Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

TiÕt :1(PPCT)                                 Ngµy 5 th¸ng 9 n¨m 2007

Ch­¬ng I

Mét sè kh¸i niÖm

vÒ lËp tr×nh vµ ng«n ng÷ lËp tr×nh

 

§1. Kh¸i niÖm lËp tr×nh vµ ng«n ng÷ lËp tr×nh

 

I- Môc tiªu

 - BiÕt cã 3 líp ng«n ng÷ lËp tr×nh vµ c¸c møc cña ng«n ng÷ lËp tr×nh: Ng«n ng÷ m¸y, hîp ng÷ vµ ng«n ng÷ bËc cao.

 - BiÕt vai trß cña ch­¬ng tr×nh dÞch

 - BiÕt kh¸i niÖm biªn dÞch vµ th«ng dÞch.

 - BiÕt mät trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña ch­¬ng tr×nh dÞch lµ ph¸t hiÖn lçi có ph¸p cña ch­¬ng tr×nh nguån.

II- Ph­¬ng ph¸p, ph­¬ng tiÖn d¹y häc

 - Ph­¬ng ph¸p: thuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p

 - Ph­¬ng tiÖn: M¸y chiÕu, m¸y tÝnh (nÕu cã), ph«ng chiÕu hoÆc b¶ng

 III- L­u ý s­ ph¹m:

 -Trong chuowng tr×nh líp 10 c¸c em ®· ®ùoc biÕt ®Õn mét sè kh¸i niÖm: ng«n ng÷ lËp tr×nh, ch­¬ng tr×nh dÞch; nªn trong bµi nµy chóng ta nªn tr×nh bµy râ cho häc sinh hiÓu vÒ biªn dÞch vµ th«ng dÞch

IV- Néi dung tiÕt d¹y

1) Tæ chøc líp: æn ®Þnh vµ kiÓm tra sÜ sè.

2) KiÓm tra bµi cò:

3) TiÕn tr×nh bµi d¹y:

 

 

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn

 

 

Ho¹t ®éng cña häc sinh

GV: §Æt c©u hái 1: Em h·y cho biÕtc b­íc ®Ó gi¶i mét bµi to¸n trªn m¸y rÝnh?

GV: Ph©n tÝch c©u tr¶ lêi cña häc sinh.

   Nh¾c l¹i c¸c b­íc gi¶i bµi to¸n trªn m¸y tÝnh ®· häc ë líp 10.

GV: §Æt c©u hái 2: Em h·y cho biÕt cã mÊy lo¹i ng«n ng­ lËp tr×nh?

GV: Ph©n tÝch c©u tr¶ lêi cña häc sinh:

- Mçi lo¹i m¸y cã mét ng«n ng÷ riªng, th­êng th× ch­¬ng tr×nh viÕt b»ng ng«n ng÷ cña lo¹i m¸y nµo chØ ch¹y ®­îc trªn lo¹i m¸y ®ã.

- Khi viÕt ch­¬ng tr×nh b»ng ng«n ng÷ lËp tr×nh bËc cao muèn thi hµnh ®­îc trªn lo¹i m¸y nµo th× cÇn chuyÓn ch­¬ng tr×nh sang ng«n ng÷ cña m¸y ®ã.

GV: Kh¸i niÖm lËp tr×nh: LËp tr×nh lµ sö dông mét cÊu tróc d÷ liÖu vµ c¸c c©u lÖnh cña mét ng«n ng÷ lËp tr×nh cô thÓ ®Ó m« t¶ d÷ liÖu vµ diÔn ®¹t thuËt to¸n.

 

- HS: suy nghÜ tr¶ lêi c©u hái

 

 

 

 

HSTL: cã 3 lo¹i ng«n ng÷ lËp tr×nh: Ng«n ng÷ m¸y, hîp ng÷ vµ ng«n ng÷ bËc cao.

 

 

 

 

 

 

 

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u


 

 

Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

GV:

- C©u lÖnh diÔn t¶ c¸c thao t¸c trong c¸c b­íic cña thuËt to¸n.

- C©u lÖnh ®¬n thùc hiÖn b­íc cã mét thao t¸c.

- C©u lÖnh cÊu tróc thùc hiÖn b­íc gåm d·y c¸c thao t¸c.

GV: C©u hái 3: Lµm thÕ nµo ®Ó chuyÓn ch­¬ng tr×nh viÕt b»ng ng«n ng÷ bËc cao sang ng«n ng÷ m¸y?

GV: Ph©n tÝch cô thÓ h¬n

+ CÇn ph¶i cã ch­¬ng tr×nh dÞch ®Ó chuyÓn ch­¬ng tr×nh viÕt b»ng ng«n ng÷ lËp tr×nh bËc cao sang ng«n ng÷ m¸y ®Ó m¸y cã thÓ thi hµnh ®­îc.

