Tô Hiến Thành (1102 – 1179)
Thứ hai ngày 27 tháng 9 năm 2021
Tập đọc
Một người chính trực.
Theo Quỳnh Cư, Đỗ Đức Hùng
Tô Hiến Thành làm quan triều Lý, nổi tiếng là người chính trực.
Năm 1175, vua Lý Anh Tông mất, di chiếu cho Tô Hiến Thành phò tá thái tử Long Cán, con bà thái hậu họ Đỗ, lên ngôi. Nhưng bà Chiêu Linh thái hậu lại muốn lập con mình là Long Xưởng. Bà cho người đem vàng bạc đút lót vợ Tô Hiến Thành để nhờ ông giúp đỡ. Tô Hiến Thành nhất định không nghe, cứ theo di chiếu lập Long Cán làm vua. Đó là vua Lý Cao Tông.
Phò tá Cao Tông được 4 năm, Tô Hiến Thành lâm bệnh nặng. Quan tham tri chính sự là Vũ Tán Đường ngày đêm hầu hạ bên giường bệnh. Còn gián nghị đại phu Trần Trung Tá do bận nhiều công việc nên không mấy khi tới thăm Tô Hiến Thành được.
Một hôm, Đỗ thái hậu và vua tới thăm ông, hỏi:
- Nếu chẳng may ông mất thì ai sẽ là người thay ông?
Tô Hiến Thành không do dự, đáp:
- Có gián nghị đại phu Trần Trung Tá.
Thái hậu ngạc nhiên hỏi:
- Vũ Tán Đường hết lòng vì ông, sao không tiến cử?
Tô Hiến Thành tâu:
- Nếu Thái Hậu hỏi người hầu hạ giỏi thì thần xin cử Vũ Tán Đường, còn hỏi người tài ba giúp nước, thần xin cử Trần Trung Tá.
Theo Quỳnh Cư, Đỗ Đức Hùng
MỘT NGƯỜI CHÍNH TRỰC
Bài này chia làm 3 đoạn.
Đoạn 1: Từ đầu đến….đó là vua Lý Cao Tông.
Đoạn 2: Phó tá Cao Tông….Tô Hiến Thành được.
Đoạn 3: Phần còn lại.
1. Luyện đọc
Tô Hiến Thành làm quan triều Lý, nổi tiếng là người chính trực.
Năm 1175, vua Lý Anh Tông mất, di chiếu cho Tô Hiến Thành phò tá thái tử Long Cán, con bà thái hậu họ Đỗ, lên ngôi. Nhưng bà Chiêu Linh thái hậu lại muốn lập con mình là Long Xưởng. Bà cho người đem vàng bạc đút lót vợ Tô Hiến Thành để nhờ ông giúp đỡ. Tô Hiến Thành nhất định không nghe, cứ theo di chiếu lập Long Cán làm vua. Đó là vua Lý Cao Tông.
Phò tá Cao Tông được 4 năm, Tô Hiến Thành lâm bệnh nặng. Quan tham tri chính sự là Vũ Tán Đường ngày đêm hầu hạ bên giường bệnh. Còn gián nghị đại phu Trần Trung Tá do bận nhiều công việc nên không mấy khi tới thăm Tô Hiến Thành được.
Một hôm, Đỗ thái hậu và vua tới thăm ông, hỏi:
- Nếu chẳng may ông mất thì ai sẽ là người thay ông?
Tô Hiến Thành không do dự, đáp:
- Có gián nghị đại phu Trần Trung Tá.
Thái hậu ngạc nhiên hỏi:
- Vũ Tán Đường hết lòng vì ông, sao không tiến cử?
Tô Hiến Thành tâu:
- Nếu Thái Hậu hỏi người hầu hạ giỏi thì thần xin cử Vũ Tán Đường, còn hỏi người tài ba giúp nước, thần xin cử Trần Trung Tá.
Theo Quỳnh Cư, Đỗ Đức Hùng
MỘT NGƯỜI CHÍNH TRỰC
-Chính trực:
ngay thẳng.
Giải nghĩa từ:
- Di chiếu:
lệnh (viết) của vua truyền lại trước khi mất.
- Thái tử:
con trai của vua được chọn để nối ngôi cha.
- Thái hậu:
mẹ vua.
- Phò tá:
theo bên cạnh để giúp đỡ.
- Tham tri chính sự:
chức quan dưới tể tướng,
cùng bàn công việc triều đình với tể tướng.
2. Tìm hiểu bài
1. Tô Hiến Thành được giới thiệu là người như thế nào?
Tô Hiến Thành làm quan triều Lý, nổi tiếng là một người chính trực.
