Tập đọc
Dế Mèn bênh vực kẻ yếu
Tô Hoài
Thứ hai ngày 4 tháng 10 năm 2021
Dế Mèn phiêu lưu kí là tác phẩm nổi tiếng nhất của Tô Hoài viết về loài vật dành cho thiếu nhi. Truyện viết về thế giới loài vật nhỏ bé ở đồng quê rất sinh động và hóm hỉnh, đồng thời cũng gợi ra những hình ảnh của xã hội con người và thể hiện những khát vọng đẹp đẽ của tuổi trẻ.
TẬP ĐỌC
DẾ MÈN BÊNH VỰC KẺ YẾU (trang 4)
Tô Hoài
Tô Hoài tên thật là Nguyễn Sen. Sinh năm 1920, mất năm 2014. Quê ở làng Nghĩa Đô, Hoài Đức, Hà Đông.
Dế Mèn bênh vực kẻ yếu
Tô Hoài
Tập đọc
Dế Mèn bênh vực kẻ yếu
Một hôm, qua một vùng cỏ xước xanh dài, tôi chợt nghe tiếng khóc tỉ tê. Đi vài bước nữa, tôi gặp chị Nhà Trò ngồi gục đầu bên tảng đá cuội.
Chị Nhà Trò đã bé nhỏ lại gầy yếu quá, người bự những phấn, như mới lột. Chị mặc áo thâm dài, đôi chỗ chấm điểm vàng, hai cánh mỏng như cánh bướm non, lại ngắn chùn chùn. Hình như cánh yếu quá, chưa quen mở, mà cho dù có khỏe cũng chẳng bay được xa. Tôi đến gần, chị Nhà Trò vẫn khóc. Nức nở mãi, chị mới kể:
– Năm trước, khi gặp trời làm đói kém, mẹ em phải vay lương ăn của bọn nhện. Sau đấy, không may mẹ em mất đi, còn lại thui thủi có mình em. Mà em ốm yếu, kiếm bữa cũng chẳng đủ. Bao năm nghèo túng vẫn hoàn nghèo túng. Mấy bận bọn nhện đã đánh em. Hôm nay bọn chúng chăng tơ ngang đường đe bắt em, vặt chân, vặt cánh ăn thịt em.
Tôi xòe cả hai càng ra, bảo Nhà Trò:
– Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn hiếp kẻ yếu.
Rồi tôi dắt Nhà Trò đi. Được một quãng thì tới chỗ mai phục của bọn nhện.
(Còn nữa)
Luyện đọc:
Dế Mèn: giọng dứt khoát, mạnh mẽ, thể hiện sự bất bình, kiên quyết
Dế Mèn bênh vực kẻ yếu
Tô Hoài
Nhà Trò: giọng kể lể đáng thương
Một hôm, qua một vùng cỏ xước xanh dài, tôi chợt nghe tiếng khóc tỉ tê. Đi vài bước nữa, tôi gặp chị Nhà Trò ngồi gục đầu bên tảng đá cuội.
Chị Nhà Trò đã bé nhỏ lại gầy yếu quá, người bự những phấn, như mới lột. Chị mặc áo thâm dài, đôi chỗ chấm điểm vàng, hai cánh mỏng như cánh bướm non, lại ngắn chùn chùn. Hình như cánh yếu quá, chưa quen mở, mà cho dù có khỏe cũng chẳng bay được xa. Tôi đến gần, chị Nhà Trò vẫn khóc. Nức nở mãi, chị mới kể:
– Năm trước, khi gặp trời làm đói kém, mẹ em phải vay lương ăn của bọn nhện. Sau đấy, không may mẹ em mất đi, còn lại thui thủi có mình em. Mà em ốm yếu, kiếm bữa cũng chẳng đủ. Bao năm nghèo túng vẫn hoàn nghèo túng. Mấy bận bọn nhện đã đánh em. Hôm nay bọn chúng chăng tơ ngang đường đe bắt em, vặt chân, vặt cánh ăn thịt em.
Tôi xòe cả hai càng ra, bảo Nhà Trò:
– Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn hiếp kẻ yếu.
