Bài 11. Đồng bằng Bắc Bộ

ĐỊA LÍ
LỚP 4
Địa lí
Khoanh tròn chữ cái trước câu trả lời đúng:
Câu 1: Địa hình của Hoàng Liên Sơn có đặc điểm:
a. Núi cao đồ sộ có nhiều đỉnh nhọn, sườn dốc.
b. Cao, rộng, xếp tầng cao thấp khác nhau.
c. Vùng đồi với đỉnh tròn, sườn thoải, xếp cạnh nhau như bát úp.
Kiểm tra bài cũ:
a
Địa lí
Câu 2: Để bảo vệ rừng chúng ta cần:
a. Trồng cây ăn quả.
b. Trồng cây cây công nghiệp lâu năm.
c. Không chặt phá rừng bừa bãi, khai thác rừng hợp lý và trồng lại rừng ở những nơi đất trống, đồi trọc.
c
Địa lí
Đồng bằng Bắc Bộ
1/ Đồng bằng lớn ở miền Bắc.
Địa lí
Đồng bằng Bắc Bộ
Quan sát bản đồ và cho biết đồng bằng được hiển thị màu gì?
Đồng bằng được hiển thị màu xanh xám.
Em hãy chỉ ra những đồng bằng lớn của nước ta trên bản đồ.
Hãy cho biết đồng bằng Bắc Bộ nằm ở phía nào của nước ta?
Đồng bằng Bắc Bộ nằm ở phía Bắc của nước ta.
Dựa vào kí hiệu, hãy xác định vị trí của đồng bằng Bắc Bộ.
LƯỢC ĐỒ ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ
Đồng bằng Bắc Bộ có hình dạng như thế nào?
LƯỢC ĐỒ ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ
Đồng bằng Bắc Bộ có dạng hình tam giác, với đỉnh ở Việt Trì, cạnh đáy là đường bờ biển.
1/ Đồng bằng Bắc Bộ do phù sa những sông nào bồi đắp nên?
2/ Đồng bằng Bắc Bộ có diện tích lớn thứ mấy trong các đồng bằng ở nước ta? Nó đứng sau ĐB nào?
3/Diện tích đồng bằng Bắc Bộ là bao nhiêu?
4/ Địa hình đồng bằng Bắc Bộ có đặc điểm gì?
Thời gian
5 phút
Dựa vào nội dung mục 1 và hình 1, hình 2 trong sách giáo khoa cùng với vốn hiểu biết của mình, các em hãy thảo luận nội dung các câu hỏi sau:
THẢO LUẬN
NHÓM 4
Lược đồ đồng bằng Bắc Bộ
Sông Hồng
Sông Thái Bình
Đồng bằng có diện tích lớn thứ hai trong các đồng bằng ở nước ta.
Nó đứng sau ĐB Nam Bộ.
Đồng bằng Bắc Bộ có
diện tích rộng khoảng
15 000km2
Lược đồ đồng bằng Bắc Bộ
Địa hình đồng bằng khá bằng phẳng


Đồng bằng Bắc Bộ do phù sa sông Hồng và sông Thái Bình bồi đắp nên.
Đồng bằng có diện tích lớn thứ hai trong các đồng bằng ở nước ta.
Diện tích đồng bằng là 15000 ki- lô- mét vuông và đang tiếp tục được mở rộng ra biển.
Địa hình đồng bằng khá bằng phẳng.
2/ Sông ngòi và hệ thống đê ngăn lũ.
Hình 2: Cảnh đồng bằng Bắc Bộ

