Giáo trình sửa chữa xe máy

CHƯƠNG I

HỆ THỐNG NHIÊN LIỆU

Bài 1 : BỘ CHẾ HÒA KHÍ TỰ ĐỘNG

(1 tiết)

Hiểu rõ cấu tạo, hoạt động và những hư hỏng thông thường của bộ chế hòa khí.

I.NHIỆM VỤ

(tr.69 SGK nghề SCXM)

II.CẤU TẠO

(tr.70-tr.72 SGK nghề SCXM)

III.HOẠT ĐỘNG CỦA BỘ CHẾ HÒA KHÍ TỰ ĐỘNG

(tr.72, 73 SGK nghề SCXM)

IV.HƯ HỎNG THÔNG THƯỜNG CỦA BỘ CHẾ HÒA KHÍ

(tr.75 SGK nghề SCXM)

Câu hỏi

1. Cấu tạo của bộ chế hòa khí tự động.
2. Hoạt động của bộ chế hòa khí tự động.
3. Những hư hỏng thông thường của bộ chế hòa khí tự động.

BÀI 2 : Thực hành

BẢO DƯỠNG VÀ SỬA CHỮA BỘ CHẾ HÒA KHÍ

(2tiết)

I.THIẾT BỊ VÀ VẬT LIỆU

          Xe máy động cơ 4 kỳ.

          Dụng cụ tháo lắp.

          Xăng.

II.THÁO LẮP BỘ CHẾ HÒA KHÍ

 (tr.75 – tr.77 SGK nghề SCXM)

III.ĐIỀU CHỈNH MỨC XĂNG Ở BUỒNG PHAO

 (tr.77 SGK nghề SCXM)

IV.ĐIỀU CHỈNH CÁC MẠCH XĂNG

 (tr.77- tr.79 SGK nghề SCXM)

V.ĐÁNH GIÁ

1. Tháo lắp được bộ chế hòa khí.
2. Điều chỉnh được mức xăng.
3. Điều chỉnh được các mạch xăng.

Câu hỏi

1. Trình bày phương pháp tháo lắp bộ chế hòa khí.
2. Trình bày phương pháp điều chỉnh các mạch xăng.

Chương II

HỆ THỐNG ĐIỆN

Bài 1 : CÁC MẠCH ĐIỆN CƠ BẢN TRÊN XE MÁY

(3 tiết)

-Biết được nhiệm vụ, sơ đồ mạch điện và nguyên lý làm việc của mạch đèn chạy đêm, mạch đèn signal, mạch kèn và đèn thắng.

1. MẠCH ĐÈN CHẠY ĐÊM
   1.                     Nhiệm vụ

Chiếu sáng cho xe hoạt động trong đêm tối và sương mù, bảo đảm được an toàn giao thông.

2.                     Sơ đồ mạch điện

Hình II.1 Sơ đồ mạch đèn chạy đêm

Nguyên lý làm việc

Khi bật công tắc đèn chính ở vị trí “P” dòng điện AC của cuộn dây đèn dây vàng (Y) sang dây nâu (Br) để cung cấp điện cho đèn sương mù, đèn soi sáng công tơ mét và đèn sau.

Tiếp tục bật công tắc đèn chính sang vị trí “HL” dòng điện sang dây nâu sọc trắng (Br/W) để đến công tắc cốt pha. Đồng thời dòng điện vẫn duy trì ở dây màu nâu (Br).

-         Khi bật công tắc cốt pha ở vị trí pha, dòng điện từ dây nâu sọc trắng (Br/W) sang dây xanh biển (Bu) cung cấp cho tim đèn pha và đèn báo pha.

-         Khi bật công tắc cốt pha ở vị trí cốt, dòng điện từ dây nâu sọc trắng (Br/W) sang dây trắng (W) cung cấp cho tim đèn cốt.

1. MẠCH ĐÈN SIGNAL
   1.                     Nhiệm vụ

Mạch signal có nhiệm vụ báo hiệu cho các xe khác biết để xin nhường đường, đồng thời báo hiệu cho người lái biết đang rẽ phải hay rẽ trái.