Rồi tôi dắt Nhà Trò đi. Được một quãng thì tới chỗ mai phục của bọn nhện.
Từ khó: cỏ xước, Nhà Trò, đá cuội, bự, nức nở, lương ăn, thui thủi, ốm yếu, nghèo túng, đe bắt, ăn hiếp...
Câu dài:
Hôm nay bọn chúng chăng tơ ngang đường đe bắt em, vặt chân, vặt cánh ăn thịt em.
-
-
-
Dế Mèn
Giải nghĩa từ
Dế mèn là một loài côn trùng, cơ thể hình trụ, đầu tròn, râu dài.
Cỏ xước là loài cỏ có quả nhọn như gai, hay bám vào quần áo.
Cỏ xước
Nhà trò là loài côn trùng nhỏ họ bướm, thường sống ở bụi rậm.
Nhà Trò
-
-
Giải nghĩa từ
áo thâm
Áo thâm: áo màu đen hoặc màu ngả về đen
Giọng đọc: chậm rãi, chuyển giọng phù hợp với lời nhân vật.
+ Nhà Trò: kể lể đáng thương.
+ Dế Mèn: mạnh mẽ, dứt khoát, thể hiện sự bất bình.
Một hôm, qua một vùng cỏ xước xanh dài, tôi chợt nghe tiếng khóc tỉ tê. Đi vài bước nữa, tôi gặp chị Nhà Trò ngồi gục đầu bên tảng đá cuội.
Chị Nhà Trò đã bé nhỏ lại gầy yếu quá, người bự những phấn, như mới lột. Chị mặc áo thâm dài, đôi chỗ chấm điểm vàng, hai cánh mỏng như cánh bướm non, lại ngắn chùn chùn. Hình như cánh yếu quá, chưa quen mở, mà cho dù có khỏe cũng chẳng bay được xa. Tôi đến gần, chị Nhà Trò vẫn khóc. Nức nở mãi, chị mới kể:
- Năm trước, khi gặp trời làm đói kém, mẹ em phải vay lương ăn của bọn nhện. Sau đấy, không may mẹ em mất đi, còn lại thui thủi có mình em. Mà em ốm yếu, kiếm bữa cũng chẳng đủ. Bao năm nghèo túng vẫn hoàn nghèo túng. Mấy bận bọn nhện đã đánh em. Hôm nay bọn chúng chăng tơ ngang đường đe bắt em, vặt chân, vặt cánh ăn thịt em.
Tôi xòe cả hai càng ra, bảo Nhà Trò:
- Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn hiếp kẻ yếu.
Rồi tôi dắt Nhà Trò đi. Được một quãng thì tới chỗ mai phục của bọn nhện.
Theo Tô Hoài
Dế Mèn bênh vực kẻ yếu
1. Dế Mèn gặp Nhà Trò trong hoàn cảnh nào?
2. Tìm những chi tiết cho thấy chị Nhà Trò rất yếu ớt.
3. Nhà Trò bị bọn nhện ức hiếp, đe dọa như thế nào?
4. Những lời nói và cử chỉ nào nói lên tấm lòng nghĩa hiệp của Dế Mèn?
1. Dế Mèn gặp Nhà Trò trong hoàn cảnh nào?
Dế Mèn đi qua một vùng cỏ xước thì nghe tiếng khóc tỉ tê, lại gần thì thấy chị Nhà Trò gục đầu khóc bên tảng đá cuội.
Đoạn 1 nói lên điều gì?
Hoàn cảnh Dế Mèn gặp Nhà Trò
2. Tìm những chi tiết cho thấy chị Nhà Trò rất yếu ớt.
Thân hình chị bé nhỏ, gầy yếu, người bự những phấn như mới lột.
Cánh chị mỏng, ngắn chùn chùn, quá yếu, lại chưa mở quen.
Vì ốm yếu, chị kiếm bữa cũng chẳng đủ nên lâm vào cảnh nghèo túng.
như mới lột
-
-
3. Nhà Trò bị bọn nhện ức hiếp và đe dọa như thế nào?
Trước đây, mẹ Nhà Trò có vay lương ăn của bọn nhện. Sau đấy chưa trả được thì đã chết. Nhà Trò ốm yếu, kiếm không đủ ăn, không trả được nợ. Bọn nhện đã đánh Nhà Trò mấy bận. Lần này chúng chăng tơ chặn đường đe bắt chị ăn thịt.
