc d¹y häc sinh häc 11 THPT míi ®­îc b¾t ®Çu thùc hiÖn tõ n¨m häc 2007-2008, chóng t«i biªn so¹n cuèn s¸ch" ThiÕt kÕ bµi gi¶ng sinh häc 11 THPT"(Theo ch­¬ng tr×nh chuÈn) . S¸ch ®­îc biªn so¹n theo tinh thÇn ®æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc nh»m ph¸t huy tÝnh tÝch cùc chñ ®éng s¸ng t¹o cña häc sinh trong qu¸ tr×nh tiÕp thu kiÕn thøc.

Víi t©m huyÕt vµ kinh nghiÖm cña nh÷ng ng­êi ®· vµ ®ang thùc hiÖn thÝ ®iÓm, chóng t«i cè g¾ng ®­a ra nhiÒu h×nh thøc ho¹t ®éng  phong phó, hÊp  dÉn, phï hîp víi ®Æc tr­ng bé m«n, ®¶m b¶o qu¸ tr×nh d¹y häc thùc sù lµ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nhËn thøc cña häc sinh d­íi sù tæ chøc, h­íng dÉn, chØ ®¹o cña gi¸o viªn, trong ®ã häc sinh lµ chñ thÓ cña qu¸ tr×nh nhËn thøc.

Chóng t«i hy väng cuèn s¸ch nµy sÏ lµ tµi liÖu tham kh¶o h÷u Ých gióp c¸c thÇy c« gi¸o cã c¸ch thiÕt kÕ  cho m×nh gi¸o ¸n phï hîp víi néi dung bµi häc vµ víi thùc tÕ tr×nh ®é vµ n¨ng lùc tiÕp thu cña häc sinh ë mçi ®Þa ph­¬ng.

Thêi gian biªn so¹n cã h¹n, ch¾c ch¾n sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh; chóng t«i mong nhËn ®­îc nh÷ng ý kiÕn gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ b¹n ®äc gÇn xa ®Ó cuèn s¸ch ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n.

 

                                                                                   T¸c gi¶

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   


Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

Ch­¬ng I : ChuyÓn ho¸ vËt chÊt vµ n¨ng l­îng

 

Ch­¬ng I giíi thiÖu sù chuyÓn ho¸ vËt chÊt vµ n¨ng l­îng trong c¬ thÓ thùc vËt vµ ®éng vËt, mét ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña sù sèng, quyÕt ®Þnh toµn bé c¸c chøc n¨ng kh¸c cña c¬ thÓ sèng; bao gåm qu¸ tr×nh trao ®æi n­íc, trao ®æi kho¸ng, quang hîp vµ h« hÊp ë thùc vËt, qu¸ tr×nh tiªu ho¸, h« hÊp, tuÇn hoµn vµ c©n b»ng néi m«i ë c¬ thÓ ®éng vËt. Nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vËt chÊt vµ n¨ng l­îng, nh÷ng øng dông c¸c kiÕn thøc vÒ chuyÓn ho¸ vËt chÊt vµ n¨ng l­îng vµo ®êi sèng vµ s¶n xuÊt.

 

Bµi 1:   Sù hÊp thô n­íc vµ muèi  kho¸ng ë rÔ

 

I . Môc tiªu

- Häc sinh m« t¶ ®­îc cÊu t¹o cña hÖ rÔ thÝch nghi víi chøc n¨ng hÊp thô n­íc vµ c¸c ion  kho¸ng.

- Ph©n biÖt ®­îc c¬ chÕ hÊp thô n­íc vµ c¸c ion kho¸ng ë rÔ c©y.

- Tr×nh bµy ®­îc mèi t­¬ng t¸c gi÷a m«i tr­êng vµ rÔ trong qu¸ tr×nh hÊp thô n­íc vµ c¸c ion kho¸ng.