GV: ®­a ra vÝ dô:B¹n lµ ng­êi kh«ng biÕt tiÕng anh vËy lµm sao ®Ó b¹n cã thÓ nãi chuyÖn víi ng­êi Anh hay ®äc mét cuèn s¸ch tiÕng Anh?

GV: - Khi ng­êi lµm phiªn dÞch ®Ó dÞch tõng c©u khi 2 ng­êi ®èi tho¹i th× gäi lµ th«ng dÞch.

- Khi ng­êi dÞch cuèn s¸ch tiÕng Anh sang tiÕng viÖt th× gäi lµ biªn dÞch

T­¬ng tù nh­ vËy, ch­¬ng tr×nh dÞch cã hai lo¹i lµ th«ng dÞch vµ biªn dÞch

a) Th«ng dÞch:

Sö dông c¸c lÖnh trong command promt ®Ó thùc hiÖn mét sè lÖnh cña DOS hoÆc dïng ng«n ng÷ Foxpro ®Ó thùc hiÖn mét sè lÖn qu¶n trÞ l÷ liÖu.

Th«ng dÞch: DÞch lÇn l­ît tõng c©u lÖnh vµ thùc hiÖn ngay c©u lÖnh Êy.

Th«ng dÞch lµ viÖc lÆp l¹i d·y c¸c b­íc sau:

- KiÓm tra tÝnh ®óng ®¾n cña c©u lÖnh tiÕp theo trong ch­¬ng tr×nh nguån.

- ChuyÓn ®æi c¸c c©u lÖnh ®ã thµnh mét hay nhiÒu c©u lÖnh trong ng«n ng÷ m¸y.

- Thùc hiÖn c¸c lÖnh ng«n ng÷ m¸y võa chuyÓn ®­îc.

b) Biªn dÞch:

Sö dông ng«n ng÷ lËp tr×nh Pascal ®Ó dÞch mét ch­¬ng tr×nh viÕt s½n ra ®Üa vµ thi hµnh ch­¬ng tr×nh ®· dÞch ®Ó häc sinh quan s¸t

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

HSTL: Ph¶i cã ch­¬ng tr×nh dÞch.

 

 

 

 

 

 

HSTL: NÕu kh«ng biÕt tiÕng anh mµ muèn nãi chuyÖn víi ng­êi anh th× cÇn ph¶i cã ng­êi phiªn dÞch, cßn muèn ®äc cuèn s¸ch tiÕng anh th× cÇn ph¶i dÞch cuèn s¸ch ®ã sang tiÕng viÖt.

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u


 

 

Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

Thùc hiÖn c¸c b­íc sau:

- DuyÖt, kiÓm tra, ph¸t hiÖn lçi vµ kiÓm tra tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c c©u lÖnh trong ch­¬ng tr×nh nguån.

- DÞch toµn bé ch­¬ng tr×nh nguån thµnh mét ch­¬ng tr×nh ®Ých(NN m¸y) ®Ó cã thÓ thùc hiÖn trªn m¸y vµ cã thÓ l­u tr÷ ®Ó sö dông l¹i khi cÇn.

§i kÌm víi ch­¬ng tr×nh dÞch th­êng cã c¸c c«ng cô nh­ so¹n th¶o ch­¬ng tr×nh nguån, l­u tr÷, t×n kiÕm, ph¸t hiÖn lçi, th«ng b¸o lçi...ng«n ng÷ lËp tr×nh th­êng chøa tÊt c¶ c¸c dÞch vô trªn

 

V- Còng cè:

1. Nh÷ng néi dung ®· häc

 - Kh¸i niÖm lËp tr×nh vµ ng«n ng÷ lËp tr×nh

 - Cã ba lo¹i ng«n ng÷ lËp tr×nh: Ng«n ng÷ m¸y, hîp ng÷ vµ ng«n ng÷ bËc cao

 - Kh¸i niÖm ch­¬ng tr×nh dÞch

 - Cã hai lo¹i ch­¬ng tr×nh dÞch lµ biªn dÞch vµ th«ng dÞch

2. C©u hái vµ bµi tËp vÒ nhµ

 - Mçi lo¹i ng«n ng÷ lËp tr×nh phï hîp víi nh÷ng ng­êi lËp tr×nh cã tr×nh ®é nh­ thÕ nµo?

 - KÓ tªn mét sè ng«n ng÷ lËp tr×nh bËc cao cã sö dông kû thuËt biÖn dÞch vµ mét sè ng«n ng÷ lËp tr×nh cã sö dông kû thuËt th«ng dÞch.

 - Tr¶ lêi c¸c c©u hái 1, 2, 3. S¸ch gi¸o khoa trang 13.