Đoạn 2 nói lên điều gì?
Hoàn cảnh đáng thương của chị Nhà Trò.
nhện chăng tơ
3. Những lời nói và cử chỉ nào nói lên tấm lòng nghĩa hiệp của Dế Mèn?
Lời của Dế Mèn:
Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn hiếp kẻ yếu.
Lời nói dứt khoát, mạnh mẽ khiến cho Nhà Trò yên tâm.
Cử chỉ và hành động của Dế Mèn:
Xòe cả hai càng ra
Dắt Nhà Trò đi
Phản ứng mạnh mẽ
Hành động bảo vệ, che chở
Nêu một hình ảnh nhân hóa mà em thích.
Đoạn 3, 4 nói lên điều gì ?
Ca ngợi tấm lòng nghĩa hiệp của Dế Mèn
Một số hình ảnh nhân hóa:
Nhà Trò ngồi gục đầu bên tảng đá cuội, mặc áo thâm dài, người bự những phấn…
Thích vì hình ảnh này tả rất đúng về Nhà Trò như một cô gái đáng thương, yếu đuối.
Dế Mèn xòe cả hai càng ra, bảo Nhà Trò: “Em đừng sợ…”:
Vì hình ảnh này tả Dế Mèn như một võ sĩ oai vệ, lời lẽ mạnh mẽ, nghĩa hiệp.
Dế Mèn dắt Nhà Trò đi một quãng thì tới chỗ mai phục của bọn nhện:
Thích vì hình ảnh này đã tả: Dế Mèn dũng cảm che chở, bảo vệ kẻ yếu, đi thẳng tới chỗ mai phục của bọn nhện
Nội dung:
Ca ngợi Dế Mèn có tấm lòng nghĩa hiệp, thương yêu người khác , sẵn sàng bênh vực kẻ yếu.
3. Luyện đọc diễn cảm
Tôi đến gần, chị Nhà Trò vẫn khóc. Nức nở mãi, chị mới kể:
– Năm trước, khi gặp trời làm đói kém, mẹ em phải vay lương ăn của bọn nhện. Sau đấy, không may mẹ em mất đi, còn lại thui thủi có mình em. Mà em ốm yếu, kiếm bữa cũng chẳng đủ. Bao năm nghèo túng vẫn hoàn nghèo túng. Mấy bận bọn nhện đã đánh em. Hôm nay bọn chúng chăng tơ ngang đường đe bắt em, vặt chân, vặt cánh ăn thịt em.
Tôi xòe cả hai càng ra, bảo Nhà Trò:
– Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn hiếp kẻ yếu.
4. HĐ Vận dụng (Luyện đọc diễn cảm)
Tôi đến gần, chị Nhà Trò vẫn khóc. Nức nở mãi, chị mới kể:
– Năm trước, khi gặp trời làm đói kém, mẹ em phải vay lương ăn của bọn nhện. Sau đấy, không may mẹ em mất đi, còn lại thui thủi có mình em. Mà em ốm yếu, kiếm bữa cũng chẳng đủ. Bao năm nghèo túng vẫn hoàn nghèo túng. Mấy bận bọn nhện đã đánh em. Hôm nay bọn chúng chăng tơ ngang đường đe bắt em, vặt chân, vặt cánh ăn thịt em.
Tôi xòe cả hai càng ra, bảo Nhà Trò:
– Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn hiếp kẻ yếu.
Em học được gì ở nhân vật Dế Mèn?
5 . Hoạt động sáng tạo
- Luyện đọc lại bài, tìm một hình ảnh nhân hóa mà em thích.
Tìm đọc tác phẩm Dế Mèn phiêu lưu kí.
Tìm hiểu và học thuộc lòng bài: Mẹ ốm (SGK trang 9)
Tạm biệt các em học sinh thân yêu
nguon VI OLET