II . ThiÕt bÞ d¹y häc

- Tranh vÏ h×nh 1.1, 1.2, 1.3 s¸ch gi¸o khoa. Cã thÓ sö dông thªm h×nh vÏ vÒ cÊu t¹o chi tiÕt cña l«ng hót rÔ

- M¸y chiÕu qua ®Çu nÕu dïng b¶n trong

III. TiÕn tr×nh tæ chøc bµi häc

1. KiÓm tra bµi cò:

Kh«ng kiÓm tra, giíi thiÖu ch­¬ng tr×nh Sinh häc 11

2. Bµi míi:

 

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Néi dung kiÕn thøc

§Æt vÊn ®Ò:

- ThÕ giíi sèng bao gåm nh÷ng cÊp ®é nµo? §Æc tÝnh chung cña tÊt c¶ c¸c cÊp ®é tæ chøc sèng lµ g×?

- Cho s¬ ®å sau:

                                       

 MT                                               MT

 

 

H·y ®iÒn th«ng tin thÝch hîp vµo dÊu "? "

Nh­ vËy c©y xanh tån t¹i ph¶i th­êng xuyªn trao ®æi chÊt víi m«i tr­êng, sù trao ®æi chÊt ®ã diÔn ra nh­ thÕ nµo? chóng ta cïng nghiªn cøu néi dung: sù hÊp thô n­íc vµ muèi kho¸ng ë rÔ.

* Ho¹t ®éng 1.

 

 

I. rÔ lµ c¬ quan  hÊp thô n­íc:

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   


Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

Gi¸o viªn: Cho häc sinh quan s¸t h×nh 1.1 vµ 1.2.

Gi¸o viªn: Dùa vµo h×nh 1.1 h·y m« t¶ cÊu t¹o bªn ngoµi cña hÖ rÔ?

Häc sinh: RÔ chÝnh, rÔ bªn, l«ng hót, miÒn sinh tr­ëng kÐo dµi, ®Ønh sinh tr­ëng. §Æc biÖt lµ miÒn l«ng hót ph¸t triÓn

Gi¸o viªn: Dùa vµo h×nh 1.2 h·y t×m ra mèi liªn hÖ gi÷a nguån n­íc ë trong ®Êt vµ sù ph¸t triÓn cña hÖ rÔ?

Häc sinh: RÔ c©y ph¸t triÓn h­íng tíi nguån n­íc.

 

 

 

 

 

* Ho¹t ®éng 2.

Gi¸o viªn:Cho häc sinh nghiªn cøu môc 2, kÕt hîp quan s¸t h×nh 1.1

? Bé rÔ thùc vËt trªn c¹n ph¸t triÓn thÝch nghi víi chøc n¨ng hÊp thô n­íc vµ muèi kho¸ng nh­ thÕ nµo?

 

  ? TÕ bµo l«ng hót cã cÊu t¹o phï hîp víi chøc n¨ng hót n­íc vµ kho¸ng nh­ thÕ nµo?

?M«i tr­êng ¶nh h­ëng ®Õn sù tån t¹i vµ  ph¸t triÓn cña l«ng hót nh­ thÕ nµo?

Häc sinh: Trong m«i tr­êng qu¸ ­u tr­¬ng, qu¸ axit hay thiÕu «xi th× l«ng hót sÏ biÕn mÊt.

* Ho¹t ®éng 3.

- Gi¸o viªn : Cho häc sinh dù ®o¸n sù biÕn ®æi cña tÕ bµo TV khi cho vµo 3 cèc ®ùng 3 dung dÞch cã nång ®é ­u tr­¬ng, nh­îc tr­¬ng, ®¼ng tr­¬ng? Tõ ®ã cho biÕt n­íc ®­îc hÊp thô tõ ®Êt vµo tÕ bµo l«ng hót theo c¬ chÕ nµo? Gi¶i thÝch?

- Häc sinh nªu ®­îc:

+ Trong m«i tr­êng ­u tr­¬ng tÕ bµo co l¹i (co nguyªn sinh)

+ Trong m«i tr­êng nh­îc tr­¬ng tÕ bµo tr­¬ng n­íc.

+ Trong m«i tr­êng ®¼ng tr­¬ng tÕ bµo kh«ng thay ®æi kÝch th­íc.

