Em hãy tìm từ cùng nghĩa với từ: nhân hậu – đoàn kết?
: “Nhân hậu – đoàn kết”
Khởi động
+ Nhân hậu: nhân từ, nhân ái, hiền hậu, phúc hậu, trung hậu….
+ Đoàn kết: đùm bọc, cưu mang, che chở…..
Từ ghép và từ láy
Thứ ba ngày 05 tháng 10 năm 2021
Luyện từ và câu
Ghi nhớ: SGK / trang 39
Cấu tạo của những từ phức được in đậm trong các câu thơ sau có gì khác nhau ?
I. Nhận xét :
Tôi nghe truyện cổ thầm thì
Lời ông cha dạy cũng vì đời sau .
Gợi ý: - Từ phức nào do những tiếng có
nghĩa tạo thành ?
- Từ phức nào do những tiếng có
âm đầu hoặc vần lặp lại nhau tạo thành?
- Từ “truyện cổ” do 2 tiếng (truyện + cổ) có nghĩa tạo thành.
- Từ “ông cha” do 2 tiếng (ông + cha) có nghĩa tạo thành.
- Từ “thầm thì” do 2 tiếng có âm đầu (th) lặp lại tạo thành.
I. NHẬN XÉT:
Từ phức do những tiếng có nghĩa tạo thành
Từ phức do những tiếng có âm đầu hoặc vần
lặp lại nhau tạo thành
Tôi nghe truyện cổ thầm thì
Lời ông cha dạy cũng vì đời sau.
Lâm Thị Mỹ Dạ
ông cha
truyện cổ,
thầm thì
Cấu tạo của những từ phức được in đậm trong các câu thơ sau có gì khác nhau ?
Thuyền ta chầm chậm vào Ba Bể
Núi dựng cheo leo, hồ lặng im
Lá rừng với gió ngân se sẽ
Hoạ tiếng lòng ta với tiếng chim .
Gợi ý: - Từ phức nào do những tiếng có
nghĩa tạo thành ?
- Từ phức nào do những tiếng có
âm đầu hoặc vần lặp lại nhau tạo thành?
- Từ “lặng im” do 2 tiếng (lặng + im) có nghĩa tạo thành.
- Từ “chầm chậm”, “cheo leo”, “se sẽ” do các tiếng có âm đầu và vần lặp lại tạo thành.
I. NHẬN XÉT:
Từ phức do những tiếng có nghĩa tạo thành
Từ phức do những tiếng có âm đầu hoặc vần
lặp lại nhau tạo thành
Thuyền ta chầm chậm vào Ba Bể
Núi dựng cheo leo, hồ lặng im
Lá rừng với gió ngân se sẽ
Hoạ tiếng lòng ta với tiếng chim.
Hoàng Trung Thông
lặng im
chầm chậm
cheo leo
se sẽ
truyện cổ
ông cha
lặng im
thầm thì
chầm chậm
se sẽ
Cấu tạo những từ phức ở cột 1 có những gì khác những từ phức ở cột 2?
th
th
ch
ch
ầm
ậm
ch
l
s
e
s
ẽ
eo
eo
truyện cổ
ông cha
lặng im
Do những tiếng có nghĩa tạo thành
Do những tiếng có âm đầu hoặc vần lặp lại nhau tạo thành
Từ ghép
Từ láy
Từ phức
Từ láy
Từ ghép
Ghép những tiếng
có nghĩa lại với nhau
Phối hợp những tiếng có âm đầu hay vần
( hoặc cả âm đầu và vần ) giống nhau.
Ghi nhớ :
Có hai cách chính để tạo từ phức là :
1. Ghép những tiếng có nghĩa lại với nhau . Đó là các từ ghép .
M : tình thương , thương mến , ruộng đồng , sách vở . . .
2. Phối hợp những tiếng có âm đầu hay vần ( hoặc cả âm đầu và vần ) giống nhau . Đó là các từ láy .
M : săn sóc , khéo léo , luôn luôn , xinh xắn , um tùm . . .
Từ ghép và từ láy
Luyện tập :
1) Hãy xếp những từ phức được in nghiêng trong các câu dưới đây thành hai loại: từ ghép và từ láy. Biết rằng những tiếng in đậm là tiếng có nghĩa :
a) Nhân dân ghi nhớ công ơn Chử Đồng Tử, lập đền thờ ở nhiều nơi bên sông Hồng. Cũng từ đó hằng năm, suốt mấy tháng mùa xuân, cả một vùng bờ bãi sông Hồng lại nô nức làm lễ, mở hội để tưởng nhớ ông.
Theo Hoàng Lê
b) Dáng tre vươn mộc mạc, màu tre tươi nhũn nhặn. Rồi tre lớn lên, cứng cáp, dẻo dai, vững chắc. Tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người.
Thép Mới
ghi nhớ,
đền thờ,
bờ bãi,
tưởng nhớ
nô nức
Từ ghép và từ láy
mộc mạc,
nhũn nhặn,
cứng cáp
dẻo dai,
vững chắc,
thanh cao
bờ bãi
dẻo dai
Luyện tập :
2) Tìm từ ghép, từ láy chứa từng tiếng sau đây :
a) Ngay
b) Thẳng
c) Thật
ngay thẳng,
ngay thật,…
ngay ngắn
thẳng băng,
thẳng cánh,…
thẳng thắn
chân thật,
thật lòng,
thật thà
Từ
Từ ghép
Từ láy
ngay
thẳng
thật
Bài 2/ trang 40
2) Tìm từ ghép, từ láy chứa từng tiếng sau đây :
M: tình thương, thương mến, …
1. Ghép những tiếng có nghĩa lại với nhau. Đó là các từ ghép.
2. Phối hợp những tiếng có âm đầu hay vần (hoặc cả âm đầu và vần) giống nhau. Đó là các từ láy.
M: săn sóc, khéo léo, luôn luôn, …
Có hai cách chính để tạo từ phức là:
Dặn dò:
Học thuộc ghi nhớ trong SGK trang 39.
Chuẩn bị bài sau: Luyện tập về từ ghép
và từ láy
Tiết học đến đây là kết thúc!
nguon VI OLET