 - Xem bµi ®äc thªm 1: Em biÕt g× vÒ c¸c ng«n ng÷ lËp tr×nh? s¸ch gi¸o khoa trang 6

 - Xem tr­íc bµi häc: C¸c Thµnh phÇn cña ng«n ng÷ lËp tr×nh

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u


 

 

Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

Tt:2(PPCT)                         Ngµy 10 th¸ng 9 n¨m 2007

 

§2. C¸c thµnh phÇn c¬ b¶n cña ng«n ng÷ lËp tr×nh

 

I- Môc tiªu

1.KiÕn thøc:

 - N¾m ®­îc c¸c thµnh phÇn cña mét ng«n ng÷ lËp tr×nh nãi chung. Mét ng«n ng÷ lËp tr×nh cã ba thµnh phÇn: B¼ng ch÷ c¸i, có ph¸p vµ ng÷ nghÜa.

 - BiÕt ®­îc mét sè kh¸i niÖm nh­: tªn, tªn chuÈn, tªn dµnh riªng, tªn do ng­êi lËp tr×nh ®Æt, h»ng, biÕn vµ chó thÝch.

2. Kû n¨ng:

 - Ph©n biÖt ®­îc tªn chuÈn víi tªn dµnh riªng vµ tªn tù ®Æt

 - Nhí c¸c quy ®Þnh vÒ tªn, h»ng vµ biÕn.

 - BiÕt ®Æt tªn ®óng vµ nhËn biÕt ®­îc tªn sai quy ®Þnh

 - Sö dông ®óng chó thÝch

II- Ph­¬ng ph¸p, ph­¬ng tiÖn d¹y häc

 - Tranh chøa b¶ng ch÷ c¸i, tranh chøa c¸c tªn ®óng sai ®Ó häc sinh chän phiÕu häc tËp, m¸y chiÕu qua ®Çu, b×a trong, bót d¹.

2. ChuÈn bÞ cña häc sinh:

 - Ph­¬ng tiÖn: M¸y chiÕu, m¸y tÝnh (nÕu cã), ph«ng chiÕu hoÆc b¶ng

- Ph­¬ng ph¸p: thuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p

III- L­u ý s­ ph¹m:

 - PhÇn nµy b¾t ®Çu mét kiÕn thøc míi, ngoµi giíi thiÖu cho c¸c em biÕt c¸c kh¸i niÖm míi, cÇn gi¶i thÝch sù kh¸c nhau gi÷a có ph¸p vµ ng÷ nghÜa.

 - Riªng c¸c thµnh phÇn c¬ së cña Pascal, víi mçi kh¸i niÖm cÇn nªu lÊy vÝ dô ninh ho¹ ®óng-sai, vµ vÝ dô sù kh¸c biÖt gi÷a chóng, nªn minh ho¹ b»ng mét ®o¹n ch­¬ng tr×nh ®¬n gi¶n

IV- Néi dung tiÕt d¹y

 

 

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh

 

Néi dung bµi

æn ®Þnh líp: chµo thÇy c«, c¸n bé líp b¸o c¸o sÜ sè.

Bµi cò: Nªu kh¸i niÖm lËp tr×nh, ph©n biÖt th«ng dÞch vµ biªn dÞch.

HS: Tr¶ lêi

Bµi míi:

GV: C¸c ng«n ng÷ lËp tr×nh nãi chung th­êng cã chung mét sè thµnh phÇn nh­: Dïng nh÷ng ký hiÖu nµo ®Ó viÕt ch­¬ng tr×nh, viÕt theo quy t¾c nµo, viÕt nh­ vËy cã ý nghÜa g×? mçi NNLT cã mét quy ®Þnh

 

 

 

 

 

1) C¸c thµnh phÇn c¬ b¶n

- Mçi ng«n ng÷ lËp tr×nh th­êng cã thµnh phÇn c¬ b¶n lµ: B¶ng ch÷ c¸i, có ph¸p vµ ng÷ nghÜa

 

a) B¶ng ch÷ c¸i: Lµ tËp hîp c¸c ký hiÖu dïng ®Ó viÕt ch­¬ng tr×nh

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u


 

 

Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

riªng vÒ nh÷ng thµnh phÇn nµy.

 

VÝ dô: B¶ng ch÷ c¸i cña c¸c ng«n ng÷ lËp tr×nh kh¸c nhau cã sù kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n ng«n ng÷ Pascal kh«ng sö dông dÊu ! nh­ng ng«n ng÷ C++ l¹i sö dông ký hiÖu nµy.

- Có ph¸p ng«n ng÷ lËp tr×nh kh¸c nhau còng kh¸c nhau, ng«n ng÷ Pascal dïng cÆp tõ Begin – End ®Ó gäp nhiÒu lÖnh thµnh mét lÖnh nh­ng C++ l¹i dïng cÆp ký hiÖu

- Mâi ng«n ng÷ kh¸c nhau còng cã c¸ch x¸c ®Þnh ng÷ nghÜa kh¸c nhau.