1. H×nh th¸i cña hÖ rÔ

 

H×nh 1.1.

 

2. RÔ c©y ph¸t triÓn nhanh bÒ mÆt hÊp thô

- RÔ ®©m s©u, lan réng vµ sinh tr­ëng liªn tôc h×nh thµnh nªn sè l­îng khæng lå c¸c l«ng hót lµm t¨ng diÖn tÝch bÒ mÆt tiÕp xóc víi ®Êt gióp c©y hÊp thô ®­îc nhiÒu n­íc vµ mèi kho¸ng.

- TÕ bµo l«ng hót cã thµnh tÕ bµo máng, kh«ng thÊm cutin, cã ¸p suÊt thÈm thÊu lín.

 

 

 

II . C¬ chÕ hÊp thô n­íc vµ muèi kho¸ng ë rÔ c©y.

1. HÊp thô n­íc vµ c¸c ion kho¸ng tõ ®Êt vµo tÕ bµo l«ng hót.

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   


Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

+ N­íc ®­îc hÊp thô tõ ®Êt vµo tÕ bµo l«ng hót lu«n theo c¬ chÕ thô ®éng nh­ trªn.

- DÞch cña tÕ bµo l«ng hót  lµ dÞch ­u tr­¬ng do : dÞch tÕ bµo chøa c¸c chÊt hoµ tan vµ ¸p suÊt thÈm thÊu cao trong dÞch tÕ bµo chñ yÕu do qu¸ tr×nh tho¸t h¬i n­íc t¹o nªn.

 

 

? C¸c ion kho¸ng ®­îc hÊp thô vµo tÕ bµo l«ng hót nh­ thÕ nµo?

- Häc sinh: C¸c ion kho¸ng ®­îc hÊp thô vµo tÕ bµo l«ng hót theo 2 con ®­êng thô ®éng vµ chñ ®éng.

? HÊp thô chñ ®éng kh¸c thô ®éng ë ®iÓm nµo?

- Häc sinh nªu ®­îc hÊp thô thô ®éng cÇn cã sù chªnh lÖch nång ®é, cßn chñ ®éng ng­îc dèc nång ®é vµ cÇn n¨ng l­îng.

* Ho¹t ®éng 4.

Gi¸o viªn: cho häc sinh quan s¸t h×nh 1.3 s¸ch gi¸o khoa yªu cÇu häc sinh: ghi tªn c¸c con ®­êng vËn chuyÓn n­íc vµ ion kho¸ng vµo vÞ trÝ cã dÊu "?" trong s¬ ®å?

Häc sinh chØ ra ®­îc hai con ®­êng vËn chuyÓn lµ: qua gian bµo vµ c¸c tÕ bµo.

? V× sao n­íc tõ l«ng hót vµo m¹ch gç cña rÔ theo mét chiÒu?

Häc sinh nªu ®­îc: Sù chªnh lÖch ¸p suÊt thÈm thÊu cña tÕ bµo theo h­íng t¨ng dÇn tõ ngoµi vµo.

* Ho¹t ®éng 5.

- Gi¸o viªn cho häc sinh ®äc môc III.

? H·y cho biÕt m«i tr­êng cã ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh hÊp thô n­íc vµ muèi kho¸ng cña rÔ c©y nh­ thÕ nµo? Cho vÝ dô?

Häc sinh nªu ®­îc c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng: NhiÖt ®é, «xy, pH

- Gi¸o viªn : cho häc sinh th¶o luËn vÒ ¶nh h­ëng cña rÔ c©y ®Õn m«i tr­êng, ý nghÜa cña vÊn ®Ò nµy trong thùc tiÔn.

H×nh 1.3

 

. a.HÊp thô n­íc

- N­íc ®­îc hÊp thô liªn tôc tõ ®Êt vµo tÕ bµo l«ng hót lu«n theo c¬ chÕ thÈm thÊu: ®i tõ m«i tr­êng nh­îc tr­¬ng vµo dung dÞch ­u tr­¬ng cña c¸c tÕ bµo rÔ c©y nhê sù chªnh lÖch ¸p suÊt thÈm thÊu (hay chªnh lÖch thÕ n­íc)

      b. HÊp thô muèi kho¸ng

- C¸c ion kho¸ng x©m nhËp vµo tÕ bµo rÔ c©y mét c¸ch chän läc theo hai c¬ chÕ :

-      Thô ®éng: C¬ chÕ khuÕch t¸n tõ n¬i nång ®é cao ®Õn nång ®é thÊp.

