Tuần 4. Luyện tập về từ ghép và từ láy

Luyện từ và câu – Lớp 4B
Luyện tập về từ ghép
và từ láy.
KIỂM TRA BÀI CŨ
ruộng vườn
đầm ấm
con gà
trắng trẻo
thoang thoảng
cây cau
vui vẻ
* Phân các từ phức sau thành từ ghép và từ láy:
- Từ ghép:
- Từ láy:
ruộng vườn,
đầm ấm,
con gà,
trắng trẻo,
thoang thoảng.
cây cau,
vui vẻ,
Luyện từ và câu
Luyện tập về từ ghép và từ láy.
Từ ghép mang nghĩa phân loại
Từ ghép mang nghĩa tổng hợp
* Bài 1. So sánh hai từ ghép sau đây:
Bánh trái
a) Từ ghép nào có nghĩa tổng hợp (bao quát chung)?
b) Từ ghép nào có nghĩa phân loại (chỉ một loại nhỏ thuộc phạm vi nghĩa của tiếng thứ nhất)?
Chỉ chung các loại bánh
Chỉ loại bánh nặn bằng bột gạo nếp, thường có nhân, rán chín giòn.
Bánh rán
Từ ghép có nghĩa tổng hợp (bao quát chung)
Từ ghép có nghĩa phân loại (chỉ một loại nhỏ thuộc phạm vi nghĩa của tiếng thứ nhất)
* Bài 2. Viết các từ ghép (được in đậm) trong những câu dưới đây vào ô thích hợp trong bảng phân loại từ ghép:
b) Dưới ô cửa máy bay hiện ra ruộng đồng, làng xóm, núi non. Những gò đống, bãi bờ với những mảng màu xanh, nâu, vàng, trắng và nhiều hình dạng khác nhau gợi những bức tranh giàu màu sắc. Theo Trần Lê Văn
a) Từ ngoài vọng vào tiếng chuông xe điện lẫn tiếng chuông xe đạp lanh canh không ngớt, tiếng còi tàu hoả thét lên, tiếng bánh xe đập trên đường ray và tiếng máy bay gầm rít trên bầu trời. Theo Tô Ngọc Hiến
2. Viết các từ ghép (được in đậm) trong những câu dưới đây vào ô thích hợp trong bảng phân loại từ ghép:
a) Từ ngoài vọng vào tiếng chuông xe điện lẫn tiếng chuông xe đạp lanh canh không ngớt, tiếng còi tàu hoả thét lên, tiếng bánh xe đập trên đường ray và tiếng máy bay gầm rít trên bầu trời. Theo Tô Ngọc Hiến
xe điện,
xe đạp,
tàu hoả,
đường ray,
máy bay.
b) Dưới ô cửa máy bay hiện ra ruộng đồng, làng xóm, núi non. Những gò đống, bãi bờ với những mảng màu xanh, nâu, vàng, trắng và nhiều hình dạng khác nhau gợi những bức tranh giàu màu sắc. Theo Trần Lê Văn
ruộng đồng,
làng xóm,
núi non,
gò đống,
bãi bờ,
màu sắc.
T? GHẫP
Từ ghép có
nghĩa phân loại
Từ ghép có
nghĩa tổng hợp
VD: - nhà cửa
- đất nước
- bạn bè,…
VD: - xe đạp,
- bạn học, hạt đường,…
* Bài 3. Xếp từ láy trong đoạn văn sau vào nhóm thích hợp:
Cây nhút nhát
Gió rào rào nổi lên. Có một tiếng động gì lạ lắm. Những chiếc lá khô lạt xạt lướt trên cỏ. Cây xấu hổ co rúm mình lại. Nó bỗng thấy xung quanh lao xao. He hé mắt nhìn: không có gì lạ cả. Lúc bấy giờ nó mới mở bừng những con mắt lá và quả nhiên không có gì lạ thật.
Theo Trần Hoài Dương
a. Từ láy có hai tiếng giống nhau ở âm đầu.
b. Từ láy có hai tiếng giống nhau ở vần.
c. Từ láy có hai tiếng giống nhau ở cả âm đầu và vần.
* Bài 3. Xếp từ láy trong đoạn văn sau vào nhóm thích hợp:
Cây nhút nhát
Gió rào rào nổi lên. Có một tiếng động gì lạ lắm. Những chiếc lá khô lạt xạt lướt trên cỏ. Cây xấu hổ co rúm mình lại. Nó bỗng thấy xung quanh lao xao. He hé mắt nhìn: không có gì lạ cả. Lúc bấy giờ nó mới mở bừng những con mắt lá và quả nhiên không có gì lạ thật.
Theo Trần Hoài Dương
nhút nhát
rào rào,
lạt xạt,
lao xao
he hé
T? L�Y
Từ láy có hai tiếng giống nhau ở vần
Từ láy có hai
tiếng giống nhau ở cả âm và vần
Từ láy có hai
tiếng giống
nhau ở âm đầu
VD: - lung linh
- xù xì
- nhỏ nhắn
VD:- lác đác
- bối rối
- líu ríu
VD: - nho nhỏ
- nhè nhẹ
- se sẽ