 

 

 

GV: Trong c¸c ng«n ng÷ lËp tr×nh nãi chung, c¸c ®ãi t­îng sö dông trong ch­¬ng tr×nh ®Òu ph¶i ®Æt tªn ®Ó tiÖn viÖc sö dông. ViÖc ®Æt tªn trong c¸c ng«n ng÷ kh¸c ngau la kh¸c nhau, cã ng«n ng÷ ph©n biÖt ch÷ hoa, ch÷ th­êng, cã ng«n ng÷ kh«ng biÖt ch÷ hoa, ch÷ th­êng

GV: Giíi thiÖu c¸c ®Æt tªn trong NN cô thÓ: Pascal:

VD: Tªn ®óng: a, b, c, x1, x2, _tªn...

Tªn sai: a bc, 2x, a&b...

GV:Ng«n ng÷ nµo còng cã 3 lo¹i tªn c¬ b¶n nµy nh­ng tuú theo ng«n ng÷ mµ c¸c tªn cã ý nghÜa kh¸c nhau trong c¸c ng«n ng÷ kh¸c nhau

- Trong khi so¹n th¶o ch­¬ng tr×nh, c¸c ng«ng ng÷ lËp tr×nh th­êng hiÓn thÞ c¸c tªn dµnh riªng víi mét mµu ch÷ kh¸c h½n víi c¸c tªn cßn l¹i gióp ng­êi lËp tr×nh nhËn biÕt tªn nµo lµ tªn dµnh riªng (tõ kho¸).

- Trong ng«n ng­ Pascal b¶ng ch÷ c¸i gåm: C¸c ch÷ c¸i trong b¶ng ch÷ c¸i tiÕng Anh, c¸c ch÷ sè 0 – 9 vµ mét sè ký tù ®Æc biÖt (xem SGK)

b) Có ph¸p: Lµ bé quy t¾c dïng ®Ó viÕt ch­¬ng tr×nh.

c) Ngh÷ nghÜa: X¸c ®Þnh ý nghÜa thao t¸c cÇn thùc hiÖn øng víi tæ hîp ký tù dùa vµo ng÷ c¶nh cña nã.

- Có ph¸p cho biÕt c¸ch viÕt ch­¬ng tr×nh hîp lÖ, ng÷ nghÜa x¸c ®Þnh ý nghÜa cña c¸c tæ hîp ký tù trong ch­¬ng tr×nh

- Lçi có ph¸p ®­îc ch­¬ng tr×nh dÞch ph¸t hiÖn vµ th«ng b¸o cho ng­êi lËp tr×nh. Ch­¬ng tr×nh kh«ng cßn lçi có ph¸p th× míi cã thÓ dÞch sang ng«n ng÷ m¸y.

- Lçi ng÷ nghÜa ®­îc ph¸t hiÖn khi ch¹y ch­¬ng tr×nh.

2) Mét sè kh¸i niÖm

a) Tªn

- Trong NN TP ten lµ mét d·y liªn tiÕp kh«ng qu¸ 127 ký tù bao gåm c¸c ch÷ c¸i, ch÷ sè vµ dÊu g¹ch d­íi nh­ng ph¶i b¾t ®Çu b»ng ch÷ c¸i hoÆc dÊu g¹ch d­íi.

- Trong Free Pascal tªn cã thÓ cã tèi ®a 255 ký tù.

- NN Pascal kh«ng ph©n biÖt ch÷ hoa, ch÷ th­êng nh­ng mét sè NNLT kh¸c ph©n biÖt nh­: C++

- NNLT tr­êng cã 3 lo¹i tªn c¬ b¶n: Tªn dµnh riªng, tªn chuÈn vµ tªn do ng­êi lËp tr×nh tù ®Æt.

* Tªn dµnh riªng:

- Lµ nh÷ng tªn ®­îc ng«n ng÷ lËp tr×nh quy ®Þnh víi ý nghÜa x¸c ®Þnh mµ ng­êi lËp tr×nh kh«ng thÓ dïng víi ý nghÜa kh¸c.

+ Tªn dµnh riªng cßn ®­îc gäi lµ tõ kho¸

VD: Mét sè tõ kho¸

Trong NN Pascal: Program, var, Uses, Begin, End...

Trong C++: main, include, while, void,...

 

 

* Tªn chuÈn:

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u


 

 

Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

Trong NN Pascal, tõ kho¸ thuêng hiÓn thÞ b»ng mµu tr¾ng.

GV: Gi¸o viªn chØ cho häc sinh mét sè tªn chuÈn ttrong ng« ng÷ Pascal

 

 

 

 

 

GV: §­a ra vÝ dô: §Ó viÕt ch­¬ng tr×nh gi¶i ph­¬ng tr×nh bÆc 2 ta cÇn khai b¸o nh÷ng tªn sau:

+ a, b, c lµ ba tªn dïng ®Ó l­u ba hÖ sè cña ph­¬ng tr×nh

+ X1, X1 lµ 2 tªn dïng ®Ó l­u nghiÖm nÕu cã

 

 

-H»ng th­êng cã hai lo¹i, h»ng ®­îc ®Æt tªn vµ h»ng kh«ng ®­îc ®Æt tªn. + H»ng kh«ng ®­îc ®Æt tªn lµ nh÷ng gi¸ trÞ viÕt trùc tiÕp khi viÕt ch­¬ng tr×nh. Mâi NNLT cã mét quy ®Þnh vª c¸ch viÕt h»ng riªng.