-      Chñ ®éng: Di chuyÓn ng­îc chiÒu gradien nång ®é vµ cÇn n¨ng l­îng.

 

 

2. Dßng n­íc vµ c¸c ion kho¸ng ®i tõ l«ng hót vµo m¹ch gç cña rÔ.

     - Gåm 2 con ®­êng:

+ Con ®­êng gian bµo: Tõ l«ng hót kho¶ng gian bµo c¸c TB vá §ai caspari Trung trô M¹ch gç.

+ Con ®­êng tÕ bµo: Tõ l«ng hót c¸c tÕ bµo §ai caspari Trung trô  m¹ch gç.

 

III. ¶nh h­ëng cña  m«i tr­êng §èi víi  qu¸ tr×nh hÊp thu n­íc vµ muèi kho¸ng ë rÔ c©y

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   


Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

 

- C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh hÊp thô n­íc vµ c¸c ion kho¸ng lµ : NhiÖt ®é, ¸nh s¸ng, «xy, pH., ®Æc ®iÓm lý ho¸ cña ®Êt.....

 

    - HÖ rÔ c©y ¶nh h­ëng ®Õn m«i tr­êng: RÔ tiÕt c¸c chÊt lµm thay ®æi tÝnh chÊt lý ho¸ cña ®Êt.

 

IV. Cñng cè

* So s¸nh sù  kh¸c biÖt trong sù ph¸t triÓn  cña hÖ rÔ  c©y trªn c¹n vµ c©y thuû sinh? Gi¶i thÝch?

* Nªu sù kh¸c biÖt gi÷a hÊp thô n­íc vµ muèi kho¸ng? Lµm thÕ nµo ®Ó c©y cã thÓ hÊp thô n­íc vµ muèi kho¸ng thuËn lîi nhÊt?

V. Bµi tËp vÒ nhµ

* ChuÈn bÞ c©u hái trang 8 s¸ch gi¸o khoa.

* C¾t ngang qua th©n c©y cµ chua (hoÆc c©y kh¸c), h·y quan s¸t hiÖn t­îng x¶y ra, gi¶i thÝch?

 PhÇn bæ sung kiÕn thøc:  

* V× sao ë mét sè c©y nh­: c©y th«ng, c©y såi, rÔ kh«ng cã l«ng hót mµ chóng vÉn hÊp thô ®­îc n­íc vµ muèi kho¸ng? C¸c em h·y cïng ®äc môc: em cã biÕt trang 8,9 s¸ch gi¸o khoa.

 

Bµi 2:  vËn chuyÓn c¸c chÊt  trong c©y

 

I . Môc tiªu

Häc sinh :

- M« t¶ ®­îc cÊu t¹o cña c¬ quan vËn chuyÓn.

- Thµnh phÇn cña dÞch vËn chuyÓn

- §éng lùc ®Èy dßng vËt chÊt di chuyÓn

- RÌn luyÖn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh.

 

II. ThiÕt bÞ  d¹y häc

- Tranh phãng to c¸c h×nh 2.1, 2.2, 2.3, 2.4, 2.5 trong s¸ch gi¸o khoa

- M¸y chiÕu qua ®Çu nÕu dïng b¶n trong

- PhiÕu häc tËp.

III . TiÕn tr×nh tæ chøc bµi häc

1. KiÓm tra bµi cò :

1. Gi¸o viªn treo s¬ ®å h×nh 1.3, yªu cÇu 1 häc sinh  lªn chó thÝch c¸c bé phËn còng nh­ chØ ra con ®­êng x©m nhËp cña n­íc vµ muèi kho¸ng tõ ®Êt vµo m¹ch gç?