Quan sát lược đồ và ghi vào giấy nháp tên các con sông mình quan sát được.
Sông Hồng
Sông Đáy
Sông Thái Bình
Sông Cầu
Sông Đuống
Sông Hồng
Sông Đáy
Sông Thái Bình
Sông Cầu
Sông Đuống
Sông Luộc
Nhìn vào bản đồ em thấy sông Hồng bắt nguồn từ đâu?
Sông Hồng bắt nguồn từ Trung Quốc
Vì sông có nhiều phù sa nên nước sông quanh năm có màu đỏ. Chính vì vậy sông có tên là sông Hồng.
Sông Hồng
Sông Thương
Sông Lục Nam
1.Mùa mưa của đồng bằng Bắc Bộ trùng với mùa nào trong năm?
2.Về mùa mưa, nước ở các con sông ở đây như thế nào?
3.Người dân đồng bằng Bắc Bộ đã làm gì để hạn chế tác hại của lũ lụt?
Dựa vào nội dung mục 2 và vốn hiểu biết của mình, các em hãy thảo luận:
Làm việc nhóm đôi
5 phút
+ Ở đồng bằng Bắc Bộ, mùa mưa trùng với mùa hạ.
+ Về mùa mưa, nước ở các con sông dâng cao và gây ra ngập lụt ở đồng bằng Bắc Bộ.
1.Mùa mưa của đồng bằng Bắc Bộ trùng với mùa nào trong năm?
2.Về mùa mưa, nước ở các con sông ở đây như thế nào?
+ Để ngăn chặn lũ lụt người dân đồng bằng Bắc bộ đã đắp đê dọc hai bên bờ sông để ngăn lũ lụt cho đồng ruộng và nhà cửa.
3. Người dân đồng bằng Bắc Bộ đã làm gì để hạn chế tác hại của lũ lụt?
Ở đồng bằng Bắc Bộ, mùa hạ là mùa mưa nhiều, khiến nước sông dâng cao thường gây ngập lụt. Để ngăn chặn lũ lụt người dân đồng bằng Bắc bộ đã đắp đê dọc hai bên bờ sông.
Hệ thống
đê ở ĐBBB
Tác dụng:
Vị trí:
Đặc điểm:
ngăn lũ
dọc hai bên bờ sông
dài, cao,
vững chắc
Nếu bờ đê không chắc chắn, điều gì sẽ xảy ra khi nước sông chảy mạnh?
Nếu bờ đê không chắc chắn, nước sông lại chảy mạnh thì dễ làm vỡ đê, gây ngập lụt cho cả cánh đồng.
Vỡ đê
Nạn đói năm 1945
Để bảo vệ đê điều, nhân dân ta phải làm gì?
Hàng năm, nhân dân đồng bằng Bắc Bộ đều kiểm tra đê điều, bồi đắp thêm, gia cố thêm để đê thêm vững chắc.
Theo em, người dân đã làm gì để bảo vệ và hạn chế việc vỡ đê ?
Người dân ở đây đã đắp đê cao hơn, kiểm tra đê thường xuyên, trồng cỏ bảo vệ chân đê, xây bờ kè ở những nơi nước chảy mạnh, thông thoáng dòng chảy cho sông,...
Các biện pháp bảo vệ đê
Cảnh đắp đê
Cảnh đắp đê dưới thời Trần
Tuy vậy hệ thống đê đã làm cho phần lớn diện tích đồng bằng không được bồi đắp thêm phù sa hàng năm và tạo nên nhiều vùng đất trũng.
Người dân ở đồng bằng Bắc Bộ đã làm gì để tưới nước và tiêu nước cho đồng ruộng?
Người dân ở đồng bằng Bắc Bộ đã đào nhiều kênh, mương để tưới, tiêu nước cho đồng ruộng.
Mương dẫn nước ở đồng bằng Bắc Bộ
Nhiều sông ngòi và có hệ thống đê ngăn lũ dọc hai bên bờ sông.
Đồng bằng lớn thứ hai của nước ta. Địa hình khá bằng phẳng.
Có dạng hình tam giác. Do sông Hồng và sông Thái Bình bồi đắp.
Nhiều kênh, mương để tưới, tiêu nước cho đồng ruộng.
ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ
Đồng bằng Bắc Bộ có dạng hình tam giác, với đỉnh ở Việt Trì, cạnh đáy là đường bờ biển. Đây là đồng bằng châu thổ lớn thứ hai của nước ta, do sông Hồng và sông Thái Bình bồi đắp nên. Đồng bằng có bề mặt khá bằng phẳng, nhiều sông ngòi; ven các sông có đê để ngăn lũ.
Bài học
TRÒ CHƠI
RUNG CHUÔNG VÀNG
Trong mỗi câu hỏi có các đáp án: a,b,c

Chọn đáp án đúng ghi vào bảng.
Học sinh nào trả lời sai không được
tham gia ở những câu hỏi kế tiếp.
Em hãy lưạ chọn câu trả lời đúng nhất.
Câu 1: Đồng bằng Bắc Bộ có dạng hình:
A. Hình tròn
B. Hình vuông
C. Hình tam giác
05
04
03
02
01
Câu 2: Đồng bằng Bắc Bộ do phù sa của những con sông nào tạo nên?
A. Sông Lam, sông Hồng.
B. Sông Hồng, sông Thái Bình.
C. Sông Thái Bình, sông Lam.
05
04
03
02
01
Câu 3: Đồng bằng Bắc Bộ là đồng bằng lớn thứ mấy ở nước ta?
A. Thứ nhất
B. Thứ hai
C. Thứ ba
05
04
03
02
01
Câu 4: Đặc điểm ở đồng bằng Bắc Bộ:
A. Đồng bằng có bề mặt khá bằng phẳng, nhiều sông ngòi, ven các sông có đê ngăn lũ.
B. Sông ngòi, kênh rạch chằng chịt.
C. Đồng bằng có nhiều vùng trũng, nhiều đất phèn, đất nhiễm mặn.
05
04
03
02
01
Dặn dò: Xem lại bài và chuẩn bị bài: Người dân ở đồng bằng Bắc Bộ.
Kính chúc quý thầy cô giáo mạnh khỏe, các em học sinh chăm ngoan, học giỏi.