+ H»ng ®­îc ®Æt tªn còng cã c¸ch ®Æt tªn cho h»ng kh¸c nhau.

- BiÕn lµ ®èi t­îng ®­îc sö dông nhiÒu nhÊt trong khi viÕt ch­¬ng tr×nh. BiÕn lµ ®¹i l­îng cã thÓ thay ®æi ®­îc nªn th­êng dïng ®Ó l­u tr÷ kÕt qu¶, lµm trung gian cho c¸c tÝnh to¸n... Mçi lo¹i NN cã nhiÒu lo¹i biªn kh¸c nhau vµ c¸ch khai b¸o còng kh¸c nhau

- Khi viÕt ch­¬ng tr×nh ng­êi lËp tr×nh th­êng cã nhu cÇu gi¶i thÝch cho nh÷ng c©u lÖnh m×nh viÕt, ®Ó khi ®äc l¹i ®­îc thu¹n tiÖn hoÆc ng­êi kh¸c ®äc cã thÓ hiÓu ®­îc ch­¬ng tr×nh m×nh viÕt, do vËy c¸c NNLT th­êng cung cÊp cho ta c¸ch ®Ó ®­a ra c¸c chó thÝch vµo trong ch­¬ng tr×nh.

- Lµ nh÷ng tªn ®­îc NNLT dïng víi ý nghÜa nµo dã trong c¸c th­ viÖn cña NNLT, tuy nhiªn ng­êi lËp tr×nh cã thÓ sö dông víi ý nghÜa kh¸c

VD: Mét sè tªn chuÈn

- Trong Pascal: Real, Integer, Sin, Cos,...

- Trong C++: cin, cout, getchar,...

* Tªn do ng­êi lËp tr×nh ®Æt

- §­îc x¸c dÞnh b»ng c¸ch khai b¸o tr­íc khi sö dông vµ kh«ng ®­îc trïng víi tªn dµnh riªng

- C¸c tªn trong ch­¬ng tr×nh kh«ng ®­îc trïng víi tªn dµnh riªng

VD: Tªn do ng­êi lËp tr×nh ®Æt: Delta, A1

 

b) H»ng vµ biÕn

* H»ng

- Lµ c¸c ®¹i l­îng kh«ng thay ®æi khi thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh

- C¸c NNLT th­êng cã:

+ H»ng sè häc: Sè nguyªn hoÆc sè thùc

+ H»ng L«gic: lµ gi¸ trÞ ®óng hoÆc sai t­¬ng øng víi True hoÆc False

+ H»ng x©u: lµ chuçi ký tù trong bé m· ASCII. khi viÕt ®Æt trong dÊu nh¸y ” hoÆc ””

* BiÕn:

- Lµ ®¹i l­îng ®­îc ®Æt tªn, dïng ®Ó l­u tr÷ gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ cã thÓ thay ®æi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh.

- C¸c NNLT cã nhiÒu lo¹i biªn kh¸c nhau.

- BiÕn ph¶i khai b¸o tr­íc khi sö dông

 

 

c) Chó thÝch:

- Trong khi viÕt ch­¬ng tr×nh cã thÓ viÕt chó thÝch cho ch­¬ng tr×nh. Chó thÝch kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Ðn ch­¬ng tr×nh

+ Trong Pascal chó thÝch ®­îc ®Æt trong {vµ } hoÆc (* vµ *)

+ Trong C++ chó thÝch ®Æt trong / vµ */

 

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u


 

 

Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

- NN kh¸c th× c¸ch viÕt chó thÝch còng kh¸c

 

 

V- Còng cè:

1) Nh¾c l¹i mét sè kh¸i niÖm míi:

 + C¸c thµnh phÇn c¬ b¶n

 + Tªn

 + H»ng vµ biÕn

 + Chó thÝch

2) Bµi tËp vÒ nhµ:

 + Lµm bµi tËp sè 4, 5, 6 trang 13 trong SGK.