2. Sự chính trực của Tô Hiến Thành được thể hiện trong những tình huống nào?
Sự chính trực của Tô Hiến Thành được thể hiện trong 2 tình huống:
Lập ngôi vua
Tiến cử người tài
Truyền thuyết tại làng Hạ Mỗ (nay là xã Hạ Mỗ, huyện Đan Phượng, Hà Tây) kể rằng đời vua Lý Thần Tông, vùng Hạ Mỗ là một làng đông dân, chia ra nhiều xóm. Ở nơi đây có vợ chồng Phủ doãn Tràng An là Tô Trung - Nguyễn Thị Đoan đến sống ở xóm lẻ. Ông bà là người hiền lành, được bà con yêu mến, năm Nhâm Ngọ sinh được một bé trai đĩnh độ khác thường, đặt tên là Hiến Thành, hiệu là Phi Diên.
Từ thuở nhỏ, Tô Hiến Thành được dạy dỗ, học văn học võ. Khi trưởng thành, ông là một chàng trai hội đủ tài thao lược, nức tiếng gần xa. Tài đức của ông được vua Lý Anh Tông nghe biết, vời vào cung. Năm Mậu Ngọ 1138, nhân có khoa thi, ông xin ứng thi và đỗ cao, được nhà vua trọng dụng và giao cho những việc quan trọng.
Năm 1175, vua Lý Anh Tông mất, di chiếu cho Tô Hiến Thành phò tá thái tử Long Cán, con bà thái hậu họ Đỗ, lên ngôi. Nhưng bà Chiêu Linh thái hậu lại muốn lập con mình là Long Xưởng. Bà cho người đem vàng bạc đút lót vợ Tô Hiến Thành để nhờ ông giúp đỡ. Tô Hiến Thành nhất định không nghe, cứ theo di chiếu lập Long Cán làm vua. Đó là vua Lý Cao Tông.
Trong việc lập ngôi vua, sự chính trực của Tô Hiến Thành thể hiện như thế nào?
Tô Hiến Thành không ham tiền bạc của cải, một lòng trung thành với di chiếu của tiên đế.
Phò tá Cao Tông được 4 năm, Tô Hiến Thành lâm bệnh nặng. Quan tham tri chính sự là Vũ Tán Đường ngày đêm hầu hạ bên giường bệnh. Còn gián nghị đại phu Trần Trung Tá do bận nhiều công việc nên không mấy khi tới thăm Tô Hiến Thành được.
Một hôm, Đỗ thái hậu và vua tới thăm ông, hỏi:
- Nếu chẳng may ông mất thì ai sẽ là người thay ông?
Tô Hiến Thành không do dự, đáp:
- Có gián nghị đại phu Trần Trung Tá.
Thái hậu ngạc nhiên hỏi:
- Vũ Tán Đường hết lòng vì ông, sao không tiến cử?
Tô Hiến Thành tâu:
- Nếu Thái Hậu hỏi người hầu hạ giỏi thì thần xin cử Vũ Tán Đường, còn hỏi người tài ba giúp nước, thần xin cử Trần Trung Tá.
- Tô Hiến Thành cử người tài ba ra giúp nước chứ không cử người ngày đêm hầu hạ mình.
Trong việc tìm người giúp nước, sự chính trực của Tô Hiến Thành thể hiện như thế nào?
Tô Hiến Thành luôn đặt lợi ích của đất nước lên trên lợi ích riêng.
Qua nhân vật Tô Hiến Thành, em hiểu “chính trực” là như thế nào?
Chính trực: ngay thẳng, không vì lợi ích của mình mà che giấu sự thật.
Vì sao nhân dân ca ngợi những người chính trực như ông Tô Hiến Thành?
Vì những người chính trực bao giờ cũng đặt lợi ích của đất nước lên trên lợi ích riêng. Họ làm được nhiều điều tốt cho dân, cho nước.
Nội dung chính của bài
Ca ngợi sự chính trực, thanh liêm, tấm lòng vì dân vì nước của Tô Hiến Thành – vị quan nổi tiếng cương trực thời xưa.
Em có biết?
Tô Hiến Thành còn có rất nhiều công lao:
Bình định nổi loạn
Tổ chức khai hoang lấn biển các vùng ven biển thuộc các tỉnh Quảng Ninh, Thanh Hóa và Hà Tĩnh ngày nay.
Giữ yên biên giới.
Giúp vua ban hành luật lệ mới giúp nước Đại Việt đi vào trật tự.
Kể về những tấm gương chính trực trong lịch sử mà em biết.
Trần Thủ Độ - không vì tình riêng mà làm sai phép nước
Chu Văn An - dâng sớ Thất trảm
Phạm Phú Thứ - dâng sớ can gián vua
CHÚC CÁC EM
HỌC TỐT
nguon VI OLET