2.                     Sơ đồ mạch điện

Hình II.2 Sơ đồ mạch đèn signal

3. Nguyên lý làm việc

Khi ta mở công tắc máy, dòng điện 1 chiều (DC) từ bình accu đến công tắc máy bằng dây màu đỏ ra dây màu đen (Bk) đến hộp nháy (relay signal) sau đó ra dây màu xám (Gr) để vào công tắc đèn signal.

-         Khi bật công tắc signal về hướng quẹo phải () dòng điện từ dây xám qua dây xanh biển nhạt (Lbu) để cung cấp điện cho đèn signal bên phải trước và sau, đồng thời rẽ mạch lên đèn báo signal bên phải trên đồng hồ tốc độ.

-         Khi bật công tắc signal về hướng quẹo trái () dòng điện từ dây xám qua dây màu cam (O) để cung cấp điện cho đèn signal bên trái trước và sau, đồng thời rẽ mạch lên đèn báo signal bên trái trên đồng hồ tốc độ.

1. MẠCH KÈN VÀ ĐÈN THẮNG.
   1.                     Nhiệm vụ

Phát ra âm thanh để xin nhường đường và tín hiệu báo giảm tốc độ hoặc dừng xe.

2.                     Sơ đồ mạch điện

Hình II.3 Sơ đồ mạch kèn và đèn thắng

Nguyên lý làm việc

Khi mở công tắc máy dòng điện DC của bình accu theo dây màu đen (Bk) đến kèn và hai công tắc thắng :

-         Khi ấn nút kèn dây mass kèn nối với dây mass của hệ thống nên khép kín mạch nên kèn kêu. Dòng điện đi theo mạch : từ  (+) accu  công tắc máy  kèn  nút kèn  mass   (-) accu.

-         Khi bóp cần thắng trước hoặc đạp thắng sau, điện từ dây đen (Bk) sang dây xanh lá sọc vàng (G/Y) sau đó đến đèn thắng nên đèn cháy sáng. Dòng điện đi theo mạch : từ  (+) accu  công tắc máy  công tắc thắng tay (hoặc công tắc thắng chân) đèn thắng  mass  (-) accu.

Câu hỏi

1. Vẽ sơ đồ và trình bày nhiệm vụ, nguyên lý làm việc của mạch đèn chạy đêm.
2. Vẽ sơ đồ và trình bày nhiệm vụ, nguyên lý làm việc của mạch đèn signal.
3. Vẽ sơ đồ và trình bày nhiệm vụ, nguyên lý làm việc của mạch kèn và đèn thắng.

Bài 2 : Thực hành

THÁO LẮP, BẢO DƯỠNG VÀ SỬA CHỮA MẠCH ĐIỆN

(9 tiết)

1. THIẾT BỊ VÀ VẬT LIỆU

-         Các chi tiết và bộ phận của hệ thống điện Honda Dream C100.

-         Sơ đồ trãi hệ thống điện xe Honda Dream C100.

-         Xe Honda Dream C100 hoặc xe máy tương tự còn hoạt động.

-         Các loại dụng cụ đồ nghề cần thiết cho quá  trình tháo lắp, kiểm tra, bảo dưỡng.

2. HƯ HỎNG THÔNG THƯỜNG.

(tr.138,139 SGK nghề SCXM)

3. THÁO LẮP VÀ BẢO DƯỠNG

(tr.139-tr144 SGK nghề SCXM)

4. QUI LUẬT ĐI DÂY CÁC MẠCH ĐIỆN.
   1. Các kí hiệu màu dây

• Màu trắng : W
• Màu đen : Bk
• Màu đỏ : R
• Màu hồng : P
• Màu vàng : Y
• Màu nâu : Br
• Màu xám : Gr
• Màu cam : O
• Màu xanh lá cây : G
• Màu xanh biển nhạt : LBu
• Màu xanh biển : Bu
• Màu đỏ sọc trắng : R/W
• Màu đỏ sọc vàng : R/Y
• Màu đen sọc trắng : Bk/W

• Màu đen sọc vàng : Bk/Y
• Màu đen sọc đỏ : Bk/R
• Màu nâu sọc trắng : Br/W
• Xanh biển sọc vàng : Bu/Y
  1. Qui luật đi dây các mạch điện.

a)     Mạch đèn chạy đêm.