* H·y ph©n biÖt c¬ chÕ hÊp thô n­íc víi c¬ chÕ hÊp thô muèi kho¸ng ë rÔ c©y?

* Gi¶i thÝch v× sao c¸c c©y loµi c©y trªn c¹n  kh«ng sèng ®­îc trªn ®Êt ngËp mÆn?

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   


Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

2. Bµi míi:

 

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Néi dung kiÕn thøc

  - Sau khi häc sinh tr¶ lêi ®­îc bµi cò, gi¸o viªn ®Æt vÊn ®Ò:

    VËy con ®­êng vËn chuyÓn cña n­íc vµ c¸c ion kho¸ng tõ trung trô rÔ ®Õn l¸ vµ c¸c c¬ quan kh¸c cña c©y nh­ thÕ nµo?

Gi¸o viªn giíi thiÖu trong c©y cã hai dßng vËn chuyÓn:

+ Dßng m¹ch gç (cßn gäi lµ dßng nhùa nguyªn hay dßng ®i lªn)

+ Dßng m¹ch r©y (cßn gäi lµ dßng nhùa luyÖn hay dßng ®i xuèng)

 

* Ho¹t ®éng 1.

- Gi¸o viªn cho häc sinh quan s¸t h×nh 2.1.

? H·y m« t¶ con ®­êng vËn chuyÓn cña dßng m¹ch gç trong c©y?

 

 

 

- Häc sinh : Dßng m¹ch gç tõ rÔ qua th©n lªn l¸, qua c¸c tÕ bµo nhu m« cuèi cïng qua khÝ khæng ra ngoµi.

 

 

* Ho¹t ®éng 2.

  Gi¸o viªn cho häc sinh quan s¸t h×nh 2.2.

? H·y cho biÕt qu¶n bµo vµ m¹ch gç kh¸c nhau ë ®iÓm nµo? B»ng c¸ch  ®iÒn vµo phiÕu sè 1:

PhiÕu häc tËp sè 1

 

Tiªu c so s¸nh

qu¶n bµo

m¹ch èng

§­êng kÝnh

 

 

ChiÒu dµi

 

 

c¸ch nèi

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

I. Dßng m¹ch gç

1. CÊu t¹o cña m¹ch gç

 

 

H×nh 2.1.

 

 

   M¹ch gç gåm c¸c tÕ bµo chÕt  (qu¶n bµo vµ m¹ch èng) nèi kÕ tiÕp nhau t¹o thµnh con ®­êng vËn chuyÓn n­íc vµ c¸c ion kho¸ng tõ rÔ lªn l¸.

 

 

        Néi dung: PhiÕu häc tËp

 

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   


Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

Häc sinh th¶o luËn, hoµn thµnh PHT .?H·y nªu thµnh phÇn cña DÞch m¹ch gç ?

Häc sinh ®äc s¸ch gi¸o khoa nªu ®­îc c¸c thµnh phÇn cña dÞch.

* Ho¹t ®éng 3.

Gi¸o viªn cho häc sinh quan s¸t h×nh 2.3 vµ 2.4

? H·y cho biÕt n­íc vµ c¸c ion kho¸ng ®­îc vËn chuyÓn trong m¹ch gç nhê nh÷ng ®éng lùc nµo?

Häc sinh nªu ®­îc:3 ®éng lùc

p su©t rÔ t¹o ®éng lùc ®Çu d­ãi

 -Tho¸t h¬i n­íc lµ ®éng lôc ®Çu trªn

- Lùc liªn kÕt gi÷a c¸c ph©n tö n­íc vµ víi m¹ch gç

Häc sinh còng gi¶i thÝch ®­îc m¹ch gç cã cÊu t¹o thÝch nghi víi qu¸ tr×nh vËn chuyÓn n­íc, muèi kho¸ng tõ rÔ lªn l¸.

* Ho¹t ®éng 4.

   Gi¸o viªn : Cho häc sinh quan s¸t h×nh 2.2 vµ h×nh 2.5, ®äc môc II

? M« t¶ cÊu t¹o cña m¹ch r©y?

