Tập làm văn
KHỞI ĐỘNG
Khi kể lại hành động của nhân vật, cần chú ý những gì?
Khi kể lại hành động của nhân vật cần chú ý:
Chọn kể những hành động tiêu biểu của nhân vật.
Thông thường, nếu hành động xảy ra trước thì kể trước, xảy ra sau thì kể sau.
Tập làm văn
Tả ngoại hình của nhân vật
trong bài văn kể chuyện
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Chị Nhà Trò đã bé nhỏ lại gầy yếu quá, người bự những phấn, như mới lột. Chị mặc áo thâm dài, đôi chỗ chấm điểm vàng, hai cánh mỏng như cánh bướm non, lại ngắn chùn chùn. Hình như cánh yếu quá, chưa quen mở, mà cho dù có khoẻ cũng chẳng bay được xa. Tôi đến gần, chị Nhà Trò vẫn khóc.
Theo Tô Hoài
I. NHẬN XÉT

1. Ghi vắn tắt đặc điểm ngoại hình của chị Nhà Trò.
2. Ngoại hình của chi Nhà TRò nói lên điều gì về tính cách và thân phận của nhân vật này?
I. NHẬN XÉT

I.NHẬN XÉT
Một hôm, qua một vùng cỏ xước xanh dài, tôi chợt nghe tiếng khóc tỉ tê. Đi vài bước nữa, tôi gặp chị Nhà Trò ngồi gục đầu bên tảng đá cuội.
Chị Nhà Trò đã bé nhỏ lại gầy yếu quá, người bự những phấn, như mới lột. Chị mặc áo thâm dài, đôi chỗ chấm điểm vàng, hai cánh mỏng như cánh bướm non, lại ngắn chùn chùn. Hình như cánh yếu quá, chưa quen mở, mà cho dù có khỏe cũng chẳng bay được xa. Tôi đến gần, chị Nhà Trò vẫn khóc. Nức nở mãi, chị mới kể:
- Năm trước, khi gặp trời làm đói kém, mẹ em phải vay lương ăn của bọn nhện. Sau đấy, không may mẹ em mất đi, còn lại thui thủi có mình em. Mà em ốm yếu, kiếm bữa cũng chẳng đủ. Bao năm nghèo túng vẫn hoàn nghèo túng. Mấy bận bọn nhện đã đánh em. Hôm nay bọn chúng chăng tơ ngang đường đe bắt em, vặt chân, vặt cánh ăn thịt em.
Tôi xòe cả hai càng ra, bảo Nhà Trò:
- Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn hiếp kẻ yếu.
Rồi tôi dắt Nhà Trò đi. Được một quãng thì tới chỗ mai phục của bọn nhện.
Theo Tô Hoài

Dế Mèn bênh vực kẻ yếu
gầy yếu quá.
bé nhỏ, người bự những phấn như mới lột.
hai cánh mỏng như cánh bướm non, lại ngắn chùn chùn.
mặc áo thâm dài, đôi chỗ chấm điểm vàng.
yếu đuối.
tội nghiệp, đáng thương, dễ bị bắt nạt.
1. Trong bài văn kể chuyện, nhiều khi cần miêu tả ngoại hình của nhân vật.
2. Những đặc điểm ngoại hình tiêu biểu có thể góp phần nói lên tính cách hoặc thân phận của nhân vật và làm cho câu chuyện thêm sinh động, hấp dẫn.
GHI NHỚ
Khi tả ngoại hình của nhân vật thường miêu tả những chi tiết nào?
Tả ngoại hình
Khuôn mặt: trái xoan, tròn…
Hình dáng: dong dỏng cao, gầy, béo…
Da dẻ: trắng ngần, trắng bóc, trắng bệch…
Quần áo: mặc áo màu hồng, thướt tha….
Mái tóc: dài, mượt mà, đen nhánh…
III. LUYỆN TẬP
Bài 1. Đoạn văn sau miêu tả ngoại hình của một chú bé liên lạc cho bộ đội trong kháng chiến. Tác giả đã chú ý miêu tả những chi tiết nào? Các chi tiết ấy nói lên điều gì về chú bé?
Tôi nhìn em. Một em bé gầy, tóc húi ngắn, hai túi của chiếc áo cánh nâu đã trễ xuống tận đùi như đã từng phải đựng nhiều thứ quá nặng. Quần của em ngắn chỉ tới đầu gối để lộ đôi bắp chân nhỏ luôn luôn động đậy. Tôi đặc biệt chú ý đến đôi mắt của em, đôi mắt sáng và xếch lên khiến người ta có ngay cảm giác là một em bé vừa thông minh vừa gan dạ.
Theo VŨ CAO