         Sơ đồ mạch điện.

         Qui luật đi dây

-         Dây màu vàng (Y) từ cuộn dây đèn nối với dây vàng của công tắc đèn chính trên tay cầm bên phải. Dây vàng  của cuộn dây đèn lại có mạch rẽ nối với dây vàng của Diode tiết chế (Regulator) để giảm bớt dòng điện khi xe tăng tốc độ lớn.

-         Dây nâu (Br) của công tắc đèn chính nối với dây nâu (Br) để nối điện đến hai đèn sương mù, hai đèn soi sáng đồng hồ tốc độ và đèn sau.

-         Dây nâu sọc trắng (Br/W) của công tắc đèn chính nối với dây nâu sọc trắng của công tắc đèn pha cốt bên tay cầm bên trái.

-         Dây xanh biển (Bu) của công tắc đèn pha cốt nối với dây xanh biển của tim đèn pha và đèn báo pha.

-         Dây trắng (W) của công tắc đèn pha cốt nối với dây trắng của tim đèn cốt.

-         Các bóng đèn  có dây mass màu xanh lá (G).

a)    Mạch đèn signal.

         Sơ đồ mạch điện.

         Qui luật đi dây

-         Dây đen (Bk) từ công tắc máy ra nối với dây đen sườn và dây đen của hộp nháy.

-         Dây xám (Gr) của hộp nháy nối với dây xám sườn để nối với dây xám của công tắc đèn signal trên tay cầm trái.

-         Dây màu xanh biển nhạt (Lbu) từ công tắc đèn signal ra nối với dây xanh biển nhạt (Lbu) trước bên phải, đèn báo signal bên phải và qua dây sườn nối với dây xanh biển nhạt (Lbu) đèn signal sau bên phải.

-         Dây màu cam (O) từ công tắc signal ra nối với dây màu cam (O) đèn signal trước bên trái, đèn báo signal bên trái và qua dây sườn nối với dây màu cam (O) đèn signal sau bên trái.

a)    Mạch kèn, đèn thắng

         Sơ đồ mạch điện

         Qui luật đi dây

-         Dây đen (Bk) từ công tắc máy ra nối với dây đen sườn và nối đến dây đen của kèn và dây đen của công tắc thắng tay.

-         Dây đen sườn nối với dây đen của công tắc thắng chân ở bàn đạp thắng sau.

-         Dây xanh nhạt (LG) của nút kèn nối với dây xanh nhạt của kèn.

-         Dây còn lại của hai công tắc đèn thắng màu xanh lá sọc vàng (G/Y) nối với tim đèn thắng.

-         Bóng đèn thắng và kèn có dây mass màu xanh lá cây (G).

1. ĐÁNH GIÁ

1.             Tháo lắp và bảo dưỡng một bộ phận (đèn, công tắc)
2.             Đọc sơ đồ điện của một mạch điện (mạch đèn chạy đêm, signal, kèn, đèn thắng)

Câu hỏi

1. Trình bày cách tháo lắp, kiểm tra  mạch đèn chạy đêm.
2. Đọc sơ đồ mạch điện và cho biết cách đi dây mạch đèn chạy đêm.
3. Trình bày cách tháo lắp, kiểm tra mạch đèn signal.
4. Đọc sơ đồ mạch điện và cho biết cách đi dây mạch đèn signal.
5. Trình bày cách tháo lắp, kiểm tra mạch kèn, đèn thắng.
6. Đọc sơ đồ mạch điện và cho biết cách đi dây mạch kèn và đèn thắng.