 

? Thµnh phÇn dÞch cña m¹ch r©y?

 

? §éng lùc vËn chuyÓn?

?Tõ ®ã nªu ®iÓm kh¸c nhau gi÷a dßng m¹ch gç vµ dßng m¹ch r©y? B»ng c¸ch ®iÒn vµo  PHT sè 2:

               PhiÕu häc tËp sè 2

So s¸nh m¹ch gç vµ m¹ch   r©y

 

Tiªu chÝ so s¸nh

m¹ch gç

m¹ch r©y

CÊu t¹o

 

 

Thµnh phÇn dÞch

 

 

§éng lùc

 

 

 

Thµnh phÇn cña dÞch m¹ch gç

- Thµnh phÇn  chñ yÕu gåm: n­íc, c¸c ion kho¸ng, ngoµi ra cßn cã c¸c chÊt h÷u c¬ .

3. §éng lùc ®Èy dßng m¹ch gç

- §éng lùc gåm :

+ ¸p suÊt rÔ (®éng lùc ®Çu d­íi) t¹o ra søc ®Èy n­íc tõ d­íi lªn

+ Lùc hót do tho¸t h¬i n­íc ë l¸ (®éng lùc ®Çu trªn) hót n­íc tõ d­íi lªn.

+ Lùc liªn kÕt gi÷a c¸c ph©n tö n­íc víi nhau vµ víi v¸ch m¹ch gç t¹o thµnh mét dßng vËn chuyÓn liªn tôc tõ rÔ lªn l¸.

 

 

II. Dßng m¹ch r©y

1.CÊu t¹o cña m¹ch r©y

H×nh 2.5: CÊu t¹o cña m¹ch r©y

2. Thµnh phÇn cña dÞch m¹ch r©y

- Thµnh phÇn gåm: ®­êng saccar«z¬, c¸c axit amin, vitamin, hoocmon thùc vËt

3. §éng lùc cña dßng m¹ch r©y

- §éng lùc cña dßng m¹ch r©y lµ sù chªnh lÖch ¸p suÊt thÈm thÊu gi÷a c¬ quan cho (l¸) vµ c¬ quan nhËn (m«).

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   


Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

Häc sinh th¶o luËn, hoµn thµnh phiÕu häc tËp sè 2:

Gi¸o viªn cho 1 häc sinh tr×nh bµy c¸c em kh¸c theo dâi, bæ sung hoµn chØnh.

 

IV. Cñng cè

*1.V× sao khi ta bãc vá quanh cµnh hay th©n c©y th× mét thêi gian sau phÝa trªn chç vá bÞ bãc ph×nh to ra?

* 2. Sù hót n­íc, muèi kho¸ng ë rÔ kh¸c sù hót n­íc, muèi kho¸ng ë c©y nh­ thÕ nµo?

* 3. Sù hót n­íc tõ rÔ lªn l¸ qua nh÷ng giai ®o¹n nµo?

V. Bµi tËp vÒ nhµ

* Lµm bµi tËp : 1, 2, 3, 4, 5 s¸ch gi¸o khoa.

* Lµm thÝ nghiÖm sau quan s¸t hiÖn t­îng vµ gi¶i thÝch.

ThÝ nghiÖm : LÊy 1 bao p«lyªtylen tr¾ng bao quanh 1 cµnh nhá cã l¸ cña c©y trång trong chËu hoÆc ngoµi v­ên råi cét miÖng bao l¹i, ®Ó 1 ngµy sau ®ã quan s¸t.

 PhÇn bæ sung kiÕn thøc:

  • Tõ nh÷ng kiÕn thøc ®· häc vÒ sù vËn chuyÓn n­íc vµ c¸c chÊt trong c©y, h·y gi¶i thÝch t¹i sao trong tù nhiªn cã nh÷ng c©y cao hµng chôc mÐt (c©y Chß chØ), bªn c¹nh ®ã l¹i cã nh÷ng c©y thÊp bÐ chØ cao vµi cm (Rªu ch©n t­êng) cïng tån t¹i?