 + Lµm thªm c¸c bµi tËp trong s¸ch bµi tËp

 + Xem bµi ®äc thªm: Ng«n ng÷ Pascal, SGK trang 14,15,16

 + Xem tr­íc bµi: CÊu tróc ch­¬ng tr×nh, s¸ch gi¸o khoa trag 18

 + Xem néi dung phô lôc B, SGK trang 128: Mét sè tªn dµnh riªng

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u


 

 

Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

TiÕt :3(PPCT)                             Ngµy 12 th¸ng 9 n¨m 2007

 

                                      Bµi tËp

I- Môc tiªu

- Gióp häc sinh hiÓu kü h¬n vÒ c¸c kiÕn thøc ®· häc ë tiÕt 1 vµ tiÕt 2 th«ng qua mét sè bµi tËp ®¬n gi¶n

 - BiÕt ®Æt tªn ®óng vµ nhËn biÕt ®­îc tªn sai quy ®Þnh

 - Sö dông ®óng chó thÝch

II- Ph­¬ng ph¸p, ph­¬ng tiÖn d¹y häc

- S¸ch gi¸o khoa,

II- Néi dung tiÕt Bµi tËp

 

C©u1: Em h·y viÕt ra 5 tªn ®óng vµ 5 tªn sai trong ng«n ng÷ Pascal:

 a) 5 tªn ®óng:    ABCD,     B23,     _56,      Phuongtrinh,    tamgiac.

 b) 5 tªn sai:    AB CD,    -67,     7Pc,     A#C,       23_TR

C©u 2: Cho c¸c tªn sau ®©y: Program, dientich,  Var, sqrt, Real,      cout   Begin,   Integer, B1, Chuvi.

Em h·y cho biªt: Tªn nµo lµ tªn dµnh riªng, tªn nµo lµ tªn chuÈn, tªn nµo do ng­êi lËp tr×nh ®Æt: (Chia ra ba nhãm cho häc sinh th¶o luËn 3 phót råi cö nhãm tr­ëng lªn tr¶ lêi kÕt qu¶)

TL:  Tªn dµnh riªng:   Program, Var, Begin

  Tªn chuÈn: sqrt, Real, cout,   Integer.

 Tªn do ng­êi LT ®Æt: Dientich,  B1, Chuvi.

C©u3: H·y chän nh÷ng biÓu diÔn h»ng trong nh÷ng biÓu diÔn d­íi ®©y:

 a) -65   b) 6.A8 c) 15.4E-5

d) End  e) ‘89c’ f) 3090

TL:  A,  C,  E,  F

 

C©u4: T¹i sao ng­êi ta ph¶i x©y dùng c¸c ng«n ng÷ lËp tr×nh bËc cao

TL: Ng«n ng÷ bËc cao gÇn víi ng«n ng÷ tù nhiªn h¬n, thuËn tiÖn cho ®«ng ®¶o ng­êi lËp tr×nh (kh«ng chØ cho nh÷ng ng­êi lËp tr×nh chuyªn nghiÖp)

- Ch­¬ng tr×nh viÕt b»ng ng«n gn÷ bËc cao nãi chung kh«ng phô thuéc vµo phÇn cøng m¸y tÝnh vµ mét ch­¬ng tr×nh cã thÓ thùc hiÖn trªn nhiÒu lo¹i m¸y kh¸c nhau.

- Ch­¬ng tr×nh viÕt b»ng NNBC dÔ hiÓu, dÔ hiÖu chØnh vµ dÔ n©ng cÊp

- NNBC cho phÐp lµm viÖc víi nhiÒu kiÓu d÷ liÖu vµ c¸ch tæ chøc d÷ liÖu ®a d¹ng, thuËn tiÖn cho viÖc m« t¶ thuËt to¸n

C©u5: Ch­¬ng tr×nh dÞch lµ g×? T¹i sao cÇn ph¶i cã ch­¬ng tr×nh dÞch?

TL: Ch­¬ng tr×nh dÞch lµ ch­¬ng tr×nh ®Æc biÖt, cã chøc n¨ng chuyÓn ®æi ch­¬ng tr×nh ®­îc viÕt trªn ng«n ng÷ lËp tr×nh bËc cao thµnh ch­¬ng tr×nh thùc hiÖn ®­îc trªn m¸y tÝnh cô thÓ.

- CÇn ph¶i cã ch­¬ng tr×nh dÞch v×: ®Ó chuyÓn ch­¬ng tr×nh viÕt b»ng ng«n ng÷ lËp tr×nh bËc cao sang ng«n ng÷ m¸y ®Ó m¸y tÝnh cã thÓ thi hµnh ®­îc

C©u6: BiÖn dÞch vµ th«ng dÞch kh¸c nhau nh­ thÕ nµo?

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u


 

 

Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

TL: - Tr×nh biªn dÞch duyÖt, kiÓm tra, ph¸t hiÖn lçi, x¸ ®Þnh ch­¬ng tr×nh nguån cã dÞch ®­îc kh«ng, dÞch toµn bé ch­¬ng tr×nh nguån thµnh mét ch­¬ng trØnh ®Þch cã thÓ thùc hiÖn trªn m¸y tÝnh vµ cã thÓ l­u l¹i ®Ó sö dông vÒ sau khi cÇn thiÕt.