Thân hình: gầy
Tóc: húi ngắn
Hai túi : trễ xuống đến tận đùi như đã từng phải đựng nhiều thứ quá nặng
Quần: chỉ ngắn đến đầu gối
Bắp chân nhỏ luôn động đậy
Đôi mắt: sáng và xếch lên
Nhà nghèo, quen chịu vất vả
Hiếu động, đã từng đựng đồ chơi hoặc lựu đạn
Nhanh nhẹn, hiếu động, thông minh, gan dạ
Thân hình: gầy
Tóc: húi ngắn
Hai túi : trễ xuống đến tận đùi như đã từng phải đựng nhiều thứ quá nặng
Quần: chỉ ngắn đến đầu gối
Bắp chân nhỏ luôn động đậy
Đôi mắt: sáng và xếch lên
Nhà nghèo, quen chịu vất vả
Hiếu động, đã từng đựng đồ chơi hoặc lựu đạn
Nhanh nhẹn, hiếu động, thông minh, gan dạ
BÀI 2: Kể lại câu chuyện Nàng tiên Ốc, kết hợp tả ngoại hình của các nhân vật.
Vỏ: mịn, bóng, có những vân nổi lên đều đặn…
Màu sắc: xanh biêng biếc…
Con ốc: đẹp
- Khuôn mặt nhăn nheo
- Da nổi đồi mồi.
- Mái tóc của cụ thì thưa thớt bạc trắng.
- Đôi mắt của cụ vẫn còn sáng và tinh tường lắm, ánh mắt toát lên vẻ nhân từ phúc hậu.
- Thân hình gầy còm
- Cách ăn mặc: thường mặc chiếc áo thâm đen, hai vai đã bạc màu bởi thời gian mưa nắng ngoài đồng. - Dáng đi chậm chạp, yếu ớt.
Nàng Tiên Ốc
Bà lão
- Gương mặt xinh đẹp.
- Nước da trắng ngần.
- Đôi môi hồng thắm, chúm chím cười duyên.
- Đôi mắt to tròn.
Mái tóc óng ả.
- Dáng di nhẹ nhàng, thanh thoát.
- Cách ăn mặc: Nàng mặc một chiếc váy màu xanh da thướt tha.
- …
Ví dụ: Tả nàng tiên
Hôm ấy, bà lão vẫn ra đồng như mọi khi. Nhưng giữa đường quay về, nhẹ nhàng nấp sau cánh cửa để rình xem điều kì lạ từ đâu mà có. Thế rồi, bà thấy từ trong chum nước, một nàng tiên bước ra. Nàng tiên mới đẹp làm sao. Khuôn mặt nàng tròn, trắng và dịu dàng như trăng rằm. Nàng mặc một chiếc váy dài màu xanh thướt tha. Nàng đi lại nhẹ nhàng như lướt trên mặt đất. Đôi tay nàng mềm mại cầm chổi quét nhà, quét sân, rồi ra vườn nhặt cỏ, tưới rau. Bà già nhân lúc đó, rón rén đến bên chum nước, thò tay lấy chiếc vỏ ốc lên và đập nó vỡ tan…

Bài 2: Kể lại câu chuyện Nàng tiên Ốc, kết hợp tả ngoại hình của các nhân vật.
Đặc điểm ngoại hình tiêu biểu
Tính cách, thân phận
Sinh động, hấp dẫn
Dặn dò
Hoàn thành bài tập 2 vào vở.
Chuẩn bị bài tuần sau: Kể lại lời nói, ý nghĩ của nhân vật.
CẢM ƠN CÁC CON ĐÃ LẮNG NGHE.
Đặc điểm ngoại hình tiêu biểu
Tính cách, thân phân
Sinh động, hấp dẫn
nguon VI OLET