 

§¸p ¸n phiÕu häc tËp sè 1

 

Tiªu chÝ so s¸nh

Qu¶n bµo

M¹ch èng

§­êng kÝnh

Nhá

 

Lín

ChiÒu dµi

Dµi

 

Ng¾n

C¸ch nèi

§Çu cña tÕ bµo nµy nèi víi tÕ bµo kia, h¬i v¸t

 

 

 

 

§¸p ¸n phiÕu häc tËp sè 2

So s¸nh m¹ch gç vµ m¹ch r©y

                                        SS

Tiªu chÝ so s¸nh

M¹ch gç

M¹ch r©y

CÊu t¹o

 

 

- Lµ nh÷ng tÕ bµo chÕt

-Thµnh tÕ bµo cã chøa licnhin

- C¸c tÕ bµo nèi víi nhau thµnh nh÷ng èng dµi tõ rÔ lªn l¸

- Lµ nh÷ng tÕ bµo sèng, gåm èng h×nh r©y vµ tÕ bµo kÌm

- C¸c èng r©y nèi ®Çu víi nhau thµnh èng dµi ®i tõ l¸ xuèng rÔ

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   


Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

Thµnh phÇn dÞch

- N­íc, muèi kho¸ng ®­îc hÊp thô ë rÔ vµ c¸c chÊt h÷u c¬ ®­îc tæng hîp ë rÔ

 

- Lµ c¸c s¶n phÈm ®ång ho¸ ë l¸:

+ Saccar«z¬, axit amin …

+ mét sè ion kho¸ng ®­îc sö dông l¹i

§éng lùc

 

- Lµ sù phèi hîp cña ba lùc:

+ ¸p suÊt rÔ

+ Lùc hót do tho¸t h¬i n­íc ë l¸

+ Lùc liªn kÕt gi÷a c¸c ph©n tö n­íc víi nhau vµ víi v¸ch tÕ bµo m¹ch gç.

- Lµ sù chÖnh lÖch ¸p suÊt thÈm thÊu gi÷a c¬ quan cho (l¸) vµ c¬ quan nhËn (rÔ)

 

 

 

Bµi 3:   Tho¸t  h¬i n­íc  ë  l¸

 

I.  Môc tiªu

- Nªu ®­îc vai trß cña qu¸ tr×nh tho¸t h¬i n­íc ®èi víi ®êi sèng cña thùc vËt.

- M« t¶ ®­îc cÊu t¹o cña l¸ thÝch  nghi víi chøc n¨ng tho¸t h¬i n­íc.

- Tr×nh bµy ®­îc c¬ chÕ ®iÒu tiÕt ®é më cña khÝ khæng vµ c¸c t¸c nh©n ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh tho¸t h¬i n­íc.

- RÌn  luyÖn kü n¨ng quan s¸t, ph©n tÝch, so s¸nh.

- Gi¶i thÝch c¬ së khoa häc c¸c biÖn ph¸p kû thuËt t¹o ®iÒu kiÖn cho c©y ®iÒu hoµ tho¸t h¬i n­íc dÔ dµng.

- TÝch cùc trång c©y vµ b¶o vÖ c©y xanh ë tr­êng häc, n¬i ë vµ ®­êng phè.

II . ThiÕt bÞ d¹y häc

- Tranh vÏ h×nh 3.1; 3.2; 3.3; 3.4 s¸ch gi¸o khoa

- M¸y chiÕu qua ®Çu nÕu dïng b¶n trong

- B¶ng kÕt qu¶ thùc nghiÖm cña Gar«.

- ThÝ nghiÖm chøng minh c©y xanh tho¸t h¬i n­íc.

III. TiÕn tr×nh tæ chøc bµi häc

1.  KiÓm tra bµi cò:

- §éng lùc nµo gióp dßng n­íc vµ c¸c muèi kho¸ng di chuyÓn ®­îc tõ rÔ lªn l¸?