- Tr×nh th«nh dÞch lÇn l­ît dÞch tõng c©u lÖnh ra ng«n ng÷ m¸y råi thùc hiÖn ngay c©u lÖnh võa dÞch ®­îc hoÆc b¸o lçi nÕu kh«ng dÞch ®­îc.

C©u7: H·y cho biÕt c¸c ®iÓm kh¸c nhau gi÷a tªn dµnh riªng vµ tªn chuÈn.

TL: Tªn dµnh riªng kh«ng ®­îc dïng kh¸c víi ý nghÜa ®· x¸c ®Þnh, tªn chuÈn cã thÓ dïng víi ý nghÜa kh¸c.

C©u8: H·y tù viÕt ra ba tªn ®óng theo quy t¾c cña Pascal.

TL: ABC,    _89,      Giaiphuongtrinh.

C©u6: H·y cho biÕt nh÷ng biÓu diÔn nµo d­íi ®©y kh«ng ph¶i lµ biÓu diÔn h»ng trong Pascal vµ chØ râ trong tõng tr­êng hîp:

a) 150.0  b) -22   c) 6,23  d) ‘43’

i) ‘True’  f) 1.06E-15  g) 4+6  h) ‘C

TL: Nh÷ng biÓu diÔn kh«ng ph¶i lµ biÓu diÔn h»ng trong Pascal:

 c) 6,23 (dÊu phÈy ph¶i thay b»ng dÊu chÊm

 e) A20  (lµ tªn ch­a râ gi¸ trÞ)

 h) ‘C     (thiÕu nh¸y ®¬n ë cuèi: sai quy ®Þnh vª h»ng x©u)

 

BTVN: Lµm tÊt c¶ c¸c bµi tËp cßn l¹i trong SGK vµ c¸c bµi tËp ch­¬ng I trong s¸ch bµi tËp.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u


 

 

Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

TiÕt :4(PPCT)                       Ngµy 16 th¸ng 9 n¨m 2007

 

Ch­¬ng II-  Ch­¬ng tr×nh ®¬n gi¶n

§3. CÊu tróc ch­¬ng tr×nh

 

I- Môc tiªu

 - HiÓu ch­¬ng tr×nh lµ sù m« t¶ cña thuËt to¸n b»ng mét ng«n ng÷ lËp tr×nh

 - BiÕt cÊu tróc cña mét ch­¬ng tr×nh Pascal: CÊu tróc chung vµ c¸c thµnh phÇn

 - Nhn biÕt ®­îc c¸c thµnh phÇn cña mét ch­¬ng tr×nh ®¬n gi¶n.

II- Ph­¬ng ph¸p, ph­¬ng tiÖn d¹y häc

 - Ph­¬ng ph¸p: thuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p

 - Ph­¬ng tiÖn: M¸y chiÕu, m¸y tÝnh (nÕu cã), ph«ng chiÕu hoÆc b¶ng

III- L­u ý s­ ph¹m

C¸ch d¹y hiÖu qu¶ nhÊt lµ cã mét ch­¬ng tr×nh mÉu víi ®Çy ®ñ c¸c thµnh phÇn cña mét ch­¬ng tr×nh, chØ cho häc sinh tõng thµnh phÇn trong ch­¬ng tr×nh ®ã vµ thµnh phÇn nµo cã thÓ cã, thµnh phÇn nµo b¾t buéc ph¶i cã...

IV- Néi dung tiÕt d¹y

 

 

Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn vµ häc sinh

 

Néi dung bµi

- æn ®Þnh líp:

Chµo thÇy c«

C¸n bé líp b¸o c¸o sÜ sè

GV: Ch­¬ng tr×nh ®­îc viÕt b»ng NNLT bËc cao th­êng gåm phÇn khai b¸o vµ phÇn th©n. PhÇn th©n ch­¬ng tr×nh nhÊt thiÕt ph¶i cã, phÇn khai b¸o cã thÓ cã hoÆc kh«ng tuú theo tõng ch­¬ng tr×nh cô thÓ.

- Khi diÔn gi¶i có ph¸p cña NNLT ng­êi ta th­êng sö dông ng«n ng÷nhiªn. c¸c diÔn gi¶i b»ng ng«n gn÷ tù nhiªn ®­îc ®Æt gi÷a cÆp dÊu

 

GV: PhÇn khai b¸o sÏ cho m¸y biÕt ch­¬ng tr×nh sÏ sö dông nh÷ng tµi nguyªn nµo cña m¸y

 

 

GV: Mçi ng«n ng÷ lËp tr×nh cã c¸ch khai b¸o kh¸c nhau vµ tuú thuéc vµo ng«n ng÷ mµ ta cÇn t×m hiÓu xem trong ch­¬ng tr×nh ta cÇn khai b¸o nh÷ng g×.

