Tuần 3. Từ đơn và từ phức

TRƯỜNG TIỂU HỌC THÀNH CÔNG
Tiếng Việt 4

LUYỆN TỪ VÀ CÂU

Từ đơn
và từ phức

1. KHỞI ĐỘNG: Giải các câu đố chữ sau:
Tôi là con vật đồng xanh
Giúp người làm ruộng quẩn quanh cấy cày
Nếu em cắt nửa thân này
Một “châu” xuất hiện ở ngay bản đồ
(Là hai chữ gì?)
trâu
Âu

Giải các câu đố sau:
Một châu trong ngũ đại châu
Chữ Hán có nghĩa bay mau lên trời
Thêm huyền mập lắm ai ơi
Mất “p” là mở miệng cười vui sao.
(Là ba chữ gì?)
phi
phì
hì
Luyện từ và câu
Từ đơn và từ phức
Thứ ba ngày 05 tháng 10 năm 2021
Mục tiêu: - Hiểu được sự khác nhau giữa tiếng và từ, phân biệt được từ đơn và từ phức (ND ghi nhớ).
- Nhận biết được từ đơn, từ phức trong đoạn thơ (BT1, mục III) ; bước đầu làm quen với từ điển (hoặc sổ tay từ ngữ) để tìm hiểu về từ (BT2, BT3).
.
II. KHÁM PHÁ
Hãy chia các từ trên thành hai loại:
Câu sau đây có 14 từ, mỗi từ được phân cách bằng một dấu gạch chéo:
Nhờ / bạn / giúp đỡ /, lại / có / chí / học hành/, nhiều / năm / liền /,Hanh / là / học sinh / tiên tiến /.
Theo Mười năm cõng bạn đi học
giúp đỡ, học hành, học sinh, tiên tiến
nhờ, bạn, lại, có, chí, nhiều, năm, liền, anh, là
M: nhờ
M: giúp đỡ
I. NHẬN XÉT
2. Theo em :
Tiếng dùng để làm gì?

Từ dùng để làm gì?
Tiếng dùng để cấu tạo nên từ
Từ dùng để cấu tạo nên câu
Từ nào cũng có nghĩa
Theo em, tiếng dùng để làm gì? Từ dùng để làm gì?
Từ tạo nên câu
Ghi nhớ
Tiếng cấu tạo nên từ. Từ chỉ gồm một tiếng là từ đơn. Từ gồm hai hay nhiều tiếng gọi là từ phức.
Từ nào cũng có nghĩa và dùng để tạo nên câu.
III. LUYỆN TẬP

1. Chép vào vở đoạn thơ và dùng dấu gạch chéo để phân cách các từ trong hai câu thơ cuối đoạn. Ghi lại các từ đơn và từ phức trong đoạn thơ:
Chỉ / còn / truyện cổ / thiết tha /
Cho / tôi / nhận mặt / ông cha / của / mình /
Rất công bằng, rất thông minh.
Vừa độ lượng lại đa tình, đa mang.
Theo Lâm Thị Mỹ Dạ
chỉ, còn, cho, tôi, của, mình, rất, vừa, lại
truyện cổ, thiết tha, nhận mặt, ông cha, công bằng, thông minh, độ lượng, đa tình, đa mang
Chỉ / còn / truyện cổ / thiết tha /
Cho / tôi / nhận mặt / ông cha / của / mình /
Rất / công bằng, / rất / thông minh /
Vừa / độ lượng / lại / đa tình, / đa mang /
2. Hãy tìm trong từ điển và ghi lại:
3 từ đơn:
3 từ phức:


Gà., lợn , buồn, vui, cười, khóc…
Thầy giáo, đoàn kết, xe đạp, máy bay, quạt trần,….
3. Đặt câu với một từ đơn hoặc với từ phức vừa tìm được ở bài tập 2.
M: (Đặt câu với từ đoàn kết)
Đoàn kết là truyền thống quý báu của nhân dân ta.

DẶN DÒ