2. Bµi míi:

- §Æt vÊn ®Ò: ®éng lùc ®Çu trªn gióp dßng n­íc vµ c¸c ion kho¸ng di chuyÓn ®­îc tõ rÔ lªn l¸ lµ sù tho¸t h¬i n­íc ë l¸. VËy qu¸ tr×nh tho¸t h¬i n­íc ë l¸ diÔn ra nh­ thÕ nµo? Chóng ta cïng nghiªn cøu c¬ chÕ tho¸t h¬i n­íc ë l¸.

 

Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß

Néi dung kiÕn thøc

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   


Gi¸o ¸n sinh häc 11 cb                                      GV NguyÔn V¨n L­¬ng

 

 

* Ho¹t ®éng 1.

Cho häc sinh ®äc môcI.1.

? N­íc cã vai trß g× trong c©y?

 

 

 

* Ho¹t ®éng 2.

- Gi¸o viªn cho häc sinh quan s¸t thÝ nghiÖm (TN) ®· chuÈn bÞ s½n vÒ hiÖn t­îng tho¸t h¬i n­íc ë thùc vËt.

? ThÕ nµo lµ tho¸t h¬I n­íc? tho¸t h¬i n­íc cã vai trß g×  ®èi víi thùc vËt?

- Häc sinh: §ã lµ hiÖn t­îng mÊt n­íc qua bÒ mÆt l¸ vµ c¸c bé phËn kh¸c cña c©y tiÕp xóc víi kh«ng khÝ  vµ nªu ®­îc vai trß cña tho¸t h¬i n­íc

* Ho¹t ®éng 3.

- Gi¸o viªn: Cho häc sinh ®äc sè liÖu ë b¶ng 3.1, quan s¸t h×nh 3.1 ®Õn 3.3

 

? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tèc ®é tho¸t h¬i n­íc ë mÆt trªn vµ mÆt d­íi cña l¸ cña c©y? gi¶i thÝch ?

?Sè liÖu vÒ sè l­îng khÝ khæng vµ tèc ®é tho¸t h¬i n­íc ët trªn vµ mÆt d­ãi cña l¸ c©y ®o¹n nãi lªn ®iÒu g× ?

 

? Tõ ®ã cho biÕt cã mÊy con ®­êng tho¸t h¬i n­íc?

 

- Häc sinh nªu ®­îc:

 

+ Sù tho¸t h¬i n­íc ë  mÆt d­íi  cao h¬n mÆt trªn cña l¸.

+ MÆt trªn l¸ c©y ®o¹n kh«ng cã khÝ khæng vÉn cã sù tho¸t h¬i n­íc.

+ Cã hai con ®­êng tho¸t h¬i n­íc lµ: Qua tÇng cutin vµ qua khÝ khæng

 

* Ho¹t ®éng 4.

I. Vai trß cña tho¸t h¬i n­íc

1. L­îng n­íc c©y sö dông vµ vai trß cña nã trong c©y

- Kho¶ng 2% l­îng n­íc c©y hÊp thô ®­îc sö dông ®Ó t¹o vËt chÊt h÷u c¬; b¶o vÖ c©y khái h­ h¹i bëi nhiÖt ®é kh«ng khÝ; t¹o m«i tr­êng trong...

 2. Vai trß cña tho¸t h¬i n­íc ®èi víi ®êi sèng cña c©y

+T¹o lùc hót ®Çu trªn.

+ H¹ nhiÖt ®é cña l¸ c©y vµo nh÷ng ngµy n¾ng nãng

+ KhÝ khæng më cho CO2 vµo cung cÊp cho qu¸ tr×nh quang hîp.

II. Tho¸t h¬i n­íc qua l¸

  1. CÊu 1. CÊu t¹o cña l¸ thÝch nghi víi chøc n¨ng tho¸t h¬i n­íc

          H×nh 3.1

- Tho¸t h¬i n­íc chñ yÕu qua khÝ khæng ph©n bè ë mÆt d­íi cña l¸.

- Con ®­êng tho¸t h¬i n­íc: 

+ TÇng cutin (kh«ng ®¸ng kÓ)

+ KhÝ khæng.

 

 

Tr­êng THPT Hµ Huy TËp                                   

nguon VI OLET