 

 

 

1) CÊu tróc chung:

- Mçi ch­¬ng tr×nh nãi chung gåm 2 phÇn: phÇn khai b¸o vµ phÇn th©n ch­¬ng tr×nh.

     +[ < phÇn khai b¸o>]

     + < phÇn th©n >

 

 

 

 

2) C¸c thµnh phÇn cña ch­¬ng tr×nh.

a) PhÇn khai b¸o

- Cã thÓ khai b¸o tªn ch­¬ng tr×nh, h»ng ®­îc ®Æt tªn, biÕn, th­ viÖn, ch­¬ng tr×nh con,...

Khai b¸o tªn ch­¬ng tr×nh

- Trong Turbo Pascal

Program

- Tªn ch­¬ng tr×nh do ng­êi lËp tr×nh tù ®Æt theo ®óng quy t¾c ®Æt tªn.

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u


 

 

Trang 1

 

 

Bµi so¹n gi¸o ¸n m«n Tin häc líp 11

 

 

GV: Th­ viÖn ch­¬ng tr×nh th­êng chøa nh÷ng ®o¹n ch­¬ng tr×nh lËp s½n gióp ng­êilËp tr×nh thùc hiÖn mét sè c«ng viÖc th­êng dïng, c¸ ®o¹n ch­¬ng tr×nh nµy cùc kú h÷u Ých cho ng­êi lËp tr×nh, nhÊt lµ trong nh÷ng ng«n ng÷ lËp tr×nh tiªn tiÕn hiÖn nay

 

 

 

 

 

Gv: Khia b¸o h»ng lµ viÑc ®Æt tªn cho h»ng ®Ó tiÖn khi sö dông vµ tr¸nh viÖc ph¶i viÕt lÆp l¹i nhiÒu lÇn cïng mét h»ng trong ch­¬ng tr×nh. Khai b¸o h»ng cßn tiÖn lîi h¬n khi cÇn thay ®æi gi¸ trÞ cña nã trong ch­¬ng tr×nh.

G: LËp tr×nh b»ng ng«n ng÷ nµo cÇn t×m hiÓu c¸ch khai b¸o h»ng cña ng«n ng÷ Êy.

 

 

 

 

 

GV: Khai b¸o biÕn lµ xin m¸y tÝnh cÊp cho ch­¬ng tr×nh mét vïng nhí ®Ó l­u tr÷ vµ xö lý th«ng tin trong bé nhí trong.

 

 

 

 

GV: Mçi ng«n ng÷ lËp tr×nh cã c¸hc tæ chøc ch­¬ng tr×nh kh¸c nhau th­êng th× phÇn th©n chøa c¸c c©u lÖnh cña ch­¬ng tr×nh.

 

 

 

 

 

GV: §­a ra mét sè vÝ dô

 

 

GV: Cho häc sinh quan s¸t 2 ch­¬ng t×nh trong 2 ng«n ng÷ kh¸c nhau lµ Pascal vµ C++

VD: Program Bai_1;

        Program Tong;

Khai b¸o th­ viÖn:

- Trong ng«n ng÷ Pascal: Uses

- Trong ng«n ng÷ C++: #include

VD: Trong Turbo Pascal: Uses CRT, GRAPH;

 

Khai b¸o h»ng:

- Nh÷ng h»ng sö dông nhiÒu lÇn trong ch­¬ng tr×nh th­êng ®­îc ®Æt tªn cho tiÖn khi sö dông.

VD: Trong Turbo Pascal:

    const N = 100;

             PI = 3.1416;

           KQ = ‘ket qua:’;

Trong C++:

     const int N = 100;

     const PI = 3.1416;

     const char* KQ = “ketqua:”

Khai b¸o biÕn:

- Mäi biÕn sö dông trong ch­¬ng tr×nh ®Òu ph¶i khai b¸o ®Ó ch­¬ng tr×nh dÞch biÕt ®Ó xö lý vµ l­u tr÷.

- BiÕn chØ mang mét gi¸ trÞ gäi lµ biÕn ®¬n

(Khai b¸o biÕn sÏ tr×nh bµy ë bµi 5)

PhÇn th©n ch­¬ng tr×nh:

- Th©n ch­¬ng tr×nh th­êng lµ n¬i chøa toµn bé c¸c c©u lÖnh cña ch­¬ng tr×nh hoÆc lêi gäi ch­¬ng tr×nh con.

- Th©n ch­¬ng tr×nh th­êng cã cÆp dÊu hiÖu b¾t ®Çu vµ kÕt thóc CT

VD: Trong ng«n ng÷ Pascal

    Begin

               [

    End.

3. VÝ dô ch­¬ng tr×nh ®¬n gi¶n.

XÐt 2 ch­¬ng tr×nh ®¬n gi¶n trong 2 ng«n ng÷ kh¸c nhau sau ®©y:

 

Gi¸o viªn: §Æng §×nh Héi – Tr­êng THPT Phan §¨ng L­u

nguon VI OLET